Қазақстан Республикасының Білім және Ғылым Министрлігі
Атырау политехникалық колледжі
Реферат
Пәні: «Бухгалтерлік есеп»
Тақырыбы: «Шаруашылық субъектісіндегі бухгалтерлік есептің негізгі
Дайындаған:
Тексерген:
Атырау -2008
Есептік өлшеуіштер
Шаруашылық есептің қамтитын объектілері сандық көрсеткіштер
Заттай өлшеуіштегі есеп объектілерін бейнелеу үшін
Еңбек өлшеуіштегі жұмыс уақыты бірлігімен (күндер,
Ақшалай өлшеуіштер (теңге, тиын) шаруашылық құралддарын,
Есептік өлшеуіштердің барлық үш түрін өзара
Есеп түрлері
Шаруашылық есептің біртұтас жүйесіне оперативті, статистикалық
Оперативті есеп – кәсіпорынның іс -
Статистикалық есеп – экономиканың әртүрлі саларында
Бухгалтерлік есеп – кәсіпорынның шаруашылық қызметін
Салықтық есеп – бухгалтерлік есептің салық
Бухгалтерлік есептің мәні
Бухгалтерлік есебі кәсіпорынның қызметін бейнелейді. Субъектінің
Қамтамасыз ету (дайындау), кәсіпорын алған шикізат,
басқа материалдық қорлар, сонымен қатар мұндайда
Қамтамасыз ету (дайындау), кәсіпорын алған шикізат,
басқа материалдық қорлар, сонымен қатар мұндайда
өндірістік, мұнда өнім дайындауда пайдаланылатын өндіріс
байланысты шығындар бухгалтерлік есеп объектілері болады.
өткізу, мұнда сатуға арналған өндіріс өнімдері:
түю, орау, іріктеу, тасымалдау): субъектінің сатылған
Қолда бар құралдарды ұтымды пайдалану, олардың
Кәсіпорынның шаруашылық құралдары құрамы (түрлері), орналасуы,
Құралдардың түрлері мен орналасуы бойынша жіктеу
Өндірісте бар, айналымдағы және өндірістік емес
Негізгі құралдар - өндіріс процестерін жүргізу
Материалдық емес активтер – бұлар
Салық төлеушінің бухгалтерлік балансында есепке алынатын
Ұзақ мерзімді қаржылық салымдар – субъектінің
Айналымдық қаржы қаражаттың бір ғана
Айналымдық өндірістік құралдарға өндіріс процесіне тікелей
Айналатын процеске қызмет ететін құралдар айналу
Дебиторлық борыш субъектінің басқа субъектілерде уақытша
Пайда болу көздері мен мақсатты көздері
Кәсіпорын құралдарының пайда болу көздерін жіктеу
Жарға капитал Резервтік капитал Бөлңнбеген кіріс
Жабдықтаушылар мен және мердігер лермен есеп
2-сызбаның мәліметтеріне қарасақ, қаражаттың келесі көрсетілген
Меншікті капитал кәсіпорын қызмет еткен
Жарғылық капитал – құрылтайшылардың (қатысушылардың) шаруашылық
Резервтік капитал пайдадан ақша аудару
Бөлінбеген табыс (жабылмаған шығын)- барлық шығыстар
Қарыздық қаражат айналымдық қаржыға қосымша қажеттілікті,
Қаражат түрлері мен пайда болу көздері
Қаражатты түрлері мен орналасуы бойынша жіктеу
1.«Ғимараттар мен үйлер»
2. «Бітпеген өндіріс»
3. «Ағымдық шоттағы ақша»
4. «Кассадағы колма қол ұлттық валюта»
5. «Шикізат пен материалдар»
6. «Отын»
7. «Басқа дебиторлармен есептесулер»
8. «Дайын өнім» 754000
25000
62410
1090
80300
92800
2000
55600 1. «Қызметкерлер мен еңбекті өтеу
2. «Зейнетақымен қамсыздандыру бойынша есептеу»
3. «Жарғы капиталына салымдар мен есептеулер»
4. «резервтік капитал»
5. «Бактің қысқа мерзімдік қарызы»
6. Басқа кредиторлармен есептесулер»
7. «Жабдықтаушылармен есептеулер»
8. «Бөлінбеген табыс»
9. «Бюджетпен есептесулер» 14000
1400
787000
55000
16000
2500
42300
15000
600000
Жиыны 998200 Жиыны 993200
Бухгалтерлік есеп тәсілі
Бухгалтерлік есеп тәсіл деп - әдіс,
Бухгалтерлік есеп тәсілінін элементтері:
1. Құжаттама – шаруашылық операцияларының бастапқы
2. Түгендеу – мүліктін іс жүзінде
3. Бағалау – белгілі бір уақыт
Бухгалтерлік есепте кәсіпорынның құралдарын бағалау негізінде
Кәсіпорын мүлкінін маңызды түрлері ағымдағы есепте
- негізгі құралдар бастапқы, баланстық немесе
- материалдар, отын, шикізат нақты өзіндік
- дайын өнім нақты өзіндік құны
- әртүрлі дебиторлармен және кредиторлармен есептесулер
4. Калькуляция - өнім, жұмыс және
5. Шоттар – қаржы жағдайы, міндетемелр
6. Қосарлы жазба – шаруашылық операцияларын
7. Баланс- белгілі бір сәттегі (кездегі)
8. Есеп беру – кәсіпорынның белгілі
Баланста, есеп беру де тиісті топтастыру
Бухгалтерлік баланс
Кәсіпорынның балансы, оның формасы мен мазмұны
Кәсіпорынның іс- әрекетін оперативті басқаруды қамтамасыз
Баланс – бухгалтерлік есептің екі бөлімнен
Бірінші бөлімде шаруашылық құралдарының құрамы, орналасуы,
Актив Меншікті капитал және
1. Ұзақ мерзімді активтер
1. Материалдық емес активтер
2. Негізгі құралдар
3. Ұзақ мерзімдік дебиторлық берешек
4. Инвестициялар
ІІ. Ағымдағы активтер
1. Тауарлық – материалдық қорлар (материалдар,
2. Ақшалай қаражат (касса, есепшот, валюталық
3. Дебиторлық берешек (есеп беретін адамдармен
. Қаржылық инвестициялар
4. Келешек кезен шығындары І. Меншікті
1. Жарғы капиталы
2. Резервтік капитал
3. Қосымша төленген капитал
4. Қосымша төленбеген капитал
5. Төленбеген табыс (жабылмаған шығын)
ІІ. Ұзақ мерзімдік міндетемелер
1.Ұзақ мерзімді қарыздар
2. Ұзақ мерзімді кредиторлық берешек
3. Салықтар
ІІІ. Ағымдық міндетемелер
1. Қысқа мерзімдік қарыздар
2. Бюджетпен есептесулер
3. Алынған аванстар
4. Жалақы бойынша есептесулер
5. Жабдықтаушылармен және мердігерлермен есептесулер
Баланс негізінде ұйымнын қаржылық жағдайы, ғни
Шаруашылық жүргізуші субъектінің қаржылық жағдайын мынадай
активтер =міндеттемелер + меншікті капитал.
Бухгалтерлік есептін халықаралық жүйесінде бұл теңдеу
Жоспар:
1. Есептік өлшеуіштер
2. Есеп түрлері
3. Бухгалтерлік есептің мәні
4. Бухгалтерлік есеп тәсілі
5. Бухгалтерлік баланс
Пайдаланылған әдебиет:
1. Бухгалтерлік есеп.
В.Л. Назарова
2. Бухгалтерлік есеп
Аударма М.Я. Розенберг
3. Бухгалтерлік есеп
С.Б. Баймуханова
Субъектінің құралдары
айналымнан тыс
айнымалы
Тұрақты тіркелген
Негізгі құралдар (ғимараттар, үйлер, машиналар мен
Материалдық емес активтер
(лицензиялар, патенттер, бағдарламамен қамтамасз ету және
Ұзақ мерзімдік қаржылық салымдар
Өндіріс процесінің құралдары
(шикізат пен материалдар, отын, жартылай өнімдер
Айналымдағы процесс құралдары (кассадағы есепшотағы және
Кәсіпорыннын құралдары
Меншікті қаражат көздері
Қарыздық қаражат көздері