Енгізу қурылгылары

 М а з м ұ н ы
Кіріспе 3
Қысқартылған сөздер 5
І-тарау. Есептеуіш техниканың сипаттамалары 6
1.1. Есептеуіш техниканың аппараттық жабдықтар сипаттамалары 6
1.2. Есептеуіш техниканың программалық жабдықтар сипаттамалары 19
1.3. Есептің қойылымы 25 ІІ-тарау. Қолданбалы программалық интерфейстерді
2.1. Кодтау әдістері мен алгоритмдері 27
2.2. Кодтау программасының сипаттамасы 29
2.3. Қолданбалы программалық интерфейс 31
Қорытынды 43
Әдебиеттер 44
Кіріспе
Жаңа ақпараттық технологиялардың өндіріске ендірілуі және барлық
Қазіргі таңда ғылым жаңалықтарын енгізу кезеңінде, өндірістің басты тармақтарында
Ал бұл жағдай оқу процессінде оқытудың тиімді тәсілдерін іздеу
Білім берудегі туындайтын жаңа еесптер қазігі заман техникалық базасын,
Оқу процессін компьютерлеу үш фактормен анықталады:
есептеуіш техниканың болуын;
программалық қамтамасыздарды өндіру мен жіктеу;
оқытушылардың есептеуіш техникаларды әдістемелі сауатты пайдалана білуі.
Есептеуіш техникаларды оқу процессінде пайдалану бірінші Винницск электронды приборлар
Электронды есептеуіш машиналарды игеру бастамасы 1977-1978 жылдар аралыға тиісті.
1980-1981 жылдырда студенттер ЭЕМ өздерінің шығармашылық (курстық,
есетеуіш техниканы ендіруге оқытушылардың психологикалық дайындығы;
ЭЕМ қолданатын инженерлік есептулердің әдістемесін жарату қажеттілігі;
сабақтарды өту әдістемесін қайта қарау;
есептеуіш техникада ақпараттық -әдістемелік мен программалық қамтамасыздандырудың болмауы.
1980-81 жылдары «Интегральды микросхемалар элементерін еесптеу» программалар пакеті
1983-84 жылдары ЭЕМ «Радиоқабылдайтын құрылғылар» пәні бойынша
Программалау - шығармашылықтың өте қызық бір түрі.
Ақпаратты өңдеу процессін автоматизациялау, есептеуіш техниканы тиімді пайдаланудағы бір
Дипломдық жұмыста қолданбалы программалық интерфейстерді құру есептері қарастырылған. Информатика,
Қысқартылған сөздер
БҚ – Бағдарламалармен қамтамасыздандыру
АЖ – Ақпараттық жүйелер
ДҚ – Деректер қоры
МБ – Мәліметтер базасы
МҚБЖ – Мәліметтер қорын басқару жүйесі
ОЖ – Операциялық жүйе
МҚ – Мәліметтер қоры
ДК – Дербес компьютер
ЭЕМ – электронды есептеуіш машина
ЕТ –есептеуіш техника
СЖ – санау жүйесі
І-тарау. Есептеуіш техниканың сипаттамалары
1.1. Есептеуіш техниканың аппараттық жабдықтар сипаттамалары
«Дербес компьютер» дегенде, біз әдетте IBM PC типтес
Бірақ IBM PC алдында әр түрлі фирмалар компьютерді шығарды,
IBM стол компьтерлері нарыққа шыққанда, персональ компьютерлер шығарушылар арасындакеліспеушілік
Өйткені көп күткен мықты фирмалардың компьютері пайда болды. Енді
Мысалы, компьютер IBM PC ең басынан DOS диск операциясы
Әрине персоналды IBM PC дұрыс жолға апаратын бірінші қадам
IBM-сәйкестік компьютерлерінің процессорларының негізгі жеткізшісі болып INTEL фирмасы табылады.
AMD арзандау, сапасы қалыспайтын, кейде артығырақпрцессорлар шығарды (мысалы, К6
Қазіргі компьютерлердің аппараттық құралдары:
Жүйелi блок − арифметикалық және логикалық операцияларды орындауға арналған
Пернелер тақтасы − компьютерге информация енгiзу құрылғысы.
IBM PC тәрiздес компьютерлердiң пернелер тақтасы стандартты пернелер жиынтығынан
Монитор − информацияны экранда бейнелеуге арналған құрылғы.
Компьютер төмендегi қосымша құрылғылармен жабдықталуы мүмкiн:
Принтер − мәтiндiк және графикалық информацияны қағазға басу құрылғысы.
Маус − информацияны енгiзудi жеңiлдететiн құрал.
Модем (факс-модем) − телефон желiсi арқылы басқа ДК-лермен информация
Сканер − графикалық немесе мәтiндiк информацияларды ДК-ге еңгiзуге
Плоттер − графикалық немесе мәтiндiк информацияларды үлкен көлемдi қағаздарға
CD ROM − лазерлiк дискiлерге арналған дискжетек.
Стриммер − деректердi магниттiк таспаларда сақтау құрылғысы.
Дыбыстық карта − дыбысты өндеуге арналған тақша (плата).
Желiлiк адаптер − компьютердi жергiлiктi желiде қолдануға мүмкiндiк бередi.
Компьютер бұлардан да басқа қосымша құрылғылармен жабдықталуы мүмкiн.
Мәліметтерді автоматты түрде өндеуге арналған құрылғылардың жиынтығын есептеу техникасы
Компьютерлер қолданылуына қарай мынандай топтарға бөлінеді: үлкен ЭЕМ (электрондық
1999 жылдан бастап дербес компьютерлер үшін халықаралық стандарт —
• бұқаралык дербес компьютер (Consummer РС);
• іс дербес компьютері (Оffice РС);
• ықшам компьютер (Мobil РС);
• жұмыс бекеті (Workstation РС);
• ойын ДК (Enteraiment РС).
Қазіргі кездегі колданыстағы компьютерлердің көпшілігі бұқаралық дербес компьютерлер тобына
Үйлесімділігі бойынша жүйелеу. Әлемде компьютерлердің көптеген түрлері мен типтері
Аппараттық үйлесімділік. Аппараттық үйлесімділігі бойынша компьютерлер аппараттық платформаларға бөлінеді.
Аппараттық үйлесімділіктен басқа операциялық жүйе деңгейіндегі үйлесімділік, программалық үйлесімділік,
Есептеу жүйесінің құрамы
Есептеу жүйесінің құрамын оның конфигурациясы деп атайды. Есептеу жүйесінің
Аппараттық жасақтамаға есептеу техникасының аппараттық конфигурациясын құрайтын құрылғылары жатады.
Орталық процессорға қатысты алғанда құрылғылар ішкі және сыртқы болып
Жеке түйіндер мен блоктар арасындағы үндестік аппараттың интерфейс деп
Программалық жасақтама. Программа деп реттелген командалар тізбегін айтады. Кез-келген
Программалық жасақтама бірнеше сатылардан тұрады: негізгі, жүйелік, қызметтік және
Негізгі программалық жасақтама аппараттық құралдармен өзара байланыста болады.
Жүйелік программалар компьютерлік жүйенің аппараттық жасақтамасымен, программалық жасақтамасымен өзара
Қызметтік программалық жасақтама. Ол негізгі сатыдағы программалармен де, жүйелік
Қолданбалы программалық жасақтама. Қолданбалы программалардың көмегімен өндірістік, шығармашылық, оқыту
Қолданбалы программалық құралдарға мәтіндік редакторлар, мәтіндік процессорлар, графиктік редакторлар,
Дербес компьютердің негізгі құрылғылары
Дербес компьютердің құрамына кіретін жабдықтарды қажетіне қарай өзгертіп отырады.
• жүйелік блок;
• дисплей немесе монитор;
• пернетақта;
• тышқан.
Жүйелік блок
Компьютердің ең негізгі кұрылғысы — жүйелік блок. Ол тік
Жүйелік блоктың ішінде жатқан құрылғылар ішкі құрылғылар, ал сыртына
Монитор
Монитор — мәліметтердің бейнесін шығаруға арналған кұрылғы. Компьютерден кез-келген
Экранның мөлшері оның диагоналінің өлшемімен анықталады. Өлшеу бірлігі ретінде
Кейбір мониторлар бейненің айқындылығын күшейтетін тік сымдардан тұратын қалқамен
Пернетақта
Пернетақта — дербес компьютерді басқаратын пернелік құрылғы. Ол алфавиттік-цифрлық
Пернетақта дербес компьютердің стандартты құрылғыларының қатарына жатады.
Пернетақтаның құрылысы. Стандартты пернетақта жүзден аса пернелерден тұрады. Олар
Алфавиттік-цифрлык пернелер тобы символдардан тұратын акпаратты енгізуге арналған.
Функционал пернелер тобына пернетақтаның жоғарғы бөлігінде орналаскан он екі
Қызметтік пернелер алфавиттік-цифрлық пернелер тобының маңайында орналасқан. Төменде пернелер
Еnter пернесінің көмегімен команда, мәтіннің азат жолы енгізіледі;
Аlt және Сtrl пернелері басқа пернелермен бірігіп командалар түзеді;
Таb пернесі мәтінді терген кезде табуляция позициясын енгізу үшін
Еsс пернесі соңғы орындалған команданы қайтару үшін колданылады;
Рrint Screen — ағымдағы экранның күйін баспаға жіберуге немесе
Shift пернесі жоғарғы регистрдегі символдар мен бас әріптерді
Ноmе — меңзерді жолдың басына алып келеді;
End — меңзерді жолдың аяғына апарады;
Delete — мәтіндік меңзердің оң жағындағы символды өшіруге арналған
Раgе uр және Раgе Down — бір бет жоғары
Сарs lock пернесі бас әріптер режімін қосады немесе ағытады;
Num Lock пернесі қосымша цифрлық пернетақтаны қосады немесе ағытады.
Тышқан
Тышқан - графиктік меңзермен басқарылатын құрылғы. Екі немесе үш
Монитор мен тышқан бірігіп колданушы интерфейсінін жаңа түрі —
Дербес компьютердің ішкі құрылғылары
Аналық тақша
Аналық тақша
• процессор;
• шина;
• жедел жад;
• тұрақты жад;
• слоттар (қосымша
Процессор
Процессор — көптеген жартылай өткізгішті элементтерден тұратын және компьютерде
Процессор тікелей компьютердің класын анықтайды. Егер екі процессордың командалар
Шектелген үйлесімділікке ие болған процессорлар тобын процессорлар топтамасы деп
Процессордың бір-бірінен өзгешелігі олардың типтері (модельдеріне) мен ырғақтық жиіліктерінде.
Шина
Процессор компьютердің басқа құрылғыларымен, соның ішінде ең алдымен жедел
Компъютердің жады
Компьютердін жады — оның құрамына міндетті түрде енетін элементтердің
Жадтың көлемі байтпен өлшенеді. Бір байт сегіз биттен тұрады.
• 1Гбайт=1024Мбайт
• 1Мбайт=1024Кбайт
• 1 Кбайт = 1024 байт.
Жедел жад (ОЗУ) немесе жедел есте сақтау құрылғысы ақпараттың
Тұрақты жад (ПЗУ) — стандартты программаларды, өзгермейтін мәліметтерді және
Қатқыл диск
Қатқыл диск үлкен көлемдегі мәліметтер мен программаларды ұзақ уақытқа
Иілгіш дискілерге арналган дискжетек
Иілгіш дискілер бір компьютерден екінші компьютерге ақпарат алмастыру үшін,
Қазіргі дербес компьютерлерде 3,5 дюймдік дискеттер колданылады. Оған 1,44
Жинақы-дискіге арналган дискжетек
1994-1995 жылдары аралығында дербес компьютерлердің құрамына кіретін диаметрі 5,25
Бейнекарта
Монитормен бірігіп бейнекарта дербес компьютердің ішкі бейнежүйесін кұрайды. Бейнені
Қазіргі кезде кең тараған бейнеадаптер SVGA. Ол 16,7 миллион
Дербес компьютердін сыртқы құрылғылары
Компьютердің сыртқы құрылғылары оның жүйелік блогына қосылып, көмекші қызмет
• мәліметтерді енгізу кұрылғылары;
• мәліметгерді баспаға шығару құрылғылары;
• мәліметтерді сақтау құрылғылары;
• мәліметтермен алмасу кұрылғылары.
Енгізу қурылгылары
Мәліметгерді енгізудің ең негізгі құрылғысы пернетақта болып табылады. Одан
Графиктік мәліметтерді енгізуге арналган құрылгылар
Графиктік мәліметтерді енгізу үшін сканерлер, графиктік планшеттер (дигитайзерлер) және
Мәліметтерді баспаға шығару құрылғылары
Мәліметтерді баспаға шығару үшін мониторға қосымша принтер деп аталатын
Мәліметтерді сақтау құрылғылары
Магниттік дискілер мен лазерлік дискілерге косымша мәліметтерді сақтаудың сыртқы
Стримерлер — мәліметтерді магниттік таспада сақтауға арналған құрылғылар. Стримерлерге
ZІР - тасуыштарды мәліметтерді сақтаудың сыртқы құрылғыларын жасауға негізделген
Sony компаниясы жасап шығарған НіҒD құрылғысы кәдімгі стандарттық иілгіш
Мәліметтермен алмасу құрылгысы
Модемдер (Модулятор + ДЕМодулятор) алыс қашықтықтағы компьютерлер арасында байланыс
1.2. Есептеуіш техниканың программалық жабдықтар сипаттамалары
Прогаммалық қамтамасыздандыру (ПҚ) деп компьютерде информацияны автоматты түрде өңдеуге
Жүйелiк ПҚ - компьютер қызметiн және жаңа программалар құру
операциялық жүйелер және пайдаланушы интерфейсi;
программалау жүйелерi;
техниканы баптау программалары.
Операциялық жүйе (ОЖ) – программалардың ұйымдастырылған жиынтығы, оның басты
Программалау жүйелерi (ПЖ) – ПҚ бiр бөлiгi болып табылады,
Компьютердiң, дискiлердiң және т.б. құрылғылардың жұмыс iстеу қабiлетiн бақылау,
Қолданбалы ПҚ пайдаланушылар iс-әрекетiнiң нәтижесiнен тұрады. Мұндағы негiзгi ұғым,
жалпылай мiндеттi;
әдiстiк-бағытталған;
проблемалық-бағытталған.
Жалпылай мiндеттi ҚПП пайдаланушының ауқымды мiндеттерiн автоматтандыруға бағытталған болады,
мәтiндiк процессорлар (Мысалы, Microsoft (MS) Word);
кестелiк процессорлар (MS Excel);
деректер базасын басқару жүйелерi (MS Access);
динамикалық презентациялау жүйелерi (MS PowerPoint);
графикалық процессорлар (Corel Draw);
баспалық жүйелер (PageMaker, Quark XPress);
бiрiктiрiлген жүйелер (М8 Works);
жобалауды автоматтандыру жүйелерi (CASE-технологиясы);
эксперттiк жүйелер, шешiм қабылдауды құптау жүйелерi және т.б.
Әдiстiк-бағытталған ҚПП негiзi экономика-математикалық әдiстердi жүзеге асыру болып табылады,
математикалық программалау (сызықтық, динамикалық, статистикалық және т.б.);
желiлiк жоспарлау және басқару;
жалпылай қызмет атқару теориясы;
математикалық статистика.
Проблемалық-бағытталған ҚПП нақты пән саласында белгiлi бiр мәселелердi шешуге
Қолданбалы программалық қамтамасыздандыруға, пайдаланушының қолайлы жұмыс ортасын ұйымдастыруға және
Пайдаланушы интерфейсi (User Interface) аппараттық және программалық құралдармен қамтамасыз
пайдаланушының жалпы интерфейсiнiң болуы;
биттiк карталардың болуы; жоғары сыйымдылық; дисплейдiң түрлi-түстiлiгi;
What You See Is What You Get (не көрсем
тiкелей айла-амал (манипуляция).
Пайдаланушының жалпы интерфейсi. Ол мыналарды анықтайды, яғни: компьютерге командалар
Биттiк карталардың болуы, жоғары сыйымдылық, түрлi-түстi дисплей. Экранда кескiнделген
Егер кескiн 256-ға дейiнгi түстер мен көлеңкелерден тұратын болса,
Кезкелген дербес компьютер үшiн мүмкiн түстер мен кескiн бейнелерiнiң
What You See Is What You Get (WYSIWYG) —
Тiкелей айла-амал (манипуляция). Пайдаланушы айла-амал жасаудың жолын ойластырмастан, “қоршаған
Операциялық жүйелер ЭЕМ-нiң жүйелiк программалық қамтамасыздандыру негiзiн құрады. Қазiргi
Бiрiншi анықтама, операциялық жүйенi ЭЕМ ресурстарын басқарушы деп ұғынады,
Функционалды бапта операциялық жүйе, оның өзiмен ұстаным жасалынатын негiзгi
Үшiншi бап ретiнде, операциялық жүйе анықтамасын ЭЕМ-нiң аппараттық ортасын
Бiрiншi бапқа қарағанда операциялық жүйе ұғымын анықтауда, оны әрдайым
Операциялық жүйенiң транзиттiк бөлiгi оның ядросының көлемi бойынша өте
Супер-, мини- және жалпы мақсаттағы ЭЕМ-дерге бағытталған виртуалды операциялық
Жалғызпайдаланушылық жүйелер тек бiр ғана пайдаланушыға қызмет iстеуге арналған
Көптiлдi операциялық жүйе жалғызпайдаланушылық, көппайдаланушылық, проблемалы-бағытталған болуы мүмкiн, бiрақ
Проблемалық-бағытталған операциялық жүйе шектелген сұранымдарға қызмет етуге арналған. Берiлген
Жоғарыда аталған классификциямен қатар операциялық жүйенi басқа да критерилермен
Үлкен және өте үлкен интегралдық схемалардың пайда болуы компьютерлердiң
Қазiргi заманғы операциялық жүйеге келесi талаптар қойылады:
сәйкес келу - операциялық жүйесi қосымшаларды орындайды, басқа операциялық
тасымалданушылық - операциялық жүйе бiр аппараттық платформадан екiншiсiне тасымалдаумен
берiк және тұрақтылық - операциялық жүйе iшкi және сыртқы
қауiпсiздiк - операциялық жүйе бiр пайдаланушының ресурстарын сақтау құралдарынан
кеңейтушiлiк - операциялық жүйе өзгерiстер мен қосымшалар енгiзу қолайлылығымен
өнiмдiлiк - жүйе қажеттi жылдамдықтан тұруы тиiс.
ДЭЕМ жұмысының режимi бiрiншiден машинада параллель шешiлетiн (жүзеге асрылатын
Бiрмезетте орындалатын саны бойынша ОЖ бөледi:
Бiрмәндi ОЖ (MS-DOS, PC DOS алғашқы версиясы);
Көпмәндi (OS/2, UNIX, Windows).
Бiрмәндi ОЖ пайдаланушыға виртуалды машинамен қамтамасыз етедi және файлдармен,
ығыстырылмайтын көпмәндiлiк (NetWare, Windows 3.x и 9х);
ығыстырылатын көпмәндiлiк (Windows NT, OS/2, UNIX).
Бiрiншi жағдайда жанданды үрдiс аяқталу барысында ОЖ-ге басқаруды өзi
Бiрмезетте жұмыс iстейтiн пайдаланушылар саны бойынша ОЖ былай бөленедi:
Жалғызпайдаланушылық (MS-DOS, Windows 3.x, OS/2 алғашқы версиясы);
Көппайдаланушылық (UNIX, Windows NT).
Көппайдаланушылық жүйенiң айырмашылығы пайдаланушы информацияларын рұхсатсыз қатынаудан сақтау құралдарының
Көппроцессорлық ОЖ ассиметриялық және симметриялық ОЖ болып бөлiнедi. Ассиметриялық
Дербес компьютердiң ОЖ, мэйнфрейм және суперЭЕМ-дерге қарағанда күрделi емес.
Аппараттық платформаның белгiлi бiр типiне арналған ОЖ басқа, түрлi
1.3. Есептің қойылымы
Амалда көп қолднылатын санау жүйелеріне екілік, ондық және
Схема 1. Санау жүйесінің граф көрінісі
Схема 2. Санау жүйесінің қолайлы граф көрінісі
Берілген сандарды басқа санау жүйесіне аудару алгоритмін, граф көрінісінде
Бүтін сандардың екілік кодтары 0 және 1 сандарымен сипатталады.
Бүтін сандардың сегіздік кодын жазуда ондық 8 санына, сегіздік
Кейбір бүтін сандардың екілік, сегіздік, ондық және екілік
Кесте 1
Екілік Сегіздік Ондық Он алтылық
0 0 0 0
001 1 1 1
010 2 2 2
011 3 3 3
100 4 4 4
101 5 5 5
110 6 6 6
111 7 7 7
1 000 10 8 8
1 001 11 9 9
1 010 12 10 A
1 011 13 11 B
1 100 14 12 C
1 101 15 13 D
1 110 16 14 E
1 111 17 15 F
10 000 20 16 10
Кесте 2
Ондық сан Тікелей коды Кері коды Қосымша код
-8 – – 1000
-7 1111 1000 1001
-6 1110 1001 1010
-5 1101 1010 1011
-4 1100 1011 1110
-3 1011 1100 1101
-2 1010 1101 1110
-1 1001 1110 1111
0 1000
0000 1111
0000 0000
1 0001 0001 0001
2 0010 0010 0010
3 0011 0011 0011
4 0100 0100 0100
5 0101 0101 0101
6 0110 0110 0110
7 0111 0111 0111
ІІ-тарау. Қолданбалы программалық интерфейстерді құру
2.1 Кодтау әдістері мен алгоритмдері
Ондық сандардың екілік кодтарын табуда түрлі әдістер қолданылады. Бөлу
Кесте 3
2
148 –74 2
1 74 –37 2
0 36 –18 2
1 18 –9 2
0 8 –4 2
1 4 –2 2
0 2 –1 2
0 0 0
1 ( Үлкен разряд
(10010101)2=(149)10 ( жауабы
Көбейту әдісі бөлшек сандардың екілік кодын табуда қолданылады. Көбейту
Екілік, сегіздік, он алтылық кодтардың ондық кодын жазуда мына
мұндағы
Ai - i разрядтың
M - санау жүйесінің негізі.
Мысалы 326 саны ондық санау жүйесінде былайша жазылады:
3*102+2*101+6*100=326
100110 саны екілік санау жүйесінде былайша жазылады:
1*25+0*24+0*23+1*22+1*21+0*20=38.
Санды ондық санау жүйесінен екілік, сегіздік, он алтылық санау
repeat
c := a mod e;
if (e = 16) and (c>9) then l:= l
if a 0 then b := a div
if b9)
a := b;
until (b0) then begin
kol:=kol-1;
GoToXY(WhereX-1,WhereY);
ClrEol;
end;
Until (Ord(klav)=13) or (Ord(klav)=27);
if Ord(klav)=13 then begin
for i:=1 to kol do begin
if a[i]0) then begin
kol:=kol-1;
GoToXY(WhereX-1,WhereY);
ClrEol;
end;
Until (Ord(klav)=13) or (Ord(klav)=27);
if Ord(klav)=13 then begin
for i:=1 to kol do begin
else Znach:=Ord(a[i])-55;
promeg:=promeg+Znach*Stepen(isx,kol-i);
end;
i:=0;
Repeat
i:=i+1;
Chast:=Trunc(Promeg/Stepen(Kon,i));
Until Chast9 Then Pom:=Chr(55+Help)
Else Str(Help,Pom);
Otv:=Otv+Pom;
Promeg:=Promeg-Help*Stepen(Kon,j);
end;
WriteLn(' = ',Otv);
end; Until Ord(Klav)=27;
Until (Ord(Klav)=13) and (y=7); ClrScr
end.
Программаны орындағанда, экранға меню шығады (Сурет 2.2.1-2.2.4):
► Турлендiру ондык кодты екiлiкке.
Турлендiру екiлiк кодты ондыкка.
Турлендiру ондык кодты он алтылыкка.
Турлендiру он алтылык кодты ондыкка.
Турлендiру екiлiк кодты он алтылыкка.
Турлендiру он алтылык кодты екiлiкке.
ESC - MS DOS-ка ШЫГУ
Орындаган: СИА-415 тобы студентi Карiбаева Жазира
Сурет 2.2.1 Программаның бастапқы менюсі.
Турлендiру ондык кодты екiлiкке.
?
ESC - МЕНЮ - га ШЫГУ
Сурет 2.2.2 Программаның екінші менюсі.
Турлендiру ондык кодты екiлiкке.
? 10
ESC - МЕНЮ - га ШЫГУ
Сурет 2.2.3 Программаның үшінші менюсі.
Турлендiру ондык кодты екiлiкке.
? 10 = 1010
?
ESC - МЕНЮ - га ШЫГУ
Сурет 2.2.4 Программаның төртінші менюсі.
Программадан шығу үшін ESC клавишасын басу керек. Кодтау
2.3. Қолданбалы программалық интерфейс
Интерфейс кең мағынаға ие. Интерфейсте көмегімен программада диалог, басқа
Қолданбалы программалық интерфейс;
Жүйелік программалық интерфейс.
Қолданбалы программалық интерфейсте, көп жағдайларда интерфейс программалау тілінің стандартты
Койылған есептің Паскаль программасы негізінде Delphi програмасын құруға болады.
Құрылған Delphi программасы мәтіні:
Windows, Messages, SysUtils, Classes, Graphics, Controls, Forms, Dialogs,
StdCtrls, ExtCtrls, ComCtrls;
type
TForm1 = class(TForm)
Edit1: TEdit;
RadioGroup1: TRadioGroup;
Label1: TLabel;
Button1: TButton;
RadioGroup2: TRadioGroup;
Label2: TLabel;
Label3: TLabel;
StatusBar1: TStatusBar;
procedure Edit1Change(Sender: TObject);
procedure RadioGroup1Click(Sender: TObject);
procedure Button1Click(Sender: TObject);
procedure RadioGroup2Click(Sender: TObject);
private
{ Private declarations }
public
{ Public declarations }
end;
Form1: TForm1; {форма окна}
vv1 : string;
m,m1,ch1, i : integer;
implementation
{$R *.DFM}
function perevod0(a:char):integer;
var
c: integer;
begin
case a of
'A'..'F': c := ord(a) - 55;
'a'..'f': c := ord(a) - 87;
'0'..'9': c := ord(a) - 48;
end;
perevod0 := c;
end;
var
l,j : string;
z,c,b,d: integer;
begin
repeat
c := a mod e;
if (e = 16) and (c>9) then l:= l
if a 0 then b := a div
if b9)
a := b;
until (b