К І Р І С П Е
I БӨЛІМ. АДАМ ЖӘНЕ ХАЛЫҚАРАЛЫҚ ҚҰҚЫҚ
I.I. Адам құқығының түсінігі.
1.2. Халық және азаматтық туралы түсінік
1.3. Халықаралық құқықтағы босқындар мәселесі.
Баспана түсінігі.
II-БӨЛІМ. Халықаралық құқықтағы адамның негізгі құқықтары және оларды жүзеге
2.1. Адамның әлеуметтік-экономикалық құқықтары мен бостандықтары
2.2. Адамдардың саяси құқықтары мен бостандықтары
Қ О Р Ы Т Ы Н Д Ы
К І Р І С П Е
Адам құқықтары мен бостандықтары тек қана бір мемлекеттің ісі
Қоғамның демократиялық деңгейі, тек қана Конституцияда жарияланған қандай да
Өкінішке орай, зейнеткерлердің, кәмелетке жасы толмаған балалардың, тағы сол
Көбінесе қазіргі кезде іс-тәжірибеде қылмыстық іс жүргізуде адам құқықтары
Негізгі заңда көрсетілген Конституциялық қағидаларды өмірдің іс-тәжірибесіне араластыру үшін,
Адамдардың әрбір ұрпағы өздерінің ұлы қазыналарын, яғни құқықтары
Осы дипломдық жұмысты таңдап алғандағы негізгі мақсатым, халықаралық
I БӨЛІМ. АДАМ ЖӘНЕ ХАЛЫҚАРАЛЫҚ ҚҰҚЫҚ
I.I. Адам құқығының түсінігі.
Заң адам құқығын, оларды пайдаланушы жеке тұлғаны мемлекеттің теріс
Джон Локк заттардың табиғи тәртібіне байланысты бірінші орында
біз өз айқындылық ақиқаты деп ойлаймыз. Бүкіл адамдар
осы құқықтары қамтамасыз ету үшін адамдар үкімет құрады,
егер қандай да бір мемлекет құрылымы осы құқықтарды бұзса,
Француз Декларациясы "жоғарғы тәңір алдында және оның игілік
Адамдар тәуелсіз және тең құқылы болып туылады және қалады.
Қоғамдық өзгешеліктер тек қоғам қажеттіліктерінің пайдасын ойлау негізінде
Бүкіл саяси бірлестіктердің мақсаты табиғи және бөлінбейтін адам
Егеменділіктің қайнар көзі халыққа тікелей байланысы бар.
Бостандық басқаға зиян келтірмейтін бүкіл нәрсе істеуге мүмкіндік
Заң тек қоғамға қауіпті әрекеттерге тиым салады. Заңмен
Заң - жалпы ерікті білдіруші. Бүкіл азаматтар оның құрылуына
Ешкім де айыпталуға, қамауға немесе тұтқынға тартылмай, егер заңмен
Заң тек дәлме-дәл даусыз қажетті жазаларды орнатады.
Әр адамның кінәліліге белгілі болғанға дейін кінәсіздеп боджаланады.
Ешкім де өз пікірін білдіруде ыңғайсызданбауы керек, діни
Ойларын және пікірлерін тәуелсіз білдіруі адамның қымбат бағалы құқығының
Адам және азаматтар құқығын қамтамасыз ету қарулы күштерді пайдалануды
Қарулды күштерді және әкімшіліктерді қаржымен қамтамасыз ету үшін жалпы
Барлық азаматтардың өздеріне өкілдері арқылы мемлекеттік алымдардың қажеттілігін белгілеуге,
Қоғам әр лацуазымды тұлғадан оған сеніп тапсырған басқару саласына
Құқықтық пайдалануды қамтамасыз ту және билікті бөлу жүргізілмеген
Меншік қасиетті әрі қол сұғылмайтын құқық болғандықтан, алдын-ала және
Өздері мойындаған және жариялап отырған бастамалар негізінде Франция Конституциясын
1789 жылғы француздық "адам және азамат құқығы" декларациясынан кейін
Адам құқығы - бұл тұлғаға тумасынан берілетін одан бөлінбейтін
Адамнан бөлінбейтін, аластатылмайтын құқықтар қатарына әдетте - өмір сүруге
Азамат құқығы керісінше тұлғаның белгілі бір мемлекетке
Бұл құқықтар азаматтарға мемлекеттердің материалдық мүмкіндеріне, сол елдегі демократияның
Адам құқығы мен азамат құқығының арасында бір бекіп қалған
Адам құқықтары туралы халықаралық құқықтың негізгі қағидалық нормалары
Демократиялық құқықтық жүйе жағдайында адам мен азамат
Адам құқығы туралы социалистік тұжырымдама ұжымдық қағидадардан бастау
Мұсылмандық құқықтық жүйеде адам құқығына деген көзқарас ұлғаның
Классскалық мұсылман құқығында әйел адамдарға да кейбір кепілдіктер
Кәдімгі құқықтық жүйеде тұлғаның құқықтық мәртебесі оның белгілі
бір тайпа, руға тиістілігіне байланысты. Кәдімгі құқық нормалары
Құқық зерттеушілердің айтуан қарағанда тұлғаға берілген құқықтар мен бостандықтарды
Адам бір тайпаның бөлігі ретінде қарастырылады, ол адам
Адам құқықтары мен бостандықтары - дүние жүзілік қауымдастық игерген,
Адам мен азаматтардың құқықтары тепе-тең емес, Республика азаматтарының құқықтары
Біріншісі, бастаушы және жан-жақты категгория, ал екіншісі, қоғам мен
құқықтар мен бостандықтар атау Қазақстан Республикасының Конститиуциясының басты категориясына
1.2. Халық және азаматтық туралы түсінік
Азаматтылық тұлғаға экономикалық саяси, мәдениет және басқа да
Негізінде мемлекеттік билікті атқарғанда тек халықтар көпшілік сол елдің
Мемлекеттік тәуелсіздік пен азаматтық арасындағы байланыс болып кез-келген мемлекет
Сондай-ақ, егемендің дегенді еске алуымыз қажет. Егемендік -
Басқа жағынан, егер мемлекет болмаса, нақты айтсақ, толық
Сонымен қоса азаматтылыққа байланысты халықаралық шарт жасасу кезінде мемлекеттер
Ішкі мемлекеттегі азаматтылық сұрақтарын тәуелсіз шешуде мемлекет өз
Азаматтылық бұл жеке тұлғаның бір мемлекет пен тұрақты
Мұнда түсінікті, 1991 жылғы 20 желтоқсан айындағы
Шет елдердің азаматтық туралы заңдарының ерекшеліктерін анық ашу үшін
Сонда да, азаматтылық республикалық басқару үлгісіне ғана тән қасиет,
Жоғарыда айтылғанға қоса, шет мемлекеттерде азаматтылық сұрағын, әкімшілік
Азаматтылық алу әдістері.
Шетелдерде азаматытлық тумасынан, натурализация жолымен халықаралық шарттар негізінде
"Қандық құқ" қағидасына сәйкес, тұлғаның азаматтылығы әке-шешесіне байланысты,
"Жерлік құқық" қағидасын ұстантаны елдер тұлғаның азаматтылығын анықтау
Үшінші мемлекетердің көбі жоғарыдағы екі қағиданы да ұстанады.
Жоғарыдағы дәлелдеме ретінде Наполеонның басып алу саясатының
Кей дамыған елдерде екі қағиданы қосып ұстамаған АҚШ, Англия,
1976 жылы 16 шілдедегі Канада азаматтылығы туралы заңға сәйкес
Азаматтылық сұрақтарын реттейтін ішкі мемлекеттік нормаларымен қоса халықаралық құқықтық
Азаматтылықты беру (натурализация).
Бүкіл мемлекеттерде азаматтылықты алу әдісінің дүние жүзілік тәжірибеде
Натурализация өтініші мен мемлекеттік өкілетті органы азаматтығы жоқ адамдар
Көптеген елдер әртүрлі жағдайдың алдын-алу үшін, шетел азаматтарының
Шет елдердің азаматттылық туралы заңдары, азаматтылықты алудың әртүрлі арнайы
Азаматтылық алушыға бұл шарттан басқа да әртүрлі негіздер
Натурализация шартын анықтайтын азаматтық жөніндегі шетел заңдарының түрлі талаптарын
1975 жылғы Египет азаматылығы туралы заң. Египет азаматтылығына
Азаматтылық сұрағын шешу мемлекеттің ішкі қызметі болған соң
Бұл - мемлекеттің егеменділіік құқығы. Мысалы, Португалияның аазаматтылығын бермеу
Жоғарыда айтылған шарттардың ішінде шет мемлекеттердің заңдарында
Гвинея азаматтығың жөніндегі Кодекстің 60-бабына сәйкес азаматтылық алушы
Заңды азаматтылықты бермеудің бір ғана негізі азаматтылық бермеуді
Азаматтылықты қалпына келтіру (реинтеграция).
Азаматтылықты қалпына келтіру дегеніміз - белгілі бір мемлекеттің
Азаматтылықты беру - бұл әдіс төмендегідей:
Мемлекет өзінің азаматтылығын беруде қажетті натурализация шарттарын
"Қазақстан Республикасының азаматтылығы туралы" Заңның 18-бабына сәйкес бұрын Қазақстан
Басқа мемлекеттерде тұратын республика территориясын тастап шығуға мәжбүр
Қазақстан Республикасының азаматығын қалпына келтіру туралы өтініш бойынша
Басқа азаматтығы бар немесе азаматтығы жоқ адамдар үшін Қазақстан
аумағынан тысқары кетпесе не олардың республика аумағында
Қазақстан Республикасының азаматтығын қалпына келтіру туралы құжаттарды рәсімдеу
Осы Ереженің 5-тармағында көзделген құжаттардан басқа Қазақстан Республикасының
Басқа мемлекеттің азаматы мен азаматтығы жоқ адам олардың өтініштері
Азаматтық туралы мәселе Қазақстан Республикасының мемлекетаралық шарттарымен шешіледі.
егер өтініш білдіруші азаматтығын алған тараптың аумағында туған немесе
өтініш білдірушінің біреуі болса да азаматтығын алатын тараптың
Мысалға, Қазақстан және Ресей мемлекеттері арасындағы келісімде ата-аналары
Әке-шешесінің бірі бір тараптың азаматы болған, ал екіншісі тараптың
Әке-шешелері бөлек тұратын балалар, егер бұл жөнінде әке-шешелердің арасында
Кәмелетке толған балалардың белгіленген азаматтығы олардың әке-шешелерінің бірі
Ата-ана құқықтарынан айырылған әке-шешелердің азаматтығы өзгергенде балалардың азаматтығы
Сонымен қоса, Қазақстан Республикасы мен Монголия арасындағы Ерікті
Онда еңбек шарты бойынша жұмыс істейтін Монголия азаматтарын, сондай-ақ
Еңбек шарты бойына Қазақстан Республикасына келген адамдардың азаматтығы туралы
Қазақстанның билікті органдары Қазақстан Республикасына еңбек шарты бойынша келген
Бүгін де Монголиядан келген 63,5 мың оралмандардың 859 оралманы
Қазақстан азаматтығының болмауы себепті оралмандардың құқықтары шектеліп отыр.
Қазақстан Республикасының азаматтығын қабылдаудың дәстүрлі де жеңілдетілген тәртібі кезінде
адамзатқа, Қазақстан Республикасының егемендігі мен тәуелсіздігіне қарсы қылмыс жасаса;
Қазақстан Республикасы аумағының бірлігі мен тұтастығын бұзуға шақырса;
мемлекеттік тәуелсіздікке, халықтың денсаулығына нұқсан келтіретін заңа қарсы қызметті
мемлекетаралық, ұлтаралық және діни өшпенділікті тұтатса, мемлекеттік тілдің
террорлық әрекеті үшін сотталған болса;
сотпен аса қауіпті қылмыскер деп танылса
басқа мемлекеттің азаматы болып қабылданбайды.
Қазақстан Республикасының азаматтығын қабылдау туралы өтінішке мынадай құжаттар қоса
бекітілген нысандағы екі дана сауалнама-өтініш;
еркін нысанда жазылған екі дана толық өмірбаян;
бас киімсіз қарсы алдынан түсірілген 3,5х5 көлемдегі төрт
"Қазақстан Республикасының азаматтығы туралы" заңның 1-бабында көзделген, белгілегне нысанда
жұмыс орнынан лаузымы, оқушыларға - оқу орны көрсетілген екі
мемлекеттік баж төлегені немесе оны төлеуден босатылғаны туралы
Сауалнама-өтініштер мен өмірбаяндардың барлығына өтініш берушілердің өздері жазылған уақытын
Егер Қазақстан Республикасының азаматтығына қабылдау туралы өтініш білдірген
Бұған қоса бұрынғы одақтық республика азаматының жақын туысқандарының біреуі
Егер Қазақстан Республикасының азаматтығын қабылдауға тілек білдірген адам Қазақстан
Өтініштерді қабылдаған кезде ұлттық төлқұжатты, тұруға рұқсат қағазын,
Құзіретті органдар оралмандар шығатын мемлекеттермен оралмандардың осы мемлекеттердіғ
Халықаралық шарттарының нормаларына сәйкес азаматтылықты алу
Бұл бейбітшілік келісім шарттары болуы мүмкін, яғни белгілі бір
"Репатрианттарға" (отанына қайтып оралғандарға)Қазақстан Республикасы аумағында жаппай жазалану, зорлық
Репатрианттардың туыстары мен ұрпақтары болып тең негізде: репатрианттардың балалары
Аймақтық сұрақ бойынша келісімдер: Мысалы, аймақтық бөлімнің бір мемлекеттен
Азаматтылықты тоқтату әдістері.
Көптеген мемлекеттердің "Азаматтылық туралы заңдарында" азаматтылықты тоқтатуының үш
өз еркімен шығу;
азаматтықтан айыру;
азаматтылықты жоғалту.
Азаматтылықтан өз еркімен шығу.
Шетел заңдарында азаматтылықтан шығу кейде азаматтылықтан бас тарту
Қазақстан Республикасының азаматтығы Азаматтық туралы Заңда қарастырылған жағдайда тоқталады.
Оған Қазақстан республикасының азаматтығынан шығу жатады. Азаматтықтан шығу Азаматтық
Заңмен белгіленген жағдайларда азаматтықтан шығуға рұқсапт берілмеуі де
Ата-аналардың екеуінің де Қазақстан Республиксының азаматтығынан шығуына орай олардың
Азаматтық мәселесі бойынша шешім шығарушы лауазымды тұлға Қазақстан
Қазақстан Республикасының азаматтығынан шығу туралы өтінішке мынадай құжаттар
белгіленген нысандағы сауалнама-өтініш;
еркін нысагда жазылған және осы Нұсқаулықтың 2.1 - тармағына
3.5х5 көлемдегі үш фотосурет;
балалардың тууы туралы және неке туралы куәліктің көшірмесі;
Берілген құжаттардағы мәліметтердің толық еместігін немесе дәл еместігін
Өтініш беруші осы Нұсқаулықта көзделген барлық құжаттарды берген сәттен
Тиісті үлгіде рәсімделген материалдар өтініш берушінің тұрғылықты
Облыстардың және Қазақстан Республикасы Астанасының ішкі істер басқармалары
Облыстардың және Қазақстан Республикасы астанасының ішкі істер басқармалары олар
Қазақстан Республикасының азаматтығына қабылдау, азаматтығын қалпына келтіру және Қазақстан
Қазақстан Республикасының азаматтығына қабылдау, азаматтығын қалпына келтіру және
Ішкі істер Министріліг Қазақстан Республикасының Ұлттық қауіпсіздік комиттетімен
Азаматтық мәселелері жөніндегі материалдарды берген Ішкі істер органдардың
18-жасқа толмаған, сондай-ақ белгіленген тәртіп бойынша іс-әрекетке жарамсыз
Балалардың келісімін нотариат куәландырады және ата-анасының біреуінің өтініміне
Өтініштерді қарау мерзімі жергілікті Ішкі істер және Ұлттық
Азаматтықтан айыру
Кейбір шет елдерде азаматтылықтан айыру заң нормаларында көрсетілген. Азаматтықтан
қауіпті қылмыс;
халықаралық террористік акт;
халық пен мемлекетке қауіп төндірсе.
Қазақстан Республикасында 1995 жылғы Конституциясының 10-бабының 2-тармағына сәйкес
Азаматтылықты жоғалту.
басқа мемлекеттің мемлекеттік қызметіне жұмысқа кірсе. Әділет басқармасына,
жалған құжаттарды тапсыруы арқылы азаматтылықты алса;
бес жыл бойы шетелде тұрып, тиісті органдарға тіркеуге
халықаралық құжаттар арқылы.
Азаматтар қашанда мемлекетке тәуелді. Мемлекет өз азаматтарының қайда
1.3. Халықаралық құқықтағы босқындар мәселесі.
Баспана түсінігі.
"Босқын" - деген термин, қатаң термин болып табылады. Яғни
Қашудың себептері сан-алуан болуы мүмкін: өмірі мен бостандығына қауіп
"Босқын" деген сөз қашқан адамға көмек көрсету немесе
Халықаралық құқық үшін мемлекеттер "босқындар" түсінігінің мазмұнын одан әрі
Ұлттар лигасының бастауымен жасалған шарттар мен келісімдерде топтық немесе
- өз туған елінен тыс жерде болса, сол
болды. Мысалы, 1926 жылғы орыс босқындарына былай анықтама
- Германия үкіметінің заңды және фактілі қамқорлығын пайдаланбайтындығы
- Германия территориясына қоныстанып кейін тастап кеткен азаматтығы жоқ
Сонымен бірге босқындар халықаралық ұйымы Жарғысы босқындар қатарына азаматы
1949 жылы Біріккен Ұлттар Ұйымының босқындар халықаралық ұйымына өз
Америка Құрама Штаттары уақытша құрылатын жаңа ұйымның құзіретінен тарайтын
Біріккен Ұлттар Ұйымында босқындарға берілген анықтама.
Босқындар ісі жөніндегі Біріккен Ұлттар ұйымының жоғарғы комиссарының
Босқындарға берілген бұл анықтама өзінің қолданылуы ахуалы бойынша әмбебап,
Бірақ қанша айтқанмен, идеологиялық немесе мазмұндық критерий босқындар шеңберін
Анықтама Біріккен Ұлттар Ұйымының қорғауы мен көмегіне
Сонымен қоса қорғау шаралары белгілі бір босқынның нақты проблемаларын
Босқын анықтамасының Жарғыда өзгеруі және мандаттың кеңеюі
Қанша айтқанымен басқарма Жарғысында белгілі бір қайшылықтар болады. Бір
Босқындардың пайда болуына әсер еткен соңғы қырық бес жылдағы
Мың тоғыз жүз елу жетінші жылы тағайындалған Жоғарғы Комиссар
Мың тоғыз жүз елу жетінші жылы Бас Құрылтай алғашқы
Жалпы алғанда Басқарма өз қызметін жүзеге асырғанда халықаралық қауымдастықтың
Басқарманың құзіреті:
айтылып кеткен нақты себептерге және қудалау қаупі төніп тұрғандығына
дәл солай халықаралық шекарадан өтіп, өз еліүкіметінің қамқорлығымен қамтамасыз
Босқындар мәртебесі туралы 1951 жылғы Конвенциядағы және
1967 жылғы Протоколдағы босқын анықтамасы.
1951 жылғы Конвенцияға қосылған не оны бекіткен мемлекеттер босқын
бұрынғы халықаралық келісімдерге сәйкес босқын деп саналған тұлғаның кез
босқындар жоғарғы комиссия басқармасының Жарғысына сәйкес босқын болып есептелген
Сонымен қатар олар Конвенцияда берілетінтым тар ахуалды да болмауы
Көптеген шектеулер болғандықтан Конвенция әрекеті барлық босқындар категорияларына тарамайды.
Сонымен қорта келгенде Конвенцияға сәйкес босқын болып келесі ерекшеліктер
егер олар туған елінен тыс жерде болса;
егер олар ол мемлекеттің қамқорлығымен пайдалана алмаса, не пайдаланғысы
егер ондай пайдалана алмаушылық, немесе пайдаланғысы келмеуі негізделген қудалау
қудалау себебі оның ұлттық діни нанымдық, азаматтық белгілеріне, белгілі
Ұлттық құқықтағы босқындар мәселелері.
Ұлтық құқтағы саяси қылмыскерлерді қайтаруда бас тарту практикасы қазіргі
1958 жылғы Француз Конституциясының преамбуласында баспана қағидасы бекітілді, ал
Канада да 1976 жылғы көші-қон жөніндегі актісінде Конвенцияда берілген
Басқа елдерде босқындарды және ерекшк топтарды қабылдау сұрақтарын шешуде
Швейцария өзінің баспана туралы жаңа заңында Конвенцияда берілген анықтаманы
босқын болып өзінің туған елінде немесе соңғы уақытқа дейін
- Елеулі зиян дегеніміз - өмірге, жеке қауіпсіздігіне не
босқын болып босқындардың жұбайы және олардың кәмелетке толмаған балалары
Айтылғанның барлығымемлекеттердің қаншалықты белсенді түрде босқындар жөніндегі халықаралық құқығының
Қорыта келгенде босқындар мәселесі халықаралық құқығында мемлекеттің Егеменділік қағидасы
Босқын мәртебесі бекітілуі міндетті түрде белгілі бір құқықтық салдар
Босқындар сияқты адамдар категориясының болуы мемлекет үшін тек құқықтықсалдар
Жоғарыда айтылып кеткендей мұндай міндет Біріккен Ұлттар Ұйымының Босқындар
Баспана түсінігі бұл әрбір адамға басқа мемлекеттерде баспана іздеу
Территориялық баспана түсінігі азаматқа басқа территориядан баспана беру;
Дипломатиялық бұл жеке тұлғаларға шет ел мемлекеттеріндегі дипломатиялық және
Баспана беруден бас тарту себепті мәселелерге, адамның әскери қылмыс
1976 жылы БҰҰ-ның Бас Құрылтайының 22 сессиясында территориялық
II-БӨЛІМ. Халықаралық құқықтағы адамның негізгі құқықтары және оларды жүзеге
2.1. Адамның әлеуметтік-экономикалық құқықтары мен бостандықтары
Халықаралық құқық ғылымында құқықтар мен бостандықтарды бір текті бөлу
Неміс ғалымы Г.Маунц құқықтар мен бостандықтарды екі топқа бөлуді
"Бандық идеялық ұстанымға" иық тірей отырып Маунц былай
Халықаралық құқықта бірінші, екінші, үшінші, төртінші ұрпақ құқықтары деп
Біріншісіне- конституциялард көрсетілген алғашқы пайда болған жеке және
Негізгі құқықтар мен бостандықтарды Мишин өз кітабында 3 топқа
тұлға белгілі бір азаматтық қоғам мүшесі ретінде әлеуметтік -экономикалық
тұлға белгілі бір саяси қауымдастықтың бір белгі ретінде саяси
тұлға белгілі бір жеке құқықтар мен бостандықтармен қамтамасыз етіледі;
Чиркин өз кітабында бұған тағы азаматтардың тең құқылығын
Тең құқылық.
"Теңдік" пен "Тең құқылық" терминдерін ажырата білген жөн.
Тең құқылық әлеуметтік теңсіздік жағдайында жүзеге асуы мүмкін, бірақ
Заңда азаматтардың құқықтық теңдіздігін бекіту дискриминация деп аталады.
Көптеген конституциялар көбіне ескі. Тең құқылық қағидасын үш жақты
Әйелдер мен ерлер тең құқылығы дегеніміз қоғамдық өмірдің барлық
Әлеуметтік-экономикалық құқықтар тұлғаның азаматтық мүшесі ретіндегі жағдайын анықтайды.
Бірінші дүниежүзілік соғысқа дейін, қабылданған конституцияларда адамның және азаматтың
Ең алдымен әлеуметтік-экономикалық құқықтар қатарына меншік құқығы және оны
Екінші дүниежүзілік соғыстан кейін Италия, Дания, Япония, Коста-Рика,
2.2. Адамдардың саяси құқықтары мен бостандықтары
Саяси құқықтар мен бостандықтар мемлекет азаматына саяси қауымдастық мүшесі
Азаматтарға заң бойынша ауқымды саяси құқықтар мен бостандықтар
Маңызды саяи құқық болып - белсенді және пассивті сайлау
Баспасөз құралдары дамыған сайын өз ойын еркін айту бостандығына
Шет ел Конституцияларында жарияланған рухани бостандықтар қатарына адамның
Еңбекшілердің ең бір қолы жеткен жетістіктері, ол Одақтасу бостандығы.
Бұл мемлекеттің азаматы болуы-болмауына қарамастан адамға жеке
Жалпы жеке адамдардың құқықтар мен бостандықтарын ғылыми әдебиеттерде екі
басқа тұлғалардың қол сұқпаушылығынан қорғайтын құқықтар мен бостандықтар;
мемлекеттің қол сұғуынан қорғайтын құқықтар мен бостандықтар;
Бірінші топтағы жеке құқықтар мен бостандықтар аса көп
Ерекше орынды бостандық құқығы алады. Ол құқық құлдыққа және
Құқықтық мемлекет және құқықтық басқару идеялары бойынша мемлекет өз
Хат жазысу, телефон арқылы сөйлесу, почта, телеграф арқылы
Адамның ең негізгі жеке құқықтарының бірі еркін жүріп тұру
Қазіргі кезде адам құқықтары мен бостандықтарын қорғау мәселесі
тұрғындардың өмір деңгейі мен, жұмыс деңгейін көтеру;
экономикалық-әлеуметтік, мәдени аймақтарда халықаралық мәселелерді шешу;
әрбір адамның дініне, ұлтына, тіліне, жынысына тағы басқа айырмашылықтарына
Қазіргі таңда халықаралық құқықта адам құқығына байланысты 40-тан астам
Жалпыға бірдей адам құқығы туралы Декларация бірінші рет өмір
Өкінішке орай, Декларацияда халықтардың және ұлттардың өзін-өзі
18 жыл бойы БҰҰ-ның шеңберінде адам құқығы туралы халықаралық
Еңбек ету құқығы (экономикалық, әлеуметтік және мәдени құқықтарының халықаралық
Кәсіподақ ұйымдастыру құқығы (экономикалық, әлеуметтік және мәдени құқықтарының халықаралық
Білім алу құқығы (экономикалық, әлеуметтік және мәдени құқықтарының халықаралық
Ерлер мен әйелдер теңдігі (азаматтық және саяси құқықтарының
Бұл пактілердің маңыздылығы олар бірінші рет адам құқығын жинақы
Қ О Р Ы Т Ы Н Д Ы
Адам құқықтары мен бостандықтары бірнеше мың жылдықтар бойы
Әрқашан жеке-даралар мен биліктің қарым-қатынасының түрлі жолдарын іздестіруде
Ежелгі Римде құл иеленушіліктің өмір сүргенін білеміз. Сонымен қатар
АҚШ демократиялық республиканың идеясын жариялаған ең алғашқы мемлекет болып
АҚШ-тың Конституциясы биліктің әсерінен адам құқықтарын қорғауға кепілдік берді.
1948 жылы 10 желтоқсанда Парижде БҰҰ-ның Бас Ассамблеясы бас
Декларацияның басты мақсаты Қазақстан Конституциясынан да маңызды орын алған.
БҰҰ 1995-2004 жылдарды адам құқықтары саласындағы ағарту он
ҚОЛДАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР
Нормативтік актілер:
Қазақстан Республикасының Конституциясы. Алматы: Жеты-жаргы 1995 ж.
Қазақ ССР-інің мемлекеттік егемендігі туралы Декларация. 25 қазан
Қазақстан Республикасының "Қазақстан Республикасының мемлекеттік тәуелсіздігі туралы" Конституциялық заңы,
Қазақстан Республикасы Президентінің "Қазақстан Республикасының Конституциялық Кеңесі туралы"
Қазақстан Республикасы Президентінің "Қазақстан Республикасы Үкіметі туралы" конституциялық заң
Қазақстан Республикасының Парламентінің Комитеттері мен Комиссиялары туралы" Қазақстан Республикасы
Қазақстан Республикасының "Қазақстан Республикасындағы жергілікті, өкілетті және атқарушы органдары
Қазақстан Республикасы Парламентінің халықаралық шарттарын жасалуы, орындалуы
Қазақстан Республикасының "Қазақстан Республикасындағы тіл туралы" заңы. 16 маусым
Қазақстан Республикасының "Қазақстан Республикасының азаматтығы туралы" заңы. 20
Қазақстан Республикасы Президентінің "Қазақстан Республикасындағы шетел азаматтарының құқықтық жағдайы
Қазақстан Республикасының Президентінің "Азаматтардың өтінішін қарау тәртібі туралы" заң
Қазақстан Республикасының "Төтенше жағдайдың құқықтық тәртібі туралы" заңы.
Қазақстан Республикасындағы "Қоғамдық бірлестіктер туралы заңы" 31 мамыр
Қазақстан Республикасы Президентінің "Қазақстан Республикасының халықаралық шарттарын жасау, орындау
Қазақстан Республикасының "Қазақстан Республикасындағы азаматтардың денсаулығын сақтау туралы"
Қазақстан Республикасы Президентінің "Жекешелендіру туралы" заң күшіне ие Жарлығы.
Ынтыкбаева Б.Б. Законодательство зарубежных стран о гражданстве.
НЕГІЗГІ ӘДЕБИЕТТЕР:
2.1. Конституция Республики Казахстан. Альбом схем. // Составители В.В.Мамонов,
2.2. Амандыкова С.К. "Конституционное право Республики Казахстан". Караганда: -
2.3. Назарбаев Н.А. Послание Президента страны народу Казахстана. Казахстан
2.4. Назарбаев Н.А. К обновленному Казахстану через углублению реформ,
2.5. Назарбаев Н.А. Стратегия становления Казахстана как суверенного Казахстана.
2.6. Қазақстан Республикасының мемлекеттік сәйкестілігін қалыптастыру тұжырымдамасы. // Саясат.
2.7. Қазақстан Республикасының Конституциясы бойынша түсіндірме сөздік. - Алматы:
2.8. Қазақстан: мемлекеттік кезеңдері. Конституциялық актілер. // құрастырған Ж.Бәйішев.
2.9. Абділдин С: Қазақстан Парламенті. Одақтан ордалы елге бет
2.10. Байтин М.Н. Государство и политическая власть. - Саратов.
2.11. Гражданство и свобода передвижения. - М. 1994.
2.12. Защита прав человека в современном мире. // Отв.
2.13. Исполнительная власть: Сравнительно-правовые исследования. - М: ИНИОН РАН.
2.14. Котов А.К. Суверенный Казахстан: гражданин, нация, народ. (вопросы
2.15. Лазарев Л.В. , Марышева Н.И., Пантелеева И.В.
2.16. Конституционное право (государственное право зарубежных стран). В 4-х
2.17. Котов А.К. Суверенный Казахстан: гражданин, нация, народ. -
2.18. Кубеев Е.К. Конституционный строй Республики Казахстан. Болашак-Баспа.
2.19. Кудайбергенов У. Демократические государства и проблемы местной власти.
2.20. Қазақстан Республикасының Президентінің Қазақстан халқына жолдауы. Елдегі жағдай
2.21. Қазақстан Республикасының Конституциясының түсіндірме сөздігі. Алматы: Жеті Жарғы.
2.22. Мишин А. Конституционное право зарубежных стран. М.: Белые
2.23. Мухамеджанов Е.Б. Парламент РК и законодательные органы
2.24. Черников. Конституционное право Республики Казахстан: проблемы теории и
[1] Международная защита прав и свобод человека. //
[2] С.Жүрсембаев. "адам құқықтары мен бостандықтарының шығу тарихы" //
[3] А.А.Мишин. Конституционное право зарубежных стран. М., 1996, с.96.
[4] В.С.Чиркин. Конституционное право зарубежных стран. М.,
[5] Қазақстан Республикасы Конституциясының түсіндірме сөздігі. Алматы., "Жеті Жарғы",
[6] В.С.Швецов. Вопросы теории. // Государственный суверенитет. М., Наука.
[7] А.К.Котов. Наше государство - суверенный Казахстан. // Саясат.
[8] П.Г.Громушкин. Законодательные акты о гражданстве. //
[9] Б.Б.Интықбаева. Законодательство зарубежных стран о гражданстве. //
[10] М.А.Сарсембаев. Международное право. Жеті Жарғы, 1996, с. 137.
[11] С.С.Кишкин. Советское государство. М., Изд-во НКЮ РСФСР. 1925
[12] Законодательные акты о гражданстве. 2 том. С. 65.
[13] Законодательные акты о гражданстве. 2 том. с. 12,15.
[14] Законодательные акты огражданстве. 4 том. с. 113.
[15] Г.Сапаргалиев. Қазақстан Республикасының конституциялық құқығы. // Алматы. Жеті
[16] Қазақстан Республикасы мен Ресей Федерациясы арасындағы осы мемлекеттердің
[17] Ерікті қоныс аудару және еңбек шарты бойынша Қазақстан
[18] Ғ.Сапарғалиев. Қазақстан Республикасының конституциялық құқығы. // Алматы: Жеті
[19] Қазақстан Республикасы Президентінің Жарлығы // Шетелдерде тұратын
[20] Қазақстан Республикасының Конституциясы. Алматы, Жеті Жарғы. 1995 жыл.
[21] Г.С.Гудвин-Гилл. Статус беженца в международном праве. М., ЮНИТИ.
[22] В.И. Потапов " Беженцы и международное право ".
[23] Л.А.Галенская " Права убежища". Москва, 1968 г. стр.
[24] А.А.Мишин. Конституционное право зарубежных стран. М., Белые альвы.
[25] В.С.Чиркин. Конституционное право зарубежных стран. М., Юрист. 1997
[26] Б.А.Страшун. Конституционное право зарубежных стран. М., Изд-во:
[27] Основные международные документы. М., Международные отношения. 1989 г.
[28] Основные международные документы. М., Международные отношения. 1989 г.