Көмекші өндіріс шығындарының есебі


МАЗМҰНЫ
Кіріспе .............................................................................................................
1.Өндірістің жалпы сипаттамасы және классификациясы.......................................................................................
1.1. Өндіріс ұғымы.Өндіріс шығындарының түрлері мен классификациясы...................................................................................
1.2. Өндіріс шығындарының бухгалтерлік есебін ұйымдастыру............
1.3. Өндіріс шығындарының есебін жүргізетін счеттар жүйесі.
1.4.Өндіріс шығындарының аналитикалық есебін ұйымдастыру....................
1.5. Негізгі өндіріс шығындарының есебі................................................
1.6. Көмекші өндіріс шығындарының есебі................................................
1.7. Үстеме шығыстарының есебі......................................................................
1.8.Өндіріс шығындар есептеу тәсілі және өнімнің өзіндік
2 . ЖШС «Бест-стройкомплект»-тегі өндірістік есеп шоттарының
2.1. Ұйыммен танысу
2.2. «Бест-стройкомплект» ЖШС-нің есебі
3.Өндірістік есеп шоттарының пәнаралық байланысы....................
3.1. Өндірістік есеп шоттарындағы кірістер мен шығыстар
3.2. Өндірістік есеп шоттарының шығындар аудиті
Кіріспе.
Өндіріс ұйымның шаруашылық қызметіндегі ең басты
Курстық жұмыстың негізгі бөлім 3 бөлімшеден тұрады:
Теория
Талдау
Пәнаралық байланыс
Курстық жұмыстың өзектілігі: Қазіргі таңда ҚР дамыған
Өндіріс саласында қызмет көрсету басқа салалармен
Бірақ бұл табыстарға жету үшін
Курстық жұмыстың мақсаты : Курстық жұмыс тақырыбының
Курстық жұмыстың міндеті:Курстық жұмысты жазу барысында қойылған
1.Өндірістің жалпы сипаттамасы және классификациясы.
1.1.Өндіріс ұғымы.Өндіріс шығындарының түрлері мен
классификациясы.
Өндіріс – қоғамның өмір сүруі және дамуы
Қазіргі заманғы өндіріс, ғылыми-техникалық процестің нәтижелерін қолдану,
Өндірістік бөлімдердің жиынтығы, олардың саны мен өзара
Кәсіпорынның өндіріске байланысты бөлімдері: цех, участок, бригада,
Кәсіпорынның негізгі өндірістік құрылымының бөлігі болып цех
Цех - әкімшілік жағынан оқшауланған, жай өндіріс
Өнеркәсіптік кәсіпорындағы өндірістік
• заттай;
• технологиялық;
• аралас.
Заттай құрылымды қолданған кезде кәсіпорынның негізгі цехтары
Технологиялық құрылым қолданылғанда технологиялық процестің ретіне байланысты
Ал өндірістік құрылымның аралас түрі болса, заттай
Өндіріс құрылымына мынадай факторлар әсер етеді:
• кәсіпорынның халық шаруашылығының қай саласына
• шығарылған өнімнің номенклатурасы;
• оның конструкциялық ерекшеліктері;
• қолданылған материалдар;
• шикізаттар және оларды өңдеу түрлері;
• өнімнің конструкциялық қарапайымдылығы және технологиялық төзімділігі;
• өнім сапасына қойылатын талаптар;
• өндіріс тұрпаты, оның мамандандырылуы және
• технологиялық құралдар мен
• өндірістің өзгертілген номенклатуралы жаңа өнім
• өндіріс процесінің негізгі, көмекші және
Әрбір сала кәсіпорындарының өндірістік құрылымдары негізгі өндірістің
Өндіріс кұрылымын әрі қарай дамытудың жолдары:
• кәсіпорындар мен цехтарды ірілендіру;
• негізгі, көмекші және қосалқы цехтардың
• кәсіпорынды жоспарлаудың
• өндірісті ірілендіру арқылы
• техника мен жоғары сапалы технологаяны
• өндірістің тиімділігін арттыру.
Кәсіпорындар мен цехтарды ірілендіру арқылы жаңа жо-ғарғьі
Өндіріс шығындарының түрлері мен классификациясы
Өндіріс шығындарын басқару мен оның есебін
Шығынның пайда болған жерде:жауапты орталықтарды (өндірісте ,цехтарда,учакелерде
Шығындардың құрамын бақылау мақсатында ,олардың
Негізгі өндіріс –ол жерде өнім өндіруге
Көмекші өндіріс-ол жерде негізгі өндіріске тікелей қатысы
Экономикалық элементтер бойынша (элементтер,шығын баптары) шығындар
Осылай жіктеу арқылы құндылықтарды дайындау үрдісін
Кешендік шғындар элементтік шығындардың бірнеше тобынан құралады
Өнімнің ,жұмыстың ,қызметтің өзіндік құнына қосылу түріне
Тікелей шығындар -өнімнің жекелеген бір түріне жатқызылатын
Жанама шығындар-бір мезетте бірнеше өнімдерге ,жұмыс
Шығындардың есебін осылай жүргізу,өнімнің өзіндік құнына
Технологиялық үрдіске қатысты өндіріс шығындар негізгі
Техникалық-экономикалық факторларға қатысты және негізінен өнім көлеміне
Шартты айнымалы шығындар шартты бір көлемдегі
Олардың қатарына өндірістегі еңбекерлердің еңбекақысын
Шартты-тұрақты шығындарға құрылымдар немесе ұйым бойынша
Өнімді өндіру және өткізу,жұмыстарды атқарып ,қызмет көрсетуге
Калькуляция баптары бойынша шығындар құрамы элементтік
Өзіндік құнды дұрыс есептеп шығару үшін ,шығындарды
Аталған классификация бойынша ,шығындарды шаруашылық үрдістеріне
Одан әрі ,шығындардың классификациясына байланысты,бухгалтерлік есепті шоттардың
1.2.Өндірістің бухгалтерлік есебін жүргізу.
Өндіріс ұйымдарының шаруашылық қызметіндегі
Бұл үрдісті ,барлық шаруашылық операциялармен тығыз байланысты
Өндіріс шығындарының бухгалтерлік есебін жүргізудегі негізгі мақсаттар:
өнімді өндіру мен өткізуге байланысты жұмсалған нақты
Барлық тауарлық өнімнің және өнімдердің жеке түрлері
Басқару құрылымдарына өндірістік үрдістерді басқарып және
Материалдық ,еңбек және қаржылық ресурстарын үнемдеп және
Өткізілген өнімдердің ,орындалған жұмыс пен атқарылған қызметтің
Құндлықтардың есебін жүргізу тәртібі ХҚЕС 2
Қаржылық қорытындының қалыптасуына әдеттегі шығындар түрінен басқа
Әдеттегі түрдегі шығындардың қатарына төмендегілер жатады:
Шикізат,тауарлар және басқа да құндылықтарды сатып алуға
өнім өндіру үшін құндылықтарды өдеуге (қажетті түріне
коммерциялық шығындар
әкімшілік және т.б шығындар
Бухгалтерлік есеп жүйесінде бұл шығындар ақшалай түрде
ҚЕҰС 2 және ХҚЕС 2 сәйкес түсім
Ұйымның бухгалтерлік есеп жүйесінде төмендегі шарттар
заң талаптары мен нормативтік актілерге ,іскерлік айналым
шығын соммасының көлемін анықтау мүмкіндігі бар болса
Тиісті операциялардың атқарылу нәтижесінде ұйымның экономикалық пайдасының
Ескере кететін жәйт ,стандарттарға сай негізгі құралдар
Әдеттегі жұмсалатын шығындардың түрлерін төмендегі элементтер бойынша
материалдар
еңбекақы
әлеуметтік сақтандыру аударымдары
амортизация
басқа да шығындар
Өнімнің өзіндік құнын қалыптастыратын және ұйымның қаржылық
Өнімнің ,жұмыс пен өзіндік құнына ұйым
технология мен өндірісті ұйымдастыруға ,өндірістік үрдістер мен
өнімнің жаңа түрлерін дайындап және игүеруге
өндіріске байланысты өнертапқыштық және рационализаторлық ұсыныстар
өндірістік үрдістерге қызметжасау шығындары;
еңбек етудің қалыпты жағдайы мен техникалық қауіпсіздікті
өндірісті тасқаруға байланысты шығындар;
еңбек туралы заңдарға байланысты жұмыссыз
әлеуметтік салықтың есептелген соммасы;
амортизация есебінде өнімнің өзіндік құнына қосылатын
материалды емес активтердің амортизациясы;
басқа да шығындар.
Өнімнің өзіндік құнына сонымен қатар ,ішкі өндірістік
Шығарылатын өнімнің құрамы мен түрлеріне ,орындалатын
1.3.Өндіріс шығындарының есебін жүргізетін счеттар жүйесі.
Өндіріс үрдісі және өндірістегі шығындардың әртүрлі
Өндірістік шығындарды элементтерімен және калькуляция баптары бойынша
8300 «Көмекші өндірістер» счетында ұйымның құрылымдары
Өндірістік шығындар классификациясының жалпы сүлбеі
Технологиялық
процесске қатысты Экономикалық элементтер бойынша өзіндік
1. Негізгі айнымалылар.Ма-териалдар
Еңбекерлер еңбекақысы
Еңбеккерлер еңбекақысының қосымшалары
Игеру шығындар
Кепілдік жөндеу резерві
Жарамсыздық шығындары ж.т.б
2. Қосымша шартты тұрақтылар
Жалпы өндірістік шығындар
Жалпы шаруашылық шығындары 1. Элементтіктер
Материалдар
Еңбекерлер еңбекақысы
Еңбеккерлер еңбекақысының қосымшалары
Негізгі қорлар мен материалды емес активтердің
Басқа да шығындар
2. Кешенді
Алдағы кезеңдегі шығындар
Алдағы кезеңдегі шығындар мен төлемдердің резервтері
Жалпы өндірістік шығындар
Жалпы шаруашылық шығындары
Жарамсыздық шығындары
1. Тікелей
Материалдар
Еңбекерлер еңбекақысы
Еңбеккерлер еңбекақысының қосымшалары
Игеру шығындар
Кепілдік жөндеу резерві
2. Жанама
Жалпы өндірістік шығындар
Жалпы шаруашылық шығындары 1. Материалдар
2. Сатып алынатын жартылай фабрикаттар
3. Қайтарылатын қалдықтар(-)
4.Тасымалдау,дайындау шығындары
материалдар жиыны.
5. Еңбекерлер еңбекақысы
6. Еңбеккерлер еңбекақысының қосымшалары
7. Игеру шығындар
8. Кепілдік жөндеу резерві
9. Жарамсыздық шығындары
10. Жалпы өндірістік шығындар
11. Жалпы шаруашылық шығындары
Жиынтық-өндірістік өзіндік құн
12. Коммерциялық шығындар
Барлығы-толық өзіндік құн
Счеттарды корреспонденциялаудың мысалы
Дт-Кт Мазмұны Мазмұұны Дт-Кт
Дт 8100,8200
Кт 1310 Сальдо-ай басындағы аяқталмаған құрылыстың
Өнім дайындауға босатылған шикізат пен материал
Үнемделген материалдар мен қоймаға қайта өткізілген қалдықтардың
Дт 1350
Кт 8300
Дт 1310
Кт 3310,
3350,3390
ж.т.б Өнімнің өзіндік құнына кіретін тасымалдау,дайындау шығынлдарының
Іске жармайтын өнімнің өзіндік құны
(Дт 8400
Кт 830)
Дт 8100,
8200
Кт 3150 Өнім өндірумен айналысатын еңбеккерлердің еңбекақысы
Қоймаға тапсырылған дайын өнімнің өзіндік құны
Дт 1340
Кт 8100
Дт 8100,
8200
Кт3150 Өнім өндірумен ,жұмыстарды орындап,қызметкөрсетумен айналысатын еңбекерлердің
Дт 7010
Кт 8100
Дт 8100,
8200
Кт 3430 Өндірістегі еңбеккерлердің ақылы демалысы үшін
Дт 8400
Кт 2420 Негізгі құралдардың амортизациясы
Есепті кезеңдегі нақты шығындардың жиынтығы
Ай соңындағы сальдо:аяқталмаған өндірістің нақты өзіндік құны
Дт 8400
Кт 2740
Материалды емес активтердің амортизациясы
Дт 8100,
8200
Кт 8400
Есептен шығарылған қосымша шығындар
Өндірістің счеттардың жүйесі шығындары топтастырып және
Ай ішінде жұмсалған шығындардың элементтері
Алдағы кезеңдердің шығыстары есептен шығарылып және осы
Шығындар есептен шығарылып немесе көмекші өндірістің жұмыстары
Негізгі цехтардың шығындары қосылып және таратылады
Жарамсыз өнімдерге кеткен шығындар анықталып ,өнімнің өзіндік
Аяқталмаған негізгі өндіріс пен шығарылған өнімнің өзіндік
1.4.Өндіріс шығындарының аналитикалық есебін ұйымдастыру
Ұйымның қызметі негізінен үш шаруашылық үрдісінен
Аналитикалық есептің көрсеткіштері ішкі қаржылық есепті
Аналитикалық есеп өндіріске жұмсалған шығындардың
8200 «Көмекші өндіріс» счетында өндіріс
Ескерте кететін жайт ,көмекші өндірістердің қызметттері негізінен
Шаруашылық операциялары бухгалтерлік есептің регистрлерінде тіркеліп,олар туралы
Қабылданған бастапқы құжаттардағы ақпараттар бухгалтерлік
Бухгалтерлік есеп регистрлеріндегі мәліметтер топталған
ҚР «Бухгалтерлік есеп пен қаржылық есеп
Аталған құжаттармен танысуға құқығы бар тұлғалар ,ақпарат
Әртүрлі регистрдің жиынтығы,оладағы жазу тәртібі мен бір-бірімен
Журнал-ордерлік форма есебін қолданған кезде аналитикалық есеп
Аналитикалық есеп талаптарына жауап бере алатын регистр
Өндіріс есебінің карточкасы.
№
р/р
Ұйым
Жыл
Ай
Өнімнің аты
Кальку-ляциялық бірлік
Шығарылған мөлшері
«Ремонт» ЖШС 2008 наурыз Компрес-
сор дана 20
Кальку-ляция баптары НЗП ай басында
Есепті кезеңдегі шығындар Есептен шығарылған шығындар
НЗП ай соңында
Жармсыз өнімге Шығарылған өнімге
Өндіріске кеткен шығындарды көрсететін бастапқы құжаттар(талап
Цехтық басқару құрылымына байланысты карточкадағы калькуляция
Өндірістік счеттардың аналитикалық құрылымы ,бақылауға сай
Жабдықтарды ұстау мен пайдалану шығындары;
Цехтарды басқару шығыны;
Ғимараттарды,құрылғыларды ұстау шығындары;
Еңбекті қорғау және техникалық қауіпсіздік шығындары;
Пайдасыз шығындар және т.б.
1.5. Негізгі өндіріс шығындарының есебі.
Өндіріс поцесі есебінде бірқатар арнайы шоттар-өндірістік есепшоттары
Негізгі өндіріс
Дт
Материалдар
Дт
1
Жұмысшылармен жалақы
бойынша есеп айырысу
Дт
2 Дайын өнім
Әлеуметтік салық бойынша
бюджетпен есеп айырысу
Дт
5
3
Үстеме шығындар
Дт
Өндіріс процесінің есебі:
1-нақты өнім түрлері өндірісіне материалдар шығыны жатқызылды.
2-негізгі өндіріс жұмысшыларына жалақы есептелді.
3-жалақыдан әлеуметтік салыққа аударымдар жасалды.
4-үстеме шығындар бөлінді және жатқызылады
8310-Көмекші өндіріс,негізгі өндірісте тұтынылатын өнім шығарады.Оларға
Өндіріс процессі кезінде өнім өндіру үшін
Өндіріс шығындарының нәтижесі дайын өнімді
Осыған өндіріс процесін бухгалтерлік есепке алудың
өнімнің өзіндік құнын есептеу.
аяқталмаған өндірістің көлемін анықтау.
Негізгі өндірістегі материалдық шығындар (8111) .Шикізаттар мен
Лимиттік алу карталары және талап накладнойы жұмсалған
Көмекші материалдар-тұрақты технологиялық процестерді қамтамасыз ету үшін
Көмекші материалдардың нақты шығысы әрбір өнімнің
Қайтарылған қалдықтар-бұл негізгі ,көмекші және қосалқы өндірістердің
Негізгі өндіріс жұмысшыларының еңбекақысы (8112).»Еңбекақы» бабына өндіріс
кәсіпорында қабылданған еңбекақы төлеу жүйесімен және нысанымен
Ынталандыру сипатындағы төлемелер:өндірістік нәтижелер үшін берілетін сыйақылар,кәсіптік
Жұмыс режимімен және еңбек жағдайларымен
Қолданып жүрген заңдарға сәйкес жекелеген салалардағы
Заңдарда белгіленген жағдайларда кәсіпорындар мен ұйымдардың
Кәсіптік-техникалық училищені бітірген түлектерге және жоғары
Кешкі және сырттай жоғары және арнаулы
Жұмысшы донорға тексеруден өткен,қан тапсырған және әрбір
Еңбекақыдан аударымдар (8113).Қазақстан Республикасының әрекет етіп тұрған
Негізгі үстеме шығындары (8114) . Үстеме
Шаруашылық жүргізуші субъектілер өзінің есептік
Мысалға,үстеме шығысының құрамында «Өндірісті дайындау және
Өндірісті дайындау және игеру шығыстары алғашқыда шығыстың
Егер де кәсіпорында бірнеше өнім
Өндірістегі барлық шығындар цехтардың ведомастары бойынша
1.6. Көмекші өндіріс шығындарының есебі.
Негізгі өндіріс тұтынатын өнімді шығарып
Типтік шоттар жоспарында 8-ші бөлімнің 82-ші бөлімше
8211-материалдар
8212-өндіріс жұмысшыларының еңбекақысы
8213-еңбекақыдан аударымдар
8214-үстеме шығындар;
Көмекші өндірістердің әрбір цехтары бойынша
Жыл бойы шығындар элементтері шоттың дебитінде
Көмекші өндірістің көрсеткен қызметін ,атқарған жұмысын жыл
Көмекші өндірістің шығындарын тарату көзі тұтынушылар болып
Көмекші өндірістің шығындарын тұтынушыларға таратқан кезде ,бір
Көмекші өндірістің талдамалық (аналитикалық) есебі әрбір
Қосымша өндірістің күрделілігі ,сондай-ақ шығарылатын өнімнің біртектестігі
Көмекші өндірістің есеп айырысуы мен калькуляциясы
Дт-Кт Мазмұны Мазмұны Дт-Кт
Сальдо-ай басындағы инструменталдық және жөндеу цехтарында
Дт 1350
Кт 8300
Дт 8300
Кт 1310,
1350 Көмекші өндірісте пайдаланылған құндылықтардың
Дт 8400
Кт 8030
Дт 8300
Кт 3350 Көмекші өнім өндірумен айналысатын еңбеккерлердің
Дт 1310,
1350
Кт 8300
Дт 8300
Кт 3430 Көмекші өндірістегі еңбеккерлердің ақылы
Дт 1320
Кт 8300
Дт 8400
Кт 8300 Іске жарамсыз өнімдерден келген зиян
Дт 1340
Кт 8300
Дт 8300
Кт 8400 Көмекші өндіріске шығындалғн қосымша шығындар
Есепті кезеңдегі нақты шығындарының жиынтығы
Ай соңындағы сальдо:аяқталмаған өндірістің нақты өзіндік құны
1.7.Үстеме шығыстарының есебі.
Үстеме шығыстарға өндіріске қызмет көрсетумен және негізгі
Үстеме шығындар типтік шоттар жоспарының
8411-материалдар
8412-өндіріс жұмысшыларының еңбекақысы
8413-еңбекақыдан аударымдар
8414-негізгі құралдарды жөндеу
8415-негізгі құралдардың тозуы және материалдық емес активтердің
8416-тұрғын үй қызметі
8417-жалдық төлем
8418-басқадай үстеме шығындар.
Үстеме шығындарының синтетикалық есесбі №10 журнал-ордерде
Үстеме шығындар,әдетте,біршама жалпы сипатқа ие болады:
- кешендік сипаты-шығыстар құрамында барлық экономикалық
- екі және одан көп бұйымдар
Үстеме шығындарды тарату тәсілі өндірістің ерекшелігіне
өндіріс жұмысшыларының еңбекақысына пара-пар етіп таратылады
тікелей материал шығындарына пара-пар етіп
өндірілген өнім санына немес өнделген шикізаттың салмағына
цех құнына пара-пар етіп
алдын-ала белгіленген шығындардың тұрақты коэфиценттері
8410 «Үстеме шығындар» бөлімшесінің шоттарын ашатын
8410-«Үстеме шығындар»,онда транзиттік әрі бір элементтік
8411 «Материалдар»-үстеме шығындардағы материалдардың барлық
8412 «Өндіріс жұмысшыларының еңбекақысы»-жабдықтарға қызмет көрсетумен,оларды жұмысқа
8413 «Еңбекақыдан аударылатын аударымдар»-8412 шотына есептелген
8414 «Негізгі құралдарды жөндеу» -өндіріс қызметінде пайдаланатын
8416 «Тұрғын үй қызметі» -тұрғын үй қызметінің
8417 «Жалдық төлемдер»-өндірісте пайдаланатын негізгі құралдары
1.8.Өндіріс шығындарын есептеу тәсілі және өнімнің өзіндік
Өндіріс шығындарын есептеу тәсілдері төмендегідей болып бөлінеді:
Технологиялық үрдіске қатысты-тапсырысқа сай ,өңдеуге байланысты
Калькуляция жасау обьектісі бойынша –деталь,жабдық,өнім,бір тектес
Шығындарды бақылауды қамтамсыз ететін ақпаратты жинауға байланысты-нормативтік
Тапсырысқа сай есеп жүргізу тәсілі-детальдарды,жабдықтарды және
Тапсырысқа сай тәсіл қолданылған кезде ,есеп және
Тапсырыс беруші және өнім
Ұйымдар тапсырысқа сай есеп жүргізіп ,калькуляция жасау
Жеке өндірістер мен ұсақ мөлшерлі өндірістерде өнімнің
Тапсырыста дайындалуға тиісті өнімнің аты,саны,цехы,дайындау мерзімі
Өндірістегі өңдеу шығындарының есебін жүргіз тәсілі және
Өңдеу шығындарның есебін жүргізу арқылы қолданылатын тәсіл
Өндірістегі өңдеу шығындарынң есебін жүргізу тәсілі және
Өнім дайындаудың шығындары бір тектес өнімдер бойынша,калькуляция
Кейбір ұйымдарда тікелей шығындар әрбір өңдеу түрі
Жартылай фабрикаттардың цехтар арсындағы ,және олардың өз
Мысал:Ұйым шикізатты үш рет өңдеуден өткізеді.Жоба
өңдеу-115 000 теңге/100дана = 1150теңге
өңдеу-35 000теңге/100дана = 350 теңге
өңдеу-50 000теңге/100дана = 500теңге
Жиынтығы 2000 теңге
Бір дана өнімнің өзіндік құны
Өнім өндіру кезінде жартылай фабрикаттық тәсіл қолданылады.Соңғы
Бірінші жағдайда әрбір өңделген жартылай фабрикатты ,соңғы
Жартылай фабрикаттық есеп тәсілін қолданатын ұйымдарда ,дайын
Мысалы: 8100 счеты бойынша шығындар 465 000
Өндіріс шығындарын счеттарда көрсету
(жартылай фабрикаттық емес нұсқасы),теңге.
8110 счеттар тобы
«Негізгі өндіріс»
(цех 01)
Д
Шикізаттар мен 1 өңдеу шығыны үшін
материалдар құны 75 000
Өңдеу бағасы,
Яғни 1 өңдеу шығыны
40000
8110 «Негізгі өндіріс» (цех 02)
Д К
Өңдеу бағасы, Аударылған
Яғни 2 өңдеу шығыны өңдеу шығыны
35 000 35 000 35 000
8100 «Негізгі өндіріс» (цех 03)
Д К
Өңдеу бағасы, Аударылған
Яғни 3 өңдеу шығыны өңдеу шығыны
50 000 50 000
Жиынтығы 200 000
Дайын өнімнің нақты
өзіндік құны
Өндіріс шығындарын счеттарда көрсету
(жартылай фабрикаттық нұсқасы) ,теңге
8200 счеттар тобын пайдалану арқылы «Жеке
8100 «Негізгі өндіріс» (цех 01)
Д
Шикізаттар мен
материалдар құны 75 000
Өңдеу бағасы, 115 000
Яғни 1 өңдеу шығыны жіберілген ,115
40 000
8100 «Негізгі өндіріс» (цех 02)
Д
1 өңдеу өзіндік құны,
қоймадан алынған ,115000 фабрикаттың
екінші өңдеу бағасы 35000 150 000
жіберілген,150 000
8100 «Негізгі өндіріс» (цех 03)
Д
2 өңдеу өзіндік құны , Дайын өнімнің
Қоймадан алынған,115000 құны
2 өңдеу бағасы 50 000
8200 «Жеке өндірістегі жартылай фабрикаттар» счеттар тобын
«Негізгі өндіріс»
(цех 01)
Д
Шикізат 02
пен мате- берілген ден кейін
риалдар жартылай гі
өзіндік
құны
75000
115000
өңдеу ба-
ғасы,яғни
1 өңдеу өңдеу ба
Шығыны ғасы,яғни
40 000 35000
115000 115 000 150000
Тәсілдің бір артықшылығы ,өнім өндірудің әр цех
Технологиялық үрдіс пен калькуляция жасау обьектілерін әр
Өндіріс шығындарының есебін және өнімнің өзіндік құнын
Шығындарды нормативтік түрде есептеу тәсілі материалдарды ,еңбек
Жұмыстың ауысымдық жоспарын жасау ,материалдарды жұмыс орнына
Бекітілген нормативтер мен нақты жұмсалған шығынды салыстыру
2. «Бест-стройкомплект» ЖШС-нің өндірстік есеп шоттар есебі.
2.1. Ұйыммен танысу.
Жарғымен анықталған мақсатқа сәйкес «Бест-Стройкомплект» ЖШС і
темір жол көлігімен жүктерді тасымалдауда қызмет көрсету;
қара металлдың сынықтарын жинау, сақтау, сатып алу-сату;
экспорт-импорт операцияларын жүзеге асыру;
халыққа тұрмыстық, әлеуметтік, коммуналдық, медициналық қызмет көрсету
сыртқы экономикалық қызмет, сауда-саттық қызмет;
делдалдық қызмет;
мұнайды, газды, мұнай өнімдерін және жанар-жағармай сатып
Қазақстан Республикасының қолданылып жүрген заңдарымен тыйым салынбаған
Кәсіпорынның өзінің барлық буындарын нақты басқару
Кәсіпорынның қызмет көрсету түрлері:
төмен тарифтік мөлшерлемелер мен жеңілдіктер;
бизнесте нақты өзара байланыс жүргізу;
жүкті тасымалдаумен байланысты толық қызмет кешені;
ашық жылжымалы құрамда жүкті тасымалдау сызбасын әзірлеу;
тасымалдау құжаттарын әзірлеу;
кедендік әзірлеу.
Мына қызметтерді де жүзеге асырумен айналысады:
тасымалдауға темір жол тарифтерін есептеу;
жүктің қозғалысын соңғы пунктіне дейін жеткізу;
вагондарды іздеу;
жүктерді тиеу, түсіру, сақтау, бөлу; контейнерлерді терминалды
«Бест-Стройкомплект» ЖШС –і ұсынады:
жалға қозғалмалы тіркелген вагон құрамы;
жүктерді тиеу мен түсіру үшін келу тұрағын;
жүктерді сақтау үшін қоймалар.
«Бест-Стройкомплект» ЖШС қара металл сынақтарын сатып алу,
2.2. «Бест-стройкомплект» ЖШС-нің өндірістік есеп шоттар есебі.
«Бест-Стройкомплект» ЖШС – де еңбекақыны ұйымдастырудың түрлері
«Бест-Стройкомплект» ЖШС -де сәуір айында өндірген өнімі
Кесте 1. «Бест-Стройкомплект» ЖШС әрбір
№ «Бест-Стройкомплект» ЖШС» – дегі
дәрежесі Жұмыс істеген
сағаттарының саны Тарифтік
коэффициенті Тариф бойынша
есептелген еңбекақы сомасы (теңге) Қосымша табыс коэффициенті
1 2 3 4(2х3) 5 6*/4*) 6(4х5)
1 Талапбаев Т. 1 175 1.76
2 Аманжолов Б. 2 160 2.06 329.6
3. Әлиев Ж. 3
165 2.35 187.75 26.1 10120.3
4. БақтыбаевС. 4 154 2.64 406.56 26.1
5. Жұмашев М. 5 150 2.93
6. Талапов Ж. 6 164 3.23 529.72
968
2401.13
62669.6
Қосымша табыс коэффиценті бұл мысалымызда 26 (жиырма
«Бест-Стройкомплект» ЖШС - і заң құқығы
Кесте 2.
Есептік кезеңге кіретін Есептік кезеңге есептелген жалақы,
2007 ж.
Мамыр
Маусым
Шілде
Тамыз
Қыркүйек
Қазан
Қараша
Желтоқсан
2006ж.
Қаңтар
Ақпан
Наурыз
Сәуір
15000
17000
17000
17000
20000
20000
20000
20000
20000
25000
25000
25000
5000
5000
6000
6000
6000
7000
7000
7000
2400
5000 сәуір айы үшін
Есептік кезеңнің жиыны 241000 49000 2400
Орташа жалақының құрамын есептеу үшін мыналар енгізіледі:
Әрбір қызметкерге 2008 жылдың 8 ші сәуірінен
«Бест-Стройкомплект» ЖШС мекемесінде табыстылық көрсеткіштерін талдау міндеттеріне
• табыстылықтың абсолютті көрсеткіштерінің жоспарының орындалуын бағалау;
• таза табыстың қалыптасуының құрамдас элементтерін зерттеу;
• табысқа әсер ететін факторлардың әсерін
- табысты бөлу бағыттарын, пропорцияларын және тенденцияларын
• табыстың өсу резервтерін анықтау;
• кәсіпорынның даму перспективасын ескере отырып,
• табыстылықтың (рентабельділіктің) әр түрлі коэффициенттерін
Нарықтық экономика жағдайында кәсіпорынның шаруашылық қызметінің
«Бест-Стройкомплект» ЖШС - інде табыстылықтың бірінші абсолютті
Қаржы-шаруашылық қызметінің нәтижесі туралы есептің осы бабы
Табыс құрылымында ең үлкен үлес салмақты өнімдер
Өнім өткізуден түсетін табыс сомасына қоймадағы өтпеген
өткізуден түсетін табыс сомасының өсуіне, екіншіден -
«Бест-Стройкомплект» ЖШС - де өнімді өткізуден түскен
- кесте. «Бест-Стройкомплект» ЖШС-інде өнімді өткізуден түскен
N Көрсеткіштер Есептік бағасы бойынша мың
1 Өткізілмей қалған дайын өнімнің жыл басындағы
8360
2 Тауарлы өнім шығару 29000
3 Өткізілген өнімнің жыл аяғындағы қалдығы 15940
4 Өнімді өткізуден алынуы мүмкін табыс
5 Жоспар бойынша өнімді өткізуден алынатын табыс
20850
Кестеден «Бест-Стройкомплект» ЖШС –ң өнімді өткізуден түсетін
Өтпеген өнімнің қалдықтары келесі себептерін байланысты құралады.
3.Өндірістік есеп шоттарының пәнаралық байланысы.
3.1. Өндірістік есеп шоттардағы кірістер мен шығыстар
Аудиторлық тексеру жүргізілетін кірістер мен шығыстар аудиті
Осымен байланысты шығындар мен кірістерді текскеру субьектінің
3.2. Өндірістік есепшоттар шығындарының аудиті.
Шығындар –бұл кірістер алу барысында өнімдерді өндіруге
өнімдердің (жұмыс,қызмет) құнына енгізілетін
өнімдердің өзіндік құнына қосылмайтын кезең шығындары болып
Кезең шығындарына:
тауарларды өткізу бойынша шығындар
жалпы және әкімшілік шығындар
пайыздар бойынша шығындар жатады.
Аудиторлық тексеру проессінде аудитор:
кезең шығыстарының талдау есебі баптарының мазмұны
шығыстардың әрбір бабын есеп саясатындағы қандайда бір
тауарлы-материалдық қорларды алу бойынша шығыстарды
шығындарды керек –жарағы бойынша жатқызу,өйткені барлық
Қазақстан Республикасы « Бюджетке түсетін салықатр және
топтың құндық балансының 15%-ы шегінде негізгі
үкімет белгіленген норма шегінде іссапар шығыстары;
есептелген соммалар шегінде төленген салықтар;
бюджетке сауға жататынды қоспағанда ,есептеген сомалар шегінде
өз жұмыскерлері есебінен өтелген жұмыс берушінің
өндірістік емес мүлік бойынша салықтар сияты
Өндірістік шығындар Қазақстан Республикасы субектілерінің
Қорытынды.
Кәсіпорынның өндірістік іс-әрекетінің мақсаты-өнім шығару,оны өткізу мен
Өндіріс шығындарын басқару кәсіпорынның негізгі міндеттерін
Өндіріс шығындары есебінің басты міндеті-өндірістік қызметті
Мақсатты белгілеуі мен шығындар есебі бағытына
дайын өнімді калькуляциялау мен бағалау үшін қолданылатын
Мәліметтері шешім қабылдау мен жоспарлауға негіздеме
Бақылау мен реттеу жүйесінде қолданылатын шығындар.
Өндірісте шығындар әр түрлі мақсаттар үшін
Курстық жұмсты дайындау барысы бойынша мен
Қазіргі уақытта басқару ресурстарын жүйелеу мен
өндірістік құжаттарды толық пайдалану
айналымдық қаражаттың айналымдылығын өндірістік ресурстарға жоғары баға
негізінде кесімді белгіленетін сипаттағы еңбекақының қайтарымдылыққа және
Кәсіпорындар іс жүзінде жоспарлау мен өзіндік құнды
Пайдаланылған әдебиеттер
Кәсіпорындағы бухгалтерлік есеп, Алматы – 2001, Родостовец
Бухгалтерлік есеп және аудит, Алматы – 2005
Бухгалтерлік ақпарат жүйелері // 2004
Назарова В.Л. Шаруашылық жүргізуші субъектілердегі Бухгалтерлік есеп
Басқару есебі, 2005
Төлгенов Е.Т. Бухгалтерлік ақпарат жүйелері// Алматы –
Инвестициялық институттардағы бухгалтерлік есеп// Алматы - 2002
Мақыш С.Б. «Ақша айналысы және несие», Алматы
Мауленова С.С. «Экономикалық теория». Алматы – 2004.
Н.Қ., Есенғалиева Қ.С. «Микроэкономика». Алматы – 2005
«Бухгалтерлік есеп пен қаржылық есептілік туралы»
«Бухгалтерлік есепшоттарының жаңа үлгі жоспары» ҚР
«Еуразийский вестник аудитора» -кәсіби
«Бухгалтер бюллетені» -бухгалтерлерге арналған арнайы басылым.
Интернет желісі