Наурыз мерекесінде ойналатын ойындар

Скачать

НАУРЫЗ МЕРЕКЕСІНДЕ ОЙНАЛАТЫН ОЙЫНДАР

Қазақ халқының өмірінде болып жатқан сан қилы оқиғаларды бастан-аяқ баяндап беретін ғасырлар бойы бірге жасасып келген
әдет-ғұрып ойындары бар. Сондықтан ойын ережесін баяндауды еңбек процесіне байланысты туған мереке ойындарынан
бастаймыз. Бұған жататын ойындардың негізгілері —«Наурыз» мерекесінде ойналатын ойындар. Бұл мереке жыл сайын
ңаурыздың жиырма екінші жұлдызында өткізіліп тұрған. Олай болуы бұл күн қазақ халқының түсінуінше жаңа жылдың бірінші
жұлдызы болып есептелінген. Тағы бір себебі 22 наурыз жұлдызында күн мен түн теңеледі де, әрі қарай күн ұзара бастайды.
Бұл күн халықтың қыстың ауыртпалығынан құтылып, мал басын, жан басын қыс қырсығынан аман алып шыкқандығын
аңғартады. Сондықтанда бұл күнді ертедегі түркі тектес халықтар жаңа жылдың басы деп қарсы алды. Ескі, қазақша жаңа жыл
күнінің аты «ұлы іс», келе-келе «ұлыс» деп аталғандықтан, бұл мерекені «ұлыстың ұлы күні» деп те атайды.

Қылышын сүйреткен қыс қаһарынан қайтып, оның орнына жадырап, жан-жануарлардың жанын жібітіп көктем келді. Содан бұл
ұлыстың ұлы күнін халық өздерінің еңбек мерекесіне, ал наурыз мейрамын ұлыстың ұлы күні деп атап, оны ойын-сауық,
той-думанға айналдырды. Ұлыстың ұлы күні, ағайын-туған адамдар бір-бірімен кездесіп, құшақ жайысып, көрісетін болған.
Бір-біріне бақытты өмір тілескен. Міне, осындай қуанышты тілек-жайларды білдіретін наурыз күні халық арнаулы өлең-жыр
айтатын болған. Адамдар бірінің үйіне бірі кірген беттен:

Амансыз ба?

Ұлыс оң болсын!

Ақ мол болсын.

Қайда барса,

Жол болсын!

Ұлыс бақытты болсын!

Төрт түлік ақты болсын!

Ұлы береке берсін!

Бәле, жала жерге енсін,—


Скачать


zharar.kz