Реакторды есептеу


МАЗМҰНЫ
Кіріспе
Әдеби шолу
Синтез – газ алу жолдары
Бастапқы шикізат сипаттамасы
Дайын өнімнің сипаттамасы
Технологиялық бөлім
Технологиялық поцессті таңдау және сипаттау
Материалдық балансты есептеу
Өндірісті есептеу
Реакторды есептеу
Механикалық есептеу
Құрылыс бөлімі
Қауіпсіздік техникасы, қоршаған орта мен еңбекқорғау бойыеша мероприятия
4.1. Жұмысшыларды улы және зиянды заттардан қорғау мероприятиясы
4.2 Шумен күресу тәсілдері
4.3 Жарықты есептеу
4.4 Өрт пайда болуының алдын алу
4.5 Жерге қосу қорғанысын есептеу
4.6 Еңбекқорғау бойынша заңды актілер және экология мәселелері
5. Экономикалық бөлім
Қорытынды
Қолданылған әдебиеттер тізімі
Аннотация
Раскрываемая тема по вопросу: «Строительство цеха по
Исследования, проведенные в ходе данной работы, полностью обеспечивают взаимосвязь
В работе даны основные расчетные данные и которые взаимоувязаны
Структура работы построена таким образом, что первая часть раскрывает
Андатпа
«Жылына 10000 тонна көлемінде синтез – газ өндіру бойынша
Берілген жұмыс барысында жүргізілген зертттеулер барлық технологиялық үрдістердің байланысын
Жұмыста жобаланған цехтың техникалық - экономикалық көрсеткіштерімен байланысты
Жұмыс құрылымы келесі түрде берілген: бірінші бөлім цехты жобалаудың
КІРІСПЕ
Бұл тақырыптың өзектілігі химиялық өндірістің обьектілерін жобалау өте күрделі,
Синтез- газ өндірісі ең өзекті сұрақтардың бірі.Органикалық синтезде таза
Көміртегі оксиді улы зат, оның шекті жіберілетін концентрациясы өндірістік
Сутегі- синтез- газдың екінщі компоненті- ең қиын сығылатын газ
Синтез- газ өндірісінде шикізат ретінде алғашында көмірді пайдаланған. Сосын
ҚР.Президентінің жолдауы бойынша жасалған индустриалды- инновациялық стратегияның дамуы 2003-2015
бәсекелеске төзімді және экспортқа арналған тауарлар өндірісі;
шикізат бағыты, ішкі нарықтағы тауарларға төменгі тұтынушылық сұраныс;
кәсіпорындардың жалпы техникалық және технологиялық артта қалуы, өндірістік және
Осыған қарағанда, бұл жұмыстың мақсаты- Қазақстан
Республикасының бір аумағында метаннан синтез- газдың өндірілу цехын жобалау.
синтез-газ өндіру цехын жобалау;
цех құрылысының тиімділігі, өнімнің өзбағасы;
цех құрылысының орындылығы.
Жұмыс құрылымы төрт бөлімнен тұрады: кіріспе, негізгі бөлім, қорытынды,
Жұмыс барысында көңіл бөлінгені 2015 жылға дейінгі Қазақстан Республикасының
Андатпа
«Жылына 10000 тонна көлемінде синтез – газ өндіру бойынша
Берілген жұмыс барысында жүргізілген зертттеулер барлық технологиялық үрдістердің байланысын
Жұмыста жобаланған цехтың техникалық - экономикалық көрсеткіштерімен байланысты
Жұмыс құрылымы келесі түрде берілген: бірінші бөлім цехты жобалаудың
Аннотация
Раскрываемая тема по вопросу: «Строительство цеха по
Исследования, проведенные в ходе данной работы, полностью обеспечивают взаимосвязь
В работе даны основные расчетные данные и которые взаимоувязаны
Структура работы построена таким образом, что первая часть раскрывает
1Әдеби шолу
1.1 Синтез-газ алу жолдары
Синтез- газ алуды қарастырғанда негізгі өндіріс түрлері
Сурет 1 – Тәуелділік температурасы
Реакция қатты эндотермиялы және оның тепе-теңдігі температураны жоғарылатсақ оңға
Метан конверсиясынан басқа, көміртегі конверсиясы жүреді.
СО+Н2О→СО2+Н2 - ∆Но298=41,0
Бұл реакция экзотермиялы, сондықтан температураны жоғарылатсақ оның тепе-теңдігі солға
Көміртегі оксидінің конверсиясы тез жүреді және конвертирленген газ құрамы
Метанды сулы бумен конверсиялағанда үлкен қатынаста газ түзіледі Н2:СО
-СH2 + H2O→CO + 2H2,
СН4+СО→2СО2+2Н2 ∆Н = -247ĸДж/моль
Соңғы реакция эндотермиялы және оның тепе-теңдігі температураны жоғары латқанда
Эндотермиялылығы жоғары болғандықтан көмірсутек конверсиясын құбырлы пеште жүргізеді.
Шикізатты құбырға береді, ол гетерогенді катализатормен және жылуғыш жанғыш
Бұл себептермен басқа жүйе жасалынды, онда конверсиясының эндотермиялық
Отынның термиялы газификациясы .
Көмірсутектердің жоғары температуралы конверсиясының айырмашылығы жоғарғы температурада (1350-1450 оС)
СН4 + О2 → СО + Н2О + Н2
Аз мөлшерде СО2 түзіледі және пиролиз реакциясының болуынан С2
Сондықтан бұл процесс көмірсутектердің ацетиленге тотығу пиролизіне ұқсас, ерекшелігі
СН4 + 0.5О2 → СО + 2Н2,
СnН2n+2 + 0.5nО2 → nСО + (n +1) Н2
Ары қарай Н2 және СО қатынасы шикізатқа байланысты
Көмірсутектің жоғары температуралы конверсиясын 2-3 тен 10-14 МПа қысымда
Мазуттың жоғарғы температуралық конверсиясының жеңілдетілген сызбанұсқасы мына суретте көрсетілген.
Мазут 2 - 3 МПа қысымда 500 – 800
Қыздырылған мазутты форсунка арқылы конвертор 2 - нің араластырғышына
Күйені бөліп алғаннан кейін газды Н2S пен СО2 ден
Н2 : СО қатынасында алынған синтез-газ конверсияға түсетін газға
СО+Н2 қоспасының 1000м3 алу үшін 250-270м3 оттегі және
Көмірді газификациялап синтез-газ алу.
Көмірді газификациялау синтез-газ алудың бірінші әдісі. Кейін синтез-газды көмірсутектерден
С + Н2О→СО + Н2, ∆Но298 =
Тепе- теңдік 1000-1100 оС оңға ығысады, реакция жылдам
СО + Н2О → СО2 + Н2
Бастапқыда көмір газификациясын қысымы атмосфералық қысымға жақын болатын ол
Екінші жүйеде ұсақ көмір қолданылады, ол газдар тоғында, сұйық
1 cурет - Көмірдің паро-оттекті конверсиясының газогенераторы, көмірдің псевдосұйылтылған
Синтез-газ генераторлардан 700-800 оС шығады, жылуды утилизациялау жүйесі өтеді,
1.2 Бастапқы шикізаттың сипаттамасы
Синтез- газ өндірісінде шикізат ретінде метанды аламыз. Метан- түссіз,
СН4+2О2=2Н2О2
Ауамен жанғыш қоспа түзеді. Сондықтан ол тұрмыста да, шахталарда
Отынның термиялық газификациясы
Көмірсутектердің жоғарғы температуралы конверсиясының ерекшелігі жоғарғы температурада (1350-1450оС) және
СН4 + О2 = СО + Н2О + Н2
Аз мөлшерде СО2 түзіледі және пиролиз реакциясынан С3 және
Сондықтан бұл процесс көмірсутектердің ацетиленге тотығу пиролизіне ұқсас, ерекшелігі
СН4+0.5О2→СО+2Н2, -∆Н
Сn Н2 n +2+0.5О2→СО+(n+1) Н2
Ары қарай Н2 және СО қатынасы шикізатқа байланысты
Көмірсутектің жоғары температуралы конверсиясын 2-3 тен 10-14 МПа қысымда
Мазут 2-3 МПа қысымда 500-800 оС дейін ыстық
Қыздырылған мазутты форсунка арқылы конвертор 2-нің араластырғышына енгізеді, сонда
Күйені бөліп алғаннан кейін газды Н2S пен СО2 ден
Н2:СО қатынасында алынған синтез-газ конверсияға түсетін газға 5-ші
СО+Н2 қоспасының 1000м3 алу үшін 250-270м3 оттегі және
Көмірді газификациялап синтез-газ алу. Көмірді газификациялау синтез-газ алудың
С+Н2О→СО+Н2, ∆Но298 = -118.9кДж/моль
Тепе- теңдік 1000-1100 оС оңға ығысады, реакция жылдам
СО+Н2О→СО2+Н2
Бастапқыда көмір газификациясын қысымы атмосфералық қысымға жақын болатын ол
Екінші жүйеде ұсақ көмір қолданылады, ол газдар тоғында, сұйық
2 сурет - Көмірдің паро-оттекті конверсиясының газогенераторы, көмірдің псевдосұйылтылған
Синтез-газ генераторлардан 700-800 оС шығады, жылуды утилизациялау жүйесі өтеді,
1.3 Бастапқы өнімнің сипаттамасы
Метан табиғатта кең тараған. Ол көптеген жанғыш газдардың құрамында
Метан саз балшықтың түбінен бөлінуі мүмкін, бұлақтағы тас қыртысында,
Лабораториялық жағдайда метанды натрий ацетаты мен натрий гидроксидінің қоспасын
СН3СООNа+NаОН= Nа2СО3+СН4 немесе
Алюминий карбидінің сумен әрекеттесуі нәтижесінде:
Аl 4С3+12Н2О= 4Аl(ОН)3 + 3СН4
Соңғы әдісте таза метан алынады. Метанды жәй заттардан да
С+2Н2=СН4
Метан гомологтарынан басқа әдіс-Вюрц реакциясы, яғни моногалогентуындыларын металл натриймен
С2Н5Br + 2Nа + BrС 2Н5 = С 2Н5
алуға болады.
Синтетикалық бензин алу техникасында (көмірсутек қоспасы, 6-10 көміртек атомы
n СО+(2n+1) Н2=СnН2n+1+nН2О
Үлкен жылулық қасиетіне байланысты метанды көп мөлшерде отын ретінде
Көміртек саны 20-25 болатын жоғарғы қаныққан көмірсутек-парафиндердің тотығуы үлкен
Сұйық көмірсутектерді жанғыш заттар ретінде пайдаланады (олар бензин, керосин
Көміртек атомы сутекке қарағанда үлкен электротеріс қасиет көрсеткендіктен метан
Синтез – газ өндірісі ең өзекті сұрақтардың бірі. Органикалық
Көміртегі оксиді улы зат, оның шектік концентрациясы өндірістік ғимараттарда
Сутегі – синтез – газдың екінші компоненті – ең
Синтез- газ өндірісінде шикізат ретінде алғашында көмірді пайдаланған. Сосын
2 Технологиялық процесс
2.1 Технологиялық процессті таңдау және сипттау
Процесс бірнеше сатыдан тұрады: шикізатты дайындау, конверсия, жылуды утилизациялау,
Бастапқы метанды (қажет болса күкіртті қосылыстардан тазартылған) 1 құбыркомпрессормен
Конвертор жейдедегі қайнаған конденсатпен суытылады; сонда 2-3 МПа қысымдағы
Осы сатыда алынған синтез- газ құрамында 15-45% СО, 40-75%
Бұл газды СО2-ден тазартады, ол үшін қысым қатысындағы сумен
СН 2ОНСН2 NН 2 + СО 2→СН2 ОНСН2 NН3
K2 СО3 + СО2 + Н 2О →2KНСО3
Конвертирленген газ 9 абсорбер түседі, онда көміртегі диоксиді сіңіріледі,
1м3 таза синтез-газ алу үшін 0.35-0.40м3 табиғи газ, 0.2м3
Өндіріс сызбанұсқасы
Жоғарғы қысымдағы метанның немесе табиғи газдың тотығу конверсиясының сызбанұсқасы.
2.2 Материалдық балансты есептеу
Материалдық есептеу барлық өндірістің мүлтіксіздік деңгейін көрсетеді.
Материалдық есептеудегі бастапқы берілгендер:
1.Ұстанатын технологиялық сызбанұсқа, сипаттамасы және өндірістік технологиялық сатылардың реті;
2. Цех берген өнімінің жылдық өндірісі. Егер цехта бірнеше
3. Барлық компоненттердің әр технологиялық сатыдағы өндірістік рецептурасын енгізу;
4.Барлық технологиялық сатыдағы шығындар ( пайызбен). Бұл өлшемдерді диплом
Заттардың химиялық өзгеру процессінің материалдық балансын массаның сақталу заңына
Gбаст = Gсоңғы
мұндағы Gбаст - бастапқы заттың жалпы
Gсоңғы – заттың жалпы мөлшері, химиялық айналулар процесінің
Егер реактор периодты істесе, процесстің материалдық балансы былай болады:
Сұраныс түріне байланысты периодты процесстердің материалдық есептеулері үш вариантта
- өндірістік тәуліктік өнімділігіне қарай;
- дайын өнімнің 1 тоннасына байлонысты;
- бір операциядан алынатын дайын өнімнің мөлшеріне байланысты
материалдық есептеу.
Периодты процесстердің жобасын жасағанда ең жөндісі тәуліктік.
Үздіксіз өндірісте материалдық есеп өнімнің сағаттық мөлшеріне негізделген (немесе
Материалдық есеп екі негізгі бөлікке бөлінген:
Жалпы материалдық есептеу; уақыт бірлігіндегі: тәулік, сағат, минут, секунд.
Материалдық баланстың 1-ші бөлігін жалғастырады.
Тәуліктік материалдық есептеуді келесі сызбанұсқа бойынша жүргіземіз
Бір жыл ішіндегі жұмыс күндерін табамыз. Ол өндіріс түріне
Цехтың тәуліктік өнімділігін табу шығынды ескермегенде:
Пбс =М/Д,
ондағы:
Пбс- дайын өнімнің тәуліктік өнімділігі, шығынды ескермегенде, т/тәулік;
Цехтың тәуліктік өнімділігін табу, өнім шығынын әр сатыдағы ескергенде:
Онда:
Пс-тәулік өнімділігі, шығынды ескергенде, Т/тәулік;
а – процесстің әр сатыдағы өнім шығынының жалпы
Өнімнің салмақ бірлігіндегі әр сатысы бойынша жалпы мөлшерін
П=Ппс-Пбс , онда:
П-әр сатыдағы өнім шығынының жалпы мөлшері,к/тәулік;
Синтез- газ өндірісіндегі цехтың материалдық есептеуін жүргізу. Процесс периодты.
Бастапқы өнім – метан:
Метанды күкіртті қоспалардан тазарту;
Құбыркомпрессормен қысады;
Сулы бумен және көмірқышқыл газымен СО2 араластырады;
Қоспаны суытылған конвертирленген газбен қыздырады;
Оттегімен және сулы бумен араластырады;
Суытады;
Газды қоспалардан тазартады;
Синтез- газ өндірісіндегі цехтың жылдық өнімділігі 10000 т/жыл;
Жылдық жұмыс күндерінің саны:
365-65=300
Кесте 1- Тәуліктік өнімділік, шығынды ескермегендегі
Шикізат аталуы Пайыз
Шикізатты – дайындау (қоспалардан тазарту) 0.3
Конверсия 0.2
Жылу утилизациясы 0.5
Газдан тазарту 0.5
Суыту 0.2
Барлығы 1.7
Шығынсыз тәулік өнімділігі (кг) 33000
Шығынды тәулік өнімділігі (кг) 39759
Жалпы шығын 6759
Кесте 2 - Шикізаттың саты бойынша шығыны
Шикізат аты Пайыз Шығын
Шикізатты дайындау 0.3 1193
Конверсия 0.2 795
Жылу утилизациясы 0.5 1988
Газдан тазарту 0.5 1988
Суыту 0.2 795
Барлығы 1.7 6759
Кесте 3 - Шикізатты дайындауға арналған рецептура енгізу
Шикізат
аты Салмақтық
Бөлім Шикізат
енгізу Шығын Тәуліктік
шығын
Метан 100 39759 0.1 39799
Кесте 4 - Конверсияға арналған шикізат рецептурасын енгізу
Шикізат
аты Салмақтық
бөлім Шикізат
енгізу(кг) Тасымалдау,
тиеу шығыны Тәуліктік
шығын(кг )
Синтез- газ 100 39799 0.1 39839
Сулы- бу 0.1 40 0.5 40.2
Кесте 5 - Жылуды утилизациялауға арналған шикізат рецептурасын енгізу
Шикізат
аты Салмақтық
бөлім Шикізат
енгізу(кг) Тасымалдау,
тиеу шығыны(%) Тәуліктік
шығын (кг)
Синтез-газ 100 39839
39839
Техникалы
оттегі 0.2 80 0.1 80.1
Кесте 6 - Газды тазалауға арналған шикізат рецептурасын енгізу
Шикізат
аты Салмақтық
бөлім Шикізат
енгізу(кг) Тасымалдау,
Тиеу шығыны(%) Тәуліктік
шығын(кг)
Синтез-газ 100 39839
39839
Карбонат
калия 0.3 120 0.5 121
Кесте 7 - Тәуліктегі шикізат шығыны
Шикізат аты Тәуліктік шығын, кг
Табиғи газ 39839
Сулы бу 40.2
Техникалық оттегі 80.1
Калий карбонаты 121
Барлығы 40080
Осы жолмен 33000 кг синтез- газ алу үшін
Колоннадағы температураны қосымша реттеу үшін суық азот сутекті қоспаны
Синтез колоннасының өнімділігі 150 т/тәулік дейін және одан
Бастапқы шикізаттар колоннаның төменгі жағынан беріледі. Ары қарай колоннаның
Реакциядан кейін газ қоспасы жылуалмастырғыш және катализатор құбырларының
2.3 Өндірістік есептеулер
Қондырғыны таңдау және есептеу цехты жобалаудан және негізгі технико-
Биіктігі- 6,0 м
Диаметрі- 3 м
Қабырға қалыңдығы- 0.17 м
Көлемі – 7210 куб.м.
Реактордағы жылуалмастырғыш аппарат қабырғасы арқылы жасалған, онда әр секцияда
Реакция жылуы компоненттердің бірінің булануына жұмсалады. Ол көмірсутектермен
А-А кесіндісі бойынша термиялық қарсыласу:
RА = RК = R1 + RАҚ + R
RАҚ - алынған- жабық ауалы қабаттың теамиялық қарсыласуы;
Б–Б кесіндісі бойынша термиялық қарсыласу:
RБ =R= δ/λ=δт.б/λт.б=0,22/1,92=0,115 (м2*оС)/Вт;
Темірбетон плитасының жылулық ағынға параллель бағытындағы термиялық қарсыласуын мына
R=Rа=F1 + F2/ ( F1R1) + (F2R2)=FАҚ +
Жылубурілудің перпендикулярлы бағыттағы қарсыласуын В-В, Г-Г, Д-Д кесінділері бойынша
В-В және Д-Д кесінділері түгелдей темірбетон қабатынан тұрады, оның
λАҚ жылуөткізгіштік коэфициентінің эквивалентін табамыз, ауалы қабат үшін
RАҚ = δа.қ/λа.қ болғандықтан, λа.қ =δа.қ/RАҚ=0,141/0,18=0,783
( м2*оС)/Вт;
Г-Г кесіндісі екі ауалы қабаттан тұрады, оның ені 141мм
Жылуөткізгіштіктің орташа коэфициентін мына формуламен табамыз:
λор=λАҚ*FАҚ + λТБ * FТБ/FАҚ+ FТБ = 0,783 *
Екінші қабаттың орташа термиялық қарсыласуы
R2 = 0,141/1,05=0,134 (м2*оС)/Вт;
Бірінші және үшінші қабаттың термиялық қарсыласуы:
R1,3=RТБ=δа.қ / λа.қ = 0,044 / 1,92 + 0,044
R1= Qб=R1+R2+R3=0,023+0,134+0,023=0,18 (м2*оС)/Вт;
R2 және Rа=0,19 (м2*оС)/Вт және R1=Rб=0,18 (м2*оС)/Вт араларындағы айырмашылықты
RТБ=R1+RКПО=Rа+2RБ=0,19+2*0,18/3=0,183 (м2*оС)/Вт;
Rо=1/λв+RК+1/λn=1/λв+R1+R2+R3+R4+R5+1/λn=1/λв+RТБ+δ2/λ2+δ3/λ3+δ4/λ4+δ5/λ5+1/λn=1/8,7+0,183+0,003/0,17+0,11/0,21+0,015/1,05+0,01/0,17+1/23=0,115+0,183+0,018+0,524+0,014+0,059+0,043=0,956(м2*оС)/Вт, ол үлкен мынадан RоТР=0,9 (м2*оС)/Вт,.
Катализатор бетімен газ ағынының толық және біркелкі тарауы үшін
Олар арнайы қондырғылармен ұсталып тұрады, олардың астында торда биіктігі250мм,
Реактор көлемінің астыңғы бөлігі жылуалмастырғыш қондырғысымен байланысты және
Химиялық өндірістіэкономикалық іс ретінде қарастырсақ, ұтымды көлем
Зауыт қондырғылары былай жобалануы керек, өндірістің минималды бағасынан
Керек емес қондырғының есепеулерін Р өндіріс жылдамдығының Ф тең
Реакциондық секциялар арасындағы техникалық көрсеткіштердің қатынасын ( өнімділік, шығым,
Ол үшін ең арзан шикізаттарды күрделі синтездегі реакциондық фазалардың
Реактор түрін таңдаған соң, қосымша тәжірибелер қажет, процеске әсер
Өнекәсіптік реактор оңтайлылығының өзгеруі: реакция температурасы, өндіріс тәсілі мен
Практикада көп реакцилардың жүруінен қай реакциондық жүйеде ең жоғарғы
Құбырлы және кубты реакторлардағы шығым
Негізгі процесс кезінде әрқашанда параллельді кері реакциялар жүреді.
Кубты реактордың каскадындағы қолайлы шығым.
Ψр- Σа графигімен кубты реактордағы каскадтың шығымын білу
Таңдап алынған каскадтағы реактордың теңдеуі:
ηрn-ηр(n-1)=ψрn(SА-SА(n-1))
Сондықтан реактор каскады үшін:
ηрN=Σψрn(SАn-SА(n-1))
График түрінде тікбұрыштардың көлемдерінің қосындысы ретінде көрсетуге болады
ηрN көлемі SАn белгісіне тәуелді екені белгілі.
Зерттеу нәтижесінде екі кубты реакторлар каскадында шектік мағынаны
Келіп түсетін уротропиннің толық айналуын қамтамасыз ету үшін
Өнім шығымын есептегенде, бірлік кубты
Пропилен түгелдей әр реакторда әрекеттеседі; изобутанның берілу жылдамдығының олефиндердің
ηр1=0.86*0.20/0.20=0.86
ηр3=0.5*0.96+0.25*0.915+0.25*0.86=0.924
Егер бүтін өнімнің бағасы М=100кг/Кмоль 340ДЕ*/m құраса, ал
Көп кездерде изотермиялық реакциондық
Мұндай мәселелер параллель реакцияларда кездеседі.
II-9 мысалында біз мына химиялық процессті қарастырдық
А + В →р
А + В→р
Мұнда реактор өнімнің қайсысы СВ⁄СЛ
Бірінші осы шешімге келгенде Ван
Реакцияның температуралық үзіндісін орнатқаннан кейін жағымды температураға көшу керек.
Жәй қайтымсыз реакцияда ауысудың үлкен жылдамдығы және жоғарғы өнімділік
Бірақ өнімділіктің оңтайлылығы экзотермиялық қайтымды реакциялар үшін маңызды: сондықтан
Шартты пайдалана отырып, ұтымды температурадағы реакцияның жылдамдық константасын аламыз:
nопт=[E1(1-ζА)/E2ζА]
(VI,12) теңдеуін және кубты реактордың материалдық балансын есептеуде t,
( КR-τ)Fmin=[(E2/E1-1)nE /Eопт]-1
Мұндай есептеулер көбінесе құбырлы реакторларда қолданылады, оларды перпендикуляр орналастыра
Ұтымды температуралы профиль теориясы әр түрлі авторлармен қолданылған. Голдсбергтің
Марс пен Ван Кревелен есептеулері бойынша SO2-нің каталитикалық тотығуы
Ван Хеерден және Аннабле NH3 синтезін қарастырған. Соңғысы ұтымды
Хори мен Кгохлер берген секция санына ауысымның максимальді
Әр n секциясы үшін теңдеу мынандай:
Tn - Tn.о=ΔTад(ζ n-ζn.о)
r(n-1).L=rn.о
ζ(n-1).L=ζn.о
мұндағы: 1-r=r1=const; 2-r=r2=const, (r1>r2); 3-Tе=f(ζ); 4-Tопт=f(ζ), (dr/dT=0).
минимальді температураға жету; 2-үлкен жылдамдықта беру кезіндегі температураның өсуі;
Термодинамикалық қасиеттерге негізделгенде шығым 1,236 жылуды құрайды, 100оС-
Кіріс = 1,236* 40,0* (100-80) =988.8
Шығыс = 1,216*40,7* (100-80)=989,8
989,0 = 989,0
2.4 Реакторды есептеу
Реакторды басты қондырғы ретінде қабылдаймыз
Реакторда цилиндрлі реакционды камера болады, оның астыңғы жағында араластырғышы
Аппараттың ішінде орталық айналдырғыш құбыры бар суытатын құбырша орналасқан.
Жылуалмастырғыш қасиетін жоғарылату үшін реактор аузы мен түбі суытылады.
Реакциондық қоспа құбыршалармен жылжып орталық айналу құбырына келеді. Тез
Реактор болат кесіндіден тұрады.
Б – Б с.б. кесіндісі 220мм тең. Аппараттардың ішкі
Реакция жылуы реагенттердің бірінің булануы арқылы немесе жейдеге берілетін
Бір тәулікте реактормен жасалынатын операция санын анықтаймыз: П =
Мұндағы: П – операция саны, тәуліктік; ал G/- -
П = 8/2=4 операция /тәулік
Реактордың жұмыстық сиымдылығы мына формуламен анықталады:
Vp = Vc/П онда Vc - өндірілетін материалдардың тәуліктік
33000/4 = 8250
Толтырылудың жалпы көлемі аппарат сиымдылығының толтырылу коэффициентіне бөлінуімен есептелінеді.
8250*0,8 =6600
Каталог негізінде бір рет гидрохлорлау реакторы таңдалынады. Бір сағатта
Vсағ – Vтәулік(24/м3сағ)
Тәуліктік көлемі , толтырылу коэффициентін ескергенде 5400м3 құрайды, сонда
Аппарат биіктігін мына формуламен есептейді
Онда W–реакциондық массаның жүру жылдамдығы;
t–аппараттағы реакциондық массаның бөлу уақыты;
H=3.25*1.6=5.2м
Аппараттың қолдану кесіндісінің көлемін мына формуламен анықталады:
F=V/W;
Онда V–тәуліктік көлем, м3/сағ;
F=275/3.53=64м2;
Аппарат диаметрін мына формуламен анықталады:
2.5 Механикалық есептеу
Өндірістік буға арналған жылутасығыштар және өндірістік ыстық сумен қамтамасыз
Егер цехте жылу энергиясын сырттан алу керек болса, ыстық
Кесте 8 - Технологиялық жұмыстарға бу мен ыстық судың
Кәсіпорын қуаттылығы, т/тәу. Бу қажеттілігі, кг/сағ.
10000 1070
Кесте 9 - Бу шығыны
Пеш түрі Бу мөлшері
кг/сағ кг/1 тн өнімге
Тупикті 120 200
Тоннельді 160 250
Жобаланған цех электроэнергиясы өзінің төмендеткіш трансформаторлы станциясы қалалық жоғарғы
Олар технологиялық қондырғыларда қажет.
Кесте 10 - Өндірістік қондырғының техникалық сипаттамасы
Қондырғы түрі Электроқозғалтқыштың жалпы қуаты, квт
Құбыркомпрессор 380
Жылуалмастырғыш 380
Котел-утилизатор 220
Өндіріс жарығы 220
Қорытынды: 1200
Жылу энергиясын жылу энергостанциясынан алады. Жылуэнергия шығынын жылытуға кететін
Ауаны қыздыруға кететін максимальды жылу мөлшері желдеткіш үшін жоғары.
Өндірістік қажеттерге аппараттағы бу қысымы 0,3 тен 0,07 МПа
Цех ішіндегі өндірістік бумен қамтамасыз ететін жобалардың 2 жүйесі
Осылай технологиялық қажеттерге және қыста тұрмыста керек болатын суды
Ғимаратты жылыту үшін суды ысытуға кететін будың қысымы 0,8-0,9
Жылыту жүйесі қабылданады:
а) өндірістік ғимараттар үшін, орталықтарды қиылыстыруды, ауалы желдеткіштермен сиыстырылған;
б) ұсақ өндірістік ғимараттар үшін ұн сақтайтын қоймалар терең
в) қосымша ғимараттар үшін – жоба талаптарына сай.
Жылытуды қажет етпейтін ғимараттар: от жағатын жер, пеш орналасқан
Әкімшілік-тұрмыстық – конвекторлар, шаң шығатын бөлмелерде және ашу камераларда
Жылытуға кететін жылу шығыны. Жылытуға кететін жылудың сағаттық шығыны
Ондағы: V – ғимараттың сыртқы өлщемі бойынша құрылыстық кубатурасы.
qo – ғимараттың 1м3 – ғы жылу шығыны, ішкі
tE – орташа температура (жылытқыш ғимаратындағы) 16-18оС;
tH – жылытудағы сыртқы ауаның қыстық температурасы анықтама бойынша
Жылытуға кеткен жылудың жылдық шығыны (Ватт)
Мұндағы tн–жылыту периодындағы орташа температура, анықтама бойынша (Петропавловск үшін
n0–жылыту күндерінің саны, анықтама бойынша
Т0–тәуліктік жылыту жүйесіндегі жұмыс уақыты, сағ(Т=24сағ);
Кесте 11 - Кәсіпорын ғимаратының жылу шығыны
Кубатуа, мың*м3 5
5 10 20 30 50
q0
Вт/(м3*К) 00.3 0,30 0,28 0,27 0,25
Желдеткіштің жылу және электроэнергия шығынын келесідей есептейді.
Айдалатын ауаның жалпы мөлшері Lв(м3/сағ)
Lв=60Vnв/100
Мұнда: 60–желдетілетін ғимараттың жалпы саны, %;
Nв–ауа айырбастың орташа қысқалығы, айналым/сағ(3-5 мөлшер)
Lв=60*4/100=2.4м3/сағ
Желдеткіштің 1 сағаттағы жылу шығыны Qv=LBPC(tв - tн)
Мұнда:
Р–ауа тығыздығы, кг/м3( =1,2кг/м3)
С–ауаның массалық жылу мөлшері, КДж/(кг*к);с=1,0КДж/(кг-к)
tв–желдететін ғимараттардың орташа температурасы, 0С;
tн–есептік жылыту температурасы, 0С; ( ең суық 5 күндіктің
Желдеткіштің 1 жылдық жылу шығыны (Вт)
Онда: tc.0–жылыту периодының орташа температурасы, 0С;
Т–кәсіпорынның тәуліктік жұмыс уақыты, r;
n–жылыту периодындағы жұмыс күндерінің саны.
Реактор үзіліссіз 1000 акт шейін жұмыс істейді. Колонна корпусы
Бастапқы заттар колоннаның астыңғы жағынан беріледі, изоляциялы және жылуалмастырғыш
Реакциядан кейін қоспа жылуалмастырғыш және катализатор құбырының арасымен өтіп
Газ ағымын катализатор үстімен теңдей орналастыру үшін және бірдей
Аппараттың жұмыс бөлігі –конвертор, диаметрі 2800 мм, 3 катализатор
Тор платиналы жіптен жасалған, диаметрі 0,09 мм, тесік саны
Реактордың жұмыс бөлігінің төменгі жағындағы жылу алмастырғыш қондырғысымен қосылған
Қысымды жоғарлатқанда жұмыс қауіпсіздігін клапан қамтамасыз етеді. Ол редактордың
Аппарат ішінде суытатын орталық айналғыш құбыр болады. Жылу этиленнің
Реактордың жылуалмастырғыш бетін кеңейту үшін қақпақпен астын суытады. Бастапқы
3 Құрылыс бөлімі
Кәсіпорынның генералды жоспарына мына сұрақтардың жауаптары кіреді: барлық ғимараттардың
Құрылыс аймағы Ақтөбе облысы–Жаңажой газ-конденсат зауыты. Жер бедері салыстырмалы
Жобада келесі инженерлі қондырғылар қарастырылады: синтез – газ өндіретін
Цехтар керееті технологиялық қондырғылармен жабдықталған. Жауаптылық дәрежесі бойынша –
Конструктивті шешім. Іргетасы таспалы, темір бетонды плиталардан жиналған –
Жапқышы плиталардың жиналуына тұратын темір бетонмен жөнделеді. ПК 6
Баспалдағы жинақталған, темір бетонды, аула плиталарының сериясы ННС –
Ернеу плиталары жинақталған, ұзындығы – 1000 мм; ені –
Шатыр құрамы:
темірбетонды плиталар =270 мм;
пергамин бу изоляциясы, =3 мм
жылытқыш керамзит =11 мм; 0=80
түзету қабаты – асфальтбетонды тартым, =15 мм;
руберойдты үш қабатты су изоляциялы ковер =10
Сейсмикаға қарсы шара.
Бұл жоба ҚНжЕ сұраулары бойынша жасалған РКВ. 1. 2
баспалдақ іргетасының үстінен 100 маркалы, жуандығы 40 мм болатын
іргетасты қабырға блоктарын әр бұрышта байлап орналастыру керек. Бұрышы
көлденеңді гидроизоляциялы қабаттарды цемент ерітіндісінен жасайды;
кірпішті қоршауларды бар ұзындығына армирлеу 700 мм – ден
жабу дәрежесінде сейсмикаға қарсы монолитті темірбетонды белбеу ені 380
сейсмобелбеуді В15 класты бетоннан жасайды және кірпішті кладканы тік
ҚНжE II -3 -79 бойынша «құрылыс жылу техника» А
Сыртқы қабырғаны есептеу.
Қабырғаның жылу бергіштігінің қарсыластығы мына формуламен анықталады:
RTPo= n (tв-tн)/ в,
Мұндағы n – қоршаған құрылғының сыртқы беттік орналасуына алынатын
tв – ішкі ауаның есептеу температурасы оС;
МЕСТ 12.1.005 – 88 болатын және сәйкес ғимараттарды жобалау
tн - сыртқы ауаның қыстық температурасы оС, П.2.3*
–нормативті температуралық ауысу, ішкі ауаның температурасымен қоршағыш құрылғылардың ішкі
в–қоршаған құрылғының ішкі беттік жылу бергіш коэфициенті, 8,7 Вт/(м2*с).
Қоршауға құрылғының жылу инерциясын Д ескере отырып tн мәнін
Д=R1S1+R2S2
Мұнда R1 R2 – қоршағыш құрылғының бөлек қабатының термиялық
R= /
1 – кірпіш қабатының жуандығы 0,51 м;
2 – сылақ қабатының жуандығы 0,02 м;
1 – кірпіш қабатының жылуөткізгіштігінің коэфициенті 3 (16) –
2 – сылақ қабаты үшін 0,7 м;
S1 – кірпіш қабатының жылуқабылдағыш коэфициенті 3 (16) –
S2 – сылақ қабаты үшін 0,95 Вт/м;
Д=0,51/0,7*0,92+0,02/0,7*8,95=6,703+0,256=6,96 яғни Д=6,9627
tн – ең сууық үш күндіктің температурасы;
t=(-32+(-26))/2=-290С
Мұнда –(-320С) – ең суық күндердің температурасы, қамтамасыз етілудің
–(-260С) - ең суық 5 күндіктің температурасы, қамтамасыз
м2 * 0С/Вт
Қоршағыш құрылғысын мына формуламен табамыз:
Мұнда
- қоршағыш құрылғының В+1(м2 * 0С); сыртқы беттік жылубергіштігінің
Rк – термиялық кедергі, (м2 * 0С)/Вт, қоршаған құрылғының
Rк=R1+R2+Rвп
Rвп=0 – біздің жағдай үшін R0=1/8,7+0,51/0,7 + 0,02 /
R0 = 0.916 (м2 * 0С) / Вт
Жапқышты есептеу
Жапқыштың бөлек қабатының жуандығы мен жылутехникалық сипаттамалары:
бос плита, 1 = 0,22;
пергаминнен жас бу изляциясы 2= 0,003
керамзит жас жылу ұстап тұрғыш 3= 0,11;
үш қабатты су изоляциясындағы ковер, 5= 0,01;
асфальтбетоннан жасалған түзету қабаты 4= 0,15;
Жылубергіш жабқышының керекті кедергісін мына формуламен табамыз:
R0тр = n (tв-tн)/ в = 1 (18
Есепті жеңілдету үшін плита ұзындығын 1000 мм және енін
Төрт бұрыш жағы тең а= Пd2/4=3,14*0,159/4=141мм
Кеңістік аймағы: F1=FВП=0,41*1+0,141*1=0,282мм2
Темірбетон қабатының аймағы: F2=Fжб=0,144*1+0,144*1=0,088м2
Плита жылу бергіштігінің кедергісін жылу ағынына параллель бағытын табамыз.
Плитаны тегістерге бөлеміз, олар жылу ағынына параллель болу керек.
А – А қиылыстары 2 темір бетон қабатынан тұрады,
А – А қиылысы бойынша термиялық кедергі
RA=RK=R1+RВП+R= жБ/ жв+RВП= 0,04/1,92+0,18+0,04/1,92=0,24(м2 *
RВП= жабық ауалы қабатшаның термиялық кедергісі.
Б – Б қиылысы бойынша термиялық кедергі
RБ=R= жБ/ жб=0,22/1,92=0,115(м2 * 0С) /
Темір бетон плитасының жылу ағынына параллель бағытындағы термиялық кедергісін
R=RA=F1+F2/(F2R2)=FВП+FЖБ/(FВП/RA)+(FЖБRB)=0.288+0.088/0.282/0.24+0.088/0.115=0.19(м2 * 0С) / Вт;
Темір бетон плитасының жылу ағынына перпендикуляр бағыттағы кедергісі В
В – В және Д – Д қиылыстары түгел
Жылу өткізгіш коэффициентінің эквивалентін ВП ауалы
Сондықтан RВП= ВП / ВП
Г – Г қиылыстары 2 ауалы қабатшадан тұрады, ені
Жылуөткізгіштің орталық коэффициентін мына формуламен табамыз:
λор=λвп*Fвп + λжб*FЖБ/FВП + FЖБ = 0,783*0,282 + 1,92*0,088/0,282
Екінші қабаттың орталық термиялық кедергісі:
R2 = 0,141/1,05 = 0,134(м2*оС)/Вт
Бірінші және үшінші қабаттардың термиялық кедергісі:
R1.3 = R;,=δж.б./גж.б = 0.044/1.92 + 0.044/1.92 = 0.23
R2 және Ra=0,19(м2*оС)/Вт және R1=Rб=0.18(м2*оС)/Вт арасындағы айырымды пайыз бойынша
RЖБ=R1+RКПО=Rа+2RБ=0.19+2*0.18/3=0.183(м2*оС)/Вт;
R0=1/λв + RК + 1/λn=1/λв + R1 + R2
4 Еңбекқорғау, қауіпсіздік техникасы және қоршаған орта шаралары
4.1 Жобаланған обьект құрылғысындағы метеорологиялық жағдайлар
Жоспарланған кәсіпорын өндірістік, көліктік, экономиялық және басқа талаптарды
Кәсіпорын алаңы санитарлы талаптарға сай болуы керек: тікелей күн
Санитарлы нормаларға сай ғимараттардың аралығы кең болу қажет күн
4.2 Қоршаған ортаны қорғау мәселесі бойынша нормативті- техникалық құжаттардың
Кесте 12 - Қоршаған ортаны қорғау мәселесі бойынша нормативті
Жұмыс орны, оның қондырғысы мен жабдықтары, жұмыс түріне байланысты
Қондырғы.
Жұмыс орнындағы шу дыбысы 80дБА аспау керек. МЕСТ 12.1.003-91
Шу.Жалпы қауіпсіздік талабы.
Өндірістік қондырғының ішінде міндетті түрде зиянды заттарды шығаруға арналған
Жасанды жарықты бірнеше жерге орналастыру керек. Жәй немесе люминисцентті
Қондырғының қозғалыста тұратын немесе айналатын элементтері қоршаулы болу керек.
Қондырғы қоймалары және автожөндеу.
Басқару органдары топтаулы болу қажет, себебі қондырғы жұмысы солдан
Өндірістік қондырғыларды басқару органдары.
Қосылуға арналған қондырғылар өздігінен қосылудан сақтандырылуы керек. МЕСТ 12.2.064-92
Әр электромашинада жерге қосылу элементі болуы қажет. МЕСТ 12.2..007-96
Электротехникалық заттар. Жалпы талаптар.
4.3 Шумен күресу жолдары
Шумен күресудің бір жолы шу жұтатын материалдарды қабырғаны, төбені,
Әр жұмысшыларға зияндығын тигізбеудің тағы бір амалы шуға қарсы
4.4 Жарықты есептеу
Жұмысты жүргізу кезінде рационалды жарықтандыру үлкен рөл алады. Ол
Табиғи жарықтандыру тәулік уақытына, жыл мезгіліне, тағы басқа факторларға
Химия өндірісінің кәсіпорындары электроқамтуға байланысты бірінші категорияға жатады, онда
Кәсіпорыдардағы кернеу 380/220В аралығында болады, трансформаторлы станцияларда кездеседі.
Жарықтандыру жүйесін таңдау және жарықты есептеу
Жұмысшылар үзіліссіз жүретін жұмыс орындарында экономды жарықты қолданады, орталық
Жарықты есептеу.
Цехтың биіктігін табамыз:
h= H-hp=6.0-0.1=5.9м
мұнда: H-жұмыс орнының биіктігі, м;
hp- жұмыс беттігінің еденнен басталған биіктігі,м;
Шамдар арасын есептеу:
Lо=K*h=0.67*5.9=4м;
Мұнда: K- пролет биіктікке қатынасы, ( K=Lо/h), біздің кезде
Шам аспасындағы орын санын есептеу
Жұмыс орнының ұзындығы бойынша:
Hо=Б/Lо=20/4=5
Жұмыс орнының ені бойынша: hа=A/Lо=18/10=4.5
Шамның жалпы саны 25 тал.
Қабырға коэфициентін( Se), төбенің ( Sп) мәндерін табамыз Pc=70%,
Ары қарай жұмыс орнының геометриялық өлшемдерін табамыз( жұмыс орнының
i=S/( h( А+Б))=360/( 5.9*( 20+18))=1.6
Кесте бойынша шамның жарық ағынын қолдану коэфициентін табамыз N=55,
ЛТБ 80 шамының санын табамыз: һ=(Ем*S*K3*2)/(Fл*V)=(300*360*1.5*1.15)/(3840*0.55)=88.2=100шам.
Жалпы қуатын табамыз: Ржалпы=100*80=8000;
1кв.м. еденге келетін қуатты анықтаймыз: W=Pжалпы/S=8000/360=22.22Вт/м2
Жүктемені есептеген кезде трансформатор ТМ – 100 /10-43-43 қолданылады,
Өрттің болуын қайтару
Қауіпсіздік талаптарды қатал орындау керек.
Жұмыс орнында ашық отты қолдануға және темекі шегуге тиым
Сүрткіш материалдарды тек қана металды жабық қораптарда сақтау керек.
Технологиялық қондырғымен өртке қарсы өлшемдердің бұзылуын табу үшін мына
Р=к =0.85* =2.68(м)
Р=0,8*77 =6,1
Мұнда: Р - өртке қарсы өлшемні ңүзілуі
К – жанғыштың температурасына және объект сәулесінің қараю дәрежесіне
F – жанғыш объектісінің алаңы, м2
Беттік жылудың критикалық өлшемі (уақыт бойынша)
=с*р*б(1- (а* t/a*q))
Онда: t – tk – tp –
а – беттік жұту коэффициенті;
с – беттік жылу сиымдылық, Дж/(кг*оС)
р – беттің тығыздығы, кг/м3;
б – ғимарат қабырғасының жылу бөлігінің жуандығы, м;
q – жылу ағынының тығыздығы, Вт/м2;
а – қоршаған ортаға беттік жылу бергіш коэффициенті, Вт/(м2*оС);
Сонымен уақытты табайық, аппарат бетінің 15 болат маркасынан жасалған,
Егер tk= 100oC өлшемі q=1400Вт/м2;
t = 100 – 30 = 70oC
= (494*7818*0,05(1 – (13,956*70)/0,8*14000))) / 13,956=1260(с)=241мин
Осыдан аппараттың басты уақытынан, тарау және көрші ғимараттарға көшкенше
4.6 Жерге қосу қорғанысын есептеу
Электр тогымен жарақаттанбау үшін барлық электроқондырғының металл бөлігін, кернеуден
Электорқозғалтқыштардан және ток кабелінің артық жүктемелерінен қорғау автоматты жүзеге
Жерге қосу қорғанысын есептеу.
Ғимарат контурының жалпы кедергісін есептеу, жерге қосу ретінде бұрышты
Бірлік жерге қосу кедергісі, грунтқа тігінен тереңдетілген:
R3 = ((0.366*4)/I3) * (1g (213/d)+0.51g(4t+I3)/(4t-I3))
R3 = 0.366*2*104/400*(1g*(2*400)/20+0.51g(4*250 – 400 ))=330м;
Мұндағы Т = I3 / 2 + t1 =
Жерге қосқыштардың керекті саны
N = R3 K3/Rg 3 = 33
Мұндағы: К3 = 1,4 мезгілдік коэффициент.
Rд = 40м – жерге қосқыш қондырғының ишекті кедергісі;
3 = 0,7 – контур бойынша орналасқан, жерге қосқыштарды
Қосқыш контурдың ұзындығын мына формуламен анықтаймыз: Ln = 1.05*21*N
Оның кедергісін мына формуламен анықтайды:
Rn = 0.3664 / 1n *1g (212п/bh)=0.366*2*104 / 14280*Lg
Мұндағы: b = 0.6см – сызық жуандығы;
Һ = 8см – қосқыш сызықтың ені;
Жерге қосқыш контурының жалпы кедергісі:
Rk = R3Rn/R3 ηn + ΝR3η3 =33*4/33*0.8 + 17*33*0.7
4.7 Еңбекқорғау бойынша заң шығару акті және экология мәселелері
Қазақстан Республикасының Конституциясы бойынша еңбекқорғау және адамдардың денсаулығы жекеменшік,
« Еңбекті қорғау» заңына сәйкес, 28.02.2004 № 528- 11
Бұл шартты ҚР Конституциясы барлық жалпы адамдар құқықтарының декларациясына
Жұмысшы мен жұмысберуші арасындағы келісім шарт бойынша әр жұмысшының
Қазіргі кездегі критикалық эколого- экономикалық мәселелерді шешу үшін қалыптасқан
Жауапты қажет ететін негізгі сұрақ : «Қаншалықты көп табиғи
Қзақстан ДүниеЖүзіндегі ең ірі мұнай өндірушілердің құрамына кіреді. Бірақ
Әрине мәселе қолданылатын табиғи қорлардың мөлшерінде емес, мәселе экономикалық
5. Экономикалық бөлім
Құрылыс бөлімінде келтірілген ғимарат пен құрылыс бағасының
Кесте 13 - Ғимарат пен құрылыс бағасы
Фонд пен топтардың аталуы Саны бірл. Бағасы бірл.мың.тенге. Барлығы
мың.тенге. Аммортизация нормасы, % Аммортизация қосындысы мың.тенге. Қалдық баға
1.Ғимарат
1.1.Корпус 1 5000,0 5000,0 1,7 850,0 4150,0
2.Құрылыс
2.1.Металл
құрылым 2 250,0 250,0 1,7 42,5 207,5
2.2.Эстакада 1 100,0 100,0 2,5 2,5 87,5
2.3.Баспалдақ пен алаңдар 2 150,0 300,0 5,2 15,6 284,4
3.Беруші қондырғылар
3.1.Технологиялық құбырлар 1 700,0 700,0 6,1 42,7 657,3
4.Энерг.машиналармен кондырғылар 1 400,0 400,0 6,1 24,4 24,40
4.1.Қозғауыштар 2 20,0 40,0 5,2 2,01 37,99
4.2.Үлестіруші қалқан 1 45,0 45,0 4,4 2,0 43,0
4.3.Жарық тандыру қалқаны 2 16,752 33,504 4,3 1,441 32,063
4.4.Кабельді айырулар 1 57,586 57,586 5,0 2,879 54,707
5.Жұмыс машиналары мен қонд.
6000,0 6000,0 6,0 360,0 5640,0
6.Аспап- тар мен зертхана- лық қондыр- ғылар
6.2.Басқа- ру қалқасы 3 120,0 360,0 11,0 39,6 320,4
7.Көлік қаражаты
7.1.Кран-балка 1 20,0 20,0 12,5 2,5 10,0
7.2.Авто-тасығыш 1 55,0 55,0 12,5 6,9 48,1
БАРЛЫҒЫ
12953,0 13350,0
1396,9 11954
Берілген синтез- газдың өндірісіне қажет қондырғылар:
Кесте 14- Керекті қондырғылар
Шикізат аталуы Саны( дана)
Құбыркомпрессор 1
Жылуалмастырғыш 4
Реактор 1
Бужинағыш 2
Конвертор 1
Скуббер 1
Суытқыш 1
Абсорбертор 1
Дроссельді вентиль 1
Қайнатқыш 1
Барлығы: 14
Кесте 15- Қондырғы бағасы
Қондыр-ғы аталуы Саны
бірл. Бірл.
саны мың.тенге. Барлығы
мың.тенге. Амор-ти-
зация нормасы Амор.
сум-масы Қал-дық
баға мың. тенге
1.Негізгі
қондыр-ғылар
Құбыр-ком-прессор 1 224,0 224 5,0 11 213
Жылу алмас-тырғыш 4 150,0 600 5,0 30 570
Реактор 1 3500,0 3500 7,0 245 325
Бужина-ғы 2 300,0 600 6,0 36 564
Конвер-то 1 180,0 180 5,0 9 171
Скуббер 1 80,0 80 6,5 5 75
Суыт-қыш 1 120,0 120 7,0 8 112
Абсор-бертор 1 102,0 102 9,0 9 93
Дрос-сельді вентиль 1 70,0 70 7,2 5 65
Қайнат-қыш 1 100,0 100 5,1 5 95
2.Негізгі қондыр-ғының барлық бағатіз-бесі
5576 62,8 364,12 5211,9
3.Көлік жасау шығы-ны(10% 2 беттен)
557,6 557,6
521,19
4.Монтаж бағасы,арн. жұмыс(25% 2 беттен)
1394
1303
5.Негізгі қондырғы-ның барлық балансты бағасы(2 бет + 3 бет
7527,6
491,56 7036
6.Көмекші қондырғы-лардың балансты бағасы(40% 5беттен бастап)
3011
196,62 2814,4
7.Қондырғы-лардың барлық балансты бағасы(жұм. машиналары мен қондырғы-лары), (5 бет
10538,6
688,19 9850,5
Амортизация нормасын бастапқы бағадан 10% қабылдаймыз.
Сонымен, қондырғыны сатып алуға қажет қаражат:
Кесте 16- Cатып алуға қажет қаражат бағасы
Шығындар Қосындысы(мың. тенге)
5576
3011
558
Монтаж бағасы 1394
Барлығы: 10579
G- - аппарттың жұмыс істеу уақыты, тәуліктік; аппараттың жұмыс
8250*0,8 =6600
Каталог негізінде бір рет гидрохлорлау реакторы таңдалынады. Бір сағатта
Vсағ – Vтәулік (24/м3сағ);
Тәуліктік көлемі , толтырылу коэффициентін ескергенде 5400 м3 құрайды,
Аппарат биіктігін мына формуламен есептейді
Онда W–реакциондық массаның жүру жылдамдығы;
t–аппараттағы реакциондық массаның бөлу уақыты;
H=3.25*1.6=5.2м
Аппараттың қолдану кесіндісінің көлемін мына формуламен анықталады:
F=V/W;
Онда V–тәуліктік көлем, м3/сағ;
F=275/3.53=64м2;
Аппарат диаметрін мына формуламен анықталады:
2.5 Механикалық есептеу
Өндірістік буға арналған жылутасығыштар және өндірістік ыстық сумен қамтамасыз
Егер цехте жылу энергиясын сырттан алу керек болса, ыстық
Кесте 18 - Технологиялық жұмыстарға бу мен ыстық судың
Кәсіпорын қуаттылығы, т/тәу. Бу қажеттілігі, кг/сағ.
10000 1070
Кесте 19 - Бу шығыны
Пеш түрі Бу мөлшері
кг/сағ кг/1 т өнімге
Тупикті 120 200
Тоннельді 160 250
Жобаланған цех электроэнергиясы өзінің төмендеткіш трансформаторлы станциясы қалалық жоғарғы
Олар технологиялық қондырғыларда қажет.
АЙНАЛМАЛЫ ҚАРАЖАТТАРДЫҢ ҚАЖЕТТІЛІГІН ЕСЕПТЕУ.
Нормирленген айналмалы қаражаттардың көлемін әр элемент бойынша есептейміз. Нормирленген
Кесте 17 – Шикізаттың жылдық шығыны
Шикізат аталуы Өндірістің 1 тәуліктегі шығыны(тонн) Өндірістің жылдық көлеміне
Негізгі материалдар
Табиғи газ 40 11952 4 47808
Сулы бу 0,040 12 0,2 2,4
Техникалық оттегі 0,080 24 1,1 26,4
Калий карбонаты 0,121 36 0,5 18
Барлығы: 40,08 12024
47855
Кесте 18- Энергоқамтудағы есептеулер
Шикізат аталуы 1 тәуліктегі шығын нормасы Жылдық сұраныс 1тонна
Электроэнергия 1200 360000 0,008 2880
Суық 720 216000 0,015 3240
Барлығы:
576
6120
Шикізат бойынша жалпы шығын 53975 мың. тенге.
Қондырғының балансты бағасынан 2% жөндеу бөлшектеріне кеткен айналмалы қаражаттардың
Қондырғының балансты бағасы 9850,5 мың тенгеге тең
Жөндеу бөлшектері бойынша айналмалы қаржы нормативі тең
9850 / 100 * 2 = 197 мың тенге
Қондырғының балансты бағасы бойынша 0,5% азқұнды және тезескіретін заттардың
9850 / 100 * 5 = 492,5
Шикізат бойынша айналмалы қаражат нормативі мына формуламен есептелінеді:
Hc = Hбөл * ((Ш * Б) / 300)
мұнда Hбөл - күндік қор нормасы, шикізат үшін
Ш - жылдық өндірістік көлем бойынша шикізат, материал,
Б – шикізаттың, отынның бірлік бағасы
Сонда,
Шикізат үшін қор нормасы: 3 * 159,5 = 478,5
Отын үшін қор нормасы: 40 * 204 = 244
Нормирленген айналмалы қаражаттардың әр элементі бойынша есептеулердің нәтижелері кестеде
Кесте 19- Айналмалы қаражаттардың есебі
Айналмалы қаражаттардың элементтері Норматив мың тенге
Шикізат және негізгі материалдар 479
Отын( энергия) 244
Қор бөлігі 197
Азқұнды инвентарь 493
Барлық нормирленген айн. Қаражаттар 1413
Нормирленбеген айналмалы қаражаттар(нормирленген айн. қаражаттардан 10%) 141
Барлығы: 1554
Жұмысшылардың санын жүргізгенде келген және тізімдегі жұмысшыларды айырады.
Өте зиян еңбек жағдайында, ашық тұрған улы заттармен жұмыс
Кесте 20- Ауысымдағы жұмысшылардың жұмыс графигі(өте зиян жұмыс жағдайы
АМаусым Күнтүзбедегі күндер
1 2 3 4 5 6 7 8 9
А 6-12 12-18 18-0 0-6 В 6-12 12-18 18-0
Б В 6-12 12-18 18-0 0-6 В 6-12 12-18
В 0-6 В 6-12 12-18 18-0 0-6 В 6-12
Г 18-0 0-6 В 6-12 12-18 18-0 0-6 В
Д 12-18 18-0 0-6 В 6-12 12-18 18-0 0-6
Кесте 21- Бір жұмысшының жұмыс уақытындағы жылдық балансы
Көрсеткіштер 6 сағ.жұмыс ауысымының үздіксіз өндірісі
Күнтүзбе фондысыз 365
1.Демалыс күндер 73
2.Мейрам күндері -
Заңды демалыстар номиналды фонд 73
1.Кезектіжәне қосымша босатулар 32
2.Ауыру бойынша демалыссыз күндер 7
3.Декретке байланысты босатулар 2
4.Өкіметтік және қоғамдық міндеттерді орындау 1
5.Өндірістен үзілмей оқуға байланысты босатулар 1
Барлығы: 116
Жұмыс уақытының тиімді фонды 249
Жылына 6 сағаттан
Негізгі жұмысшылардың келген санақтары қызмет ету нормаларына байланысты
Скел = (О * d) / Hқ.е.
мұнда: Скел – келген саны, адам;
Нқ.е.- қызмет ету нормасы;
м – жұмыс орнының саны (қондырғы бірліктерінің саны);
d – Тәуліктегі ауысым саны (24 / 6 =
Скел = 3 * 4 / 1,2 = 10
Технологиялық жұмысшылардың тізімді санағына келген және нағыз санақтар кіреді,
Стіз = Скел * Fкүн / Fэф
мұнда Fкүн – жұмыс уақытының күнтүзбе фонды, 8760
Fэф – жұмыс уақытының тиімді фонды.
Стіз = 10 * 8760 / 5976 =
Кесте 22 – Жобаланған өндірістегі жұмысшылардың саны
Мамандар категориясының аталуы Тарифті дәреже Тізімді санақ
1.Негізгі жұмысшылар
1.1.Синтез аппаратының жұмыскері 6 5
1.2.Синтез аппаратының жұмыскері 5 10
Барлығы:
15
2.Көмекші жұмысшылар
2.1.Ұста – жөндеуші 6 10
2.2.Ұста КИП және А 6 5
Барлығы:
15
3.Өндірістік ғимаратты тазалаушы Айлық 1
Барлығы:
1
Барлық жұмысшылар:
31
Жетекшілер мен мамандардың санақ есебі
Жетекшілер мен мамандардың штатты санағын жобаланған ұйымның құрылымына байланысты
Кесте 23- Жетекшілер мен мамандар санағы
Маман категориясының аталуы Тарифті дәреже Тізімді санақ
1.Жетекшілер:
1.1.Цех бастығы Айлық 1
1.2.Цех бастығының орынбасары Айлық 1
1.3.Бөлімшенің бас шебері Айлық 1
1.4.Ауысым бастығы Айлық 5
1.5.Технологиялық қондырғыларды жөндеудегі бас маман Айлық 1
1.6.Технологиялық қондырғыларды жөндеудегі шебер Айлық 1
1.7.КИПжәнеА қызметіндегі бас маман Айлық 1
1.8.КИП және А қызметіндегі шебер Айлық 1
Барлығы:
12
2.Мамандар
2.1.Механик Айлық 1
2.2.Энергетик Айлық 1
2.3.Инженер- технолог Айлық 1
2.4. Экономист Айлық 1
Барлығы:
4
3.Қызмет атқарушы
3.1.Қоймашы Айлық 1
3.2.Жұмысты бөліп беруші Айлық 1
Барлығы:
2
Жалпы
49
Кесте 24 – Айлық ақшаның фондын үлестіру
Көрсеткіштердің аталуы Қосындысы мың тенге
1.Негізгі жұмысшылардың айлық фонды,яғни: 666,283
а) тарифті фонд 305,295
б) қосымша төлем және үстеме 360,988
в) социалдық бөлімдер 237,196
2.Көмекші жұмысшылардың айлық фонды, соның ішінде: 802,710
а) тарифті фонд 367,806
б) қосымша төлем және үстеме 434,904
в) социалдық төлемдер 285,764
3.Тазалаушының айлық фонды, соның ішінде: 16,945
а) тарифті фонд 10,097
б) қосымша төлем және үстеме 6,848
в) социалдық төлемдер 6,032
4.Жетекшілердің айлық фонды, соның ішінде: 78,604
а) тарифті фонд 39,882
б) қосымша төлем және үстеме 38,722
в) социалдық төлемдер 27,983
5.Мамандардың айлық фонды, соның ішінде: 25,449
а) тарифті фонд 12,912
б) қосымша төлем және үстеме 12,537
в) социалдық төлемдер 9,059
6.Қызмет етушілердің айлық фонды, соның ішінде: 64,577
а) тарифті фонд 38,479
б) қосымша төлем және үстеме 26,098
в) социалдық төлемдер 22,989
Барлық АФ 1654,568
Қондырғыны пайдаланудағы және ұстаудағы шығындардың сметасы – шығындардың комплексті
Барлық есептер кестеде келтірілген
Кесте 25 - Өнімнің өзбағасы
Шығындар Норматив мың тенге
Шикізат және негізгі материалдар 479
Отын (энергия) 244
Қор бөлшектері 197
Азқұнды инвентарь 493
Нормирленбеген айналым қорлары 141
Қондырғы амортизациясы 688
Ғимарат амортизациясы 850
Айлық фонды 1655
Барлығы: 4747
Өнімнің көлемі мен бағасына байланысты технико – экономикалық көрсеткіштерді
Кесте 26 – Технико – экономикалық көрсеткіштер
Көрсеткіштер Қосындысы
Өндіріс көлемі, тонн 10000
Өнімді өткізуден түскен табыс, мың тенге 7500
Ғимаратқа бір уақытта салынған капитал, мың тенге 11953
Қондырғыға салынған бастапқы капитал, мың тенге 10579
Өнімді өткізудегі өзбағасы, мың тенге 4747
Жалпы табыс, мың тенге 2753
Өткізу кезіндегі шығындар және әкімшілік кезіндегі, мың тенге 1227
Корпоративті табысты салық бойынша шығын, мың тенге 458
Барлық шығын: 31717
Олардың ішіндегі ағындағы шығындар: 9185
Іс табысы 1068
Кесте 27- Материалдық баланс
Көрсеткіштер Тәулік шығыны Жылдық шығын (тонн) 1 тонна бағасы
Табиғи газ 39839 19517 4 47808
Сулы бу 40,2 12 0,2 2,4
Техникалық оттегі 80 24 1,1 26,4
Калий карбонаты 121,0 36 0,5 18
Барлығы: 40080 - - 447855
Кесте 28- Негізгі технико- экономикалық көрсеткіштер
Көрсеткіштер аталуы Жоба бойынша
1.Өндірістік бағдарлама(мың тонн.) 10000
2.Өнімді шығару көлемі, бағалы түрде(мың тенге) 7500,0
3.Капиталды салымдар (мың тенге) 23873,6
4.Негізгі фондтардың құны(мың тенге), сонымен қатар олардың активті бөлігі
10538,6
5.Өнім бірлігіндегі табыс(тенге) 345
6.Өнім бірлігінің өзбағасы(тенге) 404
7.Өнім бірлігінің бағасы, мың тенге 749
8.ҚБС - сыз баға 661,5
9.Қайтарымқоры (тенге) 3,1
10.Қормен қамту(%) 0,71
11.Еңбек өнімділігі тонн/ адам 241,9
12.Жалпы табыс (мың тенге) 3450,0
13.Таза табыс (мың тенге) 2400
14.Өтімділік уақыты (жыл) 6
15.Тиімділігі(%) 17
ҚОРЫТЫНДЫ
Осы жұмыста жүргізілген зерттеулер синтез- газ өндіру цехының құрылысы
Синтез- газ өндірісі бойынша цехты жобалау тиімді екенін келтірілген
Реакторды өндірістік өңдеуде оның тиімді көлемі (өнім шығатын бөлік)
Реагенттердің концентрациясы жоғарылаған сайын, тоқтау жылдамдығы мен реактор өнімділігі
Практика жүзінде бірнеше реакциялар қатар жүргенде қай реакциондық жүйеде
Шығарылатын өнімнің бағасы жайлы мәліметтерге қарасақ, алынған цех
Қолданылған әдебиеттер
Плановский А.Н., Николаев П.И., Химиялық және мұнайхимиялық
Павлов К.Ф., Романков П.Г., Носков А.А.,
Плановский А.Н., Рамм В.М., Каган С.З., Химиялық
Авербух Я. Д., Заостровский Ф. П., Матусевич
Скобло А. И., Трегубова И. А.,
Батунер Л. М., Органикалық синтездің және биохимиялық технологияның прцесстері
Чернобылинекий И. И., Бондарь А. Г., Гаевский В.
Циборовский Я., Химиялық технология процесстерінің негізі, М.: Химия, 1967.
Беннетт К. О., Майерс Дж.Е., Гидродинамика,
10. Кирпичев М. В., Теорияға ұқсас,
11. Брайнес Я., Технологии, Долежалик шығ, 1960.
12. Веников В. А., Кафаров В. В., М.:
13. Гухман А. А., Теорияға ұқсас кіріспе, М.:.
Боярнов А. И., Кафар В. В., Химиялық
Бенедек П., Ласло А., Химиялық технологияның ғылыми
Позии М. Е., Батунер Л. М., Химиялық техникадағы
Ефимова О. В., Кәсіпорынның қаражат жағдайын қалай талдауға
Коротков Э. М., Грошев В. П., Қаражат менеджмент.
Ковалев В. В., Тұрмыстық істерді талдау. Оқулық. –
7
Шикізатты дайындау
Каталитикалық конверсия
Синтез-газ
Жылуды утилизацтялу
Газды тазалау