МАЗМҰНЫ
КIРIСПЕ ................................................................................................. 2
1 ЖОБАЛАУ ҮШIН БАСТАПҚЫ МӘЛIМЕТТЕРДI ЖИНАУ
2 ТҮП ҚЫСЫМЫН ТАҢДАУ................................................................ 2
3
3 КЕНIШ ФОРМАСЫНЫҢ СХЕМАТИЗАЦИЯСЫ............................ 3
4 ҰҢҒЫЛАРДЫ ТИIМДI ОРНАЛАСТЫРУ.......................................... 4
ЕСЕПТIК ВАРИАНТТАР ҮШIН ИГЕРУДIҢ БӨЛЕК
ЭТАПТАРЫНДА АЛЫМДАРДЫ АНЫҚТАУ................................. 10
6 ҚАБАТ ҚЫСЫМЫН ҰСТАУ ЕСЕПТЕРI..........................................
ҚОРЫТЫНДЫ....................................................................................... 17
ӘДЕБИЕТТЕР ТIЗIМI........................................................................... 18
ҚОСЫМША .......................................................................................... 19
КIРIСПЕ
Гидродинамикалық есептер мұнай кенорындарын игеру жобаларының негiзгi бөлiгiн
Геологиялық зерттеуден белгiлi болып тұрғандай таңдалған пайдалану объектiсiнiң
ЖОБАЛАУ ҮШIН БАСТАПҚЫ МӘЛIМЕТТЕР
1 Есептiк нұсқа периметрi Рр=33600 м
2 Есептiк нұсқадағы аудан Sн=32,2∙106 м2
3 Нұсқадағы тиiмдi қалыңдық hн=13,7 м
4 Ұңғы тереңдiгi Н=1700 м
6 Мұнай тұтқырлығы μн=2,5∙103 Па∙с
7 Қабат суының тұтқырлығы μв=1,1∙103 Па∙с
8 Ұңғы радиусы rс=1∙10-3 м
9 Кеуiктiлiк m=0.2
10 Мұнайға қаныққандық коэффициентi β=0,876
11 Мұнай бергiштiк коэффициентi η=0,65
12 Есептеу коэффициентi в=1,4 м3/т
13 Қабат қысымы Рпл=Н/10=1600/10=160атм=16МПа
ТҮП ҚЫСЫМЫН ТАҢДАУ
Игерудiң есептiк варианттарын таңдау үшiн фонтандау қысымының шегiн
,
мұндағы: Н=1700 м – ұңғының орташа тереңдiгi;
Р2=0,5 МПа – буферлiк қысым;
Рнас=12,75 МПа – қанығу қысымы;
Gэф=22,2 м3/т – тиiмдi әсер ететiн газ факторы;
d=2 – фонтандық құбыр диаметрi, дюйм;
γср – мұнайдың орташа меншiктi салмағы, г/см3;
γн.пл= 0,76 г/см3 – қабат жағдайындағы мұнайдың
γн.пов=0,852 г/см3 = жер бетiндегi мұнайдың меншiктi салмағы.
Келтiрiлген мәлiметтердi (1) формулаға қойып, мынаны аламыз:
Көрiнiп тұрғандай, фонтандау қысымының шегi бастапқыдан 5,7Мпа-ға төмен
3 КЕНIШ ФОРМАСЫНЫҢ СХЕМАТИЗАЦИЯСЫ
Таңдалған пайдалану объектiсi дұрыс емес геометриялық формаға ие.
Барлық алдағы есептер сақина ауданы үшiн жүргiзiледi. Кенорынның
Ауыстыру шартынан сақинаның сыртқы радиусын анықтаймыз (есептiк контур
.
Орталық батарея (соңғы қатар) радиусы аудандардың (қорлардың) теңдiк
Sн= π(rн2 – rц2) ,
содан
.
4 ЕСЕПТIК ВАРИАНТТАР ҮШIН ҰҢҒЫЛАРДЫ ТИIМДI ОРНАЛАСТЫРУ
Алдында көрсетiлгендей, есептiк контур радиусы 6051 м, соңғы
Бұл жерде үш қатарға тең вариантты қарастырамыз, сонда:
мұндағы rц = r3 =4286
Графикте (1 суретте) берiлген ρ3 үш
,
сонда
r2=0,875∙5350=4681 м
r1=0,945∙5350=5056 м.
Осы графиктен аламыз
содан
2 lg rн – lg λ1 – lg
lg λ1=2 lg rн – lg lg
lg λ1 =2 lg5350 – lg lg
lg λ1=2,62.
- мәнiн табамыз.
lg λ/rc2 , - мәнiн және
(/rc мәндерiн 1-кестеге толтырамыз.
Кесте 1
(/rc I вариант II вариант III
1 қатар 4(104 7.5(104 9.8(104
2 қатар 3,8(104 6.5(104 8.8(104
3 қатар 3.5(104 6(104 8.4(104
Одан 2( мәнiн табамыз (2 кесте)
Кесте 2
2(, м I вариант II вариант III вариант
1 қатар 80 150 196
2 қатар 76 130 176
3 қатар 70 120 168
Нақты қабылдаймыз
r1 =5056 м; r2 =4681м;
Қатарлардағы ұңғылар санын табамыз:
ni=2((ri /2(I , олардың шамаларын 3-кестеге толтырамыз.
Кесте 3
N I вариант II вариант III вариант
2 қатар 387 226 167
3 қатар 384 224 160
1-сурет. Ұңғылар қатарының орналасуының есептiк диаграммасы.
2- сурет. Ұңғылар арасындағы қашықтықты анықтау намограммасы.
5 ЕСЕПТIК ВАРИАНТТАР ҮШIН ТЕРУДIҢ БӨЛЕК ЭТАПТАРЫНДА
Игерудiң мүмкiн уақытын анықтау үшiн барлық варианттарды қатты
Түптiк қысымды фонтандаудың минимальды қысымына тең деп қабылдаймыз.
Есептеулердi ыңғайландыру үшiн барлық қажеттi шараларды кестеге толтырамыз.
Үш қатары бар вариантты қарастырайық.
Қатарлар арасындағы қорларды табамыз.
.
V=V1 + V2 + V3 = 35,89 млн.
Бiрге жұмыс жасайтын қатарлар алымы келесi формуламен анықталады:
,
мұндағы Pc j – j-шi
(j ж„не (j – j-шi
,
Qj – j-шi қатар дебитi.
Бiр мезгiлде үш қатардың жұмыс кезiнде (I варианттың
Pc i мәнi 2 параграфта табылған Рзаб мәнiне
Тиiмдi вариантты таңдау үшiн, барлық варианттарда бiрiншi этапта
Этаптар бойынша iлеспе суды алып тастап орташа жылдық
I вариант.
1. 17559.166(0,95=16681.20 т/ тәу.
2. 13686.276(0,85=11633.33 т/ тәу.
3. 11817.850(0,85=10045.17 т/ тәу.
II вариант.
14645.834(0,95=13913.54т/ тәу.
12070.647(0,85=10260.04т/ тәу.
10054.956(0,85=8546.71 т/ тәу.
III вариант.
11033.760(0,95=10482.07т/ тәу.
9599.979(0,85=8159.98 т/ тәу.
8751.702 (0,85=7438.94 т/ тәу.
I вариант үшiн игерудiң түзетiлген мезгiлдерi:
1.
2.
3.
II вариант үшін :
1.
2.
3.
III вариант үшін:
1.
2.
3.
Үш вариант үшiн этаптар бойынша iлеспе суды өндiру:
I вариант.
1. 17559.166(0,05(365(1.759=0,563 млн. т,
2. 11443,389(0,15(365(3,010=2,256 млн. т,
3. 9276,833(0,15(365(4,382=2,188 млн. т.
II вариант.
1. 15437,734(0,05(365(2.108=0,563 млн. т,
2. 12438,703(0,15(365(3,413=2,255 млн. т,
3. 10518,857(0,15(365(3,975=2,189 млн. т.
III вариант.
1. 11033.760(0,05(365(2.799=0,564 млн. т,
9599.979(0,15(365(4.292=2,255 млн. т,
8751.702(0,15(365(4.566=2,188 млн. т.
6 ҚАБАТ ҚЫСЫМЫН ҰСТАУ ЕСЕБI
6.1 АЙДАЛАТЫН СУ МӨЛШЕРIН АНЫҚТАУ
Қабат қысымын ұстау үшiн қабатқа, қабаттан алынатын сұйық
Айдауға қажеттi су көлемi:
I вариант
(10,711+0,563)*1,4 = 15,78млн.м3;
(12,783+2,256)*1,4 = 21,05 млн.м3;
(12,400+2,188)*1,4 = 20,42 млн.м3.
II вариант
(10,711+0,564)*1,4 = 15,79 млн.м3;
(12,783+2,255)*1,4 = 21,04 млн.м3;
(12,400+2,189)*1,4 = 20,42 млн.м3.
III вариант
(10,701+0,564)*1,4 = 15,79 млн.м3;
(12,785+2,256)*1,4 = 21,05 млн.м3;
(12,400+2,188)*1,4 = 20,42 млн.м3.
АЙДАУ ҰҢҒЫЛАРЫНДАҒЫ ТҮП ҚЫСЫМЫН АНЫҚТАУ
Айдау ұңғыларындағы түп қысымы келесi формуламен анықталады:
Рзн= Рнаг+ Рст- Ртр,
мұндағы Рнаг = 10 МПа – сорап
Рст = Н/100 = 16 МПа – айдау
Ртр – Дарси-Вейсбаха формуласы бойынша анықталатын үйкелiске кететiн
мұндағы λ – үйкелiс коэффициентi, оны анықтау
формула бойынша Рейнольдс санын табамыз:
мұндағы D = 10 см – тiзбек
μ = 1 мПа*с = айдалатын су тұтқырлығы.
Айдалатын су көлемi q = 500 м3/ тәу
Re > 4000 болғандықтан λ Блазиус формуласы бойынша
Сонда
Осылайша:
Рзн= 10 + 17 – 0,488 = 26,51
6.3 АЙДАУ ҰҢҒЫЛАРЫНЫҢ САНЫН АНЫҚТАУ
Айдау ұңғыларының саны трансценденттiк теңдеуден анықталады:
,
мұндағы ζ = 2 –айдау ұңғысының түп маңы
коэффициентi;
Qн – айдалатын су көлемi;
μ = 1 мПа*с – айдалатын судың динамикалық
rнаг=rн+ 500 = 5350 + 500 = 5850м
rcн= 10-4 м – айдау ұңғысының келтiрiлген радиусы;.
Барлық этаптар үшiн игеру варианттары бойынша айдау ұңғыларының
I вариант
n1 = 9,85*(7,76– lg397)=51ұңғы;
n2 = 8,42*(7,76– lg 387)=43 ұңғы;
n3 = 3,5*(7,76 – lg384)=18ұңғы.
II вариант
n1 = 7,8*(7,76 – lg 212)=42 ұңғы;
n2 = 6,75*(7,76 – lg 226)=36 ұңғы;
n3 = 3,3*(7,76 – lg224)=18 ұңғы.
III вариант
n1 = 5,28*( 7,76 – lg 162)=35 ұңғы;
n2 = 5,27*( 7,76 – lg 167)=29ұңғы;
n3 = 3,12*( 7,76 – lg160)=17 ұңғы.
Есептеулер нәтижелерi 5 кестеде толтырылады.
Кесте 5 – Есептеулер нәтижелерi
Көрсеткiш Вариант 1 Вариант 2 Вариант 3
1 этап 2 этап 3 этап Барлығы
Этаптағы мұнай өндiру, млн.т. 10,711 12,783 12,400 35,895
Орташа жылдық мұнай өндiру, млн.т./жыл 5,12 4,17 3,38
Iлеспе су өндiру, млн.т 0,564 2,256 2,118 5,008
Этап ұзақтығы, жыл 2,200 3,600 4,308 10,109 2,000
Пайдалану ұңғыларының саны 539 363 179 1081 738
Пайдаланудан шыққан ұңғылар саны - 454 474 -
Айдау ұңғыларының саны 51 43 18 112 42
Айдалатын су мөлшерi, млн.м3 15,44 21,05 20,2 56,91
ҚОРЫТЫНДЫ
Игерудің үш варианты үшiн гидродинамикалық есептеулер жүргiзе отырып
ӘДЕБИЕТТЕР ТIЗIМI
1. Крылов А. П. и др. Проектирование разработки
месторождений. - М. :
2. Гиматудинов Ш. К., Борисов Ю. П. и
проектированию разработки и эксплуатации нефтяных месторождений.
Проектирование разработки - М.: Недра, 1983.
2