Кәсіпорындардың түрлері,міндеті мен мақсаты
Кәсіпорын дегеніміз – өндірістік – қоғамдық
Мемлекеттік кәсіпорын
Мемлекеттік кәсіпорындар өз іс – әрекеттерімен
Біріншіден, мемлекеттік материалдық резервтерді (ММР) құру
Мемлекеттік меншіктің түрлеріне байланысты кәсіпорындар төмендегідей
- Республика меншігіндегі кәсіпорындар, яғни
- Коммуналдық меншіктегі кәсіпорындар, яғни
- Басқа мемлекеттік кәсіпорын
Мемлекеттік кәсіпорындар қызметінің негізгі міндет –
мемлекеттің қорғаныс қабілетін материалдық жағынан қамтамасыз
ету және қоғам мүддесін қорғау;
экономиканың жеке меншік секторы қамтымаған немесе
мемлекеттік монополияға жатқызылған немесе бақылау және
Мемлекеттік кәсіпорын өзі мемлекеттік тіркеуден өткен
құрылған деп саналады және заңды тұлғаның
Жарғы – мемлекеттік кәсіпорынның негізгі құрылтайшы
Кәсіпорынның мүлкін негізгі және айналыс қаражаты,
Мемлекеттік кәсіпорынның мүлкі мынадай жағдайларға байланысты
А) оған меншік иесі берген мүліктің;
Ә) өз қызметінің нәтижесінде сатып алынған
Б) заңдармен тыйым салынған өзге де
Мемлекетік кәсіпорындардың негізгі құралдарға жататын,
шаруашылық жүргізу немесе жедел басқару
Мемлекеттік кәсіпорындарға жататындары:
шаруашылық жүргізу құқығында негізделген кәсіпорындар,
жедел басқару құқығына негізделген (қазыналық кәсіпорын)
Шаруашылық жүргізу құқығындағы мемлекеттік кәсіпорынның негізгі
міндет – мақсаты:
қару – жарақты және оның оқ
уранды және басқа бөлшектенетін материалдарды, сондай
дәрі – дәрмектер, дәрілік заттар мен
энергиямен ,жылумен, сумен жабдықтау, желілік көлік,
банк, сақтандыру жіне өзге де қаржы
заңдарда қаржыландыруды арнайы тәртібі белгіленген мемлекеттік
почта байланысы мен телекоммуникация, жалпы республикалық
денсаулық сақтау,табиғатты қорғау, білім беру, әлеуметтік
қылмыстық – атқару жүйесі саласындағы өндірістік
мемлекеттік құқық және жер кадастрларын жүргізуді
Жедел басқару құқығындағы мемлекеттік мүлікке ие
қазыналық болып табылады. Олардың негізгі мақсаты:
төтенше және авариялық жағдайларда кен –
қылмыстық – атқару жүйесі саласындағы өндірістік
топографиялық – географиялық және картографиялық жұмыстар
денсаулық сақтау, табиғатты қорғау, білім беру,
мемлекеттік органдардың қызметтік ғимараттарын пайдалануды оларға
кеме жүзетін жолдар мен гидротехникалық құрылыстарды
мемлекеттік монополияға жатқызылатын салалардағы қызметті жүзеге
Шаруашылық серіктестік
Шаруашылық серіктестік дегеніміз – жарғылық капиталы
Шаруашылық серіктестікке қатысушылардың құқықтары:
құрылтай құжаттарында белгіленген тәртіппен шаруашылық серіктестіктің
шаруашылық серіктестіктің қызметі туралы ақпарат алуға
таза табысты бөлісуге қатысуға құқығы бар.
шаруашылық серіктестік таратылған жағдайда несие берушілермен
Шаруашылық серіктестікке қатысушылардың атқаратын міндеттері:
құрылтай құжаттарының талаптарын сақтауға;
салымдарды құрылтай құжаттарында көзделген тәртіп, мөлшер,
шаруашылық серіктестік коммерциялық құпия деп жарияланған
Шаруашылық серіктестің жоғарыда аталған нысандарына тоқтала
кетейік.
Толық серіктестік дегеніміз, бұлардың мүлкі жеткіліксіз
Жағдайда қатысушылары серіктестіктің міндеттемелері бойынша өзіне
Толық серіктестіктің ең жоғары органы -
Сенім (командиттік) серіктестігі деп серіктестіктің міндеттемелері
бойынша өзінің бүкіл мүлкімен қосымша
Сенім серіктестігі оған қатысушы барлық салымшылар
3.Жауапкершілігі шектеулі серістемтігі деп бір немесе
Серіктестік органдарының құзыреті, сондай – ақ
Жаупкершілігі шектеулі серіктестік қатысушыларының жалпы жиналысының
серіктестіктің жарғысын өзгерту,соның ішінде оның жарғылық
атқарушы органын құру және оның өкілеттігін
қаржылық есебін бекіту және оның таза
серіктестікті қайта құру немесе тарату туралы
Қосымша жаупкершілігі бар серіктестік деп қатысушылары
серіктестік міндеттемелері бойынша өздерінің жарғылық капиталда
Акционерлік қоғам
Өзінің қызметін жүзеге асыру үшін қаражат
Қоғамның барлық акцияларын бір акционер сатып
Акционерлік қоғамның құқықтық ережелері, акционерлердің құқықтары
Акционерлік қоғам мүлік кепілімен қамтамасыз етілген,үшінші
Қоғамның жоғары органы оның акционеолерінің жалпы
Акционерлік қоғамның атқарушы органы алқалық (басқарма)
Акционерлердің жалпы жиналысының акционерлік қоғамның жылдық
Өндірістік кооператив
Өндірістк кооператив деп азаматтардың бірлескен кәсіпкерлік
Өндірістік кооперативтің меншігіндегі мүлік , егер
Өндірістік кооперативті басқарудың жоғары органы
Өндірістік кооперативте кооперативтің атқарушы органдарының қызметіне