Қазақстан Республикасының Ауыл шаруашылығы министрлігі
С.Сейфуллин атындағы Қазақ агротехникалық университеті
Стандарттау, метрология және сертификаттау кафедрасы
Сапа менеджмент жүйесі пәні
КУРСТЫҚ ЖОБА
Тақырыбы «Сапа менеджмент жүйесін сертификаттау»
Орындаған : курс студент
_______________________
Тексерген:
_______________________
Курстық жобаның тексеруге түскен күні
______________________
Қорғауға жіберілген күні
______________________
Астана 2009ж.
МАЗМҰНЫ
КІРІСПЕ........................................................................................................................................3
І. СЕРТИФИКАЦИЯНЫҢ ДАМУ ТАРИХЫ. СЕРТИФИКАТ ЖҮЙЕСІ
Сертификацияның даму тарихы......................................................................4
ҚР-ның мемлекеттік сертификат жүйесі.........................................................5
1.3 Сертификаттауды қолдану аймағы..................................................................8
ІІ. САПА МЕНЕДЖМЕНТ ЖҮЙЕСІН СЕРТИФИКАТТАУ ТӘРТІБІ
2.1 Сертификат сұлбасы........................................................................................11
2.2 Сертификаттау процестерінің негізгі тәртібі................................................15
2.3 Экологиялық сертификаттау..........................................................................20
ІІІ. СЕРТИФИКАТТАУ САПАСЫН ҚАМТАМАСЫЗ ЕТУ МӘСЕЛЕЛЕРІ
3.1 Сертификаттау сапасын қамтамасыз етуінің жалпы критерийлері............23
3.2 Бұйымның сапасының экономикалық негіздемесі......................................25
ҚОРЫТЫНДЫ.......................................................................................................29
ҚОЛДАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ...........................................................30
КІРІСПЕ
«Сертификация» термині алғашқы рет 1982 жылы сертификат жөнінде
Сертификация іс арқылы негізделеді, сонымен қатар, сертификат
Сынау нәтижелерінің ең ақиқаттысы болып, III-ші
Процедура, ережелер, сынаулар және басқа іс - әрекеттер
Курстық жобаның мақсаты осы сапа менджмент жүйесін
Курстық жұмыстың міндеті- жоғарыда аталған мақсатқа қол жеткізу
-сертификацияның даму тарихына тоқтала отырып Қазақстан Республи-касының мемлекеттік
-сертификат сұлбасы мен сертификаттау процестерінің негізгі тәртібін
және экологиялық сертификаттау талаптарын қарастыру;
-сертификаттау сапасын қамтамасыз етуінің жалпы критерийлерін және бұйымның
Курстық жұмысты жазу барысында осы бағытта зерттеген шетелдік
І. СЕРТИФИКАЦИЯНЫҢ ДАМУ ТАРИХЫ. СЕРТИФИКАТ ЖҮЙЕСІ
1.1. Сертификацияның даму тарихы
Өндірісте дамыған елдер сертификаттау процесстерін өткен ғасырдың
Германиядағыдай Ұлыбританияда да көптеген аймақтардағы өнеркәсіп және тауарлар
1938 жылы Францияда сертификат жүйесінің ұлттық NF (франция
Ұлттық сертификат жүйесінің Батыс Еуропа елдерінде санының өсуіне
1989 жылдың 21 желтоқсан айында ЕС ұйымы «сертификаттау
Тұжырымдаманың негізгі ұсыныстары:
- Сапа сериясы ЕN 29000 жалпыға бірдей
- ЕN 45000-стандарт сериясын, сертификат органынан тағайындауды талап
- Орталықтандырылған ұлттық өкілеттілігін құру;
- Сынау жағындағы негізгі ұйымдастырулар және заң бойынша
- Сынау инфра құрылымдарын үйлестіру және ЕС-елдеріндегі сертификаттау,
- ЕС мүшелерінен басқа, 3-елдерімен сертификат нәтижелерінің ара-
Еуропа елдерінен айырмашылығы АҚШ –та сертификаттауда бірлесу ережелері
DIN
1 –сурет.
ҚР-ның мемлекеттік сертификат жүйесі. Жалпы жағдай
Сертификат жүйесі – сертификатты өзінің ережелерімен жүзеге асыратын
Сертификат жүйесін (жалпы күйде) мыналар құрайды: орталық мүше
Сертификаттау ұлтаралық сауданы жетілдіру болып табылады, бірақ,
Осындай тосқауылдарды жою сауда да екі жақты келісімге
Мысалға, РФ-нда темір жол саласында (бұл
ҚР-нда тек бір ғана – мемлекеттік сертификат жүйесі
Сертификаттау жұмыстарын басқару - «Ұлттық сарапшы орталықтан-дыру және
1.1 Кесте - Сертификаттау жүйесінің негізгі процедуралары
СТ ҚР 3.0-2001 ҚР-ның мемлекеттік сертификатау жүйесі, жалпы
СТ ҚР 3.1-2001 ҚР-ң ГСС. Өнімді таңбалау тәртібі
СТ ҚР 7.2-2000 ҚР ГСС. Сертификаттаудағы мүшелерге талаптар
СТ ҚР 7.3-2002 ҚР ГСС.Сынау зертханаларына жалпы талаптар
СТ ҚР 3.4- 94 ҚР ГСС. Сертификаттаудың қызмет
СТ ҚР 3.5- 96 ҚР ГСС. Сертификаттаудың қызмет
СТ ҚР 3.8-2000 ҚР ГСС. Сарапшы –аудиторлар. Квалификациялық
СТ ҚР 3.9- 97 ҚР ГСС. Импортты өнім
СТ ҚР 3.10- 97 ҚР ГСС.Жүргізулерді қарастыру тәртіптері
СТ ҚР 3.11- 97 ҚР ГСС.Құрылым және мемлекеттік
СТ ҚР 3.14- 98 ҚР ГСС.Сертификат мүшелерінің қызметтерін
СТ ҚР 3.15.1- 98 ҚР ГСС. Сапа жүйесін
СТ ҚР3.15.2- 98 ҚР ГСС. Сапа жүйесін сертификаттауды
СТ ҚР 3.15.3- 98 ҚР ГСС. Сапа жүйесін
Сертификат мүшелері болып заңды тұлғалар бола алады, олар
Сынау зертханалары (орталықтар) (сынау орталықтарына тәуелсіз) немесе құрылымдық
Сертификат жұмыстарын ұжымдастыру үшін мына келесі шарттар орындалуы
1. Сертификат объектілерін анықтау.
2. Категориялар қондырғылары және нормативті құжаттар түрлері,
3. Ережелер регламенттеледі және сынауды жүргізетін процедуралар, олар
4. Оларды жүргізу шарттарын қамтамасыздандыру, сынауларды жүргізе алатын
5.Сертификаттаудағы аккредителіп қондырылған тәртіптер аккредиттелген сәйкестіктер болып табылады.
Сертификат объектілер. Міндетті сертификаттауға жататын өнімдердің тізбектерін
Бірінші кезеңде елде шығарылатын және әрдайым импортты өнімдердің
Міндетті сертификаттаудаға жататын объектілердің тізімдемесінн анықтау үшін,
өнім өндірілуі және әрдайым үлкен көлемде импортталуы керек;
ҚР-дағы нормативті құжаттаудың легитимді бар болуықажет, ол өнімнің
егер талаптар міндетті және ТШ өнімдеріне жеткіліксіз болса,
Сертификаттау мүшесі тәуелсіз болуы керек, мысалға, темір жол
Қазіргі темір жол көлігінің негізгі бөлімін Ресей мен
Негізінде сертификаттау мүшесі өндірушінің өнімінен және оның тұты-нушысынан
Мысалға, Республикамыздың авиациялық саласы. Авиациялық техника-ның толық сынағын
ҚР-ның басқармасының 1997 жылдың 15 шілде айының №
Халықаралық қауіымдастықта бұрыннан сертификаттау өнімінен сертификаттау өндірісіне, қызмет
1.3 Сертификаттауды қолдану аймағы
Сертификаттау міндетті және ерікті түрдегі болып екіге бөлінеді.
Міндетті сертификаттау қоршаған ортаның қауіпсіздігін қамтама-сыздандыру, өмір, денсаулық
Өнім-машина жасау тауарлары, электро техникалар, аспап құрылғылары, медицина
Қызметкер- жолаушы көліктері, байланыстар, туристік және экскурсиялық саяхаттар,
Ерікті түрдегі сертификаттау тек мына жағдайларда өткізіледі, егер
Ерікті түрдегі сертификаттаудың объектілері.
Өнім – техникалық өндіріс тағайындалуы, әлеуметтік-тұрмыстық тағайындалуы (мысалға,
Қызметкер – материалды, материалды емес, (мысалға, білім жағынан).
Облыстағы қызметкерлер –бұзылмайтын бақылаулар, материалды құндылықтардың бағалары, сертификаттаулар,
Өндірістік сапа жүйесі- ИСО 9001, 9002, 9003 моделдері
Ауаны бсқару жүйесі- ИСО4001 моделі арқылы.
Ерікті түрдегі сертификаттау міндетті түрдегі сертификаттаумен ауыстырылмайды, және
ҚР-нда өнімді сертификаттау және қызмет көрсетуі мына 3
3 –сурет
Ерікті түрдегі сертификаттаудың бір түрі – ол өндірістің
Компанияларды сапа жүйесін сертификаттау үшін не нәрсе күшке
Ішкі матив өте маңызды роль атқарады- тұтынушының талаптарын
Өнімнен басқа, сонымен қатар, қызметкер және ерікті түрдегі
Қызметкер сертификат мамандардың нұсқаулары іс жүзіндегі талаптарға сәйкес
Қызметкерсертификатын аттестаттаумен бірге қауымдастыруға болмайды. Атесттатаудың мақсаты- жұмысшының
ІІ. САПА МЕНЕДЖМЕНТ ЖҮЙЕСІН СЕРТИФИКАТТАУ ТӘРТІБІ
2.1 Сертификат сұлбасы
Сертификат, сертификат сүлбесінде қондырылған жүйеде бекітілген. Сертификат сұлбасы-бұл
Сұлбаны таңдаған кезде өндірістің ерекшеліктері, сынаулардың, жеткізілімдер
2.1 Кесте- ҚР –нда қабылданған сертфикат өнімінің
Сұлба-
ның
номері Сынаулары Өндірісті тексеру Сертификатталған өнімнің инспек-циялық
1. Өнімді сынау типі
2. Өнімді сынау типі Өндірісті талдау жағдайы Сатушыдан
12 Барлық өнімдер таңбаланады
3. Өнімді сынау типі Өндірісті талдау жағдайы Дайындаушыдан
4. Өнімді сынау типі Өндірісті таңдау жағдайы Сатушыдан
5. Өнімді сынау типі Өндірісті сер-тификаттау Сатушыдан
6. Берілген құжаттардың сәйкестігі туралы мәлімдемені қарастыру Сапа
7. Топты сынау - - Реализация уақыты
8. Әр үлгінің сынауы - - Бекітіл-меген
9. Берілген құжаттардың сәйкестігі туралы мәлімдемені қарастыру -
10. Берілген құжат-тардың сәйкестігі туралы мәлім-демені қарастыру Өндірісті
I- сұлбасы өкілеттелінген сынау зертханаларынадағы өнімнің өткізілген типтік
II- сұлбасы 1-ші сүлбесінің толықтырмасын қарастырады (өнімге сертификат
III- сұлбасы 1-ші сүлбе толықтырмасын (өнімге сертификат берілген
IV- сұлбасы өнім үлгісінің сынауын жүргізілуі мен негізделеді
V- сұлбасы сертификатталған өнімінің инспекциялық бақылаушыдан алынған
VI- сұлбасы сапа жүйесінің сертификтын дайындаушыдан қарастырады, оны
VII- сұлбасы өкілеттелінген сынау үлгілерін, өкілеттілінген сынау зертханаларындағы
VIII- сұлбасы өкілеттелінген сынау зертханаларындағы әрбір сынау үлгісінің
XI және X – сұлбасы берілген құжаттар
Сертификат қызмет көрсетуін өткізген кезде оған бірнеше ерекше
1- сұлбада қызмет ететін орындаушының өнер бағасын
2.2 Кесте Сапа жүйесін сертификаттау сұлбасы
Сұлба номері Орындаушының бағасы Қызмет көрсетупроцесінің бағасы Кәсіп
1. +
+ Қызмет көрсету нәтижесін тексеру
2.
+
+ Стандарттау процесінің қызмет көрсетуінің тұрақтылығын бақылау
3.
+ Қызмет көрсету нәтижелерінің таңдамалы тексерісі
4.
+
+ Қызмет көрсету нәтижесінің таңдамалы тексерісі
5.
+
Қызмет көрсету жүйесінің стандарттау тұрақтылығын бақылау
1. Технологиялық процесті, орындаушының өнерін, қызмет көрсетудің шарттарын
2. Сапа жүйесінің бағасы.
1-әдісі арқылы тексеру кезінде технологиялық құжаттама толық бақыланады,
2-әдіс арқылы тексеру кезінде сапа ішіндегі саясаты, сапаны
3- сұлбада қызмет ету нәтижесінің тегістексерілуін қарастырады және
4- сұлбада кәсіпорынның аттестаттауын қарастырады. Бұл материалды-
Инспекциялық бақылау социалды сауал – сұрау жолымен құрылады.
5- сұлбада сертификаттаудың сапа жүйесін қарастырады және оның
Еуропалық Одақтастық (ЕС) елдерінде сертификаттауда анологты сұлбасы қолданылады.
2.3 Кесте Еуропадағы сертификаттау және өкілеттеу
Жобаланушы
А-модулі
Дайындаушымен ішкі өндірістік бақылау
В-модулі
III-ші жақтың қатысуымен бірге ЕС ережелерінің сынау бұйымдарының
Өндіру
С- модулі сыналған үлгінің бұйымымен сәйкестігі Д- модулі.
Бағалауында қолданылуын ұйғарады. А,В,G,Н модулінің ішіндегі біреуін қолдану
Модульді бағалау сәйкестігі өнімді құрастыруы 2- кезеңнен тұрады:
ЕС
5- сурет.
2.2 Сертификаттау процестерінің негізгі кезеңдері
Сертификаттау негізгі жүйеден және таңдалған жүйе арқылы пайда
1. Сертификаттауға шағымдану.
Сертификаттау мүшесіндегі шағымданушының таңдауы, оны қызықтыратын объектінің сәйкестік
Егер бұл жұмысты сертификаттау мүшесінің бірнешеуі өткізе алса,
2. Сертификат объектісінің бағалануы сәйкестігінің талаптарға сай қондырылуы.
Үлгілер, тұтынушыға жеткізілетін өнім сияқты болуы керек. Үлгілер
Сынау зертханасы таңдалынатын таңдауларға қосымша бір – бірлеп
Сертифкиттауға арналған сынаулар сынау зертханаларынд жүргізіледі, берілген өнімді
Сынау зертханасының жоқ болған жағдайда, құзырлыққа өкілеттенген және
Сынау хаттамалары өтініш берушіге және сертификаттау мүшесіне беріледі.
Қызмет көрсетудегі баға сәйкестігі олардың түрлеріне тәуелді. Материалды
Қызмет көрсетудегі сынау нәтижелері сынау зертханаларында жүргізіледі, олар
Сынау нәтижелеріне қарап хаттама рәсімделеді, ол сертификаттау мүшесіне
Кәсіп орынның сапа жүйесінің растау сәйкестігі және оның
Алдын –ала бағалау сапа жүйесін құжаттама түрінде сипаттауын
сапа облысындағы өтініш беруші- ұжымның саясатын;
сапаны басқрау;
сапа жүйесінің құжаттама тізбелері;
ұжым - өтініш берушінің құрылымдық сүлбелері және оның
өндіріс күйінің алдын-ала бағалауының толтырылуы.
Сертификаттау мүшесі тексерілетін ұжымнан мыналарды талап етуге құқылы:
кәсіпорын стандарты (немесе басқа құжат), өтініш берушінің құжаттамасының
кәсіпорын стандарты (немесе басқа құжат), тапсырыс берушінің сапа
таңдалынған бірнеше құжаттар, өнімді дайындау технологиясын сипаттайды.
Сертификаттау мүшесі өтінушіден және басқа қосымша мәліметтерді талап
Өтінушіден түскен бір уақыттағы берілгендердің талдауын, комиссия жинау
Сапа жүйесінің алдын-ала бағалауының қорытынды нәтижелерін
Кәсіп орындағы сапа жүйесін бағалау кезеңі сертификаттау
Бұл жұмыста өткізбес брын бас сарапшы – аудитор
Бағдарламаны тексеру мына бөлімдерден тұруы керек:
өтініш берушінің –ұйымының атауы, текскеріс жүргізетін әсердің
тексеріс облысы және мақсаты;
комиссия құрамы;
жіберілетін құжаттардың тізбесі- стандарт, ол сапа жүйесінің тексерісімен
тексерістің объектілері;
ұйымның ішкі бөлімшемінде тексерістерін сәйкестендіру;
сарапшылардың мықтылығы және ұйымды тексеретін өкілдерінің объектілерін тексеру,
негізгі мекемелердің тексерістері және олардың өткізу мерзімдері,
құпиялыққа талаптар,
тексеріс тіліне нұсқау;
жіберілетін актілердің мекен-жайлары.
Бағдарлама тексерісі икемді болуы қажет, сапа жүйесінің элементтерін
Комиссия сарапшы өкілдері арасындағы тексерісті өткізу кәсіпорынның нақты
Жұмыста сарапшылар жұмысқұжаттамаларын қолданады. Олар –сапа жүйесінің элементтерінің
Кәсіп орындағы сапа жүйесінің бағалануы жалпы қабылданған процедуралар
1. Алдын –ала жиналыс- онда комиссия өкілдері қатысады
- тексеретін ұйым өкілдеріне комиссия өкілдерінің көрсетілімі;
- қысқаша мақсаттар туралы облыстар және бағдарламаны тексеру
- тексеріс кезіндегі процедуралар және әдістер туралы қысқаша
- кәсіпорын қызметкерлері және комиссия өкілдері арасындағы процедураларын
- бағдарламаны тексеру кезіндегі түсініксіз сәттерін нақтылау
2. Тексерілетін ұымды зерттеу- жинақты өндіру және фактілік
3. Тексерістің актісін құрастыру және жиналыстың қортындысы.
Комиссияны бақылау дифференциалды, нәтижелердің келесі түрлері қарастарылған «сәйкессіздік»
Сәйкессіздік – бұл қойылған талаптардың орындалмауы болып табылады.
Хабарлау – бұл бақылау, сарапшының алдын-ала сәйкессіздікті болдырмау
Егер сапа жүйесі толық нормативті талаптарға сай болса,
3. Сертификат объектісінің қойылған талаптарына сәйкес практикалық бағалануының
Қызмет көрсетуді немесе өнімді сертификаттау кезінде өтініш беруші,
Сапа жүйесін сертификаттау кезінде нәтижелердің сәйкестік талдауы тексеріс
жүйе толық өтініш берілген стандартқа сәйкес болу керек;
жүйе толығымен стандартқа сәйкес, бірақ сапа жүйесі элементтерінде
жүйеде маңызды сәйкессіздік бар.
Сертификаттау туралы шешімді немесе оның істен шығуын
4. Сертификат шешімі. Шешім жағымды болған жағдайда сәйкестік
Сертификат сәйкестігінің түрі және оның іс –жүргізуін сертиикаттау
5. Сертификатталған объектінің инспекциялық бақылауы. Егер бұл сертификаттау
Инспекциялық бақылау өзіне объектінің тексерісі туралы ақпаратты талдауы
Сертификаттау ісін тоқтату оны қолдануының бұзылуы және оны
Сертификат сәйкестігінің іс –жүзінде істен шығуы және сәйкестік
2.3 Экологиялық сертификаттау
Сертификаттаудың экологиялық талаптарға сәйкестігі дамыған сертификаттаудың біреуі болып
2.4 Кесте Экологиялық талаптар
Өнімнің түрлері Стандартқа кіргізілген экологилық талаптар
Заттар және материалдар
Отын (көмір, газ, жанармай) Қорғасын құрамы
Жанармай, бояғыштар Қорғасын құрамы
Жуғыш құрал -жабдықтар Үшполифосфатанатридің құрамы, қоршаған ортаның жылдамдығы
Пестицидтер, минералдытыңайтқыштар, дезинфекцияланған заттар, полихлорбифенильдер, еріткіштер, сырлар, лактар
Озонды бұзатын заттар, сонымен қатар, перхлорфторкөмір сулары (ПХФУ)
Іштен жану двигателі Газдарды ластайтын концентарция заттары, шу
Технологиялық жабдықтар.
Отынды жағу жабдығы Ластанатын заттардың шоғырлануы және қалдықтардың
Шаң,- газ,-су жабдықтары. Тиімділік және тазалықтың өндірілуі
Ультризацияға арналған жабдықтар және өндірістің ауытқыған регенерациялары және
СЭТ стандарттау жұмысы 1993 жылы басталады, ИСО –ТК
ИСО 14000 стандарттау отбасы, олардың біразы Қазақстанның стандарты
1) Жалпы стандарттың міндеті – ИСО 14001-96 «Қоршаған
2) Ережелерді тексеру және бағалау стандарты СЭТ–ИСО 14010-96
3) Өнімді бағдарлау стандартты – ИСО14020 -98 «Экологиялық
СЭУ сертификаттау тәртібін жүргізу ИСО 14001 сәйкестігімен бірге
СЭУ сертификатының негізгі объектілерін тексеру мыналар болып
- қамтамасыз ету қызметі және қоршаған ортаның сақтауының
- технологиялық кезеңдерді өндіру, осыдан өнім пайда болуы
негізгі уақыт арасындағы тастандылардың шоғырлануынан пайда болады.
- экологиялық өнім кезеңдерінің маркетингі, өңдеу, дайындау, тұтыну
1998 жылғы берілгендерден 55 мемлекетте ИСО 14001 сертификат
Экологиялық сертификаттау міндетті, сонымен қатар, ерікті болуы да
Экологиялық сертификаттаудың міндетті объектілері:
ИСО/ТК 207 “Қоршаған ортаны басқару” стандартының жасалуымен қоршаған
Қоршаған ортаға зиянын тигізетін өнім, озон қабатын бұзатын
ҚР шекарасына әкелінетін экологияға зиян келтіретін технологиялар,
өндірістің қалдықтары және тұтыну, қауіпті және басқа қалдықтарды
Жануарлар мен өсімдігтердің түрлері, олардың бөлімдері, Қазақстандағы мұхиттарда
ІІІ. СЕРТИФИКАТТАУ САПАСЫН ҚАМТАМАСЫЗ ЕТУ МӘСЕЛЕЛЕРІ
3.1 Сертификаттау сапасын қамтамасыз етуінің жалпы критерийлері
Сертификаттау – ақиқаттық және құмарсыздық сапаларын иемденуі керек.
Сәйкестіктің бағалану ақиқаттығы нормативті құжаттаманың сертификат объектілерінің талаптары
Сертификат нәтижелерінің құмарсыздығы сертификаттау мүшесінің тәуелсіздігінен және өндірістің
Бұл екі критерий сертификаттауды жүргізудің сапасын қамтамасыз ету
Маркетинг кезінде және сертификаттау сапасын зерттеуіне сұраныс талдау
Сертификаттау процесін жобалау кезеңінде сапаға әсер ететін факторларды
Ресурстар өздеріне сынау зертханасындағы сертификаттау мүшесінің бар болуын
Сертификаттау процестері ақиқаттықты және сертификат құмарсыздығына қамтамасыз етеуге
Сертификаттауды өткізу сертификаттау жүйесінің ережелерімен сәйкес өткізеді, оған
Процестерді бақылау бағасының сәйкестігін өткізбесе, сертификат сапасын қамтамасыз
Сертификат сәйкестігін тіркеу кезінде және сәйкестік белгісін қолдану
Сертификатталған қызмет сапасы келесі элементтермен анықталады:
сертификатталған өнімнің тізілімін жүргізу, қызмет көрсету, сапа жүйесі,
сертификат мүшесінің жақтауымен сертификатталған өнімнің инспекциялық бақылауы,
сертификаттау мүшесінің ақпататты қызмет көрсетуі, сертификатталған нәтижелері туралы
Сертификаттың жұмысының мерзімінің өтуімен сәйкес өтініш беруші жаңа
6 – сурет.
3.2 Бұйымның сапасының экономикалық негіздемесі
Өнім сапасы тұтынушыға оның сұранысын қанағаттандыруына, өнімге сенімділігіне
Бұл көрсеткіштерде сапалы білдірулер және сонымен қатар, өнім
Өнімнің сапасымен байланысқан шығындарды, ғылыми-техникалық, басқармалық және өндірістік
Шығындар түрлерін басқару мақсатымен базалық және қосымша шығындарды
Жобалау кезенінде және өндіріс дайындығын мақсатқа лайықты функционалді
зерттеу объектісіне функционалді тәсіл,
технологиялық талдау объектісіне жүйелік тәсіл және олардың орындайтын
объект функциясын зерттеу және бұйымның өмірлік циклін материалді
сапа сәйкестігі және өнімге кеткен шығындардың функционалді пайдасы,
ФТС негізінде бұйымның функциялық маңызды есебімен және өндіріс
Егер кәсіпорын өндірістің жаңа өніміне енгізссе, оның ерте
ΔЗ = З1 – З2
З1,З2 – жаңа және ескі өнім шығындары.
Өте жоғары сапалы кәсіпорынның жаңа өнімін алмастырумен салыстырса
Экономикалық тиімділік есептеу әдісін 4 – бағытқа болуге
1. Жаңа технологияларды қолдану, механизация деңгейінің жоғарылауы және
Э = (З1 – З2)* В2
В2 - өндірістегі жаңа бұйымның жылдық көлемі, нат.
Өнімнің өзіндік құнының төмендеу есебі өндіріспен байланыста өзеретін
2. Өндіріс және еңбекті бір уақытта қолданудың жаңа
3. Өндіріс және еңбек аспабын әсетілдіру немесе жаңасымен
4. Өндіріс және жаңа техниканы қолдану, аналігі жоқ,
Экономикалық тиімділіктің жылдық есебі практикада экономикалық есептің кең
Қарастырылған әрбір 4-бағыт өндіріске инновациялық қол жеткізуін ғылыми-техникалық
Жылдық экономикалық тиімділік басқа да көрсеткіштермен бірге. Өндіріске
Тиімділік көрсеткіші түрінде кезінен табыстылық жүйе көрсеткіші қолданылады,
Сапаның жоғарылауы негізінде жаңаны қолданумен, көбінесе прогрессивті қол
Өте қатты бәсекелестік шарттарында өнімді қолдану тиімділік шарттарына
Нарықтық экономикадағы еркіндік шартты бағалалуы сапаның экономикалық тиімділігін
F =
1 – суретінде көрсетілген, ось ордината бөлгі, ол
7 - сурет
Бұйымды конструкциялық бағалауы 2-вариант арқылы пайда болады: бұйымның
Есепсіз моральді ескіру бағасы Р тең
Р = p*N
мұнда р-1-жаңа бұйымның күту бағасы, ол баға деңгейінің
N-бұйым партиясы.
К0 –конструкциялық бұйым аналогінің белгілі бағасының сапасы Р0
Моральді ескіру есебімен, уақыт аралығындағы бұйымның кішіреюі баға
мұнда еа – бірлік уақытындағы моральді ескіру коэффициенті;
Қорытынды
Сертификаттау мақсаты өнім мен қызмет сапасы мәселелерінде тұтынушылар
Сапа менеджменті жүйесін сертификаттау- күрделі, ұзақ және көп
Сапа менеджменті жүйесін сертификаттау- жоғары дәрежеде тиімді рыноктық
Сертификаттау үдерісінің мақсаты-дайындаушы кәсіпорындарға шыға-ратын өнімдеріне сәйкес келетін
Сертификаттаудың ұйымдастырылған жүйесіне мыналар кіреді:
аккредиттейтін органдар;
кеңес беретін ұйымдар;
сертификаттайтын ұйымдар.
Сертификаттың міндетті шарты жоғарыда аталған ұйымдарға ұйымдық тәуелсіздігі
Бұл курстық жобаның бірінші бөлімінде, сертификацияның даму тарихына,
Ал «Сапа менеджмент жүйесін сертификаттау тәртібі»
Үшінші бөлімде экологиялық сертификаттауды, сертификаттаудың сапасын қамтамасыз етуінің
Курстық жоба кіріспеден, негізгі үш бөлімнен, қорытындыдан
Қолданылған әдебиеттер тізімі
Артемьев Б.Г., Голубев С.М. Справочное пособие для работников
Мухамедьярова Д.З Управление качеством, Караганда, 2001.
Зябрева Н.И. и др. Пособие к решению задач
Лифиц И.М. Стандартизация, метрология и сертификация : Учебник
Никитин В.А., Филанчева В.В. Управление качеством на базе
Никифоров А.Д., Бакиев Т.А. Метрология, стандартизация
и сертификация – М.: Высшая школа, 2002, 428
6. ҚРСТ-9000-2001 Сапа менеджмент жүйесі. Негізгі ережелер және
7. Аскаров Е.С., Стандартизация, метрология и сертификация.
пособие . Алматы 2005г.
8. ҚРСТ-9001-2001 Сапа менеджмент жүйесі. Негізгі талаптар.
9.ИСО 10013-1995 Сапа менеджмент жүйесі. Жобаны менеджменттеуде сапа
10.Крылова Г.Д. Основы стандартизации, метрологии и сертификации. М.:Юрайт.ЮНИТИ,
11.Лифиц И.М. Основы стандартизаций, метрологии и сертификации. М.:Юрайт,
12.Периодические издания журналы «Стандарты и качество», «Новости Госстандарта»,
13. ҚРСТ-9004-2001 Сапа менеджмент жүйесі.Әрекет тексеру бойынша
нұсқаулық.
30
Сертификат нәтижелері-нің бақылауы және бекіті-луі
Сертификат жұмысының мерзімінің аяқталуы.
Маркетинг (сертификат-тау сұранысын зерттеу.)
Сертификаттау жұмысы-ның ақпараттық қызметі.
Инспекциялық бақылау.
Сертификатталған өнімнің тізілілімнің кіріспесі.
Сертификат және сәйкес-тік белгісінің тіркелуі
Сертификаттау процесінің жобалануы.
Сертификаттау ресурстары.
Сертификаттау процесінің жобалануы және өңделуі
Сертификаттаудың сынау зертханаларында және сертификаттау мұшелерін-де жүргізу.
C өзіндік құн
Ақшаға шаққанда
Дәлдік
Конструктордың сапасы
Q1
Q0
Q2
max
Р бағасы