МАЗМҰНЫ
Кіріспе.
I. Азия-Тынық мұхиты аймағындағы халықаралық қатынастар 1945–
Азия-Тынық мұхиты аймағы халықаралық қатынастардың
Қытайдың геосаясатының қалыптасуы.........18-30
Қытайдың Азия-Тынық мұхиты аймағындағы ерекше орны............31-41
II. Азия-Тынық мұхиты аймағындағы қауіпсіздік мәселесі
2.1 Солтүстік-Шығыс Азиядағы халықаралық қатынастардағы мәселелер және
2.2 Оңтүстік-Шығыс Азия елдерінің халықаралық қатынастар мәселесі
Қорытынды.....................61-63
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі.......................64-67
КІРІСПЕ
Тақырыптың өзектілігі, «Қырғи-қабақ соғыс» аяқталғаннан кейін Азия-Тынық мұхиты
Диплом жұмысының мақсаты мен міндеттері, қазіргі кезеңдегі Азия-Тынық
Диплом жұмысының мақсатынан төмендегідей міндеттер туындайды:
Жаһандану жағдайындағы Азия-тынық мұхиты аймағындағы халықаралық қатынастың
Азия-тынық мұхиты аймағындағы саяси процестерге қатысты
Солтүстік-Шығыс Азиядағы аймақтық мәселелерге қатысты Қытайдың саясатының мәнін ашу.
Оңтүстік-Шығыс Азия аймағындағы діни-этникалық дау-жанжалдарға, лаңкестік әрекеттерге, Оңтүстік-Қытай
Диплом жұмысының дерек көзі ретінде АТА аймағындағы қауіпсіздік
Диплом жұмысын жазу барысында ҚХР мен Азия-Тынық мұхиты
Диплом жұмысының тақырыбын ашуға арқау болған «Китай в мировой
Зеттеу деңгейі: Азия-Тынық мұхиты аймағындағы елдердің орнын,
Қытайдың сыртқы саяси принциптері мен жаңа бағыттарының қалыптасуы туралы
Азия-Тынық мұхиты аймағындағы жаһандану мен интеграциялану процесінің
Азия-Тынық мұхиты аймағындағы халықаралық жағдайды шиеленістіруге алып келетін Тайвань
Қазіргі таңдағы Оңтүстік-Шығыс Азиядағы діни-этникалық сипаттағы қақтығыстар, лаңкестік әрекеттердің
Диплом жұмысын жазуда төмендегі авторлардың еңбектері зерттеу
Диплом жұмысы кіріспеден, негізгі бөлімнен және қорытындыдан тұрады.
Кіріспеде тақырыптың өзектілігіне негізделіп, жұмыстың
Негізгі бөлімі екі тараудан тұрады.
Бірінші тарау «Азия-Тынық мұхиты аймағындағы қазіргі кездегі
Бұл тарауда Азия-Тынық мұхиты аймағындағы қазіргі кездегі
«Азия-Тынық мұхиты аймағындағы қауіпсіздік мәселесі және
Қорыта айтқанда Азия-Тынық мұхиты аймағы ХХІ-ші ғасырда
Ғылыми зерттеудің теориялық және тәжірибелік маңызы. Бұл жұмыс осы
Диплом жұмысының құрылымы. Диплом жұмысы кіріспеден, екі үлкен тараудан,
І. Азия-тынық мұхиты аймағындағы қазіргі кездегі
1.1 Азия-тынық мұхиты аймағы халықаралық
Азия-тынық мұхиты аймағының мемлекетаралық қатынастардың
Екінші дүниежүзілік соғыстан кейін халықаралық
Екінші дүниежүзілік соғыстың басты
Күштердің осылайша орналасуы Азия - Тынық
Қытай мен Кеңес Одағы бір
60-шы жылдардың аяғы 70
Қазіргі әлемде АТА алдыңғы орынды алады.
АТА-дағы мемлекеттердің дамуының әлеуметтік-экономикалық ерекшеліктерін
АТА-н келесі субрегиондарға бөледі : Солтүстік –
Осы ерекшеліктеріне байланысты субрегиондарды таза
Екінші дүниежүзілік соғыстан кейін әлемдегі
АТА-дағы АҚШ пен КСРО-ның геосаяси қызығушылықтарының
Екінші дүниежүзілік соғыс нәтижелеріне Каирдағы
1950 жылы Қытай Тибетті қосып
1940 жылы КСРО Қытайға, Монғолияға, Солтүстік
Оңтүстік-Шығыс Азия елдері үшін Қытай
Оңтүстік-Шығыс Азия елдері осыған қалайша жетіп
Батыстан бөлек, дамудың өзіндік моделі – саяси кооперацияны таңдау.
Мемлекетаралық саяси тұрақтылық - мемлекетаралық капиталды аймаққа
Инвестицияларды, технологияларды, туристерді (Оңтүстік-Шығыс Азия елдерінде туризм
Дамыған финанстық инфрақұрылым.
Мемлекеттің экономикалық дамуды жылжытудағы жоғарғы орны.
Гениальды менеджмент, коммерциализация.
Сиэтлдағы (1993ж) АСЕАН басшыларының кездесуінде
Батыс отаршылдарының келуінен бұрын Оңтүстік-Шығыс Азия елдері мен
«Қырғи-қабақ соғыстан» кейін Қытайдың Оңтүстік-Шығыс Азиядағы көтерілуіне байланысты
Қытай мен АСЕАН арасындағы қатынастардың дамуына әсер
1997-ші жылдан кейін АСЕАН елдерінде үш дағдарыс болды.
Соңғы жылдары АТА-ның ірі державалары – АҚШ, Жапония, Ресей,
1950-53 жылғы Корей соғысынан бергі концепцияға сәйкес Солтүстік-Шығыс Азияға
Солтүстік-Шығыс Азияның «II д.ж. соғыстан» кейінгі саяси дамуын алып
Солтүстік-Шығыс Азияны АТА-дағы ерекше субаймақ деп атауға болады, ол
Солтүстік-Шығыс Азиядағы қарым-қатынасты тереңдету мен болашақта интеграцияны жүзеге асыру
Қазіргі кезде «Қырғи-қабақ соғыс» кезіндегі сияқты американ-кеңес қарсылығы болмаса
Солтүстік-Шығыс Азияны кейде Оңтүстік-Шығыс Азиямен шатастырады, оның Вьетнамдағы
Оңтүстік-Шығыс Азияның модельдеріне келетін болсақ, Солтүстік-Шығыс Азия елдері
Солтүстік-Шығыс Азия субаймағы геосаяси тұрғыдан алып қарағанда АТА-дағы
Ирониялық жағдай деуге болады «Қырғи-қабақ соғыс» кезінде, сол
Қытайдың ойы бойынша, Кеңес Одағының құлауы мен АТА-дан стратегиялық
Жапония белсенді түрде күшін ұлғайтып жатқан Қытайдың пайда болған
«Қырғи-қабақ соғыс» периодына қарағанда АТА-дағы қазіргі кездегі жағдай анықсыз,
1.2 Қытайдың геосаясатының қалыптасуы.
Қытай геосаясатының концептуальдық негізі Сунь Цзы
Қытайдың өткен шағы , өзін
Қытайдың осындай геосаяси көзқарасы және
Мао доктринасы 1960 жж басында
Дамушы елдердің барлығы дерлік АТА-да
Осы әрекеттердің барлығы Қытайдың екінші
1950 жж ортасында Мао келесі
География өзгермейтіндіктен , уақытқа қарамастан
Қытай үшін теңіз державасы болу
1995 жылы Қытай халық саны тұрақты
Қытайдың сыртқы саясаты оның басшыларының
өзара шабуыл жасамау
басқа елдердің ішкі істеріне араласпау
өзара суверенитетті құрметтеу
территориялық бүтіндікті құрметтеу
теңдік, өзара пайда және бейбітқатар өмір
Алайда қазақстандық зерттеуші Лаумулиннің байқауы
Қытайдың геосаяси жоспары «территориялық сулар
Қытай әскери стратегиялық потенциалын қарқынды
Тайвань мәселесін шешуде де Қытай
Қытайдың мүдделерін жүзеге асыруына
Қытайға жақын территорияларда АҚШ әскерлері
АҚШ-тың Тайваньға және АСЕАН елдеріне
АТА-дағы Жапонияның мүмкін экспансиясы
Қытайдың Оңтүстік -Қытай теңізіндегі суверенитетіне
Корей түбегіндегі белгісіздік факторы [21]
АҚШ-тың Солтүстік-Шығыс Азияда ПРО ТВД
Қытайдың аймақтағы потенциалды одақтастары –Ресей ,
ҚХР-дың қауіпсіздік стратегиясының басты мақсаты
Қытайдың 2000 жылғы «ақ кітабында» АТА -дағы
Қытай басшылары Оңтүстік-Қытайдағы территориялық проблемаларды
Тайвань мәселесі Қытайдың ерекше тынышсыздығын
Жалпы алғанда ҚХР-дың АТА-дағы қауіпсіздікті
әскери құрылыстың елдің жалпы экономикалық дамуының
Таңдаулы Қарулы Күштерді (ВС) құру
Карым-қатынастарды қауіпсіздік саласындағы әртүрлі формадағы
Ұлттық бірігу мәселелерін шешуде күш
Тайвань бұғазының екі жағалауының бірігуі
ҚХР-дың экономикалық қуатының өсуімен қатар, қарулы
Зерттеушілердің Қытайдың әскери жоспарына қатысты
ҚХР АҚШ әскерлерінің АТА-да шоғырлануын
Жалпы Қытайдың аймақтағы стратегиясын «4
Аймақтағы көптеген проблемалар мемлекеттер арасындағы территориялық
Сонымен Қытайдың геосаясатының 1991 жылдан
АТА-да қандай да бір елдің
Елдегі экономикалық реформаларды жүзеге асыруға
Аймақтағы елдермен қатынаста бір Қытайды
Оңтүстік-Қытай теңізінде Қытайдың ұлттық мүддесін
Елдің қорғану мүмкіндігін арттыру
Қытайдың экономикалық саяси мүдделерін іске
Корей түбегіндегі жағдайды шешу процесіне
Қытайдың сыртқы саясатындағы жаңа концепциялары, оның АТА-ның негізгі
Екінші жағынан, Қытайға шетел инвестицияларының үштен бірін, қытай саудасының
Олардың ішіндегі ең маңыздысы – Тайвань мәселесі. Пекин Тайвань
Екінші мәселе – Фалуньгун необуддистік сектасы. Ол сектаны Қытай
Үшінші мәселе – 11-ші қыркүйек оқиғаларынан кейінгі қытай қоғамындағы
Екінші жағынан Ресейде антиқытайлық сипаттар және «Пекинді тежеу» саясатының
АТА аймағында Қытай Ресейді басты күш ретінде қарастырмайды :
-Кореядағы алты жақты келіссөздерге «қатысушы» болып табылады.
Жаңа этаптағы ресей-қытай қатынастары негізінен Қытайдың жаһандық позицияларының өзгеруіне
Жапон бағытына келетін болсақ қазіргі кездегі жапон-қытай қатынастарының дамуының
Соңғы 3-4 жылда Қытай әлемдік және аймақтық деңгейде маңызды
Жапония да экономикалық өрістеуіне сәйкес жаһандық позицияларын күшейтуге тырысады.
- БҰҰ ҚК-нің (СБ ООН) тұрақты мүшелерінің санын көбейтіп,
-қорғаныс күштерін қолдану шектерін кеңейтіп (басқа елдердегі бейбіт операциялар),
-Солтүстік Кореяның мүмкін қаупі мен Қытайдың «әскери күшеюін» айтып,
- АҚШ-пен ракетаға қарсы қорғаныс жүйесін жасауда қатынастарын белсендетеді
- Солтүстік-Шығыс Азия (Солтүстік Кореяға байланысты алты жақты келісімде)
Жаһандық позицияларын нығайту процессіндегі параллелизм Қытай мен Жапония арасындағы
Дегенмен жаһандық саяси бәсеке Қытай мен Жапония арасындағы
-уақытша тоқтатылған территориялық дау
-тарих мәселесі (Жапонияның 30жж Қытайды қалайша басып алғандығын түсіндіру
-тайваньдық саясаткерлердің Токиоға сапарлары
-энергия қорларының Ресейдегі, Африкадағы (Судан), Таяу Шығыстағы (Иран), Латын
-АСЕАН елдерінің ықыласына ие болу үшін бәсеке: Қытай ұйымның
Екі ел Оңтүстік және Оңтүстік-Шығыс Азиядағы цунами зардаптарын жою
Бәсекелік қарым-қатынастың артуы екі ел басшыларының байланысына да
1.3 Қытайдың Азия-тынық мұхиты аймағындағы ерекше орны.
Қытай АТА-ның ортасында орналасқан , сондықтан
Қытай Шығыс Азия құрлығының 70% алып
Шығыс күресінің шебер адам оның ережелерінің бірін біледі, ол:
Дэн Сяопиннің 50 жылға арналған доктринасын үш этапқа бөліп
Мәселелер әртүрлі жолмен шешілуде. Мысалы ірі өнеркәсіп группаларын құрып,
Тағы да бір амалдардың бірі – «ашық есік» саясаты
Сонымен қатар Қытай өзі инвестицияларды алып
Әрине бұл экономикадағы жетістіктер Қытай үшін
Егер де Қытай осы темпін сақтап қала алса 2050
Бұның барлығы аймақтағы интеграция процесімен тығыз байланыста болып
Оңтүстік-Шығыс Азия елдерінің аймақтық интеграциясы аймақтағы барлық елдердің
АТА елдерінің де Қытайға деген өз қызығушылықтары бар, бұның
Аймақтағы интеграциялық процесстерді алып қарасақ, Қытайдың аймақтық структураларға интеграциялануы
Бірінші топ геосаяси характерге ие.
Жаһанды түрде аймақта лидер болуға талпынатын Қытай аймақтағы елдермен
Қытайға Оңтүстік-Қытай теңізіндегі даулы территориялар мен акваториялары бар елдер
Сонымен қатар Қытай үшін ішкі теңіздер мен бұғаздарда
Біз білетіндей бұл аудандағы қарақшылық өсіп-өркендеп тіпті Қытайдың энергетикалық
Ортақ жүйеге интеграциялану қытай өндірісшілері үшін жаңа рыноктар ашады,
Аймақтағы елдермен ортақ тауар рыногының болуы Қытай үшін аймақтық
Қытайдың өзінің ұлттық валютасын еркін конвертирленетін немесе жартылай
АТА-ның структураларына интеграциялану Қытайға тасымалдау тарифтері аумағында тиімді келісімдерді
Сонымен қатар Қытайдың өзінде және АТА елдерінің арасында аймақтағы
Осы факторлардың ішіндегі ең бастысы аймақтағы елдердің арасындағы өздерінің
Осындай қорқыныштың айғағы ретінде сингапурлық компания «Морган Стэнлидің»
Шындығында да Қытай ұзақ уақыт бойы барлық салада тұрақты
Үнемі өсіп келе жатқан валюталық қор, әртүрлі есептер бойынша
Қытайдың интеграциялануын тежейтін тағы бір маңызды фактор – аймақтағы
Қытайдың армиясы қазіргі заманғы армияға
Осы орайда Қытайда 2003 жылдың жазы мен күзінде суға
Қытайдың өзінде соңғы кездері жастар арасындағы ұлтшылдық мінезінің артуы
Қытай мамандарының айтуы бойынша аталмыш «жастар ұлтшылдық торының» негізгі
Осындай тенденция шешілмеген территориялық мәселелері бар АТА елдерін ойландырмай
Қытай өкіметі жоғарыда аталған фактілердің аймақтағы интеграция процесіне теріс
Қытай өкіметінің негізгі күші экономикалық қатынасты дамытуға бағытталған. Қытай
Информациялық қатынассыз жақын интеграциялану мүмкін емес. Информациялық интеграцияның маңыздылығын
Қытай аймақтық интеграцияның инвестициялық құрамдасына да көп көңіл бөледі.
Инвестициялардың Оңтүстік-Шығыс Азия елдеріне құйылуының мысалы ретінде 1992
«Партнерлармен диалог» бағдарламасы бойынша оған қатысушы елдер экономикасына
Осының барлығы жеке капиталдың шетелдегі инвестицияға, аймақтағы және ұлттық
Қытайдың күш салған тағы да бір бағыты ретінде аймақта
Тағы бір маңызды оқиға ретінде 2003-ші жылдың аяғындағы, үнді-қытай
Аймақтағы саяси аренадағы Қытайға байланысты тағы бір оқиға, ол
Осы екі бағыттан басқа Қытай өкіметі аймақтағы елдермен ғылыми-техникалық
Қытайдың халық санына, су тұтыну және ирригация т.б бірқатар
Интеграцияланудың жолдарының енді бір қызықты түрі мәдени байланыс пен
Қазіргі кездің өзінде дүниежүзінде қабылдайтын туристерінің саны бойынша бесінші
Аймақтағы бірқатар елдер өз елдеріне Қытай туристерін тарту үшін
Мәдени байланыс аумағында 2002-2005 жылдар арасында аймақтағы елдердің бірқатарында
ІІ. Азия-тынық мұхиты аймағындағы қауіпсіздік мәселесі
2.1 Солтүстік-Шығыс Азиядағы қауіпсіздік мәселесі және Қытайдың саясаты.
Солтүстік-Шығыс Азияның басты елдерінің – Ресей, Қытай, Жапония,
Ресей-жапон қатынастарында ол – Куриль аралдарының тәуелдігі туралы мәселе,
Ресей-қытай қатынастарында ол – партнерлық және бәсекелік қатынастарда балансты
Ресей-Оңтүстік Корея қатынастарындағы басты мәселе - Ресейдің Корей түбегінде
Жапон-Оңтүстік Корея қатынастарында бір жағынан Жапон- Оңтүстік Корея еркін
Жапон-Қытай қарым-қатынастарында – Кореямен секілді тарих оқулықтарындағы мәселе,
Қытай-Оңтүстік Корея қатынастарында экономикалық қатынастар мен Сеулдың ішкі Корея
Солтүстік-Шығыс Азияда американдық фактор маңызды орын алады. Ресей мен
Ресейдің қарсы шығу себебі мен Қытайдың себебі әртүрлі болып
Қытайдың позициясы болса мүлде қарама-қарсы. Ракета-ядролық потенциалы аз және
Енді Солтүстік-Шығыс Азиядағы қауіпсіздік мәселелері мен ондағы Қытайдың мүдделеріне
Өткен ғасырдың соңғы онжылдығында Жапония мен Қытай арасындағы қарым-қатынастар
Сенкакуға байланысты алғашқы дау 1971жылы туындады. Даудың инициаторы
1972 жылғы екі жақты қарым-қатынасты қалпына келтіру жөніндегі жапон-қытай
90-шы жылдардың ортасында Сенкакуға байланысты дау ондағы мұнай қорының
Пекиннің Гонконгпен, Сингапурмен және Тайваньмен қатынас бағыты, Пекинде ҚХР-дің
Бұл бағыттың Қытайдың сыртқы саясаты үшін геосаяси мазмұнға ие.
Солтүстік-Шығыс Азияның құрамына Тайвань аралы, акваториясы мен оған жақын
1949 жылы Қытайдағы азаматтық соғыста жеңіліп, Тайваньға қашқан гоминьдан
1950 жылы 25-ші шілдеде Корей түбегінде соғыс басталғаннан кейін
1954 жылдың 2-ші желтоқсанында АҚШ өкіметі ҚР мен өзара
Қытай жағы «Қытай халық республикасының өкіметі Қытайдағы жалғыз заңды
АҚШ болса «бір ғана Қытай барын және Тайвань оның
1982 жылы 17-ші тамызда негізінен Тайваньға әскери қару беру
4) Тайваньмен қарым-қатынас туралы заңды қайтада қарастыру 5)
Бір-бірінің жүйкесін тоздыратын бұл ойындар келесі жылдары жалғасты, мәселен
2000-шы жылы Тайваньдағы бүкілхалықтық сайлаудың нәтижесінде тұңғыш рет президентікке
Пекиннің позициясымен және көптеген оппозицияның жақтастарының көзқарасымен санасу
Дегенмен осы уәделерді бергенімен президент өзінің ұмтылыстарын басқа формада
Осыдан кейін Чэнь Шуйбянь аралдықтарға олар тәуелсіз, материктен бөлек
2000 жылдың аяғында Заң шығарушы палатаға референдум туралы заң
тәуеліздігін жариялаған жағдайда, 1,3 млрд. қытайлар, ол өлім болсын,
Референдум туралы Заң айналасында көп талқы болды. Аяғында Заң
2000-ші жылдағы сайлауда тағы да Чэнь Шуйбянь жеңеді. Бұл
Чэнь Шуйбяньнің осындай танымалдығының себебі аралдың экономикалық, әлеуметтік дамуында
Дегенмен ол конституциялық реформа жобасына ұлттық суверенитет, мемлекеттік территория,
Сөйтіп президет болып сайланғаннан бастап, Чэнь Шуйбянь «жорғалаған сепаратизм»
Жағдайды өзіне қажетсіз бағытта дамытқызбау үшін Пекин басынан Тайваньның
Пекин Тайваньның құрамына тәуелсіз елдер кіретін Дүниежүзілік денсаулық сақтау
Екінші маңызды фактор – Пекиннің АҚШ пен басқа державалардың
2004-ші жылы Тайваньда жаңа 15 жылға арналған әскери
Үшінші фактор да көптеген аналитиктер жиі елемей кететін өте
Осыдан кейін жағдай барған сайын шиеленісе берді. 2002-ші жылдың
бар, алайда АҚШ-тың келісімнің шарттарын бұзуы басым болды.
Тағы бір айта кететін жағдай, осы жолғы дағдарыс пен
Сондықтан да АҚШ әлемді экономикасы артта қалған, аштықтан әлсіреген,
АҚШ-тың түбектегі жағдайды шиеленістіруі келесі жағдаймен түсініріледі: егер
Сонымен қатар екі Кореяның татуласуы нәтижесінде АҚШ Солтүстік-Шығыс Азияда
Сондықтан АҚШ үшін Корей түбегінде шиеленісті жағдайды сақтап тұру
Бірінші вариант бойынша, минимум-бағдарламасы АҚШ аймақта өзінің күштерін сақтап,
Екінші вариант бойынша, максимум бағдарламасы, АҚШ бүкіл Корей түбегін
Сөйтіп, асырып жіберілген «солтүстік кореялық ядролық қауіппен» күресу деген
Вашингтонға ол не үшін керек деген сұрақ туындайды. Ол
Қытайлар Солтүстік Кореяны құрбан ете алмайды, өйткені олар Солтүстік
Дағдарыс барысында Пекин КХДР-дың ядролық қарусыз статусын қолдайтынын бірнеше
Американдықтардың Иракқа қарағанда Кореядағы абайлылығы ондағы қытайлық фактордың басымдылығында
Пекин Пхеньяннің әрекеттеріне риза болмаса да, оның кейін де
2.2 Оңтүстік-Шығыс Азиядағы қауіпсіздік мәселесі және Қытайдың позициясы.
Қарқынды экономикалық өсуіне, өмір сүру деңгейінің көтерілуіне, демократизациялануына қарамастан
Спратли аралдар топтамасы 190 ұсақ
Шығыс Азия елдеріне төніп келе
Қытайдың Спратли аралдарына қатысты позициясы
Жағдайдың өзгеруіне байланысты , АСЕАН елдері төмендегідей
Қытайға қарсы тұру үшін
Жалғыз әрекет ету , тек
Американың көмегін сұрау –бұл АҚШ
Қытайдың мүддесіне аралдардағы суверенитетінен бас
Егер де жағдай төртінші вариантқа
Филиппин да аралдарға қатысты мәселені келіссөздер
1995 жылы Қытай өзінің теңіздегі территориялық
Аймақтағы елдер арасында территориялық таластар сақталса да, қазіргі кезде
2000-шы жылғы кибер-ланкестік дүниежүзінің назарын Оңтүстік-Шығыс Азияға
Аймақтағы тағы бір үлкен мәселе – теңіз қарақшылығы. Көптеген
Бірнеше жыл болды Оңтүстік-Шығыс Азияның бірқатар елдерінде
Кейбір зерттеушілер тарапынан саяси бағыт ретінде қарастырылып, оның басты
Исламизм ұзақ уақыт бойы өмір сүріп жатқан режимдерге іс
Аймақтағы исламизмнің дамуына 11-ші қыркүйек оқиғалары үлкен әсерін тигізді.
Малайзияда болса «Біз джихадты жақсы көреміз» деген лозунгтар мен
Филиппиндағы мұсылмандық қозғалыстың радикализациялануымен конфессиялар арасындағы жанжалдар өршігуде.
Исламистердің ланкестік қызметінің шарықтау шегі Индонезияның Бали аралындағы
Джакарталық исламды зерттеу орталығының жүргізген зерттеуіне қарағанда, сұралғандардың 61
Айта кететін болсақ шариаттың элементтері Индонезия мен Малайзия тұрғындарының
Малайзияда отбасы, неке мәселелері мұсылмандарға қатысты шариат заңдары
2002-ші жылы жапондық журнал «Тюо коронға» берген сұхбатында Малайзияның
Малайзия, Индонезия мен Филиппиннің жастары жыл сайын Пәкістанның діни
Дүниежүзілік ланкестердің филиппиндықтармен де тығыз байланысы бар. Сегіз мың
Тайландтың оңтүстігінде мұсылмандық сепаратистер әрекет етуде. Олар негізінен малайлық-мұсылмандар
2001-ші жылы өкімет исламдық экстремизмнің қаупін түсініп, ресми түсіндірусіз
11-ші қыркүйек оқиғаларынан кейін АҚШ басшыларының дүниежүзлік мәселелерге
Дүниежүзілік прессадағы АҚШ әкімшілігінің Индонезия мен Оңтүстік-Шығыс Азия
Бірақ бір қайшылықты жағдай туып отыр, егер АҚШ-тың аймақтағы
ҚОРЫТЫНДЫ
Азия-Тынық мұхиты аймағы елдерінде халықаралық қатынстардың дамуы, Азия-Тынық
АСЕАН елдерімен территориялық талас мәселесін
Соңғы 3-4 жылда Қытай әлемдік және аймақтық деңгейде маңызды
Қойған мақсаттарына жету үшін Қытай Батыспен қатынастарын тереңдетіп, аймақтық
Интеграция процесі Қытай үшін өз тауарларын өткізетін жаңа рыноктар
Қытайдың өзінің ұлттық валютасын еркін конвертирленетін немесе жартылай
Қытай біртіндеп Азиядағы позицияларын күшейтіп,
Қытай әскери стратегиялық потенциалын қарқынды
ҚХР-дың экономикалық қуатының өсуімен қатар, қарулы
Қытайдың жылдан жылға әскери шығындарын
Пайдаланған деректер тізімі
Деректер
Михеев В.Интеграционная мотивация.Проблема формирования структуры безопасности через соразвитие в
Китай в мировой политике –М.,:Московский государственный институт международных отношений
Михеев В..Внешняя политика Китая при новом руководстве// Азия и
//Проблемы Дальнего Востока.2001. №5. 12-16-шы бет
Жебин А.Переговоры по ядерной проблеме на Корейском полуострове: промежуточные
Федотов В.Формирование диалоговых механизмов в сфере безопасности в АТР:позиция
Латышев И.Взгляд на Китай с Японских островов//Восток.2001.
Чжай Кунь.1991-2020:подьем Китая и развитие отношений между Китаем
Шлындов А.О некоторых аспектах российско-китайского взаимодействия на международной арене//Проблемы
Болятко А.Зона Тайваня в недавнем прошлом и в наши
Каменнов П.Военная политика КНР и ее тайваньский
Зиновьев Г.Тайваньский вопрос и история формирования
Ларин А.Тайваньский сепаратизм вне закона//Азия и Африка
Гусев М.Ислам в Юго-Восточной Азии//Азия и Африка сегодня.2003. №11.35-39-шы
Гусев М.В поисках формулы безопасности//Азия и Африка
Гусев М.Война с террором//Азия и Африка сегодня.2002. №10.29-32-шы бет
Арин О.АТР миф иили реальность. М.Флинта1997
Збигнев Бжезинский.Великая шахматная доска (Господство Америки и его геостратегические
Збигнев Бжезинский.Выбор.Мировое господство или глобальное лидерство/Пер.с англ.-М.: Междунар.отношения.2005.-288с
Н.А.Нартов.Геополитика/Под.ред.проф.В.И Староверова.-3-е изд.,перераб. И доп..-М.:ЮНИТИ-ДАНА,Единство,2004.-544с.
Питер Кальвокресси.Мировая политика 1945-2000: в 2-х кн./Пер.с англ..-М.: Междунар.отношения.2003.-448с
КатковаЗ.Д.Китай и державы.2003.М.,2005
Лю Цзайци.Что впереди у КНР и США: Вооруженный конфликт
Федотов В.Формирование диалоговых механизмов в сфере безопасности в АТР:позиция
Әдебиеттер
Чжай Кунь.1991-2020:подьем Китая и развитие отношений между Китаем
Цянь Сяоюнь.Опасный миф о «китайской военной угрозе»//Азия и Африка
Хейсканен М.Северо-Восточная Азия как субрегион Азиатско-Тихоокеанского региона и Евразии
Збигнев Бжезинский.Великая шахматная доска (Господство Америки и его геостратегические
Китай и соседи в новое и новейшее время. Сборник
Колосков Б.Т. Внешняя политика Китая 1969-1979 гг.: основные факторы
Внешняя политика и международные отношения КНР. /под ред. Астафьева
Делюсин Л.П.Внешняя политика Китая сегодня.М.,1969.225-ші бет
История международных отношений и внешней политики:Учеб.пособие в 3-х.ч.3//И.Я Бурнашев,Ф.Т
Капица М.С. КНР: три десятилетия - три политики. М.:1979.
Давыдов А.Китай в современной внешнеполитической стратегии США// Проблемы Дальнего
Кутаков Л.Н.Внешняя политика и дипломатия Японии.М.: Наука,1964
О.ЮУральской.М.:Международные отношения 1998
Борисов О.Б. Внутренняя и внешняя политика Китая. М.:1982.
«Заявление лидеров АТЭС в связи с недавними террористическими актами
Баспасөз материалдары
гафонов Г.Азиатско-Тихоокеанский регион и мрской потенциал России// Проблемы Дальнего
Агафонов Г.Сотрудничество азиатских стран крепнет// Азия и Африка сегодня.2003.
Бергер Я.Большая стратегия Китая в оценках американских и китайских
«Совместная декларация Российской Федерации и Китайской Народной Республики о
Болятко А. «Белая книга» о национальной обороне Китая в
Воронова Л.Хрупкое единство, чреватое раздором// Азия и Африка сегодня.2002.
Китай и соседи в новое и новейшее время. Сборник
Калиева Райхан.АТР и Казахстан в условиях глобального партнерства: Особенности
Лю Цзайци.Что впереди у КНР и США: Вооруженный конфликт
Михеев В.Китай:Угрозы, риски, вызовы развитию// Мировая экономика и Международные
«Совместная декларация Российской Федерации и Китайской Народной
Давыдов А.Китай в современной внешнеполитической стратегии США// Проблемы Дальнего
Михеев В.Глобализация и корейская проблема// Проблемы Дальнего Востока.2004 №2.22-30-шы
«Договор о добрососедстве, дружбе и сотрудничестве между
Михеев В.Интеграционная мотивация.Проблема формирования структуры безопасности через соразвитие в
Семин А.Что мешает достижению согласия между Токио и Пекином//Проблемы
Титаренко М. С новыми подходами навстречу 21
Хейсканен М.Северо-Восточная Азия как субрегион Азиатско-Тихоокеанского региона и Евразии
«Совместное российско-китайское коммюнике» //Проблемы Дальнего Востока.2005. №4. 5-10-шы бет
Цянь Сяоюнь.Опасный миф о «китайской военной угрозе»//Азия и Африка
Пайдаланылған Интернет сайттары
www.kontinent.kz
www.kisi.kz
www.xinhua.com
www.yandex.ru
http://www.cbs.org.tw
1