Басқарудың графиктік элементтері

Қазақстан Респубикасы Білім және Ғылым министрлігі
Информатика кафедрасы
Диплом жұмысы
Тақырып: «Visual Basic ортасында функцияларды зерттеу тақырыбын оқыту әдістемесі»
Ғылыми жетекші:
________________
Қорғауға жіберілді: «_______» __________
Кафедра меңгерушісі:
Кіріспе
1тарау. Visual Basic-тегі графика элементтерін оқыту әдістемесі 1.1.
1.2. Line (түзу) – басқару элементі
1.3. Shape (контур) басқару элементі
1.4. Image (Сурет) басқару элементі
1.5. PictureBox (Графиктік аймақ) басқару элементі
1.6. Мысалдар
2 тарау. Графиктік әдістер жүйесін оқытудағы көрнекіліктер
2.1. Координата жүйесі
2.2. Scale әдісі
2.3. Pset әдісі
2.4. Line әдісі
2.5. Circle (шеңбер) әдісі
2.6. Мысалдар
2.7.Visual Basic программасы көмегімен функция графиктерін зерттеу
Қорытынды
Қолданылған әдебиеттер
Қосымша
Кіріспе
Компьютерлік жүйенің даму барысында программалық қорында радикалды өзгерістер болды.
Машиналық кодта программа жазудың келесі этапы ассемблер және BASIC
Visual Basic-тіњ 6-шы версиясы - Visual Basic сериясындағы жаңасы.
Visual Basic-те программистің жұмысын жеңілдететін көптеген пайдалы инструменттер бар.
Visual Basic 6-шы проектісі Internet-ке негізделген. Оған кіретін
Visual Basic 6-шыда жања проект шаблондары пайда болды, олар:
Visual Basic-ті Windows ж‰йесіндегі Проводник ‰лгісі ретінде ќолданады. Таныс
Pascal тілі (проблемно-ориентированны) болса, Visual Basic тілі (объектно-ориентированны). Яѓни
Visual Basic программалары оќиѓалы- оринтировтік, яѓни осы немесе басќа
Программаныњ негізгі элементі обьекттер. Объекттер жєне объекттерге ќолданылатын
Объекттер группасы класс ќ±рады. Класс дегеніміз- жања объекттілер ќ±руѓа
Атаулар объектілерді программада белгілеу ‰шін ќажет.
Атауларды беру ережелері:
Бірінші символ латын єріпі болу керек;
Атауда тек латын єріптері, сандар жєне ( _ )
Атаудыњ ±зындыѓы 40 символдан артпау керек;
Негізгі сµздер (Ключевые слова) немесе Reserved Word (Зарезервированные
Объект єдісін немесе ќасиетін шаќыру мынадай т‰рде ж‰реді:
“имя объекта”.“свойство объекта” немесе
“имя объекта”.“метод для объекта”
********************
Form4.caption = “Картотека”
F1.Hide
********************
Күрделі формулировка:
********************
Form1.ActiveControl.BackColor
F1.ActiveControl.Caption
********************
Visual Basic объекті- орентирлік ж‰йеніњ барлыќ принциптерін ќанаѓаттандырмайды.
Полиморфизм жєне мұрагерлік толыѓымен Visual Basic- те ќамтылмайды.
Полиморфизм дегеніміз - єр түрлі класстарда аттас тєсілдердіњ бар
Мұрагерлік дегеніміз – құрылѓан класстар негізінде жања класстар құру.
1 тарау. Visual Basic-тегі графика элементтерін оқыту әдістемесі
Басқарудың графиктік элементтері
Visual Basic графиктік нысандармен жұмыс істеуге арналған графиктік құралдармен
Visual Basic-тегі графикті қолданушының интерфейсін жетілдіруге пайдалануға болады. Атап
• экрандағы қандайда бір ақпаратты ерекшелеп көрсетуге;
• ақпаратты әр түрлі нұсқаларда бейнелеп көрсетуге, мысалы, графиктер
• қосымшалар функциясымен өте жақын байланыс орнатуға.
Visual Basic-тің құралдар блогында (Toolbox) басқарудың графиктік элементтерінің көптеген
Line және Shape түріндегі басқару элементтерін қолдану
Line және Shape басқару элементтері формаға графиктік элементтерді қосудың
1.2. Line (түзу) – басқару элементі
Бұл элемент өзінің атына сәйкес формаға кәдімгі түзу сызықты
1-сурет Line элементі арқылы формаға орналастыруға болатын сызық
Егер BorderWidth қасиетінің мәні бірден үлкен болса, онда BorderStyle
Line басқару элементінің негізгі қасиеттері:
Қасиеті Міндеті
BorderColor Сызықтың түсін таңдау
BorderStyle Сызықтың түрін таңдау. Мүмкін болатын мәндер:
0 (ашық), VbTransparent
1 (бүтін), VbBSSolid
2 (штрихталған), VbBSDash
3 (үзік сызықтар), VbBSDot
4 (үзік штрихтар), VbBSDashDot
5 (үзік штрихтар- үзік сызықтар), VbBSDashDotDot
6 (ішкі жағынан бүтін), VbBSInsideSolid
BorderWidth Сызықтың қалыңдығын таңдау
X1 және Y1 Сызықтың бастапқы нүктесінің координатасын таңдау
X2 және Y2 Сызықтың соңғы нүктесінің координатасын таңдау
Формада түзу сызық сызу
1. Басқару элементтері тақтасынан Line элементін таңдап алу.
2. Тышқан көрсеткішін сызықтың бастапқы нүктесі орналасатын орынға
3. Тышқан арқылы бағыттауыштары бар кресті сызықтың соңғы
4. Егер сызықтың түрін өзгерту қажет болса, онда
5. Settings тізімінен сызық типін таңдаймыз.
1.3. Shape (контур) басқару элементі
Shape басқару элементі формаға басқа қарапайым графиктік элементтерді орналастыруға
Shape элементінің Line элементінен өзгешелігі, мұнда координата жүйесі
2-сурет Shape басқару эленті
Shape басқару элементінің негізгі қасиеттері:
Қасиет Міндеті
BorderColor Фигура шекарасының түсін анықтау
FillColor Фигураны бояудың түсін анықтау
BackColor Сызылған фигура фонының түсін анықтау. Егер фигура фонының
BorderStyle Фигура шекарасы сызығының түрін анықтау
FillStyle Фигураны бояу түрін анықтау
BorderWidth Сызу аймағының енін анықтау
BackStyle Фон түрін анықтау:
0 – ашық (прозрачный) (Transparent);
1 – боялған (непрозрачный) (Opaque).
Shape Фигураның формасын анықтау. Мүмкін болатын мәндер:
0 (тік төртбұрыш), VbShapeRectangle
1 (квадрат) , VbShapeSquare
2 (сопақ) , VbShapeOval
3 (дөңгелек) , VbShapeCircle
4 (доғал бұрышты төртбұрыш) , VbShapeRoundedRectangle
5 (доғал бұрышты квадрат) , VbShapeRoundedSquare
Формада жоғарыда аталған фигуралардың бірін салу үшін:
1. Басқару элементтері тақтасынан Shape элементін таңдау. Тышқанның
2. Форма ішінде тышқанның сол жақ кнопкасын басып отырып
3. Properties терезесінен Shape қасиетін таңдаймыз.
4. Settings тізімінен қажетті белгіні таңдап аламыз.
1.4. Image (Сурет) басқару элементі
Image басқару элементі формада графиктерді көрсету үшін қолданылады. Мұнда
Visual Basic-те қолданылатын графиктік файлдар форматтары
Формат Кеңейтілуі Файл типі
Bitmap .bmp, .dib Растрлық бейне. Бейнені нүктелер жиынтығы
Icon .ico Растрлық бейненң арнаулы түрі пиктограмма, значок. Значоктың
Cursor .cur Курсор, бұлда растрлық бейне болып табылады.
Metafile .wmf, .emf Метафайл – бейнені кодталған сызықтар
JPEG .jpg, .jpeg 8 және 24 биттік түсті
GIF .gif 256 түске дейін қабылдайтын графиктік формат. Бұл
Image басқару элементіне орналастырылған графиктер өлшемі оның өлшеміне қарай
Stretch (созу) қасиеті Image басқару элементінің өлшемін өзгерткенде берілген
Image басқару элементінің негізгі қасиеттері:
Қасиет Міндеті
Picture Көрсетілетін растрлық бейнені береді.
LoadPicture функциясымен бірге қолданылады.
Синтаксис:
Picture = LoadPicture (ФайлдыңТолықАтауы)
мұндағы: ФайлдыңТолықАтауы – көрсетілетін графиктік файлдың толық атауы.
Stretch Логикалық қасиет. Егер, ол True болса, онда бейне
Image басқару элементіне суретті ауыстыру буферінің көмегімен форманы құру
1.5. PictureBox (Графиктік аймақ) басқару элементі
PictureBox басқару элементі Image басқару элементіне ұқсас. Себебі, екеуі
PictureBox басқару элементінде келесі форматтағы графикалық суреттер қолданылады: растрлық
Графикті жүктеу кезінде PictureBox (графиктік аймақ) қалыпты жағдайда графиктің
Графиктік аймақтың Image басқару элементінен тағы бір айырмашылығы, ол
PictureBox басқару элементінің негізгі қасиеттері:
Қасиет Міндеті
Align Басқару элементін форма шекарасына байланысты түзетуді орнатады.
Мүмкін мәндер:
• vbAlignNone немесе 0 (түзетусіз);
• VbAlignTop немесе 1 (форманың жоғарғы шекарасына қатысты түзету,
• vbAlignBottom немесе 2 (форманың төменгі шекарасына қатысты түзету,
• VbAlignLeft немесе 3 (форманың сол жақ шекарасына қатысты
• vbAlignRight немесе 4 (форманың оң жақ шекарасына қатысты
AutoSize Логикалық қасиет. Егер оның мәні True болса, онда
Picture Графиктік аймаққа LoadPicture функциясының көмегімен файл мазмұны жүктеледі.
Image Суреттерді (бейнелерді) графиктік терезенің бірінен екіншісіне көшіру үшін
Picturel. Picture = Picture2.Image
Графиктік аймақ та форма сияқты масштабтауды орнататын ScaleMode, ScaleHeight,
Басқарудың графиктік элементтерін қолдануға бірнеше мысалдар қарастырайық.
1.6. Мысалдар
1.1 мысал.
Standard EXE жаңа формасын құрып, оған Line басқару элементін
Private Sub Command1_Click()
Line1.Y1 = Line1.Y1 + 10
Line1.X1 = Line1.X1 * 2
Line1.X2 = Line1.X2 + 10
Line1.Y2 = Line1.Y2 * 1.5
End Sub
Программаны орындауға жібергеннен кеійін, кнопка басылғанда сызық өзінің орналасу
1.2 мысал.
Standard EXE жаңа формасын құрып Shape басқару элементінің бірнеше
Private Sub Command1_Click()
Shape1.BackStyle = 1
Shape1.BackColor = RGB(12, 200, 100)
Shape2.BackStyle = 1
Shape2.BackColor = RGB(220, 100, 100)
Shape3.BackStyle = 1
Shape3.BackColor = RGB(120, 10, 250)
Shape4.BackStyle = 1
Shape4.BackColor = RGB(120, 10, 10)
End Sub
Программаның орындалуы нәтижесінде барлық фигуралар әр түрлі түске боялады
3-сурет
1.3 мысал.
Paint графиктік редакторында әр түрлі өлшемдегі екі сурет салып,
Үлгі ретінде төмендегі программалық кодты пайдалануға болады.
Программаның орындалу нәтижесі 4-суретте көрсетілген.
Private Sub Command1_Click()
Form1.Picture = LoadPicture("D:/users/sun-user/83.bmp")
End Sub
Назар аудар: кнопка басылғаннан кейін формаға өлшемі формадан үлкен
4- сурет
1.4 мысал.
Жаңадан Standard EXE жобасын құрып, оған екі Image басқару
Private Sub Command1_Click()
Image1.Stretch = False
Image1.Picture = LoadPicture("D:/users/sun-user/84.bmp")
Image2.Stretch = True
Image2.Picture = LoadPicture("D:/users/sun-user/84.bmp")
End Sub
Программаның орындалу нәтижесі 5-суретте берілген.
5 - сурет
1.5 мысал.
Paint графиктік редакторында өлшемі 70 х 70 пиксел
6 – сурет
Кнопка басылғанда PictureBox басқару элементттерінің үшеуіне де бірдей
Private Sub Command1_Click()
Picture1.AutoSize = False
Picture1.Picture = LoadPicture("D:/users/sun-user/85.bmp")
Picture2.AutoSize = False
Picture2.Picture = LoadPicture("D:/users/sun-user/85.bmp")
Picture3.AutoSize = True
Picture3.Picture = LoadPicture("D:/users/sun-user/85.bmp")
End Sub
Программаның орындалу нәтижесі 7-суретте берілген.
7 – сурет.
PictureBox басқару элементі AutoSize қасиетінің қабылдайтын мәніне қарай
2 тарау. Графиктік әдістер жүйесін оқытудағы көрнекіліктер
2.1.Координата жүйесі
Әдіс дегеніміз не?
Әдіс дегеніміз қасиет немесе оқиға сияқты Visual Basic-тегі нысандар
Әдіс – берілген нысанға Visual Basic арқылы қолданылатын
Берілген кластың нысандарында қандайда бір геометриялық элементтерді (нүкте, кесінді,
Нысандар класында қолданылатын қандайда бір әдіс немесе амал бар
Формаларға және графиктік аймақтарға қолдануға болатын графиктік әдістер:
Әдіс Міндеті
Scale Берілген нысанда декарттық координата жүйесін орналастырады.
Cls Форманы немесе сурет графиктік аймақты тазартады, яғни BackColor
Pset Берілген түске боялған нүкте салады.
Point Берілген нүктедегі түсті өзгертеді.
Line Берілген түс бойынша түзу немес тік төртбұрыш сызады.
Circle Берілген түс бойынша шеңбер, доға немесе эллипс
PaintPicture Форманың көрсетілген аймағында бейнені шығарады.
Бұл тақырыпта сипатталатын графиктік амалдардың әрқайсысы координата жүйесін немесе
Координата жүйесі нысанның экрандағы, формадағы немесе контейнердегі орналасу орынын
Visual Basic-те координаталар жүйесіне келесі ережелер қолданылады:
Басқару элементінің орынын ауыстыруда немесе оның өлшемін өзгертуде басқару
Барлық графиктік әдістер және Print әдісі контейнердің координат жүйесін
Форма өлшемін өзгертетін немесе оның орналасу орынын ауыстыратын операторлардың
Форманың өлшемін немесе орналасу орынын ауыстырар алдында, оның формаға
Экранның сол жақ жоғарғы бұрышының координатасы әрқашанда (0,0) деп
Visual Basic-тегі координата жүйесінің әр өсінің өз өлшемі (масштабы)
Visual Basic-те қалыпты жағдайда ауыстыру, өлшемді өзгерту және сурет
Нақты нысанға (формаға немесе басқару элементіне) арналған координат жүйесі
Масштабты таңдау;
Стандарты масштабтардың бірін таңдау;
Өзіңнің жеке масштабыңды құру.
Координата жүйесінің масштабын өзгерту формада графиктің орналасу орыны мен
Қалыпты жағдайдағы масштаб
Әрбір формада және графиктік терезелерде координата жүйесін беруге пайдаланатын
Қалыпты жағдайдағы масштабқа қайтып оралу үшін Scale әдісін параметрсіз
Стандарты масштабты таңдау.
ScaleMode қасиетіне төмендегі мәндердің бірін таңдай отырып өлшем бірлікті
Мән Сипаты
0 Қолданушы анықтайды. Егер ScaleLeft, ScaleTop, ScaleWidth немесе
1 Твиптер. Бұл қалыпты жағдайдағы масштаб. Бір дюймде
2 Пункттер. Бір дюймде 72 пункт бар.
3 Пиксельдер. Принтерге немесе мониторға рұқсат етілген ең кіші
4 Символдар. Баспа кезінде символ биіктігі дюймнің 1/6 бөлігіне,
5 Дюймдер.
6 Миллиметрлер.
7 Сантиметрлер.
Меншікті масштаб құру
Меншікті масштаб құру үшін нысанның ScaleLeft, ScaleTop, ScaleWidth және
ScaleLeft және ScaleTop қасиеттері нысанның сол жақ жоғарғы бұрышының
ScaleWidth және ScaleHeight қасиеттері сызу аймағының ағымдағы ені
Мысалы:
ScaleWidth = 1000
ScaleHeight = 500
Бұл операторлар форманың ішкі өлшеміне қарай, өлшем бірліктерді көлденең
Масштабтау қасиеттерінің төртеуінің де мәндері бөлшек немесе теріс сандар
2.2. Scale әдісі
Координата жүйесін өзгертудің ең тиімді әдістерінің бірі Scale әдісі
Scale әдісі нысандардың Экрандық форма (Form) және Графиктік терезе
Form және PictureBox нысандарының абсолюттік координаталары бар, олар –
Абсолюттік координаталар өте үлкен сандар арқылы беріледі, ал үлкен
Scale әдісінің жазылуы:
[НысанАтауы.] Scale (Х1, Y1) — (Х2, Y2)
Мұнда НысанАтауы жазылмауы да мүмкін. Егер НысанАтауы жазылмаса, онда
(X1, Y1) — нысанның сол жақ жоғарғы бұрышының жаңа
(Х2, Y2) — нысанның оң жақ төменгі бұрышының жаңа
Х1, Х2 және У1, У2 координаталарының арасындағы айырмашылықты сәйкесінше
Егер координаталар сәйкесінше Х1 > X1 немесе Y1 >
Scale әдісі орындалғаннан кейін Нысанның бұрынғы (абсолюттік) координаталары
2.3. Pset әдісі
Бұл әдісте Scale әдісі қолданылатын нысандарға қолданылады.
Синтаксис метода следующий:
Pset әдісінің жазылуы:
[НысанАтауы.] PSet (X, Y) [, Түс]
Мұнда НысанАтауы жазылмауы да мүмкін. Егер НысанАтауы жазылмаса, онда
(X, Y) — нысанда бейнеленетін нүктенің, нақтырақ айтқанда экрандағы
Түс (Цвет) — мәні Long типті сан болатын өрнек.
Әдісті жазу кезінде түс берілмеуі де мүмкін, онда қалыпты
Егер PSet әдісін қолданар алдында Scale әдісі қолданылмаса, онда
Нүктені өшіру үшін, оның түсін фон түсімен бірдей етіп
Picture1.Pset (50, 70), BackColor
Нүктенің өлшемін өзгерту үшін сурет салып отырған нысандағы
2.4. Line әдісі
Графиктік Line әдісінің көмегімен түзу немесе тік төртбұрыш салу
Line әдісі әр түрлі есептерді программалау барысында кеңінен қолданылады.
Line әдісінің мүмкіндіктері:
• осы әдіс қолданылатын нысандарда түзу сызықтар, кесінділер сызу;
• нысандарда боялған немесе боялмаған тік төртбұрыштар бейнелеу.
Line әдісінің жазылуы:
[НысанАтауы.] Line (Х1, Y1) — (Х2, У 2) [,
Мұнда НысанАтауы жазылмауы да мүмкін. Егер НысанАтауы жазылмаса, онда
Line қызметші сөзінен кейін жеке жақшаларға алынған, үтір арқылы
(XI, Y1) — (Х2, Y2) параметрлері — кесіндінің алғашқы
Түс (Цвет) — мәні Long типті сан болатын өрнек.
Түс параметрінің берілмеуі де мүмкін. Мұндай жағдайда ол нысанның
Жалауша (Флаг) параметрі – В немесе BF символдарының бірі.
FillStyle қасиетіне төмендегі мәндердің бірін беруге болады:
Мән Сипаты
0 Толықтай. Тік төртбұрыш FillColor қасиетінде берілген түспен толтырылады
1 Ашық (қалыпты жағдайдағы мән). Графиктік нысан боялмайды.
2 Көлденең сызықтар.
3 Тік сызықтар.
4 Жоғары бағытталған диагоналдық сызықтар.
5 Төмен бағытталған диагоналдық сызықтар.
6 Қиылысатын штрихтар.
7 Диагоналдық штрихтар.
Егер Жалауша беріліп, ал Түс берілмесе, онда артық үтірді
Түзудің немесе түк төртбұрыштың шекаралық сызықтарының қалыңдығын өзгертуге болады.
Visual Basic-те түзу ақырғы нүктесіз сызылады. Ақырғы нүктені салу
Pset [Step] (0, 0) [, Түс]
Егер түзу сызу барысында алғашқы нүкте (XI, Y1) берілмесе,
Pset, Line және Circle әдістері (х,у) синтаксисін қолдану арқылы
Осы нүктелердің әр қайсысын соңғы салынған нүкте координатасының өсімшесін
Мысалы Line (100, 200)-(150, 250) операторы
Line (100, 200)-Step(50, 50) операторымен тең мағыналы.
2.5. Circle (шеңбер) әдісі
Circle әдісінің көмегімен шеңбер, эллипстік формалар, доға (шеңбер сегменті)
Шеңбер сызу үшін оның центрінің орналасу орыны мен, радиусын
[НысанАтауы.] Circle [Қадам]( X, Y), Радиус [,Түс]
Тік жақшаға алынған параметрлер міндетті емес, яғни жазбауға болады.
Параметрлер міндетттері төмендегідей:
Қадам – Соңғы сызылған нүкте координатасының өсімшесін береді.
(X, Y) – Нысанда Circle әдісі сызатын шеңбер центрінің
Радиус – шеңбер радиусы.
Түс — сызық түсі.
Circle (1200, 1000), 750 – операторы центрі (1200,1000) нүктесінде
Бұл оператордың орындалу нәтижесі форманың координата жүйесі мен өлшеміне
ScaleWidth және ScaleHeight масштабтау қасиеттерінің көмегімен шеңбердің центрін форма
Circle ((ScaleWidth + ScaleLeft) / 2, (ScaleHeight + ScaleTop)
Доға сызу
Доға сызу үшін Circle әдісіне доғаның басталуы мен аяқталуының
[НысанАтауы.] Circle [Қадам](X, Y),Радиус[,Түс] [,Бұрыш1] [,Бұрыш2]
Бұрыштар мәні 0 мен 2( аралығында беріледі. 0 мәні
Егер 0 мәнінің алдына «-» (минус) таңбасы қойылса, онда
Сызу сағат тілінің бағытына қарсы бағытта сызылады.
Мысалы:
Формаға орналастырылған кнопка басылғанда экранда доға сызылады (13-сурет):
Private Sub Command1_Click()
Const PI = 3.14159265
DrawWidth = 3
Circle (2500, 1500), 1000, , 0, PI
End Sub
13-сурет
2. Формаға орналастырылған кнопка басылғанда секторы бөлініп алынған дөңгелек
Private Sub Command1_Click()
Const PI = 3.14159265
Circle (3500, 1500), 1000, , -PI / 2, -PI
End Sub
14-сурет
Өлшем бірліктер:
Бұрыш Радиан Бұрыш Радиан
0о 0 210о 7/6(
30о (/6 240о 4/3(
60о (/3 270о 3/2(
90о (/2 300о
120о 4/6( 330о
150о 5/6( 360о
180о (
Эллипс сызу
Circle әдісі арқылы эллипс сызудың толық жазылуы:
[НысанАтауы.] Circle [Қадам](X, Y), Радиус [, Түс] [, Бұрыш1]
Бұрыш1 және Бұрыш2 параметрлері міндетті, егер олар жазылмаған жағдайда,
СығуКоэффициенті – тік және көлденең өстер бойынша сығады және
Егер СығуКоэффициенті бірден үлкен оң сан болса, онда тік
Формаға орналастырылған кнопка басылғанда экранда эллипс сызылады (15-сурет):
Private Sub Command1_Click()
FillStyle = 0
Circle (600, 1000), 800, , , , 3
FillStyle = 1
Circle (2400, 1000), 800, , , , 1 /
End Sub
15-сурет
Басқарудың графиктік әдістерін қолдануға бірнеше мысалдар қарастырайық.
2.6. Мысалдар
2.1-мысал
8-суреттегідей жоба құрайық.
8-сурет
Осы жобаға бір графиктік аймақ және 3 кнопка орналастырамыз.
Жобаға төмендегі кодты енгіземіз:
Private Sub Command1_Click()
Picture1.ScaleMode = 7
Label1.Caption = "(" & Picture1.ScaleLeft & ", " &
Label2.Caption = "(" & Picture1.ScaleLeft + Picture1.ScaleWidth & ",
End Sub
Private Sub Command2_Click()
Picture1.ScaleMode = 5
Label1.Caption = "(" & Picture1.ScaleLeft & ", " &
Label2.Caption = "(" & Picture1.ScaleLeft + Picture1.ScaleWidth & ",
End Sub
Private Sub Command3_Click()
Picture1.ScaleMode = 1
Label1.Caption = "(" & Picture1.ScaleLeft & ", " &
Label2.Caption = "(" & Picture1.ScaleLeft + Picture1.ScaleWidth & ",
End Sub
2.2-мысал
Жобаға бір графиктік аймақ және бір кнопка орналастыр. Scale
Сол жақ жоғарғы және оң жақ төменгі бұрыштың координаталарын
Private Sub Command1_Click()
Picture1.Scale (100, 100)-(200, 200)
Label1.Caption = "(" & Picture1.ScaleLeft & ", " &
Label2.Caption = "(" & Picture1.ScaleLeft + Picture1.ScaleWidth & ",
End Sub
Осы құрған программаны (-7, 5) (7, -5) координаталары көрініп
Private Sub Command1_Click()
Picture1.Scale (-7, 5)-(7, -5)
Label1.Caption = "(" & Picture1.ScaleLeft & ", " &
Label2.Caption = "(" & Picture1.ScaleLeft + Picture1.ScaleWidth & ",
End Sub
2.3 - мысал
Кнопканы басқанда графиктік аймақта декарттық координата жүйесін сызатын программа
Private Sub Command1_Click()
Picture1.Scale (-10, 10)-(10, -10)
Picture1.Line (0, 10)-(0, -10)
Picture1.Line (-10, 0)-(10, 0)
End Sub
2.4 - мысал
Кнопканы басқан кезде графиктік аймақта кездейсоқ жерлерде, кездейсоқ түске
Rnd (сан) функциясы 0 мен 1-дің аралығындағы кездейсоқ сандарды
Программа тексті мынадай болады, ал оның орындалу нәтижесі 9-суретте
Option Explicit
Private Sub Command1_Click()
Dim R As Byte
Dim G As Byte
Dim B As Byte
Dim XPos As Integer
Dim YPos As Integer
Randomize
R = 255 * Rnd
G = 255 * Rnd
B = 255 * Rnd
XPos = Rnd * Picture1.ScaleWidth
YPos = Rnd * Picture1.ScaleHeight
Picture1.DrawWidth = 15
Picture1.PSet (XPos, YPos), RGB(R, G, B)
End Sub
9-сурет
2.5 - мысал
Line әдісін қолдану арқылы 10-суретте көрсетілген фигураларды экрандық формада
Суреттегі фигураларды салуға арналған оқиға процедурасы төмендегідей:
10-сурет
Private Sub Command1_Click()
Line (200, 200)-(2200, 200), 255 ‘Көлденең сызылған жіңішке
DrawWidth = 4
Line (200, 400)-(200, 1400), vbCyan ‘Тік сызылған қалың көк
DrawWidth = 2
Line (200, 1800)-(2000, 1100), vbRed ‘Орташа қалыңдықтағы көлбеу қызыл
Line (1400, 1000)-(400, 500), , B ‘Боялмаған тік төртбұрыш
Line (1600, 500)-(2400, 1000), vbRed, BF ‘Боялған тік төртбұрыш
End Sub
2.6 - мысал
Графиктік аймақта үшбұрыш салу.
Private Sub Command1_Click()
Picture1.CurrentX = 1500
Picture1.CurrentY = 500
Picture1.Line -(3000, 2000)
Picture1.Line -(1500, 2000)
Picture1.Line -(1500, 500)
End Sub
Программаның орындалу нәтижесі (11-сурет)
11-сурет
2.7 - мысал
Қолданушының координата жүйесін пайдаланып 12-суретте бейнеленген фигураларды сызатын программа
Private Sub Command1_Click()
Picture1.Scale (0, 10)-(15, 0)
Picture1.FillColor = vbRed
Picture1.FillStyle = 0
Picture1.Line (1, 1)-(5, 3), , B
Picture1.FillStyle = 4
Picture1.Line (3, 4)-(6, 7), vbBlue, B
Picture1.FillStyle = 6
Picture1.Line (8, 2)-(14, 9), , B
End Sub
12-сурет
2.8. Мысал
Форма центрінде үзік сызықтар арқылы шеңберлер сызыатын программа құру.
Private Sub Command1_Click()
Dim R As Byte
Dim G As Byte
Dim B As Byte
Dim Radius As Single
Dim XPos As Single
Dim YPos As Single
R = 255 * Rnd
G = 255 * Rnd
B = 255 * Rnd
XPos = Form1.ScaleWidth / 2
YPos = Form1.ScaleHeight / 2
Radius = ((YPos * 0.9) + 1) * Rnd
Circle (XPos, YPos), Radius, RGB(R, G, B)
End Sub
16-сурет
2.9. Мысал
Бұл мысалда Circle әдісінің әр түрлі параметрлері қолданылғандағы
Экрандық формада бір кнопка және PictureBox класының үш
Программа коды:
Dim Angle As Double
Const pi = 3.14159265358979
Private Sub Command1_Click()
Picture1.Scale (0, 35)-(15, 0)
Picture2.Scale (-5, 20)-(45, 0)
Picture3.Scale (-25, 15)-(15, -15)
Label1.Caption = " Шеңбер, дөңгелек, эллипс
Picture1.Circle (5, 25), 2.5, 0
Picture1.ForeColor = vbCyan
Picture1.FillStyle = О
Picture1.FillColor = vbCyan
Picture1.Circle (11, 25), 2.5
Picture1.FillColor = vbCyan
Picture1.ForeColor = vbBlue
Picture1.Circle (8, 5.5), 5.5, , , , 0.5
Picture1.Circle (8, 16), 4.5, , , , 1.5
Picture1.FillStyle = 1
Label2.Caption = " Шеңбер доғасы және дөңгелек секторы
Picture2.FillStyle = 0
Picture2.FillColor = vbCyan
Picture2.ForeColor = vbCyan
Picture2.Circle (5, 8), 4.5
Picture2.Circle (15, 8), 4.5
Picture2.Circle (25, 8), 4.5
Picture2.Circle (35, 8), 4.5
Picture2.FillColor = vbRed
Picture2.DrawWidth = 2
Picture2.Circle (5, 8), 4.5, vbBlack, 1, 5
Picture2.DrawWidth = 1
Picture2.Circle (15, 8), 4.5, vbBlack, -1, -5
Picture2.Circle (25, 8), 4.5, vbBlack, -5, -1
Picture2.Circle (35, 8), 4.5, vbBlack, -0.3, -5.8, 1.5
Label3.Caption = " Секторларды әртүрлі
Angle = 2 * pi / 7
Picture3.ForeColor = 0
Picture3.FillStyle = 0
Picture3.FillColor = vbRed
Picture3.Circle (0, 0), 10, , -6 * Angle, -7
Picture3.FillColor = vbGreen
Picture3.Circle (0, 0), 10, , -5 * Angle, -6
Picture3.FillColor = vbYellow
Picture3.Circle (0, 0), 10, , -4 * Angle, -5
Picture3.FillColor = vbBlue
Picture3.Circle (0, 0), 10, , -3 * Angle, -4
Picture3.FillColor = vbMagenta
Picture3.Circle (0, 0), 10, , -2 * Angle, -3
Picture3.FillColor = vbCyan
Picture3.Circle (0, 0), 10, , -Angle, -2 * Angle
Picture3.FillColor = vbCyan
Picture3.Circle (0, 0), 10, , 0, -Angle
End Sub
16-сурет
2.10 мысал
Бұл мысалда тышқан кнопкасы басылғанда шеңбер центрі белгіленіп, оны
Программа коды:
Dim X0 As Integer
Dim Y0 As Integer
Private Sub Form_Load()
Show
End Sub
Private Sub Form_MouseDown(Button As Integer, Shift As Integer, X
X0 = X ‘Тышқан кнопкасы басылған
Y0 = Y
MousePointer = vbCrosshair ‘
End Sub
Private Sub Form_MouseUp(Button As Integer, Shift As Integer, X
R = Sqr((X - X0) ^ 2 + (Y
Circle (X0, Y0), R ‘шеңбер сызылады
MousePointer = vbDefault
End Sub
17-сурет
2.7. Visual Basic программасы көмегімен функция графиктерін зерттеу
Microsoft Visual Basic 6 – программалау тілі VB –
Visual Basic – µрісі кез келген практикалыќ ќосымшаларда тиімді,
Windows- пен байланысќан жєне белгілі ќызмет атќаратын ќосымша ќ±ру
Визуалды программалау – программаныњ ж±мыс істеу терезесін ќ±ру,
Баќару элементініњ ќасаиттерініњ мєндері- мєндер программа ж‰ктелер алдында
Код болып аталатын, программаныњ бастапќы мєтінімен ж±мыс. Ол
Тексеру жєне бейімдеу.
BackColor, Caption, FontBold, FontItalic, FontName, FontSize, FontUnderline, Height, Width,
MaxLength (Максимальная длина) үнсіздік бойынша 0- мєнін ќабылдайды. Яѓни
Multi Line (Несколько строк) False мєніне ие болса бір
PasswordChar текстік өрісте пайда болатын символды көрсетеді, егер бұл
MaskedEdit - ќосымша басќарушы элементін µолдануѓа болады. Ол стандартты
SorollBars (Линейки прокрутки) 0- мєнін ќабылдайды (текстік терезеде сызѓыш
ActiveX – технологиясы Internet кµмегімен ќосымшалар жазуѓа м‰мкіндік береді.
Visual Basic Windows API – пен байланысып кез келген
Бітіру жұмысының нәтижесінде дайындалған негізгі программалық жабдықтардың бірі, ол
Программаның жұмыс істеу барысындағы экрандық бейнесі 18-суретте көрсетілген.
Жұмыс істеу алаңындағы негізгі кнопкалардың атқаратын қызметттері:
«график по формуле» - формулалар алаңындағы формулаға сәйкес график
«посылат на поле формулы» - жазылған формуланы формулалар алаңына
«очистка поля записей»- формула жазу алаңын тазартады;
«стереть» - формула жазу алаңындағы соңғы жазылған символды өшіреді;
«пробел» - формула жазу алаңында бос орын қалдырады;
«очистка графического поля» - график салу аймығын тазартады;
«выход» - жұмысты аяқтап, программадан шығу.
18-сурет
Программаның жазбасы А-қосымшада берілген. Қорытынды
Оқыту процесінде компьютерді қолдану оқушылардың білімді меңгеру дәрежелерін жоғары
Сабақ өткізу барысында дайын график құрушы программалрды да пайдалануға
Эксперимент нәтижесінде сабақты компьютерді қолданып оқыту оқушыларды қызықтырып қана
Оқыту процесіндегі компьютерді қолданудың мақсаттары, оның оқушы біліміне әсері,
Оқу процесінде компьютерлік техниканы қолдану оқушыларды саралап оқытудың
Арнаулы құрылған оқыту-үйрету программалары оқушылардың сыныптан тыс өз беттерімен
Ќолданылѓан єдебиеттер
1. “Информатика базовый курс” - Симонович С.В,
2. “Практикум по информатике” - А.В.Могилев, Н.И.Пак, Е.К.Хеннер, Москва
3. “ Visual BASIC” -Маркус Линке, Москва 1998г
4. “ Освой самостоятельно Visual BASIC 6” -
5. “ Visual BASIC Сравочник с примерами” -В.И.Король, Москва
6. “Информатика. Задачник практикум” (том 1,2) - Л.Залогова, М.Южаков
А-қосымша
Option Explicit
Dim tcount As Integer
Dim Primitives As New Collection
Private Enum DrawingState
state_None
state_Rectangle
End Enum
Private m_Drawing As Boolean
Private m_FirstX As Single
Private m_FirstY As Single
Private m_LastX As Single
Private m_LastY As Single
Private m_DrawingObjects As Collection
Private m_SelectedObject As Object
Private Sub Axis(xmax As Single, xmin As Single, ymax
picGraph.Scale (xmin, ymax)-(xmax, ymin)
picGraph.Line (xmin, 0)-(xmax, 0)
picGraph.Line (0, ymin)-(0, ymax)
End Sub
Private Sub GetXValues(xmax As Single, xmin As Single, xscl
xmax = Val(txtXMax.Text)
xmin = Val(txtXMin.Text)
If xmax 0 Then
txtPreFormula.Text = Left(txtPreFormula.Text, totalletters - 1)
Else
Exit Sub
End If
End Sub
Private Sub cmdSend_Click()
txtFormula(tcount - 1).Text = txtPreFormula.Text
txtPreFormula.Text = ""
End Sub
Private Sub cmdSpace_Click()
Dim totalletters As Single
totalletters = Len(txtPreFormula.Text)
txtPreFormula.Text = txtPreFormula.Text & " "
End Sub
Private Sub cmdClearFormula_Click()
txtPreFormula.Text = ""
End Sub
Private Sub cmdNumPad_Click(Index As Integer)
If cmdNumPad(Index).Caption = "sqr(" Then
MsgBox "Remember that for you to use this function,
frmGraphIt.txtXMin.Text = "0"
End If
txtPreFormula.Text = txtPreFormula.Text & cmdNumPad(Index).Caption
End Sub
Private Sub picGraph_MouseMove(Button As Integer, Shift As Integer, X
Dim r As Single
If Not m_Drawing Then Exit Sub
' Erase the old object.
Select Case m_State
Case state_None
Case state_Rectangle ' Drawing a
picGraph.Line (m_FirstX, m_FirstY)-(m_LastX, m_LastY), , B
End Select
' Update the last coordinates.
m_LastX = X
m_LastY = Y
' Draw the new object.
Select Case m_State
Case state_None
Case state_Rectangle ' Drawing a
picGraph.Line (m_FirstX, m_FirstY)-(m_LastX, m_LastY), , B
End Select
End Sub
Private Sub picGraph_MouseUp(Button As Integer, Shift As Integer, X
Dim obj As Object
Dim r As Single
On Error GoTo Oops
If Not m_Drawing Then Exit Sub
' Create the new object.
Select Case m_State
Case state_None
Case state_Rectangle ' Drawing a
Set obj = New draw_Rectangle
With obj
.X1 = m_FirstX
txtZ = m_FirstX
.Y1 = m_FirstY
txtY = m_FirstY
.X2 = m_LastX
txtZ2 = m_LastX
.Y2 = m_LastY
txtY2 = m_LastY
End With
End Select
' Add the new object to the collection.
' m_DrawingObjects.Add obj
Set obj.picGraph = picGraph
'SetDirty
' Stop drawing.
m_Drawing = False
m_State = state_None
picGraph.MousePointer = vbDefault
picGraph.DrawMode = vbCopyPen
Call FigureBox
Exit Sub
Oops:
MsgBox "You need to select the Box property from
m_Drawing = False
m_State = state_None
End Sub
Public Sub FigureBox()
Dim temp As Single
If Val(txtZ2.Text) > Val(txtZ.Text) Then
temp = txtZ.Text
txtZ.Text = txtZ2.Text
txtZ2.Text = temp
End If
If Val(txtY2.Text) > Val(txtY.Text) Then
temp = txtY.Text
txtY.Text = txtY2.Text
txtY2.Text = temp
End If
txtXMin = txtZ2.Text
txtXMax = txtZ.Text
txtYMin = txtY2.Text
txtYMax = txtY.Text
picGraph.Cls
Call cmdFormula_Click
End Sub
3
1
2
3
4
5
6
7