МАЗМҰНЫ
КІРІСПЕ
НЕГІЗГІ БӨЛІМ
1 Мүлікке салынатын салықтың теориялық аспектілері
1.1 Мүлік салығының пайда болу алғышарттары
1.2 Мүлік салығының экономикалық мәні
1.3 Мүлік салығын шетел тәжірибесінде қолдану ерекшеліктері
2 Қазақстан Республикасының салық жүйесіндегі мүлік салығының түсуіне
2.1 Мүлік салығын есептеу механизмі және төлеу тәртібі
2.2 Бюджет кірістерін қалыптастырудағы мүлік салығының орны
2.3 Шымкент қаласы Абай ауданы бойынша мүлік салығының
3 Қазақстан Республикасында мүлік салығының есептелу проблемалары мен
3.1 Қазақстан Республикасында мүлік салығын есептеудегі негізгі проблемалар
3.2 Жергілікті бюджетті қалыптастырудағы мүлік салығын жетілдіру жолдары
Қорытынды
Қолданылған әдебиеттер тізімі
Кіріспе
Мүлік салығы – Қазақстан Республикасының аумағында меншік, шаруашылық
Еліміздің егемендік алуымен бірге туындаған қоғамдық қатынастар жүйесінің
Алайда, ұлттық экономиканың өркендеуімен бірге, бүгінде жылжымайтын мүлік
Соңғы уақытта елімізде құрылыстың қарқынды дамуы, жылжымайтын мүлікке,
Қазіргі қолданыстағы салық жүйесінде салық ауыртпалығы негізінен заңды
Сол себепті бүгінгі күні бюджеттің кіріс көзінің басым
Мүліктің басқа объектілерге (табыс және қосылған құнмен) қарағандағы
Сондай-ақ мүліктік салықтарды жергілікті деңгейде қолдану салықтың негізгі
Жұмыс өзектілігі Қазақстанның дүниежүзілік шаруашылыққа итеграциялануымен байланысты біздің
Дипломдық жұмыс мақсаты – мүлік салығын зерттеу негізінде
Мақсатты жүзеге асыру мынадай міндеттерді шешуді талап етеді:
Мүлік салығының пайда болу алғышарттарын қарастыру;
Мүлік салығының экономикалық мәнін анықтау;
Мүлік салығын шетел тәжірибесінде қолану ерешеліктерін қарау;
Мүлік салығын есептеу механизмі және төлеу тәртібімен танысу;
Бюджет кірістерін қалыптастырудағы мүлік салығының орнын анықтау;
Шымкент қаласы Абай ауданы бойынша мүлік салығының түсуіне
Қазақстан Республикасында мүлік салығын есептеудегі негізгі проблемаларды анықтау;
Жергілікті бюджетті қалыптастырудағы мүлік салығын жетілдіру жолдарын қарастыру.
Дипломдық жұмыста жүргізілген зерттеу мүлік салығы тұрғысындағы салық
Дипломдық жұмыстың теориялық және әдіснамалық негізі Қазақстан Респуликасы
Дипломдық жұмыстың объектісі ҚР-ның салық жүйесіндегі мүлік салығы,
1 Мүлікке салынатын салықтың теориялық аспектілері
1.1 Мүлік салығының пайда болу алғышарттары
Салық салудың қарапайым әрі тарихи ерте нысаны тікелей
Жалпы алғашқы салықтардың пайда болуының күнiн анықтау мүмкiн
Осыдан келiп, мынаны айтуға болады, салықтардың алғашқы пайда
Салықтардың өзі пайда болғаннан бастап қазірге дейін даму
Салықтардың пайда болып, салық салу жүйесінің қалыптасуындағы ерте
Жалпы салықтардың iшiнде мүлiк салығының алатын орны ерекше.
Мүлікке салық Рим империясы кезінің өзінде белгілі болды.
Рим провинцияларында ең негiзгi табыс көзi мүлік және
ХVII ғасырдың екінші жартысында Ұлы Моғол
Джагир - әскери қызметі үшін жеке меншікке берілген
Заминдар – оның иелері заминдарлар, яғни заминдарлар өз
ХIХ ғасырдың басында Араб елдерінде қызметшілерге жалақы орнына
ХVIII ғасырда Ресейде І Петр патшалық құрған уақытында
Үздіксіз өсу үстіндегі мемлекеттік шығынды жабу үшін қандай
XIХ ғасырдың соңы ХХ ғасырдың басында адам қоғамында
Қазақстан аумағындағы салық және салық салу дамуының өзіндік
Қазақстанда ХVIII – ХІХ ғысырларда мүлікке салық –
Түрлі тарихи дәуірлерде отарланған халықты қанаудың басты құралы
салық жүйесі болды. Түрлі алым-салықтар салу арқылы басыбайлы
Қазақстандағы салық жүйесін реттеудің кезекті сатысы – 1891
1891 жылғы Ереже бойынша қазақ халқына салынған алым-салықтар
1891 жылғы Ереженің басты «жаңалығы» - ол түтін
Осы кезден бастап Қазақстанның бүкіл аумағында салық
1868 жылғы Уақытша Ереже бойынша жылына 3 сом
Өлкеде түтін салығының жаңа мөлшері тек 1886 жылы
1891 жылғы шаңырақ санының санағы үш жылда
Әр шаңырақтың көшіп-қонуын тұрақты түрде бақылау болыс басқарушылары
Сонымен бірге, Қазақстан тұрғындарына заттай және ақшалай земстволық
Әрбір шаңырақтан алынатын түтін салығын ауыл старшындары жинады;
Осылайша, 1891 жылғы Ереже өлкеде құрылған отаршылдық салық
ХІХ ғасырдың 20-30-жылдарында алым-салықтын мынадай тәтрібін
ХІХ ғасырдың 60-жылдарынан бастап патша үкіметі Қазақстанның аумағына
Ресей мемлекеті қоныс аударып келген шаруаларға олардың жаңа
Әр отбасыға норма бойынша 200-ге дейін құрылыстық бөрене
Қазақстанның тәуелсіз мемлекет ретіндегі жаңа салық жүйесінің қалыптасуы
Аралас экономиканың алғашқы белгілерінің пайда болуымен, 80-ші жылдары
Қазақстанда ұлттық салық жүйесінің қалыптасуының 5 кезеңін бөліп
1. Өтпелі кезең (1991-1994жж.) – салықтардың белгілі бір
1991 жылғы 9 шілдедегі Қазақ КСР Президентінің «ҚазКСР
2. Қалыптасу кезеңі (1995-1998жж.) – салықтар жалпымемлекеттік, жергілікті
Салық реформасының екінші кезеңінінің мақсаты: салық ауыртпалығын азайту;
«ҚР Президенті мен жергілікті әкімдерге уақытша қосымша өкілеттік
3. Даму кезеңі (1999-2001жж.) – салықтардың жалпымемлекеттік
4. Өрлеу кезеңі (2002-2008жж.) – Салық және басқа
Бұл кезеңнің негізгі мақсаты - құқықтық аспектілердің бюджетке
2006 жылғы Салық кодексінде салық төлешілерге қатысты өзгерістер
5. Жетілдіру кезеңі (2009ж. – қазіргі кезге дейін)
міндетті төлемдердің мынадай түрлері бөлінді: Салықтар (13); алымдар
Салық кодексі 2009 жылы, 2008 жылдағы салық төлеуші
1.2 Мүлік салығының экономикалық мәні
Салықтар мемлекет пен халықтың жан-жақты мұқтаждықтарын қанағаттандыру және
Салықтардың экономикалық мәні мынада:
- біріншіден, салықтар шаруашылық жүргізуші субъектілер мен халық
- екіншіден, шаруашылық жүргізуші субъектілер мен халық табысының
Салықтардың мәнін толық түсіну үшін олардың экономикалық маңызын
Экономикалық мазмұны жағынан салықтар – заңды белгiленген ретпен
а) азаматтар салықты мемлекеттен алатын игiлiктерге пропорционалды төлеу
б) салықтар табыстың мөлшерiнен, салық төлеушiлердiң жұмыс халiнiң
Салықтар бірнеше белгілері бойынша жіктеледі:
1. Өндіріп алу тәсілі немесе салықтарды салу объектісі
Тікелей салық – тікелей табыс немесе меншік иеленушілерден
Мәселен, жеке тұлғалар бүгін салық төлеуші болмаса да,
2. Тікелей салықтар: нақты және жеке болып бөлінеді.
Жеке салық – салық төлеушілердің табыстарына салынатын салық.
Жанама салық – тауар бағасына тағайындалу арқылы алынатын
3. Объектінің экономикалық белгілері бойынша былайша бөлуге болады:
- тұтынуға салынатын салықтар;
- табысқа салынатын салықтар.
Тұтынуға салынатын салық - мұнда белгілі таурларға (қызмет
4. Салық көлемін анықтау тәсілі бойынша: үйлесімді салық,
Үйлесімді салық – табыс көлемінің өзгерісіне қарамастан салық
Кемімелі салық – салық мөлшері табыс өскен сайын,
Мүлік салығы салық көлемін анықтау тәсілі бойынша үйлесімді
5. Салық сомасы түсетін бюджет деңгейіне немесе салықты
- жалпы мемлекеттік немесе республикалық салықтар;
- жергілікті салықтар болып бөлінеді.
Жалпы мемлекеттік салықтар - заңды және жеке тұлғалардан
6. Салықтарды пайдалану ретіне немесе тәртібіне қарай: жалпы
Жалпы салықтар – бір қазынаға түсетін және жалпы
7. Салық төлеуге байланысты: заттай және ақшалай болып
Заттай салық – салықты заттай немесе тауар түрінде
8. Салық субъектілеріне қарай немесе салықты төлеушілерге байланысты:
- заңды тұлғалардың салықтары;
- жеке тұлғалардың салықтары және аралас салықтар.
Заңды тұлғалардың салықтарына корпоративтік табыс салығы, заңды тұлғалардың
9. Салықтардың қолданылу қызметтеріне орай:
- жеке салықтар;
- төтенше слықтар.
Жай салықтар – мемлекеттің күнделікті қызмет барысында қолданлады.
Бұған Қазақстан Республикасындағы барлық салық түрін жатқызуға болады.
Төтенше салықтар – мемлекеттік шығындардың деңгейінің көбеюіне орай
10. Салықты есептеу және төлеу субъектісі бойынша салықтарды:
- қызметақылы;
- қызметақысыз деп бөлуге болады.
Қызметақылы салық – кезінде салық органдары салық төлеушіге
Мәселен, мүлік салығы қызметақылы слықтарға жатады, өйткені салық
Қызметақысыз салық – салық төлеушілерде өз алдына есептеледі
11. Салық базасының пайда болуы мен салықты төлеу
- активті салық;
- пассивті салық болып бөлінеді.
Активті салық – салық төлеушінің ағымдағы шаруашылық және
Пассивті салық, ең бастысы салықты төлеу – салық
- біріншіден, субъектінің кейбір жағдайларына салық салынады: мәселен
- екіншіден, белгілі бір заттарға салу. Мұндай заттарға:
12. Сонымен қатар салықтарды салық төлеушілердің арасында бөлуге
- үлестірме салық;
- сандық салық.
Санды салықтар нақты шығындарды жабудағы қажеттіліктер үшін емес,
13. Салықтардың төленуіне қарай:
- тұрақты салықтар;
- біржолғы салықтар деп бөлінеді.
Тұрақты салықтар – салық төлеушілердің меншігіндегі мүліктеріне немесе
Мүлікке салынатын салық - жылжитын және жылжымайтын
Жалпы, мүліктің жылжитын және жылжымайтын болып бөлінуі барлық
Жылжымайтын мүлік ұғымы үш элементтің жиынтығымен сипатталады деп
- жылжымайтын мүлік – жер учаскесінен бөлінбейтін адам
- жер учаскесі – табиғи объектілер орналасқан шектеулі
ҚР Азаматтық кодексінің «жылжымайтын заттар ұғымына қатысты анықтаманы
Әйтсе де, салық салу мақсатында, құқықтық және экономикалық
Енді «мүлік» ұғымын экономикалық категория тұрғысынан, сол сияқты
Мүлікке берілген түрлі анықтамаларға талдау жасай келе, «мүлік»
Мүлік салықтарының салық салу объектісі ретіндегі мүлікке бір
«Экономикалық категория ретіндегі мүліктен» «мүлік салықтарының салық салу
Мүлік салығы меншікке салынатын салықтар қатарына жатады. Меншікке
Меншікке салынатын салықтар қоғам алдындағы салықтық жауапкершілікті біркелкі
Мүлікке салынатын салық тікелей нақты салыққа жатады, оның
Жалпы мүлік салығы жергілікті бюджетке түсетін маңызды кіріс
Мүлікке салынатын салықтар көптеген мемлекеттерге кеңінен танымал ескіден
Тарихи тұрғыдан алып қарасақ, мүлікке салынатын салықтар (ең
Қазіргі салық заңдылығында кең қолданылатын «мүліктік салықтар» ұғымы
1.3 Мүлік салығын шетел тәжірибесінде қолдану ерекшеліктері
Әр елде мүлікке салық салу жүйелері өзінің ерекшеліктерімен
Ұлыбританияда жергілікті салықтар ішінде мүлікке салық негізгі болып
Ұлыбританияда кәсіпкерлік қызметті жүргізуге пайдаланылатын бірыңғай мүлік салығы
Жылжымайтын мүлікті бағалау құны негізінде 10 жылда бір
Сауда, бизнес, кәсіби қызметке пайдаланылатын жылжымайтын мүлікке төленген
Құрама Корольдікте (Англия, Шотландия, Уэльс, екі Ирландияда, Мэн,
Егер жер учаскесі тұрғын үйге не коммерциялық болып
Егер де участоктегі тұрғын үйді коммерциялық бағытта пайдалана
Ұлыбританияда ғана барлық еуропа елдерінің ішінде
Құрама корольдікте «жылжымайтын мүлік» түсінігі жер учаскесінің бірлігімен
Англияда нақты түрде жылжымайтын мүлікке салық ставкасы
Францияда мүлік салығының үш түрі бар:
- мүлік салығы (салынған учаскелер);
- мүлік салығы (салынып бітпеген учаскелер);
- тұрғын үйге салық;
Мүлік салығы (салынған учаскелер) құрылыс салынған аймақтардан алынады.
Салық салынатын бөлік телімінің кадастрлық арендалық құнының жартысына
Бұл салықтан мемлекеттік меншік және қала шетінде орналасқан
Францияда пәтер иесі фактілі түрде екі салық төлейді:
Француз логикасы ресейдікіне қарама – қарсы екенін атап
Ұлы француз революциясы кездерінен бері салықтардың негізгі
Салықтар сомасы жергілікті өзін - өзі басқару органдары
Тұрғын үйге салық – бұл әр жылдың бірінші
Әр түрлі жеңілдіктер салық төлеушінің отбасылық жағдайына байланысты
Салынған учаскелерге салық Францияда орналасқан ғимараттарға салынады және
Салынып бітпеген учаскелерге салық – жер салығы (негізінен
Еңбек құралы ретіндегі ауыл шаруашылығы мақсатындағы жерлердің ерекше
- Егер жер учаскесі ауыл шаруашылығы мақсатында бекітілсе,
- Егер жер учаскесі құрылымға қызмет етуге (яғни
Барлық жағдайларда, жергілікті билік салық ставкасын болжанып отырған
Францияда жылжымайтын мүлікпен жасалған операциялардан алынған табыстарға салық
Германияда жылжымайтын мүлік салығы жыл сайын жергілікті өзін
Заңды тұлғаларға бұл салық компанияның пайдаға салық
Салық салу мақсатындағы мүліктер Германияда келесідей түрде классификацияланған:
Жер учаскелері туралы мәліметтерді көрсету үшін екі мемлекеттік
Данияда орналасқан жылжымайтын мүлікке жылжымайтын мүлік салығының үш
1. жылжымайтын мүлікке жергілікті салық;
2. жылжымайтын мүлікке округтік салық;
3. офистер, отельдер, заводтар, шеберханалар және ұқсас коммерциялық
Жылжымайтын мүлікке салық табыс салығы мақсаты үшін шегерімдер
Жылжымайтын мүлікке жергілікті және октугтік салықтар мақсаты үшін
Жылжымайтын мүлікке жергілікті салық ставкасы орташа 0,6%-дан 2,4%-ға
Голландияда жылжымайтын мүлікке салық жыл сайын жергілікті органдармен
Меншік иесі мен пайдаланушы бір адам болған жағдайда,
Испанияда салық жыл сайын жергілікті өзін-өзі басқару органдармен
діріп алынады. Жер учаскелері мен құрылыстарға муниципалды округ
Кадарстлық басқарма мүлікті тіркеу, қайта бағалау мен айналысатын
Испанияда меншікке немесе мүлікке салық 286600 млн. песет
Мұра ретінде берілетін мүлік салығы - бюджетке 34200
Екінші және үшінші сатыдағы мұрагерлерге алымдар сомасы 1235
бөтен тұлғаларға алым жасалмайды.
Мүлікті өткізуге салық - 110750 млн.песет, немесе
Каталония провинциялары жылжымайтын мүлік салығын былай төлейді. Муниципалдық
Орташа алатын болсақ, қалада орналасқан мүлік салығына ставка
Жер учаскелерінің өсіп бара жатқан құнына салық бар.
Швецияда жылжымайтын мүлікке мемлекеттік салық тұруға, коммерциялық және
Салық ставкасы жалға берілетін пәтерлер және пәтерлер блогына
Италия еуропа елдерінің заң шығарушылығының үлкен атасы екенін
Еропаға тән ауыл шаруашылығы бағытындағы жерлердің ерекше статусы
Чехияда пәтер иемденушілерден салық Ресейдегі жүргізіліп жатқан ұқсас
Финляндияда жыл сайынғы мүлікке салық жылына 1
Швейцарияда федералды деңгейде бірыңғай салық жоқ. Жылжымайтын мүлікке
Еуропалық өлшемдер бойынша Швейцарияда салыстырмалы түрде салық салу
Кесте 1 – Шет мемлекеттердегі мүлік салығының ставкалары
Мемлекеттер Ставкалары
Ұлыбритания 1 - 4%
Дания 1%
Голландия 0,1 - 0,9%
Испания 4 - 6%
Швеция 0,5 - 1,3%
Финляндия 1%
Швейцария 0,4%
Ескерту – автормен құрастырылған
Қазіргі кезде жылжымайтын мүлікке салық жуықтап 130 елде
АҚШ пен еуропа елдері арасында екі рет салық
2 Қазақстан Республикасының салық жүйесіндегі мүлік салығының
2.1 Мүлік салығын есептеу механизмі және төлеу
Қазақстан Республикасында мүлікке салынатын салықтар:
- Заңды тұлғалар мен дара кәсіпкерлкерге салынатын
- Жеке тұлғаларға салынатын мүлік салығы деп
Заңды тұлғалар мен дара кәсіпкерлкерге салынатын мүлік салығының
1) Қазақстан Республикасының аумағында меншік, шаруашылық жүргізу немесе
2) Қазақстан Республикасының аумағында меншік құқығында салық салу
3) концессия шартына сәйкес концессия объектісі болып табылатын
2. салық салу объектілері бар заңды тұлғаның шешімі
3. салық төлеушілер мүлік салығын осы тарауда
Мыналар мүлiк салығын төлеушiлер болып табылмайды:
1) өз ауыл шаруашылығы өнімдерін өндіру, сақтау және
Өз ауыл шаруашылығы өнімдерін өндіру, сақтау және қайта
2) мемлекеттік мекемелер;
3) уәкілетті мемлекеттік органның қылмыстық жазаларды атқару саласындағы
4) діни бірлестіктер.
Аталған заңды тұлғалар пайдалануға, сенiмгерлiкпен басқаруға немесе жалға
Салық салу объектісі:
1. Дара кәсiпкерлер мен заңды тұлғалар үшiн Қазақстан
1) техникалық реттеу саласындағы уәкiлеттi мемлекеттiк орган белгiлеген
2) концессия шартына сәйкес концессия объектiлерi болып табылатын
Салық базасы:
1. Егер осы бапта өзгеше белгiленбесе, бухгалтерлiк есептiң
Концессия объектiлерiнiң орташа жылдық баланстық құны болмаған жағдайда
Салықты есептеу мен төлеу тәртібі:
1. Салық төлеушілер салықты есептеуді салық базасына тиісті
Ауыл шаруашылығы өнімдерін, акваөсіру (балық өсіру шаруашылығы) өнімін
2. Ортақ үлестік меншіктегі салық салу объектілері бойынша
3. Патент негізінде арнаулы салық режимін қолданатын дара
4. Бюджетке салық төлеу салық салу объектілерінің орналасқан
5. Салықтың ағымдағы төлемдерінің сомасын, патент негізінде арнаулы
Салық төлеушінің құрылу күнінен (салық салу объектілерін пайдалануға,
Ағымдағы төлемдерді төлеудің соңғы мерзімінен кейін құрылған салық
6. Салық кезеңі ішінде салық салу объектілері келіп
салығы бойынша ағымдағы төлемдер салық салу объектілері келіп
Салық кезеңі ішінде салық салу объектілері шығып қалған
Дара кәсіпкер кәсіпкерлік қызметте пайдаланылатын салық салу объектілері
Жекелеген жағдайларда салықты есептеу және төлеу:
Дара кәсіпкер кәсіпкерлік қызметте пайдаланылатын салық салу объектілері
Салық есептілігі:
1. Патент негізінде арнаулы салық режимін қолданатын дара
Патент негізінде арнаулы салық режимін қолданатын дара кәсіпкерлер
Аталған заңды тұлғалар пайдалануға, сенiмгерлiкпен басқаруға немесе жалға
2. Мүлік салығы бойынша ағымдағы төлемдер сомаларының есеп-қисабы
Жаңадан құрылған салық төлеушілер ағымдағы төлемдер сомаларының есеп-қисабын
Аталған заңды тұлғалар пайдалануға, сенiмгерлiкпен басқаруға немесе жалға
3. Салық кезеңі ішінде мүлік салығы бойынша салық
4. Декларация есепті жылдан кейінгі жылдың 31 наурызынан
Мүлік салығы
Төлеушілері
ҚР аумағында меншік шаруашылық жүргізу не оралымды басқару
ҚР-ның аумағында меншік құқығында салық салу объектісі бар
Концессия объектісі болып табылатын салық салу объектісін иеленуге,
Салық салу объектісі
Негiзгi құралдар құрамында есепке алынатын ғимараттар, құрылыстар немесе
Салық базасы
Бухгалтерлік есеп деректері бойынша анықталатын салық салу объектілерінің
Салық ставкасы
Заңды тұлғалар – 1,5 % ставкасы
Дара кәсіпкерлер
мен оңайлатылған
дкеларация негізінде а.с.р. қолданатын дара кәсіпкерлер – 0,5
Салық кодексінің 398-бабының 2 тармағында
аталған заңды тұлғалар үшін - 0,1%
Сурет 1. Қазақстанда заңды тұлғалар мен жеке кәсіпкерлердің
Төменде аталған заңды тұлғалар мүлік салығын салық базасының
1) діни бірлестіктерді қоспағанда, коммерциялық емес заңды тұлғалар;
2) негізгі қызмет түрі кітапханалық қызмет көрсету саласындағы
зеге асыратын мемлекеттік кәсіпорындар;
4) мемлекеттік меншіктегі және бюджет қаражаты есебінен қаржыландырылатын
5) ауыл шаруашылығы тауарларын өндіруші заңды тұлғалардың және
Мыналар жеке тұлғаларға салынатын мүлік салығының төлеушілері болып
1. Салық салу объектісі бар жеке тұлғалар жеке
2. Мыналар жеке тұлғалардың мүлік салығын төлеушілер болып
1) мерзімді қызметті өткеру кезеңіндегі мерзімді қызметтегі әскери
2) меншік құқығындағы барлық салық салу объектілерінің жалпы
3) меншік құқығындағы барлық салық салу объектілерінің жалпы
4) меншік құқығындағы барлық салық салу объектілерінің жалпы
Пайдалануға немесе жалға берілген салық салу объектілері бойынша
5) кәсіпкерлік қызметте пайдаланылатын салық салу объектілері бойынша
Салық базасы:
1. Әрбір жылдың 1 қаңтарындағы жағдай бойынша жылжымайтын
Қ = Қ б х S х К
мұнда:
Қ - салық салу мақсаты үшін мүліктің құны,
Қ б - тұрғын үй-жайдың, саяжай
S - тұрғын үй-жайдың, саяжай құрылыстарының немесе аяқталмаған
К таб - табиғи тозу коэффициенті,
К функц - функционалдық тозу коэффициенті,
К айм - аймақтау коэффициенті,
К аек. өзг - айлық есептік көрсеткіш өзгерісінің
2. Тұрғын үй-жайдың, саяжай құрылыстарының немесе
Кесте 2 – Тұрғын үй-жайдың, саяжай құрылыстарының
Рет
№ Елді мекеннің түрі Базалық құн, теңгемен
1. Алматы 30000
2. Астана 30000
3. Ақтау 18000
4. Ақтөбе 18000
5. Атырау 18000
6. Қарағанды 18000
7. Қызылорда 18000
8. Көкшетау 18000
9. Қостанай 18000
10. Павлодар 18000
11. Петропавл 18000 12. Талдыкорган 18000
13. Тараз 18000
14. Орал 18000
15. Өскемен 18000
16. Шымкент 18000
17. Облыстық маңызы бар қалалар 12000
18. Аудандық маңызы бар қалалар 6000
19. Кенттер 4200
Ескерту – Салық кодексінің мәліметтерінің негізінде жасалынған
2. Әрбір жылдың 1 қаңтарындағы жағдай бойынша жылжымайтын
Қ = Қ б x S x К
мұнда:
Қ – салық салу мақсаты үшін құн,
Қ б - осы баптың 2-тармағында белгіленген
тұрғын үйлердің салқын жапсаржайлары, шаруашылық (қызметтік) құрылыстары, шығыңқы
S - тұрғын үйлердің салқын жапсаржайларының, шаруашылық (қызметтік)
К таб – осы баптың 4-тармағында белгіленген тәртіппен
К аек. өзг - осы баптың 7-тармағында белгіленген
К айм - осы баптың 6-тармағында белгіленген тәртіппен
Жекелеген жағдайларда салықты есептеу мен төлеу:
Кәсiпкерлiк қызметтi жүзеге асырмайтын жеке тұлғалар, оның iшiнде
Осы баптың үшiншi бөлiгiнде көрсетiлгендердi қоспағанда, мұндай тұрғын
Осы баптың ережелерi салық базасы сәйкес айқындалатын тұрғын
Салық кезеңі:
1. Жеке тұлғалардың мүлік салығын есептеу мен төлеу
Мүлік салығының салық кезеңі – күнтізбелік жыл болып
2. Жеке тұлғалардың салық салу объектілері жойылған, бұзылған,
Салық ставкалары:
Салық базасы сәйкес айқындалатын жеке тұлғалардың мүлік салығы
Кесте 3 – Жеке тұлғалардың мүлік салығы бойынша
1. 1 000 000 теңгеге дейін қоса
2. 1 000 000 теңгеден жоғары 2 000
3. 2 000 000 теңгеден жоғары 3
4. 3 000 000 теңгеден жоғары 4
5. 4 000 000 теңгеден жоғары 5
6. 5 000 000 теңгеден жоғары
теңгеден асатын соманың 0,25 процентi
7. 6 000 000 теңгеден жоғары 7
8. 7 000 000 теңгеден жоғары 8
9. 8 000 000 теңгеден жоғары 9
10. 9 000 000 теңгеден жоғары 10
11. 10 000 000 теңгеден жоғары 50
12. 50 000 000 теңгеден жоғары 120 000
13. 120 000 000 теңгеден жоғары
748 300 теңге + 120 000 000 теңгеден
Ескерту – Салық кодексінің мәліметтерінің негізінде жасалынған
Салықты есептеу мен төлеу тәртібі:
Жеке тұлғалардың салық салу объектілері бойынша салықты есептеуді
Егер салық салу объектісі салық кезеңі ішінде меншік
аз болса, төленуге жататын мүлік салығы айқындалған салық
Бірнеше жеке тұлғаның ортақ үлестік меншігіндегі салық салу
5. Салық салу объектісі жойылған, қираған, бұзылған кезде
бұзылу фактілерін растайтын, уәкілетті орган беретін құжаттар болған
салық сомасын қайта есептеу жүргізіледі.
6. Салық кезеңі ішінде салық төлеушінің салық төлеуден
7. Бюджетке салық төлеу салық салу объектілерінің орналасқан
8. Салық кезеңі ішінде салық салу объектілеріне меншік
Меншік құқығын берген тұлға салық салу объектісін
Салықтың жылдық сомасын салық салу объектісіне меншік құқығын
9. Жылжымайтын мүлікке және онымен жасалатын мәмілелерге құқықтарды
Бюджет кірістерін қалыптастырудағы мүлік салығының орны
Республикамызда соңғы жылдары аймақтың экономикаға, аймақтарды дамытуға, дәлірек
Мүлік салығы Қазақстан Республикасының мемлекеттік бюджеті қалыптас
тыруда да айрықша маңызға ие болады.
Қазақстан Республикасы салық жүйесін басқару Қазақстан Республикасы
Конституциясы бойынша Президентке, Парламентке, Үкіметке,Қаржы Министрлігіне жүктеледі.
Қазақстан Республикасының бюджет жүйесі экономикалық қатынастар мен сәйкес
Бюджеттің әр түрлі деңгейлері жиынтығында мемлекеттік бюджетті құрайтын
Бюджет саясаты тек дағдарысқа қарсы шараларды қолдауға ғана
Елбасының Үндеуінен туындайтын еліміздің азаматтарының өмір сүру деңгейін
Ұлттық қордың қаражатын қалыптастыру және пайдалану жөнінде жаңа
Мемлекеттің алдына қоятын аса өзекті сауалдарының бірі –
Кесте 4 - ҚР-ның мемлекеттік бюджет кірістерінің
Төлем атауы 2008 жыл 2009 жыл 2010 жыл
2009 жыл 2010 жыл
сомасы % сомасы % сомасы % сомасы %
Салықтық түсімдер 2 819 69,8 2 228
Салықтық емес түсімдер 85 2,1 136 3,8
Негізгі капиталды сатудан түсетін түсімдер 56 1,4 35
Трансферттердің түсімі 1 072 26,5 1 104
Барлығы 4 034 100 3 505
Ескерту – ҚР-ның Қаржы министрлігінің мәліметтері негізінде автормен
4 кесте мәліметтеріне сәйкес, жалпы мемлекеттік бюджет кірістерінің
Кесте 5 – Мемлекеттік бюджеттегі салықтық
млн.тг
Төлем атауы 2008 ж 2009 ж 2010 ж
2009 2010
Салықтық түсімдер 2819510 2 228 682 2 934
Корпоративтік табыс салығы 920912 643 669 837 233
Жеке табыс салығы 267356 268 725 312 332
Әлеуметтік салық 251222 232 840 253 830 -18382
Мүлікке салынатын салық 77837 91 851 107 917
Жер салығы 10780 13 022 13 467 2242
Көлік құралдарына салынатын салық 14270 17 521 26
Бірыңғай жер салығы 445 578 762 133 184
Қосылған құн салығы, барлығы 640983 515 933 677
Акциздер, барлығы 51 589 57 393 61 423
Басқа да салықтар 584116 387150 643626 -196966 256476
Ескерту – ҚР-ның Қаржы министрлігінің мәліметтері негізінде автормен
Егер мемлекеттік бюджеттегі салықтық түсімдердің түсуіне талдау қорытындылары
Негізгі салық түрлері бойынша жылдық жоспар артығымен орындалды,
Кесте 6 – Мемлекеттік бюджеттегі салықтық түсімдердің үлесі,
Түсімдер 2008 жыл 2009 жыл 2010 жыл Ауытқу,
2009 жыл 2010 жыл
сомасы % сомасы % сомасы % сомасы %
Салықтық түсімдер 2820 100,0 2229 100,0 2934
Корпоративтік табыс салығы 921 32,66 644
Жеке табыс салығы 267 9,48 269
Әлеуметтік салық 251 8,91 233 10,45 254
Мүлікке салынатын салық 78 2,76 92 4,12
Жер салығы 11 0,38 13 0,58
Көлік құралдарына салынатын салық 14 0,51 18
Қосылған құн салығы, барлығы 641 22,73 516
Акциздер, барлығы 52 1,83 57 2,57
Басқа да салықтар 584 20,71 387
Ескерту – ҚР-ның Қаржы министрлігінің мәліметтері негізінде автормен
6 кесте мәліметтеріне сәйкес, 2010 жылы мемлекеттік бюджеттегі
Салықтық түсімдердің ішінде елеулі рөлді корпоративті табыс салығы
Қосылған құн салығы бойынша 2010 жылы бюджетке 677
2010 жылы әлеуметтік салықтан бюджетке 253 млрд. теңге
Мүлік салығынан бюджетке 107 млрд. теңге түскен және
Жер салығынан бюджетке 2010 жылы бюджетке 13 млрд.
Акциздер 2010 жылы 61 млрд. теңгені құрады. Бұл
Басқа да салықтар бойынша 2009 жылы бюджетке 584
2010 жылдың мемлекеттік бюджет кірістерінің ішіндегі салықтардың үлесі
Сурет 2. 2010 жылы мемлекеттік бюджет кірістерінің ішіндегі
Салықтық түсімдердің ішінде елеулі рөлді корпоративтік табыс салығы
Қосылған құн салығы салықтық түсімдердің ішінде 23,08 %-ын
Мүлік салығынан бюджетке 107 917 342,8 мың теңге
Акциздер 2010 жылы 61 423 118 мың теңгені
Нарықтық жағдайда салықтық саясаттың негізгі бағыты мемлекет пен
Мүлікке салық салу жүйесінің тиімділігі тек фискалдық маңызында
Қазақстан Республикасының бюджет кірістеріндегі меншікке салынатын салықтардың
Кесте 7 – ҚР-ның мемлекеттік бюджет кірістеріндегі меншікке
Түсімдер 2008 ж 2009 ж 2010 ж Ауытқу,
сомасы % сомасы % сомасы %
Меншікке салынатын салықтар 103332 100 122972 100 148407
Мүлік салығы 77 837 75,3 91 851 74,6
Жер салығы 11225 10,8 13600 11,05 14228 9,5
Көлік құралдарына салық 14270 13,8 17521 14,2 26
Қазақстан Республикасының мемлекеттік бюджет кірістеріндегі меншікке салынатын
Мемлекеттік бюджеттегі мүлік салығының түсу динамикасы 3 суретте
Сурет 3. Мемлекеттік бюджеттегі мүлік салығының түсу динамикасы,
Мемлекеттік бюджеттегі салықтық түсімдер 2 934 млрд. теңгені
Жалпы салықтық түсімдердегі мүлік салығының түсу динамикасын қарайтын
Мүлік салығынан бюджетке 107 млрд. теңге түскен және
Мүлікке салынатын салық - заңды тұлғалар мен жеке
Кесте 8 – Мемлекеттік бюджеттегі мүлік салығының құрылымына
млн. тг
Түсімдер
2008 ж 2009 ж 2010 ж Ауытқуы, (+-)
сомасы сомасы сомасы 2009 2010
Мүлік салығы, барлығы 77 837 91 851 107
Заңды тұлғалар мен жеке кәсіпкерлерге салынатын мүлік салығы
Жеке тұлғаларға салынатын мүлік салығы 2 504
2010 жылы Қазақстан Республикасының бюджетінің кірісіндегі мүлік салығы
2010 жылдың мемлекеттік бюджетіндегі мүлік салығының құрылымы пайызбен
Сурет 4. 2010 жылдың мемлекеттік бюджетіндегі мүлік салығының
5 суретте, Қазақстан Республикасы бойынша 2010 жылы мүлік
Қазақстан Республикасының облыстары бойынша мүлік салығының түсімдеріне талдау
Кесте 9 – ҚР-ның облыстары бойынша мүлік салығының
Облыстар 2008 ж 2009 ж 2010 ж Ауытқу,
сомасы % сомасы % сомасы % 2009 ж
Астана қаласы 5 842 7,5 5 883
Алматы қаласы 10 516 13,5 9 517 10,3
ОҚО 2 797 3,5 3 519 3,8 5
СҚО 1 442 1,8 1 417 1,5 1
Павлодар облысы 5 519 7,09 5 187 5,6
Маңғыстау облысы 7 673 9,8 10 402 11,3
Қостанай облысы 2 807 3,6 2 472 2,6
Қызылорда облысы 1 873 2,4 2 855 3,1
Қарағанды облысы 6 562 8,4 6 104 6,6
БҚО 2 589 3,3 2 077 2,2 2
Жамбыл облысы 1 875 2,4 2 369 2,5
ШҚО 3 883 4,9 4 723 5,1 4
Атырау облысы 12 227 15,7 19 242 20,9
Алматы облысы 3 461 4,4 4 208 4,5
Ақтөбе облысы 7 249 9,3 9 297 10,1
Ақмола облысы 2 025 2,6 2 545 2,7
Қазақстан Республикасы 77 837 100 91 851 100
Ескерту – Қаржы министрлігінің мәліметтері негізінде автормен
Қорыта келгенде, Қазақстан Республикасының облыстары мүлік салығының түсімдеріне
Екінші орынды Маңғыстау облысы, 2010 жылы жалпы мүлік
2.3 Шымкент қаласы Абай ауданы бойынша мүлік
Шымкент қаласы Абай ауданы бойынша Салық басқармасы
Шымкент қаласы Абай ауданы бойынша Салық басқармасы
Салық басқарманың негізгі мақсаты мен міндеттері
Абай ауданы бойынша салықтардың бюджеттерге түсу жағдайы 10
Кесте 10 – Абай ауданы бойынша салықтардың бюджеттерге
Түсімдер Мемлекеттік бюджет Республикалық бюджет Жергілікті бюджет
2009ж 2010ж 2009ж 2010ж 2009ж 2010ж
сомасы % сомасы % сомасы % сомасы %
Салықтық түсімдер 7327 100 33506 100 6 386
Корпоративтік табыс салығы 421 5,7 1216 3,6 421
Жеке табыс салығы 450 6,1 213 1 6,3
Әлеуметтік салық 384 5,2 1395 4,1 0 0
Мүлікке салынатын салық 42 0,5 291 0,8 0
Жер салығы 19 0,2 147 0,4 0 0
Көлік құралдарына салынатын салық 7 0,09
232 0,7
0
0 0
0 7 0,7 232 5,2
Қосылған құн салығы 3783 51,6 15048 44,9 3783
Акциздер 29 0,4 64 0,19 23 0,3 20
Басқа да салықтар 2192 29,9 12982 38,7 2159
Ескерту - Абай ауданы Салық басқармасы
Абай ауданы бойынша салықтардың бюджеттерге түсу жағдайына талдау
Абай ауданы бойынша салықтардың түсу үлесі 5 суретте
Жеке табыс салығы бойынша 2010 жылы бюджетке 2131
Сурет 5. 2010 жылдың Абай ауданы бойынша салықтардың
2010 жылы әлеуметтік салықтан бюджетке 1395 млн. теңге
Мүлік салығынан мемлекеттік бюджетке 291 млн. теңге
Жер салығынан бюджетке 2010 жылы бюджетке 147 млн.
Акциздер 2010 жылы 64 млн.теңгені құрады. Бұл 2009
Абай ауданы бойынша меншікке салынатын салықтардың құрылымы 11
Кесте 11 – Абай ауданы бойынша меншікке салынатын
Түсімдер 2009 ж 2010 ж Ауытқу
сомасы % сомасы % сомасы (+-) %
Меншікке салынатын салықтар 69 151 100 670 587
Мүлік салығы 42 072 60,8 291 126 43,4
Жер салығы 19 979 28,8 147 397 21,9
Көлік құралдарына салық 7 099 10,2 232 063
Меншікке салынатын салықтардың ішінде мүлік салығының алатын үлесі
Абай ауданы бойынша мүлік салығының түсу динамиасы 6
Сурет 6. Абай ауданы бойынша мүлік салығының түсу
Абай ауданы бойынша жалпы салықтық түсімдердегі мүлік салығының
Абай ауданы бойынша мүлік салығының құрылымына талдау мәліметтері
Кесте 12 – Абай ауданы бойынша мүлік салығының
мың тг.
Түсімдер 2009 жыл 2010 жыл Ауытқу (+-)
сомасы сомасы сомасы
Мүлік салығы, барлығы 42 072 291 126 249
Заңды тұлғалар мен дара кәсіпкерлерге салынатын мүлік салығы
Жеке тұлғаларға салынатын мүлік салығы 3 287 52
Абай ауданы бойынша 2009-2010 жж аралығындағы мүлік салығының
Абай ауданы бойынша 2010 жылғы мүлік салығы құрамының
Сурет 7. 2010 жылы мүлік салығының құрылымы, %
Абай ауданы бойынша 2010 жылы мүлік салығы құрамының
Қорыта айтқанда, Шымкент қаласы Абай ауданы бойынша салықтық
Ал 2010 жылы меншікке салынатын салықтардың жалпы сомасы
3 Қазақстан Республикасында мүлік салығының есептелу проблемалары мен
3.1 Қазақстан Республикасында мүлік салығын есептеудегі негізгі проблемалар
Салық жүйесі – реформалаушы экономиканың негізі. Ол Қазақстанның
Салық жүйесінің проблемаларының бірі ауылшаруашылық субьектілеріне салынатын
Біздің жас тәуелсіз мемлекетіміз фискальді саясатта бірінші қадамдарын
Салық жүйесінің тұрақтылығы;
Салық жинау механизімінің реттілігі ;
Өндірістің факторларын емес соңғы өнімін жеңілдету. Өндірістік инвестицияларды
Жергілікті және жалпы мемлекеттік салықтардың субординациясы;
Заң алдында барлық салық төлеушілердің теңдігі;
Салық төлеушінің ақпаратқа заңды құқығы;
Салық жүйесінің қарапайымдылығы;
Салық салу жүйесінің бейтараптылығы
Осы талаптар орындалмағаннан көптеген салықтық мәселелер туындайды.
Соның ішінде мүлікке салынатын салықтарға тоқталатын болсақ.
Мүлік салығын төлеу кезіндегі проблемалардың бірі - жеңілдіктер
Мүлік салығын есептеу кезінде қаржылық қызметкерлерден салық салу
Кесте 13 - Мүлік салығын есептеу кезіндегі қателіктер
№ Мүмкін болатын қателіктер Зардаптары
1 Салық салу базасына көлік құралдарының, консервацияның негізгі
2 Амортизацияға жатпайтын (жер, бітпеген капиталды құрылыс, кітапханалық
3 Мүлік салығын негізгі құралдардың құнымен есептеу, басқаша
4 Мүлік салығын есептеу кезінде жою құнын қате
5 Мүлік салығында есептеу кезінде тіркеу саясатында түсіндірулердің
6 Қайта бағалау кезінде амортизациялық бөлінулерді қате нормаларын
7 Негізгі құралдарды есептеу қайта бағалау кезінде базар
8 Материалды емес активтер (бірліктер) бойынша амортизацияның жоқтығы
9 Мүлік салығы бойынша жеңілдіктерді немесе олардың дәлелсіз
10 Мүлік салығының құнын қолдану кезінде қателер Салық
Мүлік салығының әлсіз жақтарының бірі – мүлікті бағалау.
- нарық көрсеткіштеріне негізделген;
- құн немесе қосу;
- табысқа негізделген.
Нарыққа негізделген тұрғы нарықтағы мүлік негізінде жасалады.
Қосу тұрғысы – берілген құрылыс бағасын анықтап, құрылыстан
Табысқа негізделеген тәсіл – меншікті бағалануға қолданады, ол
Нарықтың мәселесінің бірі, қозғалмайтын мүліктің бағасын анықтау табылады.
- анықтылық. Мүлікті бағалау үрдісі мен нәтижесі мөлдір,
- заңдылық. Салық міндеттемесі заңмен нақты бекітілген нормалармен
- әділдік. Есептеу механизмі біртұтас және бар салық
- техникалық өкілеттік. Мүлікті бағалау сәйкес әкімшілік құрылыммен
Салық органдарында салық төлеушілерді тіркеудің шаралары толық тексерілуде.
Тәжіриебе көрсеткендей, салық салу сұрақтары әмбебап сызбамен жасалынбайды,
Қазақстанға құлдырауды тоқтатып, өмірлік деңгейді жақсарту үшін жеке
Мүлікке салық негізгі өндіріс капиталдарына инвестицияларды қолдамайды. Ол
Мүлікке салынатын салықтардың кемшіліктері мен артықшылықтары бар.
Қазіргі салық жүйесі мүліктік салықтардың артықшылықтарын былайша дәлелдейді.
Егер тұтынуға, табысқа, пайдаға салынатын салықтарды алу өнімді
Әйтсе де, тағы бір ескеретін нәрсе, тікелей салық
Нарықтық экономикасы дамыған елдердің мүлікке (жылжымайтын мүлікке) салық
Соңғы жылдарда болжамдық мәліметтердің артық орындалуы, салық төлеушілердің
Бүгінде мүлік салығын белгілеу мен өндіріп алу тәртібі
Шешім барысында: біздің экономика дами ма, жоқ нақты
Мүлікке салықты құру мен қолдану үшін берілген талаптарға
- азаматтардың мүліктік қаржылық жағдайын декларациялау;
- Қазақстанның бағалаушы ассоциацияның кәсіби жұмысын жүзеге асыру
- орта арнайы білімі бар агенттер мен жұмысты
1) жеке тұлғаларға жалға беруді тексеру бойынша арнайы
салық төлеушілерден ақпарат алу үшін бланктер толтыру;
салық төлеу жайлы хабарлау;
жеке тұлғалардан салық жинау.
- Мүліктің бағалау құны нарықтадағы бағадан жоғары болмауы
1) объектіні табу аймағы, өйткені объектінің нарықтық құны
салыну жылы, соңғы өңдеу жылы;
объект құрамындағы бірлік саны, егер ол бірнешелермен қолданушылар
4) қабаттар саны, салық салынатын бірліктің орналасқан қабаты;
5) салық салынатын бірліктің шекарсын анықтау.
Осыған байланысты салық ставкаларына бақылау жергілікті деңгейде маңызды
3.2 Жергілікті бюджетті қалыптастырудағы мүлік салығын жетілдіру жолдары
Еліміздің егемендік алуымен бірге туындаған қоғамдық қатынастар жүйесінің
Алайда, ұлттық экономиканың өркендеуімен бірге, бүгінде жылжымайтын мүлік
Соңғы уақытта елімізде құрылыстың қарқында дамуы, жылжымайтын мүлікке,
Бірқатар қазақстандық ғалым-экономистердің пікірі бойынша, «Қазақстанда мүлікке салық
Біз Қазақстан аумағында заңды тұлғаға да, сол сияқты
Жылжымайтын мүлікке салынатын салықты Қазақстанда енгізудің алғышарттары бүгіннің
Мүлікті жария етудің мақсаты – біріншіден, тиісті тәртіппен
Қазақстанда мүлікке салық салудың қазіргі жүйесін жетілдіру қолданыстағы
Жылжымайтын мүлікке салынатын салықты салық жүйесіне енгізу ұзақ
Бүгінде мемлекеттік жер кадастры – бұл сыртқы
Қазіргі халықаралық тәжірибе, сондай-ақ Қазақстанның өз тәжірибесі көрсеткендей,
Бұдан басқа, мемлекеттік жер кадастры ақпараттық жүйенің негізгі
1.фискалық кадастр
2.құқықтық кадастр
3.кешенді (интегралдық) кадастр
Жылжымайтын мүлікке салық салу жүйесінің негізі фискалдық кадастр
Фискалық кадастр – бұл әділеттілік қағидасы негізінде бағаланған,
------
Сурет 8. Фискалдық кадастрмен орындалатын функциялар мен міндеттер
Құқықтық кадастр жердің бір иесінен екіншісіне өтуін қамтамасыз
Кепілдіктер. Иелік ету құжаттарын тіркеу меншік иесіне иелік
хабарлама және артықшылық. Тіркеу кадастрдың құқықтық аспектісінде қоғамға,
Нақты бір жер теліміне байланысты жылжымайтын мүлікке құқық
Құқықтық кадастр
Әрбір меншік иесі туралы, оның иелігіндегі құқықтар құрамы
Жоспары мен өлшеу нәтижесі енетін жер телімінің
-жер телімі мен басқа да жылжымайтын мүлікке құқықыты
- жер телімінің шекарасын сипаттау;
- жер мен ғимараттарды сипаттау.
Сурет 9. Құқықтық кадастр орындайтын негізгі функциялар мен
Көп мақсатты кадастр фискалдық және құқықтық кадастрлардың элементтерін
Қазақстандағы жерге салық салудың маңызды ерекшелігі болып
Түрлі кадастрларды көп мақсаттыға біріктіруді қолдаудың негізгі аргументтердің
Қазақстанда бұл кадастр енгізілген жағдайда, жер, жер телімі
Біздің елде жер кадастрының көп мақсаттылық сипатының қажеттілігі
Осы жағдайлады ескере келе, Мемлекеттік бірыңғай жылжымайтын мүлік
- кадастр көп мақсатты болуы қажет;
- оған енетін мәліметтер кімнің пайдалануында – мемлекеттің
- ешқандай қалып қоюсыз және қайталанбаусыз толық және
- обьектілер өзгерістерін және қалалық орта құбылыстарын ескере
- оны жасауға және енгізуге кететін шығындар барынша
Осы талаптарға сәйкес мемлекеттік жылжымайтын мүлік кадастрының бірыңғай
Сонымен, жылжымайтын мүлік кадастрын жетілдіру арқылы біз жылжымайтын
Қазақстандағы мүлікті жария етуден алдын ала есептеулер бойынша
Мүлікті жария етуге рақымшылық жасауды жүзеге асырудың нәтижесінде
Сондай-ақ жылжымайтын мүлікке салық салу жүйесін Қазақстанда енгізудің
Сонымен, қолданыстағы мүлік салықтарын жаңа салықпен ауыстыру жылжымайтын
Сонымен бірге жылжымайтын мүлікке салық салуға көшу бұл
Жылжымайтын мүлікке салынатын салық – келешегі зор салықтардың
Жылжымайтын мүлікке салынатын салыққа көшудің негізгі идеясы -
Инвестициялық белсенділікті көтерудің маңызды факторларының бірі жылжымайтын
Сонымен қатар, нарықтық құн негізінде салық салу жер
Жүргізілген зерттеулердің нәтижесінде, Қазақстан Республикасының территориясында тіркелген коммерциялық
Жылжымайтын мүлікке салық салуды енгізген жағдайда салық салу
Қазіргі таңда Қазақстан экономикасының дамуымен байланысты жылжымайтын мүлікке
1. Жылжымайтын мүлікке салық бойынша бюджетке түсетін салық
2. Жеке тұлғалар үшін есептелген жаңа салық сомасы
3. Әлеуметтік жағынан төмен немесе қорғалмаған тұрғындардың топтары
4. Нақты сектордағы ұйымдарды (агроөнеркәсіп кешеніндегі) ұйымдарды ынталандыру
Егер Қазақстан Республикасында жылжымайтын мүлікке салынантын салық жүйесін
Егер біз салық жүйесіне жылжымайтын мүлікке салынатын салықты
1. Жылжымайтын мүлікке салық толық меншігінде жерлері, ғимараттары
2. Жылжымайтын мүлікке салық орта және қысқа мерзімді
3. Жылжымайтын мүлікке салық жеке тұлғалар үшін
4. Жылжымайтын мүлікке салық басқа да барлық
Демек, жүргізілген зерттеулердің нәтижесінде жылжымайтын мүлікке салық салу
- шаруашылық қызметтердің шынайлығын (ашықтығын) қамтамасыз ете отырып,
- жергілікті жерлерде өкімет органдарының нарықтық айналымды дамытуға
- салықтық ауыртпалықты жылжымайтын мүліктің нарықтық бағасы арқылы
- заңсыз операцияларды жою және салықтан жалтаруды қысқарту
- жылжымайтын мүліктердің нарықтық құндарының өсуіне байланысты салықтық
Қорытынды
Нарықтық қатынастардың қазіргі кездегі даму жағдайы, өнеркәсіп орындарының
Себебі салық жүйесі экономикалық процестерге оң ықпал етіп,
Қазіргі қаржы-экономикалық қатынастардың қарқынды дамуымен бірге мүлікке салық
Ұлттық экономиканың өркендеуімен бірге, соңғы уақытта жер, мүлік,
Мүлікке салынатын салықтар әлемнің көптеген елдерінде салық жүйесінің
Салық саясаты саласында Салық кодексіне бірқатар ставкаларды сақтау
Мүлікке салық салу жүйесіне жүргізілген зерттеулер келесі негізгі
Меншік қатынастары тарихи және экономикалық тұрғыдан дамыған сайын
Дамыған нарықтық мемлекеттердің тәжірибесін талдау оларда мүлікке салық
3.Мемлекеттің алдына қоятын аса өзекті сауалдарының бірі –
Мемлекеттік бюджетке 4 388,8 млрд.теңге түсті, бұл 2009
4. Қолданыстағы мүлікке салық салу жүйесін зерттей келе,
- заңды тұлғалардың мүлкіне салынатын салық тек жылжымайтын
- жеке тұлғалардың мүлкіне салынатын салық өте төмен
- жерге салынатын төлемдер тұрақты емес, инвестициялық жобалардың
- жаңадан салынған объектілердің көп бөлігіне мүлік салықтары
- заңды және жеке тұлғалардың мүлкіне салық салудағы
Сонымен, қолданыстағы мүлікке салық салу жүйесі ұлттық табысты
5. Жылжымайтын мүлікке салынатын салықты Қазақстанда енгізудің алғышарттары
Жылжымайтын мүлікке салық салу жүйесін Қазақстанда енгізудің алғышарттарының
Сонымен, қолданыстағы мүлік салықтарын жаңа салықпен ауыстыру жылжымайтын
6. Мүлікке салық салу жүйесін жетілдіру барысында келесі
- қолданыстағы мүлікке салынатын салықтар жүйесін жергілікті жылжымайтын
- Мемлекеттік бірыңғай жылжымайтын мүлік кадастрын қалыптастыруды ұсынамыз.
- Қазақстан аумағында бұл салықты жаппай енгізбес бұрын
Қолданылған әдебиеттер тізімі
Ермекбаева Б.Ж. «Салық және салық салу» - Алматы:
НурхалиеваД.М., Омарова Ш.А. «Налог и налогооблажение», - Оқулық
Үмбеталиев А.Д., Керімбек Ғ.Е. «Салық және салық салу»,
Бекболсынова А.С. «Салық жүйесінің негіздері», - Оқулық Астана:
Мүслимова С.А. «Мүлікке салық салу нысандары». // -
Ермекбаева Б.Ж. «Шет мемлекеттер салығы», - Алматы: 2004,
Бердешова И.Ә. «Экономикасы дамыған елдерде мүлікке салық салудың
«Салық және бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдер
Омаров К.Р. Отраслевые и иные особенности налогооблажения и
Қазақстан Республикасының Қаржы министрлігінің статистикалық бюллетені – 2010.
Сахариев С.С., Сахариева А.С. «Жаңа кезең – экономикалық
Шымкент қаласы Абай ауданы салық басқармасының статистикалық бюллетені
Сиязбекқызы Б.А. «Аймақтық экономика дамуындағы жергілікті бюджеттік үрдістің
Ергожин Д.Е. «Фотографировать ваше имущество налоговики не будут...»
Сарыбаева Д.К. «Салық салу мақсатында мүлікті бағалау мәселелері»
Оспанов М.Т. «Гармонизация налоговых отношении», - Оқулық Алматы:
Мыңбаева А.Н. «Қазақстанда жылжымайтын мүлікке салынатын салықты енгізудің
А.Ә Макенова «Жылжымайтын мүлікке салық салу жүйесінің ақпараттық
Нуримова А.С. «Қазақстанда мүлікке салық салу жүйесін жетілдіру
Туралыкова Е.С. «Совершенствование налоговой системы РК» // Бухгалтер
62
3
Фискалық (салықтық) кадастр
Фискалдық кадастрдың міндеттері
Ұсақ жер телімдерін (парцелл) анықтау және сәйкестендіру
1. Өңірлердің аумақтық дамуына бағытталған инвестициялық жобалар мен
Әр ұсақ жер телімдерінің нарықтық құнын есептеу, салық
2. Жер және басқа да жылжымайтын мүлік нарығын
3. Жер ресурстарын оңтайлы пайдалану мәселесімен айналысатын органдарды
Салық төлеушілерді анықтау:
Меншік иесін;
Пайдаланушыны.
4. Жер ресурстарына қатысты түрлі ұйымдарға арналған кадастрлық