ЖОСПАР
Кіріспе
Көрнекі оқыту әдістері
1.1 Көрнекілік туралы түсінік
1.2 Көрнекі оқыту әдістері
Көрнекі құралдарды бастауыш сыныптарда қолданылуы
2.1 Сабақта көрнекі құралдарды пайдалану
2.2. Көрнекілік әдістерін пайдаланған сабақ жоспары
Қорытынды
Пайдаланан әдебиеттер
Кіріспе
Болашақ маманның ең негізгі міндеті таңдаған мамандығы бойынша
Оқушының байқау, көру қабілеттерінің ерекшеліктерін ескеріп, дамытатын- көрнекілік.
Көрнекілік- оқытуда заттар мен құбылыстардың өзіне тән жаратылыс
«Қазақ жастары ғылым, өнерді кітап сөзі деп қарамай,
1.Көрнекі оқыту методы
1.1.Көрнекілік туралы түсінік
Сан алуан көрнекіліктер түрлері педагогика ғылымында жүйеленіп, топтастырылған:
Педагогикалық машық кезеңдерінде әртүрлі көрнекіліктерді шын түрлерімен қолдана
Мектеп табалдырығын жаңа аттаған жас бүлдіршіндерге әуен туралы
Көрнекіліктер түрлері дидактикалық үрдістерімен, соның ішінде дамыта оқыту
Күнделікті сабақтарда тақырыпқа сай күйтабақтар, үн таспалары, әнші
Көрнекіліктер оқу бағдарламасына сай дайындалуы керек.
Эстетикалық тәрбие беру мақсатында балалардың талғамын өсіретіндей әсем,
Жүйелі, жинақты тұруы тиіс.
Тақырыптың мазмұнын аша түсіп, толықтыратындай болуы керек.
Тоқсан соңындағы қайталау сабақтарында оқушылардың білімін тексеру бағытында
Мысалыға ән сабақты алайық. Жалпы ән сабағын көрнекіліктердің
Сабақтың екішнші бөлігінде ән үйрету, ән айтқызуға әнші-
Сабақтың үшінші бөлігі оқушылардың ой- өрісін, эстетикалық талғамын
Мектептегі барлық оқу әне сыныптан тыс эстетикалық бағыттағы
1.2.Көрнекі оқыту әдістері
Көрнекі оқыту методы өтетін материалды оқушылардың көзімен көріп,
Фильм көрсеті. Оқу фильмдері оқыту методы ретінде қолданылады.
Фильмдер сабақ кезінде иүрлі дидактикалық мақсатта да пайдаланылады.
Фильмерді материалды түсіндіру үстінде көрсету- педагогикалық тәжірибелерде көбірек
Сабақ үстінде материалды біртіндеп түсіндіре отырып, осы тақырыпқа
Киноны оқушылардың өздігінен меңгеретін жұмыстарына байланысты да пайдалнуға
Телевидение. Телевидение да техникалық оқу құралдарының бірі
Радио. Дыбысты техникалық құралдардың бірі- радио. Елімізге радио
Магнитофон жазбалары. Ана тілі сабақтарынан жыбысты техникалық құралдар
Магнитофон жазбалары әдебиет пен музыка сабақтарынан да өте
Экскурсиялық оқыту. Экскурсия- exsursio деген латын сөзінен алынған,
Экскурсия өзінің мазмұны жөнінен үш түрлі дидактикалық мақсатпен
Экскурсия сабағының барысында өтетін тақырып әңгіме методы мен
Экскурсия кезінде оқушылар көптеген материалдар жинайды, суреттер салады.
2.Көрнекі құралдарды бастауыш сыныптарда қолданылуы
2.1.Сабақта көрнекі құралдарды пайдалану
Оқушылардың сабаққа ынталы қатысып, программалық материалдарды жете меңгеруі
Сабақтың зқызғылықты да әсерлі өткізілуі жаңа тақырыптың тартымды
Мысалы: «Күз» тақырыбын алғанда құлап түсу, жапырақ, жеміс,
Жапырақ: Бұл жапырақ сары, ал мынау да жапырақ,
Құлап түсу. Жапыратқтар құлап түсіп жатыр.
Жер: жапырақтар жерге құлап түсіп жатыр. Жерде көп
Алма: мынау алма. Ал мынау алмұрт. Алма үлкен.
2- оқушы: Жеміс бағында күн. Алма, алмұрттар піскен.
- Бұл жапырақ па?
- Иә, бұл жапырақ.
- Жапырақ қандай?
- Жапырақ қызыл.
- Ал, мына жапырақ қандай?
- Ол сары.
- Дұрыс айтасын. Жапырақтар сары, қызыл. Жапырақтар әртүрлі.
- Ағаш жапырақтары құлап түсіп жатыр ма?
- Иә, ағаш жапырақтары құлап түсіп жатыр.
- Иә, жапырақтар желмен ойнақшып билейді.
- Мектеп бағында жапырақтар бар ма?
- Иә, онда жапырақтар көп.
- Барлық ағаштарда да жапырақтар бола ма?
- Иә, барлық ағаштарда да жапырақ болады.
- Дұрыс айтасыңдар. Ал, енді терезеден қараңдар. Мектептің
- Оларда жапырақтар бар.
- Ал, енді айтшы. Сенің аулаңда да жапықтар
- Бар.
- Бұл ненің жапырағы? Алма ағашының жапырақтары да
- Біздің үйдің ауласында алма ағаштары жоқ.
- Жарайды. Айтыңдаршы, кімнің ауласында алма ағаштар бар?
- Харисовтың аудасында алма ағаштары өседі.
- Енді кімнің үйінде?
Оқушылар үндемеді.
Тілеулінің үйінде де алма бар ма?
Оның алмасы піскен бе?
Иә, оның алмасы піскен.
Енді кімнің үйінде қандай жеміс ағаштар өседі?
Шие, қараөрік ағаштары ешкімде жоқ па?
Ретіне қарай сәйкес келетін мақал- мәтелдер болса үйретеміз.
Тексті мазмұны бойынша оқушыларға төмендегідей сұрақтар қойылады.
Күзде неше ай бар?
Күздің бірінші айы қалай аталады?
Сентябрьдің ауа райы қандай?
Жаңа оқу жылы қашан басталады?
Мектеп бағында балалар не істейді?
Орманға балалар не үшін барады?
Сұраққа толық жауап алғаннан кейін, оқушылар «Сентябрьдің аа
Сабақты техникалық құралдардың (компьютер, магнитофон, телевизор) комегімен өткізу
2.2. Көрнекілік әдістерін пайдаланған сабақ жоспары
Тақырыбы: Бас әріппен жазылатын сөздер
Сабақтың мақсаты: 1. Бас әріппен жазылатын сөздер туралы
2. Жаттығу жұмысын жүргізе отырып, қазақ білі сабағына
3.Оқушыларды таза, сауатты жазуға тәрбиелеу.
Көрнекілігі: «Бауырсақ» ертегісінің кейіпкерлері, карточка, ереже, ойын түрлері.
Сабақтың барысы: І.Ұйымдастыру кезеңі.
Оқушыларды ұйымдастырып, қазақ тілі сабағы екендігін айтып, сабаққа
Балалар, біздің бүгінгі сабағымыз «Ертегі» сабақ деп аталады.
Ертегі дегеніміз не?
Ертегі дегеніміз ертедегі адамдардың ойынан, арманына, қиялынан туған.
Қандай ертегілерді білесіндер?
«Бауырсақ», «Қасқыр мен түлкі», «Қарға ен түлкі».
Дұрыс, ендеше біздің бүгінгі сабағымызға өздерін жақсы білетін
«Бауырсақ» ертегісінде қандай кейіпкерлер бар еді? «Қоян, аю,
Дұрыс.
ІІ.Балалр, енді дәптерлерімізді ашып, бүгінгі күнді белгілеп қояйық.
Жаңа сабақ: «Бас әріппен жазылатын сөздер».
Кім айтады, қандай сөздер бас әріппен жазылады?
Сөйлемнің бірінші әрпі, кісі аттары, жер- су аттары.
Соның ішінде біздің ьүгінгі өтетініміз «Кісі аттарының бас
Кісіаттары сөйлемнің басында келсе де, соңында келсе де
Бас әріппен жазылып тұрған сөздер қайсы? Неліктен?
Берік пен Серік екінші сыныпта оқиды. Кісі аты
Дұрыс, балалар, біздің бүгінгі сабағымызда «Бауырсақ» ертегісі қонаққа
Алдынан кім шықты? (қоян).
Қоянның қарны аш, ол бауырсақты көрген кезде қарным
Шоқан Уәлиханов сөзі қандай әріппен жазылып тұр? Неліктен?
-Өйткені ол кісі аты.
Ш.Уәлихановтың суретін көрсетіп, ол ғылымды зерттеген, үлкен ғалым
Енді қоянның екінші шарты бар екен.
2-шарт
Ғылым- білім туралы мақал- мәтелдер айтыңдар.
Оқу- білім бұлағы.
Білім- өмір шырағы.
Ақыл- таусылмайтын кен.
Карточкамен жұмыс:
4 оқушыға карточка таратып беремін.
1- карточка.
Сөйлемді оқып, кім? Сұрағына жауап беретін сөзді тап.
2- карточка.
Машина сөзі қандай сұраққа жауап береді?
3- карточка.
Суреттегі затты атап, дауысты, дауыссыз дыбыстарды ата, шана,
4- карточка.
Суреттегі заттың атын атап, буынға бөл.
Кір-пі, шыр-ша.
Орны ауыстырылып берілген сөздерден сөйлем құрауымыз керек.
Оқиды Марат, сыныпта екінші құйды су, гүлге Айгүл.
Оқушы, Арман үлгілі.
Жаңа сабақты қорыту.
Сонымен, балалар, біз бүгін сабақта нені үйрендік?
Кісі аттарының бас әріппен жазылатындығымен таныстық.
Кісі аттары қандай әріппен басталып жазылады екен?
Бас әріппен.
Үй тапсырмасы:
Ережені жаттау, 165- жаттығуды жазбаша орындау.
Қорытынды
Бастауыш сыныптарда балаларды оқытуда көрнекіліс әдісі кеңінен пайдаланылады.
Көрнекілікке табиғи объектілер: өсімдіктер, заттармен құбылыстар жатады. Бұлардың
Сынып жетекшісі ертеңгі біздің болашағымыз- жас өспірімдерді көркем
Жас ұрпаққа әлемдік мәдениеттің озық үлгілерін таныстыруды, өз
Пайдаланған әдебиеттер
Көшекбаев Н. Оқыту теориясы. «Мектеп» баспасы, Алматы, 1976
Сабақ беру тиімділігін арттыру жолдары. Құраст.Б.Сманов.- Алматы: Мектеп,
Ералина А. Қазақ ұлттық қолөнер шеберлері шығармашылығын пайдалану//
Ержанов С. Бас әріппен жазылатын сөздер.//Бастауыш мектеп.-1998.-№1.-40-41б.
Жәрдемова А. Ән сабағында көрнекіліктерді пайдалану// Бастауыш мектеп.-2003.-№2.-13-15б.
2