МАЗМҰНЫ
Кіріспе............................................................................................................
1. Салық және салық жүйесін
1.1 Салықтың экономикалық мәні мен маңызы және
1.2 Қазақстан Республикасының салық жүйесі мен құрамы ..................
2. Жергілікті салықтарды есептеу және жинау........................................
2.1 Жергілікті салықтар түрі және жер салығын есептеу
2.2 Мүлік және көлік құралдары салығы қорын есептеу
тәртібі..................................................................................................
2.3 Жергілікті салықты жинаудағы салық комитетінің бақылау
жұмысы..............................................................................................
3.Жергілікті салықтар төлемін жетілдіру үшін арнайы салық режимін
Қорытынды.......................................................................................................
Қолданылған әдебиеттер тізімі.......................................................................
Кіріспе
Осы курстық жұмыс “Жергілікті салық және салымшының қорын
Жұмыстың мақсаты, ол жергілікті салықтардың экономикалық мәнін, мақсатын
Осы қойылған мақсат бойынша, жұмыста мынадай шешімдер шешілді:
салықтың экономикалық мәні мен маңызы қарастырылды;
Қазақстан мемлекетінің салық жүйесімен, негіздері және жергілікті салықтың
Салық қызмет органдарының құрылымы, атқаратын қызметтері, жауапкершілігі қаралды.
Жергілікті бюджетті тиімді басқару жолдары қарастырылды.
Жергілікті бюджетті толтыруда салықтың ролі анықталды.
Салықтық экономиканы реттеудегі қызметі көрсетілді.
Жұмыстың әдістемелік негізі болып, Қазақстан мемлекетінің салық туралы
Елдің ірі кәсіпорындары қызметінің жақын жылдарға арналған іс-қимыл
Көріп отырғанымыздай, аса ірі кәсіпорындардан салық және салықтық
Қазіргі жағдайда ол бюджеттің кіріс бөлігін орындау жөнінде
Егер аса ірі кәсіпорындар өндірісінің көлемі азаюының барлық
Біздіңше, аса ірі кәсіпорындардың ағымдағы қаржы-шаруашылық қызметінде өндіріс
Бұл резервтерді аса ірі кәсіпорындармен бірлескен жұмыс шеңберінде
Салық органдары да, салық төлеушілер де бюджеттің кіріс
Қаржы министрлігі кәсіпорындардың проблемасына жаңаша қарап, оларды шешуге
1. Салық және салық жүйесін ұйымдастыру.
1.1 Салықтың экономикалық мәні мен маңызы және
Салық дегеніміз – заңды және тұлғалардың табысынан, пайдасынан,
Салық алғашқыда товар өндірісінде қоғамның класстарға бөлінуінде пайда
Салықтың экономикалық мәні заңды түрде мемлекеттің әртүрлі қажеттіліктерін
Салықтың негізгі көзі ұлттық табыс болып есептелінеді.
Нарық экономикасы кезінде салықтың өзінің белгілі бір спецификациясы
1.Салық тек қана ақша түрінде төленеді
2.Салық эквиваленттік емес
3.Салық міндетті және қайтарымсыз түрде болып келеді
4.Салықты барлық заңды және жеке тұлғалар төлейді
Осыған байланысты салықтың 3 түрлі функциясы бар:
Фискалды функциясы
Ынталандыру функциясы
Бақылау функциясы
Фискалды функция дегеніміз – бұл функцияның көмегімен салықты
Ынталандыру функция дегеніміз – осы функция арқылы салық
Ол салық жеңілдіктерімен, ставкалармен жасалады.
Бақылау фунцкия дегеніміз – бұл функция арқылы заңды
Егер, пайда төмен болса, онда салық ставкасы да
Салықтың қажеттілігі оның мәнінде байқалады. Бұл дегеніміз –
Салық жүйесі дегеніміз – салық түрлерінің, олардың мемлекеттік
Салық салу элементтері бірнеше түрге бөлінеді:
1.Субъект - бұл салық төлейтін заңды және
2.Объект – салық есептелінетін, алынатын табыс, мүлік, қызмет
3.Табыс көзі - бұл салық төленіп, алынатын
4.Салық салу бірлігі – салықты есептеу үшін белгіленетін
5.Салық ставкасы – салық салу бірлігіне салық мөлшері,
Салық төлеушінің табысы пайызбен көрсетіледі. Оны салық квотасы
6.Салық - объектіден субъектіге төленетін
7.Салық жеңілдігі – толық және жартылай қорытынды
8.Салық өндіруші – оның 4 түрлі амалы бар:
кадасторлық
декларация
табыс көзі
патент негізінде
Салық есебін жеткізу үшін 2 түрлі әдістемені қолданады:
1.Кассалық әдіс
2.Табысты есептеу және шығару әдісі
Кассалық әдісте – жұмыс орындалған сәттен бастап, қызмет
Табысты есептеу және шығару әдістемесі бойынша жұмыс орындалған
Қазақстан Республикасының салық жүйесіне 2 топтағы салықтар енеді:
Салық жүйесінің құрамына мемлекеттік салық қызметі, салық комитетінің
Нарықтық экономика жағдайында салық жүйесі айқын нысанаға сай
1.Салық салудың айқын түрлері негізінде техниканың қарапайым
2.Салық жүйесі бейтарап болуы керек. Мысалы, мемлекетке салық
3.Жүйелі пропорционалды салықты айрықша орындаумен бірге жүргізіледі.
4.Салықтық жүйе күрделі қаржының өсу нәтижесінің
5.Салық жүйесінің негізгі түрлері бойынша басқа елдермен нақты
Көрмелерде инвестициялық айрықша кедергі туындайды, ал төмендегілер елдің
Салықтық кезең – алымдар мен салық салу жүргізілген
Салық салу тәртібі;
бастапқыда барлық мүлікке салынатын салық пен баждар төленеді.
осы төлемдер сомасынан салық алу пайдасы төмендейді. Содан
жергілікті салық сомасынан салық салу төмендейді, пайда сонан
Салық орындары және салық төлеушінің құқы мен міндеттері
Салық өндіруді жүргізіп, бақылау жасауды салық төлеушінің орналасқан
Функция дегеніміз – латын сөзінен, яғни қазақша айтқанда
Салық әрбір мемлекетте әрбір табыстан жиналады.
1.Нарық товар нарқында және өндірісте
2.Товарды сатумен сатып алушылардан
3.Үй шаруашылығына немесе компания фирмалардан
4.Табыс көзінен немесе шығын статьяларынан
Сол себептен: салық мынандай қызметтерді атқаруға тиіс.
1.Фискалды жинақтау қызметі
2.Бөлу қызметі
Фискалды немесе жинақтау қызметі дегеніміз - әрбір
Әрбір заңды және жеке тұлға өз табыстарынан міндетті
Бөлу қызметі дегеніміз - әрбір мемлекет салықты жинай
А) Халықтың әр түріне байланысты жиналған салықты қайта
Б) Салықты жинақтау және бөлу саясаты әрбір регион
В) Реттеушілік дегеніміз – осы халықтың жинақтау қоры
Г) Өрлендіру функциясының қызметі дегеніміз – мемлекеттің экономикасын
Д) Шектендіру қызметі - әрбір мемлекет, егер де
Мысалы, егер де товарға сұраным көбейіп тұрса, мемлекет
Е) Есеп және бақылау қызметі дегеніміз – ол
Салық салудың негіздері:
Әрбір салық төлеуші өзінің қай мөлшерде, қай уақытта
Салықтың салыну мөлшері халықтың табысына байланысты тұрақты бөлінуі
Салықтың салынуы және алынуы ешкімнің ешқандай үкіметінің заңынан
Салық саясатында әрбір әлеуметтік экономикалық саясатты жүргізу үшін
Ол дегеніміз – салық заңдарында әртүрлі жеңілдіктердің немесе
Салық жүйесі әр халыққа өте түсінікті болуы тиіс.
Қазақстан республикасы бюджеттері 2 түрлі болып келеді:
Мемлекеттік және жергілікті.
бұл салық жинаушының әкімшілік шығыны әрқашанда қысқарып отыруға
Салықтың экономикадағы реттеушілігін ағылшынның белгілі экономисі Д.Ж.Теймс көрсете
Оның жұмысының аты «Жалпы ілімдік» ақша және қарыздық
Бұл жұмыста нарықтық экономикада, экономиканы салық арқылы реттей
Мысалы: товар айналымы сұранымнан артық өсіп отыратын болса,
Қазақстан мемлекетінің салық жүйесі мен оның негіздері, жергілікті
Салық жүйесі – салық түрлерінің олардың мемлекеттік және
Салық өзара әртүрлі спецификалар бойынша жіктеледі.
1. Салық салу объектісімен өзара мемлекеттік төлемдерге салықтар
А) Тікелей салықтарға – табысқа және мүлікке салынатын
Шынайы салық мүлікке салынады. Яғни, салық салу кезінде
Мысалы; семьялық жағдайда (табыс салығы, мұрагерлік, сыйлық және
Б) Жанама салық – товар, қызмет көрсетудің жанама
Бұл салықты төлеуші болып, акцизді сатып алушының иесі
2. Қолдану белгісі бойынша салықтар 2 түрге бөлінеді:
А) Жалпы – мемлекетке түседі және орындау барысында
Б) Арнайы – нақты мақсатқа арналады (жол қоры,
3.Салық сауда өндіруге билік ететін орындардан ерекшелігі мемлекеттік
4.Объектінің экономикалық белгілері бойынша салық 2 түрге бөлінеді:
А) Табыс салығы
Б) Тұтыну салығы
Табыс салығы – кез келген объектіден салық төлеуші
Тұтыну салығы – тұтыну товарды және қызмет көрсету
Салық салуды ұйымдастыру салық механизмі функциясының құрылымына
Қазіргі салық жүйесінің бағытталған бірнеше негіздері бар:
1.Ол салық пен бүкіл заңды және жеке тұлғаны
2.Ол тікелей салық пен жанама салықтың мемлекетке түсетін
3.Салық ставкасы әрқашанда тұрақты болуға тиіс. (бірнеше жылға)
4.Салықты төлеушілер өз табыстарын жасырғаны үшін әкімшілік
1.2 Казақстан Республикасының салық жүйесі мен құрамы
Қазақстан Республикасының салық заңдары Республикалық және жергілікті бюджеттерге
Халықаралық шартты қолдану үшін ішкі Республикалық акт шығару
Қазақстан Республикасында мемлекеттік бюджеттің көздерін реттеуші болып табылатын,
Қазақстан Республикасының аумағында қолданылып жүрген салықтар тікелей және
Жергілікті салықтар мен алымдарға мыналар жатады:
1.Жер салығы
2.Заңды және жеке тұлғаның мүлкіне салынатын салық
3.Көлік құрамдарына салынатын салық
4.Кәсіпкерлік қызметпен айналысатын заңды және жеке тұлғаларды
5.Жекелеген қызмет түрімен айналысу құқы үшін алынгатын алым
6.Аукционда сатудан алатын алым
7.Заңды және жеке тұлғалардың Алматы қаласының рәміздерін өз
Жалпы мемлекеттік салықтар мен алымдарға мыналар жатады:
1.Заңды және жеке тұлғалардан алатын табыс салығы
2.Қосымша құнға салынатын салық
3.Акциз
4.Бағалы қағаздар эмиссиясын тіркегені үшін алынатын алым.
5.Жер қойнауын пайдаланушының арнаулы төлемдері мен салықтары
6.Жол салығы
7.Әлеуметтік салық
8.Әлеуметтік қамсыздандырудан алатын алым
9.автокөлік құралдарынан алынатын алым
Салық органдарының атқаратын жұмысы өнеркәсіптік ұқсатуға арналған импортталатын
Салық төлеуші салық қызмет органдарының тексеру актісі бойынша
Салық қызметі органдарының мәртебесі, құрылымы мен міндеттері.
Салық қызметі Қазақстан Республикасы қаржы министрлігінің салық комитетімен,
Салық комитетінің органдарына:
Мемлекеттік бюджетке төлемдердің түсуін, мемлекет алдындағы басқа да
Салық төлеушілерге олардың құқықтар мен міндеттерін түсіндіру, салық
Қаржы полициясы қылмыстық, құқық бұзушылықтарды анықтау, заңда
Салық комитетін төраға басқарады, осы қызметке қаржы министрлігінің
Салық полициясы туралы ережелерді Қазақстан Республикасының үкіметі бекітеді.
Салық қызметінің органдары Республикалық бюджет қаражаты есебінен қамтылады.
Салық қызметі органдарының міндеттері:
салық төлеушілердің құқықтары мен мемлекеттің мүдделерін сақтауға және
тәркіленіп және иесіз қалып, мемлекет иелігіне көшкен мүліктерді
салық қызмет органының басшыларының ұйғарымы бойынша салық төлеушілерге
Салық комитетінің органдары.
1.Салық төлеушілер мен салық салынатын объектілердің уақтылы есебін
2.Есептелінген салық сомасымен салыстырғанда артық төленген соманы салық
3.Салықты есептеу мен төлеуге байланысты декларацияның және
4.Салықтың және мемлекет алдындағы басқа да қаржылық міндеттемелердің
5.Қазақстан Республикасының салық заңдарының бұзылуы туралы арыздар, хабарларды
Салық қызмет органдарының жауапкершілігі:
Салық қызмет органдары лауазымды тұлғаның қызмет бабындағы міндеттерін
Салық қызметі қызметкерлерінің заңсыз іс-әрекеті салдарынан салық төлеушіге
Салық қызметі органдарының басқа мемлекеттік органдармен және өзара
Салық қызметі органдары орталық және жергілікті атқарушы үкімет
Салық қызмет органдары өздеріне жүктелген міндеттерді өзара іс-қимыл
Салық қызметі органдары өздерінің арасындағы келісім бойынша белгіленген
2 Жергілікті салықтарды есептеу және
2.1 Жергілікті салықтар түрі және жер салығын есептеу
Жергілікті салықтардың түрлері және оны төлеушілер. Жергілікті салықтың
Жергілікті салықтың жергілікті жердегі шығатын салық көздері мен
Себебі: өйткені әр жергілікті жерлерде салық көздерінің әртүрлі
Мысалы: кейбір жерлерде жеке шаруашылық жақсы дамуы мүмкін,
Жергілікті салықтарға мыналар жатады:
жер салығы
мүлік салығы
көлік құралдарына салынатын салық
аукционнан түсетін жиын
кәсіпкерге қызметін тіркеу жиыны және тағы да басқа
Жергілікті салықтың салық ставкаларын, жеңілдіктерін жергілікті басшы органдары
Олардың түрлері Қазақстан Республикасының заңды актілерімен енгізіледі.
Мемлекеттік салықтың ставкаларын төлеуші субьектілерін, салық салу әдістерін,
Бюджетке салық төлемдерінің түсу, пайдалану тәртібі әртүрлі. Бюджеттің
Мысалы, денсаулық, білім беру, тағы да басқа орындарына,
Ал екінші бөлігі мақсатты жолдармен жұмсалады. Мысалы, мақсатты
Заңды және жеке тұлғалардан алатын табыс салығын төлеушілер
Төлеушілер.
Заңды тұлғалар (Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкіден басқа) олардың
Табыс салығын төлеушілер өздерінің орналасқан жерлері бойынша салық
Заңды тұлғалар табыс салығын төлеушілер деп танылмайтын өздерінің
Табыс салығын төлеушілерге, сондай-ақ резидент емес заңды тұлғалар,
Заңды тұлғаға өз қатысушыларынан бөлек салық салынады.
Жай серіктестіктің соның ішінде концорциумның шарты бойынша алынған
Табыс салығын төлеуші жеке тұлғаларға Қазақстан мемлекетінің азаматтары,
Салық салу объектісі.
Табыс салығын салу объектісі жылдық жиынтық табыс пен
Салық салынатын табыс теңгемен белгіленеді.
Салық салынатын табыс шетел валютасымен көрсетілген жағдайда, Қазақстан
Жер салығы.
Жер салығын төлеушілер дегеніміз – меншігінде немесе тұрақты
Жер салығының міндеті болып, ол салықтың міндеті жерді
Ол жердеордің сумен қамтамасыз етілуіне байланысты, жердің сапасына
Жер салығы деп жердің әрбір өлшем бірлігіне байланысты
Салық салу объектісі:
Жер учаскесі салық салу объектісі болып табылады. Олар
ауылшаруашылық мақсатында
елді мекендерде
өнеркәсіп, көлік байланыс, қорғаныс, және өзге де мақсат.
ерекше қорғалатын табиғи аумақтық жерлер
орман қорының
су қорының жері салық салу объектісі болып табылады.
Салық салу принциптері.
Жер салығының мөлшері жер учаскесінің сатысына, орналасу өңіріне
Жер салығы жер алаңының бірлігі үшін жыл сайынғы
Басқа мемлекеттерге берілген жер учаскесінің пайдаланғаны үшін салық
Жер салығын есептеу мен төлеу тәртібі.
Жер салығының есептелуін тексеру салық комитеттері басшыларының
Құжатты тексерістің алдында әрбір есептерді қабылдаған уақытында салық
Тексеру кезінде есептеу барысында жіберілуі мүмкін қателерді анықтау
Тексеріс біткен соң акт жасалады. Онда тексеріс барысында
Қазақстан Республикасының Конституциясына сәйкес жер мемлекеттік меншік болып
Мемлекеттік меншіктен жер учаскелерін жеке меншікке беру, егер
Мемлекеттік меншіктегі жерлердегі жер учаскелері мынадай болуы мүмкін:
1.Жеке меншікке өтеусіз берілді немесе сатылды
2.Тұрақты не уақытша жер пайдалануға берілді.
3.Жер туралы Қазақстан Республикасының президентінің заңды күші бар
Жерге жеке меншік азаматтар мен мемлекетік емес заңды
Жер иесіне тиесілі жерді иелену, пайдалану, билік ету
Мемлекет берген жер үшін төлем жер учаскесінің сапасы
Жерге жеке меншік құқығы – азаматтар мен мемлекеттік
Жерді пайдалану құқығы – мемлекеттік меншіктегі жер учаскесін
Жерді пайдаланушы жарлықпен белгіленген жағдайлар мен шектерде оған,
Уақытша жерді пайдалану құқығы қысқа мерзімді (3 жылға
Жер учаскесі – жер құқықтық қатынастар субъектілері үшін
Ауыл шаруашылық мақсатында жерге салынатын салық:
1.Ауылшаруашылық мақсатында жерлерге салынатын салық базалық ставкалары 1
2 далалық және қуаң далалық аймақтардың кәдімгі
Бонитет бойы Салық ставкасы (тг)
1-10 0,26-1,25
11-20 1,50-2,50
21-30 2,75-5,00
31-40 7,00-12,00
41-50 15,00-20,00
51-60 22,50-27,50
61-70 30,00-42,50
71-80 15,00-57,50
81-90 60,00-75,00
91-100 77,50-100,00
100-ден артық 105,00
Төлеушілердің жауапкершілігі мен салық органдарының бақылау жұмыстары. Заңды
Уақтылы төленбеген жер салығының сомасы, оның ішінде ағымды
Жер салығының уақытында төленбеген жағдайында салық қызметі салық
Жер салығын ауыл шаруашылығындағы жерін иеленушілер мен жерді
Ауыл шаруашылығының мақсатына арналмаған жерді пайдаланушы заңды тұлға
Салық ставкаларын айқындау:
Жергілікті өкілді органдар иелігіндегі жер учаскесінің орналасқан өңіріне,
Ауыл шаруашылығы үшін пайдаланып жүрген ауыл шаруашылық мақсатына
Елді мекендердің, өнеркәсіп, көлік байланысы, ерекше қорғалатын табиғи
Жер салығы бойынша жеңілдіктер.
Салық төлеуден босату.
Қорға деп сақталған жерлер әдетте, ерекше қорғалатын табиғи
1.Елді мекендердің жалпы пайдаланылмағаны
2.Жалпы пайдаланымдағы мемлекеттік автомобиль жолдарының желілері алып жатқаны
3.Астана қаласында құрылыс салуға, құрылыс кезінде 3 жылдан
4.Қазақстан мемлекетінің шешімі бойынша тұмшаланып отырған объектілер алып
Жер салығын төлеуден – балаларды сауықтыру мекемелері, қорықтар,
2.2 Мүлік және көлік құралдары салығы қорын есептеу
Мүлік салығын төлеушілер дегеніміз – меншік иесі, меншікті
Салық салу объектілері:
1.Кәсіпкерлік қызметпен айналысатын заңды жеке тұлғаның көлік құралдарынан,
2.Жеке тұлғаның кәсіпкерлік қызметке пайдаланылмайтын азаматтардың жеке пайдалануындағы
Салық ставкалары:
1.Кәсіпкерлік қызметпен айналысатын заңды жеке тұлғаның негізгі өндірістік
2.Жеке тұлғаның кәсіпкерлік қызметте пайдаланылмайтын мүлкіне салынатын салық
1000000 млн . тг мөлшеріне дейін 0,1%
1000000 млн тг 2000000 млн тг дейін мөлшерде
2000000 млн тг. 3000000 млн тг дейін
3000000 млн тг. 4000000 млн тг дейін 3000000
4000000 мл тг. 5000000 млн тг дейін 4000000
5000000 млн тг. 6000000 млн тг келетін 5000000
Егерде бюджеттік ұжым немесе тек жеке тұлға
Мүлік салығының жеңілдіктері.
Мүлікке салынатын салық жөнінде жеңілдіктер берудің нақты мерзімі
Мүлік салығын төлеуден жеңілдіктер береді:
1.Мемлекеттік мекемелер және кәсіпкерлік қызметте пайдаланылмайтын мүлік бойынша
2.Өндірістік мақсатты және әлеуметтік салада пайдаланылатын мүлік бойынша
а) қызметінің негізгі тұрі бойынша ғылым және кітапхана
б) ғылым кадрларды мемлекеттік аттестациялау саласындағы міндеттерді жүзеге
в) қызметінің негізгі түрі театр, ойын-сауық және концерттік
г) негізгі қызметінде пайдаланылатын мүлкі бойынша Қазақстанның Ұлттық
д) инвестициялар жөніндегі уәкілетті орган мен жасалған келісім
Келісім шарт жасалған кезден бастап 5 жылға дейінгі
Аталған жеңілдік сәйкестендіріліп, берілген. Келісім шарт бұзылған жағдайда
Салықты есептеу мен төлеу тәртібі:
1.Кәсіпкерлік қызметпен айналысатын заңды және жеке тұлғалар мүлік
2.Жер пайдаланудағы мүлкі бойынша жеке тұлғалар ағымдағы жылдың
Салықты есептеу жылының 1 қаңтардағы жағдай бойынша жылжымайтын
Салық төлеушілердің жауапкершілігі:
Есептелген мүлік салықты уақытында төленген төлеушілер қолданылып жүрген
Уақтылы төленбеген салық сомасы мерзімі өткен әр күні
Кәсіпкерлік қызметпен айналысатын заңды жеке тұлға олардың мүліктері
Салық, мүлік орналасқан жергілікті жерде ұсталып төленеді.
Көлік құралдарына салынатын салық жөніндегі жауапты ережелер.
Мемлекет есебінде тұрған меншік иесі мегншікті сенім білдіріп
Салық салынатын объектілер:
Қазақстан Республикасының аумағындағы көлік құралдарының барлық түрі (көлік)
Салық ставкасы:
Көлік құралдарына салынатын салық жыл сайын төленіп отырады
Салық салу объектісі Салық ставкасы (айлық есептік көрсеткіш
1.Двигатель көлемі мынадай жеңіл автомобиль (текше, см):
1100 дейін қоса алғанда
1100 жоғары 1500 қоса
1500 жоғары 2000 қоса
2000 жоғары 2500 қоса
2500 жоғары 3000 қоса
3000 жоғары 4000 қоса
4000 жоғары
4,0
6,0
7,0
10,0
17,0
22,0
117,0
2.Жүк көтергіштігі мынадай жүк таситын, арнаулы автомобильдер (тіркемелерді
1 тн дейін қоса алғанда
1 тн жоғары 1,5 тн қоса
1,5 жоғары 5 тн қоса
5 тн жоғары
6,0
9,0
12,0
15,0
3.Шынжыр табанды машиналар мен механизмдерді қоспағанда өздігінен жүретін
4. Автобустар:
12 отыратын орынға дейін қоса алғанда
12 жоғары 25 отыратын орынды қоса
25 отыратын орыннан жоғары
9,0
14,0
20,0
5.Мотоцикльдер, мотороллерлер, мотошаналар, көлемі шағын кемелер (двигателінің қуаты
6.Катерлер, кемелер, буксирлер, баржалар, яхталар (двигателінің қуаты мынадай
160 дейін қоса алғанда
160 жоғары 500 қоса
500 жоғары 1000 қоса
1000 жоғары
6,0
18,0
32,0
55,0
7.Ұшу аппараттары әрбір Квт қуаттан айлық есептік көрсеткіштің
Көлік құралдарының шығарылған жылына қарай жеңіл көлік құралдарына
Салық төлеудің белгіленген мерзім аяқталғанға дейін пайдалану
ТМД елдерінде шығарылған автокөлік құралдары үшін:
6 жылдан – 15 жылға дейін қоса алғанда
15 жылдан жоғары – 25 жылда қоса –
25 жылдан жоғары - 0,1
Двигатель көлемі мынадай автокөлік құралдары үшін:
3000 текше сантиметрге дейін қоса алғанда – 0,5
3000 –нан жоғары – 4000 текше сантиметрді
4000-нан жоғары – 1,0
4.Белгіленген салық төлеу мерзімі аяқталғанға дейін пайдалану мерзімі
7 жылдан – 14 жылға дейін қоса алғанда
14 жылдан жоғары – 20 жылды қоса -
20 жылдан жоғары – 0,1
5.Пайдалану мерзіміне байланысты ұшу аппаратының салық ставкаларына мынадай
пайдалану мерзімі 5 жылға дейін қоса алғанда –
пайдалану мерзімі 5 жылдан жоғары – 15 жылды
пайдалану мерзімі 15 жылдан жоғары – 3,0
1999 жылғы 1 сәуірге дейін сатып алынған ұшу
пайдалану мерзімі 5 жылға дейін қоса алғанда –
пайдалану мерзімі 5 жылдан жоғары – 15 жылды
пайдалану мерзімі 15 жылдан жоғары – 0,3
6.Көлік құралының пайдалану мерзімі көлік құралдарының паспортында (
7.Кеменің пайдалану мерзіміне қарай салық ставкаларына мынадай түзету
5 жылға дейін қоса алғанда – 1,0
5 жылдан жоғары – 10 жылды қоса алғанда
10 жылдан жоғары – 20 жылды қоса алғанда
20 жылдан жоғары – 30 жылды қоса алғанда
30 жылдан жоғары – 0,1.
Көлік құралдарына салынатын салықты төлеуден:
1.Қазақстан Республикасының үкіметі тізбегін белгілейтін ауыл шаруашылық өнімін
2.Жүк көтерімі 40 тоннадан асатын карьерлік авто-аударғыштар.
3.Бір автокөлік құралдары бойынша Кеңес Одағының батырлары мен
5.Қазақстанның Ұллтық банкі, оның филиалдары, өкілдіктері және ұйымдары.
6.Мемлекеттік мекемелер және кәсіпкерлік қызметте пайдаланылмайтын көлік құралдары
7.Бір автокөлік құралдары бойынша Ұлы Отан соғысына қатысушылар
Салықты есептеу мен төлеу тәртібі:
1.Көлік құралдарына салынатын салықты, салық ставкаларын ескере отырып,
Көлік құралдарына салынатын салық жөніндегі декларацияны заңды тұлғалар
2.Көлік құралдарының иелері салықты ағымдағы жылдың
Салық төлеу көлік құралдары тіркелген жерде жүргізіледі.
3 мемлекеттік автомобиль инспекциясының органдары немесе мемлекеттік
Квитанция жоқ болса, онда тіркеу қайта тіркеу немесе
4 жыл ішінде салық төлеушіден көлік құралдарын иелену
2.3 Жергілікті салықты жинаудағы салық комитетінің бақылау жұмысы
Әкімшілік ережелер мен салық есебін қолдану тәртібі.
Осындай әкімшілік ережелер салықтың барлық түрлеріне қолданылады.
Төлемдерінің бюджетке толық және уақтылы түсуін тексеру.
1.Қазақстан Республикасының мемлекеттік бюджетіне салықты және басқа да
2.Салықтың белгілі бір түрі бойынша тексеру жарты жылда
Кезектен тыс тексерулер нақты салық төлеушіге қатысты, сонда-ақ
Салық салу мақсатында тауарлардың (атқарылған жұмыстар мен көрсетілген
1.Салық салу мақсатында көрсетілген тауарлардың (жұмыстың, қызмет
2.Салық органдары мәтін бойынша баға қолданудың дұрыстығына, мынадай
байланысты тараптар арасында
тауар алыс-беріс операциясы бойынша
салық төлеуші ұқсас товарлар бойынша тоқсан ішінде қолданылатын
3.Салық салу мақсаттары үшін байланысқан тараптар деп мыналар
-арасындағы қатынастары өз қызметінің немесе өз өкілі болып
4.Тауарлардың ұқсастығын анықтаған кезде олардың физикалық сипаттамасы, сапасы
Салық төлеушінің нөмірі:
салық қызметі әрбір салық төлеушіге тіркеу нөмірін береді,
Салық қызметі салық төлеуші болып табылмайтын, бірақ бюджетке
Заңды және жеке тұлғалар өздерінің салық төлеушілік
Салық төлеушілермен хат-хабар алысу.
Салық қызметінің салық төлеушіге жіберетін хабарлама қағазға немесе
Салық төлеушінің құқығы және міндеттері.
1.Салық төлеушінің
салық жөнінде жеңілдіктерге құқығын расталатын құжаттарды табыс етуі
жүргізілген тексеру актілерімен танысуы
салық органдарына салықты есептеу мен төлеу жүргізілген
Салық салуға қатыссыз ақпарат пен құжаттарды тапсыруға құқы
2. Салық төлеуші
табыс етілген жазбаша нұсқау негізінде салық қызметі органдары
табыс етілген жазбаша нұсқау негізінде салық қызметі органдары
Бақылау касса аппаораттары мен фискалды карталарды қолдану тәртібін
Кәсіпкерлік қызметтің жекелеген түрлерінің жүзеге асырыла бастауының салық
Салық төлеушілер аумақтық салық органдарында кәсіпкерлік қызметтің мынадай
- бензинның (авиациялықты қоспағанда) дизель отының көтерме және
- алкогольді өнімдер өндіру және сатуды
- шыны ыдыстарды қабылдауды
- лотереяларды ұйымдастыруды, өткізуді және сатуды
- ойын бизнесін жүзеге асыра бастағанын тіркеуге міндетті.
Лицензияларды жүзеге асыратын органдар лицензия берілгеннен кейін 3
Салық декларациясын және кірістер мен мүлік туралы мәлімберу.
Салық органдарына салық декларациясын тапсырудың тағы бір әдісіне
Декларация басшылық және бас бухгалтердің қол қоюымен расталуы
Салықтық құқық бұзушылық және оны жасағаны үшін жауапкершілік:
Салықтық құқық бұзушылыққа анықтама берілді.
салық төлеушінің ғана емес, сондай-ақ салық немесе уәкілетті
Салықтық құқық бұзушылықты жасағаны үшін жауапқа тартудың жалпы
Салықтық санкциялар:
Айыппұлдар мен өсімақылар салықтық санкциялар болып табылатындығы белгіленеді.
Айыппұлдың мынандай түрлері алынады:
1.Бір жыл ішінде іс жүзінде есептелген табыс салығы
Айыппұл мөлшері мынадай болған еді. 10% -25% дейін
2.Қосылған құн салығы бойынша есепке тұрмаған (салықты) тұлғаға
Бұл айыппұл бюджетке аударылуға тиісті, бірақ аударылмаған салық
Мүлік бағасы туралы алынатын анықтамалар (БТИ) бойынша көбіне
Жергілікті салық жинау жүйесі әлі де толыққанды болмай
Жалпы салық төлеушілер есеп жүргізу уақытында толық қамтылмайды.
Бұл әсіресе ауылдық жерлерде кездесуі мүмкін. Қазіргі кездегі
Жеке тұлғалардан алынатын мүлік салығы, жер салығы және
Салықтың нағыз түрлері бойынша тексеруді бақылау, жұмысты ұйымдастыру,
Олар мыналар:
шешім қабылданған жергілікті тәртіпті ұйымдастырып жүргізу, салықты есепке
жасалған мерекелік жоспар, яғни дайындықты жүргізу, есепке алу
есепке алуды жүргізу әркімнің учаскесі және салық инспекторы
Бақылау жұмыстарын тексеру, салық инспекторының тікелей салық учаскесі,
Салықтың дұрыс түрде есептелуін бақылау.
Жинақталған және өткізілген анықтаманы жүргізу инспектор мен агенттердің
Квитанция № 24 бойынша, оның 2 экземпляры хабарлама
Ұлттық банктен түсетін және өткізілген инспектордың, агенттің квитанциялық
Жеке тұлғалардың кәсіпкерлік қызметпен айналысатын, мүлік салығы туралы
Мынандай себепте салық есептелініп, Қазақстан Республикасымен, Үкіметімен анықталып,
Жеке тұлғалардың мүлік салығы бойынша есептелінеді, жекеше иелену,
Салықты есептеу жылының 1-қаңтарындағы жағдай бойынша жылжымайтын мүлік
салық инспекциясы жыл сайын 15-сәуірден кешіктірілмей, ағымдағы жылда
салық органдарында жылжымайтын мүліктің тіркелуінің тізімін, азаматтардың тұрғылықты
бағбаншылық серіктестікті басқару азаматтардың тізімі, жеке пайдалануында бар
Баға бойынша басқарма жылжымайтын мүлікті тіркеу, бағбаншылық серіктестік
3. Жергілікті салықтар төлемін жетілдіру үшін арнайы салық
Қазақстанда кәсіпкерлік қозғалысын дамытуды және шағын бизнестің өсуін
Жекелеген салықтарды есептеу мен төлеудің ерекше (оңайлатылған) тәртібін
Бұл ретте, арнайы салық режимін қолданатын заңды тұлғалар
Сонымен қатар, салық кодексінің басқа да бөлімдерінде бюджеттен
Жаңа бастаған кәсіпкерге кәсіпкерлік қызметін жүзеге асыру үшін
Шағын бизнес субьектілері – заңды тұлғаларды тіркеу Қазақстан
Жеке кәсіпкерлерді міндетті мемлекеттік тіркеу егер ол жалдамалы
Мемлекеттік тіркеу үшін салық органына жүгінуден бұрын
Шаруа (фермер) қожалықтары, барлық санаттағы мүгедектер, сондай-ақ Қазақстан
Егер жеке кәсіпкер көрсеткен өтініше қызметті жүзеге асыру
Арнайы салық режимі әлеуметтік және корпоративтік немесе жеке
“Шағын кәсіпкерлікті мемлекеттік қолдау туралы” Қазақстан Республикасының Заңына
Тек салық мақсаттарында, яғни, шағын бизнес субъектілері үшін
Мысалы, “Шағын бизнес субъектілері” түсінігіне мыналар түседі:
Жеке кәсіпкерлердің өзін қоса қызметкерлердің саны 15 адамнан
Тоқсан үшін қызметкерлерінің саны 25 адамнан аспайтын, тоқсандық
Бұдан басқа, қызметтің мынадай түрлерін жүзеге асыратын заңды
1.Акцизделінген өнім шығару
2.Кеңестік, қаржы, бухгалтерлік қызмет көрсетулер
3.Мұнай өнімдерін сату
4.Шыны ыдысты сату
5.Жер қойнауын пайдалану
6.Мыналарды қоспағанда лицензияланатындар (“Лицензия туралы”) – Қазақстан Респуликасы
6.1.Медициналық, дәрігерлік және ветеринарлық
6.2.Тұрғын үй коммуналдық-тұрмыстық объектілерді газдандыру бойынша өндіріс, жөндеу
6.3 Күзет, өрт дабылымен өртке қарсы автоматика құралдарын
6.4.Өртке қарсы техниканы, өртке қарсы қорғау жабдығы мен
6.5.Жолаушылар лифттерін монтаждау, жөндеу және қызмет көрсету
6.6.Дезинфекция, дезинсекция, дератизация құралдары мен аспаптарын, сондай-ақ олардың
6.7.Жолаушылар мен автомобиль көмегімен жүктерді халықаралық тасымалдау
6.8.Дәрілікзаттарды дайындау және сату
6.9.Құрылыс материалдарын, бұйымдар мен конструкцияларды шығару бойынша жобалық-іздестіру,
6.10.Алкоголь өнімін бөлшек сату.
Басқаша айтқанда, қызметтің лицензияланатын түрлері 6.1-6.10 тармақтарында көрсетілгендерді
Мысалы, кәсіпкердің шағын дүкені және тіске басарымен бірге
Бұдан басқа, мыналар:
Филиалдары, өкілдіктері бар заңды тұлғалар.
Филиалдардың, өкілдіктердің өздері.
Заңды тұлғалардың еншілес ұйымдары мен тәуелді акционерлік қоғамдар.
Әртүрлі елді мекендердегі өзге оқшауланған құрылымдық бөлімшелері бар
Мысалы, заңды тұлға арнайы салық режимін қолданудың негізгі
Арнайы салық режимін немесе салық салудың жалпы
Арнайы салық режимін шегінде кәсіпкерлік қызметі нысанының көп
Бюджетпен есеп айырысудың аталған нысандары шектерінде салық салудың
Бір жылғы талондар қызмет мезеттік, тұрақты емес сипаттағы
Мысалы, жеке тұлға бір жылғы талап негізінде газеттер
Егерде жеке тұлға кәсіпкерлік қызметін жалғастыруға ниеттенсе және
Бір жолғы талондар негізінде бюджетпен есеп айырысуды жүзеге
Бір жолғы талон негізіндегі арнайы салық режимі.
А) бір жылғы талондарды салып алу жолымен бюджетке
Бір жолғы талон бір күнге де, бінеше күнге
Мысалы, бір күнге газеттер мен журналдары сату бойынша
Б) Патент негізіндегі арнайы салық режимі.
Бизнесі тұрақты сипат алатын жеке кәсіпкерлер үшін бюджетпен
Мысалы, орташа айлық кіріс 30 000 тг құрайтын,
Патент алу үшін кәсіпкерге қызметті жүзеге асыру орны
Патент бойынша салықтар сомасы салық төлеушінің көрсетілген болжанатын
Мысалы, 60 мың тг жеке кәсіпкердің болжанатын кіріс
Көрсетілген кірістен нақты кірістің асуы кезінде салық төлеушіге
Мысалы:
Кәсіпкердің көрсетілген сомасы патент алу кезінде 50,0 мың
Егер патентті ашу кезінде көрсетілген кірістен нақты кіріс
Патентті жеке кәсіпкердің ниеті бойынша салық органы 1
Сондай-ақ осы режимде норма енгізілгеніне салық төлеушінің назар
Мұндай өтініш жоқ болған жағдайда салық органдарына жалпы
Кесте 4.
В) оңайлатылған декларация негізіндегі арнайы салық режимі.
Шағын бизнес субъектілері үшін бюджетпен есеп айырысудың негізгі
Салық төлеушіге салық салудағы осы режиміне көшу үшін
Осы режим мыналармен ерекшеленеді:
Біріншіден - салық міндеттемелерін есептеу нақты алынған кіріс
Екіншіден – оңайлатылған декларация негізінде есептелетін салықтар шығыстарды
Қосылған құн салығы шегеріміне тоқсан үшін жалпы алынған
Арнайы салық режимі бойынша шағын бизнес субъектілері үшін
Тоқсан үшін жеке кәсіпкерлердің кірісі Салықтар ставкасы
1000,0 мың тг бойынша Кірістің сомасынан 4 процент
1500,0 мың тг астам,
3000,0 мың тг 60,0 мың тг +
3000,0 мың тг астам 165,0 мың тг
Тоқсан үшін заңды тұлғаның кірісі Салықтар ставкасы
1000,0 мың тг бойынша Кірістің сомасынан 5
1500,0 мың тг астам,
3000,0 мың тг 75,0 мың тг +
3000,0 мың тг астам,
4500,0 мың тг бойынша 180,0 мың тг+3000,0 мың
4500,0 мың тг астам,
6500,0 мың тг 315,0 мың тг+4500,0 мың тг
6500,0 мың тг астам 535,0 мың тг
Мысалы, егер тоқсан үшін жеке кәсіпкердің кірісі 3500,0
Біріншіден, 1500,0 мың тг – 60,0 мың тг
Екіншіден 1500,0 мың тг – 105,0 мың тг
Қалған сомадан 500,0 мың тг – 55,0 мың
Барлығы: 220,0 мың тг (60,0 мың тг+105,0 мың
Жеке кәсіпкердің кірістері мен жалдамалы қызметкерлерінің саны өскен
Мысалы, 4500,0 мың тг кіріс кезінде мыналарда ставкалар
Жеке кәсіпкерде –330,0 мың тг.
Шағын бизнес субъектісі –заңды тұлғада 315,0 мың тг.
Ставкалар тәсілі бойынша салықтар сомасын айқындаудан кейін салықтар
Ал әлеуметтік салық түріндегі 103,4 мың тг сома
Жұмыс істейтін қызметкерлердің санына байланысты салықтарды түзету бойынша
Салық кодексінде салық кезеңінің ішінде саны мен кірістің
Оңайлатылған декларация бойынша салықтарды есептеу кезінде:
кіріс мөлшерінің шекті асуы жағдайында – санына байланысты
Сомның шекті мөлшерінің асуы жағдайында – түзету шағын
5 -кесте
г) салық есеп беру мен салық есеп беруін
Арнайы салық режиміне салық есеп беруі болып мыналар
Бюджетпен есеп айырысудың патенттік нысаны кезінде – патент
Оңайлатылған декларация негізінде бюджетпен есеп айырысу кезінде оңайлатылған
Салық төлеушілер мынадай салық есеп беруін тапсыруы мүмкін:
Келу тәртібі мен:
Хабарламамен тапсырысты хаттағы почта бойынша
Электрондық түрде (салық кодексінің 69 бабынан үзінді).
Оңайлатылған декларация есепті тоқсаннан кейінгі айдың он күнінен
Салық Кодексімен әртүрлі салық комитеттерінің қорғауындағы аумақтарда орналасқан
Мәселен, оңайлатылған декларацияны беру қызметі жүзеге асыру орны
Салықтарды төлеу.
Патент алуға өтініш және патент бойынша салықтарды төлеу
Бюджетке есептелген салықтарды оңайлатылған декларация бойынша төлеу есепті
Осындай жолмен аптенттік нысанмен салыстыру бойынша оңайлатылған декларация
Салық төлеушіге патентпен оңайлатылған декларация бойынша салықтарды есептеудің
Бұдан басқа, ҚР МКМ –нің сайтында ҚР Әділет
Басқа да, салықтарды (әлеуметтік және корпоративтік немесе жеке
Арнайы салық режиміне көшу мен қайту тәртібі.
Бірінші кезекте, салық төлеушіге салық салу режимін таңдау
Жағдайлар туындау немесе арнайы салық режиміне өз еркімен
Бюджетпен есеп айырысуды жүзеге асыру кезінде осы режимде
Мысалы, салықтарды есептеу мен төлеудің жалпыға бірдей белгіленген
Арнайы салық режимін қолдану бойынша заң бұзушылықтарды
Қорытынды
Жергілікті бюджет дегеніміз – экономикалық процесстерді реттеу, өндіргіш
2003 жылғы мемлекеттік бюджеттің кіріс бөлігін ұлғайту
Мемлекет басшыларының өкімімен бюджет қаражатын үнемдеу режимін
1.Көлік құралдарын сатып алуға
2.Қызметтік ғимараттар мен үй-жайларға күрделі жөндеу жүргізіуде
3.Қазақстан Респуликасы үкіметінің шешімдерімен дербес, айқындалатын лауазымды тұлғаларды
Әкімшілік шығындарды қысқарту үшін мынадай іс-шаралар жүзегег
Мемлекет органдарын ақпараттандыруға арналған шығындарды ықшамдау
Белгіленген шараларға сәйкес мемлекеттік органдарда орналасқан орын-жайларға шығындарды
2003 жылғы жергілікті бюджеттің шығынын болжауды ұйымдастыру әдістемесі
Бастапқы кезде барлық бағдарламалардың жиынтық құны мен жүргізетін
Жалпы алғанда 2003 жылдың бюджеті, экономикадағы және бюджет
Сонымсен бірге өкімет бюджет сомасындағы күрделі жағдайдан шығу
Жергілікті бюджетті толықтыратын жергілікті салықтарды уақтылы шешу мәселесі
Биылғы жылдың соңында қайта қаралатын салық заңы жергілікті
Қазақстан Респуликасы жергілікті бюджеттерінің әлеуметтік жағдайларға, оның ішінде
Осы мақсатта жергілікті салықтарды есептеу және жинау әдістемелерінің
Курстық жұмыстың үшінші бөлімінде арнайы салық режимін көп
Қолданылған әдебиеттер тізімі
“Салық және бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдер
“Қазақстан Республикасының заңы 2006 жылға арналған бюджет туралы”.
Егемен Қазақстан 3-сәуір, 2005
Егемен Қазақстан 16 наурыз, 2006
Орталық Қазақстан №1, “Бюджет жүйесі туралы”, 2006
Бюллетень бухгалтера 2006
Бюллетень бухгалтера 2005
Бурабаев О.Б, Ешенбаева Б.Ж., Құлажбаев М.Т. “Жергілікті салықтар
Ашимбаев “Нарық жолындағы Қазақстан экономикасы” Алматы, 2005
Дербисов Е “Өтпелі кезең бюджеті”, 2005
Зейнелгабдин А.Б. “Қазақстан Республикасының қаржылық жүйесі”, Алматы ,
Ермекбаев Б.Ж. “Жалпы салықтар”
Карагусова Т. “Салықтың экономикалық негізі”, 2005
Кипериан Т.Е., Тимофеева О.А. “Нарықтық экономикадығы салықтар”,
Сугаранов В.И. “Мемлекеттік қаржылар”, 2005
Худаков А. “Теория налогообложения”, 2004 А-А
Библиотека бухгалтера и предпринамателя №5. 2005.
Библиотека бухгалтера и предпринамателя №8. 2006.
Библиотека бухгалтера и предпринамателя №12. 2007.
Сейдахметовыа Ф.С. “Қазақстандағы салық”./ Оқу құралы. – Алматы:
Нурушев А.А. “Салық және өркениет”
Салық сомасы жеке (корпоративтік) табыс және әлеуметтік салықтарға
Егер жалдамалы қызметкерлердің еңбек ақысы 3 еселік ең
Салық ставкасы
1.Жеке кәсіпкерлер:
тәсіл бойынша 4-тен 11 % ке дейін
2.заңды тұлғалар: тәсіл бойынша 5-тен 13 % ке
Оңайлатылған декларация есепті кезеңнен кейінгі айдың 10 күніне
Есептік кезең - тоқсан
Шарттары:
Жеке кәсіпкерлер:
1.4500,0 мың тг астам кіріс
2.Саны 15 адамнан астам емес
заңды тұлғалар:
1.900,0 мың тг астам емес кіріс
2.Саны 25 адамнан астам емес
Төлем көзінен ұсталатын жеке табыс салығынан басқа әлеуметтік
Оңайлатылған декларация негізіндегі арнайы салық режимінің кестесі
Салық ставкасы:
Көрсетілген кірістен 3%
Жеке табыс және әлеуметтік салық түріндегі тең
Бір жылдың күнтізбелік шектердегі айдан кем емес мерзімге
Шарттары:
1.Жалдамалы қызметкерлердің еңбегін пайдаланбайды
2.Кіріс, 1,0 млн тг астам емес.
3.Жеке кәсіпкерлік нысанында
Әлеуметтік салық пен жеке табыс салығын есептеу мен
Жеке кәсіпкерлер
Патент негізіндегі арнайы салық режимінің кестесі
Қызметтің түрлерінің тізбесі, бір жолғы талондарды беру
Құн жергілікті өкілдік органдардың шешімімен белгіленеді
Бір жолғы талон құны қызметті жүзеге асыру басталғанға
Осы режимді қолданатын жеке тұлғалар мыналардан:
- жеке кәсіпкер ретінде мемлекеттік тіркеуден
-қазыналық жадуалы бар бақылау касса машинасын қолданудан босатылады
Қызметі мерзімдік сипаттағы жеке тұлғалар жүзеге асырады, яғни
Бір жолғы талон негізіндегі арнайы салық режимінің кестесі