МАЗМҰНЫ
КІРІСПЕ 2
1. Заңды тұлға ұғымы 3
2. Заңды тұлғалардың түрлері 5
3. Заңды тұлғаларды құру 8
4. Заңды тұлғалардың негізгі түрлері 10
Қорытынды 30
ҚОЛДАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ 31
КІРІСПЕ
еліміз тәуелсіздік алғаннан бері 10 жыл бойы азаматтық
Заңды тұлғалардың біздің елдегі ерекшеліктері Қазақстан құқық және
Біз бұл еңбегімізде заңды тұлғалардың түсінігін, түрлерін қазақстандық
Біз осы еңбекті жазарда алдымызға еңселі мақсат қойдық.
Курстық жұмысты жазу барысында әртүрлі заңнамалар, нормативтік –
Әдебиеттердің тапшылығы кедергі келтіргенмен көздеген мақсатымызға жеткендей болдық.
Жұмыс барысында заңды тұлғалардың бүгінгі көрінісі туралы қолдан
1. Заңды тұлға ұғымы
Өз құқығындағы оқшау мүлкі бар және сол мүлікпен
Азаматтық құқық ғылымы заңды тұлғаны мынадай белгілері бойынша
Әрбір заңды тұлғаның ұйымдасқан бірлігі оның өзіне тән
Сонымен қатар, заңды тұлғалар заң құжаттарына, сондай-ақ құрылтай
Мүліктік оқшаулық — заңды тұлғаның экономикалық-құқықтық белгісі болып
Дербес мүліктік жауапкершілік дегеніміз — ол заңды тұлғаның
Заңды тұлғалардың дербес мүліктік жауапкершілігі заң актілерімен тағайындалуы
Бұл Азаматтық кодексте былайша қаралған: 1) толық және
Заңды тұлғаның азаматтық айналымға өз атынан қатынасуы процессуалдық-құқықтық
2. Заңды тұлғалардың түрлері
Азаматтық кодекс Заңды тұлғаларды төмендегідей түрлерге бөледі: коммерциялық
Коммерциялық заңды тұлғаны пайда табуды көздейтін ұйым десек
Осындай саралау заңды тұлғалар түрінің әрқайсысын ерекше құқықтық
Коммерциялық емес ұйым заңды тұлға ретіңде мекеме,
Құрылтайшылардың (қатысушылардың) өздері құрған заңды тұлғалардың мүлкіне құқықтары:
а) құрылтайшыға (қатысушыға) заттық құқығы жататын;
ә) құрылтайшыға (қатысушыға)
б) құрылтайшыға (катысушыға) мүліктік құқығы жатпайтын заңды тұлғаларға
Заңды тұлғаның мүлкіне өз құрылтайшылары меншік құқығын немесе
Мүлкіне өз құрылтайшылары (қатысушылары) мүліктік құқықтарын сақтамайтын заңды
3. Заңды тұлғаларды құру
Азаматтық кодекске заңды тұлғаларды құру жөніндегі жалпы ережелер
Азаматтық кодекс құрылтай құжаттарының түрін және міндетті реквизиттері
Азаматтық кодекстің 41-бабына сәйкес Заңды тұлға өз қызметін
Коммерциялық емес ұйымның құрылтай құжаттарының талаптары коммерциялық емес
Коммерциялық емес ұйымның құрылтай шарты мен жарғысы арасыңда
Бір адаммен құрылған коммерциялық ұйым тек жарғы негізінде
Құрылтай құжаттарының қатарына құрылтай шарты енгізілген жағдайда Азаматтық
Заңды тұлғаның жарғысына қоятын талаптар аталған баптың 5-тармағында
1) егер құрылтайшының ішкі қатынастарына қатысты болса, құрылтайшы
2) егер олардың қолданылуы заңды тұлғаның үшінші тұлғалармен
Барлық мүлделі адамдар жарғымен танысуға құқылы.
4. Заңды тұлғалардың негізгі түрлері
1. Акционерлік қоғамдар мен шаруашылық серіктестіктер туралы жалпы
Толық серіктестік пен сенім серіктестігінің құрылтайшылары мен қатысушылары
Толық серіктестіктің мүлкі жеткіліксіз болған жағдайда серіктестіктің міндеттемелері
Бір немесе бірнеше адам құрған, жарғылық капиталы құрылтай
Сенім серіктестігі дегеніміз серіктестіктің міндеттемелері бойынша өзінің бүкіл
Серіктестікті басқарудың жоғарғы органы оның қатысушыларының жалпы жиналысы
Акционерлік қоғам дегеніміз өзінің қызметін жүзеге асыру үшін
Корпоративтік жинақтаушы зейнетақы қорларының акционерлері аталған қорлардың міндеттемелері
Қоғамның барлық акцияларын бір акционер сатып алған жағдайда
Егер акционерлік қоғам өзінің жаңа акциялар немесе акцияларға
Уәкілетті орган акционерлерге артықшылыкты сатып алу құқығын пайдалану
Акционерлік крғам директорлар кеңесінің шешімі бойынша заң құжаттарында
Қазақстан Республикасында акционерлік қоғамның екі үлгісі бар, яғни
Қоғамның фирмалық атауы болады, онда қоғамның атауы, сондай-ақ
Акциялары тек өз құрылтайшылары немесе алдын-ала белгіленген өзге
Жабық қоғам акционерлерінің саны 100-ден аспауы тиіс. Қоғам
Жабық акционерлік қоғамның жарғысында өзінің әрекетімен немесе әрекетсіздігімен
Акционерлері өздеріне тиесілі акцияларды басқа акционерлердің келісімінсіз бөліп
Бір заңды тұлғаның құрылтайшылары (қатысушылары) басқа бір заңды
Жарғылық капиталының (шығарылған жарғылық капиталының) басым бөлігін басқа
Айта кететін жәйт, еншілес ұйым өзінің негізгі ұйымының
Ал, негізгі ұйымның кінәсінен еншілес ұйым банкрот болған
Егер заң актісінде өзгеше белгіленбесе, еншілес ұйымның қатысушылары
Акционерлік қоғамның дауыс беруші акцияларының жиырма пайыздан астамы,
Басымырақ (қатысушы) заңды тұлға тәуелді акционерлік қоғам акцияларының
Егер заң актілерінде өзгеше көзделмесе, акционерлік қоғамдардың бір-бірінің
Өндірістік кооператив
Азаматтардың бірлескен кәсіпкерлік қызметі үшін, мүшелік негізде, олардың
Өндірістік кооперативтің құқықтық жағдайы, оның мүшелерінің құқықтары мен
Кооперативтің меншік құқығына жататын мүлік, егер кооператив жарғысыңда
Азаматтық кодекстің 99-бабының 4-тармағына сәйкес кооператив мүшесі жалпы
Азаматтық кодекстің 100-бабы кооперативтегі мүшеліктің негізі мен тоқтатылу
Мемлекеттік кәсіпорын. Мемлекеттік кәсіпорын туралы жалпы ережелер Азаматтық
1) шаруашылық жүргізу құқығына негізделген;
2) оралымды басқару құқығына негізделген (қазыналық кәсіпорын) кәсіпорындар
Мемлекеттік кәсіпорындар туралы заң мемлекеттік меншік түрлеріне байланысты:
1) республикалық меншіктегі кәсіпорын;
2) коммуналдық меншіктегі кәсіпорын деп бөлінеді, бұл Заңның
Азаматтық кодекстің 102-бабының 4-тармағына сәйкес мемлекеттік кәсіпорын уәкілетті
"Мемлекеттік кәсіпорындар туралы" Заңға сәйкес республикалық Мемлекеттік кәсіпорындары
"Мемлекеттік кәсілорындар туралы" заң мемлекеттің кәсіпкерлік қызметін шектейді,
Мемлекеттік кәсіпорынның құрылтай құжаты құрылтайшы бекіткен жарғы болып
Мемлекеттік кәсіпорынның фирмалық атауында оның мүлкіне меншік иесінің
Мемлекеттік кәсіпорынның органы уәкілдік берілген мемлекеттік органның тағайындайтын
Шаруашылык жүргізу құқығына негізделген мемлекеттік кәсіпорындардың негізгі қорға
Оралымды басқару құқығына негізделген кәсіпорындар үшін оларға бекітілген
Заңның 13-бабына сәйкес мемлекеттік кәсіпорын үшін мемлекеттің тапсырысын
Шаруашылық жүргізу құқығындағы кәсіпорын өзінің жеке қызметінен түскен
Мемлекеттік кәсіпорынның мүлкі бөлінуге жатпайды және салым бойынша
Шаруашылық жүргізу құқығына негізделген кәсіпорын өзінің міндеттемесі бойынша
Мемлекеттік кәсіпорындарды тарату мен қайта құру оның құрылтайшысымен
Коммерциялық емес ұйым болып табылатын заңды тұлға мекеме,
Мекеме — құрылтайшы басқару, әлеуметтік-мәдени немесе коммерциялық емес
Мекеме екі түрге бөлінеді: мемлекеттік мекеме және жеке
Қазақстан Республикасының Конституциясына және заңдарына сәйкес мемлекет құрған
Мемлекеттік мекеменің мүлкі оған оралымды басқару құқығымен бекітіліп
Жеке меншік мекеме — басқарушылык, әлеуметтік-мәдени немесе коммерциялық
Мекемелердің жекелеген түрлерінің құқықтық жағдайының ерекшеліктері заң актілерімен
Қоғамдық бірлестік — заңдарға қайшы келмейтін өздерінің ортақ
Қоғамдық бірлестіктерге саяси партиялар, кәсіптік одақтар, ерікті қоғамдар,
Қоғамдық бірлестіктің алдына қойған мақсаты оның мүшелері табыс
Қоғамдық бірлестіктердің құқықтық мәртебесін айқындау қажеттігі Азаматтық кодексте
Қоғамдық бірлестіктің мүлкі оның меншік құқығына жатады. Қоғамдық
Қоғамдық бірлестік таратылған соң қалған мүлік оның мүшелері
Діни бірлестік — рухани қажеттіліктерін қанағаттандыру үшін өз
Республикадан тыс жерлерде басқару орталықтары бар Қазақстан Республикасындағы
Діни бірлестіктерге қатысушылардың (мүшелерінің) осы ұйымға өздері берген
Қор азаматтар және (немесе) заңды тұлғалар ерікті мүліктік
Қорды құрған кезде құрылтайшылардың (құрылтайшының) шешімімен тұрақты жұмыс
Қордың атқарушы органының басшысы мен мүшелері қордың құрылтай
Қордың некеде тұрумен, жақын туыстықпен немесе жекжаттықпен байланыспаған
Құрылтайшылардың құрамына, сондай-ақ қызмет саласына қарай жеке, корпоративтік,
Бір жеке адамның немесе жеке адамдардың бір отбасы
Бір Заңды тұлғаның немесе бірнеше заңды тұлғалардан коммерциялық
Бір отбасының мүшелері болып табылмайтын жеке адамдардың және
Мемлекеттік органдардың шешімімен құрылған, белгіленген тәртіппен мемлекеттік меншік
Қазақстан Республикасының заңдарымен белгіленген міндетті төлемдер есебінен құрылған
Қоғамдық корды басқару тәртібі мен оның органдарының қалыптасу
Азаматтық кодекстің 107-бабы кор жарғысына міндетті болатын талаптарды
Тұтыну кооперативі — мүшелік негізде қатысушыларының материалдық
Кооператив тапқан табыстарын оның мүшелері арасында бөлуге болмайды,
Тұтыну кооперативі таратылған немесе кооператив мүшесі одан шыққан
Селолық тұтыну кооперативтері тек өз мүшелерінің ғана емес,
Заңды тұлғалардың қауымдастық (одақ) нысанындағы бірлестігі. Азаматтық кодекстің
Коммерциялық ұйымдар өздерінің кәсіпкерлік қызметтерін үйлестіру, сондай-ақ ортақ
Коммерциялық емес ұйымдар осы ұйымдардың қауымдастықтарына (одақтарына) ерікті
Қауымдастықтың (одақтың) мүшелері өзінің дербестігін және Заңды тұлға
Коммерциялық емес акционерлік қоғам өзінің қызметін жүзеге
Коммерциялық емес акционерлік қоғамдардың артықшылықты акциялар, туынды және
Коммерциялық емес акционерлік қоғамның құрылтай шарты осы шартқа
Коммерциялық емес ұйым ретінде құрылған қоғамның коммерциялық ұйым
Коммерциялық емес ұйымдар өзге де ұйымдық-құқықтық нысанда құрылуы
Өзге де ұйымдық-құқықтық нысандардың құқықтық жағдайының ерекшеліктері заң
Қорытынды
Осы «Заңды тұлғалар туралы» жазылған курстық жұмысымды қорытатын
Жұмысты қорытындылай келе заңды тұлғалардың қазіргі нарықтық заманда
Қазіргі кезде біздер осыдан он жылдай бұрынғы кезеңге
ҚОЛДАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ
Нормативтік құқықтық актілер
Қазақстан Республикасының Конституциясы 30.08.1995ж. (өзгертулер мен толықтырулар 07.10.98ж.)
Қазақстан Республикасының Азаматтық кодексі. Жалпы, Ерекше бөлімдері. Алматы,
Қазақстан Республикасының Азаматтық іс жүргізу кодексы, Алматы, 1999ж.
Арнайы әдебиеттер
1. Төлеуғалиев Ғ. Қазақстан Республикасының Азаматтық құқығы, оқулық,
2. Жайлин Ғ.А. Қазақстан Республикасының Азаматтық құқығы, Ерекше
3. Мауленов К.С. «Гражданское право», Алматы, 1999г.
4. Сергеев С.Т. «Гражданское право», М., 2001г.
5. Суханов Е.А. «Гражданское право», М., 2002г.
6. Сулейменов М.К., Басин Ю.Г. Комментарий к Гражданскому
7. Грешников И.Г. Субъекты права. А., 2001
31