Мазмұны:
I.Кіріспе
II.Негізгі бөлім:
2.1Қорғасынның табиғатта таралуы …………………………...
2.2Қорғасынның физика-химиялық қасиеттері ………….…
2.3Қорғасын өндірісі …………………………………….…..
2.4Қорғасын концентраттарын күйдірген кезде минералдар мен металлдардың тәртібі 2.5Күйдірудің
Агломерациялық машинаның жұмысы мен құрылғысы …………………....
III.Қорытынды Қорғасын өндірісінің Қазақстандағы орны
Пайдалынған әдебиеттер тізімі
Кіріспе
Түсті металлургия тәуелсіз Қазақстан өндірісінің негізгі саласы болып,бүкіл республика
Қазақстан және ТМД елдерінің түсті металлургия экономикасы нарықтық қатынастар
Бай және оңай алынатын рудалардың құлдырауы, алыс орналасқан және
Бұның бәрін ғылыми зерттеулерді жүргізуден, жаңа технологиялар мен техниканы
Өндіріс шығынның өсуі түсті металлургия өндірісінде типті үлкен ресурсты
Қазақстан Республикасының қоршаған ортаны қорғау туралы заңдармен бірге Республиканың
Негізгі бөлім
1. Қорғасын қолдануының өндірісіндегі мәліметтер
Қорғасын металлургиясы біздің эрамызға дейін пайда болды. Мысалы Египетте
Грецияда қорғасын жылтырауынан күмісті алғанда, сол өнімді қорғасын дейтін(қорғасын
Қорғасынды өндіретін негізгі мемлекеттер: АҚШ(26% жоғары жалпы өндірістен алғанда
ТМД елдерінде қорғасынның негізгі бөлігі Қазақстан Республикасының заводтарында өндіріледі(ОАО
Қазіргі кезде қорғасын металлургиясында ғалымдар теория зерттеуімен және үрдіс
Қорғасын халық шаруашылығында таза металл, балқытпа және басқа металлдар
Басқа металлдармен қорғасын балқытпа түрінде баббит маркасын дайындауында
Қорғасын мен қалайы балқымасынан немесе соңғы ауыстыруымен топографикалық балқытпа
Қорғасынның басқа металлдармен оңай балқыта алатындығынан төменгі температурамен балқыту
Қорғасынның α, β, γ – рентген сәулелерін өткізбеу қабілеттілігі
Қорғасын этил бензинінде антидетонатор түрінде қолданылады.
Басқа элементтер химия қосылыс сияқты қорғасын краска түрінде қолданылады.
Қорғасын суригі (Pb3O4) – темір төбелерін және слесарь жұмыстарын
Уксус қышқыл қорғасын (Pb(CH3COO)3) – медицинада қолданылады.
2. Қорғасын және оның қосылыстары туралы жалпы мәліметтер. Қорғасын
Қорғасын – көгілдір-сұр түсті металл, оның сынған жері металлдық
Қатты қорғасынның салмағы – 11,273-11,48г/см³, сұйық қорғасынның – 327,4(С
Қорғасынның балқыту температурасы – 327,4(С
Қайнау температурасы - 1745(С
500-550(С қатты қызғанда қорғасынның жоғалуы көрінеді. Температураны үлкейткенде пар
Қорғасынның ұшқыштығынан және оның қосылыстарынан металлургиялық өндірісте жоғалымдар саны
Қорғасын – жылу мен электричествоның бағыттауышы нашар. Егер жылу
Барлық ауыр металлдардың ішінен қорғасын ең жұмсағы. Сурьма, мышьяк,
Қорғасын – Менделеев таблицасының 4 тобының элементі. Реттік нөмірі
Ұзақ жылытылған қорғасын балқымасы ауада 330(С-450(С дейін қорғасын тотығы
Pb3O4 = 3PbO + ½ O2
Кислород болған кезде қорғасын сумен әрекет жасайды, ол көп
Тұз және күкірт қышқылы қорғасынның үстіңгі жағына ғана әсер
Қорғасынның пары және қоспалары улы.
Қорғасынның оксидтері, силикаттары және ферриттері оңай балқытылады. Қорғасынның силикаты
Қорғасынның қышқыл қосылыстары мен сульфид әрекеттессе, онда металикалық қорғасын
PbS + 2PbO = 3Pb + SO2
PbS + PbSO4 = 2Pb + 2SO2
Қорғасынның сульфиді берікті емес қосылыс. Металлдар қатарымен әрекеттессе, қорғасын
Қорғасынды 2 жолмен алуға болады: пирометаллургиялық және гидрометаллургиялық.
Пирометаллургия – металлдың алыну мен тазарту үрдісінің қосындысы және
Гидрометаллургия – жоғары температурада өтетін металл алудың сулы үрдісінің
Пирометаллургиялық жолмен концентраттың қорғасынның алынуы 3 әдіспен жүреді:
1. отырғызу балқымасы;
2. реакциялық балқымасы;
3. қалпына келу балқымасы, алдын-ала концентраттың күйдірілуі мен күйежентігуі.
Елімізде кеңінен қолданылатын қорғасын бүгінде үлкен сұранысқа ие. Тіпті
Бүгінде табиғат байлығының мол қоры еліміздің үш өңірінде —
Тұрмысқа қажетті бұйымдар жасауға таптырмайтын таза металдың қоры 30-жылдары-ақ
Азия құрлығының таулы қыратты аймақтарында түсті металдардың, алмастың ірі
Америка құрлығында түсті металдардың бай қоры түсті металлургияның дамуына
Жалпы жер асты жұмыстарында өздігінен жүретін жоғары өндірімді жабдықтар
3. Күйдірудің агломерациялық мақсаты
Сульфидті қорғасынды концентраттар қорғасынның сульфидті минералынан, сондай-ақ минералдың жоқ
Полиметаллды кендердің байыту өнімі қорғасын сульфид концентраты болып табылады.
Қорғасын концентрат ұнтағын, күйдірілгенді балқыту, қайта бейне беру пішінде
Сондықтан қорғасын концентратының күйдіру тотығуын жүргізгенде күйдіру процесін материал
Агломерат күйінде күйдірілген өнім алу қиын, агрегат жұмысын таңдалып
Қорғасын агломератының күйдіру агломерациясын алғанда келесі сұраныстар болады:
агломерат берікті болу керек;
кеуектілік жақсы болу керек;
аз күкірт болу керек, егер оны агломератта қалдырмаса, балқыту
шахта балқыту үшін химиялық құрамының есептелуі сәйкес келу керек.
Қорғасын концентратын күйдіру агломерациясын жүргізу кезінде негізгі және маңызды
4. Қорғасын концентраттарын күйдірген кезінде минералдар мен металлдардың тәртібі.
Галленит - жоғары температурада қарқынды буланады, ұшырайды, будың
Температура, (С 850
940 980 995 1005 1220 1281
Давление, Па 266 798 1715,7 2261 2660 53200 101080
Галленит күйдіру кезінде басқару бойынша өте бәсең диссоцацияланады
PbS → Pb + S
Диссоциация жеңілдігі температураға тәуелді
Температура, (С 700 900 1000
Давление, Па 0,01 1,4 16,8
Галленит ауа кислороды бар кезінде жылыту жасағанда, қышқылданады мынадай
t