МАЗМҰНЫ
КІРІСПЕ
1.ИННОВАЦИЯЛЫҚ ҚЫЗМЕТТІҢ НАРЫҚ ЭКОНОМИКАСЫНДАҒЫ ОРНЫ.
1.1 Кәсіпорындағы иннновациялық қызмет, оның мәні, маңызы және
1.2 Ғылыми – техникалық прогрестің экономикалық және әлеуметтік
2.ҒЫЛЫМИ – ТЕХНИКАЛЫҚ ПРОГРЕСС ЖӘНЕ ОНЫҢ ҚАЗІРГІ ЖАҒДАЙЫ.
2.1 Ғылыми – техникалық прогресс (ҒТП): эволюциялық және
ҒТП мәні, даму бағыттары.
ҒТП экономикалық өсудің факторы.
3.ҒТП ЖҮЙЕСІНІҢ ШЕТЕЛДІК ТӘЖІРИБЕСІ.
Халықаралық ғылыми – техникалық байланыстар.
Кәсіпорынның инновациялық қызметін дамытудағы шетелдік озық тәжірибелерді қолдану.
ҚОРЫТЫНДЫ
ПАЙДАЛАНҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ
КІРІСПЕ
Біздің еліміздің болашағы - оның интеллектуалды қоры,
2003 жыл индустиялық – инновациялық стратегиямызды іске асырудың
Жазылып отырған курстық жұмыстың басты мақсаты инновацияларды және
«Қазақстан - 2030» стратегиясының ең тұтқалы
Қазақстанда бұл үшін барлық алғы шарттар бар. Бұл
Сонымен бірге, бірқатар бөгеуші факторлар да бар. Атап
Экономикалық қарым – қатынастардың жалпы жүйесінде инновациялық қызметке
1. ИННОВАЦИЯЛЫҚ ҚЫЗМЕТТІҢ НАРЫҚ ЭКОНОМИКАСЫНДАҒЫ ОРНЫ.
1.1. Кәсіпорындағы инновациялық қызмет, оның мәні, маңызы және
Кәсіпорынның инновациялық қызметі - бұл жаңа
Инновацияның екі тұрпаты ажыратылады:
өнімділік;
үдерістік;
Жаңа өнімді өндіріске енгізу инновацияның түбегейлі өнімділігі ретінде
Процестік инновация - бұл жаңалықты енгізу немесе
Жаңалық дәрежедегі инновация негізінде жаңа, яғни өткен, отандық
Инновацияның өмірлік кезеңі өзара байланысты процестердің және жаңалықтарды
Кәсіпорынның инновациялық қызметін әзірлеуде, енгізуде, жаңалықтарды пайдалануда қосылатындары:
жаңалық идеяны әзірлеу, зертханалық ғылыми жұмыстар, өнімнің жаңа
өнімнің жаңа түрлерін дайындау үшін шикізаттар мен материалдың
жаңа өнімді дайындауда технологиялық процесті әзірлеу;
қажетті өнімдерді дайындау үшін жобалау, жасау, сынақтан өткізу
жаңалықтарды іс жүзіне асыруға бағытталған ұйымдастырушылық -
қажетті ақпараттық ресустарды және инновацияны ақпаратпен қамтамасыз етуді
қажетті ғылыми – зерттеу және конструкторлық жұмыстарды жүргізу
инновацияны жетілдіруді ұйымдастыру және маркетингтік зерттеулерді жүргізу.
Жаңалықтардың енуін, талдануын, құрылуын қамтамасыз ететін басқарушылық, технологиялық
Кәсіпорын инновациялық қызметте үлкен нәтижелілікке жету үшін белгілі
Инновациялық қызметтің мотивтері болып сыртқы және ішкі факторлар
шаруашылықтың жаңа талаптарына кәсіпорынның бейімделуі;
салық, несие – ақша және қаржы саясатындағы өзгерістер;
сату нарығын жетілдіру мен динамикалау;
бәсекелестерді активизациялау;
конъютуралық тербелістер;
құрылымдық салалық өзгерістер;
жаңа арзан ресурстардың пайда болуы, өндіріс факторлар нарығының
Инновациялық қызметтің ішкі мотифтеріне келесілер жатады:
сатудың көлемін ұлғайтуға ұмтылу;
нарық бөлігінің кеңеюі, жаңа нарықтарға көшу;
фирма бәсекелестігін жақсарту;
кәсіпорынның экономикалық қауіпсіздігі және қаржылық тұрақтылығы;
ұзақ уақыт кезеңінде пайданы өсіру.
Мазмұны бойынша
Тауарлар
Қызметтер
Техникалық
Ұйымдастырушылық
Экономикалық
Экологиялық
Ақпараттық
Өңдеу мен тарату деңгейі бойынша
Мемлекеттік
Республикалық
Регионалды
Салалық
Корпоративтік
Фирмалық
Жаңалық дәрежесі бойынша
Абсолютті
Салыстырмалы
Шартты
Жеке Өңдеу мен тарату сфераларына байланысты
Өндірістік
Қаржылық
Қызмет көрсету
Сату делдалдық
Білімдік – педогогикалық
Құқықтық
Инновациялық потенциалы бойынша
Радикалды
Шоғырланған
Модивикациялық
Қаражаттандыру көздеріне байланысты
Өз қаржылары
Тікелей бюджеттік
Қаржыландыру
Тартылған қаражат
Заемдық қаражаттар
Инновациялық потенциалы ерекшеліктеріне байланысты
Ұйым ішіндегі
Ұйым аралық
Инновациялық процестің этаптарының ұзақтылығына байланысты
1 – кесте. Инновациялар мен инновациялық процестердің классификациялық
1.2 Ғылыми – техникалық прогрестің экономикалық және әлеуметтік
Нарықтық экономика жағдайында инновациялық қызметтің тиімділігін талдау
Техникалық ұйымдастырушылық деңгейінің экономикалық тиімділігін арттыру көрсеткіштері және
Өндірістің технологиялық деңгейінің ең үлкен дәрежесі технологиялық әдістік
Бірінші кезең – бұл инновациялық шараларды іске асыру
Екінші кезең – бұл қаржыландыру мүмкіншілік көздерін анықтау;
Үшінші кезең – Бұл жаңа техника мен технологияны
Төртінші кезең – бұл экономикалық көрсеткіштерді салыстыру арқылы
Жалпы түрінде ғылыми – техникалық прогресті жеделдету тиімділіктің
Экономикалық нәтижелілік – бұл еңбек өнімділігінің артуы, еңбек
Ресурстық нәтижелілік – бұл кәсіпорында ресурстарды босатып алу:
Техникалық нәтижелілік – бұл жаңа техника мен технологияны
Әлеуметтік нәтижелілік – бұл халықты материалдық және мәдени
Бұл нәтижелерге қол жеткізуге болады, егер де үкімет
Қандай да кәсіпорын болмасын жаңа техника мен технология
Э =Р - З
Мұндағы, Э - айырысу кезеңіде жаңа
Р - айырысу кезеңіндегі жаңалықтардың құндық
З - айырысу кезеңінде жаңа техника
Жаңалықтарды енгізудегі бүкіл кезеңі бойынша әр уақытағы шығындарды
Р = Р a
Мұндағы, Р - t жылындағы құндық
Келесі жылдардың шығындары мен капиталдық енгізілімдердің вариант бойынша
a =(1+Е)
Мұндағы, t – шығындар көрсетілімдердің коэффициенті; Е -
Сонымен, қорыта келе инновация :
Техникалар мен технологиялардың ауысымын қамтамасыз етуге байланысты экономикаға
Ғылыми – техникалық прогрестің жетістігі нәтижесіндегі жаңа техника
Инновациялар ғылымды қажет ететін технология негізінде инвестиция арқылы
Инновацияны қаржылық базасы кәсіпкердің жеке меншігіндегі қаржысынан және
Инновацияға қатысушылардың арасындағы қатыныстардың тиімділігін белгілеу: өндірістік субъектісімен,
Инновациялардың өмірлік циклі дегеніміз жаңалықтарды құрудың стадиялары мен
2. ҒЫЛЫМИ – ТЕХНИКАЛЫҚ ПРОГРЕСС ЖӘНЕ ОНЫҢ ҚАЗІРГІ
2.1 Ғылыми-техникалық прогресс (ҒТП): эволюциялық және революциялық нысандары.
Адамзат баласы өз басынан әр түрлі қоғамдық өндіріс
Бір кезде ең қарапайым еңбек құралдарына негізделген қоғамдық
Алғашқы қауым тұсында адамдар ең қарапайым еңбек құралдарын
Құл иеленуші, әсіресе феодалдық қоғамда технологиялық өндіріс әдістері
Жай кооперация дегеніміз белгілі бір өндіріс процесінде немесе
Екінші кезең – мануфактура (XVI ғасырдың орта шенінен
ҒТП мәні, даму бағыттары.
Өндіргіш күштердің тарихи өркендеуінің нәтижесі қазіргі ғылыми техникалық
XX ғасырдың елуінші жылдарынан басталған ғылыми – техникалық
- ғылыми – техникалық прогресс кең ауқымды, әмбебап
- ғылым мен өндірістің интеграциялық қатынасы жоғары дәрежеге
- жаңа принципті техника мен технология жасалынып өндіріске
- қазіргі ғылыми – техникалық прогрестің ерекшеліктерінің бірі
- ғылыми – техникалық прогрестің қарқынды дамуы қоғамдық
- қалдықты аз қалдыратын немесе тіпті қалдықсыз технология
Қазіргі ғылыми – техникалық прогресс өте тапшы шикізаттарды
Ғылыми – техникалық революция жұмыс күшінің сапасын жақсартуға
Тәуелсіздікке қолы жеткен жас мемлекет Қазақстан үшін мұның
Ғылыми – техникалық революцияның дүниежүзілік шаруашылық жүйесіне тән
Ғылыми – техникалық прогрестің екі нысаны бар. Ол
Қазіргі ғылым мен техниканы адамдардың игілігіне қызмет еткізу
Ғылыми – техникалық революцияның ықпалымен рыноктық қатынасқа байланысты
Қазіргі технологияның дамуы өндірістің табиғи факторлардан тәуелсіздігін
Ғылым мен практикада дәлелдегендегеніндей, интенсивтендіру қоршаған ортаны, табиғатты
Қорыта айтқанда, ғылыми – техникалық прогресс қоғамдық дамудың,
2.3 ҒТП экономикалық өсудің факторы.
Жобалауда, әзірлеуде және жаңа техника мен технологияны өндіріске
Бірінші кезең – бұл инновациялық шараларды іске асыру
Екінші кезең – бұл қаржыландырудың мүмкіншілік кездерін анықтау;
Үшінші кезең – бұл жаңа техника мен технологияны
Төртінші кезең – бұл экономикалық көрсеткіштерді салыстыру арқылы
Өндіріс жағдайында экономикалық тиімділікті анықтау кезінде мыналар пайдаланылады:
өнімде және қызмет көрсетуде қолданыстағы көтерме сауда, бөлшек
қолданыста заңды түрде белгіленген өндірістік ресурстар (өндірістік қорлар,
қолданыстағы кәсіпорынның пайдадан нормативтік аударымы және орталықтандырылған салалық
банкілердің несие берудегі немесе жеке қаржыларын сақтау жөніндегі
валюталық түүсімдерді қайта есептеу нормативтері, т.б.
Жалпы түрінде ғылыми – техникалық прогресті жеделдету тиімділіктің
Экономикалық нәтижелілік – бұл еңбек өнімділігінің артуы, еңбек
Ресурстық нәтижелілік – бұл кәсіпорындарда ресурстарды босатып алу:
Техникалық нәтижелілік – бұл жаңа техника мен технологияның,
Әлеуметтік нәтижелілік – бұл халықты материалдық және мәдени
Бұл нәтижелерге қол жеткізуге болады, егер де үкімет
3. ҒТП ЖҮЙЕСІНІҢ ШЕТЕЛДІК ТӘЖІРИБЕСІ.
3.1. Халықаралық ғылыми – техникалық байланыстар.
Қазіргі кезде шиеленіскен бәсекелік күрес негізінде халықаралық ғылыми
3.2 Кәсіпорынның инновациялық қызметін дамытудағы шетелдік озық тәжірибелерді
Дамыған елдер тәжірибесі көрсетуінше, экономикалық дамудың негізгі гаранты
Қазіргі күнде барлық елдерде ірі көлемді ғылыми–техникалық
Өткен ғасырдың соңғы он жылдығында Қазақстанның ғылыми –
Шағын кәсіпкерлік кез – келген мемлекет экономикасының негізгі
Бұл кәсіпкерлік сферасында шағын инновациялық бизнес ерекше орын
шағын инновациялық кәсіпкерлік бір салада тоқтап қалмай экономиканың
ірі фирмалар ғылыми зерттеулер мен тәжірибелерді жүргізуге мүмкіншілігі
шағын фирмалар ірі компанияларға қарағанда ғылыми–техникалық зерттеу нәтижелерін,
АҚШ ұлттық қорының зерттеулері бойынша ірі компанияларға қарағанда
Дүниежүзілік тәжірибеге қарайтын болсақ, шағын инновациялық кәсіпкерлік қызметіне
Қазір дүниежүзінде 400-ге жуық технопарктер бар, олардың жартысы
Еуропа континентінде технопаркті құрылымдар 70 жылдардың басынан дами
Жапонияда мемлекеттік программалар негізінде 20-ға жуық технополистер қалыптасқан,
80 жылдардан бастап дамушы елдерде Бразилия, Индия, Қытай
Ғылыми – технологиялық орталықтардың қызмет көрсету деңгейінің кеңеюі,
Инкубаторлар – инновациялық қызметтің көптеген түрлерін ұсынушы комплекс.
Технопарк – ғылыми – техникалық, территорлиалды комплекс, негізгі
Технополис – жеке қала негізінде құрылған ғылыми -
Ғылым мен технология аймақтары – ірі оқу орындары,
ҚОРЫТЫНДЫ
Сонымен, бұл курстық жұмыста көптеген мәселелер қарастырылды.
Ғылыми – техникалық потенциал кез келген мемлекеттің ұлттық
Республикада қолайлы инновациялық ахуал жасау. Қазақстанның әлеуметтік бағдарланған
ПАЙДАЛАНҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ
Н. Назарбаев «Қазақстан -2030» Ел Президентінің Қазақстан халқына
Мейірбеков «Кәсіпкерлік экономикасы» 151-157 бет. Кәсіпорынның инновациялық қызметі.
Волков С.И «Экономика предпиятия» М: Инфра-М,1997 г.
Горфинкель В.Я «Экономика предпиятия» М: Инфра-М,1997 г.
Иванов И.В «Высокотехнологичные предприятия в эпоху глобализации» Поблишер,2003
«Прикладная экономика» - М: Прин-ди,1993 г.
«Саясат журналы» 2004 жыл №2, 57-60 бет.Бороли Қ.
«Қаржы – қаражат»журналы 2004 жыл, №2 92-96 бет.Сапарбаева.
ҚР Президенті мен ҚР Үкімітінің Актіле жинағы 2001
«Бухгалтер бюллетені» 1998 жыл,№46 3-5 бет.
«Жетісу» газет3 2004 жыл, №34 2-3,6 бет. Ел
Совицкая «Анализ хозяйственной деятельности предприятия» Минск, И.П. Экоперспектива
«Инновационный менеджмент» под ред. Оголяева 2001 г7
Қазақша – орысша сөздік.
20