МАЗМҰНЫ
КІРІСПЕ
ТАРАУ І. ТӘУЕЛСІЗ ҚАЗАҚСТАН МЕН УКРАИНА ЕЛДЕРІ АРАСЫНДАҒЫ ДИПЛОМАТИЯЛЫҚ
1.1.Қазақстан Республикасы Тәуелсіздік алғаннан кейінгі алғашқы жылдардағы сыртқы саясатының
1.2.Қазақстан Республикасы мен Украина елдерінің арасындағы саяси, экономикалық және
1.3. Қазақстан мен Украина елдерінің арасындағы дипломатиялық байланыстарды нығайтуға
ТАРАУ ІІ. ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ МЕН УКРАИНА ЕЛДЕРІНІҢ АРАСЫНДАҒЫ ЭКОНОМИКАЛЫҚ
2.1. Қазақстан Республикасы мен Украина елдерінің арасындағы сауда- саттық
2.2. Қазақстан мен Украина арасындағы әлеуметтік саладығ байланыстардың тарихы
2.3. отын өнеркәсібі саласындағы 1997-2010 жылдар аралығындағы Украина мен
ТАРАУ ІІІ. ҚАЗАҚСТАН РЕСПУЛИКАСЫ МЕН УКРАИНА ЕЛДЕРІНІҢ АРАСЫНДАҒЫ ӘЛЕУМЕТТІК
3.1. Қазақстандағы Украина диаспорасының тағдыры: статистикалық көрсеткіштер, Қазақстан мәдениетіне
3.2. 1991-2010 жылдар арасындағы мәдени байланыстар
3.3. Қазақстан-Украина арасындағы мәдени байланыстарды нығайтуға бағытталған іс-шаралар (Қазақстандағы
ҚОРЫТЫНДЫ
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ
КІРІСПЕ
Жұмыстың жалпы сипаттамасы. Диплом жұмысы Қазақстан мен Украина елдері
Тәуелсіз Қазақстан мен Украина арасындағы қарым-қатынастар тарихына, міне, 19
1999 жылдың 17 қыркүйегінде Киев қаласында қол қойылған Қазақстан
Екі елдің тәуелсіздік алғаннан бергі кезеңдердегі қарым-қатынасы, өзара байланыстары
Соңғы алты жыл ішінде біздің елдер арасындағы тауар айналымы
Қазіргі кезде Украина мен Қазақстан арасындағы ынтымақтастықтың негізгі бағыттарының
Зерттеу жұмысының өзектілігі. Кеңес Одағының ыдырауы нәтижесінде тәуелсіздік алған
Зерттеудің өзектілігі, ең алдымен, Қазақстан мен Украина елдерінің геосаяси
Жалпы, дипломдық жұмыстың тақырыбы болып табылатын Қазақстан мен Украина
Зерттеу жұмысында Қазақстан Республикасы мен Украина еліне қатысты ұстанған
Қазақстан Республикасы мен Украина еліне жүргізген сыртқы саясатын ашу
Зерттеу жұмысының мақсаты-Қазақстанның Украина елімен жүргізген сыртқы саясатының негізгі
-Қазақстан Республикасы Тәуелсіздік алғаннан кейінгі алғашқы жылдардағы сыртқы саясатының
-Қазақстан Республикасы мен Украина елдерінің арасындағы саяси, экономикалық және
-Қазақстан мен Украина елдерінің арасындағы дипломатиялық байланыстарды нығайтуға бағытталған
-Қазақстан Республикасы мен Украина елдерінің арасындағы сауда- саттық және
-Қазақстан мен Украина арасындағы әлеуметтік саладығы байланыстардың тарихына сипаттама
-Отын өнеркәсібі саласындағы 1997-2010 жылдар аралығындағы Украина мен Қазақстан
-Қазақстандағы Украина диаспорасының тағдыры мен 1991-2010 жылдар арасындағы мәдени
-Қазақстан-Украина арасындағы мәдени байланыстарды нығайтуға бағытталған іс-шараларды (Қазақстандағы Украина
Диплом жұмысының хронологиялық шеңбері Зерттеу 1990-шы жылдардың басынан бүгінгі
Диплом жұмысының деректік негізі.
Зерттеу көздерінің бірінші тобын дипломатиялық құжаттар құрайды. Олар Қазақстан
және салық төлеуден жалтаруға жол бермеу туралы Конвенция, Қазақстан
Мұндай құжаттар аталмыш елдер арасындағы байланыстарға жан-жақты талдау жасауға
Диплом жұмысында сүйенген зерттеу көздерінің екінші тобына ел басыларының,
Ал үшінші топқа қазақ, орыс, қытай тілдеріндегі отандық және
-«Егемен Қазақстан»;
-«Казахстанская правда»;
-«Жас Алаш»;
-«Ақиқат»;
-«Саясат» журналдары пайдаланылды.
Жоғарыда аталған деректердің барлық топтары диплом жұмысының деректік негізі
Тақырыптың зерттелу деңгейі. Бүгінгі таңда Қазақстан мен Украина мемлекеттерінің
Монографиялар. Дипломдық жұмыста пайдаланылған монографиялар қатарында Қазақстан басшыларының еңбектерін
Мысалы, елбасымыз Н. Назарбаевтың «Қазақстанның егеменді мемлекет ретінде қалыптасуы
Қазақстанның егемен ел ретінде сыртқы саяси бағыттарын айқындауы, оның
Зерттеу жұмысын жазу барысында Г. Киссинджердің «Дипломатия» атты атақты
Диплом жұмысында көптеп қолданылған Қ. Тоқаевтың «Қазақстанның сыртқы дипломатиясы»
Мақалалар. Украина мен Қазақстан арасындағы байланыстар саяси қайраткер, дипломат
Қазақстан мен Украина арасындағы өзара ынтымақтасты қарастыруға бірқатар мақалалары
Интернет желісі. Қазіргі таңда Украина мен Қазақстан Республикасының арасындағы
Диплом жұмысының теориялық және әдістемелік негізі. Зерттеу жұмысының теориялық
Диплом жұмысының ғылыми жаңалығы. Қазақстанның Украина елі арасындағы байланыстары
-Отандық ғылымда алғаш рет Қазақстан республикасы тәуелсіздік алғаннан кейінгі
-Қазақстанның Украинадағы сыртқы саясатының негізі ашылды. Халықаралық жағдайдың өзгеруіне,
-Қазақстан мен Украина елінің өзара байланыстарының қалыптасу, даму үрдісі
-Тең құқықтық пен өзара тиімділік қағидалары негізінде белгілен-ген арақатынастардың
Диплом жұмысының қолданыстық маңыздылығы. Зерттеу жұмысының тақырыбы халықаралық қатынастар
Зерттеудің негізгі қағидалары мен тұжырымдарын халықаралық қатынастар мамандары, саясаткерлер,
Жұмыстың материалдары халықаралық қатынастар мен сыртқы саясатты зерттеушілердің, сонымен
Сонымен бірге зерттеу жұмысының материалдары халықаралық қатынастар, саясаттану, тарих
Жұмыстың құрылымы мен көлемі. Диплом жұмысы кіріспеден, негізгі бөлімі
Бірінші тараудың тақырыбы: «Қазақстанның Оңтүстік және Шығыс Азия мемлекеттерімен
ТАРАУ І. ТӘУЕЛСІЗ ҚАЗАҚСТАН МЕН УКРАИНА ЕЛДЕРІ АРАСЫНДАҒЫ ДИПЛОМАТИЯЛЫҚ
1.1.Қазақстан Республикасы Тәуелсіздік алғаннан кейінгі алғашқы жылдардағы сыртқы саясатының
Қазақстан өзінің тәуелсіздігін алғаннан кейін, егемен мемлекет ретінде халықаралык
Қазақстан өзінің сыртқы саясатында, әсіресе, басты үш мәселеге ерекше
Біріншіден, басқа слдермен, соның ішінде бұрынғы Одаққа кірген республикалармен,
Екіншіден, шет елдермен тек дипломатиялық байланыс қана орнатып қоймай,сонымен
Үшіншіден, Қазақстанның қауіпсіздігін сақтау, дүниежүзілік соғысты болғызбау, ядролық қаруды
Міне, осы бағытта 1991 жылдан бастап тәуелсіз Қазақстан көптеген
Қазақстан соңғы жылдары өзінің экономикасы мен әлеуметтік жағдайын одан
Қазақстанның сыртқы саясатында ерекше назар аударып отыратын мәселе, ол-өзінің
Осы уақыт ішінде Қазақстан мен Ресейдің шежірееінде талай күнгей
Осы жағдайларды ескере отырып Қазақстан мен Ресей 1991 ж.
Ресей Федерациясы мен Қазақстан арасында ынтымақтастықтың одан ары тереңдеп
2000 жылдыц 25 каңтарында Қазақстан Елбасы Н. Назарбаеа мен
Қазақстан мен Ресей арасындағы саяси байланыстар 2003-2004 жылдары одан
Қазақстан мен Ресей Еуразия аймағының, Каспий теңізінің тұрақтылығы мен
Ресей мен Қазақстан арасындағы мемлекеттік шекараны делимигациялау жөніндегі бес
Қазақстан үшін Түркия, Пәкістан, Үндістан, Иран мемлекеттерімен, сондай-ақ Азияның
Осы елдер арасындағы жасалған Шартқа сәйкес Мемлекетаралық кеңес пен
Ортақ экономикалык кеңістік туралы шартқа қол қойылғаннан кейінгі жылдар
ОАЭҚ мемлекет басшыларының 2000 жылғы сәуір және маусым айларындағы
Саммитті ашқан Қазақстан Президенті Нұрсұлтан Назарбаев саммит аясындағы
2005 жылғы 27 қыркүйекте Душанбеде Орталық Азия ынтымақтастығы ұйымына
«Қазақстан Республикасы Тәуелсіздік алғаннан кейінгі алғашқы жылдардағы сыртқы саясатының
Әсіресе солтүстігіміздегі көршімізРесей Федерациясымен байланыстар орнатудың стратегиялық маңызы зор
1.2.Қазақстан Республикасы мен Украина елдерінің арасындағы саяси, экономикалық және
Тәуелсіздік жылдары ішінде Қазақстан-Украина қарым-қатынасы белсенді түрде дамыды. Біздің
Қазақстан-Украина байланыстарының негіздері Президент Н.Назарбаев-тың Украинаға (1994, 1999 және
Өзара сауда айналысын ынталандыруда Украина Президенті Л Кучманың 1995
Сапар шеңберінде екі елдің үкіметтік делегацияларының келіссөздері жүргізілді. Еркін
Объективтік және субъективтік факторларға байланысты барлық уағдалас-тықтардың орындалмағанын айту
Дегенмен жоғары деңгейдегі Қазақстан-Украина диалогы тауар айналы-мына игілікті түрде
Қазақстан Президентінің 1999 жылғы Украинаға сапары барысында ҚР мен
Мұнай-газ саласындағы, агроөнеркәсіп кешеніндегі, жеңіл өнеркәсіптен, металлургия мен машина
Екі жақты қарым-қатынастарда уақыт озған сайын мұнай проблематикасы маңызды
Украина Қазақстанға жоғары сапасымен және салыстырмалы түрде төмен бағасымен
Қазақстан Республикасы мен Украина 1991 жылғы 17 желтоқсандағы Еуропалық
Көлік және коммуникация саласындағы ынтымақтастықтың да перспективасы зор. Мұнай
-Қазақстанның сауда және жолаушылар флотын дамытуға Украина флотының қатысуы;
-екі ел арасындағы теміржол және авиация қатынастарын дамыту;
-екі елдің аумақтары арқылы жүктерді өзара тиімділікпен тасымалдау;
-Украинаның Қара және Азов теңіздеріндегі айлақтарын тиімді пайдалану. Киев
Қол жеткізілген уағдаластықтарға қарамастан екі ел арасындағы сауда-экономикалык өзара
Екі достас мемлекеттердің сыртқы саяси мүдделері Астананың өз позициясын
ТМД шеңберіндегі интеграция түрлі көзқарастар сақталып отырса да екі
Шынында да Астана мен Киевте интеграциялық мәселелерге және олардың
Украина әлі күнге дейін Достастықтың қауымдастырылған сипаттағы мүшесі ғана
«Қазақстан Республикасы мен Украина елдерінің арасындағы саяси, экономикалық және
1.3. Қазақстан мен Украина елдерінің арасындағы дипломатиялық байланыстарды нығайтуға
Екі елдің халықаралық және аймақтық проблемаларға қатысты саяси ұстанымдары
Мемлекеттердің өзара ынтымақтастығында сауда-экономикалық байланыстар басты рөл атқарады. Бұған
Арада бірнеше ай өткенде, яғни 2005 жылдың қарашасында Қазақстан
Екі елдің парламенттері арасындағы ынтымақтастық та жақсы орныққан. Мысалы,
2007 жылдағы ақпанның 5-гі Қазақстан Республикасының Президенті Нұрсұлтан Назарбаевтың
Президент резиденциясының алдында құрметті қарауыл құрмет көрсетіп, екі елдің
Құжаттарға қол қою рәсімінен кейін Президенттер қазақстандық және украиналық
Украина басшылығы энергетикалық қауіпсіздікті қазақстандық, халықаралық және аймақтық деңгейде
Қазақстан Президенті Нұрсұлтан Назарбаев кеше, сондай-ақ Украинаның Жоғарғы Радасының
2007 жылдың қыркүйектің екісі күні Қазақстан Республикасының
Әңгiменiң қорытындысында Қазақстан мен Украинаның 2007-2008 жылдарға арналған iс-қимыл
Алғашқы екi құжатқа Қазақстан Президентi Н. Назарбаев, үшiншi құжатқа
Президенттер қазақстандық және украиналық БАҚ өкiлдерiмен баспасөз мәслихатын өткiздi.
Келіссөздер қорытындысы бойынша Қазақстан мен Украина басшылары 2007-2008 жылдарға
Қазақстан Республикасымен Украина елдері арасындағы экономикалық байланыстарды нығайтуға бағытталған
Жылы Атауы
22.02.93
22.02.93 Украина және Қазақстан Үкіметтерінің арасындағы: көлік саласындағы қарым-қатынас
22.02.93
22.04.94 Украина және Қазақстан Үкіметтерінің арасындағы: жолаушылар мен жүктерді
22.02.93
22.02.93 Украина және Қазақстан Үкіметтерінің арасындағы: темір жол көлік
20.01.94
20.01.94 Украина және Қазақстан Үкіметтерінің арасындағы: ғарыштық іс-әрекеттерді жүзеге
20.01.94
20.01.94 Украина және Қазақстан Үкіметтерінің арасындағы: ауыр өнеркісіп салаларындағы
17.09.94
19.10.98 Украина және Қазақстан Үкіметтерінің арасындағы: еркін сауда туралы
17.09.94
04.08.95 Украина және Қазақстан Үкіметтерінің арасындағы: өзара инвестицияны қорғау
21.09.95
21.07.97 Қазақстан Республикасы мен Украина арасындағы экономикалық байланыстарды одан
09.07.96
20.07.99 Украина және Қазақстан Үкіметтерінің арасындағы: мұнай-газ салаларындағы байланыстар
14.10.97
07.05.98 Украина және Қазақстан Үкіметтерінің арасындағы: байланыс салаларындағы байланыстар
14.10.97
08.02.2000 Украина және Қазақстан Үкіметтерінің арасындағы: ғарыштық кеңістікті зерттеу
14.10.97
14.10.97 Қазақстан және Украина Ұлттық Банктерінің арасындағы банкаралық есепті
14.10.97
14.10.97 Украина Мемлекеттік мұнай, газ және мұнай өңдеу комитеті
17.09.99
22.06.00 Қазақстан Республикасы мен Украина арасындағы экономикалық қатынас туралы
17.09.99
17.09.99 Қазақстан Республикасы мен Украина Қаржы Министрліктерінің арасындағы байланыс
ТАРАУ ІІ. ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ МЕН УКРАИНА ЕЛДЕРІНІҢ АРАСЫНДАҒЫ ЭКОНОМИКАЛЫҚ
2.1. Қазақстан Республикасы мен Украина елдерінің арасындағы сауда- саттық
Мемлекеттердің ынтымақтастығын дамытуда сауда-экономикалық қатынастардың мәні зор. Бұл мәселеде
Қазақстан соңғы жылдары жақын шет елдер рыногында инвестициялық жобаларды
Соңғы алты жыл ішінде біздің елдер арасындағы тауар айналымы
Қазақстан-Украина арасындағы экспорта-импорт сандық көрсеткіштері[22]
Жыл Экспорт Импорт
2008
0,708 млрд. доллар 0,810 млрд. доллар
2009
1,4 млрд. доллар 1,2 млрд. доллар
1993-2010 жылдар аралығында
10,3 млрд. доллар 9,2 млрд. доллар
2009 жылдың соңғы сегіз айының қорытындысы бойынша Қазақстан мен
Экспорт та 97 пайызға өсіп отыр, өткен жылдың қаңтар-тамыз
Қазақстаннан Украинаға экспортталған тауардың жалпы құрамдық көрсеткіштері [23]
Тауардың атауы Ақшалай көрсеткіші(АҚШ долларымен) Барлық тауарлар ішіндегі
Энергетика (энерготасығыштар) $1154,4 млн. доллар 89,6%
Темір өнеркәсібі өнімдері - $90,2 млн. доллар 7,0%
Мұнай-химия өнеркәсібі өнімдері $14,3 млн. доллар 1,1%
Минералды (табиғи-шикізат) өнімдер $4,1 млн. доллар 0,3%
АПК өнімдері
$0,5 млн. доллар 0,04%
Әр-түрлі $12,5 млн. доллар 1,0%
Соңғы жылдары Қазақстан мен Украина арасындағы инвестициялық қатынастар да
Қазақстан iске асыра бастаған инвестициялық жобалардың iшiнде, Украина экономикасына
2006 жылдың қаңтар-қараша айларында Қазақстан мен Украина арасындағы тауар
Украинадан Қазақстанға экспортталған тауардың жалпы құрамдық көрсеткіштері [24]
Тауардың атауы Ақшалай көрсеткіші(АҚШ долларымен) Барлық тауарлар ішіндегі
Темір өнеркәсібі өнімдері $641,8 млн. доллар 30,5%
Машина жасау өнеркәсібі өнімдері $531,6 млн. доллар 25,3%
Мұнай-химия өнеркәсібі өнімдері $52,1 млн. доллар 2,5%
Ағаш өңдеу өнеркәсібі өнімдері $75,8 млн. доллар 3,6%
АПК өнімдері
$200,3 млн. доллар 9,5%
Әр-түрлі $21,5 млн. доллар 1,0%
2006 жылдың алғашқы 6 айында бiздiң елiмiздiң Украина экономикасына
Қазақстан-Украина елдерінің арасындағы тауар айналымының сандық көрсеткіштері [25]
Жыл Тауар айналымының сандық көрсеткіші
2005 жыл
1045 миллион доллар
2006 жыл
1441,4 миллион доллар
2007 жыл
1440, миллион доллар
2008 жыл
1,7 млрд. доллар
2009 жыл
2,6 млрд. доллар
1991-2010 жылдар аралалығында 9,7 млрд. доллар
Бүгінгі күні Қазақстанда украин капиталының қатысуымен 40-қа жуық кәсіпорын
Бүгінде, Украинамен Қазақстан арасында 70 келісім бар. Екі ел
2001 жылы Қырымда, 2002 жылы Украинаның батысындағы 8 облысты
Украина мен Қазақстан экономикалық тұрғыдан ұзақ уақытты мызғымас ынтымақтастықта,
Қазақстан-Украина елдерінің арасындағы тікелей инвестицяиның сандық көрсеткіші [26]
Жыл Қазақстаннан Украинаға Украинадан Қазақстанға
1993-2010 жылдар аралығы 170 млн доллар 25,3 млн доллар
Украина экономикасының дүниежүзінде беделі артып келеді. Украина дүниежүзілік сауда
Әсіресе, ғылыми-зерттеу орталықтары дамыған. Қазақстанға Украина жағынан атом, энергетика,
Украинаның Экономика министрлігінің өкілдерімен екіжақты кездесу барысында Сауда комитеті
Әсіресе «Қазақстан Республикасы кәсіпорындарының экспортық өнімдерін украиндық рынокқа жылжыту»
Бизнес-семинардың өтуі барысында Қазақстан мен Украина арасындағы сауда-экономикалық қатынастар
Осы кездесудің қорытындысы бойынша тараптар бірқатар келісімдерге қол жеткізді.
«Қазфосфат» АҚ және «Днепр минералдық тыңайтқыштар зауыты» ЖАҚ жылдық
«МұнайАспап» АҚ, Украина ағаш өңдеу өнеркәсібі ассоциациясы және «УкрРезервуарСервис»
Қазақстанның Украина және Ресеймен ғарыштық зерттеулер саласындағы өзара iс-қимылы
Қазақстан Республикасы мен Украина еуропа рыноктарына Қазақстан мұнайын тасымалдау
Қазақстанда мәшина-технологиялық стансаларын құру үшiн украиналық ауыл шаруашылық техникалары
Екi жақты қарым-қатынаста Қазақстан мен Украина өз мүмкiндiктерiн әлi
Қазақстан мұнайы мен газы Достық және Адрия мұнай құбырлары
Қазақстан мен Украинаның бiрқатар қалаларына қатынайтын авиарейстер қайта қалпына
Қазақстан өз мұнайын Украина аумағы арқылы тасымалдап жатқаны белгiлi.
Қазақстан Республикасы мен Украина Еуропа мен Азия арасындағы жүк
Қазақстан Республикасы мен Украина Шығыс-Батыс көліктік дәлізін дамыту мен
Екі мемлекет арасында жүзеге асырылып жатқан ірі жобалар бар.
БТА Банкінің Украина несие-сауда банкі акциясын жылдар бойы иемденуінің
Жыл Пайыздық көрсеткіш (%) Ақшалай көрсеткіші
2006 жыл
10% акция $120 млн
2007 жыл
23 % акция $230 млн
2008 жыл
55 % акция $500 млн
2009 жыл
70 % акция $700 млн
Қазақстан капиталы біртіндеп Украина экономикасына да қатыса бастады. Мысалы,
Қазақстан Президенті Нұрсұлтан Назарбаевтың өткен жылғы ақпандағы Киевке сапары
Қазақстан Республикасының Президенті мен Украина Президенті мұнай-газ секторы, машина
Екі ел Президенттері Қазақстан Республикасының аумағында атом электр стансаларын,
Украина арасындағы жоғары деңгейдегі келіссөздердің қорытындысы бойынша Нұрсұлтан Назарбаев
Сондай-ақ Қазақстанның Мемлекеттік хатшысы - Сыртқы істер министрі Қанат
Экономика саласындағы өзара тиімді ынтымақтастықтың негізгі бағыттары Қазақстан-украина экономикалық
Екі жақты қатынастардың нығаюына және сауда айналымының өсуіне себепші
Украина өз территориясының транзиттігі бойынша әлемде ең жоғары коэффициентке
Теңіздік көлік саласында украиндық порттарды пайдалану тұрғысынан ынтымақтастық қызығушылық
Қазақстан мен Украинада мұнай–газ жабдықтарын бірігіп шығару перспективалары зерттелуде,
Тараптардың мүдделерінің қиылысуы – машина жасау. Украина КСРО кезеңінен
2.2. Қазақстан мен Украина арасындағы әлеуметтік саладығы байланыстардың тарихы
Қазақстанда 130 ұлт пен ұлыс ынтымақтастықта, тату-тәтті өмір сүріп
Бүгінгі күні біздер саяси сенімнің биік деңгейіне, өзара сыйластық
Қазақстан Республикасының Президенті мен Украинаның Президенті екі ел арасындағы
Қазақстан басшысы сондай-ақ Украинаның Ұлттық Ғылым Академиясының президенті Борис
Қазақстан Республикасы мен Украина Тәуелсіз Мемлекеттер Достастығы шеңберіндегі өзара
Қазақстан Республикасының Президенті мен Украина Президенті Қазақстан мен Украина
Қазақстан Республикасының Президенті мен Украина Президенті осы Бірлескен мәлімдеме
Қазақстанның Украинадағы жылы аясында 200-ден астам шара ұйымдастырылып, жүзеге
Қазақстан Республикасының Президенті мен Украина Президенті әлеуметтік-гуманитарлық ынтымақтастық саласындағы
Қазақстан Республикасы мен Украина азаматтардың көші-қон процесін реттеу, екі
Халықаралық лаңкестікке, діни экстремизмге, есірткі құралдарының, психотропты заттар мен
Екі ел Президенттері БҰҰ мен оның мамандандырылған құрылымдарының, сондай-ақ
Қазақстан Республикасы мен Украина қазіргі бар, соның ішінде Қазақстан-Украинаның
Келіссөздер барысында өзара іс-қимылдың сапалы жаңа деңгейіне көшу үшін
Екі ел арасында ауыл шаруашылығы салалары бойынша, дәлірек айтқанда,
Украинадағы Қазақстан жылында өткізілетін әлеуметтік, мәдени, тағы да басқа
Сонымен қатар, Қазақстанмен Украина арасындағы әлеуметтік байланыстарды нығайтуға
Бүткіл 2008 жыл аясында әлеуметтік, экономикалық, мәдени-гуманитарлық іс-шаралардан бөлек
Украинаның бірқатар аймақтары, мысалы, Киев қаласы, Черкасск облысы, Запорожье
Жалпы, Қазақстан мен Украина халықтарының қарым қатынасы өте тығыз
2008 жылы тамызда су тасқынының салдарын жою үшін Қазақстан
2.3. Отын өнеркәсібі саласындағы 1997-2010 жылдар аралығындағы Украина мен
Қазақстан Президентінің жаңа Жолдауын оқи отырып, Нұрсұлтан Назарбаевтың: “Біз
Украинанның Қазақстандағы елшісі бұқаралық ақпарат құралдары өкілдерімен кездесуінде мұнай
Кейіннен Каспий мұнайының көлемі ұлғайған соң, құбыр арқылы тасымалданатын
«Қазақстан Украинаға қажетті көлемде мұнай-газ беруге дайын, бірақ оны
Бақылаушылардың пікірінше, Каспий мұнайын өткізу мүмкіншілігі ең жоғары құбыр
1992 жылы Ресей, Қазақстан және Оман сұлтандығының күшімен салынған
Каспийдің құбырлық консорциумы, қысқаша «КТК» аталатын ұзындығы мың жарым
Қазақстандағы оппозициялық сарапшылардың айтуынша, ресейліктерге бәсекелес болғалы отырған Украин
Тек экономистер мен мұнайшылардың ғана емес, саясатшылардың да сүйікті
Украина президенті Виктор Ющенко «Одесса – Броды» құбыры жобасын
Екі ел энергетика саласында ынтымақтастықтың барлық жолдарын құп көріп
Алайда, «Үйдегі көңілді базардағы нарық бұзады» дегендей, Каспий мұнайына
2010 жылы мамыр айында Киевте энергетикалық саммитте «Одессы-Броды-Гданьск» жобасының
Бұл жобаға түрлі бағытта Каспийдің шикі мұнайын тасымалдайтын тағы
Өз кезегінде Қазақстан Украинаны транзиттік территория ретінде пайдалану мәселесін
«Достық» құбырына жіберілмеген Қазақстан мұнайы Ресей территориясы арқылы Балтық
ТМД жұрты Ресей мен Украина арасындағы көгiлдiр отынға қатысты
Яғни, Мәсекеу Киевтi сатып алынатын газдың әр мың кубаметрiне
Мысалға, мемлекет билiгiне келген Виктор Ющенко әсiре батысшылдығына басып,
«Газпром» Киевке тасымалдайтын газдың едәуiр бөлiгiн Қазақстанда өндiрiлген көгiлдiр
Жақында екi ел арасында мұнай-газ саласына қатысты келiсiм жасалды.
Бұл жағдайдың елiмiз үшiн екi жағынан тиiмсiз болатындығын айтушылардың
«Қарашығанақтың» газын Орынбор газ өңдеу зауытына тасымалдайтын ресейлiк «Газпром»
Бәлкiм, газды өзiмiзде өңдеудiң мүмкiндiгi болмаған жағдайда бұл баға
Ал екi ел арасындағы жаңа келiсiмге сәйкес Орынбор мен
Орталық Азиямен тiзе қоса әрекет етуге талпынған Еуропарламент кәрi
Ресей өз газын украиндарға 230 долларға сатады, ал Украина
1980-2005 ж.ж. аралығындағы 25 жылдың ішінде Ресейден Батыс Еуропаға
Бұл жердегі Түрікменстанның орны бөлек. Ол украиндарға газды бұрыннан
Ал Қазақстан үшін негізгі экспорттық тауар газ емес, мұнай.
Қазақстан Украинаға мұнай-газ экспорттық жолдары жағынан ешбір тәуелді емес,
ТАРАУ ІІІ. ҚАЗАҚСТАН РЕСПУЛИКАСЫ МЕН УКРАИНА ЕЛДЕРІНІҢ АРАСЫНДАҒЫ ӘЛЕУМЕТТІК
3.1. Қазақстандағы Украина диаспорасының тағдыры: статистикалық көрсеткіштер, Қазақстан мәдениетіне
УКРАИНДЫҚТАР, өз атауы — рустар, русичтер.
18 ғасырда ресейліктер берген украиндықтар (краина – яғни алыс
Украин тілі шығыс славян тілінің бірі болып табылады және
Діни сенімдері – Украинаның негізгі халқы православиелік негіздегі христиан
19-20 ғғ. украин переселендерінің негізгі экономикалық өмірі жер өңдеу,
Украиндықтардың дәстүрлі тұрғын үйі едәуір көші-қон үдерістеріне қарамастан әлемнің
Украиндықтардың дәстүрлі киімдері қолдан тоқылған кенептен жасалған шалбар, жейде,
Халқының дәстүрлі тағамдары
Нанды қышқыл қамырдан домалақ, ұзынша қалыпта (паляница, хлібина, бохан)
Ұлттық әдет-ғұрыптары мен дәстүрлері
Басқа да көптеген халықтар сияқты украиндықтарда да христиандық ғұрыптар
Украиндықтар орыстар және белорустармен бірге шығыс славяндар тобын құрайды.
Қазақстанға украиндықтардың қоныс аударуына әртүрлі себептер әсер етті.
Қазақстанға украиналықтардың жаппай келуінің екінші кезеңі Сібір темір жолын
Украиндықтарды күштеп жер аударудың «қара» кезеңі деп ұжымдастыру, аштық
Тағы бір жер аудару легі 1939 жылы Батыс Украинаның
Тың және тыңайған жерлерді игерумен байланысты соңғы жаппай көшудің
Бүгінде Алматы облысында шамамен 30 мың украиндық тұрады, олардың
2004 жылы облыстық украин мәдени орталығы құрылды, оның міндеті
2004 жылы қазан айында Талдықорған қаласында Алматы облысы Қазақстан
2005 жылдың сәуірінде Алматы облысында қызмет ететін Тарас Шевченко
Украин мәдени орталығында украин халқының бай мұрасын - тілі,
2006 жылы «Достық әуендері» балалар ансамблі фестивалінде “Чаровница” облыс
Фестивалдар қашанда әдемі мереке ретінде аталып өтіледі, онда тек
Украинаның тарихи күндері, көрнекті әдебиет және қоғам қайраткерлерінің мерейтойлары,
Ең маңызды тарихи оқиғалардың бірі - 2000 жылы 21
Украин мәдени орталығы Украина Республикасымен, оның ішінде Киев қаласы
Орталық өзінің мәдени-ағарту қызметін Алматы облысының жергілікті мемлекеттік органдарымен,
Денис Иванович СТАДНИЧУК-Т.Шевченко атындағы “Просвита Жетысу” украин мәдени орталығының
Украиндықтар, орыстар және белорустармен бірге шығыс славян тобын құрайды.
XIX ғасырдың соңында Қазақстандағы украиндықтардың саны 85 мың болған.
Тарас Шевченко атындағы "Рідне слово" украин тілі қоғамы 1990
Украин қоғамының басым қызметтері ана тілін жаңғырту, Ук-раинаның тарихы
Қоғам өзіндегі ардагерлер хорын, вокальдық топтарды мақтаныш етеді. Оның
Украин тілі қоғамына атақты украин ақыны Т. Шевченконың аты
Қоғам Тарас Шевченконың 190 жылдығына арналған мерейтойлық датасын атап
Қарағандыдағы ұлттық-мәдени орталық Қазақстан Республикасындағы Украина елшілігімен тығыз қарым-қатынас
Сталиндік лагерлердің бұрынғы тұтқындарының ұсынысы бойынша 1997 жылы қаза
Украин қоғамының қызметіне Астана қаласында апта сайын украин тілінде
"Рідне слово" украин тілі қоғамы басқадай ұлттық-мәдени орталықтармен бірге
3.2. 1991-2010 жылдар арасындағы мәдени байланыстар
Мәдени-гуманитарлық ынтымақтастық кеңінен дамып келе жатыр. Бұл — аталған
Басты бағыттары білім, ғылым, мәдениет, туризм және спорт, аймақтық
Ғылыми–техникалық ынтымақтастық дамуда, оның ішінде, аэрокосмостық салада. Қазақстанның космостық
Энергетика объектілерін, атом станцияларын салу, ядролық отынды бірігіп өндіру
Білім саласында екі жақты байланыстардың потенциалы мамандарды дайындау, лицензиялау,
2007-2008 жылдары өзара өткізілген Ұлттық Жылдар екі жақты мәдени
2005 жылы мамыр айында Синельково қаласында (Днепропетровск облысы) 1943
Қазақстан Республикасының этникалық-мәдени келісім және саясатын насихаттау мақсатында украин
Одан басқа, қазақтың жазушысы, мемлекеттік және қоғамдық қайраткері Олжас
Қазақстан мен Украина мұражайлары өзара ынтымақтаса бастады. 2009 жылы
Қазақстан Республикасының Президенті Н.Ә.Назарбаевтың Украинаға сапары аясында 2007 жылғы
Т.Шевченко атындағы Ұлттық опера және балет театрында Қазақстан өнер
Киев-Печора лаврасының мұражай кешенінде 15 ақпанға созылатын “Алтын адам.
Сонымен қатар, Кино үйінде көрсетілген Қазақстанның “Көшпенділер” кинофильмі зор
Украинаның Ұлттық филармония залында 3 ақпанда Құрманғазы атындағы мемлекеттік
Ұлттық музыкалық балалар мен жасөспірімдер театрында К.Байсейітова атындағы Ұлттық
3 ақпанда Черкасы қаласының филармония залында Қазақстан өнер шеберлерінің
Барлық концерттер үлкен жетістіктермен өткізілді, украин көрермендеріне еліміздің мүмкіндіктері,
Қазақстан жылының шеңберінде парламентаралық ынтымақтастықты, сауда-экономикалық, мұнай-газ, мәдени-гуманитарлық, ғылым
Қазақстан және Украина жастарының ұйымдары “Біз – болашақ!” атты
Днепропетровск облысында Қарағанды облысының, Днепродзержинскіде Теміртау қаласының күндері өтсе,
Львов, Запорожье, Одесса және Киевте Павлодар облысының іс-шаралары, ал
Аталған мәдени іс-шараларға саясаткерлер, бизнесмендер, қала және облыстардағы шығармашылық
2008 жылдың 7-10 ақпаны аралығында Украинадағы Қазақстан жылының салтанатты
Оған Н. Тілендиев атындағы “Отырар сазы” академиялық фольклорлық-этнографиялық оркестрі
Екі мемлекет арасында 2005 жылы 30 мамыр айында қол
2007 және 2008 жылдардағы Украинадағы Қазақстан жылы және Қазақстандағы
2007 жылы Украинадағы Қазақстан жылы мемлекет басшылары Н.Ә.Назарбаев пен
Жылдың салтанатты ашылуы 2007 жылғы 2 ақпанда Киев қаласында
Т.Г. Шевченко атындағы Ұлттық опера және балет театры ғимаратында
Киев-Печерск лавр музейлерінің кешенінде «Алтын Адам. Сақ қорғандарының қазынасы»
3 ақпанда Украина Ұлттық филормониясының залында Олжас Сүлейменовтің, Қазақстанның
Балалар мен жасөспірімдерге арналған ұлттық музыка театрында К.Байсейітова атындағы
2007 жылғы 3 ақпанда Черкасы қаласының филормония залында Қазақстан
2008 жылғыы 7 және 10 ақпан аралығында Киев қаласында
Салтанатты жабылу аясында Украинаның Ұлттық филормониясында Қазақстанның танымал өнер
Қазақстандағы Украина жылының салтанатты ресми ашылуы екі мемлекеттің басшылары
Украина өнерін Украина Ұлттық симфоникалық оркестрі, Ұлттық академиялық «Думка»
6 наурызда Қазақстанда Украина жылының ашылуы шеңберінде Президенттік мәдениет
Украинадағы Қазақстанның жылы аясында Алматы қаласының мәдени күндері өткен
Қаладағы орталық алаңда Воронцов сарайы жанында герцог де Ришельенің
Егер уақытыңызды бөліп, бір сәт Еуропаның картасына көз жүгіртсеңіз,
Украинаның інжу-маржаны, курортты-өндірістік ірі қала туралы сөз қозғағанда,
Сонау 1794 жылы құрылысы қолға алынған порттың бүгінгі көркі
Әлем туристерінің назарын аударып, “әзіл-қалжыңның астанасы” атанған Оңтүстік Пальмираға
Одессаның бүкіл тарихы ең алдымен Франциямен тығыз байланысты. ХІХ
Жүзім сусынын дайындайтын мамандар бүгінде де ескі кәсіпті одан
“Әзіл мен қалжың астанасына” қатысты қызықты деректердің барлығын бірден
Алматының мәдени күндері өтерден сәл ғана бұрын мұнда Францияның
Республиканың ірі қаржы орталығы бүгінде экономикалық-әлеуметтік салада ауқымды жетістіктерге
“Алматыға сүйіспеншілікпен” атты мәдени күндердің беташарына арналып “Шашу” шашылып,
Алты күн бойы қаладағы әлемге әйгілі опера және балет
Басқа-басқа, өнердің биік шыңы – классикалық музыканы түсіну үшін
Ойды ой қозғайды, украиндықтардың ұлттық өнерді орындаушылар шеберлігін жоғары
Сөз реті келгенде атап айтарлығы, Алматының мәдени күндері бағдарламасының
Әсіресе, Одесса орыс драма театрында өткен Олжас Сүлейменовпен кездесу
Ақын өз поэзиясына табынушылар алдында өлеңдерін оқыды. “Я людям
Бүгінгі заманда оқырмандар саны мүлдем азайып, көрермендер мен тыңдармандар
Мәдени күндердің Одесса қаласындағы жабылуына арналған салтанат 14 қазан
Одессада бір кездері Қазақстанда тұрып, қоныс аударғандар да аз
Сонымен атақты актер Л.Утесов, А.Глушко туған, сондай-ақ И.Айвазовский, Д.Менделеев,
3.3. Қазақстан-Украина арасындағы мәдени байланыстарды нығайтуға бағытталған іс-шаралар (Қазақстандағы
2007 жыл Қазақстан президенті Нұрсұлтан Назарбаевтың жарлығымен Украинадағы Қазақстан
Сыртқы істер министрлігінің баспасөз хатшысы Мұхтар Кәрібай Украинада Қазақстан
Қалыптасқан дәстүрге қарайтын болсақ, алдымен Қазақстанның Ресейдегі жылы жарияланса,
Қазақстан Президенті Н.Назарбаев пен Украина Президенті В.Ющенконың қатысуымен 2007
Сөз орайында айта кетсек, бұл байланыс алдағы уақытта одан
Ал Алматы қалалық Украин мәдени орталығы қоғамдық бірлестігінің төрағасы
Кеңестік кезеңдегі бүкіл өнеркәсіптік потенциал Ресей, Украина, Белоруссияның жерінде
Қазақстанның қатысуымен бұған дейін де осы тәрізді атаулы жылдар
Украинаның Қазақстандағы жылы деп жарияланудың маңызы ерекше. Ең бастысы,
Украинадағы Қазақстан жылының аясында өткiзiлетiн мәдени, тағы да басқа
Украинадағы Қазақстан жылының жабылу салтанаты Украинаның ұлттық филармониясының ғимаратында
Алғашқы сөз кезегін алған Қазақстан Республикасы Мәдениет және ақпарат
Қазақстанның Украинадағы жылы аясында 200-ден астам шара ұйымдастырылады деп
Қазақстанның Украинадағы жылы аясында бірқатар іргелі іс-шаралар атқарылуда. Маңғыстау
2007 жылы Қазақстанның Украинадағы жылы болып өтті. Осы жыл
2008 жыл екі елдің өзара келісіміне орай Қазақстандағы
Украина жылы осы елдің іс-шараларымен жалғасады. Қазақстан Республикасында Украина
Киевте Жамбылдың, ал Астанада Тарас Шевченконың ескерткіштері салынады. Мәдени
2008 жыл — Қазақстандағы Украина жылы аталып өткізілуіне орай
ҚОРЫТЫНДЫ
Екі ел тәуелсіздік алған жылдардан бастап жүргізілген келіссөздер барысында
Украина Қазақстанның ЕҚЫҰ-дағы төрағалығын, сонымен қатар Мемлекет басшысының Азиядағы
Екіжақты ынтымақтастықтың маңызды бағыттарының бірі – отын-эенргетикалық кешен, соның
Президент Қазақстанда қазіргі уақытта Қазақстанның үдемелі индустриалдық-инновациялық дамуының
Келіссөздерде мәдени-гуманитарлық саладағы ынтымақтастықты дамытуға, білім беру тәжірибелермен алмасуға
Мемлекет басшылары екі елдің Екінші дүниежүзілік соғыстағы Жеңістің 65
Қазақстан тарапы Украинаға ЕҚЫҰ-дағы Қазақстанның төрағалығын және ЕҚЫҰ мемлекет
Келіссөздер бойынша Президенттер кең ауқымдағы екіжақты өзара ықпалдастықты нығайтуға
Қорыта келе, қос мемлекеттің заң шығарушы органдары да бір-бірімен
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ
Назарбаев Н.Ә. Қазақстанның егеменді мемлекет ретінде қалыптасуы мен дамуының
Назарбаев Н.Ә. Ғасырлар тоғысында. –Алматы. , 1997.-145 б
Назарбаев Н.Ә. Сындарлы он жыл.- Алматы. , 2001.-55 б
Қ. Тоқаев. Под стягом независимости. –Алматы., 1993.-85 б
Қ. Тоқаев. Внешняя политика Казахстана в условиях глобализации. –Алматы.,
Абдулпаттаев С.И. «Халықаралық қатынастар және Қазақстаның сыртқы саясаты». Алматы
Абдулпаттаев С.И. «Қазақстан Республикасының сыртқы саясаты»
Алматы 2005.
Мамыров Н.Қ, Мадиярова Д.М., Қалдыбаева А.Е. «Халықаралық экономикалық қатынастар»
Абдулпаттаев С. И «Халықаралық қатынастар териясы» Аматы 2008.
Тоқаев Қ. Қазақстан Республикасының дипломатиясы
Алматы 2002 ж
Назарбаев Н. Ғасырлар тоғысында. Алматы 1996.
Назарбаев Н. Тәуелсіздігімізге бес жыл.- Алматы, 1996.
Назарбаев Н. Тарих толқынында . – Алматы,1999.
Назарбаев Н. Еліміздің сыртқы сасаты Қазақстан мемлекеттілігінің
Назарбаев Н.Еліміздің сыртқы саясаты Қазақстан мемлекеттілігінің маңызды бөлігіне
Назарбаев Н. Бейбітшілік кіндігі. Алматы, 2001.
Назарбаев Н. Сындарлы он жыл. Алматы 2003.
Назарбаев Н. Еуразиялық одақ – тығыз қарым - қатынас
Қадырбекұлы Д.Б. Миравой палитика. Алматы 1199.
Назарбаев Н. Бәсекеге қаблетті Қазақстан үшін, бәсекеге қабілетті экономика
Назарбаев Н. Қазақстан экономикалық, әлеуметтік саяси жедел
Жусипов Б.С. Республика Казахстан: проблемы политики безопасности. Алматы
Бийгасиев М. Халықаралық экономикалық қатынастар: оқу құралы. – Алматы
Қазақстанның 2030 жылға дейінгі даму стратегиясы: проблемалар және
Қ. Тоқаев. Қазақстанның сыртқы дипломатиясы. – Алматы., 2001.-105-120 бб
Токаев К. Под стягом независимости. - Алматы: Білім, 1997.
Киссинджер Г. Дипломатия. - Москва: Ладомир, 1997. - С.756.
Бжезинский 3. Великая шахматная доска. - Москва: Международные отношения,
Волков В.К. 1939 год. Уроки истории. Москва, «Мысль», 1990.
Исламов А.И. Лекции по истории международных отношений. (Украина).
Ануар ОМАР. Двусторонние отношения между Украиной и Республикой Казахстан.
Н. Селивон. Казахстан – Украина: дороги и перекрестки. -
История дипломатии./под.ред.Н. Кулогова/ Москва 2000., 56-58 стр
Дж. Греквилл. История ХХ века. Аквариум, 1999. -365 с.
Ертысбаев Е.К. Межнациональные отношения РК: политологический анализ// Мониторинг межэтнических
Қуандық ОРАЗБЕКҰЛЫ. Қазақстан мен Украина: Қарым қытынастардың жаңаша серпіні.,
Қуандық ОРАЗБЕКҰЛЫ. Қазақстанның Украинадағы жылы – түрлі салалардағы
Чулапова З. Социальный аспект глобализационных процес-сов в развиваюшихся странах//
.Каушик Д. Проактивная политика президента В. Путина в Центральной
.Султаное Б. Приоритетные направления внешней политики н политики бсзопасности
Қожахметұлы К. Үлкен қанжар // Егемен Қазақстан. -1992. -
Қожахметұлы К. Қазақстан жол торабында тұр, қалай жүреді? //
Мадиярова А Сыртқы экономикалық саясат және экономикалық қауіпсіздік. Оқу
Салиқалы саясатқа салмақ салған сапар. Н. Назарбаевтің Украинаға сапары//
Қазақстанға Еуропаның құшағы ашық// Дала мен қала 2007-23 қараша
Қазақстан Дипломатиясы және жақандану кезеңі// Егемен Қазақстан 2009 -19
Дипломатия жаршысы 2008(15) 117 -бет
Дипломатия жаршысы 2008 2(16) 105-б
Дипломатия жаршысы 2007 3(34) 59-63-б
Дипломатия жаршысы 2007 3(14) 59-б
Назарбаев Н. Қазақстаның егеменді мемлекет ретіндеқалыптасуы мен дамуының стратегиясы//
44 Назарбаев Н. Қазақстан жаңа ғасырда әлемдік дамудың үрдістерінен
Егемен Қазақстан, Еуразиялық одақ-тығыз қарым-қатынас орнатудың оңтайлы жолы// Егемен
Әбсаттаров Р. Қазақстан Республикасының дипломатиясы.- Жұлдыз,2003, 134с
Смайыл Е Болашаққа бағдарланған бедерлі әріптестік// Егемен Қазақстан,2005,1
Егемен Қазақстан, «Қазақстан өз дамудағы жаңа серпіліс жасау қарсаңында»
Цыганков П Международные отношения. М. 1996. 240с.
Шайхутдинов М. Геополитика Запада, Алматы, 2007.270с
Медешов Б. «Нарықтық экономикаға кіріспе» Экономика- Алматы 1996
Черевик Е.Д Инвестиционный процесс в развивающихся странах- М.,1988
Шен В. Деловые связи носят долгосрочный характер// Азия ЭЭК.
Абдулпатаев С Мемлекеттерді тиімді ынтымақтастық жақындастырады// Егемен Қазақстан 2004,21
Назарбаев Н. Қоғамды өзгертудің стратегиясы және Еуропа өркениетін қайта
Абсаттаров М.Р. Международно-правовое положение Суда Европейского Сообщества. Алматы, 2005.
Хасбулатов Р.И. Мировая экономика. М., Инсан 1994
Сагадиев К.Н. Арынбаев М.У. Жаксыбекова Ш.Е. Интеграция экономики Казахстана
Хан.Г.Б.Суворов Л.С.Рахманова Г.Б. Қазақстан Республикасының сыртқы саясаты. Алматы, 2005-
Қосымша
Киевте 1996 жылғы 9 шiлдеде жасалған Қазақстан Республикасы Үкiметi
Қазақстан Республикасының
Президентi
Қазақстан Республикасы Үкiметi және Украина Yкiметi арасындағы мұнай-газ саласындағы
Келiсiм
(ҚР халықаралық шарттары бюллетенi, 2000 ж., N 4, 39-құжат)
(1999 жылғы 20 шiлдеде күшiне ендi - "Дипломатия жаршысы"
Арнайы шығарылым N 2, 2000 жылғы қыркүйек, 86 бет)
Қазақстан Республикасы Үкiметi және Украина Yкiметi, бұдан кейiн Екi
1 Бап. Екi жақ өзара тиiмдiлiк, өзара көмек пен
2 Бап. Екi жақ Қазақстан Республикасының Мұнай және газ
3 Бап. Екi жақ, бiрлесiп қызмет ету аймағы, барлау,
4 Бап. Өзара байланыспен жеткiзiлетiн өнiм, мұнымен қоса осы
5 Бап. Екi жақтың кәсiпорындары мен ұйымдары арасындағы жеткiзiлген
6 Бап. Екі жақ бұлардағы қолданылып жүрген заңдарға сәйкес,
7 Бап. Екi жақ ұлттық энергетикалық бағдарламаларын әзiрлеуде бiрiгушiлiк
8 Бап. Екi жақ халықаралық экологиялық стандарттарға жылдамырақ қол
9 Бап. Екi жақ стихиялық апаттар мен авариялар зардаптарын
10 Бап. Екi жақ өз аумақтары арқылы өтетiн арнаулы
Қажет болған жағдайда Украина жағы Қазақстан жағының газын өздерiнiң
11-Бап. Екi жақ, бұлардың мұнай-газ салаларының объектiлерiнде жұмыс iстеу
12 Бап. Осы Келiсiм шарттың қағидаларына түсiнiк беру немесе
13 Бап. Екі жақ Қазақстан Республикасының Мұнай және газ
14 Бап. Екi жақ өзара келiсе отырып, осы Келiсiм
15 Бап. Осы Келiсiм шарт мемлекет iшiндегi қажеттi iс
1996 ж. 09 шiлде Киев қаласында екi түпнұсқалы данада,
Осы Келiсiм шарттың қағидаларына түсiнiк беру мақсатында Екi жақ
Қазақстан Республикасының
Үкiметi үшiн
3 қараша, 2008
Қазақстан Республикасының Үкiметi ҚАУЛЫ ЕТЕДI:
1. Қоса берiліп отырған 2005 жылғы 18 қарашада Киев
2. Осы қаулы қол қойылған күнінен бастап қолданысқа енгiзiледi.
Қазақстан Республикасының
Премьер-Министрі
Қазақстан Республикасының Yкiметi мен Украинаның Министрлер Кабинетi арасындағы Әскери-техникалық
КЕЛIСIМ
Қазақстан Республикасының Үкiметi мен Украинаның Министрлер Кабинетi (бұдан әрi
1994 жылғы 20 қаңтардағы Қазақстан Республикасы мен Украина арасындағы
1993 жылғы 22 қаңтардағы Тәуелсiз Мемлекеттер Достастығына қатысушы мемлекеттердiң
Тараптар мемлекеттерiнiң өзара құрметiне, сенiмiне және мүдделерiн ескеруге негiзделген
1-бап
Осы Келiсiмнiң мақсаты Тараптар мемлекеттерiнiң арасындағы әскери-техникалық ынтымақтастықты дамыту
2-бап
Тараптар әскери-техникалық ынтымақтастықты Тараптар мемлекеттерi-нiң ұлттық заңнамаларының ережелерiне негізделген,
3-бап
Тараптар әскери-техникалық ынтымақтастықты мынадай бағыттар бойынша жүзеге асырады:
1) Тараптар мемлекеттерiнiң қарулы күштерi, басқа да әскерлерi мен
2) Тараптар мемлекеттерiнiң ұлттық заңнамаларына сәйкес бекiтiлген тiзбелер бойынша
3) қару-жарақты, әскери техниканы және басқа да материалдық құралдарды
4) осы Келiсiмнiң мақсаттарына сәйкес бiр Тараптың басқа Тарапқа
5) қару-жарақ пен әскери техниканы стандарттау және бiрiздендiру, Тараптар
6) қару-жарақ пен әскери техниканы жауынгерлiк әзiрлiк жағдайында ұстаудағы
7) жауынгерлiк пайдалануға жарамсыз қару-жарақ пен әскери техниканы кәдеге
8) қару-жарақты, әскери техниканы өткiзу (сату), әскери және арнайы
9) бiр Тараптың екiншi Тарап мемлекетiнiң әскери және өндiрiстiк
10) әскери топогеодезия саласындағы ынтымақтастық;
11) әскери-техникалық кадрлар мен мамандарды даярлау және оқыту;
12) әскерлердi басқару және техникалық қамтамасыз ету процестерiн -
Осы Келiсiм шеңберiндегi қаржылық мiндеттемелерге байланысты Тараптар арасындағы қатынастар
4-бап
Тараптар мемлекеттерiнiң осы Келiсiмдi iске асыру жөнiндегi уәкiлеттi органдары
-қазақстандық тараптан - Қазақстан Республикасы Қорғаныс министрлiгі, Қазақстан Республикасы
-украиналық тараптан-Украина Қорғаныс министрлiгi, Украина Өнеркәсiптiк саясат министрлiгi.
Тараптар осы Келiсiмнiң ережелерiн iске асыру мақсатында әскери-техникалық ынтымақтастық
Комиссия Тараптар белгiлеген мерзiм iшiнде өз қызметi туралы Тараптармен
5-бап
Тараптар ынтымақтастықты мынадай нысандарда жүзеге асырады:
Тараптар мемлекеттерi уәкiлеттi органдарының арасында халықаралық шарттар жасасу, әскери-техникалық
Тараптар мемлекеттерiнiң ұлттық заңнамаларына сәйкес Тараптар мемлекеттерi уәкiлеттi органдары
6-бап
Осы Келiсiмнiң шеңберiнде өнiмдердiң жеткiзiлiмiн, жұмыстарды орындау мен қызметтер
Жеткiзiлiмнiң көлемi мен тәртiбi, жұмыстар жүргiзу мен қызметтер көрсету
Шарттар (келiсiм-шарттар) бойынша мiндеттемелердi орындау үшiн жауапкершiлiктi оларды жасасқан
7-бап
Тараптар жасалған шарттарға және Тараптар мемлекеттерiнiң әскери өкiлдiктерiне берiлген
8-бап
Тараптар құпия ақпараттарды өзара қорғау туралы үкiметаралық келiсiм күшiне
9-бап
Тараптар зияткерлiк меншiк құқығын тиiмдi қорғауды қамтамасыз етуге мiндеттенедi.
Тараптардың бiр де бiрi берушi Тараптың алдын ала жазбаша
Ақпарат алмасу және зияткерлiк меншiк құқығын қорғау мәселелерi жеке
10-бап
Осы Келiсiмнiң ережелерi Тараптар мемлекеттерi қатысушылары болып табылатын басқа
11-бап
Осы Келiсiмге Тараптардың өзара келiсiмi бойынша осы Келiсiмнiң ажырамас
Осы Келiсiмнiң ережелерiн түсiндiру және қолдану жөнiнде даулар туындаған
12-бап
Осы Келiсiм бес жыл мерзiмге жасалады және егер Тараптардың
Осы Келiсiм Тараптардың оның күшiне ену үшiн қажеттi мемлекетiшiлiк
Осы Келiсiмнiң қолданыста болуының тоқтатылуы оларға қатысты өзгеше жазбаша
Осы Келiсiмнiң қолданылуы тоқтатылған жағдайда Тараптардың әрқайсысы осы Келiсiмнiң
1994 жылғы 20 қаңтардағы Қазақстан Республикасының Үкiметi мен Украинаның
2005 жылғы 18 қарашада Киев қаласында екi түпнұсқа данада,
Осы Келiсiмнiң ережелерiн түсiндiруде келiспеушiлiктер туындаған жағдайда Тараптар орыс
Қазақстан Республикасының
Yкiметi үшiн
1996 жылғы 9 шiлдеде Киевте қол қойылған Қазақстан Республикасының
Қазақстан Республикасының
Президентi
Қазақстан Республикасының Үкiметi мен Украина Үкiметi арасындағы табысқа қосарланған
Конвенция
Қазақстан Республикасының Үкiметi мен Украина Үкiметi табысқа қосарланған салық
1-бап. Конвенция қолданылатын тұлғалар
Осы Конвенция Уағдаласушы Мемлекеттердiң бiреуiнiң немесе екеуiнiң де резидентi
2-бап. Конвенция қолданылатын салықтар
1. Осы Конвенция салықтарды алу әдiстерiне қарамастан Уағдаласушы Мемлекет
2. Жылжымалы және жылжымайтын мүлiктi шеттетуден алынған табыстарға салынатын
3. Осы Конвенция қолданылатын, қазiр алынып жүрген салықтар, атап
а) Қазақстан Республикасында:
(i) заңды және жеке тұлғалардан алынатын табыс салығы; (бұдан
б) Украинада:
(i) кәсiпорындардың пайдасына салынатын салық
(ii) азаматтардан алынатын табыс салығы; (бұдан әрi "Украина салығы"
4. Осы Конвенция сондай-ақ Уағдаласушы Мемлекеттердiң бiрi осы Конвен-цияға
Уағдаласушы Мемлекеттердiң құзыреттi органдары өздерiнiң салық
заңдарына енгiзiлетiн кез-келген елеулi өзгерiстер жайында бiр-бiрiн
хабардар етiп отырады.
3-бап
Жалпы айқындамалар
1. Егер контекстен басқадай мағына тумайтын болса, осы Конвенция
пайымдауда:
а) "Қазақстан" терминi Қазақстан Республикасын бiлдiредi. Географиялық мағынасында қолданғанда
б) "Украина" терминi географиялық мағынасында қолданғанда халықаралық құқыққа сәйкес
в) "ұлттық тұлға" терминi:
(i) Уағдаласушы Мемлекеттiң азаматтығын алған кез-келген жеке тұлғаны;
(ii) өзiнiң осындай мәртебесiн Уағдаласушы Мемлекеттiң қолданылып жүрген заңдары
г) "Уағдаласушы Мемлекет" және "басқа Уағдаласушы Мемлекет" терминдерi контекске
д) "тұлға" терминi жеке тұлғаны, компанияны және адамдардың кез-келген
е) "компания" терминi салық салу мақсатында корпоративтiк бiрлестiк ретiнде
ж) "Уағдаласушы Мемлекеттiң кәсiпорны" және "басқа Уағдаласушы Мемлекеттiк кәсiпорны"
з) "халықаралық тасымал" терминi теңiз, өзен, әуе кемесi немесе
и) "құзыреттi орган" терминi:
(i) Қазақстанға қатысты қолданғанда - Қаржы министрлiгiн немесе
оның өкiлеттi өкiлiн;
(II) Украинаға қатысты қолданғанда - Қаржы министрлiгiн немесе
оның өкiлеттi өкiлiн бiлдiредi.
2. Уағдаласушы Мемлекет осы Конвенция кез-келген уақытта
қолданғанда Конвенцияда айқындалмаған қандай да болсын термин, егер
контекстен басқадай мағына тумаса, Конвенция қолданылатын салықтарға
қатысты осы Мемлекеттiң заңдары бойынша оған қандай мағына берiлсе,
сондай мағынаға ие болады.
4-бап
Резидент
1. Осы Конвенцияны қолданғанда "бiр Уағдаласушы Мемлекеттiң резидентi" терминi
Термин сондай-ақ Уағдаласушы Мемлекеттiң үкiметiн, оның саяси-әкiмшiлiк бөлiмшесiн немесе
Солай бола тұрса да бұл термин тек осы Мемлекеттегi
2. Осы баптың 1-тармағының ережелерiне сәйкес жеке тұлға Уағдаласушы
а) ол тұрақты баспанасы орналасқан Уағдаласушы Мемлекеттiң резидентi болып
б) егер оның өмiрлiк мүдделер орталығы бар Уағдаласушы Мемлекеттi
в) егер ол әдетте Уағдаласушы Мемлекеттердiң екеуiнде де тұратын
г) егер ол Уағдаласушы Мемлекеттердiң екеуiнiң де азаматы болса
3. Егер осы баптың 1-тармағының ережелерiне сәйкес жеке тұлға
5-бап. Тұрақты өкiлдiк (мекеме).
1. Осы Конвенцияның мақсаттары үшiн "тұрақты өкiлдiк (мекеме)" терминi
2. "Тұрақты өкiлдiк" терминi, атап айтқанда, мыналарды қамтиды:
а) басқару орны;
б) бөлiмше;
в) кеңсе;
г) фабрика;
д) шеберхана;
е) шахта, мұнай немесе газ скважинасы, кенiш немесе табиғи
ресурстар өндiрiлетiн басқа да кез-келген орын;
ж) қойма немесе тауарларды одан әрi өткiзу мақсатында жеткеру
үшiн пайдаланылатын басқа да ғимарат.
3. "Тұрақты өкiлдiк" терминi, сондай-ақ мыналарды қамтиды:
а) құрылыс алаңы немесе құрылыс, монтаждау яки құрастыру объектiсi
б) табиғи ресурстарды барлау үшiн пайдаланылатын қондырғы яки құрылыс
в) қызмет көрсету, соның iшiнде резидент осындай мақсаттар үшiн
4. Осы баптың осының алдындағы ережелерiне қарамастан "тұрақты өкiлдiк"
а) ғимараттарды кәсiпорынға тиесiлi тауарларды немесе бұйымдарды сақтау, көрсету
б) осы кәсiпорынға тиесiлi тауарлар немесе бұйымдар қорын сақтау,
в) кәсiпорынға тиесiлi тауарлар немесе бұйымдар қорын өзге кәсiпорынның
г) тұрақты қызмет орнын тауарлар немесе бұйымдар сатып алу
д) тұрақты қызмет орнын кәсiпорын үшiн дайындық немесе көмекшi
е) тұрақты қызмет орнының а) тармақшасынан е) тармақшасына дейiн
5. Осы баптың 1 және 2-тармақтарының ережелерiне қарамастан, егер
6. Кәсiпорын кәсiпкерлiк қызметiн Уағдаласушы Мемлекетте делдал, комиссионер немесе
7. Уағдаласушы Мемлекеттiң резидентi болып табылатын компанияның басқа Уағдаласушы
6-бап
Жылжымайтын мүлiктен алынатын табыс
1. Уағдаласушы Мемлекеттiң резидентi басқа Уағдаласушы Мемлекетте орналасқан жылжымайтын
2. "Жылжымайтын мүлiк" терминi осы мүлiк орналасқан Уағдаласушы Мемлекеттiң
3. Осы баптың 1-тармағының ережелерi сондай-ақ жылжымайтын мүлiктi тiкелей
4. Осы баптың 1 және 3-тармақтарының ережелерi сондай-ақ кәсiпорындардың
7-бап
Кәсiпкерлiк қызметтен алынатын пайда
1. Егер Уағдаласушы Мемлекеттiң кәсiпорны басқа Уағдаласушы Мемлекетте сонда
а) осындай тұрақты өкiлдiкке;
б) осы кәсiпорынның тұрақты өкiлдiк арқылы сатылатын тауарларға немесе
в) нақ осы кәсiпорын осы басқа Мемлекетте айналысатын, өзiнiң
2. Осы баптың 3-тармағының ережелерiн ескере отырып, егер Уағдаласушы
3. Тұрақты өкiлдiктiң пайдасын айқындау кезiнде тұтас алғанда тұрақты
4. Егер Уағдаласушы Мемлекетте тұрақты өкiлдiкке қатысты пайданы кәсiпорынның
5. Егер Уағдаласушы Мемлекеттердiң бiрiнiң құзыреттi органының қолындағы ақпарат
6. Тұрақты мекеменiң кәсiпорын үшiн тауарларды немесе бұйымдарды
жай ғана сатып алуы негiзiнде осы тұрақты мекемеге ешқандай
есептелмейдi.
7. Егер тек өзгерту үшiн жеткiлiктi және дәлелдi себеп
ғана осының алдындағы тармақтардың мақсаттары үшiн тұрақты өкiлдiкке
қатысты пайда жылма-жыл бiркелкi тәсiлмен айқындалады.
8. Егер пайда осы Конвенцияның басқа баптарында жеке
қарастырылатын табыс түрлерiн қамтитын болса, ол баптардың ережелерi
осы баптың ережелерiн қозғамайды.
8-бап
Халықаралық көлiк
1. Уағдаласушы Мемлекеттiң резидентi теңiз, өзен, әуе кемелерiн немесе
2. Осы баптың мақсаттары үшiн теңiз, өзен, әуе кемелерiн
а) босаған, теңiз, өзен әуе кемелерiн немесе жолмен жүретiн
б) тауарлар мен бұйымдарды тасымалдау үшiн пайдаланылатын контейнерлердi (соның
мұндай жалдау немесе мұндай пайдалану, ұстау яки жалдау, жағдайға
қарай, теңiз, өзен, әуе кемесiн немесе жолмен жүретiн көлiк
халықаралық тасымалда пайдалануға қатысты жанама болғанда қамтиды.
3. Егер Уағдаласушы Мемлекеттiң резидентi осы баптың 1-тармағына
сәйкес пулға, бiрлескен кәсiпорынға немесе халықаралық тасымал
агенттiгiне қатысудан пайда алса, осы резидентке қатысты пайдаға ол
резидентi болып табылатын Уағдаласушы Мемлекетте ғана салық салынатын болады.
9-бап
Ассоциацияланған кәсiпорындар
1. Егер:
а) Уағдаласушы Мемлекеттiң кәсiпорны басқа Уағдаласушы Мемлекеттiң кәсiпорнын басқаруға,
б) белгiлi бiр тұлғалар Уағдаласушы Мемлекеттiң кәсiпорнын және басқа
2. Егер бiр Уағдаласушы Мемлекет басқа Уағдаласушы Мемлекеттiң кәсiпорны
10-бап
Дивидендтер
1. Уағдаласушы Мемлекеттiң резидентi болып табылатын компанияның осы басқа
2. Алайда осындай дивидендтерге дивидендтер төлейтiн компания резидентi болып
а) егер компанияның дивидендтерге нақты құқығы болса және осы
б) басқа жағдайларда дивидендтердiң жалпы сомасының 15 процентiнен аспауы
Бұл тармақ дивидендтер төленетiн пайдаға қатысты компанияға салық салуды
3. "Дивидендтер" терминi осы бапта пайдаланылғанда акциялардан немесе пайданы
4. Егер дивидендтерге нақты құқығы бар тұлға Уағдаласушы Мемлекеттiң
5. Уағдаласушы Мемлекеттiң бiрiнiң резидентi болып табылатын компания басқа
6. Осы Конвенцияда ешнәрсе Уағдаласушы Мемлекетке басқа Уағдаласушы Мемлекет
а) тұрақты өкiлдiк орналасқан Уағдаласушы Мемлекетте алынатын барлық салықтарды
б) а) тармақшасында айтылған салықтарды шегерiп тастағаннан кейiн қалған
Украина осындай салықты енгiзген соң осы тармақтың б) тармақшасының
11-бап
Проценттер
1. Бiр Уағдаласушы Мемлекетте пайда болатын және басқа Уағдаласушы
2. Алайда мұндай проценттерге сондай-ақ олар пайда болатын Уағдаласушы
3. "Проценттер" терминi осы бапта пайдаланылған кезде ипотекалық қамтамасыз
4. Егер Уағдаласушы Мемлекеттiң резидентi болып табылатын проценттердiң нақты
5. Егер проценттер төлеушi Уағдаласушы Мемлекеттiң өзi, оның саяси-әкiмшiлiк
6. Егер проценттер төлеушi мен оған нақты құқығы бар
7. Егер проценттер төленетiн борыш талабының туындауына немесе тапсырылуына
8. Осы баптың 2-тармағының ережелерiне қарамастан Уағдаласушы Мемлекетте пайда
Қолданылу күшiн тоқтату
Осы Конвенция Уағдаласушы Мемлекеттердiң бiрi оның күшiн тоқтатпайынша күшiнде
Осыны куәландыру ретiнде өздерiнiң Үкiметтерi тиiстi дәрежеде өкiлеттiк берген
Киев қаласында 1996 жылғы шiлде айының 9 күнi екi
Қазақстан Республикасының
Үкiметi үшiн
07.04.2010 / 19:41
ҚР Президенті Н.ӘНазарбаев пен Украина Президенті Виктор Янукович Қазақстан
93