МАЗМҰНЫ
Кiрiспе 3
I ТАРАУ. XX ғ. БАСЫНДАҒЫ ҚИЫР ШЫҒЫСТАҒЫ ХАЛЫҚАРАЛЫҚ
1.1 Орыс-жапон соғысының алғышарттары 7
1.2 Ағылшын-Жапон одағының құрылуы 12
II тарау. ОРЫС-ЖАПОН СОҒЫСЫ 16
2.1 Орыс-жапон соғысының басталуы, барысы 16
2.2 Соғыстың аяқталуы. Портсмут бейбiт бiтiмi 24
Қорытынды 27
Деректер мен әдебиеттер 30
Сiлтемелер: 31
Кiрiспе
Курс жұмысының өзектiлiгi орыс-жапон соғысының тарихтағы ролiнiң маңыздылығынан
Қарастырылып отырылған тақырыптың осындай өзектiлiгi, саяси және тәжiрибелiк
Осы үрдiсте тақырыпты зерттеудiң мақсаты: орыс-жапон соғысының
Мұндай зерттеудiң маңыздылығы барысында елдердiң бiр-бiрiнiң экономикалық, саяси
Қиыр Шығыстағы халықаралық жағдайдың ретроспективаларын саралап, Ресей мен
Ресей мен Жапонияның екi жақты байланыстардың қалыптасып, мүдделерiнiң
екi елдiң саяси сферасындағы өзара түсiнiспеушiлiк қалыптасуының себептерiмен,
Соғыстың жалғасуына, келiсiмге келуге әсер еткен себебiн көрсету
- Осындай мiндеттердiң орындалуы курс жұмысының мақсатының төмендегiдей
1. XX ғ. басындағы Қиыр Шығыстағы халықаралық жағдай
2. Орыс-жапон соғысы
Курс жұмысын жазуда мынадай тарихи-талдау методологиялық принциптер басшылыққа
халықаралық қатынастардағы оқиғалар мен соғыстардың алғы-шарттары, себептерi, салдары
қандай да болмасын мемлекеттiң экономикалық, саяси дамуы халықаралық
Сонымен қатар талдау тәсiлiн, Портсмут бейбiт келiсiмiнiң халықаралық
Курс жұмысының деректiк деңгейі: зерттеу жұмысы барысында маңызды
Қосымша дерек ретiнде, А.Н. Куропаткиннiң “Записки генерала Куропаткина
Қолданған деректер негізі арасындағы “Портсмутта бекiтiлген протоколдар жиынтығы”
Сонымен қатар, бұл курстық жұмысты жазу барысында ағылшын-жапон
Қорытындылай келе, империалистiк елдердiң сыртқы және отарлау саясатының
Империализм дәуiрiнiң келуi империалистiк сипаттағы екi соғыстың болуымен
“Орыс-жапон” соғысы екi тарау аумағында қарастырылады. Бiрiншi тарау
Құрылуы: жұмыс кiрiспеден, екi тараудан, қорытындыдан, сiлтемелерден,деректер мен
I ТАРАУ. XX ғ. БАСЫНДАҒЫ ҚИЫР ШЫҒЫСТАҒЫ ХАЛЫҚАРАЛЫҚ
1.1 Орыс-жапон соғысының алғышарттары
Орыс самодержавиесiнiң Қиыр Шығыстағы басып алу ұмтылыстарының терең
Орыс самодержавиесiнiң Қиыр Шығыстағы саясатын жүзеге асыру үшiн
Орыс самодержавиесiнiң Шығысқа агрессиясы Азия құрлығында өз үстемдiгiн
Ресей мен Жапония теңiз күштерiнiң теңсiздiгi, соңғыны Ляодун
Жапонияны ығыстырған соң, патша үкiметi бiрден басып алуларды
Жапония мен орыс царизмi Кореяда ықпал ету үшiн
Кореяны Азия құрлығына ары қарай ену үшiн плацдарм
Симоносеки бiтiмi бойынша Корея “тәуелсiз” деп танылды, алайда,
Ресейдiң Кореяға көтерiңкi қызығуы самодержавиенiң жалпы басып алу
Ресейдiң Жапонияға қарағанда саясаты Англияға бағытталмаған едi. Бiрақ,
Англияның Кореямен Қытайдағы ұстанған үлкен ықпалы мен ағылшын
1887 жылы Манчжурияда темiр жол салуды бастаған патша
Осы кезде Англия осындай шарттармен Вей-хай-вейдi, Франция-Гуань-чжоу-вань шығанағын,
Қытайды бөлiсу негiзiнде капиталистiк державалар арасында, ең бiрiншi
1900 жылдың аяғында қорыққан Қытай үкiметiмен Манчжурияны iс
Сонымен, Корея ғана емес, Манчжурия да Ресей мен
Мүдделi державалардың араласуы, патша үкiметiнiң Қытаймен келiсiмдi заңдастыруын
Осы кезде Жапония өз жағдайын күшейту үшiн Англиямен
Ресеймен таласты реттеу үшiн, Жапония 1902 жылы патша
Кейiнгi оқиғалар Жапония мен Ресей арасындағы талас сұрақтары,
Ресейдiң Кореядағы концессиясын ұйымдастыруға байланысты “жұмысшылар” деп солдаттар
Осының арасында, патша үкiметi Ресейдiң соғысқа дайындалуына
Екiншi жағынан, орыстар жағына Жапонияның жеке түрде мобилизацияны
1.2 Ағылшын-Жапон одағының құрылуы
Ағылшын-жапон одағы Ресейге қарсы бағытталған одақ ретiнде пайда
Ағылшын-жапон одақтық келiсiмiне 1902 жылдың 30 қаңтарында қол
Ағылшын импералистерi соғыс басталмай тұрып, Жапонияның жетiстiктерге жетуi
Жапонияның соғыс барысында жеңiске жетуi үшiн, оны үнемi
1902 ж. ағылшын-жапон одағының келiсiмi бойынша Англия Қиыр
Ресей басшылығы жапон-ағылшын одағының құрылуынан қорқып, Қиыр Шығыстағы
Сонымен қатар Англия Жапонияға қаржылық көмек көрсетiп, оны
1903 ж. Жапонияда жаңа крейсерлер пайда бола бастады.
Одақтық бiтiмнiң бiрiншi бабы бойынша екi жақ өз
Екiншi бап екi жақтың әрқайсысын, егер басқа жақ
Ағылшын-жапон одақтық бiтiмi Жапонияның сыртқы саясатының iрi жеңiсi
Бiрақ Франция 1902 жылдың 20 наурызында екi одақтас
Ағылшын-жапон бiтiмi нәтижесiнде Англия Ресейге Жапонияның көмегiмен
Қорытындылай келе АҚШ та, Жапониянының көмегiмен Ресейдiң Қиыр
II тарау. ОРЫС-ЖАПОН СОҒЫСЫ
2.1 Орыс-жапон соғысының басталуы, барысы
XIX ғ. аяғы – XX ғ басында дүние
Бұдан бұрынырақ, 1888 жылы Ресей флот құру бағдарламасын
Ресейдiң әскери күшiнiң саны да Жапониямен салыстырғанда едәуiр
Жапония соғысқа әлдеқайда жақсы дайындалды. Жапонияның қатардағы армиясында
1904 жылы 27 қаңтар қарсанында Жапон флотының Порт-Артурдағы
Бұл шабуылға жапон флотының барлығы дерлiк қатысқан. Яғни,
Вице-адмирал Макаров, Қиыр Шығыстағы саяси жағдайды және жапондардың
Сасэбодан шыққан адмирал Того 27 қаңтар қарсанында Порт-Артурға
27 қаңтар күнi адмирал Того Порт-Артурға тағы да
Бұл кезде орыс кемелерi сыртқы рейдта болған. Осы
Ал, Чемпульподағы тең емес ұрыстан кейiн орыс моряктары
Құрлықтағы соғыс қимылдары 1904 жылы сәуiрдiң ортасында басталды.
Порт-Артур қорғанысының стратегиялық маңызы зор едi. Қамал гарнизоны
1905 жылы дүниежүзi тарихында манчжур далаларындағы Мукден және
Мукден түбiндегi шайқасқа 5-24 ақпан аралығында екi жақтан
Порт-Артур құлағаннан кейiн орыс эскадрасының жорық мақсаты пайдасыз
Цусима шайқасы орыс әскерлерi үшiн жан түршiгерлiк болды.
Цусима шайқасында орыс флоты жеңiлуiнiң басты себептерi -
Ляояндағы шайқас. Жапондықтар Порт-Артурда шабуылын жүргiзе отырып, Манчжурияда
Куропаткин бастаған әскер Ляоян қаласында өздерiнiң позициясын нық
Куропаткиннiң қол астында, жапон қолбасшысына қарағанда, әскер саны
Жапон әскерi соғыста өз әскерiнiң 20% жоғалтса да,
Шахэдағы шайқас. Ресей әскерi артқа қарай шегiнiп Мукденде
22 қыркүйек күнi өзiнiң жарты күшiмен және сенiмсiздiкпен
Шахэдағы шайқас Порт-Артурға көмектесе алмады. Ол Куропаткин басқарған
Қорытындылай келе, Ресей империясының соғыста жеңiлуiнiң келесi себептерiн
Порт-Артурдың құлауы царизмнiң соғыста ең iрi әскери-саяси жеңiлiсi
Соғыс өнеркәсiп өрлеуiне апарды. 1904 жылдың бiрiншi жартысындағы
Соғыс барысында жеңiстерге қолы жеткенiмен, Жапония асқан тапшылық
Ал, АҚШ Ресей мен Жапонияның бiр-бiрiн әлсiретуi Қиыр
Қорыта келе 1905 жылдың наурызында американ үкiметi Манчжуриядағы
2.2 Соғыстың аяқталуы. Портсмут бейбiт бiтiмi
1905 жылдың 8 маусымында құрама Штаттар президентi Теодор
Орыс-жапон бейбiт келiссөздерi 1905 жылдың тамызында Портсмут (АҚШ)
Сонымен қатар, Ресей Жапонияға Кореяда үстемдiк етудi бердi.
Портсмуттық келiсiм бойынша Ресей Жапонияға Порт-Артурды және оған
Бейбiт келiсiм мен соғыс кезiнде Жапония АҚШ-тан саяси
Осы сұрақтар бойынша баптың ең соңғы текстiнде былай
Өзiнiң нашар жағдайына қарамастан патшалық Жапониямен бейбiт
1905 жылдың 5 қыркүйегiнде Портсмут бейбiт бiтiмiне қол
Осы Портсмут бейбiт бiтiмi нәтижесiнде Ресейдiң Қиыр Шығыстағы
Сонымен, Жапон милитаристерi бастаған соғыс осылай аяқталды. Патшалық
Қорытынды
1904-1905 ж.ж. орыс-жапон соғысы XX ғасыр басында болған
Ресей мен Жапонияны соғысты бастауға итермелеген Қиыр Шығыста
Соғысқа Ресей мен Жапония әртүрлi дәрежеде дайындалды. Орыс
Жапония соғысты жарияламай, тұтқиылдан, Порт-Артурға шабуылдаудан бастады. Бiрақ,
Соғысты ары қарай жалғастыруға Жапонияның күшi жетпедi, Ресей
Курил аралдарында қоныстанған жапондар Ресейден Сахалиннiң оңтүстiк бөлiгiн
Соғыстан екi империалистiк ел әртүрлi шықты: жапон империализмi
Деректер мен әдебиеттер
Протоколы Портсмутской мирной конференции и текст договоры между
Ленин В.И. Империализм, как высшая стадия капитализма. Сочин.,
Куропаткин А.Н. Записки ген. Куропаткина о русско-японской войне.
Гальперин А.Л. Англо-японский союз 1902-21 г.г. –М.,1947. –
Золоторев В.А., Козлов И.А. Русско-японская война 1904-1905г.г. –М.,1991.
Левицкий И.А. Русско-японская война 1904-1905 г.г. –М.,1936.–384с.
Сидоров А.П. Русско-японская война: первая буржуазно-демократическая революция в
Кутаков Л.Н. Россия и Япония. –М.,1988. –453с.
Кузнецов Ю.Д. История Японии. –М.,1968. –223 с.
Эйдус Х.Т. История Японии с древнейших времен до
–М.,1968. –223 с.
Всемирная история. М., 1957 г., т.VII
Сидоров А.Л., Панкратова А.М.Русско-японская война 1904-1905 г.г. М.,
Деревянко А.П., Щабельникова Н.А. История России с древнейших
времен до конца XX века. –М.,2001. –800с.
Ленин В.И. Падение Порт-Артура. –Т. 9.
Боханов А.Н., Горинов М.М., Дмитриенко В.П. История России
Сiлтемелер:
Левицкий И.А. Русско-японская война 1904-1905 г.г. –1936. –С.11.
Левицкий И.А. Русско-японская война 1904-1905 г.г. –1936. –С.12.
Левицкий И.А. Русско-японская война 1904-1905 г.г. –1936. –С.13.
www.google.kz.
Левицкий И. А. Русско-японская война 1904-1905 г.г. –1936.
Левицкий И.А. Русско-японская война 1904-1905 г.г. –1936. –С.15.
Левицкий И.А. Русско-японская война 1904-1905 г.г. –1936. –С.15.
www.google.kz.
Левицкий И.А. Русско-японская война 1904-1905 г.г. –1936. –С.16.
Всемирная история. –1957. –т.VII. –С.402.
Гальперин А.Л. Англо-японский союз. –1947. –С.209.
Гальперин А.Л. Англо-японский союз. –1947. –С.225.
Протоколы Портсмутской мирной конференции и текст договора между
Протоколы Портсмутской мирной конференции и текст договора между
Гальперин А.Л. Англо-японский союз. –1947. –С.219.
www.google.kz.
17. www.google.kz.
Козлов И.А., Золоторев В.А. Русско-японская война 1904-1905 г.г.
Козлов И.А., Золоторев В.А. Русско-японская война 1904-1905 г.г.
20. www.google.kz.
www.google.kz.
www.google.kz.
www.google.kz.
Ленин В.И. Соч., -т.VIII. –С.240.
Ленин В.И. Соч., -т.VII. –С.183-184.
Тюкавкин В.Г., Карнилов В.А. История СССР 1861-1917 г.г.
Тюкавкин В.Г., Карнилов В.А. История СССР 1861-1917 г.г.
Всемирная история. –1957. –т.VII. –С.412.
Всемирная история. –1957. –т.VII. –С.412.
Протоколы Портсмутской мирной конференции и текст договора
31. Кутаков Л.Н. Россия и Япония. –1988. –С.83.
1