Жоспар
Кіріспе................................................................................................................3 І.Алгеритмдеу негіздері.
1.1 Алгоритмді жазу тәсілдері...................................................................5
1.2Алгоритмнің әр пункті геометриялық фигура блоктың
ішінде бейнелену..........................................................................................8
ІІ.Алгаритмнің күрделілігін есептеуге қолдалынатын тәсілдер.
2.1 Алгоритм есепті шешу және практикада колдану тәсілі.......................14
2.2Есептеуге қолданылатын тәсілдер. ............................................16
Қорытынды.................................................................................................24
Әдебиеттер тізімі........................................................................................26
Кіріспе.
Алгоритм - информатика пәнінің негізгі ұғымдарының бірі. Компьютерді
«Алгоритм» сөзі мағынасы жағынан нұскау, жарлық, рецепт; ереже,
А н ы қ т а м а.
Алгоритмді кез келген басқа жазулардан мына мағыналық қасиеттері
Д и с к р е т т
Алгоритм шектеулі қадаларды орындап болған соң нәтижеге алып
І.Алгеритмдеу негіздері.
1.1 Алгоритмді жазу тәсілдері.
Алгоритмдегі жарлықтардың, құраулардың бергілеу түріне қарай алгоритмді жазу
Мысалы, цирктегі құстар мен жануарларға алгоритмдер арнайы дауыстар,
Орындаушы - адам болатын жағдайда алгоритм көбінесе сөзбен
Енді сөзбен жазылған алгоритмге мысалдар қарастырайық.
1-есеп. Екі бүтін санның ең үлкен ортақ бөлгішті
Бастапқы берілген екі бүтін санды М және N
Бөлуді кайталанып отыратын азайту амалымен алмастырайық. Онда алгоритмді
алгоритмі. Ол үшін бізге кез келген п нақты
1.2Алгоритмнің әр пункті геометриялық фигура блоктың ішінде бейнелену.
Блок-схема - арнайы геометриалык фигуралар, нұскамалар арқылы орындалатын
Алгоритмді блок-схема түрінде жазғанда арнайы қабылданған мем-лекеттік үлгі
Блоктардың аткаратын қызметіне байланысты олардың ішіне және жанына
Блок-схема алгоритмді сипаттаудың графикалық тәсілі. Блок-схема деп, бағыталған
Блок-схема пайдаланатын геометриялық фигуралар блоктың -таңбалар, ал, байланыс
Әрбір блок-схеманың басы және соңы болады. Барлық блокта:
Енді жоғарыда келтірілген есептердің алгоритмдерін блок -схема
2-есеп. Шекті сандық тізбектің максимумы мен минимумын
Сонымен, блок-схема алгоритмді бейнелеудің, жазудың ыңғайлы әрі көрнекі
ІІ.Алгаритмнің күрделілігін есептеуге қолдалынатын тәсілдер.
2.1 Алгоритм есепті шешу және практикада колдану тәсілі.
Есепті шешу алгоритмі деп жазбаша жарлықтардың тізімі аталады,
Алгоритм түсінігі есепті шешу әдісі түсінігімен тығыз байланысты.
Ал, алгоритм есепті шешу және практикада колдану әдісін
Алгоритмнің қасиетті сапаларының бірі - орындаушыдан шешу әдісін,
Орындаушы алгоритмді қағида-жарлықтардың ізімен "механикалық" түрде орындайды. ЭЕМ-ді,
Алгоритм әрқашанда орындаушы үшін жазылады. Ол адам, ЭЕМ
Қосымша толықтырушы түсінік енгізейік. Жеке жазбаларды (сөйлемдерді) -
Мысалы, ЭЕМ үшін жарлықтар жүйесі - қосу, азайту.
Сондықтан, алгоритм әр кезде де орындаушының жарлықтар жүйесінің
Алгоритмнің мынадай түрлері белгілі - есептеу алгоритмдері, диа-логтык
Алгоритмді жазудың бірнеше тәсілдері қалыптасқан: формула, кесте, сөз.
Программапау тілі деп, орындаушы ЭЕМ үшін жазылған алгоритмді
Программалардың мынадай түрлері бар: ЭЕМ-ге арналған програм-малар, станокты,
Келесі параграфтарда бірнеше есептерді шешу алгоритмдерін сөз жүзінде
Алгоритмді сөз жүзінде сипаттағанда, жазғанда, әрбір жарлықты нөмірлеп
2.2Есептеуге қолданылатын тәсілдер.
Мектептік информатика курсы негізінен екі бөлімнен тұрады: ақпараттық
Бүгінгі күн талабына сәйкес кез келген сала мамандары
Кез келген салада, ғылымда және техникада ақпараттық технологияларды
Міне, осы тұрғыда біз үсынып отырған ой-пікірлер, ұсыныстар
Кез келген келешек маман біз көрсетіп отырған осы
Сонымен, енді тікелей есепті (жұмысты, тапсырманы) қою және
Біздің қарастыратын жағдайымыз бәріміз үйренуге және білуге тиісті
Компьютер көмегімен кез келген есепті шешу мына төмендегі
1. Есептің қойылуы:
а) Есептің мазмұнын түсіну;
б) Есепке талдау жүргізу, оның мақсаты:
- Бастапқы берілгендерді анықтау;
-аралық шамаларды анықтау;
- есептің шешімінің нелер болатындығын анықтау;
- Қандай шарттардың орындалуында есептің нақты шешімдері
Осы тұжырымдаулардан бұл кезеңнің компьютер көмегімен есеп шешудегі
2. Есеп моделін (математикалық моделін) құру.
Мектеп курсында
а)Берілгендерді толығынан анықтауға;
б)Берілгевдердің структураларын анықтауға;
в) Есепті шешудің сандық әдісін таңдауға.
3. Есепті шешудің тиімді тәсілін талдау.
Бір сол бір есепті шешудің бірнеше әдістері
4. Есепті шешудің алгоритмін құру (жазу).
Есепті шешудің алгоритмін дұрыс жазу үшін оқушылар мына
5. Жазылған алгоритм негізінде есепті шешудің программасы құрылады.
Алгоритмді орындаушы компьютер болғандықтан, құрылған алгоритмді компьютер түсінетін
Осы бес кезеңці есепті компьютер көмегімен шешудің дайыидық
6. Құрылған программаны компьютерге енгізу, тексеру және қателерін
Программаны тестілеуден өткізу жауапты кезеңнің біріне саналады. Тестілеуді
Программаны тестілеуден өткізу мына мақсаттарда жүргізіледі:
а) программаны бүтіндей тексеру; б) программаның функционалдық мүмкіндігін
Программаны тексеру және оны әртүрлі режимдерде тестілеуден өткізу
7. Құрылған программа бойынша есепті тікелей компьютер көмегімен
Міне, осы кезеңде ғана компьютер адам араласуынсыз жұмыс
8. Алынған нәтижеге талдау жүргізу.
Егер программада синтаксистік
Осы келтірілген кезеңдер міндетті кезендер болып саналады, сондықтан
Карастырып отырған нақгы есепте талдауды және зерттеуді тереңдету
Мектеп информатикасы курсындағы оқып-үйренудегі күрделі тақырыптардың бірі -
II. Циклдық есептеу процесі алгоритмі - бұл берілгендердің
Циклдық алгоритмнің екі түрі болады:
қайталану саны алдын ала белгілі;
қайталану саны алдын ала белгісіз.
Мұндай циклдық алгоритмдерде арифметикалық және итерациялық деп те
Арифметикалық циклда цикл қайталанған сайын мәні өзгеріп отыратын
- цикл параметрінің бастапқы мәні беріледі;
- цикл параметрінің мәнін өзгертіп отыру ережесі көрсетіледі
- циклдың аяқталу шарты беріледі (көрсетіледі).
Әдістемелік тұрғыда циклды құрылымды алгоритмді қалай түземіз және
алгоритмін жазу керек болсын.
Компьютер көмегімен есеп шығару технологиясына сәйкес осы есепті
1-кезең. Есептің қойылуы:
• бастапқы берілгендер ретівде алынатындар: п
- жиым элементтері саны, х.(і=1, 2,..., п) –
аралық шама ретінде цикл параметрі і алынады;
нәтиже ретінде S қосындысының мәні алынады.
2-кезең. Есептің математикалық моделі.
жиым элементтері нақты типті, олай болса нәтиже S
3-кезең. Есептеудің тиімді әдісі былайша ұйымдастырылады:
1 -қадам: S-тің бастапқы мәнін 0 деп аламыз;
2~қадам: S-тің мәніне х-лерді біртіндей қоса отырып, нәтижеге
4-кезең. Есепті шығарудың алгоритмін жазамыз..Бірінші әдіс-алгоритмді блок схема
Оқып-үйренудің әдістемелік тұрғысында келтірілген мысалдардың корректілі түрде (түсінікті,
Информатика курсы бойынша мектептерде басқа да оқу орындарында
Мына біз көрсетіп отырған үлгілерден, оқып үйрену әдістемесі
Енді осы жазылған алгоритмдер негізінде ұсынылып отырған есепті
Қорытынды.
Компъютерге арналған программаны құруда оған алгоритмдік тіл негіз
Алгоритмдік тіл алгоритмді жазу және оқу үшін керек.
Қарапайым жағдайда
алг алгоритмнің аты
берілгені алгоритмнің қолданылу шарты керек алгоритмді
алгоритм денесі (командалар тізбегі) соңы
Алгоритмдік тілде пайдаланылатын алг, берілгені, керек, басы, соңы
ӘДЕБИЕТТЕР
1.Макарова Н.В. и др. Информатика: Учебник. М., 2001.
2.Каймин В.А. Информатика: Учебник. М., 2001.
3.Конюхоеский П.В., Колесова Д.Н. идр. Экономическая информатика: Учеб-
ник. М.;СПб.,2001.
4.Острейковский В.А. Информатика. М., 2000.
5.АлексеевА.П. Информатика-2002. М., 2002.
6.Балапанов Е.Қ., Бөрібаев Б., Дәулетқулов А. Информатикадан 30
Алматы, 1998.
7.Балапанов Е.Қ., Бөрібаев Б., Дәулетқулов А. Новые информационные
нологии. 30 уроков по информатике. Алматы, 2002.
8.ЕржковК, ҚараевЖ., СтифутжаН. Информатика, 7-сыиып. Алматы, 2001.
9.Камардинов О. Еселтеуіш техника және программалау. Алматы: РБК,
10.Камардинов О. Информатика. Бірінші бөлім. Шымкент, 2000.
11.Камардинов О. Информатика. Екінші бөлім. Шымкент, 2000.