Жинақтаушы зейнетақы қорының қазіргі жағдайы


Кіріспе..........................3
1 Зейнетақы нарығымен қамтамасыз ету жүйесі
1.1 Зейнетақымен қамтамасыз ету нарығының мәні..............4
1.2 Жинақтаушы зейнетақы нарығының қызмет ету
принціптері және механизмі.....................9
1.3 Жинақтаушы зейнетақы нарығының шетел тәжірбиесі..............14
2 Қазақстан Републикасындағы зейнетақы нарығымен қамтамасыз ету жүйесі
2.1 Қазақстан Республикасынғы зейнетақымен қамтамасыз ету
нарығының қалыптасуы...............17
2.2 Жинақтаушы зейнетақы қорының қазіргі жағдайы........19
3 Қазақстандағы жинақтаушы зейнетақы реформаларының проблемалары мен перспективасы
3.1 Қазақстандағы жинақтаушы зейнетақы проблемалары мен
реформалары.......................28
3.2 Жинақтаушы зейнетақы нарығының әрі қарай даму жобасы...31
Қорытынды..........................37
Қолданылған әдебиеттер тізімі.................38 Кіріспе
Курстық жұмысы тақырыбының өзектілігі Қазақстан Республикасындағы жаңа экономикалық қатынастардың
Бұл міндеттемелердің жаңашылдығы нарықтық экономикаға көшу жағдайындағы еңбекке жарамсыз
Дипломдық жұмыста Қазақстан Республикасының зейнетақы нарығының құрылуы оның
Дипломдық жұмыста зейнетақылық қамтамасыз етудің тек бір түрі ғана,
Негізгі мақсаты Қазақстан Республикасындағы Зейнетақы нарығының дамуын тежейтін
Міндеттемелері:
еліміздің зейнетақымен қамтамасыз ету жүйесіннің дамуын дамыған елдердің тәжірибесіне
ҚР-ғы Зейнетақымен қамтамасыз ету нарығының даму ерекшеліктерін анықтау
еліміздің экономикасындағы Жинақтаушы Зейнетақы Қорының экономикалық мәнін, маңыздылығын ашып
ЖЗҚ –ң төлемдге жарамдылығын анықтау үшін негізіг жолдарын анықтау
Жинақтаушы зейнетақы қорының дамуы үшін келесідей іс-әрекеттер атқарылуы керек:
Қазақстан Республикасының Президенті Нұрсұлтан Назарбаевтің 2006 қазақстан халқына жолдауында:
- Қазақстан Республикасындағы зейнетақымен қамтамасыз ету мәліметтері негізінде оның
- Барлық операциялар ЗТМО (ГЦВП) арқылы өтеді;
- төлемдер жүйесі;
- зейнетақы жинақтарын біріктіруі;
Қазақстан Республикасының зейнетақы қоры статистикалық материалдары, отандық және
1 Зейнетақылық қамсыздандыру жүйесі
1.1 Зейнетақылық қамсыздандыру нарығының мәні
Зейнетақымен қамтамасыз етудің дәрежесі мен сапасы – ел халқының
Қолайлы қартайған шақты материалды қамтамасыз ету мәселесі әлемнің
1998 жылдың 1 қаңтарына дейін Қазақстанда жұмысшылардың міндетті зейнетақы
- зейнетақылық қамсыздандыруға мемлекеттік монополия;
- азаматтардың қартайған кезіндегі өзіндік материалдық қамтамасыз
- жүйе ішінде зейнетақы құралдарының қайта үлестірілуі.
Бұл жүйе жоспарлы, әміршіл- әкімшіл экономика кезінде, еңбекке қабілетті
Экономикалық жағдайдың өзгеруі қалыптасқан ынтымақтық зейнетақы нарығының қызметінің
Зейнетақы нарығының принципиалды кемшіліктері нақты белгіленді. Олар:
Зейнетақы жарнасы мен төлемдерінің көлемдері арасындағы тікелей байланыстың болмауы.
Зейнетақы жарнасының жоғары қойылымы өндірістің шығындарын көбейтеді. Мемлекеттік зейнетақы
Зейнетақы жарнасын жинаудың төмен деңгейі жалпы экономикалық себептерге, сол
Зейнетақыны бекітуде жеңілдікткердің көп көлемі мемлекеттік зейнетақы қорына үлкен
Жұмысшылардың зейнетақы жарнасы персоналды есепке алудың болмауы аударымдарды көбейтуді,
Зейнетақылық камсыздандыруды басқару нарығының тиімсіздігі, түрлі ұйымдық құрылымдар
Ынтымастық зейнетақы нарығының сақталуы дағдарысты және зейнетақыны кідіріп
Зейнетақылық қамсыздандыру жүйесін реформалау барлық зейнеткерлердің материалдық жағдайын жақсартуға
Қазақстанда жаңа зейнетақы жүйесі туралы заң 1998 жылы 1
Жаңа зейнетақылық реформа туралы заңның күшіне енуі потенциалды салымшылардың
Қазіргі кезде Қазақстанда бір уақытта зейнетақылық қамсыздандырудың екі жүйесі
Жинақтаушы зейнетақы нарығының негізгі қатысушылары: банк-кастодиандар , зейнетақы
1999 жылы 1 қарашада Қазақстанда 16 жинақтаушы зейнетақы қорлары
Әлуметтік қамтамасыз ету құқығы Қазақстан Республикасының Конституциясында бекітілген, оған
Зейнетақылық қамсыздандырудың деңгейі мен сапасы- халықтың экономикалық және әлеуметтік
Зейнетақы (лат.pensio- төлем)- белгілі бір тұлғалардың санатына берілетін әлеуметтік
Жиырмасыншы ғасыр халықтың әлеуметтік әділеттік туралы ойын өзгертті, бұл
Зейнетақылық қамсыздандыру жүйесі құрамдас элементтердің бірі ретінде жоғары рангте
Әлеуметтік- экономикалық жүйенің түрлі деңгейлерінің өзара байланысы мен өзара
Қазіргі кезде әлемнің барлық дерлік елдерінде зейнетақылық қамсыздандыру халықтың
Бәрімізге мәлім, КСРО-да кейбір батыс еуропалық елдерде, мысалы, Франция
Жоспарлы экономика ұрпақтар ынтымақтастығы принципіне сай құрылған зейнетақылық қамсыздандыру
еңбекке қабілетті халықты жұмыспен толық қамту;
демографиялық проблемаларды тізбекті түрде шешуге мүмкіндік беру, миграциялық процестерде
зейнеткерлер саны мен түсетін зейнетақы аударымдарының көлемі арасындағы қатынаста
қаржылық тәртіпті қатаң бақылау және зейнетақы қорына аударымдардан жалтарудың
Осы жағдайларда әлеуметтік бағдарламалар зейнетақының неғұрлым жоғары деңгейін қамтамасыз
Зейнетақының көлемі соңғы жылдары алған еңбек ақыға, нңбек стажына
Бұл жүйенің негізгі сипаттамалары келесі жағдайлар бола алады:
зейнетақы қаржысын шоғырландырудың иелікке байланыссыздығы;
жүйе ішінде зейнетақы қаржысын қайта үлестірудің міндеттілігі;
зейнетақы құруда азаматтарда жаупкершіліктің және бастамашылдықтың болмауы;
әлеуметтік қамсыздандыру нарығының монополиялануы.
Зейнетақы сақтандыру жарналарын төлеуге тәуелсіз тағайындалады, көптеген нәтижесіз льготалар
Көптеген елдердің зейнетақы жүйесіне мемлекеттік және мемлекеттік емес (жинақтаушы)
Мемлекеттік емес зейнетақылық қамсыздандырудың спецификасы салымшы мен қатысушының құқықтары
Жинақтаушы зейнетақы қорларын басқа да қаржылық (инвестициялық) институттардан
Бірінші талапта беріле қоймайтын және әрқашан периодикалық толтырылып отыратын
1) нарықтың барлық қатысушыларының тең жауапкершілігін заңды кепілдейтін тұрақты
2) құндық бағасы бар көптеген материалды және материалды емес
3) кез келген нарықтық құндық объектілерді қаржы құралдарын сатып
4) түрлі қаржылық тәуекелмен сипатталатын әртүрлі табыстылық дәрежесі бойынша
5) қоғамның халық жинақтарына олардың өз болашағын ойлаудың негізгі
Көптеген дамыған елдерде зейнетақылық қамсыздандыру үш қайнар көз арқылы
Елде жеке зейнетақы қорлары мен зейнетақыны сақтандырудың даму дәрежесі
Зейнетақылық жүйелер бір-бірінен көп жағдайда ерекшеленеді. Қаржыландыру көздері бойынша
Зейнетақымен сақтандыруды қамтамасыз етудің түрлілігін шартты түрдеүш бағытқа бөлуге
1) зейнетақыны жеке сақтандыру- клент белгіленген көлемде
2) клиент сақтандыру ұйымында қаржыны жинақтайды, зейнетақыны жинақталған сомаға
3) топтық сақтандыру – барлық қатысушылардың зейнетақысы жарнаның жалпы
Егер шетелде зейнетақы қорын топтық сақтандырумен айналысатын ұйым деп
Сақтандыру зейнетақы қоры зейнетақыны жеке немесе коллективті сақтандыру үшін
Екінші дүниежүзілік соғыстан бүгінгі күнге дейін дамыған елдерде зейнетақыны
Келесі жарты ғасыр бойы банктерде, темір жолдарда және коммуналдық
Ұлттық экономика ұшін инвестиция қорының қаншалықты екеніне АҚШ-ң 500
Зейнетақы қорларының қазіргі қоғамдағы орнына байланысты көптеген батыс елдерінде
Зейнетақы қоры- қатысушыларға зейнетақы мен жәрдемақы төлеу үшін ақша
Зейнетақы қорының (міндетті немесе ерікті) қатысушысы болып қор іс-әрекеті
Зейнетақы қорының қызметін әртүрлі инвестициялық процесс ретіндеқарастыруға болады. Бір
Зейнетақылық қамсыздандырудың екі түрінде де- өндірістік және жеке сақтандыру
Басқа ерекшеліктерді атауға болады, мысалы, өндірістік зейнетақы қорында зейнетақылық
Соңғы кезде шетелде байқалған өндірістік зейнетақы қорының дамудың тездеуі
Кәсіпкер жайында айтсақ, зейнетақы қорын қаржыландыруда құру мен қатысу
Зейнетақы қорының дамуында салық саясаты маңызды рөл атқарады. АҚШ-
Қарастырылуы тиіс тағы бір фактор бар- кәсіподақ әсері
1.2 Жинақтаушы зейнетақы нарығының қызмет ету принциптері
және механизмі
Зейнетақы қорның қатысушылары (мүшелері) екі топқа бөлінеді:белсенді (жұмыс істеп,
Теорияның мәні осындай. Алайда қордың барлық дерлік элементтері сол
Тұрақтандыру факторларын екі топқа бөледі: объективті және субъективті. Біріншісін
Зейнетақы қоры өз міндеттемелері бойынша қатысушылар жауап бере ме,
Актуарлы бағалау үшін қажетті ақпараттар тарифті ставканы есептеуге қарағанда
Шетелде зейнетақы қорының актуарлық қызметі ерекше дербес іс әрекет
Зейнетақы қорларын қаржыландыру әдістері және көздері.
Қаржыландыру әдістері.зейнетақы жүесін қаржыландырудың негізгі үш әдәісі (схемесы) бар:
Ағымдық шығындарды жабу әдісі кең маштабты резервті құруды білдірмейді.
Австрияда (мемлекеттік қызметкерлерді әлеуметтік қамтамасыз ету жүйесі) қаржыландыру бюджеттен
Жоғарыда айтылған мәндер 1983 жылы халықаралық еңбек ұйымымен жасалған
Халықаралық банкте, халықаралық валюта қорында, Американ елдерінің ұйымында персонал
Ағымдық шығындарды жабу әдісі қолдану алғашқы жылдары жүйенің зейнетақыға
Егер зейнетақы нарығының шығындарын төлеу персонал есебінен бөліп
Қарастырылған схеманың ең үлкен кемшілігі – болашақта зейнетақының төленуіне
Жоғары да аталған схеманың екіншісі – резерв есебінен ғана
Зейнетақы жүйелерін қаржыландыру үшін резервті тізбекті құру әдісі қолданылады.
Қаржыландыру көздері. Олар: қатысушылар жарнасы, жұмыс берушілер жарнасы, босқа
Қатысушының да, жұмыс берушінің де жарнасының деңгейі әдетте жалақы
Мемлекеттік қызметкер мен халықаралық ұйымдардың қорға аударатын жарна деңгейін
Бос қаржыны инветициялау қор қызметінің маңызды аспекті болып табылыды.
Инвестицияны қордың немесе бір қаржылық мекеменің – банктің, инвестициялық
Инвестиция сомасы ұзақ және орта мерзімді болады. Мемлекетті зейнеткерлерді
Инвестицияның табыстылығы объективті (бағалы қағаздар нарығының жағдайы, елдегі іскерлік
Халықаралық еңбек ұйымының зерттеулерінен алынған мәләметтер.
Зейнетақыға құқық алу шарттары
Өндірістік зейнетақы қорлары келесідей зейнетақы төлеуді қарастырады:
қартайған жағдайына және еңбек сіңірген жылдарына байланысты;
жұмысқа қабілетсіздігі (мүгедек) бойынша;
қатысушы немесе зейнеткердің жесіріне;
балаларға және асыраудағы жанға.
Әр зейнетақы қорында зейнетақы құқығын алу шарттары ерекшеленеді. Принципиалды
Зейнетақы қартайған жағдайға байланысты елуден жетпіс жас аралығындағы адамдарға,
Кейбір елдерде зейнетке шығу жасы бекітілмеген минималды еңбек сіңірген
Зейнет жасына жеткен кезде қор қатысушысы қартайған жас бойынша
Көптеген зейнетақы жүйелерінде қартайған шақ бойынша зейнетақы жалақы көлеміне
Зейнетақы ретінде төленуі керек жалақы үлесі тәжірибеге байланысты. Көп
Көптеген зейнетақы жүйелерінде өмір сүру индексінің өзгеруіне байланысты зейнетақыны
Кейбір қорларда ерте жалақы алу мүмкіндігі орын алады. Зейнетақы
Көп қорларда зейнеткердің біруақыттық жәрдемақы алу мүмкіншілігі ескертіледі. Сәйкес
Қатысушы өлімі кезінде де осындай болады. Сонымен, қатысушы жарнасын
Мемлкеттік қызметкердің зейнетақы қорлану жүйесіне қатысты қартайған жасқа байланысты
Австрияда зейнетақы 65 жасқа жеткен және 10 жыл жұмыс
Канадада мелекет қайраткерлері 60 жылға жетіп, аз дегенде 5
Швецияда мемлекеттік қызметкерлерді қамсыздандыру жүйесінде зейнетке шығу жасы
Португалияда мемлекет қызметкерлеріне зейнетақы 70 жаста және бес жылдан
АҚШ – та зейнетақы жасы – 5 жыл тәжірибеде
Бұл оның персоналдық зейнетақы жүйесін қартайған жас бойынша зейнетақы
Мүгедектік және уақытша еңбекке қабілетсіздігі бойынша зейнетақы қор қатысушының
Келтірілген мысалдар зейнетақы қорын құрағанда қатаң стандарттарын жоқ екенін
Зейнетақы қорының сызбасын жасау және оны ақпаратпен қамтамасыз ету
Зейнетақы қорын ұымдастыруда қордың құрылымына, зейнетақыны тағайындайу және төлеу
а) қор концепциясын дайындау; концепцияда зейнетақы қорының негізгі сипаттамалары
- қатысушылар тобы (яғни қорға қатысу құқығын беретін белгілер
- қаржыландыру көздері;
- зейнетақы түрлері және зейнетақыға құқығын ие болу принциптері
б) қабылданған концепция барлық қатысушылардың құқықтары мен міндеттерінің жиынтығы
в) қатысушылардың жарнасы мен төлемдерін тіркеуге ғана емес,
Алгоритмдермен сәйкес бағдарламаларда нақты қордың іс - әрекетінің жағдайларына
г) зейнетақы қоры сызбасын жасауды және оны басқаруды ақпаратпен
- белсенді қатысушылар үшін де, қартайған жағдай және мүгедектік
- мүгедектік туралы мәліметтер;
- қордан шығуға дейін тәжірбие ұзақтығы көрсеткіштері;
- зейнетке шығу жасы (еггер зейнетке белгілі бір жаста
Аталған көрсеткіштерді әр жастық жыныстық топ бойынша жеке –
белсенді қатысушылардың саны және жастық құрамы;
жалақының абсолютті өлшемі.
Әрине, қор сызбасын жасағанда мәліметтердің көбі жоқ болады (қатысушылардың
Мәліметтердің басқа тобы күтілген мәндерді эксперттік әдіспен болашаққа алынатын
белсенді қатысушылар санының және олардың жалақысының өзгеру қарқыны;
инфляция қарқыны;
инвестиция табыстылығы.
Есептеулерде актуарлы бағалау мен қорларды «ішкі» есептеулер кезінде қабылданған
Зейнетақы қорын құру үлкен ұйымдастырушылық және «жобалық» сияқты дайындық
1.3 Жинақтаушы зейнетақы нарығының шетел тәжірбиесі.
Жинақтаушы зейнетақы жүйесін Чили және Латын Америка елдерінің тәжірибесінде
Чили. Ел мемлекеттік зейнетақы жүйесінен міндетті жеке түріне 1981
Шегерілімдер жалақыдан 10 пайыз мөлшерінде анықталды. Содан кейін шегерілімдер
Бүгінгі күні жеке зейнетақы қордың басқарушылары комиссионды алымдардың екі
Жүйе өзінің он бес жыл өмірінде Чилидегі комиссиондар мөлшерін
Зейнетақы қорларына инвестициялаудың мына салаларында жұмыс істеуге рұқсат етілген:
Зейнетақы қорлары өз инвестицияларынан жоғары табыс алды. 1981 –
Зейнетақы қорларын жеке басқарушылар коммерциялық ұйым ретінде құрылған. Басқарушылар
Мемлекеттік орган зейнетақы қорының жеке басшылар қызметін қатаң реттейді.
Жүргізілген бағалауға сай, жеке зейнетақы жүйесіне жарна салған жұмысшылар
Чилиде зейнетке шығу мерзімі ерлерге 65 жас, әйелдерге 60
Колумбия. 2007 жылы Аргентина және Колумбия өз зейнетақы бағдарламаларының
Екінші кесте үш мемлеттің зейнетақы реформаларын салыстыруды білдіреді.
Бұл елдердегі өтпелі кезең Чилиге қарағанда ерекшеліктері мен ұқсастықтары
Жаңа жүйелер саяси ортаға және мекемеге әсер ету сияқты
1-кесте-Үш мемлекеттің зейнетақы реформаларының салыстырмалы көрсеткіштері
Чили
1981 ж. Аргентина 2007 ж. Коллумбия 2007 ж.
Екі жүйе жойылды өзгерістермен жалғасты өзгерістермен жалғасты
Жұмыс бастаға үшін жаңа міндетті жүйе Ия жоқ жоқ
Жарна көлемі, % 10 8 10
Еңбекке қабілетсіздік (асыраушысының өлімі/ коммиссиондық мөлшері, % 3 3
Мемлекеттік жүйе және әлеуметтік қолдау, % Жалпы пайда 16
Жарнаның жалпы көлемі, % 19 27 8
Реформа алдында, % 13 27 14,5
Реформадан кейін ия ия ия
Тәуелсіз мемлекеттік реттеу органы Кепілді минималды зейнетақы Бекітілген
Ескерту: мәліметтер көздері www.pension.almaty.kz
Чили сияқты Колумбия инвестициядан төмен табысқа қарсы сақтандырылған жұмысшыларға
Дизайн және жоспарлау кемшіліктері орта және ұзақ мерзімдік периодта
Проблемалардың екінші бөлігі мемлекеттік жүйені белгісіз ұзартуды білдіреді. Чилиде
Аргентина. Аргентинада жұмысшылар жарнаны жаңа жеке жүйеге немесе реформаланған
Жеке жүйеде 11 пайыз жұмысшылар жұмысшылар жарнасының 8 пайызы
Соңғысы, үкіметтің және капиталдың ішкі нарығының мідетті жинақтарын жоспарлауды
Зейнетақы қорларының жалпы сипаттамасын аяқтай келе, қазіргі уақытта олардың
2.1 Қазақстан Республикасындағы Жинақтаушы зейнетақы
нарығының қалыпатасуы
12 мамыр 1997ж. Қазақстан республикасында Зейнетақымен қаматамасыз ету нарығының
20 маусым 1997ж. « Жинақтаушы зейнетақы қорының » заңы
24 құркүйек 1997ж. Қазақстан Республикасының № 1372 үкімі бойынша
1998 жылы Қазақстан Республикасының облыс орталықтарында қордың жүйелері қалыптасты.
1998 жылы наурыз айында Жинақтаушы Зейнетақы жүйесіне алғашқы зейнетақылық
30 желтоқсан 1998 ж.зейнетақы салымдарының және зейнетақылық төлемдердің іске
1998-2006 жж.жұмысшы қай ЖЗҚ-ң салымшысы болуын анықтамаған жағдайда
11 тамыз 1999 ж. Осы кезден бастап Мемелекеттік Жинақтаушы
10 ақпан 2006 ж. Мемлекеттік Жинақтаушы Зейнетақы қоры Зейнетақылық
13 қаңтар 2007ж. МЖЗҚ-ң Ұлттық Жинақтаушы Зейнетақылық Қорынмен бірдей
1 шілде айында Алматы қаласы Төле би 89 көшесінде
Мамыр 2008 ж. ЖАҚ «МЖЗҚ» АҚ-ға қайта тіркелуі өтті.
17 тамыз 2008 ж.Алматы қаласында МЖЗҚ-ң филиалы ашылды.
13 құркүйек 2008ж. «Moоdy International » халықаралық агаенттігі АҚ
13 қазан 2008 ж. ҚР-ң реттеу және қаржылық басқару
1 ақпан 2009ж. ҚР-ң «Зейнетақылық Қамтамасыз ету» заңының талаптарымен
19 қазан 2009ж. Барлық регионалдық филиалдармен қоса Жинақтаушы Зейнетақы
15 қараша 2009ж. Зейнетақы секторларының дамуына өз үлесін қосқандығы
25 қараша 2009ж.Европаның қайта қрылу және даму банкісімен мемарандумға
13 желтоқсан 2009 ж. Лондон қаласында Standart and Poors
2 желтоқсан 2009 ж. ҚР-ң ЖЗҚ-ң тарихында ең алғаш
Жинақтаушы зейнетақы қор жүйесі бойынша негізгі заңнамалық құжат Қазақстан
Ескі жүйе бойынша кәсіпорындар еңбекақы төлеу қорынан мемлекетік зейнетақы
Екінші жағынан көптеген кәсіпорындар экономикалық және қаржылық пролблемалардың әсерінен
Жаңа зейнетақы нарығының қалыптасуы барысында зейнетақы төлемдерінің деңгейі
Бірақ кейін Қазақстан Республикасының «Қазақстан Республикасында зейнетақымен қамтамасыз ету
«Қазақстан Республикасында заңмен қамтамасыз ету туралы» бастапқы заңға сәйкес
Зейнетақылық реформаларды жүргізу бойынша енгізілген өзгерістердің бірнеше себептері болды,
Қазіргі уақытта Үкіметтің, жоғарыда аталған сәйкес заң актілеріне түзетулер
Қазақстан Республикасы Үкіметінің 1997 жылы 30 қыркүйектегі №1396 Қаулысына
Бұл құжат лицензияны беру (ққұжаттар тізімі, лицензия алу үшін
Лицензия берушінің қызметі Қазақстан Республикасының заңдарында көрсетілген жағдайдан басқа
1999 жылғы 26 сәуірде Қазақстан Республикасы Үкіметінің Қаулысы бойынша
Жинақтаушы зейнетақы қор қызметін реттеу бойынша Коммитет еңбек және
2.2 Зейнетақымен қамтамасыз ету нарығының қазіргі жағайы
2009 жылғы 1-ші сәуірдегі жинақтаушы зейнетақы жүйесі Жинақтаушы зейнетақы
2009 жылғы 1-ші ақпандағы мәліметтерге сәйкес республикада 14 жинақтаушы
Жинақтаушы зейнетақы қорлары зейнетақы активтерінің инвестициялық басқаруын, жинақтаушы зейнетақы
2009 жылғы 1-ші сәуір айындығы мәліметтер бойынша қорлардағы жеке
Республикадағы экономикалық жағдайдың дұрысталуы, жаңа жұмыс орындарының ашылуы және
Міндетті зейнетақы салымшылары бойынша салымшы шоттары санынан ең көп:
Республика облыстары бойынша анализ көрсетіп отырғандай салымшылардың үлкен үлесі
2009 жылғы 1-ші сәуірде ерікті зейнетақы салымдар бойынша салымшылар
Республикадағы экономикалық өсім, жұмысшылардың әр түрлі категориясы бойынша жалақы
2-кесте-1-ші сәуірдегі жылдар бойынша жинақтау зейнетақы нарығының зейнетақы
Мерзім
Зейнетақы жинақтарының суммасы
Өсім Зейнетақы жинақтарының өсу темпі (қарқыны)
2006 жылдың 1-ші сәуіріне 200 414 72 243 1,6
2007 жылдың 1-ші сәуіріне 288 394 87 980
2008 жылдың 1-ші сәуіріне 389 491 101 097
2009 жылдың 1-ші сәуіріне 518 512 129 021
Ескерту: мәліметтер көздері www.pension.almaty.kz
Көрсетілген кестеден зейнетақы жинақтарының абсолютті өсіміне қарамастан, олардың өсу
2009 жылдың 1-ші сәуіріндегі жағдайына байланысты салымшылардың (алушылар) ЖІӨ-нің
Жинақтау зейнетақы нарығының қызметінің даму кезеңінде салымшылардың (алымшылардың),
Көрсетілген кестеден жинақтау зейнетақы нарығының барлық көрсеткіштері бойынша
3-кесте - Ірі үш қордың концентрациясы
мың.теңге
Жалпы зейнетақы секторынан үш ірі қордың үлесі.
2004 ж. 2005 ж. 2006 ж. 2007 ж. 2008
1. Салымшылар шотының саны. (Алымшылар)
2. Зейнетақы жинақтары 80,76 74,32 70,86 67,70
3.Зейнетақы салымдары 87,87 80,72 75,86 72,45 69,54 67,47
4.Басқа қорлардан алынған зейнетақы жинақтарының аударылымдары 49,27 52,54 61,40
5. Таза инвестициялық табыс 87,78 82,96
6. Зейнетақылық төлемдер 97,06 94,06 73,47 68,93 67,07 66,62
Ескерту: Мәліметтер көздері веб-сайд www.gnpf.kz
2008 жылы 1-ші наурызда «Қазақстан Халық Банкі» қоры жинақтау
Жианқтаушы зейнетақы қорларына зейнетақы салымдарының жалпы түсімдері ағымдағы жылдың
Салымшылар саны мен номиналды жалақы көлемінің өсу есебінен
«Қазақстан Республикасында зейнетақымен қамтамасыз ету туралы» Қазақстан Республикасының 22
2009 жылдың 1-ші сәуірінде міндетті зейнетақы төлемдерін кешіктіріп және
2009 жылғы 1-ші сәуірдегі жағдай бойынша зейнетақы активтерін инвестициялаудан
2009 жылдың 1-ші сәуіріндегі жағдай бойынша қорлармен міндетті және
Зейнетақы төлемдерінің ең үлкен суммасы келесідей қорлармен төленді: «МЖЗҚ»
Жинақтау зейнетақы нарығының ашықтылығы (ЖАҚ шығатын зейнетақы жинақтарының
Сонының нәтижесінде ағымдағы жылдың қаңтар-наурыз айлары арасындағы зейнетақы жинақтарын
Жинақтау зейнетақы қорларының зейнетақы активтерінің құрылымы.
2009 жылдың 1-ші сәуіріндегі жағдай бойынша ЗАИББҰ-ның (ООИУПА) инвестициялық
Сурет 1- Инвестициялық басқарудағы жалпы зейнетақы активтерінің өзгеруі.
Жүргізілген көрсетілген жинақтау зейнетақы нарығының анализ негізінде зейнетақы
2009 жылдың 1-ші кварталында ЖЗҚ-ң жиынтық инвестициялық портфелінің көлемі
Кестеде көрсетілгендей есеп беру периодында ҚР-ң мемлекеттік бағалы қағаздарының
Қазақстан Республикасының Ұлттық Банк ноталары (25,63%-ке), Халықаралық қаржы
4-кесте - ЖЗҚ-ның жиынтық инвестициялық портфелі.
Қаржылық құралдар 01.01.2009 млн. тенге Барлығына %-да 01.04.2009
ҚР-ның мемлекеттік бағалы уқағаздары,оның ішінде 259 425 53,94
ҚР-ныцң еврооблигациялары 2 524 0,53 2 549 0,49
Қаржы Министрлігінің бағалы қағаздары 79 428 16,52 117 948
Ұлттық Банк ноталары 177 310 36,86 131 859 25,53
Жергілікті атқарушы органдардың бағалы қағаздары 163 0,03 163 0,03
Екінші деңгейлі банктердегі салымдар 52 795 10,98 62 692
Халықаралық қаржы ұйымдарының бағалы қағаздары
Шетелдік эмитенттердің мемлекеттік бағалы қағаздары 697 0,14 9 503
Шетелдік инвестициялық қорлардың пайлары 121 0,03 126 0,02
ҚР эмитенттердің мемлекетік емес бағалы қағаздары, соның ішінде
Акциялар 33 042 6,87 31 429 6,08
Облигациялар, оның ішінде 120 212 24,99 147 410 28,54
АҚШ долларында номиналданған 8 901 23,14 8 251 1,60
Тенгеде номиналданған 111 311 1,85 139 159 26,94
Шетел эмитенттерінің мемлекеттік емес бағалы қағаздары 8 634
акциялар 7 317 1,52 7 211 1,40
облигациялар 1 317 0,27 2 270 0,44
барлығы 259 425 53,94 516 562 100,00
Ескерту: www.afn.kz мәліметтер көздері
Сонымен, ЗАИБЖҰ (ООИУПА) АҚШ долларында деноминалданған, қаржы құралдарын сатуға
Сурет 2 - ЖЗҚ-ның құралдары бойынша инвестициялық портфелінің өзгеруі
2008 жылғы ақпандағы – 2009 жылғы ақпандағы кезеңде қорлардың
Қазақстан Республикасының Статистика агенттігінің деректері бойынша 2008 жылғы ақпан
ЖЗҚ бөлігінде номиналды және нақты кіріс коэффициенттерінің мағыналары туралы
Қорлардың жиынтық меншік капиталы 2009 жылы 1 наурыздағы жағдай
2009 жылғы 1 наурыздағы жағдай бойынша қорлар резервтік капиталды
Ағымдағы жылдың қаңтар-ақпан айларында барлық қорлар, “Капитал” қорын қоспағанда,
2009 жылғы 1 наурыздағы жағдай бойынша жинақтаушы зейнетақы қорларының
2009 жылғы 1 наурыздағы жағдай бойынша меншікті активтері есебінен
Қорлар меншік активтерін Қазақстан Республикасының мемлекеттік бағалы қағаздарына (ҚРҰБ
Қаржы инвестицияларының құрылымы мынадай: Қазақстан Республикасының мемлекеттік бағалы қағаздары
Қазақстан Республикасы Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен
Қазақстанның жинақтаушы зейнетақы қорларының ассоциациясы
Зейнетақы қорларының ассоциациясы заңды тұлға ретіндегі мемлекеттік тіркеу туралы
Ассоциация 1995 жылы 30 тамызда қабылданған Қазақстан Республикасының
Зейнетақы қорының ассоциациясының мүшесі болып жинақтау зейнетақы қоры, Зейнетақы
зейнетақы қорының ассоциациясы қызметінің мақсаты ҚР-да қартайған шақты жеке
Зейнетақы қорының ассоциациясының мақсаттарына сәйкес алдарында келесідей мәселелер тұр:
мемлекеттік емес жинақтау зейнетақы қорының дамуы мен қалыптасуына ықпал
ассоциация мүшелерінің мүдделерін ұсыну (қарастыру) және қорғау;
заңды және нормативті актілердің өзгерісіне және әзірленуіне қатысу;
зейнетақымен қамтамасыз етудің жаңа нарығының қатысушыларының этикалық және
ақпараттық, методикалық, кеңес беру және басқа қызметтермен қамтамасыз ету;
ағымдық мәселелерді шешу барысында қазақстандық және шеттелдік мамандарды тарту;
халық арасында түсіндіру жұмыстарын жүргізу;
бірыңғай ақпараттық кеңестікті құру;
шетелдік мамандардың қатысуымен тәжірбе алмасу семинарларын ұйымдастыру, шетелдерде және
кітапханалық қор ұйымдастыру және зейнетақы қызметі нарығының барлық қатысушылары
ассоциация қызметінде объективтілік, тұрақтылық, қол жетушілік, ашықтық қағидаларын қадағалау.
Зейнетақы қорының ассоциациясы зейнетақы қорларының ағымдық қызметіне көмек көрсетіп
1998жылы 31 – ші желтоқсанда Қазақстанда 2 милллионнан астам
5-кесте - Негізгі демографиялық көрсеткіштер.
1999 ж. 2000 ж. 2001 ж. 2002 ж. 2003
Халық, млн 16041300 15860700 15640900 14952420 14802890 14654867
Зейнеткерлер саны 2917000 2940000 2853000 2037000 1833300 1649970
Зейнеткерлер/халық % 18,2 18,5 18,2 13,6 12,4 11,3
Қызметкерлер саны 6551500 6518900 6472300 6127600 6127600 6127600
Жұмыссыздық деңгейі, % 11,0 13,0 13,0 13,1 13,1 13,1
Зейнеткерлік жас, ер адамдар 60,0 60,0 60,5 61,5 62,0
Әйел адамдар 55,0 55,0 55,0 56,5 57,0 58,0
Ескерту: Мәліметтер көздері www pension. almaty.кz
Мемлекет зейнеткерлікке шығу жасын өсіру арқылы, зейнетақы алушылар санын
6-кесте - Қиыр шетелдердегі зейнеткерлік жас пен зейнеткерлік салым
(%)
Елдер Зейнеткерлікке шығу жасы ЕТҚ-нан төленетін зейнеткерлерлік сақтандыру тарифі
Ерлер Әйелдер Жұмысшы Жұмыс беруші Барлығы
Австрия 65 60 10,25 12,55 2280
Бельгия 65 65 7,50 8,86 16,36
Ұлыбритания 65 60 12,00 10,20 22,20
Германия 65 60 9,30 9,30 18,60
Греция 67 67 6,67 13,30 19,97
Ирландия 61 56 7,75 12,20 19,95
Исландия 65 65 4,00 8,50 12,50
Испания 65 65 4,70 23,60 28,30
Италия 61 56 8,37 21,30 29,64
Канада 65 65 2,00 2,70 4,70
Люксембург 65 65 8,00 8,00 16,00
Нидерланды 65 65 25,78 - 25,78
Норвегия 67 67 7,80 14,20 22,00
Португалия 65 65 11,00 23,70 34,70
Ресей 60 55 1,00 28,00 29,00
АҚШ 65 65 6,20 6,20 12,40
Турция 60 55 9,00 11,00 20,00
Финляндия 65 65 7,50 19,00 24,50
Франция 60 60 8,00 8,50 16,50
Швейцария 65 62 9,90 4,90 9,80
Швеция 65 65 1,00 19,00 20,00
Япония 65 65 8,25 8,25 16,50
Ескерту: Мәліметтер көздері www pension. almaty.кz
Кәсіпорындардың еңбек ақы төлеу қорынан түскен зейнетақылық аударымджар мөлшері
2004 жылғы Заңға сәйкес ер адамдар үшін зейнеткерлік жас
6-кестеде көріп отырғандай қазақстандық «қартаю табалдырығы» басқа нарықтық экономикалық
7-кесте - ЕЭО елдеріндегі халықтың қартаю көрсеткіштері (%).
Елдер 1995 ж көрсеткіш 2030 ж көрсеткіш болжамы
Ұлыбритания 24,0 38,7
Германия 21,7 49,2
Испания 19,8 41,0
Италия 21,6 48,3
Франция 20,8 39,1
ЕЭО бойынша орташа 21,7 43,3
Ескерту: www pension.almaty.кz мәліметтер көздері
Сонымен, демографиялық тұрақсыздық есебінен, зейнеткерлер санымен зейнеткерлік жасты өсіру
3 Қазақстандағы жинақтаушы зейнетақы реформаларының проблемалары
3.1 Қазақстандағы жинақтаушы зейнетақы проблемалары мен реформалары
Жинақтаушы зейнетақы қорларының зейнетақы реформаларының үшінші жылында қызметінің рефрмаларының
Жинақтаушы зейнетақы қорының басты проблемаларының бірі - жинақтаушы зейнетақы
Қазіргі уақыттағы үш мемлекеттік институттар арасында бақылауды жүзеге асыру
Сондықтан бақылаушы органмен нақты шешімдердің бірі, жинақтаушы зейнетақы қорының
Бүгінгі таңда көпшілік шешімдер заң саласында өзбетімен және кенеттен
Сондай-ақ, жинақтаушы зейнетақы нарығының дамуындағы негізгі проблемалардың бірі
Қазақстанның зейнетақы жүйесін реформалау шеңберінде стратегиялық мәселелер болып қор
Инвестициялау құрылымында мемлекеттік бағалы қағаздар үстемдік етуде, 2004 жылы
Зейнетақы жинақтары экономиканың нақты секторын дамытуға араластырылмайды. Қазақстандағы зейнетақы
Төмен табыстылық және девальвациялық күтулер ерікті зейнетақы салымдарының санының
Бүгінгі таңда мемлекеттің жинақтаушы зейнетақы қоры жекешелендіру мәселесі қарастырылуда,
Мемлекеттік жинақтаушы зейнетақы қоры жою немесе зейнетақы қорларының бірігуі
Жинақтаушы зейнетақы қоры қатысушыларының қызметінде менеджмент сапасы ерекше маңызды
Жинақтаушы зейнетақы нарығының дамуына әсер ететін негізгі факторладың
Қазіргі жүйе реттеуші органдарды да, жинақтаушы зейнетақы нарығының
жинақтаушы зейнетақы қорының ақпараттық жүйесін автоматтандыруды жетілдіру арқылы әлектронды
бірыңғай ақпараттық ортадан есеп беру нарығының нақты, оңай
нормативтік құжат негізінде қандай ақпараттар құпия, ал қандай ақпараттарды
ЗАБК, жинақтаушы зейнетақы қоры және Кастодиан Банктері қызметі туралы
Қазіргі уақытта Комитет, НКЦБ және IMCC/USAID арасында біріккен ақпарат
Бүгінгі таңда көпшілік халық зейнетақы реформасы, механизмі оның мақсаты
Қазақстанда жинақтаушы зейнетақы нарығының қалыптасуы жүріп жатыр, оның
Зейнетақы жинақтарына сақтандыру нарығының болмауы реформалардың аяқталмағандығын білдіреді.
Зейнетақымен қамтамасыз етудің жаңа нарығының шеткіліксіз болып тұрған
Қазіргі уақытта зейнетақы жүйесін әрі қарай дамыту туралы мәселелер
Тәуелсіз мемлекеттер достастығы елдер арасында ҚР-сы ең алғаш болып
Зейнетақымен қамтамасыз ету жүйесін мемлекеттік реттеу
әр тұлғаның өз еркімен ЖЗҚ-н таңдауға мүмкіндігі
минималды зейнетақының болуына мемелекетік кепілдіктің болуы
еңбекке қабілетті халықтың өз жалақысынан Зейнетақы қорына салымдардың салыну
еңбекке қабілетті азаматтардың қартайған шақтағы жинақталған зейнетақысына жауапкершілігі
ЖЗҚ –ң сақталуын және қауіпсіздігін жасай отырып ЖЗҚ-н инвестициялау
әр азаматтың еркі бойынша қосымша салымдары арқылы зейнетақымен қамтамасыз
азаматтардың зейнетақы қорын инвестициялау арқылы ел экономикасына үлесінің
ҚР-ғы ең алғаш ЖЗҚ-ы 1998 жылы құрылып қазіргі кезге
Ол салымшылардың зейнетақылық салым төлемдерінің ұзақтылығына және жалақысына байланысты
Жасы бойынша зейнеткерлерді әлеуметтік қамтамасыз етуге мемлекеттің және салық
Ұлттық экономикалық өндірістік базаларының модернизациялануы арқылы ұзақ мерзімдік инвестицияның
Қазіргі кездегі санақ бойынша ел азаматтарының салымдарының 648мың миллиард
Зейнетақы жүйесімен айналысатын білікі мамандардың айтуы бойынша ЖЗҚ-ң дамуыүшін
жүйені тек корпоративті ғана емес сонымен қатар ашық қолдануға
жарналарды қолданудағы басқару жүйесіне өзгертулер енгізу
қаржылық ағымдардың қадағаланып отырылуы
қорлардың қаржылық жағдайын қамтамасыз ету
Басқа ЖЗҚ-р қатысушыларымен жаңалықтар және өзгенртулер туралы мағлұматтармен алмасып
ҚР-ң басты мақсаты болып – барлық жасы бойынша зейнеткерлерді
3.2 Жинақтаушы зейнетақы нарығының әрі қарай даму жобасы.
Жинақтау зейнетақы қорының Қазақстанда құрылуы және қызмет етуі елеулі
Жинақтау зейнетақы коры - әлеуметтік – экономикалық ортаның құқықтық
Жинақтаушы зейнетақы нарығының әрі қарай даму мақсаттарына қол
«Еңбек туралы» Заңға сәйкес жұмысқа тұру барысында жеке зейтақы
2004 жылдын бастап әлеуметтік жеке код бойынша зейнетақылық жарнаны
Мемлекеттік жинақтаушы зейнетақы қорының әрі қарай даму тағдыры салымшылардың
Жинақтаушы зейнетақы қорының қаржылық жағдайын нығайту мақсатында олардың меншіктері
Зейнетақы қорларына түсетін жарналардың кідіріссіз келуін қамтамасыз етуге бағытталған
Барлық назар міндетті зейнетақы жарналарына фискалдық бақылауды жетілдіруге аударылуы
Жинақтаушы зейнетақы жүйесінде қызмет ететін мамандардың және жұмысшыларды басқарушыларға
Білім процесіне жинақтаушы зейнетақы жүйесі бойынша курстар енгізіледі.
Үкімет екі зейнетақымен қамтамасыз ету жүйесін әрі қарай дамытуға
Жинақтаушы зейнетақы нарығының табысты дамуы үшін қажетті басты
Жуық арада өмірді сақтандырудың тұрақты секторын құру маңызды мәселе
ҚР Үкіметі ҚР Ұлттық Банкімен бірлесе отырып азаматтарды өмір
Зейнетақы төлемдерін жүзеге асыруда салық заңдарын жетілдіру қажет, яғни
Инвестициялық саясатты жетілдіру.
Жинақтаушы зейнетақы нарығының қызмет етуінің ең басынан бастап
ҚР Қаржы Министірлігі мен бағалы қағаздар бойынша Ұлттық Комиссия
Қызмет көрсету нарығын дамыту.
Жинақтаушы зейнетақы қорының қызмет көрсету нарығының басты проблемалары: лауазымды
ЗАБК- ң, жинақтаушы зейнетақы қорының, қызмет көрсету нарығының бәсеке
Жалпы ережеден ауытқымай жинақтаушы зейнетақы қорының міндеттері мен құқықтарын
Мемлекеттік жинақтау зейнетақы қоры және мемлекеттік емес жинақтау зейнетақы
Зейнетақы құралдарын қорғаудың қосымша механизмдері де бар. Ұллтық комиссиямен
Мемлекеттік жинақтау зейнетақы қоры құрылған кезден бастап қордың зейнетақы
Мемлекеттік жинақтау зейнетақы қоры зейнетақы активтері төменде көрсетілген құралдарына
ҚР-ң мемлекеттік бағалы қағаздары – 50 пайыздан кем емес;
Халықаралық даму және қайта жөндей банкі; Европалық даму және
екінші деңгейлі мемлекеттік банк депозиттері және мемлекеттік депозит сертификаттары
Екіші деңгейлі бір банктің банктік депозит сертификатына инвестиция көлемі
Мемлекеттік жинақтау зейнетақы қоры меншік активтері мен зейнетақы активтері
Мемлекеттік жинақтау зейнетақы қоры алынған зейнетақы жарналары соманың 1
Мемлекеттік жинақтау зейнетақы қоры Басқарушысы, өзі мен қор арасындағы
0,15 пайыздан аспайтын мөлшерде комиссиондық сыйақы алуға құқылы, сондай
Мемлекеттік емес жинақтау зейнетақы қоры зейнетақы активтерін басқару зейнетақы
Зенетақы активтерін басқару компаниясы мемлекеттік емес жинақтау зейнетақы қоры
ЗАБК Жабық акционерлік қоғам ретінде құрылады. ЗАБК құрылтайшылары болып
ЗАБК қызметі НКЦБ жағынан лицензиялануға жатады.
2004 жылы 1 шілдеде бағалы қағаздар бойынша Ұлттық Комиссиямен
ЗАБК шектеусіз көлемде мемлекеттік емес ЖЗҚ зейнетақы активтерін инвестициялық
Мемлекеттік емес жинақтау зейнетақы қоры ЗАБК құнды қағаздарды Қазақстан
ЗАБК зейнетақы қоры мен ЗАБК арасындағы келісімшартқа сәйкес, инвестициялық
Таза зейнетақы активтерінің құнын бағалау зейнетақы активтері мен зейнетақы
Өзіндік құралдардың жеткіліктілігі ЗАБК меншік капиталының компанияның зейнетақы активтері
Өзіндік құралдардың жеткілікті коэфициенттінің минималды мөлшері ЗАБК басқаруындағы зейнетақы
келесі мөлшерінде
5 млрд тенгеен төмен коэффициент – 0,02;
5-10 млрд тенге, коэффицтент – 0,015;
10 млрд-тан жоғары – 0,01.
ЗАБК негізгі және қосымша резервтік капитал құруға міндетті.негізгі резервтік
Негізгі резервтік капитал зейнетақы активтерінің мөлшеренің өзгерісіне пропорционалды ЗАБК
- ЗАБК- ң басқаруындағы зейнетақы активтерін 5 млрд. теңгеден
- зейнетақы активтері 5 – 35 млрд. теңге болса
- зейнетақы активтері 35 – 50 млрд. теңге мөлшерінде
- зейнетақы активтері 50 млрд.теңгеден жоғары болса – 0,1
ЗАБК қосымша резервтік капиталды бір зейнетақы қорының зейнетақы активтерін
Республикадағы зейнетақы активтерін басқару бойынша барлық компанияның нақты табыстылық
Республикадағы зейнетақы активтерін басқару бойынша барлық компанияның нақты табыстылық
ЗАБК басқаруға алынған зейнетақы активтері бойынша минималды табыстылық деңгейін
Республикадағы барлық ЗАБК нақты орта табыстылық коэффицентінің 50 пайызынан;
Республикадағы барлық ЗАБК нақты орта табыстылық коэффиценті минус 2
Зейнетақы активтері бойынша табыстылық ЗАБК қызметін басқа ЗАБК көрсеткіштерімен
Төменде ЗАБК нақты табыс коэффицентін есептеу әдісі келтірілген:
Крд=((Кнд - И)/(1+И))*100% (1)
мұндағы
Крд -нақты тыбыстылық коэффиценті;
Кнд-номиналды табыстылық коэффиценті;
И-қарастырылып отырған кезеңдегі ҚР орталық статистикалық органымен анықталған инфляция
Төменде номиналды табыс коэффицентін есептеу әдісі келтірілген:
Кнд=(Сt/Ct-1-1)*100% (2)
Мұндағы,
Сt-есептік айдағы шартты зейнетақы активінің бір бірлігінің орташа құны;
Ct-1-алдыңғы жылғы сол айдағы шартты зейнетақы активінің бір бірлігінің
Зейнетақы активтерінің шартты бірлігі ЗАБК нвестициялық қызметі нәтижесігдегі құнның
бағалы қағаздар қоржынында қалыптасқан ағымдық табыстылық деңгейі;
бағалы қағаздар нарығында айналыстағы бағалы қағаздардың бағалақ параметрлері;
ұлттық валютаның девольвация деңгей.
Инвестициялық күннің соңында ЗАБК түскен зейнетақы активтерінің мөлшеріне сәйкес
Н=ПА/С, мұндағы, ПА-басқаруға алғашқы болып түскен зейнетақы активтерінің жалпы
С-инвестициялық басқаруға 1-ші күні түскен зейнетақы активтерінің бір шартты
зейнетақы активтерін басқарудың келесі күндері құнды қайта есептеу келесідей
Ct= ПАt/Ht, мұндағы, ПАt-күннің соңындағы зейнетақы активтерінің ағымдық құны;
Нt=Нt-1+(Вt-ПВt)/Сt-1; (3)
Мұндағы:
Нt-1-алдыңғы күнгі шартты бірліктердің жалпы саны;
Вt-ағымдағы күні жинақтау зейнетақы қорына келіп түскен зейнетақы жарналары
ПВt-ағымдағы күні жинақтау зейнетақы қорынан жүргізілген зейнетақы төлемдері мен
Сt-1-алдыңғы күнгі бір шартты бірліктің құны.
Егер ЗАБК нақты табыс коэффиценті белгіленген минималды мәнәнен кіші
ағымдағы жылдың есеп беру айындағы шартты бірліктің орта құны
алдыңғы тоқсанның соңғы айындағы шартты бірдіктің орта құнының қатынасы
есептік тоқсанның соңғы айындағы шартты бірліктің орта құны мен
Табысытылық көрсеткіші бойынша 2007 1-ші тоқсанында алдыңғы орынды 21,48
Сондай-ақ, Қазақстан Республикасының еврооблигацияларынан түскен қосымша табыстар арқылы жеткен
ЗАБК-на меншік құралдарын негіз құралдарға айналыстан тыс активтерге салу
Қорытынды
Қазіргі уақытта Қазақстанда мемлекеттік емес жинақтау зейнетақы жүйесі қалыптасуда
Қазақстан Республикасының зейнетақы мен қамтамасыз ету нарығының негізгі
Жинақтаушы зейнетақы нарығының қатысушылары – Костодиан банктері, зейнетақы
Қазақстан жинақтау зейнетақы нарығының негізгі қатысушылар Қазақстан Республикасының
Зейнетақымен қамтамасыз ету нарығының қатысушылары болып жинақтау зейнеақы қорлары
Келесі жинақтау зейнетақы нарығының қатысушылары костодиан банктері. Бұл
Сонымен қатар жинақтау зейнетақы нарығының қатысушысы болып Қазақстан
Курстық жұмыстың үшінші тарауында біз Қазақстан жианқтау зейнетақы нарығының
зейнетақы төлемдеріне салық салу
жинақтаушы зейнетақы қоры мен ЗАБК-ның бірігуі
жұмысбасты халықтың өз механизмдерін жетілдіру және тағы басқа
Сонымен жоғарыда айтылғандардан, жинақтаушы зейнетақы жүйесі өзінің жеті жылдық
Қазақстанда жеке зейнетақы нарығының жетілуі айтарлықтай маңызды. Біріншіден,
Қолданылған әдебиеттер тізімі
Қазақстан Республикасының Президенті Нұрсұлтан Назарбаевтің 2006 халыққа жолдауы: 3
Источник: журнал «Рынок ценных бумаг Казахстана» 2008 г
Конституция Республики Казахстан, статья 28. А.: «Борки». 1998г.
Сулейманова Г.В. Социальное обеспечение и социальное обеспечение. Ростов-на-Дону. 1997.
Ұ.М.Искаков, Д.Т.Бохаев, Э.А.Рузиева // Қаржы нарығы және делдалдары. 2008
Тарасов В. Социальный и инвестиционный потенциал негосударственных пенсионных фондов:
Концепция реформы пенсионного обеспечения, стр. 2
Тарасов В. Социальный и инвестиционный потенциал негосударственных пенсионных фондов:
А. Алимбаев. Пенсионная реформа: проблемы и вопросы.// Рынок ценных
Н.Н.Хамитов // Банк ісі. 2006 ж.
Н.Н.Хамитов // Қазіргі кезеңдегі кредиттік іс. 2009 ж.
Четыркин Е.М. : Пенсионные фонды. Зарубежный опыт для отечественных
Четыркин Е.М.: Пенсионные фонды. Зарубежный опыт для отечественных предприятий,
Информация веб-сайт www pension. almaty. Kz
Мәліметтер көздері веб-сайд www.gnpf.kz
Мәліметтер көздері веб-сайд www.afn.kz
Закон Республики Казахстан «О пенсионном обеспечении в Республики Казахстан»
Постановление Правительства Республики Казахстан «Об утверждении Правил удержания и
Пастоновление Правительства Республики Казахстан от 30 сентября 1997г. №
Постановление Правительства Республики Казахстан от 26 апреля 1999г. №47
Аналитические материалы «Агентства РК по регулироваю и нодзору финансового
19.Қазақстан Республикасының статистикалық көрсеткіштері.2009 жыл.
Постоновление Правительства Республики Казахстан от 01.06.99 №683 «Об утверждении
21.Оффицальная информация НКЦБ по накопительной пенсионной системе за 2004-2006
А. Умбетов. НПС Казахстана. Стратегия формирования базы вкладчиков \\Деловое
К. Тулепбаев. Новые механизмы инвестирования активов пенсинных фондов.//Рынок ценных
Информация от информамационного агенства «Ирбис» по коэффицентам номинального и
4
67
2
66
млн.