О.Конт – социологияның негізін қалаушы
Социологияның дербес ғылым ретінде пайда болып
О.Конт социологияның қажеттілігін калай негіздеді деген
О.Контты социологияны жасауға итермелеген екінші бір
Тегінде Конттың социологиялық, концепциясының басты өзегі
О.Конт социологияны негізінен екіге бөледі: әлеуметтік
Конт социологиясының бұл бөлімінде негізінен әлеуметтік
Бұл жерде Конт, қоғамдық прогрестің шешуші
О.Конт қоғамды әртүрлі құрылымдық элементтерге бөле
Мемлекет — Конттың түсінігінше, қоғамдық реттілікті
Конттың пікірінше, әлеуметтік динамика — қоғам
Конттың пікірінше, «адам ақылының жағдайымен» айқындалып
Жоғарыда көрсетілген адам ақылы дамуының үш
Алғашқы — теологиялық кезеңге — көне
Үшінші — позитивтік кезеңге — XIX
Социология ғылымының негізін салып, оны дамтыудағы
Төртіншіден, тарихи дамудың заңдылық сипатын, әлеуметтік
Қорыта келгенде, О.Конттың социологиялық концепциясында басты
Герберт Спенсер
Герберт Спенсер (1820-1903) - ағылшын философы,
1820 жылы Англияның Дерби деген шағын
Спенсер өз өмірінің көп бөлігін түрлі
Спенсердің басты еңбегі - “Синтетикалық философия”
Философ және ғалым Герберт Спенсерді позитивизмнің
Г.Спенсердің барлық әлеуметтану ой-тұжырымдары өзі бұрын
Спенсер өзінің теориялық декларацияларында әдетте ХІХ
Спенсер өзінің теориясында эволюциялық сатылардың сызықтық
Спенсер эволюция мәнін ашу мәселесімен айналысып,
Әр түрлі материалдық денелер бір-біріне қарама-қарсы
Осы эволюция мен кері интеграция процестерін
Жануарлар организмінің өсуі мен эволюциясы, мысалы,
Осыған ұқсас көптеген процестерді әлеуметтік организмдердің
Сонымен бірге, қарапайым нәрседен күрделі нәрсеге,
Эволюция барысында қозғалыстарды қайта бөлу жетілдіріле
Бұған ұқсас процестер тірі организмдерде де
Әртектіліктің күшеюінің маңызды көрінісі біртұтастық бөлшектерінің
Спенсердің айтуынша, қоғамның дамуы барысында бір
Сонымен, Спенсер эволюция деп аталған процеске
Эволюция дегеніміз - қозғалыстың тармақталуымен қоса
Жоғарыда айтылғандардан көріп отырғанымыздай, кез келген
Жаңадан өмірге келген жас ғылым, әлеуметтанушы
Жалпы органикалық ұқсастықтың талдау әдісі ретінде
Органикалық ұқсастық әлеуметтік ғылымдарда белгілі бір
Спенсер бірінші тәсілді - органикалық ұқсастықты
Бұл агрегатты қай тапқа - органикалық
1) биологиялық организм сияқты қоғамның көлемі
2) биологиялық және әлеуметтік организмдер өскен
3) биологиялық организмдерде де, әлеуметтік организмдерде
4) екінші және үшінші процестер барысында
5) қоғамда да, биологиялық организмде де
Сонымен біз тұтас организмнің өмірі -
Мәселен, жануарлар организмдерінің өсуімен қатар, оның
Сонымен қатар, бұл әлі де толық
Құрамдас бөлшектердің арасындағы байланыстың өзі биологиялық
Спенсер екі организм арасынан тағы бір
Органикалық ұқсастықты қарастыра отырып, біз мынаны
Спенсердің ойынша, қоғам деген не? Ол
Басқаша айтқанда, біз адамдардың өзгермелі және
Тағы бір ескертпе. Өзінің ішкі құрылымы
Ал енді қоғамда өтіп жатқан процестердің
Спенсер қоғамның өсуін әлеуметтік дамудың негізгі
Спенсердің ойынша, қоғамдардың өсуі кейде бірге,
Түптеп келгенде, адамдар белгілі бір ортақ
Спенсердің ойынша, әлеуметтік организм үш негізгі
Спенсердің философиялық-этикалық көзқарастар жүйесінің негізгі ерекшеліктерінің
Осындай сенімге орай, Спенсер социализмді жарамсыз
Спенсер социализмнің қынжыларлық салдарын көре білді,
Дарашылдықты әлеуметтік жүйе эволюциясының органикалық үлгісімен
Спенсердің өз әлеуметтануынан шығарған саяси доктринасының
Ғылымға қазіргі мағынасындағы “эволюция” терминін енгізгеннен
Кеңестік кезеңдегі қоғамдық ғылымның дамуында Спенсер
14