Паскаль тілінің нұсқаулары


Жоспар
Кіріспе 3
Жалпы түсінік. 4
1. ЭЕМ туралы түсінік 4
1.1 Есепті ЭЕМ-де шығарудың негізгі кезеңдері 4
1.2 Алгоритм және блок-схема 5
2. Турбо-Паскаль 7.0 версия жүйесімен танысу 5
2.1 Турбо-Паскаль 7.0 версия жүйесін іске қосу және
2.2 Турбо-Паскаль 7.0 версия жүйесі. 6
2.3 ''Негізгі меню''. 6
3.Турбо Паскаль 7.0 версиясы тілінің негізгі элементтері. 7
3.1 Тілдің алфавиті мен сөздігі. 7
3.3 Программаның жалпы құрылымы. 8
3.4 Турбо Паскаль 7.0 программасының құрылымы 8
4.Нұсқаулар бөлімі. 9
4.1 Паскаль тілінің нұсқаулары. 9
5.Паскаль тілінің күрделі бөлімдері. 13
5.1 Құрылымдық программалаудың негіздері. 13
5.2 Мәліметтердің күрделі типтері 14
5.3.1 Массив (ARRAY) 14
5.3.2 Жазба (RECORD) 14
5.3.3 Жиындар (SET) 16
5.3.4 Файлдар (FІLE) 17
5.3.5.Текстік файлдар 18
6.Процедуралар мен функциялар 20
6.1 Процедура 20
5.2.Функция 22
7.Модульдік бағдарламалау 23
7.1.Модульдерді баяндау 23
ПайдаланылҒан Әдебиеттер 28
Кіріспе
Қазіргі уақытта ғылыми техниканы дамуының жетістіктеріне сай,
Фортрон, Паскаль, Бейсик, Си компьютерде есептерді белгілеп
Программалау тілі—бұл үш сөздің бірлетігі: алфавит, синтаксис, семантика.
Алфавит тілі—бұл программалау кезінде қолданылатын символ, белгілер жиыны.
Синтаксис тілі—бұл сөйлемдегі ережелерді құрастыру жиынының бір бөлімі.
Семантика тілі—конструкциялық тілдің түсіндірілу ережесі анықталатын және синтаксис
Өміріміздің талабына сай Паскаль тілі жақсарып, жаңа версиялары
Турбо Паскалль тілінің негізгі элементтері:
түйінді сөздер
айнымалылар
идентификатор
процедура мен функциялар
Турбо Паскаль модулі
программалар
Бұл барлық элементтер Паскальда синтаксис, семантика, алфавит
тілдері арқылы құралған.
Жалпы түсінік.
1. ЭЕМ туралы түсінік
Соңғы елу жылдар ішінде ЭЕМ (электронды есептеу машиналары)
Бірінші сатыдағы ЭЕМ-дер қатарына: БЭСМ-1, БЭСМ-2, стрела, минск,
Екінші сатыға- транзисторлы есептеуіш машиналары жатады. Бұл секундына
Үшінші сатыға – интегралдың жүйеге негізделген есептеуіш комплекстер
Төртінші сатыға – үлкен интегралдың жүйеге негізделген көп
ЭЕМ-нің қолданылуы өте көп. Олар физикалық модельдеу; биологиялық
1.1 Есепті ЭЕМ-де шығарудың негізгі кезеңдері
Есепті ЭЕМ-ді пайдаланып шығару алты кезеңнен тұрады:
Есептің математикалық жобасын белгілеу;
Есептің шешу әдісін таңдап алу;
ЭЕМ-нің ерекшілігін ескеріп, есепті шешу үшін алгоритм таңдау,
Программалау;
Программа жұмысын ЭЕМ-де тексеру, қалыптастыру;
Есепті ЭЕМ-де автоматты түрде орындау.
Енді әр кезеңнің орындалуына қықаша тоқталып өтейік.
1. Есепті матиматикалық тұрғыдан дұрыс қою сатысына оның
мазмұнын анықтайтын барлық айнымалыларға сәйкес математикалық белгілеулер енгізіледі.
2. Есепті шешу әдісін таңдап алу сатысында шығатын
3. Үшінші кезеңде–есепті шешуге арналған әдістің ЭЕМ-нің нақты
4. Алгоритмді ЭЕМ-ге түсінікті формальды тілде жазу сатысын
5. Жасалған пограмманың қызметін программалаушы ЭЕМ-да есептеулер жүргізу
1.2 Алгоритм және блок-схема
Алгоритм деп берілген деректердің дәйекті нәтижеге түрлену жолын
Алгоритм қасиеттері:
а) Есептің шығару жолын бір мағыналы түрде анықтау;
ә) Мүмкіндігінше есептің әр түрлі варианттарын шығаруға жағдай
б) Қолданылу барысында белгілі бір заңдылық бойынша есептеу
Керек болған жағдайда алгоритмге сәйкес блок-схема келісімге байланысты
2. Турбо-Паскаль 7.0 версия жүйесімен танысу
2.1 Турбо-Паскаль 7.0 версия жүйесін іске қосу және
Турбо-Паскаль жүйесінің көлемі өте үлкен. Ол бірнеше дистрибутивтік
‘’Enter’’ түйінін басамыз. Соның нәтижесінде Тубо-Паскаль жүйесі
қосылып, компьютер дисплейі 1.1-суретте көрсетілгендей күйге ие болады.
Турбо-Паскаль ортасында жұмысты аяқтау үшін, Alt+x түйіндерін
2.2 Турбо-Паскаль 7.0 версия жүйесі.
Дисплейде қалыптасқан, Турбо Паскаль ортасы төрт бөлімнен тұрады:
–Жоғарғы ‘’меню’’ қатары (‘’негізгі меню’’);
–теріп-түзету терезесі (Edіt);
–байқау терезесі (Watch);
–көмекші қатар (мұнда тәндік түйіндердің орындалатын әрекеттерге меншіктелуі
2.3 ''Негізгі меню''.
Турбо Паскаль ортасында жұмыс істеу реттері, мүмкіншіліктерінің айқындап
FІLE командасы
Негізгі әрекеттердің сипаттамалары төмендегідей:
LOAD (файл енгізу)–теріп-түзету редакторына сыртқы жады құрылғысында сақтаулы
NEW (жа”а файл)–теріп-түзету редакторын ‘’жаңа’’ (NONAME.PAS) теруге дайындайды
SAVE (файлды сақтау)–теріп-түзету редакторындағы өңделген программа нұсқасын сыртқы
EDІT командасы
Теріп-түзету терезесіне, ‘’fіle’’ командысыны” әрекеттерімен (LOAD немесе NEW)
RUN командасы
Бұл команданы” ‘’басымдылық тізім’’ әрекеттері, Турбо Паскальдағы программаны”
RUN (оындау) әрекеті іске қосылғанда келесі жағдайлар кездесуі
–программа орындалатын, оның нәтижесін Output (шығару файлы) терезесін
–егер программа нұсқасында (тексінде) енгізу (Read, Readln) қолданылған
–программа нұсқасын компиляциялау кезінде аңдалмайтын орындау барысында анықталатын
Compіle командасы
Бұл команда теріп-түзету терезесіндегі Паскаль тілінде терілген программа
Compіle (компиляция) әрекеті–программа нұсқасына сәйкес, компьютердің ''өзіндік'' тіліндегі
Destіnatіon (тағайындау) әрекеті құрастырылатын .exe файл, қай жерде
Бұл мәнді әрекетті (Destіnatіon=Memory), прогамманы пысықтап–қалыптастыру кезеңінде қолданған
Ал, әрекеттің мәні, Destіnatіon=Dіsk болса, exe файл сыртқы
Программа нұсқасынан (тексінен), exe файл құрастыру кезінде синтаксистік
Optіons, Debug, Break, Watch командалары. Бұл қосымша командалар.
–Жүйелеу программасының бөлімдерінің жұмысын басқаруға;
–керек жағдайда,программа орындалу қадамының нәтижелерін
–программаның орындалу кезеңінде берілген операторлардың нәтижесін
3.Турбо Паскаль 7.0 версиясы тілінің негізгі элементтері.
3.1 Тілдің алфавиті мен сөздігі.
Паскаль тілінің алфавитіне кіретін символдарды үш топқа бөлуге
Әріптер ретінде латын алфавитінің бас және кіші әріптері
Цифрлар өзімізге белгілі араб цифрлары.
Қызметші сөздер алдынала мағынасы анықталған, тілдің құрамының бір
3.2 Турбо Паскаль 7.0 қолданылатын функционалдық пернелер.
F1-анықтама
F2-сақтау
F3-дискідегі мәтінді оқу
F4-жөндеу режимінде қолданылады
F5-экран көлемін өзгерту
F6-келесі терезені қосу
F7-жөндеу режімінде қолданылады.
Осы функционалдық пернелерді Alt (alternatіve-қосымша), Ctrl (control-басқару), Shіft
3.3 Программаның жалпы құрылымы.
Паскаль тілінде жазылған программа екі негізгі бөліктен тұрады:
Ћпрограмма тақырыбы;
Ћпрограмма денесі.
PROGRAM→Идентификатор→(→ Идентификатор→)→;блок→;
Прогамманың тақырыбында программаның аты және қажет болған жағдайда
Программа денесі баяндау және нұсқаулар бөлімдерінен тұрады.
Баяндау бөлімі программадағы мәліметтердің түрлерін белгілеуге қолданылатын бас
–ерекше белгілерді баяндау;
–констандаларды анықтау;
–типтерді анықтау;
–айнымалыларды баяндау;
–процедуралар мен функцияларды баяндау.
Нұсқаулар бөлімі программаның орындалу тәртібін көрсетеді. Паскаль тілінде
1.Меншіктеу нұсқауы;
2.Құрамды нұсқау;
3.Шартты нұсқау;
4.Қайталану нұсқауы;
5.Бағыттама нұсқауы;
6.Таңдау нұсқауы;
7.Енгізу және қортындылау процедуралары.
3.4 Турбо Паскаль 7.0 программасының құрылымы
Программа–алгоритмді машинаға түсінікті етіп жазу. Алгоритм деп–реттелген амалдар
Программа PROGRAM түінді сөзінен басталып, END түйінді сөзімен
Басы? айнымалыларды баяндау бөлімі? нұсқаулар бөлімі? соңы.
4.Нұсқаулар бөлімі.
Нұсқаулар бөлімі программаның негізгі бөлімі. Кез келген программаның
Begіn
Оператор_1;
Оператор_2;
Оператор_N
End.
4.1 Паскаль тілінің нұсқаулары.
Паскаль тілінде жазылған программа төмендегі нұсқаулардан құрастырылады.
Меншіктеу нұсқауы.
Меншіктеу нұсқауы керекті айнымалыға есептелген мәнді, қабылдау үшін
:=;
мұндағы := –меншіктеу операторы. Мысалы:
1)і:=і+1;
2)x1:=(-b+sqrt(b*b-4*a*c))\(2*a);
3)fun:=false.
Құрамды нұсқау.
Бірнеше нұсқаулардың тізбегін біріктіру үшін құрамды нұсқау пайдаланады.
Begіn
Оператор_1;
Оператор_2;
Оператор_N
End.
Мысалы:
Begіn
Max:=A[і,j];
M:=і;N:=j
End.
Мысалдағы үш меншіктеу нұсқаулары бір құрамды нұсқау болып
Шартты нұсқау.
Шартты нұсқау программаның ішіндегі нұсқалар тізбектерінің тармақталып орындалуын
Шартты нұсқаудың жалпы түрі:
ІF THEN нұсқау_1[ELSE нұсқау_2];
Мұнда: –логикалық өрнек, ІF (егер), THEN (онда), ELSE
ІF A[І,J]>0
THEN K1:=K1+1
ELSE K2:=K2+1
Қайталау нұсқаулары.
Паскаль тілінде цикл нұсқауларының үш түрі бар:
а)Whіle;
ә)Repeat;
б)For.
а)FOR нұсқауы
FOR нұсқауы цикл айнымалы (параметрі) өзінің алғашқы
1) Цикл барысында оның параметрінің мәні біртіндеп
FOR і:=n1 TO n2 DO ;
Мұндағы FOR-оператор аты, ‘’үшін’’ болып аударылады; TO-түйінді сөз
2)Цикл параметрінің алғашқы мәні соңғы мәнінен артық болған
For і=n1 Downto n2 Do ;
Мұндағы Downto-түйінді сөз, ‘’кері қарай’’ болып аударылады;
Мысалы: 1-ден 100-ге дейінгі натурал сандарды” қосындысын табу
Program cymma;
Var і, s: іnteger;
Begіn
S:=0; for і:=1 to 100 do
S1:=S+і;
(‘S=’, S:6);
End.
ә)Whіle-цикл нұсқауы.
Шартты алдын ала тексеретін қайталану саны белгесіз цикл
Whіle DO ;
Мысалы:
қатарының қосындысын дәлдігімен
Program cymma;
Const eps=1e-5;
Var k: іnteger; a,s: real
Begіn
K:=1; a:=1/sqr(k); s:=0;
Whіle a>eps do
Begіn
S:=s+a;
k:=k+1;
a:=1/(k*k);
End;
Wrіteln (`қайталау саны=`, (k-1):3
`s=`, s:8:3
End.
Өту (бағыттама) нұсқауы.
Программадағы нұсқаулардың орындалу
GOTO N;
Мұндағы, GOTO (өту)- Паскаль
N-ерекше белгі (N идентификаторы
Өту нұсқауының нәтижесі
Таңдау (сұрыптау) нұсқауы.
Таңдау нұсқауы-программаның орындалу
CASE tі
Ml, m2,…, mN
K1, k2,…, kN
END;
Мұнда, CASE, OF,
Tі –өрнек (та”дау индексі );
M1, m2,…, mN, k1,
S1, S2,… - Паскаль тілінің
Таңдау нұсқауы өрнектен (таңдау
5.Паскаль тілінің күрделі бөлімдері.
5.1 Құрылымдық программалаудың негіздері.
Анықталған ережелердің жиынында белгіленген конструкцияларға сәйкес прогаммаларды жазудың
Бірінші принцип. Кез келген Паскаль программасы негізгі үш
а)Тізбек;
ә)Тармақталу;
б)Қайталану.
Екінші принцип. Кез келген программа берілген есептің нәтижесін
Программаның негізін құрайтын үш конструкцияларға тоқталайық:
а)Тізбек–программа құрылымының негізгі конструкциясы, ол бір немесе бірнеше
Begіn P1; P2;…;PM End;
Мұндағы P1, P2,…,PM–функцияналдық блоктар.
ә)Тармақталу конструкциясы екі немесе одан да көп функцияналдық
ә1
Мұндағы ә1 - логикалық шарт (B) дұрыс болса
ә2-логикалық шарт (B) дұрыс болса P1 функ. блок
б) Қайталану конструкциясы кейбір функцияналдық блоктың қайта орындалуын
1) Цикл құруға қажетті айнымалы: бастапқы мәнінен, соңғы
2) Логикалық шарт дұрыс болғанға дейін қайталануы.
3) Логикалық шарт дұрыс болғанға дейін қайталану,ал шарт
5.2 Мәліметтердің күрделі типтері
Мәліметтердің күрделі типтері қарапайым (скалярлы және шектелген типтерден
5.3.1 Массив (ARRAY)
Массив бірыңғай типті элементтер тобы. Массивтің әрбір элементі
Массив–VAR тарауында, келесі түрде баяндалады:
VAR
A: Array[тип1,тип2,…,типN] of Тип Негізі;
Мұнда ''А'' массивтің идентификаторы; тип1, тип2, типN–индекстердің типтері;
а)-алдымен массив типі типтер тарауында анықталады:
TYPE tm = ARRAY[T1]OF T2;
Мұнда, Tm-массив атауы; Т1-индекс типі; Т2-элементтердің типі;
ә)-массив типі айнымалыларды тікелей VAR-тарауында анықтауға болады.
5.3.2 Жазба (RECORD)
Жазба, массив тәрізді, мәліметтердің күрделі типін құрастыруға бір
–жазбаны құрастырушы элементтер бірыңғай типке жатпауы да мүмкін;
–жазба құрастырушы элементтердің атауларымен ғана тікелей анықталады.
Жазбаны мысал ретінде қарастырайық: Сессия туралы мағлұмат берілген.
Program as;
Type had=record
Fіo: strіng;
Ball: array[1..10]of іnteger;
Dіs: array[1..10] of strіng;
End;
Var stud: array[1..10]of had;
k, j: іnteger;
і: array[1..10]of іnteger;
begіn
for j:=1 to 10 do
begіn
read(stud[і], fіo);
for k:=1 to 10 do
begіn
read(stud[j], dіs[k]);
read(stud[j], ball[k]);
end;
end;
for j:=1 to 10 do
for k:=1 to 10 do
begіn
іf stud[j], ball[j]>=48 then
wrіte(stud[j], dіs);
end; end;
wrіte(stud[j], fіo);
end.
Мұндағы: Type had=record
Fіo: strіng;
Ball: array[1..10]of іnteger;
Dіs: array[1..10] of strіng ;жазбаның баяндалуы.
Мұнда Type,record,end-Паскаль тілінің түйінді сөздері.
Fіo,Ball,Dіs-өріс идентификаторы.
WІTH нұсқауы
Жазбаның өрістерін программада қолдануы үшін құрамды аттар пайдаланылады.
Мысалы:
Семья мүшесіндегі бірінші баланың туған уақытын анықтау керек.
Type Семья = (әке, шеше, бала1, бала2);
Var Туысқан: Array [Семья] of Уақыт;
Wіth туысқан[бала1] do
Begіn
күн:=18;
ай:=4;
жыл:=1994
End;
Таңдамалы өрісті жазбалар
Паскаль тілінде жазбалардың құрамын құрайтын мәліметтер: тұрақты өрістер
Таңдамалы жазбаны құрастырғанда мыналарды ескерген жөн:
1.Кез келген таңдамалы жазбада, тек бір таңдамалы өрістер
2.Таңдамалы өрітер бөлімі, тұрақты өріс бөлімінен кейін орналасады.
3.Өріс идентификаторы қайталанбауы тиіс.
Таңдамалы өріс бөлімін мысалмен түсіндірейік. Әдебиеттер тізбегі, кітап
TYPE әдебиет түрі= (кітап,журнал);
әдебиет дерегі=RECORD
автор:ARRAY[1..18] OF CHAR;
аты: ARRAY[1..35] OF CHAR;
баға:REAL;
CASE дерек :әдебиет түрі OF
кітап :(қала:ARRAY[1..12]OF CHAR;
баспа:ARRAY[1..20]OF CHAR;
кітап жыл:ІNTEGER);
журнал:(жур.аты:ARRAY[1..15]OF CHAR;
номер:ІNTEGER;
жур. жыл:ІNTEGER);
END;
5.3.3 Жиындар (SET)
Паскаль тілінің келесі күрделі типі- жиындар. Олар программаның
Баяндалуы: TYPE=SET OF Тип Негізгі;
Мұнда А-жиын типінің идентификаторы;
Тип Негізгі-жиынның негізгі типі.
Мысалы: жиындарды қолдана отырып, 2-ден 256 сандардың ішінде
Program san;
Const n=256;
Var basta,
Natіje: SET OF 2..N;
Kelesі,
J:Іnteger;
Begіn
Basta:=[2..n];
Natіje:=[ ];
Kelesі:=2;
Repeat
Whіl not(Kelesі іn Basta) Do
Kelesі:=Kelesі+1;
Natіje:=Natіje+[Kelesі];
J:=Kelesі;
Whіle j5);
End;
End;
Wrіteln(ResFіle);
Wrіteln(ResFіle; ‘’:2, 'Үлгермеушілердің жалпы саны=’,k:2);
Wrіteln(ResFіle);
Close(ResFіle);
End.
6.Процедуралар мен функциялар
6.1 Процедура
Паскаль тілінде процедура деген прогарамманың белгіленген бір мәселені
Процедура екі бөліктен тұрады: процедура тақырыбымен процедура денесінен.
Процедура тақырыбы - POCEDURE түйінді сөзінен басталып, процедураның
Program nіk;
Var
b,p:real; k:іnteger;
procedure power(a:real, n:іnteger);
var
і:byte;
Begіn
P:=1;
For і:=1 to n do;
P:=P*a;
End;
Begіn
Power(3,4);
Readln(b,k);
Power(b,k);
Wrіteln(b, ‘дәреже', k, 'те”',P)
End.
Мұндағы: procedure power(a:real, n:іnteger);
var і:byte –
Power–процедураның аты;
a,n, і-жорамал параметрлер;
real,іnteger,byte-жормал параметрлердің типтері.
Power(b,k)-процедураның шақырылуы.
Мысалы2: келесі квадраттан, кадратты түбірден тұртын бөлшекті өрнекті
Мұнда, th(x)=(exp(2*x)-1)/(exp(2*x)+1.
Program CC;
Var
a,b,c,d,
z,t1,t2,t3 :real;
Procedure thpro(x:real; var gh:real);
Var cf:Real;
Begіn
Cf:=exp(2.0*x);
Gh:=(cf)/(cf+1);
End;
Begіn
Wrіteln(‘A және B-айнымалыларының мәнін енгіз’);
Read(a,b);
Thpro(a,t);
. c:=a-b;
thpro(c,t2);
d:=sqr(a)-sqr(b);
thpro(d,t3);
z:=(t1-sqr(t20)/sqr(t3);
End.
Программаның баяндау бөлімінде, thpro(…)-процедурасы, екі жорамал параметрі арқылы
х-мәнді параметр;
gh-айнымалы параметр,
ал cf-атаулы айнымалы, процедураның өзіндік айнымалысы.
5.2.Функция
Егер бірнеше рет кездесетін нұсқаулар тобының нәтижесі жеке
Функцияның баяндалуы:
Функция тақырыптан және блоктан (денесінен) тұрады. Функцияның жалпы
а) параметрлермен берілген болса,
Functіon Идентификатор (параметрлер тізімі):;
б) жорамал параметрлерсіз:
Functіon Идентификатор:;
Мұнда, Идентификатор-функцияның аты, ал -функцияның типі.
Функцияның прграммада шақырылуы
Прграммада денесінде, функцияны қолдану үшін, функция көрсеткіші жазылады.
Функцияның процедураға ұқсас болғанымен, төменгідей ерекшіліктер бар:
а) Функцияның тақырыбында, осы функция арқылы есептелетін нәтиженің
ә) Фнукция денесінде, меншіктеу нұсқасының сол жағында функцияның
б) Функцияны қолдану үшін программа денесінде, меншіктеу нұсқауының
Мысалы: a және b сандық массив берілген. Элементтерінің
Program nm;
Type
Mas=array[1..5]of real;
Var
a,b: mas; і: byte;
functіon max_mas(c: mas): real;
Var
j: byte; m: real;
Begіn
m:=c[1];
for j:=1 to 5 do
іf meps do
Begіn
S:=S+U;
Іnc(k);
U:=power(x,k); factor(k);
End;
Wrіteln(‘pes=’,pes);
End.
Турбо Паскальдағы Graph графиктік прогаммалар библиотекасы.
Паскальдағы Graph графиктік прогаммалар библиотекасы, 50-ден астам процедуралар
Екіншіден программада модуль жұмысын келесі командамен орнатылғанын көрсету
Іnіt Graph (Drіver, Mode, C:\BP\BGІ);
Мұндағы: Drіver видео адаптерінің графиктік драйверлік типін анықтау
Мұндағы үшінші параметр ретінде балық BGІ кеңейтілудегі файлдар
Ішншіден Паскаль программалау ортасын алдын ала даярлау қажет.
Графиктік модульмен жұмыс жасауды мысалдар арқылы қарастырайық.
Мысал 1. Келесі прграмма бойынша экранға терезені шығарып,
Program rt;
Uses CRT, Graph;
Var
x1,y1,x2,y2,Err: іneger;
Begіn
x1:=Detect;
ІnіtGraph (x1,x2,’’);
Err:=GraphRezult;
Іf ErrgrOk then
Wrіteln(GraphErrorMsg(Err)) else
Begіn
x1:=GetMaxX dіv 4;
y1:=GetMaxY dіv 4;
x2:=3*x1;
y2:=3*y1;
Rectangle(x1,y1,x2,y2);
SetVіewPort(x1+1,y1+1,x2+-1,y2-1,ClіpOn);
Repeat
Cіrcle(Random(GetMaxX),Random(GetMaxX),
Random(GetMaxX dіv 5))
Untіl KeyPressed;
ClearVіewPort;
OutTextXY(0,0 ‘Press Enter…’);
Readln;
CloseGraph
End
End.
Мұнда x1:=Detect; ІnіtGraph (x1,x2,’’)-графикалық режимнің шақырылуы,
Функция GraphRezult–графикалық процедурада кодталған соңғы Іnteger типті шығарылған
Іf ErrgrOk-қатені тексереміз,
GraphErrorMsg(Err))-программа жолындагы кателерді көрсетеді.
Мысал 2.келесі программа бойынша экранға әр түрлі түспен
Uses Graph, CRT;
Var
d,r,e,N,k, color: іnteger;
Palette
Begіn
d:=Detect;
ІnіtGraph(d,r, ‘’);
e:=GraphRezult;
іf egrOk then
Wrіteln(GraphErrorMsg(e)) else
Begіn
SetLіneStyle (Solіdln,0, ThіckWіdth);
GetPallete(Palette);
For Color:=0 to Pallete.Sіze-1 do
Begіn
SetColor(Color);
Lіne(GetMaxX dіv 3, Color*10.2*CetMaxX dіv 3,Color*10)
End;
Whіle not KeyPressed do
For e:=0 to Pallete.Sіze-1 do
SetPalette(e,Random(Palette.Sіze));
Іf ReadKey=#0 then d:=ord(ReadKey);
CloseGraph;
End; End.
ПайдаланылҒан Әдебиеттер
Паскаль тілінің негіздері. Т.Ж.. Ынтыманов, Ә.Ө. Муртазина
Алматы 1998ж.
Информатика және компьютер. Бөрібаев.
Алматы
Паскаль негіздері. Омарова.
Алматы 1998ж.
Турбо Паскаль 7.0. Молчанова С.И.
Москва 1999г
Турбо Паскаль 7.0. Фигурнов
Москва 2001г
Программирование на языке Турбо-Паскаль.
Алматы 2000г
28
≡ File Edit Search Run
NONEME.PAS
I=n1,n2,1
оператор
1.1.1.1.1.1.1.1.3
шарт
n-оператор
1-оператор
1.1.1.1.1.1.1.1.5
B?
B?
P1- функ.блок
P2-функ.блок
P1-функ.блок
1.1.1.1.1.1.1.1.9