ЖОСПАР
Кіріспе 3
1 Кеден саясатының теориялық сипаттамасы 4
1.1Кеден саясатының құралдары 4
1.2 Кедендік-тарифтік реттеудегі әлемдік және ұлттық
1.3 Кеден саясаты принциптері және ТМД
Қорытынды 15
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі 16
Кіріспе
Кеден саясаты ұлттық экономикамыздың дамуы мен
Қазақстан Республикасының Кеден Кодексінің 3-бабында көрсетілгендей,
1. Қазақстан Республикасында Қазақстан Республикасының ішкі
2. Кеден саясаты өз өкілеттіктері шегінде
3. Қазақстан Республикасының экономикасын дамытуды ынталандыру
Мемлекет басшысы Нұрсұлтан Назарбаев кедендік түсімдер
Елдің әлеуметтік-экономикалық қауіпсіздігін қамтамасыз ететін халықаралық
1 Кеден саясатының теориялық сипаттамасы
1.1Кеден саясатының құралдары
Мемлекет шаруашылық субъектілеріне кеңестер беруі және
Мемлекеттің сыртқы саудадағы өтімді құралдары әр
Кеден саясатының құралдарына екі жақты немесе
Сыртқы сауда саясатының классикалық және негізгі
Кедендік тариф – бұл баж салықтары
Импорттық салықтар механизмінің кіші ел экономикасына
P
S
P0
Pt
Pw
D
Q1 Q3 Q0
1–сурет. Импорттық тарифтердің іс-әрекетінің механизмі
Қазақстан өзінің кедендік шекараларын мақтаның әлемдік
Ұлттық мақта өндірушілерінің мүддесін қорғап, Қазақстан
Мақтаға бағалардың өсуіне байланысты Қазақстанда тұтыну
Тарифтердің бағаларға әсер етуі ішкі сұраныс
Әлемдік баға әсер ете алатын үлкен
Баж салығын енгізуден шыққан шығындар келесідей
(a+b+c+d) –a–(c+e)=b+d–e
Осы арқылы біз шығындарды өлшейтін екі
Нақты кедендік қорғау көлемі дайын өнім
Бұл жерде: q – дайын импорт
a1 – тарифтің жоқ жағдайындағы аяққы
t1 – импортты шикізатқа салынатын
Бұл формуладан қорғалу деңгейінің жоғарылауы дайын
Кедендік баж салықты төмендегідей критерийлер бойынша
тауар қозғалысының бағыты бойынша.
Тауар қозғалысының бағытына байланысты импорттық, экспорттық
баж салығын орнату әдісі бойынша.
Орнату әдісіне сәйкес баж салықтары адвалорлы,
Осыған байланысты импорттық тауарларды бағалау әдісінің
Спецификалық (арнайы) кедендік баж салығы өлшем
Құрама (комбинированный), аралас баж салықтары жоғарыда
баж салықтарының іс-әрекет бағыты бойынша.
Іс-әрекет бағыты бойынша преференциалды және дискримниациялық
Ал тарифтік емес кедергілер үш топқа
белгілі бір отандық өндіріс салаларын қорғауға
тікелей сыртқы сауданы шектеуге бағытталмаған, бірақ
сыртқы сауданы шектеуге тікелей бағытталмаған, бірақ
Квота (контингент) деп – белгілі кезеңде
Импортқа квота енгізудің елдің әл-ауқатына тигізетін
Экспорттық квоталар өте сирек қолданылады. Ол
Квотаның бір түрі болып экспортты ерікті
Квотаның басқа бір түрі тарифтік квоталар
Квоталар көбінесе лицензия негізінде бөлініп, осы
Мемлекет валютаны пайдалану әдісін (мемлекетке валютаны
Сыртқы сауданы шектеуде басқа да тарифтік
Экспорттық субсидия дегенімізде мемлекеттің кәсіпорындардың экспортын
1.2 Кедендік-тарифтік реттеудегі әлемдік және ұлттық
Кедендік тарифтер қазіргі кездегі сыртқы сауданы
Кедендік тарифтер көп түрлілігі және орындайтын
Қазіргі таңда кедендік тарифтерді әлемдегі 100-ден
өнеркәсібі дамыған мемлекеттер тарифтері;
дамушы елдер тарифтері;
Шығыс Еуропалық елдер тарифтері.
1.Өнеркәсібі дамыған елдердің кедендік тарифтері, әдетте,
Алыну әдістеріне қарай кедендік баждар арнайы
Арнайы (спецификалық) баждар ұлттық валютада нақты
Ең көп тараған баждар – адвалорлы
Қазіргі таңда Батыс елдеріндегі кедендік алым-салым
Ең жоғары кедендік баж, әдетте, еңбекті
Отандық өңдеу өнеркәсібін қорғау мақсатында дамыған
Батыс елдерінің кеден тарифінің ерекшелігі болып
Өнеркәсібі дамыған елдердің барлығы үйлесімділік жүйеге
Үйлесімділік жүйені пайдалана алу тек отандық
2.Ал дамушы елдердің кедендік тарифтеріне келер
Ұлттық нарықты тарифтік кедергілермен қорғау дәрежесіне
Екінші топқа кедендік баж мөлшерлемелері жоғарырақ
Дамушы елдердің үшінші тобы бар, олардың
Дамушы елдердің көбі тарифтер құруды, кедендік
Баждармен қатар көптеген дамушы елдердің кедендік
Аргентина мысалында дамушы елдердің тәжірибеде сыртқы
3.Шығыс Еуропа елдерінің кедендік тарифтері, мысалы
Шығыс Еуропа елдерінде кедендік тарифтерді қолдану
Кедендік тарифтерді пайдалану, әсіресе ТСБА шеңберіндегі
Шығыс Еуропа елдерінің кедендік тарифтері, әдетте
Шығыс Еуропа елдерінде жүзеге асып жатқан
Болгария ұлттық банкінің айырбас бағамы бойынша
Болгарияның кедендік тарифі екі бағанадан тұрады.
Қазақстандағы кедендік-тарифтік реттеу мынандай құқықтық-нормативті құжаттарға
Кедендік баж салығы қойылымдарының жүйеленген жиналымы
Қазақстан Республикасы дамушы мемлекет болғандықтан сыртқы
1.3 Кеден саясаты принциптері және ТМД
Қазақстан Республикасының Кеден Кодексінің 3-бабында көрсетілгендей,
1. Қазақстан Республикасында Қазақстан Республикасының ішкі
2. Кеден саясаты өз өкілеттіктері шегінде
3. Қазақстан Республикасының экономикасын дамытуды ынталандыру
Төрт мемлекеттің келісімі бойынша – Қазақстан
Қатысушы елдер арасында біртұтас экономикалық кеңістікті
Біртұтас экономикалық кеңістік аумағында тауар мен
Қатысушы елдер арасында үшінші елмен байланыс
Қатысушы елдер экономикасын дамытуды жандандыру және
Бұл принциптерді аталған 4 мемлекет (Қазақстан
Талқыланатын мәселелер мен келісімдерге ортақ кеден
Кеден одағының жоғары органы Кеден кеңесі
Кеден кеңесінің қызметін толық жүргізу үшін
Кеден одағының жоғары органы алдына;
Кеден одағының субъектілерінң мүддесіне сай біртұтас
Монополизмге қарсы қызмет жасау, сондай-ақ шетел
Экспорт-импорттық операцияларын жүргізуде әділетсіз бәсекеге жол
Кеден одағы ауқымында тұтынушыларды және өндірістік
Кеден заңдарын және кеден тіркеулерін жеңілдету,
Кеден одағына қатысушы елдердің кеден қызметін
Кеден ісін дамыту жөнінде мемлекетаралық бағдарламаларды
Кеден одағы ауқымында кедендік статистиканы жинау
Кеден кеңесінің қызметіне мыналар жатады:
Кеден саясатына жататын ұсыныстарды қарастыру және
Жалпы кеден тарифі, үйлесімділік жүйе негізінде
Кеден бажының мөлшерлемесін өзгерту немесе алып
Тарифтік жеңілдіктерді және артықшылықтарды беру;
Кеден бажын, оның ішінде әдейі арналған,
Кедендік тіркеу және ұйымдастыру тәртіптерін қадағалау;
Жалпы кеден тарифінің номенклатурасының бөлігіндегі өзгерістер.
Кеден одағы делегацияларының кеден тарифтік реттеу
Кеден одағы заңдық актілердің жобаларын және
Кеден одағына мүше елдердің кедендік қағидалары
Кеден одағының құжаттарын қолдану жөніндегі пікірталастарды
Кеден тарифтік реттеу және кедендік тіркеудер
Кеден одағы мүше елдердінің ісі туралы
Кеден саясаты сұрақтары туралы халықаралық ұйымдар
Кеден кеңесі жұмысында мынаған сүйенеді:
Кеден саясаты принциптерінің келісімдері;
Кеден кеңесі туралы жағдай;
Кеңес жұмысының кесімі (регламенті);
Кеден баж мөлшерлемесінің өзгеруі немесе алып
Кеден мақсатындағы тәртіптерге баға беру;
Елдің шығу тәртіптерін анықтау./5/
1995 жылы 20 қаңтарда Қазақстан Республикасы,
Қазақстан Республикасының Кеден одағына кіру қажеттілігі
ТМД елдері экономикасының ынтымақтастығы мен өзара
Шаруашылық құрылымының артта қалуы;
әлемдік рынокта өнімдердің бәсекелесу мүмкіндігінің төмендігі;
рыноктық инфрақұрылымының нашар дамуы;
халықтың өмір сүру деңгейінің төмендеуі және
Сонымен, осындай жағымсыз фактордың болуы аймақтық
Кеден одағының мақсаты және принципі сыртқы
Тарифтік және бейтарифтік реттеу құралы болып
Қорытынды
Қазақстан Республикасының Кеден Кодексінің 3-бабында көрсетілгендей,
1. Қазақстан Республикасында Қазақстан Республикасының ішкі
2. Кеден саясаты өз өкілеттіктері шегінде
3. Қазақстан Республикасының экономикасын дамытуды ынталандыру
Кеден саясаты тарифтік және тарифтік емес
Тарифтік реттеу шаралары - тауарлар мен
Тарифтік емес реттеу шаралары - тауарлар
Бізде бұрынғы КСРО елдермен сауда, негізінен,
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі
Елемесов Р.Е. Халықаралық экономикалық қатынастар //Алматы:
Жатқанбаев Е.Б. Таможенное тарифное регулирование РК//
ҚР кеден кодексі – Алматы: Бизнес
Байгісиев М. Халықаралық экономикалық қатынастар //
Жақашев Д.С. Кеден органның құқықтық мәртебесі:
Д.М. Мадиярова, А.Е. Қалдыбаева...Кеден ісін ұйымдастыру
Кенжеғара Н. Кеден қызметі құлдырауға да,
Назарбаев Н.Ә. Қазақстан Республикасына жолдауы //
12