Қазақстан Республикасының Білім және Ғылым министрлігі
Тұрар Рысқұлов атындағы Қазақ Экономикалық
Университеті
Реферат
Тақырыбы: Кәсіпорынның амортизациялық саясатының мәні мен
Оқытушы: Асилова А. С.
Орындаған: Әбішева С. Қ.
Тобы: Қаржы - 201
Алматы 2008ж.
ЖОСПАР:
Кіріспе ........................................................................................3
I. Негізгі қорлардың тозуы. Амортизацияның мәні
II. Амортизацияны есептеу әдістері және оның
Қорытынды ..............................................................................13
Қолданылған әдебиеттер ........................................................14
Кіріспе
Кәсіпорын деңгейіндегі қаржыларды тиімді басқаруға кез
Кәсіпорынның өзінің қызметін ұдайы, әрі тиімді
Айналымнан тыс немесе қаржылық емес активтерге
Кәсіпорынның айналымнан тыс активтеріне негізгі қорлар
Тозған қорлардың орнын ауыстыру, яғни жаңарту
Осы орайда негізгі қорлардың тозуын жан-жақты
Нақтырақ айтсақ, кәсіпорынның амортизациялық саясаты бойынша
Осы курстық жұмыста кәсіпорынның негізгі қорларының
Негізгі қорлар шаруашылыққа қатысуына байланысты жіктеледі.
Әр кәсіпорын немесе ұйым өзінің құралдарына
Сондықтан негізгі қорлар туралы түсінік, олардың
І. Негізгі қорлардың тозуы. Амортизацияның мәні
Амортизация негізгі құралдардың өндірістік қызмет атқару
Амортизация тозған негізгі қорлардың құнының олардың
Негізгі өндірістік қорлардың құндарының өндіріліп жатқан
Амортизациялық аударым –бұл негізгі қаражаттар объектілірінің
Нәтижесінде негізгі қаражаттар объектілірінің нақты баланстық
Амортизациялық аударымдар жинақталып, амортизациялық қорды қалыптастырады.
Экономикалық әдебиеттерде амортизациялық қорға «негізгі қорлар
Амортизациялық аударымдардың арналымы келесілерде:
Амортизация қаржыландырудың мақсатты көзі болып табылады
Амортизациялық аударымдар өткізілген өнімнің өзіндік құнының
Амортизациялық аударымдар үздіксіз есептелінеді , оның
Амортизация пайданы есептеу процесінде шығындарға жатқызылады.
Амортизациялық қор қаражаттары тек қана негізгі
Амортизациялық аударым жоспарлауда бастапқы мәлімет болып
Кіріске алынатын негізгі қор объектілерінің орташа
Негізгі қаражаттар объектілірі бойынша амортизациялық
Амортизациялық аударымды есептеу осы объектінің
Кәсіпорынның негізгі қаражаттары бойынша амортизациялық
Пайдалы қызмет ету мерзімі деп
Амортизациялық аударымдар қайта жөндеу және техникалық
Амортизациялық аударымдар (АА) мөлшері негізгі қор
АА= НҚОҚ * НА
Мысалы: Негізгі өндірістік қорлар бойынша жоспарланған
Негізгі өндірістік қорлардың құны жоспарланған жылдың
Жоспарланып отырған жылы негізгі қорларды енгізу
Шығуы маусымда жоспарланып отыр -75. мамырда
Орташа қалыптасқан амортизация нормасы 10%.
Негізгі өндірістік қорларының орташа жылдық құны
Амортизациялық аударымдар сомасы 7-ші формула бойынша
АА = 359*0,1=35,9 млн. Тг
ІІ. Амортизацияны
Қазіргі уақытта біздің еліміздің экономикасының негізгі
Ресми мәліметтерге сүйенсек, жалпы өнеркәсіп бойынша
Инвестициялық қызметтің әлсіздігі және негізгі қорлардың
Бұл өнімді өндіру мен сапасының тиімділігінің
Осыған байланысты кәсіпорынның негізгі капиталын технологиялық
Осындай көздердің бірі болып кәсіпорынның меншік
Негізгі қор объектілерінің амортизациясы амортизациялық аударымдарды
Тік сызықты;
Азаюшы қалдықтар;
Пайдалы қызмет ету мерзімінің жылдары қосындысы
өнім көлеміне пропорционалды құнды есептеу тәсілі.
Негізгі қорлардың біркелкі объектілері топтары бойынша
1.Тік сызықты тәсіл. Бұл тәсіл кезінде
Мысалы: Кәсіпорын пайдалану мерзімі 8 жылға
Амортизация нормасы 12,5 %-ға тең. (100%
2. Қалдық құнының азаюы тәсілі
Бұл әдіс кезінде амортизациялық аударымдардың мөлшері
Мысалы: Бастапқы құны -100000 теңге тұратын
Амортизация номасы = (1:5)*100=20%
Жыл басындағы қалдық құн Амортизация сомасы
1 100000 100000*0,2=20000
100000-20000=80000
2 80000 80000*0,2=16000
80000-16000=64000
3 64000 64000*0,2=12800
64000-12800=51200
4 51200 51200*0,2=10240
51200-10240=40960
5 40960 40960*0,2=8192
40960-8192=32768
5 жылда амортизациялық аударымдар сомасы 67232-ге
Есептеу нәтижесінде аударылған амортизация сомасы негізгі
Сызықтық тәсіл мен қалдық құнының азаюы
Сызықтық тәсіл кезінде амортизациялық аударымдар негізгі
Сызықтық емес тәсілдерге шетелдің тәжірибесі (АҚШ)
А = Қ Қ *N*2
Мысалы: Бастапқы құны -100000 теңге тұратын
Амортизация номасы = (1:5)*100=20%,
Жыл басындағы қалдық құн Амортизация сомасы
1 100000 100000*0,2*2=40000 100000-40000=60000
2 60000 60000*0,2*2=24000 60000-24000=36000
3 36000 36000*0,2*2=14400 36000-14400=21600
4 21600 21600*0,2*2=8640 21600-8640=12960
5 12960 12960*0,2*2=5184 12960-5184=7776
5 жылда амортизациялық аударымдар сомасы 92224-ке
7,8 % амортизацияланбайды.
Қорытынды: үшінші тәсіл пайдаланылған кезде жыл
3. пайдалы мерзім жылдарының қосындысы бойынша
Бұл әдіс кезінде объектінің құны қызмет
Мысалы: Бастапқы құны -100000 теңге тұратын
Амортизация номасы = (1:5)*100=20%.
Пайдалы қызмет еиу мерзімінің жылдарының сомасы
Амортизация нормасы,
% Амортизация сомасы, теңге
Бірінші 5:15*100=33,33
100000*33,33%=33330
Екінші 4:15*100=26,67 100000*26,67%=26670
Үшінші 3:15*100=20,00 100000*20,00%= 13330
Төртінші 2:15*100=13,33 100000*13,33% = 13330
Бесінші 1:15*100=6,67
100000*6,67% =6670
Бұл тәсілдің қаржылық жоспарлау кезіндегі артықшылығы
4. Өнім көлеміне пропорционалды құнды
Есеп беру мерзіміндегі өнім көлеміне байланысты
Мысалы: кәсіпорын 60000 теңге тұратын
500000/5000=100
60000/100=600.
Амортизацияны есептеудің бұл тәсілі жабдықтарды маусымдық
Амортизацияны есептеу әдістерінің кез келгенін қолдану
Сонымен, кәсіпорын объектінің пайдалы қызмет
Егер кәсіпорын негізгі қорлардың бөлек объектілеріне
Амортизация есептелінбейді келесі анықтайды негізгі
жекешелендіру процесінде тұрғын қорына қамтамасыз немесе
орман шаруашылығы, жол шаруашылығы, тағы да
қолдану жасына жетпеген өнім беруші мал,
Тұтыну қасиеттері уақыт өтеу барысында өзгермейтін
Мысалы, жер учаскелері және тағы да
Бюджеттік ассигнация пайдаланумен алынған негізгі қорлардың
Негізгі қорлардың объектілері бойынша амортизациялық
Негізгі қорларды есептен шығару меншік
Негізгі қорлардың объектілері бойынша амортизациялық аударымдар
Негізгі қорлар бойынша амортизациялық аударымдар
Дегенмен , жылдамдатылған амортизация қазіргі уақытқа
Ол негізгі капиталға қаражаттарды инвестициялаған кәсіпорындарға
Сонымен бірге , есептік мәліметтер көрсетіп
Егер жабдықтар қолданусыз болатын болса, амортизация
Қызметтің негізгі түрі бойынша міндеттемелері азайтылса
Рентабельділік көзқарасы бойынша амортизацияны жоғарылату қауіпті
Ол кәсіпорындардың ұзақ мерзімді дамытуға
Қорытынды:
Қорыта айтатын болсақ, Кез келген шаруашылық
Негізгі капиталға негізгі қорлар, материалды емес
Негізгі қорлар кәсіпорын активінің элементі болып
Оларды пайдалану барысында негізгі қорлар тозады.
Ол амортизациялық аударымдар есебінен құралып, жинақталады.
Олар өндірілген өнімдердің өзіндік құнын шығындар
Сондықтан олардың сомасын тиімді анықтау керек.
әр кәсіпорын амортизациялық нормаларды өздері жоспарлайтындықтан
Амортизацияны анықтаудың төрт тәсілі бар:
түзу сызықты ;
азаюшы қалдықтар;
Пайдалы қызмет ету мерзімінің жылдары қосындысы
өнім көлеміне пропорционалды құнды есептеу тәсілі.
Олардың әрқайсысының ерекшеліктері мен тиімділіктерін мысалдар
Сонымен, кәсіпорын объектінің пайдалы қызмет
Қолданылған әдебиеттертізімі:
«Финансы предприятия в условиях рынка» Жуйриков
Мельников,Ли «Қаржының жалпы курсы»
Шеремет, Сайфулин «Финансы предприятия»
«Финансы хозяйствующих субъектов» Козлова О. Л
14