Мазмұны
Кіріспе 4
1 Кәсіпорында лизингті пайдаланудың теориялық негіздері 7
1,1 Лизингтің пайда болу тарихы және лизингтің негізгі түрлері
1,2 Кәсіпорында лизингті пайдалану қағидалары 14
1,3 Лизингтің артықшылықтары мен кемшіліктері 16
2 Қазақстан Республикасында лизинг нарығында лизингтік компаниялардың қызметін
2.1 «ҚДБ – Лизинг» АҚ қызметтері мен міндеттерін сипаттау
2.2 «ҚДБ –Лизинг» АҚ лизингтік портфелін, іске асырылған жобаларын
2.3 Қазақстандық лизинг нарығында «ҚДБ – Лизинг» АҚ
3 Қазақстан Республикасындағы лизингтік қызметтер нарығын жетілдіру жолдары
3,1 «ҚДБ – Лизинг» АҚ-ның даму келешегі мен басым
3.2 Қазақстан Республикасындағы лизингтік қызметтердің даму жағдайы 43
3.3 Қазақстандағы лизинг нарығының даму жағдайы және перспективалары 47
Қорытынды 50
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі 52
Қосымша №1 54
Қосымша №2 55
Қосымша №3 56
Қосымша №4 57
Қосымша №5 58
Қысқартылған сөздер тізімі
ҚДБ – Қазақстан Даму Банкі;
АҚ – Акционерлік қоғам;
ЖАҚ – Жабық акционерлік қоғам;
ҰӘҚ – Ұлттық әл-ауқат Қоры;
ҚР – Қазақстан Республикасы;
РФ – Ресей Федерациясы;
АҚШ – Америка Құрама Штаты;
СҚО – Солтүстік Қазақстан облысы;
ОҚО – Оңтүстік Қазақстан облысы;
БҚО – Батыс Қазақстан облысы;
ШҚО – Шығыс Қазақстан облысы;
ОШЕ – Орталық және Шығыс Еуропа;
ЕДБ – Екінші деңгейдегі банк;
ТЭН – Техникалық-экономикалық негіздеме;
ҰИҚ – Ұлттық инновациялық қор;
ТҰК – ТрансҰлттық Корпорация;
ЖШС – Жауапкершілігі шектеулі серіктестік;
ЭКА – Экспорттық несие агенттіктер;
ӘКК – Әлеуметтік-кәсіпкерлік корпорациясы;
АЭА – арнайы экономикалық аймақ;
ҚҚС – Қосымша құн салығы.
Кіріспе
Бүгінгі таңда инвестициялық қызметтерін жетілдіру, банк жүйесінің даму жолдарын
Бәрімізге белгілі Қазақстанда нарықтық қатынастарды қалыптастыру кезеңі сауда-экономикалық байланыстардың
Міне, осы жағдайларда Қазақстан экономикасындағы негізгі құрал-жабдықтардың табиғи және
Осы жағдайларда негізгі құрал-жабдықтарды жаңартудың тиімді әдістерінің бірі күрделі
Курстық жұмыстың тақырыбы: «Лизинг инвестицияларды орта мерзімді қаржыландырудың әдісі
Курстық жұмыстың өзектілігі: Қазіргі кезде біздің еліміздің өндірушілері қиын
Лизингтік қызметтер стратегиялық маңызды салалардың тез дамуына жағдай жасай
Курстық жұмыстың мақсаты: Қазақстан Республикасындағы лизингтік қызметтерге талдау жасай
Курстық жұмыстың міндеттері:
Кәсіпорындарла лизингті пайдаланудың теориясын ашып көрсету;
Қазақстан Республикасында лизинг нарығындағы лизинг компаниялардың қызметтерін талдау;
Қазақстан Республикасындағы лизингтік қызметтердің қазіргі даму жағдайына кеңірек тоқталу.
Курстық жұмыс кіріспеден, үш бөлімнен, қорытындыдан, пайдаланған әдебиеттер тізімінен
Курстық жұмыстың бірінші бөлімінде, лизингтің пайда болу тарихы, түрлері,
Екінші бөлімде, лизингтік компаниялардың, оның ішінде «ҚДБ – Лизинг»
Үшініші бөлімде, Қазақстан Республикасындағы лизингтік қызметтер мен қатынастардың дамуы
Курстық жұмысты жазу барысында: бұхаралық ақпарат көздерінен алынған мәліметтер,
1 Кәсіпорында лизингті пайдаланудың теориялық негіздері
1,1 Лизингтің пайда болу тарихы және лизингтің негізгі түрлері
Лизинг сөзі («мүлікті уақытша пайдалануға алу және беруге») ағылшын
Лизинг 1950 жылдарда АҚШ-та, ал 1960 жылдарда Батыс Еуропада
Лизинг – бұл лизинг берушінің өзіне тиесілі құрал-жабдықтарды, машиналарды,
Лизингті лизинг беруші белгілі бір мүлікті сатып алып кәсіпкерлік
Лизинг бір ұйымның (пайдаланушы-лизинг алушы) басқа ұ йымға (лизингтік
Әлемдік тәжірибеде лизингке инвестицияны қаржыландырудың қосымша әдісі ретінде ерекше
Шет мемлекеттерде ірі лизингтік мәмілелерді жасауда қатысушылардың саны –
Қазақстандағы лизинг өзінің алғашқы қадамдарын 1989 жылы бастады. Еліміздегі
аймақтық көтерме делдалдық фирманың «Қазкелісімшарт» корпорацияларының жүргізілуіндегі жалға беруге
екінші деңгейдегі банктердің лизингтік операциялары;
жаңадан құрылған арнайы лизингтік нысандар;
лизингтің халықаралық нысандары – экспорттық, импорттық және басқа да
Келесі қадам ретінде лизингтік қызметке байланысты қабылданған «Қаржы лизингі
Дүниежүзілік тәжірибеде лизингтік операцияларға инвестицияларды қаржыландырудың ерекше түрі ретінде
Лизинг, біздің еліміз үшін инвестицияны қаржыландыру түрі болып табылады,
Лизингтік қызмет нарығы лизинг нысандарының көп түрлілігімен, лизингтік келісімшарттар
Лизинг түрлерін бөлген кезде жалға алынатын мүлікті; лизингтік операцияны
Қаржыландыру типі бойынша жедел және жаңартылатын лизинг болып бөлінеді:
жедел, бұл кезде мүлікті реттік жалға беру орын алдады.
Жедел лизингті жартылай сатып алынатын, толық сатып алынатын қаржы
Жедел лизинг мүліктің қызмет ету мерзіміне қарағанда, оның пайдалану
Жедел лизинг рейтинг (1 күннен 1 жыл мерзімге) және
жаңартылатын (револьверлік), бұл кезде бірінші мерзім өткеннен кейін лизинг
Жаңартылатын лизингтің түрі лизинг алушыға жаңа келісімшаттарды жасамай жалға
Қатысушылар құрамына (субьектілерге) лизингтің келесі түрлері жатқызылады:
тікелей лизинг, бұл кезде мүлік иесі (жабдықтаушы) обьектіні лизингке
жанама лизинг, бұл кезде мүлікті лизингке беру делдал арқылы
бөлінген лизинг (көп жақтардың қатысуымен болатын лизинг) – leveraged
Тікелей лизингтің негізгі нысаны қайтарымды лизинг (sale and leaseback
Мүліктік типі бойынша лизинг келесідей бөлінеді:
жылжымалы мүлік лизингі (құрал-жабдық, техника, автомобильдер, кемелер, ұшақтар және
жылжымайтын мүлік лизингі (ғимараттар, құрылыс).
Мүліктің өтелу дәрежесіне байланысты лизинг келесідей бөлінеді:
толық өтелумен болатын лизинг, бұл кезде лизингтік келісімшарттың әрекет
толық емес өтелумен лизинг, бұл кезде бір лизингтік келсімшарттың
Өтелу белгілеріне (мүлікті амортизациялау шаттарына) сәйкес қаржылық және жедел
Қаржылық лизинг (financial, capital lease)s – серіктестердің арасындағы келісім
левередж, лизинг беруші мен лизинг алушыдан басқа үшінші жақтың
қызмет көресту лизингі, яғни жалға берілген мүліктің қызмет көрсету
«пакеттегі» лизинг – инвестицияның ерекше түрі, яғни ғимарат пен
Лизингтиік келісімнің мерзімі біткеннен кейін лизнг алушы мәміле обьектісін
Жедел (сервистік) лизинг (service,operating leases) –жалға берілетін мүліктерді сатып
Лизингтік операциялар жүргізілетін нарық секторына байланысты келесідей бөлінеді:
ішкі лизинг, бұл кезде мәміленің барлық жақтары бір мемлекетті
халықаралық лизинг, бір тарап немесе барлық тараптардың әр елден
сыртқы (халықаралық) лизинг – мәміленің тек бір жағы ғана
Салықтық, амортизациялық жеңілдіктерге қатысты лизингтің келесі түрлері болады:
мүлікке, пайдаға, қосылған құн салығына, әр түрлі алымдарға, жеделдетілген
жеңілдіктерді пайдаланбау.
Лизингтік төлемдердің сипаты бойынша лизингті келесідей түрлерге бөлу жүзеге
лизинг түріне (қаржылық, жедел);
лизинг беруші мен лиинг алушы арасындағы есептеу нысандары:
ақшалай, бұл кезде барлық төлемдер ақшгалай нысанда жүргізіледі;
консепциялық, бұл кезде төлемдер лизингке берілген құрал жабдықта өндірілген
аралас, бұл кезде төлемнің көрсетілген екі нысаны да қолданылады.
төлем есепке алынатын элементтерлдің құрамы (амортизация, қосымша қызметтер, лизингтік
қолданылатын еспетеу әдісі:
тіркелген жалпы сомасы;
аванспен (депозитпен);
мүлікті қалдық құны бойынша сатып алуды есепке алғанда;
салу мерзімдерін есепке алғанда (төлеем кезеңінің басында, ортасында немесе
төлеу тәсілін есепке алғанда: тең бөліктермен; өсетін және төмендейтін
Банктердің лизингтік операциялары несиелік операциялармен ұқсас болып келеді. Алайда
Лизингтік төлемдердің жалпы сомасының есебі төмендегідей формуламен есептеледі:
ЛТ= АА+НТ+КТ+ҚТ+ҚҚС
мұнда:
ЛТ – лизингтік төлемдердің жалпы сомасы;
АА – ағымдағы жылдағы амортизациялық аударымдар сомасы;
НТ – лизинг берушінің несиелік ресурсты пайдаланғаны үшін төлем;
КТ – лизингтік келісімшарт бойынша мүлікті бергені үшін лизинг
ҚТ – көрсеткен қызметі үшін қосымша төлем;
ҚҚС – лизинг беушінің көрсеткен қызметі үшін лизингті алушының
Көптеген мәмілелерде кемінде үш келісімшарт жасалады:
лизинг беруші мен лизинг алушы арасында;
лизинг беруші мен жабдықтаушы арасында;
лизинг алушы мен банк арасында.
Лизинг келісімшартында лизинг алушы келісімшартының мерзімі біткеннен кейін немесе
Лизинг беруші лизингтік мүлікті, егер лизинг келісімшартында ескерілмесе, кепіл
Лизинг беруші лизинг алушы үшін мүлікті сатып ала отырып,
Іс – жүзінде кез келген лизингтік келісімшарт келесідей элементтерді
обьектісі;
жабдықтау мерзімі;
лизингке алу мерзімі;
лизингке берушінің меншікті құқығы; тәуекелдер, жауапкершілік, тезхникалық кепілхат;
құрал-жабдықты пайдалану;
күту, жөндеу және жаңарту;
зиянды, қолайсыз жағдайлар;
сақтандыру;
лизингтік төлемдер;
төлемдерді кешіктіргені үшін өтем;
сатып алу мүмкіндігі;
келісімшартты бұзу шарты;
құрал-жабдықты қайтару;
салықтар, баждар;
жаңа міндеттемелердің пайда болуы;
тараптардың қосымша құқықтары;
кешіктіру шарты;
тараптардың қолдары;
қалдық құнын кепілдеу; банктердің кепілдемесі;
тараптардың орналасқан жері.
1,2 Кәсіпорында лизингті пайдалану қағидалары
Кейде лизингтік компанияның лизинг операцияларын жүзеге асыру үшін ұаражаты
Тәжірибе көрсеткендей, лизинг бойынша жасалатын мәмілелердің 85%-ға жуығы қаражат
Лизинг қызметтерінің қазіргі нарығы лизингтік контрактілердің және осы операцияларды
Әлемдік тәжірибе компаниядағы лизингтік келісімдердің көп нұсқауларын жасап шығарды.Олар
Сонымен, көптеген жүктеулерді талдай отырып, мәні мен мағынасын зерттей
1. Мәміле қатысушылардың саны мен құрамы;
2. Мәміле объектісі;
3. Мәміле иерзімі;
4. Мәміле масштабы мен сомасы;
5. Қарыз және қосымша құралдарды тарту дәрежесі;
6. Мүліктің өтемділік дәрежесі;
7. Амортизацияны есептеу әдістері;
8. Қызмет көрсету көлемі;
9. Операция өткізіліп жатқан нарық секторы;
10. Салықтың өзге де жеңілдіктерге қатысы;
11. Лизингтік төлемдердің сипаты;
12. Лизингтік мәміледе опционның болуы;
13. Базистік жыл ішінде келісімді бұзу шарттары мен мүмкіндігі;
14. Мүлікті бухгалтерлік есептеу әдісі.
Компанияның лизинг мәмілесіндегі функцияларына байланысты субъекттер мына сипаттан шығуы
1. Мүлік сатушы;
2. Лизинг беруші;
3. Лизинг алушы;
4. Несиелер;
5. Гарант және т.б.
Машиналар мен құрал жабдықтарды шығарушы кәсіпорындар немесе сауда фирмалары
Осыған орай, лизинг берушілердің төрт негізгі типін анықтауға болады:
1. Тәуелсіз лизингтік компаниялары;
2. Банктермен байланысты фирмалар және банктердің әдістері;
3. Құрал-жабдықтарды шығарушы фирмалардың лизингтік фирмалары;
4. Инвестициялау үшін қажетті қаржы ресурстары бар өзге де
Лизинг алушы кез келген меншік нысанындағы өндірістік және сауда
Қазақстан Республикасының «қаржылық лизинг туралы» заңында былай делінеді: «ғимараттар,
Лизинг объектісі ретінде кез келген көп және ұзақ пайдаланатын
Келісім шартта мәміле мерзөімін көрсету әдісі бойынша лизинг былайша
1. Нақты мерзімді көрсетумен;
2. Шекті мерзімді көрсетумен(амортизациялық кезеңге %-пен);
Шекті мерзімді минималды мерзім ретінде немесе құрал-жабдықтар мен машиналар
Ауқымымен сомасына қарай лизингтік мәмілелердің түрлері келесідей:
1. Кіші ауқым
2. Орта ауқымды
3. Ірі ауқымды
Лизинг берушінің қосымша құралдарды тарту дәрежесіне қарай қосымша құралдарды
1. Тек өзіндік құралдарды пайдаланумен;
2. Өзіндік және арыз құралдарын пайдаланумен;
3. Тек қарыз құралдарын(шетел несиелері).
Қәзіргі кезде лизинг компанияларының ресурстарының 75% банктік несие алып
Сөйтіп тәжірибе көрсеткендей, лизинг компаниялары қызметінің кәлемі мен тиімділігі
1,3 Лизингтің артықшылықтары мен кемшіліктері
Лизингтік операция қызметтің экономикалық нысаны ретінде өзіне несиенің, жалға
лизинг көмегімен кепілге беретін мүлкі жоқ ұсақ кәсіпорындары несиелеуге
лизинг 100%-ға дейін несиелеуді ұсынады, яғни кәсіпорынға қысқа мерзім
кәсіпорынға мүлікті несиеге алғаннан гөрі лизинг бойынша алған қолайлы,
құрал жабдықтар лизинг берушінің меншігінде болғандықтан, өнімнің өзіндік құнына
Жалға берушілер үшін лизингтің артықшылықтары:
лизинг 100%- қаржыландыруды білдіреді және қарыздың бүкіл сомасының қайтарылуын
жалға беру қаржыландыратын активтердегі қажеттіліктерге сәйкес жалға берушінің қаржыландыруын
көптеген жалға берушілер ұзақ мерзімді қаржылық жоспарларға ие, осы
лизинг кезінде активтерді сатып алу және қаржыландыру мәселелері бір
лизинг арқылы активтерді сатып алу, «қаржыландырудың алтын ережесін» орындайды,
лизинг жалға берушінің шешім қабылдауындағы икемділікті жоғарлатады. Лизингтік келісімшарттар
лизингтік төлемдер тіркелген график бойынша жүзеге асырылатындықтан, жалға беруші
лизинг беушінің меншігі болып табылатын лизингтік мүлік инвестициялық қаражаттарды
лизингті пайдалану кезінде жалға беруші активтерді сатып алғанша көп
лизинг өндіріс өнімін өткізу құралы болып қызмет ететіндіктен, мемлекеттік
жалға беуршінің төмен табыстылығы жағдайында ол пайдаға жөнелтілген салық
лизинг маңызды қаржылық ресурстарды жоқ жалға берушілілерге жобаны бастауға
келісімшарттң аяғында лизинг мүлкінің жоғары өтімділік құнына алудың мүмкіндігі
Жоғары айтылғандардан басқа, жалға беруші жалға берілетін мүліктің есебінде
жалға берушінің төлейтін лизингтік төлемдері оның өзіндік құнында есептеледі,
лизинг жалға берушінің балансындағы қарызды ұлғайтпайды, өзінді және қарыз
лизингтік мүліктің есебі мен амортизациясы лизинг берушінің балансында жүргізіледі.
Лизингтің лизингтік компаниялар үшін артықшылықтары:
лизингке берілетін мүлікке құқықтар, маңызды салықтық жеңілдіктерді береді;
лизингке берілетін мүлік берушіде қалатындықтан ол осы мүлікті өндірістік
лизингтік мүліктің жеделдетілген амортизациясынан кейін жоғары өтімділік құны. Лизинг
лизинг беруші жағынан лизингтік мүлікті сатуға көмек береді. Осындай
мүлік нысанындағы инвестициялар ақшалайнесиеге қарағанда қаражаттарды қайтармау тәуекелін төмендетеді,
лизингтік операцияны дайындау және жүргізу кезінде негізгі рөл лизинг
лизинг беруші қызметті жалғастыру және кеңейту үшін қосымша қаржылық
лизинг қаржылық ресурстарды тікелей материалдық ресурстарды сатып алуға бағытталады,
өндірістік құрал жабдыққа инвестициялар лизинг бойынша міндеттемелерді жабатын табыстың
Лизингтік мүлікті сатышы үшін лизингтің артықшылықтары:
лизингтік мүлікті сатушы өз өнімінің қосымша өткізу мүмкіндіктерін алады;
сатушы үшін мәміле төмен тәуекелді болып көрінеді, себебі лизинг
Сонымен қатар, лизингтік операцияларға қатысатын банктер үшін келесідей артықшылығы
банктер ең алдымен мәміленің құнын төмендететін салықтық артықшылықтарға бағытталады.
лизингке шет елде өндірілген құрал-жабдықты беру шетелдік қаржылық мекемелерден
Жалға беруші мемлекет үшін лизингтің артықшылықтары:
лизинг қаржыландыру көздері арасында бәсекелестікті жоғарлатады;
лизинг капитал салымдарының жалпы деңгейін жоғарлатады;
лизингтік мәмілелердің сомасы ұлттық берешекті санауда есептелмейді, яғни бөлек
Жоғарыда келтірілген артықшылықтармен қатар лизинг қаржы-несиелік салада және шешілмеген
Лизингтің кемшілітері:
несие берушінің көзқарасымен қарағанда, лизингтік несиенің мақсатты пайдалануына ешқандайда
жалға алушы құрал жабдықтардың қалдық құнына жоғарлауынан ештеңе ұтпайды;
лизингтік мәмілені ұйымдастырудың күрделілігі;
лизинг құнының несиеге қарағанда жоғарлығы. Ескірген құрал-жабдық бойынша тәуекел
Жалға беруші үшін лизинг келесі кемшіліктерді алып келуі мүмкін:
қаржылық лизинг кезінде жалға беру төлемдері келісімшарттың соңына дейін
жалға беруші құрал-жабдықтың қалдық құнында ұтыс алмайды;
салықтық негізде құрылған қайтарымды халықаралық лизинг лизинг беруші мемлекет
халықаралық мультивалюталық лизингтік мәмілелер кезінде валюталық тәуекелдерден толық кепілдемелер
Лизингтің артықшылықтары мен кемшіліктерін жай ғана атап шығу оның
2 Қазақстан Республикасында лизинг нарығында лизингтік компаниялардың қызметін
2.1 «ҚДБ – Лизинг» АҚ қызметтері мен міндеттерін сипаттау
«ҚДБ-Лизинг» АҚ, «Қазақстанның Даму Банкі» Акционерлік қоғамының еншілес ұйымы,
2005 жылы 6 қыркүйекте Компания әділет органдарында акционерлік қоғам
Компания өз қызметін Қазақстан Республикасының Коституциясына, Қазақстан Республикасының Азаматтық
«ҚДБ-Лизинг» АҚ-ның құрылуы еліміздің индустриалдық саясатын жүзеге асыру барысында
Компания Қазақстан Республикасы экономикасының шикізат емес бөліктері үшін олардың
Компания қаржылық құралдары мен тетіктерін қолдана отырып, Қазақстан Даму
Компания миссиясы – Қазақстан Республикасы кәсіпорындарының негізгі қорларын жаңарту
Өз миссиясын жүзеге асыру үшін «ҚДБ-Лизинг» АҚ өз алдына
Компанияның негізгі міндеттері:
инвестициялық жобаларды қысқа мерзімді және ұзақ мерзімді қаржыландыру;
Қазақстан Республикасы экономикасының өндіріс секторын басқа қаржылық институттармен бірлесе
инвестициялық озық жобаларды жүзеге асыру үшін лизингілік қаржыландырудың тетіктерін
Аса маңызды оқиғаларға шолу
2005 жылы:
«ҚДБ – Лизинг» АҚ Компаниясы тіркелді;
Шымкент қаласында Компанияның өкілдігі ашылды.
2006 жылы:
«Тоқыма өнеркәсібі» пилоттық кластері аясында «Тоқыма және тігін өнеркәсібін
алғашқы лизингтік мәмілелер мақұлданды, «Тоқыма өнеркәсібі» пилоттық кластері аясында
2007 жылы:
Компанияның жалғыз акционері «Қазақстан Даму Банкі» АҚ*мен жарғылық капиталы
Moody’s агентігінен «ВАЗ» деңгейінде «Тұрақты» болжамының несиелік рейтингі алынды;
Компанияның негізгі құралдарын халықаралық стандарттарға сәйкес жаңғырту үшін «Электр
«Тоқыма өнеркәсібі» пилоттық кластері аясында тоқыма және тігін өнеркәсібін
Қазақстан Республикасында 2005-2014 жылдарда құрылыс жабдықтары, бұйымдары мен құрылғылары
нарықтағы компания үлесі шамамен 7,2% құрайды.
2008 жылы:
тоқыма кластердің дамыту бойынша халықаралыө стандарттарға сәйкес келетін қондырғылар
металл қондырғыларын жәнеэлектрқуатын беру желілерінің сүйеулерін өндіретін зауыт ашылды.
Оңтүстік Қазақстан облысында ұн тартатын диірмен кешені іске қосылды;
Ақмола және Оңтүстік Қазақстан облыстарында автомобиль жолдарын салу үшін
халықаралық лизинг сызбасы бойынша алғашқы жоба қаржыландыоылды -
Компанияның нарықтағы үлесі шамамен 10,6 % құрайды.
2009 жылы:
көлік инфрақұрылымын дамыту аясында ҚР-да жылжымалы құрамы паркін ұлғайту
ҚР-да баламасы жоқ, текше құбырларды өндіру басымдырақ болып келетін
Солтүстік Қазақстан облысында машина жасау өнімдерін шығаратын зауыт заманға
италияндық технология бойынша қуаттылығы бар құрыш жақтаулы радиаторлар өндірісі
нарықтағы компанияның үлесі шамамен 14% құрайды.
2010 жылы:
Компания Қазақстан Республикасы Қаржы нарығын реттеу мен қадағалауды және
Moody’s Investors Service рейтингтік агенттігі облтгация бағдарламаның рейтингін ВаЗ
Компания өндірілетін өнеркәсіптегі берілген несиелердің түпкі мөлшерін төмендету үшін
Қазақстанның ірі көлік компанияларының сұйытылған газды және мұнай өнімдерін
нарықтағы компанияның үлесі шамамен 15,5% құрайды.
«ҚДБ – Лизинг» АҚ негізгі қызметтері.
«КРЕДИТ+ЛИЗИНГ»
Қазақстан Республикасының қарқынды дамып келе жатқан экономикасы жағдайында «ҚДБ-Лизинг»
«ҚДБ-Лизинг» бірлескен инвестициялық жобаларды іске асыру үшін қаржы институттарымен
Осы сызбанұсқа бойынша ынтымақтастық туралы «ҚДБ-Лизинг» АҚ мен «Нұрбанк»
«КОНСАЛТИНГ + ЛИЗИНГ»
Рыноктың маманданған кәсіби қатысушыларымен өзара тиімді ынтымақтастық нысанының бірі
Компания Лизинг алушының жоба бойынша құжаттар пакетін білікті басқару,
Бұл үлгі бойынша «ҚДБ-Лизинг» қол қойылған меморандумдар негізінде «Маркетингтік-аналитикалық
«ВЕНЧУРЛІК ЛИЗИНГ»
Инновацияны өндіріске енгізу Қазақстан Республикасы экономикасы дамуының басты басымдықтарының
Бұл үлгіні іске асыру кезінде Ұлттық инновациялық қор жаңа
«АУМАҚТЫҚ ЛИЗИНГ»
Кейбір кәсіпорындар жаңа өндірістер құрылысын салу мен коммуникациялар орнату
«ҚДБ-Лизинг» бұл мәселені шешу үшін аумақтағы арнайы экономикалық аймақтардың,
«ҚДБ-Лизинг» инвестициялық жобаларды экономикалық аймақтардың, индустриялық аймақтар мен технопарктердің
Бұл сызбанұсқа шеңберінде кепілзатпен қамтамасыз ету мәселесінде лизинг процедураларын
Осыған орай, аталған аумақтың шегіне орналастырылатын жабдық пен мүліктің
«ТРАНСҰЛТТЫҚ КОРПОРАЦИЯЛАРДЫ (ТҰК) ТАРТУ ЛИЗИНГІ»
«ҚДБ-Лизингтің» міндеті өңдеуші өнеркәсіп пен қосылған құны жоғары тауарлар
Лизингтің бұл сызбанұсқасы кәсіпорындардың негізгі қорларын жаңартуға, оларды халықаралық
Айта кететін жәйт, шет мемлекеттердің аумағында өте ірі инвестициясы
«ӨНЕРКӘСІП ҒИМАРАТТАРЫН ДАЙЫНДАП БЕРУ ЛИЗИНГІ»
Индустриялық жобаны іске асыру шеңберінде кәсіпорындардың ғимараттары тозған немесе
2.2 «ҚДБ –Лизинг» АҚ лизингтік портфелін, іске асырылған жобаларын
2011 жылдың 1 қаңтарына «ҚДБ-Лизинг» АҚ-мен қаржыландыруға 72 565
Компания қызметінің 5 жыл бойы берілген лизингтік қаржыландырудың көлемі
2011 жылдың 1 қаңтарына алынған лизингтік портфельдің көлемі 26,68
2011 жылдың 1 қаңтарына қаржыландыруға қабылданған жобалардың құрылымында өңделетін,
«ҚДБ-Лизинг» АҚ қызметтерінің басты бағыты – болашақта қазақстандық өндірушілердің
«ҚДБ-Лизинг» АҚ қызметі орта және ірі кәсіпкерлікке есептелінген лизингтің
2011 жылдың 1 қаңтарына мақұлдалған жобалар қатарында 010 бюджеттік
«Мақтаны өсіру үшін ауыл шаруашылық техникасын лизингіге беру»;
«Топырақты өңдеуі үшін ауылшаруашылық машиналарын және механизмдерін лизингіге беру»;
«Мақта мәдениетіне жерді өңдеу үшін ауылшаруашылық техникасын лизингіге алу
«Тоқыма өндірісін ұйымдастыру –экспорттық шығарылым бойынша бағдарланған өнім»;
«Шығыс-Қазақстан облысы Өскемен қаласында жібек маталар комбинатында тоықма өндірісін
«Құрамында мақта бар шикізаттан экспортқа бейімделген дым жұтқыш мақта,
«Мақта-мата иірілген жіпті шығарылым бойынша «Ютекс» АҚ өндірісін кеңейту»;
«Кешенді автоматты иіру-айналдыру фабрикасын ұйымдастыру»;
«Мақта мәдениеті жерді өңдеу үшін ауылшаруашылық техникасын лизингіге алу
«Өсіру және тасымалдау, оның өңдеуінің өнімдері үшін ауылшаруашылық және
«Швецарияға киімнің жкспортын дамыту».
«ҚДБ-Лизинг» АҚ-ның қатысуымен 2010 жылы мұндай жобалар ҚР-ның түрлі
сұйытылған газдарды тасымалдау мақсатында кейін қолдану үшін вагондар паркін
(рапс) астық дақылын және майлы дақылдарды өсіру үшін ауылшаруашылық
Іске асырылған жобалардың экономикаға әсері
«ҚДБ-Лизинг» АҚ Қазақстан экономикасында жүзеге асырылатын лизингтік мәмілелердің ықпалының
2010 жылы енгізілген пайдалануларына лизингілік мәмілелер
«КЕНТАУ ТРАНСФОРМАТОРЛЫҚ ЗАУЫТЫ» АҚ
«Кентау техникалық қайта жабдықтау трансформаторлық зауыты» лизингілік мәмілесі Оңтүстік
2010 жылдың ақпанында Оңтүстік Қазақстан облысы Кентау қаласында жаңғырту
Жоғары технологиялық қондырғыны іске қосу есебінен, зауыттың өнімі 3
«Кентау трансформаторлық зауыты» АҚ, соңғы 10 жылда қажетті және
«EAST INDUSTRYCOMPANY LTD» ЖШС
Қуатты және бақылау кабелдері өндірісі бойынша цех ұйымдары лизингілік
Осы өндірісті ашу 2010 жылдың маусымында, Семей қаласындағы өткізілген
«OXY TEXTILE» ЖШС
Лизингілік мәміле «тоқыма –айналым фабрикасын автоматтандырылған кешенді ұйымдастыру» оңтүстік-қазақстан
ҚР Президентінің қатысуымен болған республикалық телекөпірде, кард және естілген
Жобаның мақсаты еуропа елдерінде экспортқа бағдарланған кард және естілген
Қолданылатын технология жоғары сапалы , бәсекеге лайық өнімді шығаруға
Жобаның іске асырылуы тоықма өнеркәсібін дамыту арқылы оңтүстік өлкенің
«ХЛОПКОПРОМ-ЦЕЛЛЮЛОЗА» ЖШС
Оңтүстік Қазақстан облысы, Шымкент қаласы АЭА «Оңтүстік» аумақтағы «құрамында
2010 жылы маусымның аяғында, АЭА «Оңтүстік» Оңтүстік Қазақстан облысы
Жобаның жалпы құны 3 784, 9 млн.теңгенң құрайды. Құрамында
Өндірістегі мақта дым тартқыш желісін (30.06.2010 жылдың өндірістің іске
«ИСТКОМТРАНС» ЖШС
Сұйытылған газдарды тасымалдау үшін ары қарай қолдану мақсатымен вагондар
Жобаның жалпы құны 1 813,9 млн.теңгенң құрайды. Жоба тапсырушы
«PORTO COM» ЖШС
Лизингілік мәміленің жүзеге асыру мақсаты көлік-экспедитор қызметтер көрсету үшін
Жобаның жалпы құны 1114,6 млн.теңгені құрайды.
Жоба мұнай өнімдерін тасымалдау арқылы жүк тасымалдау көлемдерін көбейту,
«ЗЕРЕНДА АСТЫҚ» ЖШС
Ауылшаруашылық техникасын алу лизингілік мәмілені іске асыру мақсатында жоғары
Жобаның жалпы құны 425,4 млн.теңге, оның ішінде «ҚДБ-Лизинг» АҚ-ның
Лизинг арқылы 48 бірлік көлемінде көшбасшы халықаралық өндірушілерден ауылшаруашылық
«АГРОФИРМА БУРАБАЙ-2007» ЖШС
Ауылшаруашылық техникасын алу лизингілік мәмілені іске асыру мақсатында жоғары
Жобаның жалпы құны 339,2 млн.теңге, оның ішінде «ҚДБ-Лизинг» АҚ-ның
Лизинг арқылы 48 бірлік көлемінде көшбасшы халықаралық өндірушілерден ауылшаруашылық
Талдау жұмысы
Экономканың негізгі салаларына үздіксіз талдау жасау Компанияға жоблардың іске
Компания басым салалардың талдауын жүйелі негізде жүзеге асырады:
кездеме және тігін өнеркәсібі;
мақта саласы;
жылжымалы құрам нарығы;
автокөлік жол құрылысы;
құрылыс материалдары өндірісі;
электрондық және кабельдік өнім өндірісі;
(радиаторлар) дайын металл бұйымдар өндірісі;
машина жасау;
электроэнергиялық нарық;
азық-түлік өнімдерінің өндірісі және ары қарай.
Болашағы бар салалар бойынша қосымша аналитикалық жұмыс Компания лизинг
Қызмет көрсеткіштері
2011 жылдың 31 желтоқсанына Компания активтерінің көлемі 39 977
2010 жылдың 31 желтоқсанына 31 117 млн.теңге міндеттемелерінің көлемі
2010 жылдың 31 желтоқсанына Компанияның меншікті капиталы 8 860
2.3 Қазақстандық лизинг нарығында «ҚДБ – Лизинг» АҚ
Leaseurope еуропалық сауда қауымдастығының зертеулеріне сәйкес жаңа лизингтік мәмілелердің
Осы нәтижелер еуропа лизинг компанияларының 2011 жылға түбегейлі өсі
Еуропалық лизинг нарығын қалпына келтіру болжанған болғанына қарамастан, зерттеулер,
ЕС-27 елдердегі негізгі құралдар инвестициясы 2010 жыл ішінде тек
Лизингтік мәмілелердің өсуі нарықтың барлық негізгі бөліктерінде айқындалды:
жылжымайтын мүліктің лизингі 12,3 %;
көлік құралдарының лизингі 5,9%;
қондырғылардың лизингі 2,1%
Эксперт РА рейтингтік агенттігінің мәліметіне сәйкес ресей
Лизингтік қызметтерге сұраныстың өсуі іс жүзінде нарықтың барлық бөліктерінде
2010 жылдың 9 айында жаңа мәмілелердің көлемі бойынша нарықтың
Нарықты дамытудағы тежеуіш басты факторлары, 2009 жылдың 1 жартысындағы
Қазақстандық лизинг нарығы
2007-2010 жылдарда орта және ірі кәсіпкерлік тарапынан лизингке қызығушылық
Нарық қарқыны
Соңғы жылдарда мемлекет экономиканың нақты секторын, сонымен қатар шағын
Қазақстандағы қаржы лизинг нарығы бүгінгі таңда дамудың үлкен әлеуетіне
Қазақстандағы инвестициялар жалпы көлемдегі лизингтің үлесі шамамен 1,5 %
Біздің елімізде лизинг іс жүзінде 2000 жылы «Қаржы лизингі
2005 жылға дейін лизингілік нарықтың негізгі операторлары банктердің еншілес
Лизинг алушылар құрылымы да өзгерді. Бастапқыда несиелер бойынша қамтамасыз
Орта және ірі компаниялар банктік несиелерді алғанды немесе ресурстарды
Соған қарамастан 2007-2010 жылдарда орта және ірі кәсіпкерлік тарапынан
Лизинг мәнінің құрамын да өзгерді. 2004 жылға дейін негізгі
Қазақстанның лизинг нарығы 10 жыл ішінде тұрақты өсуді көрсетті,
Лизингітік қызметтердің негізгі қаржыландыру көздері бұрынғысынша несиелік қаражаттар болып
Лизингілік қаржыландыру бағыттары және қорландыру көздері
Жаңа шикізат өңдеу жерлерін т/ж тасымалдау көлемдерінің ұлғаюына әкеліп
2008 жылдан бастап басқа салалармен салыстырғанда құрылыс техникасы және
Лизинг компанияларының мәмілелерінің портфеліндегі телекоммуникациялық қондырғының пайда болуы оның
Нарық дамуының негізгі беталысы:
дағдарыс кезеңінде лизингілік компаниялар қызметтерінің негізгі тренді өтелмеген қарызбен
Қазақстанда лизинг нарығының көрсеткіштерінің қозғалысы экономиканың басымдық салаларында мемлекеттік
«Казагрофинанс» АҚ, «ЛК» Астанафинанс» АҚ лизинг нарығында лизингі берушілердің
ұзақ мерзімді қарыз қаражаттарының жоғары құны лизингілік құралдардың тартымдылығын
көлік бөлігіндегі жаңа мәмілелер (автомобиль көлігі, авиация, темір жол
Экономиканың негізгі қорларды жаңартудағы маңызды қажеттіліктері арқасында салаларды дамытудың
3 Қазақстан Республикасындағы лизингтік қызметтер нарығын жетілдіру жолдары
3,1 «ҚДБ – Лизинг» АҚ-ның даму келешегі мен басым
Компанияның 2011 жылы және одан кейінгі жылдарға қойған негізгі
Энергетикалық қондырғылар, тамақ саласы, машина жасау, автокөлік, темір жол
Өз мақсттарының табыстарын компания келесі міндеттерді жүзеге асырумен жоспарлайды:
(5 бастап 10 жыл аралығындағы мерзімге) орта мерзімді және
мемлекеттік бағдарламаны іске асыруға араласу жылдамдатылған индустриалды 2010-2014 жылдарға
диверсификация және ұлттық экономиканы жаңартуда жәрдемдесу және отандық кәсіпкерліктің
басты инвестициялық жобаларды іске асыру үшін лизингілік қаржыландыруды қолдану
халықаралық нарыққа отандық компаниялардың шығуына жәрдемдесу;
филиал желісінің қызметтерін кеңейту;
(экспорттық несие агенттіктер, ЭКА облигацияларынң ішкі нарығындағы шығарылымы ,
Басым бағыттары
«ҚДБ-Лизинг» АҚ өз міндеттерін жүзеге асыруда лизингінің классикалық тиімділігімен
Банктің жалғыз акционері «Самұрық-Қазына ұлттық әл-ауқат қоры» АҚ болып
Ұлттық әл-ауқат қоры елдегі экономикалық өсуде әлемдік нарықтарда
«ҚДБ –Лизинг» Қордың және Банкінің тұжырымдамаларынан шығатын міндеттерді
Компанияның қызметі елде лизингілік қаржыландыруды дамытуды көздейді, лизингті дамытуға
Компанияның даму басым бағыттары болып табылады:
2010-2014 жылдарға арналған индустриалдық-инновациялық даму бойынша және көлік инфрақұрылым,
жұмыс істейтін және жаңа бәсекеге түсе алатын өндірістерді жасау
Орта және ұзақ мерзімді лизингілік мәмілелердің лизинглікі қаржыландыру, үйлестіру
Компания қаржыландыру үшін лизингілік жобаларды таңдау кезінде қосылған құнның
Компаниямен қарызға алу бойынша пайызды шығындарды жабатын және Компанияның
Компанияның мақсаттарын іске асыру барысында:
еркін инвестициялық орынды ала отырып, Қазақстан республикасының экономика шикізат
лизингілік қызметті жетілдіруді жүзеге асыруға ниет етеді;
«Қазақстан Даму Банк» АҚ, Қазақстан Республикасы индустрияландыру бағдарламаларының «ХӘАҚ
компания қаржыландыруды қарастыру және шешім қабылдау үшән тиісті деңгейге
таңдауға ерекше ілтипат көрсету және өнімнің бәсекеге түсе алатындығын
әзірлеуге араласу және бәсекеге түсе алатын салалар, технологиялық өндірістік
«Қазақстан Даму Банкі» АҚ, Даму институттары, Қазақстан республикасындағы екінші
Компанияның аймақтық дамуы және нарықта қатысуы
Компанияның алдында онымен тығыз байланыста Қазақстандағы баланс жасалған аймақтық
Институционалды даму бағытын одан әрі іске асыру, компанияның негізгі
Компанияның жарғылық капиталын толтыру;
айқын функционалдық мамандандыруы бар Компанияның ұйымдық құрылымын жетілдіру және
Компания операцияларының өсуі және оның қызметінің күрделенуімен сәйкес жаңа
Компания қызметінің географиясын кеңейту өкілдіктер жасау;
Компанияның корпоративтік басқару жүйесін жетілдіру;
тәуекел етуге бару басқару жүйесін жоғары деңгейге жеткізу;
мемлекетпен инвестициялық ресурстарды елдің дамуын, экономика слаасының тұрақтылығын қамтамасыз
Нарықты, саланы, компанияларды зерттеуді жүзеге асыру – инвестициялық идеяларды
Корпоративтік басқару жүйесін жоғары деңгейге көтеру. Компания өз қызметтерінде
Компанияның корпоративтік басқару қағидалары:
жалғыз акционердің мүдделерін қорғау;
директорлар Кеңесі және Компания Басқармасының тиімді басқару;
Комапния қызметтері туралы таза және обьективтік ақпараттарды ашу;
заңдылықтар және жоғары іскерлік әдеп;
дивиденд саясатының тиімділігі;
мүдделі тұлғаларға қатысты әлеуметтік жауапкершілік және әріптестік қатынастар;
корпоративтік жанжалдарды және мүдделер жанжалдарын реттеу саясаты;
жауапкершілік.
Комапанияның қызметінің ақпараттық бақылап отыруы. Компания қазақстандық және әлемдік
Компанияның шығынсйз қызмет етуін қамтамасыз ету. Максималды пайда алу
Компания қызметінің шығынсыздығы операциялар және институционалдық даму көлемінің өрлеу
уақытша, сандық және пайыздық көрсеткіштер бойынша Компанияның несие және
Компанияның операциялық шығындарын ықшамдау;
Компания қойылған талаптар және шектеулерді орындаудың өткізуден тыс табыстар
Компания қызметінің өзара байланысты көрсеткіштерінің ұзақ мерзімді болашақтағы өте
Компанияның жарғылық капиталының нақты құнын сақтау;
Компанияның ағымдағы міндеттемелерді төлеу қабілеттігі;
деңгейде қолданылған белгінің активтерінің пайдалы жеткілікті деңгейі, яғни тәуекелдердің
Компания ол үшін келесі шараларды іске асырады:
лизингілік портфельмен сапалы басқару;
аласа деңгейі бар тез өтімді активтерде жарғылық капиталды орналастыру;
қысқа мерзімді болашақтағы лизингілік қаржыландыру және ішкі әне сыртқы
ішкі және сыртқы қаржы нарықтарынаахуалдың ағымдағы болжамның сәйкестігі жөнінде
инвестициялық портфель бойынша тәуекелдерді басқару әдістерін жетілдіру және қаржы
Қорландыру. 2011 жылы басты міндеттердің бірі Компанияның басымды мақсаты
Сонымен бірге, Компания 10 000 000 000 (он миллиард)
3.2 Қазақстан Республикасындағы лизингтік қызметтердің даму жағдайы
Біздің мемлекетте лизингтің дамуы 90 - жылдардан бастау алады.
Қазақстан тәуелсіздік алғаннан кейін және халықаралық экономикалық жүйеге кіргеннен
Қазақстанда лизингтің дамуы 4 канал бойынша жүреді:
аймақтық көтерме - делдал фирмалар мен компанияларды жүргізуде болатын
екінші деңгейлі банктердің лизингтік операциялары;
қайтадан құрылып жатқан мамандандырылған лизингтік фирмалар;
республика территориясындағы бірлескен лизингтік компаниялардың және халықаралық - экспорттық,
Осылайша, Қазақстандағы әзірше ұзақ емес лизинг бизнесінің даму тарихын
1 кезең-1993-1996 жж - лизингтің, 120 банк пен 20
2 кезең-1997-1998 жж - сыртқы және ішкі нарықтағы экономикалық
3 кезең-1999-2004жж- инновацияның бір түрі ретінде лизинг механизміне деген
4кезең-2005ж бүгінгі күнге дейін-лизингті ынталандыруға және мемлекеттік қолдауға бағыт,
Бірінші кезең қаржылық жалмен байланысты, екінші кезең – оперативті
Қазақстандағы лизинг секторына бөлінген қаржы жалпы инвестициялардың 3% -ын
Лизингке берілетін мүліктің басым бөлігі, яғни 52% ауыл шаруашылығына
Төрт лизингтік компания (Астана –Финанс, Зерновая Лизингтік компания, Казагрофинанс
Лизингтік компаниялар клиент бизнесінің түріне шектеу қоймайды. Клиенттердің жоғары
Егер мемлекеттік емес компанияларды қарастыратын болсақ, лизингке өткізілетін мүлік
АҚ «Казагрофинанс» Қазақстан нарығында 1999 жылдан бастап пайда болды.
Лизингтік қаржылық несиелік саясатына байланысты базалық шарттары:
келісім –шарттың орташа сомасы – еш шектеу жоқ;
максималды сомасы – еш шектеу жоқ;
лизингтік келісім – шарттың орташа мөлшері – 36,6 мың
лизингтің минималды мерзімі – 5 жыл;
максималды мерзімі – 7 жыл;
лизингте берілетін мүлік – ауыл шаруашылық техникасы;
Лизингтік операциялардың географиялық іске асуы – Ақмола, Ақтөбе, Алматы,
Бүгінгі күнде компаниямен лизингке 10 мыңнан астам түрлі техниканың
ЖШС «Агромашлизинг» 2003 жылы ресейлік өндірушілердің ауыл шаруашылық техникасының
Қазіргі таңда еліміздегі барлық лизингтік компаниялар көбінесе, нақты өндірістік
Лизинг ұғымы туралы отандық және шетелдік ғалымдардың зерттеулерін сараптау
Дүниежүзілік қатынастардағы лизингтік қызметтер нарығының сандық және сапалық көрсеткіштерінің
Шетелдік және отандық ғалымдардың лизингтік қатынастар туралы кейбір тұжырымдамаларына
Қазақстандағы лизингтік қызметтер нарығының ағымдық жағдайын зерттеу нәтижесінде, оның
Лизингтік төлемдерді есептеудің лизингтік төлемдерді жүргізу кезеңділігі мен олардың
Сатып алушылардың сатып алу мүмкіндігін зерттей келе 3-7 %
Зерттеулер негізінде, келесідей шешімге келуге болады, нарықтық механизмді өзінен
ғылымы және тәжірибе тұрғысында қызмет ететін қызметкерлерге материалды –техникалық
заманға сай тенденцияларды, шетелдік тәжірибені де ескеру керек;
қазіргі нарықтың жағдайын толықтай зерттелуін қамтамасыз ету;
қаржыландырудың мониторингтік моделін құру және материалды- техникалық қамсыздандырудың қалыпты
Негізгі маңызды жайт, шетелде мысалға ең бастысы материалды –техникалық
3.3 Қазақстандағы лизинг нарығының даму жағдайы және перспективалары
2000 жылы заңнамалық базаны қайта қарастырғаннан кейін, мeмлекеттiк және
Лизингтiк компаниялардың негiзгi клиенттерi болып табылатын орта және шaғын
Дамудың үшiншi алғышарты өткен ғасырдың ортасынан басталады және негiзгi
ҚР-ның Статистикалық Aгeнтiгiнің мәлеметгерiне сай, 2010 жылы мемлекетте 46
Нарықтың үш ipi қатысушылары «Қазақстанның Даму Банкi» АҚ-ы («БРК-Лизинг
Осы үштiкке нарықтың 64%-ы тиесiлi. Отандық лизинг нарығы жоғары
Соңғы он жылда лизингтiң қарыз портфелi орташа шамамен жылына
2006 мен 2008 жылдар аралығында портфельдiң негiзгi өcyi жыл
Кесте 1 – Біріккен лизингтік портфельге қарағанда, жаңа бизнестің
Жыл 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006
Жаңа бизнестің көлемі, млн.доллар 6 15,8 28,2 93,4 176,3
Лизингтік компаниялардың біріккен мәмілелері, млн.доллар 19 36,4 67,6 189,6
Дерек көзі: «Эксперт РА Казахстан».
2009 жылы дағдарыс кезінде елдегі кәсіби белсенділіктің бірден төмендеуіне
Мұндай өсіңкілік екі фактормен анықталған. Бірінші фактор, Қазақстанның лизингтік
Екінші фактор отандық лизинг берушілердің тәуекел-менеджментінің ерекшелігінде. Лизинг берушілер
2009 жылы жаңа бизнес көлемінің түсуіне мына жағдайлар себеп
Мемлекетте кәсіби белсенділіктің төмендеуімен лизингтік компаниялардың қызметтеріне деген сұраныс
Потенциалды қарыз алушылардың несиелік сапасына жоғары талаптар қоюы;
Лизингтік компаниялардың көбісі сыйақы мөлшерлемелерінің өсіруі.
Сонымен бірге, 2009 жылдың қаңтар айында ұлттық валютаның 25%-ға
Отандық лизингтік компаниялардың мәлімдеуі бойынша, клиентпен лизингтік келісім-шарт бір
Қазақстан Республикасының Статистикалық Агенттігінің мәліметтеріне сай, 2009 жылы барлық
Лизинг нарығының ары дамуына кедергі келтіретін факторлар, негізінен пайыздық
Қазақстанның лизинг нарығы жеткілікті түрде баланстанбаған (мәміленің жоғары үлесі
Қорытынды
Қазақстан Республикасының Президенті Н.Ә.Назарбаев Ұлттық экономиканы көтерудің басыңқы шараларының
Бүгінгі таңда біздің елімізде лизингтік бизнестің дамуы лизинг шартымен
Соңғы жылдарда мемлекет банктердің нақты секторды, соның ішінде кіші
Әлемдік нарықта өздерінің техникалық және құндық параметрлері бойынша ұқсас
Біздің көзқарасымыз бойынша, лизингтік бизнесті дамытуда кешенді бағдарлама жетіспейді
құрамында мамандарды дайындайтын, көрсетілетін
лизигтік келісім-шарттарды несиелеуде банктермен кең
кепіл жүйесін дамыту;
қазіргі кезде қолға алынған мәселелермен қоса лизинг шегіндегі шетел
Сонымен қатар, лизингтік несиелеу механизмін қолданудың дамуын ынталандыру үшін,
лизингке берілетін барлық жылжитын мүліктердің түріне 3 немесе 4-тен
2-3 жылға дейінгі мерзімде қызмет ететін қаржы лизингінің келісім-шартына
лизинг объектісі болып табылатын, Қазақстан аумағына уақытша алып келген
Қазақстандағы лизингтік қарым-қатынастарды ұйымдастырушы және реттеуші мемлекеттік лизингтік ассоциацияның
Сонымен жоғарыда айтылғандарға сүйене отырып , қазіргі уақытта лизингтік
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі
«Инвестициялар туралы» Қазақстан Республикасының 2003 жылғы 8 қаңтардағы №373-II
«Қаржы лизингі туралы» Қазақстан Республикасының 2000 жылғы 5 шілдедегі
2003-2015 жылдарға арналған Қазақстан Республикасының индустриалды-инновациялық даму стратегиясы
«Инвесторлардың құқығын қорғау туралы Конвенцияны ратификация туралы» Қазақстан Ресупбликасының
«Инвестициялық қорлар туралы» Қазақстан Республикасының 7 шілде 2004 жылғы
«Қазақстанның Даму банкі туралы» Қазақстан Республикасының 25 сәуір 2001
«ҚДБ – Лизинг» АҚ 2010 жылғы жылдық есебі
Омарова А.К. Инвестицияны қаржыландыру және несиелеу: Оқулық –
Кадерова Н.Н., Макенова А.А., Әбуова Ж.М. Инвестицияларды қаржыландыру және
Асилова А.С. Инвестицияны қаржыландыру және несиелеу: Оқулық –
Маджарова Э.С., Сүйеубаева С.Н. Қаржылық менеджмент: Оқу құралы. –
Әлжанова Н.Ш. Инвестициялық жобалау: Оқу құралы. – Алматы. 2007.
Әмірқанов Ә., Тұрғұлова А.К. Қаржы менеджменті.Оқу құралы. – Алматы:
Көшенова Б.А. Бағалы қағаздар нарығы: Оқу құралы. – Алматы:
Мейірбеков А.Қ., Әлімбетов Қ.Ә. Кәсіпорын экономикасы. – Алматы: экономика,
Дүйсенбаев К.Ш., Төлегенов Э.т., Жұмағалиева Ж.Г. Кәсіпорынның қаржылық жағдайын
Өтебаев Б.С. Қаржылық талдау: Оқулық. – Астана: ҚазЭҚХСҚ,2008 –
Кадерова Н.Н. Корпоративтік қаржы: Оқу құралы. – Алматы: Экономика,
Арзаева А.Ж. Лизинг шағын және орта бизнестің белсенділігін арттыру
Тұрғанбаев Қ.Д. Несиелік және лизингті бизнесті дамытудың жолдары//Экономика. Тараз
Бағдарлама. Инвестицияларды қаржыландыру және несиелеу. //Экономика негіздері, №6, 2010.
Цхай А.С. Модели инвестиционного проектирования. // Хабаршы-Вестник,№2, 2009.– 50-53
Байсартов Э. Роль государства в инвестиционной сфере. //
www.kase.kz
www.kase.ok.kz
www.nationalbank.kz
www.iosco.isp
www.kecic.kz
www.kdb.kz
www.kdbl.kz
www.google.kz
www.fin.ru
Қосымша №1
Сурет – 1. Негізгі капиталға инвестициялар құрылымы, %
Дереу көзі: www.kdbl.kz
Қосымша №2
Сурет – 2. Лизингілік қаржыландыру бағыттары, %
Дерек көзі: www.kdbl.kz
Сурет – 3. Лизингілік қорландыру көздері, %
Дерек көзі: www.kdbl.kz
Қосымша №3
Сурет – 4. 2011 жылдың 1 қаңтарына лизинг портфелінің
Дерек көзі: www.kdbl.kz
Сурет – 5. 2011 жылдың 1 қаңтарына лизинг портфелінің
Дерек көзі: www.kdbl.kz
Қосымша №4
Сурет 6. Лизинг нарығындағы банктердің үлесі
Дерек көзі: ҚР статистика агенттігі
Сурет 7 − Лизингтік операциялардың жалпы көлемі, мың АҚШ
Дерек көзі: ҚР статистика агенттігі
Қосымша №5
Сурет 8 – Қазақстанның лизингтік компанияларының портфелі
Дерек көзі: «Эксперт РА Казахстан».
Сурет 9 – Қазақстанның лизингтік компанияларының қаржыландыру көздерінің құрылымы
Дерек көзі: «Эксперт РА Казахстан».
3
85%
15%
Банктер
Лизингтік компаниялар
0
200
400
600
800
1000
1200
1400
1600
1800
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
Жылдар
мың АҚШ долларымен