Кіріспе................................................................................................ 2
I. Бизнес жоспардың пәні,
1.1 Бизнес-жоспардың негізгі мақсаты мен қүрылымы.................
1.2 Бизнес-жоспардың жасау жолдары............................................
II. Бизнес жоспар құрылымы
2.1 Бизнес-жоспардың қаржы көрсеткіштерін есептеудің
негізгі әдістері............................................................................... 18
2.2 Өнімді өткізу көлемі есебі...........................................................
2.3 Ақша түсімдері мен шығындарының балансы..........................
2.4 Бизнес-жоспардың қаржы көрсеткіштеріне баланс
жасау және табысты орнықтыру................................................ 23
2.5 Шекті талдау және табыс орнықтыру.......................................
2.6 Өндірістік функция және екі ретті бюджет
Қорытынды......................................................................................... 30
Қолданылған әдебиеттер................................................................... 31
К і р і с п е
Нарықты экономикада бизнес - жоспар жаңадан кұрылып жаткан,
Кез келген бизнес үшін маңызды міндет: өндірістік шарулшылЫкқызметінің
Бизнес-жоспар кәсіпкерлік қызметтің өзекті мәселелерін шсніуге көмектеседі.
Яғни олар:
1.
2.
3.
4.
5.
6. Кәсіпорынның қаржы жағдайын анықтап
7 Қиындыктарды
Кәсіпорын қызметін жоспарлау келесі жағдайларды
- Кәсіпорыи келешегін түпкілікті зерттеуге басшыларын мәжбүр
- Қойылған мақсатка жету үшін қолданып
- Бақылау жүргізу үшін кәсіпорын көрсеткіштерін анықтайлы
- Кәсіпорын басшыларын
- Нарықтық өзгерістерге кәсіпорынды дайындайды.
-Кәсіпорынның
жауапкершіліктерін аныктайды.
Негізінен баешы жоспарлардың қажеттілігін келесілей мәеелс .р ::
- Қызмет ететін және
- Мемлекеттік кәсіпорындарды жекешелендіру шешімін негіздеу
-Болашақ кәсіпорын қызметін, барысын аьыктау, жаңа кызметтің ашылуы
-Коммерциялық операциялардың жаңа түрінің пайда болуы және олардың
- Кейбір кәсіпорындардың бағалы қағаздарын шығару
- Сыртқы саудаға шығу үшін және шетел
І.Бизнес - жоспардың негізгі мақсаты мен кұрылымы,
және оны жасаудың әдістері.
1.1. Бизнес- жоспар менеджменттің негізгі қүралы болып табылалы.
-мемлекеттік
- инвестициялық жобаларды жүзеге асыру;
- кейбір коммерциялық операцияларды өткізу;
- бағалы қағаздарды эмиссиялау;
- кәсіпорынның келешектегі дамуын анықтау;
- қайта үйымдастыру
-қаржылық сауықтыру және
Бизнес - жоспар бүл нарықтық шаруашылык ету категориясы.
Ағымдағы қызметте бизнес-жоспар үш бөлімнен түрады.
1. Бизнесті сипаттау
2.
3. Жолдама құжаттар (заң және үйымдастыру жоспарлары, құрылтайшылар
1 - кестеде кәсіпорынның бизнес жоспары көрсетілген. Ал
Смета - бүл жоспарлы есеп формасы, яғни кәсіпорынның
Сметаны жасаудың негізгі мақсаты төмендегілермен байланысты: -ағымдағы және
-өндірістің барлық мақсаттарын нақтылаумен; -өндірісті бақылау және басқарумен;
-кәсіпорын персоналдары мен басшылар жүмысының тиімділігін ынталандырумен;
-алдағы шаруашылық қызметі параметрлерін аныктаумен; -ағымдағы қызмет нәтижелерін
Сметаны қүруда әр түрлі әдістер пайдалынады: -нормативтік; -есепті
Сметаны қүрудағы нормативті әдістің мәні болып түтыну ресурстар
Есепті талдау әдісінің мәні болып түтыну мен шығын
Баланстық әдістің мәні болып шығын көлемінің үйлесуімен ресурстарды
Оптимизация әдісінің мәні болып көп варианттылық табылады. Мүнда
Үлгілеу әдісінің мәні болып өндіріс процессінің әр түрлі
Бизнес-жоспар жасауда келесі сметалар қүрылады:
- сату сметасы (өнімді өткізу);
- өндіру сметасы;
- тікелей материалдық шығындар сметасы;
- өндіріс персоналдарының еңбек ақы шығыны сметасы;
- жалпы өндірістік шығындардың қосымша сметасы;
- өткізілген өнімнің өзіндік құн сметасы;
- жалпы шаруашылық шығындарының ағымдағы периодтық сметары:
- пайда және шығындар сметасы;
- капиталды шығындар сметасы;
- ақша құрымдары қозғалысының сметасы;
- актив және пассив баптарының сметасы;
Сметалық жоспарлау екі кезеңді камтиды:
Жоспарлау-келешектегі мақсаттарды аныктау.
Мониторинг (шығарып салу) - ағымдағы шаруашылық кызметті талдау,
Сметалар жылға, тоқсанға (айға) бөлу арқылы құрылады. Жүмыс
Сметаны есептеу ыңғайына қарай екі топқа бөледі.
1. Сметаны «нолден» бастап жасау. Мүнда негізінен
2. Жетістікке дейінгі жоспарлау.
Смета екі түрге бөлінеді:
1. Кәсіпорын қызметінің негізгі жүмыс сметасы;
Бизнес-жоспар бөлімінің экономикалық талдау есебі
және бизнесті бағалаудың тізім үлгісі.
Кесте № 2
Қ/с Бөлім атауы Бөлім мазмүны
1 2 3 4
Титул беті Фирманың атауы
адресі
Құрылтайшының атауы
мен адресі
Ұсынылған
мәні
Жобаның құны
Қүпиялыққа нұсқалауы.
I Мазмұны Үсынылған
(Кіріспе негізгі ереже жиынтығы мен талдау
бөлім) Үсынылған өндірістің
мақсаты Тәуекелді бағалау
Үсынылған өнімнің жаңа Табысты бағалау'
түрі
Несиені қайтару, табыс,
шығын, түсім,
көлемдерінің мәліметі.
II Тауар Өнімді баяндау: (қызмет) Тауардың
(қызмет) - тауардың түтынушылык касиетін
түтынушылық қасиеті бағалау
- бәсекелестерден Бәсекелестер
товар б/а айырма талдау
- патенттермен қорғалу Өнім
дәрежесі, өндірісте мен
шығын мен бағаны
болжау,
үйымдастыру
III Өткізу нарығы Саладағы істің жай-күйі. Саладағы
Патенциялды күйін бағалау
түтынушылар Сала б/а өсу декгейін '
Нарық конъюктурасы талдау
Потенциалды
түтынушыларды талдау
Нарық конъютурасын
талдау.
IV Бәсеке Потенциялды Салыстырмалы талдау
бәсекелестер: (Бәсекелестерд і ң
Сату
бағалануы;
перспективалы түрлерімен).
модельдерді
негізгі сипаттама, сапа стратегиясының
деңгейімен
дизайны, Бәсекелестер
бәсекелестердің
саясаты. нашар
талдау.
V Маркетинг Баға. Нарық
жоспары Өткізу арналары. талдау
Жарнама Баға өзгерісін талдау
Жаңа өнімді болжау Сыртқы
Бағаның қүрылуы. факторларды талдау
Баға көрсеткіштері. Жарнама
талдау
Фирманың күшті және
нашар
талдау.
өндірістік
мүмкіндіктерін талдау.
VI өндіріс Өндіріс процесі
жоспары баяндау)
өңдеу және күрастыру
операциялардың базалық
тізімі.
Шикізат материалдарды
өнімді
комплекстациялайтын
шарттардың (баға, сана,
саны,
жеткізумен қамтамасыз
ету.
Құрал-жабдықтар, і
ғимараттар, құрылыстар,
еңбек ресурстары, өнімді •
өндіру шығындары.
VII Тәуекел мен Кәсіпорынның
сақтандыруды жақтары. мен көздерін талдау
бағалау Жаңа тахнологиялардың Тәуекелді
пайда
мүмкіндігі. эксперитті
Альтернативтік комбинировалык
стратегиялар. әдістермен талдау.
Сақтандыру Инвестициялық таңдау
шараларының тәуекелі. шешімдерін талдау.
Сақтандыру
1.3 Кәсіпорын сметалары.
Сату сметасы: бүл смета әдетте бірінші кезекте қүрылады.
Сату көлемі ағымдағы пайданың калыптасуына факторлы әсер етеді.
1) Әр товар бойынша өткізу көлемін шамалау;
2) Әр товар бірлігіне бағаның күтілуі.
Сату көлемінің қарапайым көрінісінің шамасын бағалауда өткең жылғы
өкілдіктері смета түрі мен нақты сату көлемін салыстыра
Жылдағы сату сметасы.
Кесте №3.
Товар және Сату көлемі Өнім бірлігінің Барлык
аймақ натуралды бағасы. Ақша сатулар акша
көріністе, өнім бірлігі бірлігі
бірлігі
•
ТоварХ: 528000
5227200
Аймақ A 208000 9,90 2059200
Аймақ Б 162000 9,90 1603800.
Аймак В 158000 9,90 1564200
Товар У: 280000
4620000
Аймақ A 111600 16,50 1841400
АймақБ 78000 16,50 1300200
Аймақ В 89000 16,50 14784Q0
Өткізудің барлық
9847200
Өндіріс схемасы бүл сату схемасымен тікелей байланысты және
Жылдағы өндіріс көлемі.
Кесте №4
өнім бірліктері
Өнім X. Өнім У.
-Сату көлемі 528000 280000
-Жыл соңындағы қажетті қорлар санының қосылуы 80000
-Қорытындысы 608000 340000
-Жыл басындағы қорларкөлемін алынуы 88000
-Өндіріс көлемінің қорытындысы 520000
Өндіріс көлемі сату көлемінен мүқият салыстыруы керек, яғни
Тікелей материалдық шығындар сметасы Өндіріс көлеміне байланысты материалдык
Тікелей материалдық шығындар сметасы.
Кесте№5.
Негізгі материалдар
A Б В
Өндірісен қажетті сандар
Товар X 390000
520000
Товар У 146000 292000 294200
Кезең соңындағы керекті қорлар
санын қосу, + 80000 40000 120000
Қорытындысы: 616000 332000 934200
Кезең басындағы қорлар көлемін алу, - 103000 44000
Сатып алу үшін материалдар санының
қорытындысы: 513000 288000 820000
Материалдар бірлігінің бағасы,
ақша бірлігі 0,60 1,70
Тікелей материалдық шығындар
қорытындысы; ақша бірлігі 307800 489600 820000
Барлық материалдық шығындар;
ақша бірлігі:
1617400
Еңбек ақы шығыны сметасы.
Өндірістік қажеттілікке бастапқы еңбек акы шығыны сметасын көрсету
Жылдағы еңбек ақы шығындары сметасы.
1 - бөлімше, 2 -
өндіріске қажетті жұмыс
980006950005. Негізгі қызметтен пайда17. Барлығ ағымдағы шығындар25000180009. Басқа
Пайда мен шығын сметасы.
Пайда мен шығын сметасы - сату, өткізілген өнім
Жылдағы пайда мен шығындар сметасы.
1. Өткізуден түсім
Ағымдағы шығындар сметасы.
Ағымдағы шығындар - күтілетін өткізу шығындарын көрсетеді және
Жылдагы ағымдағы шығындар сметасы (акша бірлігі)
1. Товарларды өткізу шығындары
Бұл смета товарлар қоры көлемінің күтілуі негізінде жасалады,
Жылдағы өткізілген өнімнің өзіндік құны сметасы.
1. Кезең басындағы дайын өнім қоры.
Жылдағы қосымша шығындар сметасы.
Мүны төмендепше көрсетуге болады. 6600680188500014. Сақтандыру 3. Жалпы
- проценттер бойынша кірістер6. Басқа да кірістер:136151032465204. Ағымдағы
7. Басқа да шығындар: F
- проценттерді төлеу шығыны 90006
8. Басқа да қызмет нәтижелерінің қорытындысы 8000
9. Налогты өтеуге дейінгі пайда 1369520
10. Пайда салығы 610000
11. Таза пайда 759520
Капитал шығынының сметасы.
Бұл негізгі қорлардың келешекте пайдалануын білдіреді. Капитал шығынының
Айналымнан тыс активтер үзақ қызмет ету мерзімімен сипатталады.
5 жылдың соңына дейінгі бес жылдың капиталдар шығыны
Жылдар:
Шығын баптары 1 2 3 4 5
Қүрал-жабдықтар 580000 350000 560000 480000 420000
Бөлімше 1. 400000
Бөлімше 2. 180000 260000 5600С0 200000
Кеңсе жабдықтары
90000
60000
Ақша құралдары қозғалысының сметасы.
Бүл смета күндегі, аптадағы, айдағы не үзак кезеңдегі
Үш айдағы ақша құралдарының сметасы. Кесте
Январь Февраль Март
1 2 3 4
Ақшалай түсулер: 867000 897800 714000
Нақты ақшаға сатылғандары: 168000 185000 115000
Төлем шоты бойынша түсулер 699000 712800 572000
Басқа көздерден (бағалы қағаздар
шығару, процент бойынша кірістер
және т.б.) - - -
Ақшалай шығындар 738400 872200 916800
Өндіріс шығындары 541200 557000 536000
Ағымдағы шығындары 150000 151200 140800
Капитал шығындары - 144000 8000'0
Басқа да шығындары
салық төлеу және т.б.) 47000 30000 160000
Нақты ақша қүралдарының
өсуі (кемуі) 128600 35600 1-202 ;.Vo'?
Ай басындағы ақша құралдары 280000 408600 434200
Ай соңындағы акша құралдары 408600 434200 23140
Минимальды ақша
сомасы 300000 300000 300000
Артықшылық (жетіспеушілік) 108600 134200 (-68600)
Баланс бабы бойынша смета.
Кәсіпорын шартында
Баланс сметасы.
Активтер.
Айналым активтері:
- Ақша құралдары
- Алыну шоты
- Тез өткізілетін бағалы қағаздар
- дайын өнім
- аяқталмаған өндіріс
- материалдар
Кесте №8.
Айналымнан тыс активтер: өзіндік Жинақталған Баланстык
құн аммортизация күн
Жер 275000 - 275000
Ғимарат 3100 000 1950000 1150000
Құрал-жабдықтар 950 000 380000 570000
Кеңсе жабдықтары 180 000 75000 10500T)
Айналымнан тыс
•
активтердің қорытындысы 4505000 2405000 2100 000
Активтер қорытындысы
5012500
Пассивтер.
Ағымдағы міндеттемелер:
Төлеу шоты
Есептелген міндеттемелер
Ағымдағы міндеттемелердің қорытындысы
Ұзақ мерзімді міндеттемелер:
Салынған мүлік
Міндеттемелер қорытындысы
Өзіндік капитал:
Қарапайым акциялар
Таратылмаған пайда
Өзіндік капитал қорытындысы
Міндеттемелер қорытындысы және өзіндік капитал
II. Бизнес - жоспардың негізгі қаржы көрсеткіштерін есептеу
әдістері.
Қаржы жүйесі- бүл кәсіпорынның өндірісті жүргізу және өткізу
Өз кезегінде кәсіпорынның қаржылық-несие қызметі мыналармен байланысты; бағалы
Кәсіпорынның қаржы жағдайы оның қүралдарды орналасіыру қүрылымы және
Жаксы қаржы жағдайы - бүл түрақты төлем қабілеттілік,
- өндірістік
- қаржы қатынастарын тиімді орналастыру
- капиталды тиімді
- ақша қүралдарын үнемді пайдалану
- төлем күралдарының жүмсалуы мен
Бизнес-жоспар жүйесінде қаржы жоспары өндіріс және маркегинг жоспарлары
Қаржы жоспары бес негізгі есептеулерден түрады (яғни сметалдардан
-өнімді өткізу көлемі сметасы ;
-ақша түсімдері мен шығындары балансы;
- пайда мен шығын жоспары;
жоспарлы бухгалтерлік баланс:
- товарларды шығынсыз сату есебі.
Бизнес- жоспардың қаржы бөліміне инвестициялық стратегияны нёгіздеу есебі,
Өнімді өткізу көлемі есебі. Кей товарлардың сату көлемін
Бизнес -жоспарды жасауға негізгі тапсырманы марксгинг ұсынады, яғни-өтуді
Сату нарқын зерттеуде келесі әдістер қолданылады.
Эвристикалық әдіс болжамы.
0+4 * М + П
N = ----------------------- ;
6
мұнда:
М - орташа бағалау
П - түңілген (нақты) бағалау
N - сату көлемін болжау.
Трендовалық болжау - кейбір товар түрлері мен топтарына
N=NTeк xt;
мүнда:
N ағымдағы (тек)
t= --------------------------- ;
N өткен (пред)
NTeк - жыл ағымындағы көрсеткіш мәні.
Nперед. - өткен кезең көрсеткіштің мәні.
Жылдың динамикасы бар болса онда өсу темпін орта
t = пл/ tj * t2x ... xtn
Факторлық талдау.
Мұнда корреляциялық және регрессивтік тәуелділікті пайдалана отырып күтетін
N = хох X фі хі ;
х0 - әрдайым қүрайтын фактор.
фі - коэффициент мәні, яғни
хі - і - фактордың мәні.
Сыналатын маркетинг -
- түтынушы;
- товар қасиеті, яғни өмірлік
- бәсекелестер; яғни бәсекелестер товарлары
2.3. Ақша түсімдері мен шығындарының балансы.
Ақша түсімдері мен шығындарының балансы бизнеске қанша көлемде
Төлем балансы схемасы.
Кірістер Сома Шығыстар Сома
Қүралдардың түсуі мен
Шығындар
кірістері 5661,7 есептеулер 3840,3
Алынған несиелер 299 Несиелерді
Бюджеттен бөлінгені 1430 проценттерді төлеу 1100
Алынған
Бюджетке төлемдер 2450.4
ресурстардың жалпы
Қаржы ресурстарының
көлемі 7390,7 жалпы
көлемі 7390,7
Төлем баланстарының талданған схемасы.
№ Ақша түсімдері
қ/с толық балансы келесі
қамтиды:
f
1 Кезең басындағы ақша құралдары 1650000
2 Ақшалай түсімдер: (түскендер)
- өткізуден түскен түсімдер;
- шот бойынша түскендері; 225000
- ссудалар; •
- басқа да түсімдер (түскендер)
3 Түскендер қорытындысы 355000
4 Кезеңдегі барлық ақша қүралдары
(1 пункт + 3 пункт) 2975000 *
5 Жан-жаққа ақша төлемдері:
- товарларды сатып алу; 121000
- еңбек ақы; 355000
- ақылық қызметтер; -
- жабдықтарды күту және жөндеу; 95000
- жарнама; 685000
- жал төлемі; 97000
- тариф бойынша баланс қүралдарына
төлем; 18000 ?
- сақтандыру төлемдері; -
- несие бойынша негізгі соманы
Вв
- жабдықтарды сатып алу; 79000
- салықтар; -
- меншік иелерінің
(дивиденттер)
- басқа да төлемдер
6 Жан-жаққа барлық ақшалай төлемдер 1597500
7 Кезең соңындағы ақша құралдары: 1157000
Негізгі көрсеткіштерді балансқа қосу:
- кезең соңындағы өткізу көлемі;
- кезең соңындағы дебитор шоты; 1007800
- кезең
борышкерлер;
т
- несие берушілер шоты; -
- қоймадағы қорлар; 30000
- жылдық аммортизация өлемі 127000
Кірістер мен шығындар есебі.
Кірістер мен шығындар есебі пайданың өзгеруі және пайданың
Кірістер мен шығындар есебі.
Көрсеткіштер 1 вариант 2 вариант
Айналым 2975000
Өзіндік құн (өндірістік) 1157000
Брутто (жиынттық) пайда 1007800
Жалпы шығындар (жалпы шаруашылық) 1597500
Пайда 875500
Дайын өнім қалдықтары 30000
Активтер мен пассивтердің жоспарлы балансы.
Өнімді шығару көлемі есебінің нәтижесінің негізі - активтердің
Шығынсыздық жа,дайы.
Өнімді өткізу және өндірісті шығынсыз талдау, CVP әдісімен
Рентабельділіктің басталуы әр товар бойынша өндірістің шығынсыздық нүтесі
Рентабельділіктің басталуын
әдістерімен анықтауға болады.
III. Бизнес-жоспардың қаржылық көрсеткіштерін баланстау
және пайданы орнықтыр.
Бизнес-жоспардың негізгі қаржы
(өнімнің) өндіріске шығындар- бір-бірімен үйлесімді және өндірістің көрсеткіштерімен
-пайда және шығын, баланс кірістері мен шығыстарының сметасы
-шығынсыз сату көлемі мөлшерін негіздеуге беретін өнімді (сату)
-шекті талдау әдісі, яғни шекті кіріс пен шығынды
-өндірістік функция әдісімен, яғни еңбек және капитал факторларының
-екі ретті бюджет қүру әдісі, кәсіпорынның бюджет жоспарын
Бизнесті жоспарлауда ерекше назар пайда көрсеткіштеріне бөлінеді
Кәсіпорын пайда мөлшері басқарылатын параметр ?болып табылады. Пайданы
Екінші жағынан, үлкен пайда тиімсіз бүл есен біреуде
Пайданы орнықтыру үшін бизнес жоспарда әр түрлі әдістермен
Өндіріс көлемі және шығын, пайданы оптимизациялауды шекті талдау.
Шекті кіріс-бүл өндірілген өнімнің санының артуы мен өткізу
Келесідей шартты белгілерді пайдаланамыз:
Q - тауарлар (өнім) саны;
Р - тауар бірлігінің бағасы;
Q хр - товарды өткізуден кіріс;
С - өндіріс шығындары;
R - өткізуден түскен табыс.
Келесі функция арқылы максималды пайда алу көрсетілген.
R = pxQ - С —>
Бүл функциядан шекті кірістен келесі катынас шығаруға болады:
dR
----= --------- = -----
dQ
dC
Мүнда:--------- шекті шығындар.
do
d(PxO)- шекті кірістер.
do
Яғни мүнда пайда максималды болуы үшін шекті шығын
Р = f (а) және шығын С =
Кәсіпорынның өндіріс көлемінің оптималдығына талдау жүргіземіз.
3.1. Шекті талдау үшін алғашқы мәліметтер.
Көрсеткіштер Базистік жыл жылдар
1 2 3 4 5
өнім өндіру „„ натуралды көріністе (Q) шт. 1974
өнім бірлігінің бағасы (Р) тен. 5375 5506
Шығындар, толық өзіндік құн үшін (С) мың тен.
Өткізуден түскен түсімдер (PxQ) мың тен. 10611
Пайда (R) мың тен. 2269 2612 2353 2364
Өнімнің бағасы мен
Мүнда : п - қаралған жылдар;
Рі-өнімнің і - бірлігінің бағасы;
Q і- өнімнің і-саны
Осы мәліметтерді есептеу нәтижесінде сүранымның эмпирикалық функциясын аламыз.
Р = 765І- 1,076 xQ
Өндіріс көлемін шекті нәтижелерпен талдау.
Көрсеткіштер
(5 жыл)
Өнімөндіру (Q)uit.
Өнім бірлігі бағасы (Р) тен.
Толық өзіндік қүн үшін
Шығын (С) мың т.
Өткізуден түскен түсім
(PxQ) мың т.
Пайда (R) мың т. 2703 3315 + 612
Талдауда, шығын мен товар санының динамикасы сызықтық байланыс
Nxbo+bl+Qi=Ci
Bo Qi+B Qi2= CiQi
Соңында шығынның эмпирикалық функциясын аламыз:
С 3887 + 2,082xQ
Енді шекті кіріс
(Px Q)
______ = 7651- 2,152 xQ;
dQ
7651-2,152 xQ -2,082; Q =3554
Өнімді шығарудың оптималды көлемі 3554 дананы күрайды. Шығару
3.2 Өндірістік функция әдісі.
Бүл күрделі математикалық болжау әдісі келешектегі шығын, өнімді
У=Аохх1А1хХ2 мүнда:
У-өндіріс индексі
Xl-еңбек шығыны
Х2-капитал шығыны
Ао,А1-коэффициенттер (02А< 1)
Мұнда өткен деңгейлерді логарифмдейміз:
ІпУ = ІпАо + АіХ Іпхі + (1-Аі)
Мәліметтерді қолдана отырып есепті кезеңнің басы мен аяғынан
1) In 198337421 = InAo + AiX
2) In 247463152 = InA0 + AiX
немесе
1) 19,10548 = InAo + Аіх
2) 19,32677 = InA0 + A1xInl5,05419
Алынған теңдеуді түрлендіреміз:
1) 19,10548-19,50205-ІпАо + АоХ 14,96022-А,х 19,50205;
2) 19,32677-19,75385=іһАо+А* 15,05419-А1 * 19,75385.
нәтижесінде, алатынымыз
. 1 )-0,39657=ІҺАо+А 1 * 14,96022-A1 * 19,50205;
2)- 0,42708=ІҺАо+А1*15,05419-А1*19,75385.
Екі теңдеуді де (-1) көбейтеміз:
1) 0,39657=4,54183*А1ҺАо;
2) 0,42708=4,69966*А1-ІҺАо.
LhAo=xl ж-еА1=Х2- ден теңдеу жүйесін аламыз
0,39657= 4,54183 хх2-хі:
0,42708 = 4,69966хх2-х,;
Екінші теңдеуден біріншіні ала отырып х2 - табамыз:
0,03516= 0,15784 хх2;
х2 =А, =0,19333.
Мүнда көрсеткіш дәрежесі 1 — Аі — 0,80666.
x2 - алынған мәнін бірінші теңдікке қоя отырып
х= 14,54183 х 0,19333-0,39657
Хі = ІпАо = 0,48152 мүнда Ао =
Біз мүнда факторлық белгілерінің көрсеткіш дәрежелерін алдык; енді
У = Аох 3141533 А1 х 294870091 (І"А,}
У = 161853 х 3141533 °'19333 х 294870091
У= 198337421
Бұл есепті автоматтандыруға да болады.
Бұл әдісті пайдалану мүмкіндіктерін кеңейту маңызды.
1010000 мың теңгеге еңбек факторының өзгеруі түсім мен
12591403,018 мың теңгеге. Ал капитал өзгерісі түсімінің азаюына
Мүнда байкап отырғандай ең көп әсер нәтижесі еңбек
факторының белгісі.
Еңбек және капитал факторларының есебі бойынша өнімді
өткізуден түсімді болжау.
Нәтижелендіретін
Факторлық белгілер
фактор - өнімді өткізуден түсім Еңбек шығындары капитал
247463152 3451048 294870091
260054555018 х 4461048 294870091
202531409255 3451048 х295880091
Ескерту: х - өзгермелі фактор.
Факторлық белгіні өзгерте отырып келешекте еңбек және капитал
Екі ретті бюджет әдісі
Жобаны қаржыландырудың оптималды
пайдалану керек. Бүл кәсіпорынның қаржысын жоспарлауда барлык күтпеген
Ағымдағы бюджет келесі позицияларды қамтиды.
1) кәсіпорын қуатын падаланып пайданың түсуін үздіксіз
ету:
2) бар қуаттарға капитал салымын дамыту:
3) капитал салымын сала отырып пайданы өсіру,
Стратегиялық бюджет келесі позицияларды қамтиды:
1) Шаруашылық стратегиялық аймақта капитал салымын өсіре
2) географиялық аралас зоналық қатынасын игеру;
3)Жаңа шаруашылық стратегиялық аймақ пен шығынды аймакқа капитал
Екі рейтті қаржыландыру жүйесі кәсіпорынның келешек дамуын басқару
Кәсіпорын болжау есебінжүргізгенде екі фаниторды да есепке алуы
- инфляцияны;
- инвестицияланған капиталдан түсетін кірістің
Сондықтан ағымдағы жағдаймен келешек ақша түсімдерін бағалау керек.
Базалық есептеу формуласын дисконтироваттауда ол келесі
Сп
Р=-------- ;
(1+R)n
Мүнда:
Р - ағымдағы капитал мөлшерін бағалау (бастапқы кезең
позициясы)
С - алғашқы соммашы салу кезеңдегі п -
соңындағы қаржылық салым мөлшері.
R - дисконтироват коэффициенті.
Дисконттау коэффициенті бұл әр түрлі уақыт периодтағы ақша
Кәсіпорын барлық капиталымен тәуекелге баруға ұсынысы бар. Экономикалық
С2 = Рх (1+R)2 150 000 х (1+
Есеп көрсетіп отырғандай тәуекел тиімсіз, сонымен қатар инвестор
Қ о р ы т ы н д
Қорыта айтқанда нарықтық эканомикалык катынастарында кәсіпорынның қызхметін қалай
- кәсіпорын өз
- кәсіпорын өз
- кәсіпорынның
Қолданылған оқулықтар:
1) А.Д.Шермет, Р.С
Ержанова М.С. «Каржы-каражат» 1997 г.
2) Артешенко В.Т. «Финансовый анализ» Москва 1997
3) А.И. Ковалев «Анализ финансового состояний предприятия»
4) В.К.Радостовец «Финансовый и управленический учет предприятий»
5) Крепина М.Н. «Финансовое состояние предприятия методы»
6) Бакаев А.С.,
7) Калдыбаев О., Темирбаев А. «Экономика предприятия»