МАЗМҰНЫ
КІРІСПЕ…………………………………………………………………………3
I БӨЛІМ ЖЕР РЕСУРСТАРЫ – ЕЛ БАЙЛЫҒЫНЫҢ НЕГІЗДЕРІ
1.1. Жер нарығын тиімді пайдалану……………………………………………..7
1.2. Жер нарығының экономикадағы тиімділігі………………………………9
II БӨЛІМ АГРАРЛЫҚ СЕКТОРДА ЖЕР РЕСУРСТАРЫН ПАЙДАЛАНУДЫҢ ЭКОНОМИКАЛЫҚ
2.1. Аграрлық секторда жер ресурстарын пайдаланудың тиімділігін арттырудың
III БӨЛІМ ЖЕРДІ ҰТЫМДЫ ПАЙДАЛАНУДЫ ЖӘНЕ ҚОРҒАУДЫ ҰЙЫМДАСТЫРУ……………………………………………………………...18
3.1. Жерді ұтымды пайдаланудың және қорғаудың жай-күйінің реттелетін
3.2. Негізгі сыртқы және ішкі факторларды бағалау………………………….23
ҚОРЫТЫНДЫ………………………………………………………………..26
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ…………………………….28
КІРІСПЕ
Жер ресурстарын тиімді пайдалану, оған қажетті шараларды қабылдап,
Жер ресурстарын тиімді пайдалануға, жерді қорғау жұмыстарын ұйымдастыруға
Жер мониторингі жердің жай-күйіне қатысты болып жатқан өзгерістерді
Жерді жүйелі түрде пайдалану мен қорғауды мемлекеттік бақылаудың
Біздің планетамыздың беті - 510 млн км2 (51
Жер - өндіріске мәңгілік қажетті жағдай әрі ол
Табиғат ресурстары оның ішінде жер еңбек өнімі болып
I БӨЛІМ. ЖЕР РЕСУРСТАРЫ – ЕЛ БАЙЛЫҒЫНЫҢ НЕГІЗІ
Еліміз егемендік алып, күллі әлем өркендеп келе жатқан
Жер дегеніміз бар байлықтың басы, бүкіл тіршіліктің көзі
Өкінішке қарай, ауыл шаруашылығында жаппай жекешелендіру басталғанда мал,
Мәселенің ауыр салмағын көптеген адамдар еліміздің ауыл шаруашылығындағы
Елбасы жер ресурстарының қоғам дамуындағы айрықша рөліне тоқтала
Сонымен жер ресурстары дегеніміз, адамзат тіршілігінің дамуына тірек
Оның үстіне өндірістік және экологиялық проблемалар (табиғи, климат
Сонымен адамзат қауымы дамыған сайын оның тіршілігінің негізгі
1.1. Жер нарығын тиімді пайдалану
Біздегі көптеген адамдардың бойында қазір жеке меншік нарықтың
Жердің сан түрлі қасиеті бар. Ол қасиеттер осы
Еліміздің егістік жерінің келешек мүмкіндігі жоғары екендігін мына
Ауылшаруашылық жерлерін тиімді пайдалану көрсеткіші табиғи-климаттық жағдайлармен және
Осы айтылған жайттар кең-байтақ жеріміздің қасиеті уақыт өткен
Міне, осы тұста біз жердің өзіне тән ерекшелігін,
Осындай үлкен ерекшеліктеріне байланысты адамдардың жермен қарым-қатынасы бірнеше
Сонымен, ата-бабаларымыздан мұраға қалған біздің туған жеріміз –
Еліміз өз тәуелсіздігіне ие болғаннан кейін жер қатынастарын
1.2. Жер нарығының экономикадағы тиімділігі
Экономикада нарықтық қатынастар жолына түскен Қазақстан осы тұста
Негізінде жер реформасын жүргізуге деген қажеттілік Кеңес одағының
Елбасы өзінің «Қазақстан жолы» кітабының «Жер мәселесінің эволюциясы»
Қазақстанда жер қатынастары мәселесінде бірте-біртелік, яғни эволюциялық даму
Ендігі кезекте қолға алынып отырған міндеттердің бірі жер
Жер ресурстарын, оның ішінде, ауылшаруашылық жерлерін тиімді пайдаланудың
Біз бұл мақсатқа жер мониторингін жүргізуді жоғары деңгейге
Әлемнің озық елдеріндегі жақсы тәжірибелер мен нарыққа көшуімізге
Жер ресурстарын жаңа жағдайда басқару ісі өңірлік бағдарлама
«…Жер кодексінің қабылдануы жер қатынастары реформасының аяқталғандығын білдірмейді.
Бұдан туатын қорытынды Қазақстанда жер қатынастарын жетілдіріп, дамытудың
Екіншіден, мемлекет адамдардың жермен жұмыс істеуіне еркіндік бере
Өкінішке қарай, қазіргі күні қоғамымызда жер қатынастары мәселесінде
Сонымен, бүгінгі күні мемлекеттің жерге қатысты жүргізетін саясаты
Қазіргі күні жер қатынастарын қалыптастыру мен еліміздің жер
Тұңғыш Президентіміз Нұрсұлтан Назарбаев та аз жылдың ішінде
II БӨЛІМ. АГРАРЛЫҚ СЕКТОРДА ЖЕР РЕСУРСТАРЫН ПАЙДАЛАНУДЫҢ ЭКОНОМИКАЛЫҚ
Материалдық молшылықты жасаудың маңызды алғы шарты және табиғи
Жер ресурстарын тиімді пайдаланудың ауыл шаруашылығы экономикасы мен
Қазақстан республикасының барлық жерлері бірыңғай мемлекеттік жер қорын
Бірыңғай мемлкеттік жер қорының құрамына жердің мынадай сипаттары
Қазақстан Республикасы Еуразия құрлығының ортасында аса көлемді
Қазақстан Республикасы жер балансының 2011 жылғы 1 қарашадағы
Қазақстан Республикасының Жер кодексіне сәйкес нысаналы мақсаты бойынша
1) ауыл шаруашылығы мақсатындағы жер;
2) елді мекендердің (қалалардың, кенттер мен ауылдық елді
3) өнеркәсіп, көлік, байланыс, қорғаныс жері және өзге
4) ерекше қорғалатын табиғи аумақтардың жері, сауықтыру мақсатындағы,
5) орман қорының жері;
6) су қорының жері;
7) босалқы жер.
Жер балансының 2011 жылғы 1 қарашадағы деректері бойынша
«Жалпы жер алаңы» және «ауыл шаруашылығына пайдаланылатын жерлер
2.1. Аграрлық секторда жер ресурстарын пайдаланудың тиімділігін арттырудың
Қазақстандағы жер қатынастарын дамыту ауылшаруашылығында жер пайдалануды реттеуді
1. Жеке жалға алу - шаруа (фермер) қожалығын
2. Отбасылық - отбасы басшысына жалға беру келісімін
3.Ұжымдық - өз жер үлестерімен және еңбекке қатысуымен
- Жалға берілетін жер учаскесінің құрамы мен құны;
- Жалға беруші жөнінде жалға берушінің және оны
- Жердің құнарлылығы мен экологиясын сақтау және жақсарту
- Келісім шарт тоқтағаннан кейін жалға берушіге жерді
- Жалға алу ақысы өлшемі,жалға беру мерзімі және
Заң бойынша 3-5 жылға және қосымша пайда алу
Жалға беру мерзімін ұзарту арендаторды жер учаскесі иесі
Қазіргі уақыттағы жер қатынастарының дамуы жердің нақты құнын
Зерттеу батыстық экономикалық практиканың қозғалмайтын мүлік нысандарын бағалауға
Салыстырмаларды салыстыру әдісі жер құнын бағалаудың әдісі жер
Арендатор салықты төлеуге және барлық басқа да шығындар
Ауыл шаруашылығы жерлерін бағалаудың бірінші кезеңі республикада 1986
III БӨЛІМ. ЖЕРДІ ҰТЫМДЫ ПАЙДАЛАНУДЫ ЖӘНЕ ҚОРҒАУДЫ ҰЙЫМДАСТЫРУ
Қазақстан Республикасы алаңы 272,5 миллион гектар жерді құрайтын
Қазақстанның құрлықтағы Мемлекеттік шекарасының ұзындығы 13349,85 километр (бұдан
Қазақстан Республикасы жер теңгерімінің 2010 жылғы 1 қарашадағы
Жер санаттары бойынша республиканың жер қоры мынадай түрге
1-кесте Қазақстан Республикасының жерлерінің бөлінуі
1. Ауыл шаруашылығы мақсатындағы жерлер 93 387,6
2. Елді мекендердің жерлері, соның ішінде 23217,0
қалалар және кенттер 1789,7
ауылдық елді мекендер 21427,3
3. Өнеркәсiп, көлiк, байланыс, қорғаныс жерi және өзге
4. Ерекше қорғалатын табиғи аумақтардың жерi, сауықтыру мақсатындағы,
5. Орман қорының жері 23048,4
6. Су қорының жері 4096,1
. Босалқы жер 109109,3
8. Барлық жер, соның ішінде 261173,8
басқа мемлекеттердің аумағында пайдаланылатыны 0,9
9. Басқа мемлекеттер пайдаланатын жерлер 11317,3
10. Республиканың аумағы 272490,2
Жер ресурстары жөнінде өзекті деректерді қалыптастыру мемлекеттік жер
Елдің жер ресурстарын пайдалану жерді пайдалану мен қорғауды
Сонымен қатар, Қазақстан Республикасы Президентінің 2005 жылғы 29
3.1. Жерді ұтымды пайдаланудың және қорғаудың жай-күйінің реттелетін
Қазақстанның әлем экономикасына белсенді енуі, оның бәсекеге қабілеттілігінің
Қазақстан Республикасын дамытудың, Жер кодексінің ережелерін жүзеге асырудың
Қазіргі уақытта жерлердің ластануымен байланысты проблемалар түйткілді проблема
Табиғи экожүйелерге техногендік әсер ету қайтарусыз алып қоюмен
Эрозия топырақтың бұзылуына және құнарлығын жоғалтуына әкеп соқтыратын
Елді мекендердің және жұмыс жағдайында қалдырылған су көздерінің
Мемлекеттік басқаруда ақпараттық технологияларды пайдаланудың әлемдік тенденциялары мен
Осыған байланысты, жер ресурстарын ұтымды пайдалану және қорғауды
жер ресурстарының сандық құрамы туралы ақапараттық қамтамасыз ету
жер ресурстарының сапалық құрамы туралы ақапараттық қамтамасыз ету
электронды пысанда жер қадастрлық мәлеметтермен ақпаратың қамтамасыз
экономика салаларын дамыту және қоршаған ортаны қорғау талаптарын
мемлекеттік жер кадастрын жасау және жүргізу, оны автоматтандырылған
топырақты сақтау және қалпына келтіру, жер жағдайына жағымсыз
босалқы жерлер санатындағы топырақ сапасы жақсы және орташа
жерді ұтымды пайдалану және қорғауды, оңтайлы жер пайдаланудың
әлеуметтік-тиімді жер нарығына және жерді ұтымды пайдалануды және
Нарықтық экономика жағдайында жер нарығын дамытудың келешегі туралы
Қазіргі уақыттағы ДБО құралдарымен және геоақпараттық жүйелермен жұмыс
Қазақстан Республикасы жер заңнамасының бұзылу санының артуының негізгі
1. Жерге сұраныстың артуы;
2. Қазақстан Республикасы жер заңнамасының бұзылу сипатына жауапкершілік
3. Қазақстан Республикасы жер заңнамасының бұзылуына қатысты сот
Осылайша, жерді пайдалану мен қорғауды мемлекеттік бақылаудың жағдайына
Жер қатынастары саласындағы негізгі тәуекелдерге жерді ұтымсыз пайдалану
Бұл ретте мемлекеттік бақылауды жүргізу кезінде тәуекелдерді басқару
3.2. Негізгі сыртқы және ішкі факторларды бағалау
Сыртқы факторлар:
Қазіргі уақытта жұмыс істеп тұрған МЖК ААЖ жер
Жер учаскелерінің сандық есебі бойынша мәліметтерді ұсыну проблемасы
Көрсетілген проблемаларды жою үшін үйлестірілмеген жер учаскелерін межелеу
Жер ресурстары саласындағы корсет мәселелерді шешу жер ресурстарының
Жер ресурстарының спалық жағдайы, болып жатқан өзгерістер туралы
Жаңа жағдайларда Қазақстан Республикасының жер ресурстарын тиімді басқару
Бұдан басқа, жерді түгендеу келешекте пайдаланылмай жатқан, ұтымды
Қазақстан үшін тағы бір өзекті мәселе жердің азуымен
Осыған байланысты жердің мониторингіне үлкен мән берілуі тиіс.
Жердің сапалық жағдайының өзгерісі туралы шынайы ақпарат алу
Мемлекеттік бақылауды жүзеге асырудың дамуына әсер ететін сыртқы
Ішкі факторлар:
Жер ресурстарын басқаруға әсер ететін ішкі факторлардың қатарына
Көпмақсатты кадастрды дамыту бойынша алдыңғы қатарлы шетелдік тәжірибені,
ҚОРЫТЫНДЫ
Қоғамдық өндірістің тиімділігін арттыру, соның нәтижесінде халықтың тұрмысын,
Бұл мәселенің шешімі ең алдымен табиғаттың қалыпты жадайын
Табиғатты тиімді пайдалануда экономика ғылымының маңызы зор. Табиғатты
Сонымен, бүгінгі күні мемлекеттің жерге қатысты жүргізетін саясаты
Қазіргі күні жер қатынастарын қалыптастыру мен еліміздің жер
Тұңғыш Президентіміз Нұрсұлтан Назарбаев та аз жылдың ішінде
«Жер - біздің негізгі байлығымыз, оны бүкіл халықтың
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ
1. А.Б.Молдахметова, М.Ө.Өтебаев. Микроэкономика, Астана - 2008,
168-175 бет.
2. Қ.С.Есенғалиева. Микроэкономика. Алматы -
3. Google.kz, stud.kz.
4. . «Экология және қоршаған ортаны қорғау» Ұ.Б.Асқарова
5. Әлімбеков. Табиғатты пайдалану және оны қорғау негіздері
6. «Табиғаттағы тепе-теңдік ғажайыптары» деген кітап
7. «Орталық Қазақстан» газеті. 22 қараша, 2003 ж.
Қ. Бекішевтің «Жасыл желекті тиімді пайдаланайық» атты мақаласы
2