РЕСПУБЛИКАСЫ БIЛIМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛIГI
Қазақ мемлекеттiк қыздар педагогикалық университеті
Физика-математика факультетi
ИНФОРМАТИКА ЖӘНЕ ҚОЛДАНБАЛЫ МАТЕМАТИКА КАФЕДРАСЫ
Дипломдық жұмыс
Тақырыбы: “орта мектепте информатиканы бейінді оқытудың мазмұны мен
Қорғауға жiберiлдi
" "
кафедра меңгерушiсi
тех.ғ.к., доцент
Г.И.Салғараева
__________________ Орындаған:.
3-курс (3-жылдық)
Информатика мамандығы
сырттай бөлiмнiң студентi
Ғылыми жетекшiсі: тех.ғ.к., доцент Г.И.Салғараева_______________
Алматы, 2010ж.
МАЗМҰНЫ
КІРІСПЕ
І. орта мектепте бейінді оқыту ЖҮЙЕСІНІҢ МАЗМҰНЫ МЕН ҰЙЫМДАСТЫРЫЛУЫ
1.1. Бейінді оқыту – оқушының жеке тұлғасын дамыту құралы.
1.2. 12 жылдық жалпы орта білім берудің құрылымдық-мазмұндық моделі
1.3. Бейінді оқыту үдерсінде жеке тұлғаға бағытталған жаңа технологияларды
1.4. Жалпы білім беретін орта мектептердің жоғарғы сатысына бейінді
ІІ. ИНФОРМАТИКА ПӘНІН БЕЙІНДІ ОҚЫТУДЫҢ ӘДІСТЕМЕСІ
2.1. Гуманитарлық және жаратылыстану бағытындағы орта мектептерде Информатика пәнін
2.2. Информатика пәнін бейіндеп оқытуда интеллектуалды ойындардың тиімділігі.
2.3. Бейіндеп оқытуда қолданылатын интеллектуалды ойындарды ұйымдастырудың әдістемесі мен
ҚОРЫТЫНДЫ
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ
ҚОСЫМШАЛАР
КІРІСПЕ
Бейінді оқыту – білім алушылардың мүдделерін, бейімділігі мен қабілеттерін
Бейінді оқыту жалпы оқыту процесінің құрылымын, мазмұны мен ұйымдастырылуын
Сонымен бірге бейінді оқыту жеке тұлғаға бағыттала отырып, мынадай
жалпы орта білім бағдарламасының жеке пәндерін тереңдете оқыту;
білім мазмұнын саралауға және әр оқушының жеке білімдік траекториясын
жалпы орта және кәсіби білім арасындағы сабақтастық, бейінді сынып
Бейінді оқытуды ұйымдастыру үшін білім беретін мекеме, ең әуелі
Бейінді оқытуды ұйымдастыру үлгілері деп нақты жағдайларда бейінді қыту
Бейінді оқытуды ұйымдастыру үлгілерінің мүмкін нұсқалары ретінде мынаны атауға
ресурстық орталық кезінде ұйымдастыру
әлеуметтік серіктестік негізінде ұйымдастыру.
Шағын қала жағдайында бейінді оқытуды ұйымдастырудың тораптық үлгісі, яғни
Бейінді оқытуды ресурстық орталық негізінде ұйымдастыру кезінде жалпы орта
«Ресурстық орталық» үлгісінің артықшылығы сол, онда білім беретін мекемелердің
Бейінді оқытуды жүзеге асырудың жеке пәндерді тереңдетіп оқытатын мектептерден
Мектептің жрғары сатысында бейінді оқыту оқу пәндерінің әртүрлі комбинацияларын,
базалық жалпы білім беретін пәндер;
бейінді пәндер;
қолданбалы курстар;
таңдау курстары;
Бүгінгі таңдағы әлеуметтік экономикалық жағдайлардың күрделенуі, ақпараттарағымының қарқындауы, бәсекелестіктің
1-бөлік. Жалпы білім беретінбазалық пәндер. Бұл сыныптағы барлық оқушылар
2-бөлік. Белгілі бір бағыттағытаңдаған оқушылар үшін міндетті және сол
3-бөлік. Оқушылардың өз таңдауыбойынша енгізілетін таңдау (элективтік ) курстары.
Бағдарлы сараланған білім беруде оқушылардың таңдауы бойынша қатысатын элективті
І. орта мектепте информатиканы бейінді оқытудың мазмұны мен
1.1. Бейінді оқыту – оқушының жеке тұлғасын дамыту құралы
Қазақстан Республикасы мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандарттарының Негізгі
«Бейінді оқыту» және «кәсіптік білім беру» ұғымдарын шатастыруға болмайды.
Бейінді оқыту жалпы оқыту процесінің құрылымын, мазмұны мен ұйымдастырылуын
Бейінді оқытуды енгізудің мақсаты – жалпы білім беретін мектептің
Бейінді оқытудың негізгі міндеті бағдарлардың икемді жүйесін жасауға және
- жалпы орта білім бағдарламасының жеке пәндерін тереңдете оқыту;
- білім мазмұнын саралауға және әр оқушының жеке білімдік
- жалпы орта және кәсіби білім арасындағы сабақтастықты, бағдарлы
Бағдарлы сыныптар оқушылардың сұранысы мен олардың нақты мүмкіндіктері, ата-аналар
Бейінді оқытуды ұйымдастыру үшін білім беретін мекеме, ең әуелі,
Бейінді оқытуды ұйымдастыру үлгілері деп нақты жағдайларда бейінді оқыту
Бейінді оқытуды ұйымдастыру үлгілерінің мүмкін нұсқалары ретінде мыналарды атауға
1) бейінді оқытуды ұйымдастырудың мектепішілік үлгісі;
2) бейінді оқытуды ұйымдастырудың тораптық үлгісі:
- ресурстық орталық негізінде ұйымдастыру;
- әлеуметтік серіктестік негізінде ұйымдастыру.
Ұйымдастыру үлгілерінің түрліше болуы бейінді оқытуды ұйымдастырудың типтері мен
Мектепішілік бағдарлау үлгісі деп бейінді оқытуды білім беретін бір
Бірбағдарлы білім беретін мекеме таңдалып алынған бір ғана бағдарды,
Бейінді оқытуды ұйымдастырудың осы үлгісін енгізу кезінде жалпы білім
Мектептің бағдарлау үлгісін таңдау кезінде мыналар ескерілуі қажет:
- оқушылар мен олардың ата-аналарының тарапынан жеке пәндер бойынша
- таңдалып алынған бағдар бойынша жоғары оқу орындарында немесе
- мектеп бітірушілердің бәсекеге қабілеттілігін қамтамасыз ету мәселесінің шешілуі;
- жоғары сынып оқушыларының жеке қызығушылықтары, қабілеті мен бейімділігі;
- сынып оқушыларының көпшілігінің таңдалып алынатын мамандану
- бейінді оқытуды жүзеге асыратын жетік пән мұғалімдерінің болуы;
- мектептің материалдық-техникалық базасы.
Бейінді оқытуды ұйымдастыру үлгілерінің қай-қайсысының да артықшылығымен қатар кемшіліктері
Бейінді оқытуды ұйымдастырудың бірбағдарлы түрінің артықшылығы мыналар:
- мектеп педагогикалық ұжымының бір бағдар шеңберіндегі мақсатты жұмысы;
- берілген бағдар бойынша материалдық-техникалық қорларды шоғырландыру;
- мектеп бітірушілердің бәсекейге қабілеттілігін қамтамасыз ету.
Ал кемшіліктері ретінде мыналарды атауға болады:
- оқушылардың қызығушылықтарының үйлеспеуі, олардың мектеп бітіргеннен кейін нақты
- біркомплектілі мектептерге бейінді оқытуды енгізу бойынша ұйымдастырушылық шешімдердің
- оқушылардың қабілеті мен қызығушылығын ескермей оларды біржақты дайындау,
Көпбағдарлы білім беретін мекеме оқытудың бірнеше бағдарын, мысалы, жаратылыстану-математикалық
Бейінді оқытуды ұйымдастырудың көпбағдарлы түрінің артықшылығына мыналарды жатқызуға болады:
- оқушылардың жеке тұдғалық ерекшеліктері, олардың қызығушылығы мен сұраныстары
- тұлғаның дамуының жеке траекториясы құрылады;
- оқушының оқыту бағдарын таңдауда қателескен жағдайда бір сыныптан
Ал кемшіліктеріне келетін болсақ, олар төмендегідей:
- оқушының оқыту бағдарын таңдауда қателескен жағдайда бір сыныптан
- оқушылардың жаңа интеллектуалдық ортаға көшуіне байланысты алаңдаушылығы мен
- қаржыландыруда түрлі қиындықтар кездеседі.
Мектепішілік бағдарлау үлгісін жүзеге асыру қала жағдайында қолайлы.
Бейінді оқытуды ұйымдастырудың осы үлгісін енгізу кезінде жалпы білім
Шағын қала жағдайында бейінді оқытуды ұйымдастырудың тораптық үлгісі, яғни
Бейінді оқытуды ұйымдастырудың тораптық үлгісі - білім беру кеңістігін
Бейінді оқытуды ресурстық орталық негізінде ұйымдастыру кезінде жалпы орта
«Ресурстық орталық» үлгісінің артықшылығы сол, онда білім беретін
Ал кемшіліктері мыналар:
- ұйымдастырудың күрделілігі,
- мұқият үйлестірудің қажеттілігі,
- оқушыларға педагогикалық жетекшілік жасау шығындарының артуы.
Бейінді оқытуды әлеуметтік серіктестік негізінде ұйымдастыру кезінде білім беретін
Бұл жағдайда жалпы білім беретін мектеп базалық жалпы білім
- бағдарлы жалпы білім беретін курстарды;
- тәжірибеден өткізуді;
- жобалық және зерттеу жұмыстарын;
- оқушылардың шығармашылық қабілетін дамытуды жүзеге асырады.
“Әлеуметтік серіктестік” үлгісінің артықшылығы ретінде мыналарды:
- білім беру бағдарламаларының көп нұсқалылығының артуын,
- оқушылардың таңдау мүмкіндігінің артуын,
- серіктестер арасында тікелей байланыстың болуын атауға болады.
Кемшіліктері мыналар:
ұйымдастырудың күрделілігі
қаржымен қамтамасыз етудің күрделілігі
оқушылардың таңдау курстарын игергендігін мониторингілеудің күрделілігі.
Бейінді оқытуды ұйымдастырудың аса маңызды мәселесі – бұл бағдарлау
Бейінді оқытуды жүзеге асырудың жеке пәндерді тереңдетіп оқытатын мектептерден
Мектептің жоғары сатысында бейінді оқыту оқу пәндерінің әртүрлі комбинацияларын,
- базалық жалпы білім беретін пәндер;
- бағдарлы пәндер;
- қолданбалы курстар;
- таңдау курстары.
Мұндағы базалық жалпы білім беретін пәндер – барлық бағдарларда
Сонымен, қолданыстағы МЖМБС бойынша барлық бағдар үшін мына пәндер
Бағдарлы пәндер деп отырғанымыз – бұл орта жалпы білім
Бағдарлы оқу пәндері оқытудың берілген бағдарын таңдап алған оқушылар
Қолданбалы курстар – оқыту бағдарының құрамына кіреді, оған қатысу
Ал таңдау курстары – оқыту бағдарының шеңберінен тыс оқушы
Базалық жалпы білім беретін пәндерді, бағдарлы пәндер мен қолданбалы
Мысалы, оқытуды бағдарлаудың қоғамдық-гуманитарлық бағытындағы оқыту бағдарлары:
- лингвистика
- филология
- тарихи-филология
- тарихи-құқықтану
- тарихи-қоғамтану және т.б., ал жаратылыстану-математикалық бағытындағы оқыту бағдарлары:
- математика
- физика-математика
- математика-экономика
- физика-технология
- биология-химия
- география-биология
- биология-экология
- экология-салауаттану және т.б.
Сонымен 2006-2007 оқу жылынан бастап Қазақстанның білім беру ұйымдарының
Оқу жоспарының базалық құраушысының құрылымы мен мазмұны барлық оқу
Қорыта айтқанда, бейінді оқытуды енгізуге байланысты мектеп құрылымында, білім
1.2. 12 жылдық жалпы орта білім берудің құрылымдық-мазмұндық моделі
Еліміздегі жаңа білім беру реформасы 12 жылдық білім беруге
2008-2009 оқу жылынан бастап 12 жылдық білім беруге кезең-кезеңмен
Бұл тұжырымдама Қазақстан Республикасының “Білім туралы” Заңына; “Қазақстан Республикасын
Біздің еліміздегі қалыптасқан білім жүйесі академиялы, түбегейлі деп бағаланатынын
12 жылдық мектептің басты ерекшелігі – баланың жан-жақты дамуына,
Бірінші саты – бастауыш мектеп (1-5 сынып). Білім алу
Бүгінгі күні баланы 5 жастан бастап тәрбиелейтін мектепалды даярлық
Білім берудің бастауыш сатыдағы оқыту кезеңін бес жылға ұзарту
Ал екінші саты – (6-10 сынып) жалпы орта білім
Мұндағы басты мақсат – оқытуды даралау мен саралауға бағдарланған
Айта кететін жағдай, бүгінге дейінгі баршамыз айтып жүрген бейінді
12 жылдық білім беру жүйесі оқушыны бейіндеп оқыту арқылы
12 жылдық жалпы орта білім берудің құрылымдық-мазмұндық моделі мынадай
Жоғарыда айтылған үш сатыда білім берудің материалдық-техникалық жағдай, кадрлық
— бір бейінді мектеп – бір бейінді оқытуды іске
— көп бейінді мектеп – бірнеше бейінді оқытуға бағытталады;
— жалпы білім беретін мектептердегі, гимназиялардағы, лицейлердегі, дарынды балаларға
— өңірлік ресурстық орталық – материалдық және кадрлық әлеуеті
— сырттай оқытатын және кешкі мектептердегі бейіндік оқыту еліміздің
Елді мекендерде шалғай ауылдан келетін оқушылардың тұруына мынадай жағдайлар
— ауыл балаларына арналған бейіндік оқытудың барлық түрі қамтылған
— интернат бағыттарындағы пансионат – шағын комплектілі ауыл мектептерінен
Қазақстан Республикасында 2005-2010 жылдар аралығында білім беруді дамытудың Мемлекеттік
Жаңа оқу жылынан бастап, әрбір облыс, аудан орталықтарында, қалаларда,
12 жылдық оқыту жүйесіне байланысты айтылып жатқан сан алуан
12 жылдық білім беру жүйесіндегі басты артықшылық – баланың
Білім жүйесінің бұл жаңа тәсілі төрт жылдан бері
Қорыта айтқанда, 12 жылдық білім беруге көшу еліміздің білім
1.3. Бейінді оқыту үдерсінде жеке тұлғаға бағытталған жаңа технологияларды
Білімді де білікті, салиқалы да парасатты, жан- жақты жетілген
Мектеп оқушыларының жеке тұлғасын қалыптастыру мәселелері білім мен тәрбие
Жеке тұлғаны дамыту мәселелері- Л.С.Выготскийдің, М.Б.Блонскийдің, С.Л.Рубинштейннің, Л.В.Занковтың, Д.В.Элькониннің
Біздің республикамызда білім берудің жаңа жүйесі жасалып, әлемдік білім
- білім мазмұны жаңа үрдістік біліктермен, ақпараттарды қабылдау қабілеттерінің
- мектеп, отбасы және қоршаған әлеуметтік ортаның бала тәрбиесіндегі
- қоғамдық біліммен бара- бар педагогикалық технологияның кеңінен қолданылуына
Оқыту технологиясын жетілдірудің психологиялық- педагогикалық бағыттағы негізгі ой- тұжырымдары
- есте сақтауға негізделген оқып білім алудан бұрынғы меңгергендерді
- білімнің статистикалық үлгісінен ақыл- ой әрекетінің динамикалық құрылым
оқушыға орташа деңгейде білім беретін бағдарламадан жекелеп, саралап оқыту
Оқыту технологиясы мектепте оқу үрдісіне қажетті әдіс, тәсіл, амал,
Педагогикалық технологияны құруға қажетті тұжырымдама: а) Рубинштейннің «Ойлау барысында
Педагогикалық технологияның ерекшелігі- сабақтың талабы- оқушы арқылы, оның оқу
Жаңа технологияға сәйкес оқыту моделі дамытушы модель, жеке тұлғаны
Педагогикалық жүйе бір- бірімен байланысты әдістер, педагогикалық процестер, жеке
Педагогикалық жүйе (Пж) = Әж + Дпр
Әж- әдістемелік жүйе (мақсат, мазмұн, әдіс, сабақтың түрі, құралдар)
Дпр- дидактикалық процестер
Дпр = Ы + Әбн + Оә + Түзә
Ы- ынта
Әбн- әрекеттің бағдарлық негіздері
Оә- орындаушылық әрекеттер, мысалы өздігімен деңгейлік тапсырмалар орындау
Түз.ә- басқару әрекеттері (қатемен жұмыс)
Б.ә- бақылау әрекеттері (бақылау жұмыстары)
Басқ- педагогикалық басқару, болашақта оқушылар өзін- өзі басқарады.
Қоғамның қай кезеңінде болсын, жеке тұлғаның жан- жақты тәрбие
Әл- Фараби өз еңбектерінде сапалы білім алу үшін тәрбиеленушілерді
1-ші топ- өз еркімен білімді меңгеруге ұмтылушылар. Оларды оқытудың
2-ші топ- амалсыздан оқитындар. Ондай оқушыларды қатаң қадағалап оқыту
Әл- Фараби педагогикалық ықпал ету әдістерін алғаш ұсынған, оның
Ұлы ғұламалар Ж.Баласағұнның пікірі де, ұлы ғұлама ақын Абай
«Әрбір бала- болашақ данышпан» деген ойлы қағидаға мән берсек,
Оқушының жеке тұлға ретінде тәрбиелеуді ұйымдастыруда дамыта оқыту технологиясы
Дамыта оқыту- жеке тұлғаның барлық сапаларын тұтас сәйкестікке дамытуға
ХХ ғасырдың 30 жылдарының басында Л.С.Выготский оқыту идеясын қозғады.
Дамыта оқыту оқушылардың танымдық әрекетін қалыптастыруға, шығармашылық қабілеттері мен
Жаңа буын оқулықтарын оқытуда дамыта оқыту технологиясын қолдану дегеніміз-
Жеке тұлғаның бойындағы қабілетін ашу- одан әрі жетілдіру дамыта
С/а Дамыта оқыту:
Ә - Мт - Мн - Әқ
Ә- әрекет
Ә.қ- әдіс- құрал
Мт- мақсат
Д- даму, нәтиже
Мн- міндет
Р- рефлексия
Жас ұрпақты қоғамдық маңызды істерді сапалылықпен игеретін бұған дейінгі
Білім беру мазмұнын жаңарту, оқыту әдістерін жетілдіру оқушылар мен
Рубинштейн оқытудың мақсаты «оқушыға белгілі бір білім туралы мағлұмат
Психолог- ғалым Д.Б.Эльконин «Оқу әрекетінің басқа әрекет түрлерінен аса
Оқу әрекетінде оқушының субъект ретінде қалыптасу жолдарын баланың жас
Оқушының жеке тұлға ретінде қалыптасуы, бір жағынан оқу үрдісіндегі
Соған сай міндеттер:
• оқушы мен мұғалімнің арасындағы жаңаша қарым- қатынасты орнықтыру
• оқыту кезінде оқушының потенциалдық мүмкіндігі мен дербестігінің дамуына
• оқытуды оқушыда оқу іс- әрекетін қалыптастыратындай етіп ұйымдастыру;
• дарынды балалармен жұмыс істеудің жаңаша әдіс- тәсілдерін қолдану.
Барлық жалпы білім беретін пәндер негізіндегі бағдарлы және элективті
1.4. Жалпы білім беретін орта мектептердің жоғарғы сатысына бейінді
Элективті курстар төмендегідей мақсаттарды көздейді:
1.Қазіргі заманның өзекті мәселелерін зерделеу;
2.Болашақ мамандықтың ерекшеліктерін таныстыру, оқушылардың түрлі іс-әрекеттерді орындау барысында
3.Оқушының шығармашылық, танымдықіс-әрекетін қалыптастыру;
4.Бейіндік (профильдік) пәндердің мазмұнын толықтыру;
5.Оқушының белгілі сала бойыншақабілетін ұштау, оның бойында келешекке қажет
6. Оқушының білімге деген құштарлығын жоғары дәрежеде дәйектеу мақсатында
Бейінді оқыту бағдарламаларына енгізілетін білім мазмұны мына талаптарға жауап
Мазмұнның толымдылығы. Бағдарламаны дайындау кезіндегі білімнің толымдылығы бағдарламада қойылған
Оқушылар үшін жаңалық дәрежесі. Іс-әрекеттің тиімділігі және оқушыларды ынталандыру
Мазмұнның жалпылық дәрежесі. Мәселен, білімнің жалпылығының қажеттігі оқушыларда жалпыланған
Мазмұнның ғылымилығы. Бағдарламаға алдыңғы қатарлы ғылыми білімдер мен адамның
Білім мазмұнының сараланғандық сипаты. Бағдарламада білімнің әр түрлі деңгейі
Курстың практиакалық бағыттылығы. Бағдарлама білім беру стандартының талаптарына сәйкес
Оқу материалының өзара байланыстылығы мен жүйелілігі. Бағдарламадағы білім мазмұны
Уақыт қорына лайықтығы. Бағдарламадағы материалдар оны зерделеуге бөлінген уақыт
Білім мазмұнына қойылатын бұлталаптар білім стандарты жалпы білім беру
Элективті курстар мектеп компоненті есебінен жүзеге асырыла алады және
-бағдарлы курстардың мазмұнын толықтыруы;
-таңдап алған бағдар аясынан тыс оқушылардың әр түрлі танымдық
Жалпы алғанда информатикадан бағдарлы сараланған білім беруде элективті курстардың
1.Пәндік элективтік курс, оның міндеті-базистік оқу жоспарындағы «Информатика» оқу
А)Пәнді тереңдетіп оқытуға бағытталған көтеріңкі деңгейдегі элективті курс, ол
2. Курстың жеке бөлімдері тереңдетіп оқытылатын арнайы курстар. Мұндай
3. Оқу бағдарламасына кірмейтін негізгі курстың жеке бөлімдері тереңдетіліп
4. Оқушыларға білімді тәжірибеде қолдана алудың маңызды жолдарымен және
6. Информатика және компьютер тарихын зерделеуге арналған элективті курстар.
7. Программалауға арналған есептер шығаруға арналған элективті курстар.
ІІ. Пәнаралық элективті курстар, олардың міндеті - оқушылардың компьютер
Элективті курстарды жүргізу кезінде жаңа ақпараттық технологиялық мүмкіндіктерді, мысалы
Жоғарыда айтылғандарды тұжырымдай келе информатикадан бағдарлы сараланған білім беру
Қорыта келгенде, мектептің жоғары сатысындағы оқу жоспарының вариативті бөлігінің
ІІ. ИНФОРМАТИКА ПӘНІН БЕЙІНДІ ОҚЫТУДЫҢ ӘДІСТЕМЕСІ
Қазақстандық мектептердi жаңарту тұжырымдамасы жалпы бiлiм берудiң басым бағыттарын,
Бәсекеге қабілетті жеке тұлғаны қалыптастыру – барлық педагогикалық ұжымдардың
Бағдарлы оқыту жалпы орта білім берудің жоғарғы деңгейіндегі оқытуды
Жалпы орта білім беретін мектептердің жоғарғы деңгейі оқушылардың
Мектептің жоғарғы деңгейіндегі бағдарлап оқытудың маңызды бөлігіне негізгі мектептің
1. Кәсіби бағдарлау бойынша ақпарат беру.
2. Кәсіби бағдарлау бойынша таңдау курстарын ұйымдастыру.
3. Психологиялық көмек беру.
Бағдаралды дайындық нәтижесінде оқушы мектептің жоғары деңгейіндегі оқу бағдарын
- жалпы білім беретін оқу орындарының негізгі
- жалпы білім беретін оқу орындарының жоғары
- 5-7 сыныптарға арналған оқу пәндері бойынша бағдарламалар
- 8-9 сыныптарға арналған оқу пәндері бойынша бағдарламалар
- 10-11 сыныптарға арналған оқу пәндері бойынша жаратылыстану-математика
2.1. Гуманитарлық және жаратылыстану бағытындағы орта мектептерде Информатика пәнін
Қазақстан Республикасында білім беруді дамытудың 2005-2010 жылдарға арналған Мемлекеттік
Стратегиялық анықталғандай жалпы орта білім беру бағдарламалары «білім беру
Қазақстандағы бейіндік оқыту жүйесі дамуының өзектілігі бірқатар факторларға
білім беру нәтижелері жүйесінің кеңейуі: білім, білік, дағды және
мектептердің білім берудің 12 жылдық моделіне
жоғары сыныптағылардың оқуын ұйымдастырудың әлемдік тәжірибесі;
техникалық, кәсіптік және жоғарғы білім беру жүйесінің дамуымен
Қазақстандағы бейіндік оқыту жүйесінің дамуы:
16-18 жастағы азаматтардың білімділік деңгейін, олардың қабілеті
жоғары сыныптағылардың мектептен кейінгі өмірлік жолды таңдауға бейімделудің
еңбек нарығын кәсіби техникалық кадрлармен қамтамасыз ету проблемаларын
Сондай–ақ, Қазақстанда кадрларға тапшылық орын алған құрылыс саласында -
ШЕТЕЛ ПРАКТИКАСЫНЫҢ БЕЙІНДІК ОҚЫТУ ТЕНДЕНЦИЯЛАРЫ
Әрбір елде жоғары орта білім беру сатысында оқушыларға
Жоғары орта білім беру мазмұнының даму тенденциялары:
1. Өткен тәжірибеде басым болған оқушылардың
2. Міндетті оқу пәндерінің (курстар) көлемі негізгі орта білім
3. Жіктелу бағытының мөлшері көп емес: 2-ден 4-ке дейін.
4. Жоғары орта білім беретін ағымдардағы «академиялық» және «академиялық
Жоғары орта білім беруді ұйымдастыру тенденциялары:
5. Міндетті білім беру, оқушылар 15/16 жасқа жеткен жылы
6. Жоғары орта мектепте оқуды жалғастыратын оқушылардың
7. Оқу мекемелерінің жаңа типтерін, жалпы орта білім алудың
8. Кәсіптік-техникалық оқу орындары орта білім беру жүйесіне енгізіліп,
Мектеп түлектерінің аттестациясын ұйымдастыру тенденциялары:
9. Жоғары сатыдағы оқу қорытындысы бойынша орта білімі
Жоғары мектепті (бейіндік) аяқтағандығы туралы аттестаттар, кейбір ерекшеліктерімен, әдеттегідей,
ҚАЗАҚСТАНДАҒЫ БЕЙІНДІК ОҚЫТУДЫ ҰЙЫМДАСТЫРУ ТӘЖІРИБЕСІ
Қазақстанда бейіндік оқытуды ұйымдастыруды оқушылардың оқуын саралап жіктеу және
«Білім» (2000) Мемлекеттік бағдарламасы «бейіндік оқытуды деңгейлеп саралап жіктеу
Бүгінгі күнде Қазақстанда 11 жылдық білім беру стандарттарын іске
Бейіндік оқытудың міндеттерін жетістікпен іске асыру жағдайында негізгі орта
Бейіндік оқыту міндеттеріне оқушылардың кәсіби бағдары мен кәсіби бағдарламаларын
Бейіндік оқытуды ұйымдастыруды орта білім берудің барлық деңгейінде,
Бейіндік оқыту моделі оқу орындары моделдерінің деңгейінде білім беру
12 ЖЫЛДЫҚ БІЛІМ БЕРУ МОДЕЛІНДЕГІ БЕЙІНДІК ОҚЫТУДЫ ҰЙЫМДАСТЫРУ МАҚСАТ
Бейіндік оқыту- кәсіптік білім беру бағдарламаларын игеруге даярлау, олардың
Бейіндік оқытуды ұйымдастыру мақсаты:
1. Оқушылардың әлеуметтену мүмкіндігін кеңейтіп, Қазақстан азаматтарының сындарлы ролі
2. Жалпы орта білім беру жеке оқу жоспарларын жобалау
3. Оқушылардың сапалы білімге қол жеткізуін, олардың қабілеті мен
4. Жоғары кәсіби және орта білім деңгейінің сабақтастығын қамтамасыз
Білім берудің тұлғаға бағдарланған парадигмасын іске асыру бейіндік оқытуды
1. Қазақстан Республикасының жалпы орта білім беру деңгейінің Мемлекеттік
2. Ұйымдастырылатын бейіндік оқыту моделі оқу орнының білім беру
3. Бейіндік оқыту бағдарламасын жүзеге асыруда, оның ішінде
а) республикада бейіндік оқыту тәжірибесімен қалыптасқан, жалпы білім беретін
б) Қазақстандағы техникалық және кәсіптік білім беру жүйесінің дамуымен
в) Негізгі білім беру бағдарламалары бойынша үлгермеген оқушылар үшін
Бейіндік оқыту міндеттерін іске асыру мақсатында 3 деңгейде вариативтік
Институционалдық деңгей 11-12 сыныптарда жалпы орта білім беретін оқу
Ауылдық жердегі мектептердің әлеуметтік маңызы ескеріле жалпы білім беретін
Бірінші Президенттің Интеллектуалды мектебі, «Дарын» дарынды балаларға арналған арнаулы
Мазмұнды деңгей оқу бағдарламалары мен оқу әдебиеттерінің вариативтілігін, кіріктірілген
Технологиялық деңгей оқытудың тиімді технологиясын енгізумен анықталған. Оқу бағдарламалары
Жоғары сыныптағылардың бейіндік оқытуын ұйымдастыру мен дамыту негізі
БЕЙІНДІК ОҚЫТУДЫҢ БІЛІМ БЕРУ МАЗМҰНЫ
Бейіндік оқыту үш бағыт шеңберінде: жаратылыстану-математикалық, қоғамдық-гуманитарлық және технологиялық
Бейіндік бағытын мәлімдеген білім беру мазмұны екі бағытты ескере
Екіншіден, үш бағыт шеңберінде білім беру мазмұнын анықтауда оқушылардың
Бейіндік оқыту жүйесінің үйлесімділігі аралас оқу пәндерінің (курстар) есебінен
Базалық мазмұндағы жалпы білім беретін пәндер оқытылу тіліне қарамастан
Базалық мазмұндағы жалпы білім беретін пәндердің инвариантты компонентінің тізімі:
Жалпы білім беретін бейіндік мазмұндағы пәндер жоғары сыныптағылардың бейіндік
Жалпы білім беретін базалық және бейіндік мазмұндағы пәндердің құрамы
12 сыныптың түлектерінің жетістігі мемлекеттік жалпыға міндетті білім
Таңдау бойынша міндетті пәндерге оқушылар үшін қатысу міндетті. Берілген
Қызығушылығы бойынша курстар оқу жоспарының оқушы компонентінің есебінен іске
Базалық мазмұндағы жалпы білім беретін пәндердің, бейіндік жалпы білім
БЕЙІНДІК ОҚЫТУДЫ ҰЙЫМДАСТЫРУДЫҢ МҮМКІНШІЛІК ТҮРЛЕРІ
11-12 сыныптардағы бейіндік оқытудың қалыптасқан мақсаттары мен үш бағытта
Мектепшілік бейіндік оқыту
Жалпы білім беретін оқу орны оқушылардың білім алу қажеттілігіне,
Бірбейінді оқыту кезінде (грек сөзі. мonos- біреу, жалғыз) оқу
Көпбейінді оқыту кезінде (грек сөзі. polys – көптеген, есепсіз,
Сол немесе өзге бейіндік оқыту шеңберінде оқу орны сондай
Желілік бейіндік оқыту
Бейіндік оқытудың мақсаты мен міндеттері басқа білім беру ұйымдарының
Екінші нұсқада оқу орны мекеменің қосымша техникалық және кәсіптік,
БЕЙІНАЛДЫ ДАЯРЛЫҒЫ
11-12 сыныптарда бейіндік оқытудың мақсаты мен міндеттерін жүзеге асыру
Бейіналды даярлығы 9-10 сыныптың оқушыларын орта білім беру деңгейінде
Бейіналды даярлығының міндеттері:
Құзыреттер жүйесін қалыптастыруға мүмкіндік беретін, оқушылардың қабілетін, бейімділігін,
Оқушының болашақ кәсіптік қызметін жетістікпен қамтамасыз етуге мүмкіндік беретін,
Кәсіптік қалыптасуына байланысты, соның ішінде өмірлік, әлеуметтік құндылықтар
Мамандық алу жолында, білім алу бағытын жалғастыруды таңдау туралы
Бейіналды даярлығы құрылымы педагогикалық қызметтің бірқатар бағыттарын өзіне кірістіреді:
Бейіналды даярлығын институционализациялау білім беру желісін құру мүмкіндігі ретінде
Бейіналды даярлығының мазмұнды жайы 9-10 сыныптарда вариативті
Бейіналды даярлығын бағалау жайы негізгі ора білім беру деңгейіндегі
Аралық - Портфолио жүйесі яғни негізгі мектеп оқушыларының сабақтағы
Қорытынды - Бірыңғай Ұлттық Тестілеу, негізгі орта білім беру
2.2. Информатика пәнін бейіндеп оқытуда интеллектуалды ойындардың тиімділігі
Ойынның мақсаты - балалардың көру аппаратын қоспай, есепті ауызша
Осындай түрлі ойындар бала қиялын ғана дамытпай оқушылардың сабаққа
Ойын - бұл еркін және өзіндік әрекет, ол баланың
Ойын - пән әрекетін күшейтіп, логикалық ойлауына, басқа
Ойын тек баланың іс-әрекеті ғана емес, ойын – еңбек,
Іс-әрекет ойын, оқу және еңбек түрлеріне бөлінсе, ойын бала
Ойын бірнеше қызмет атқарады:
ойын – сауық;
коммуникативтік немесе қарым – қатынастық;
диагностикалық ( ойын барысында өзін - өзі тану );
коррекциялық ( өзін -өзі түзету );
әлеуметтендіру.
Ойын ұғымына анықтама берсек – бұл адамның мінез –
Педагогикада интеллектуалды ойындарға былай анықтама беріледі: интеллектуалды ойындар дегеніміз
Бала ерте жастан – ақ қоршаған ортамен танысады. Ол
Интеллектуалды ойындардың басқа ойындардан ерекшелігі, оның негізгі мақсаты –
Интеллектуалды ойындардың мазмұны – қандай да болмасын ақыл –
Дидактикалық ойын өзінің қызметі мен атына сай орындалуы үшін,
Оның құрылмы төмендегідей:
Міндеті.
Әрекет.
Ереже.
Нәтиже, ойынның аяқталуы.
Егер оның әрқайсысына жеке-жеке тоқталайық:
1. Міндеті - әрбір дидактикалық ойынның белгілі міндеті болады,
2. Әрекет – ойынның негізгі бөлігі. Әрекетсіз ойынның мақсатын
а) ойын міндетіне бағыну керек, сол арқылы ойын мақсаты
ә) ойынның аяғына дейін тартымды, әрі қызықты болуы шарт.
3. Ереже – дидактикалық ойынның қажетті бөлігі болып табылады
4. Ойын нәтижесі – бұл міндетті шешу мен ережені
Егер ойын нәтижесін баланың көзқарасы тұрғысынан бағаласа, онда мұғалім
Мұғалім мен тәрбиешіге интеллектуалды ойындарды талдау кезінде міндеттің орындалғанын,
Адам өскен сайын ойын өзінің мәнін, жетекші ролін жоғалта
Бастауыш сынып оқушыларының білуге деген ынтасы мен мүмкіндіктерін толық
Тиімді пайдаланған интеллектуалды ойындар мұғалімнің түсіндіріп отырған материалын оқушылардың
Ойын процесінде балалардың білімі мен ұғымы айқындалып, тереңдей түседі.
Педагогикалық басшылық болмаған жағдайда балалардың ойындары кейде жарамсыз ықпал
Интеллектуалды ойындардың өзіне тән ерекшеліктері бар. Бір жағынан –
Бастауыш сынып оқушыларының оқу іс - әрекеті процесінде аса
Әдіскер – ғалым Ж.В.Арутюнян бастауыш сынып оқушыларына математиканы оқытуда
Ойынның нақты мақсаты:
Мазмұны
Құралдары
Ұйымдастыру формасы
Түрлері
Бұл жүйені бастауыш мектепте оқыту процесінде басшылыққа алуда мұғалімге
Мұғалімге қойылатын бірінші талап – ойынның нақты мақсаттарын түсіну
Бастауыш сынып оқушыларына әрбір пән бойынша меңгеруге тиісті білім
Бала қабілетінің қырларын жан – жақты дамыту;
Ой - өрісін, дүниетанымын кеңейту;
Еңбек, дене тәрбиесін жетілдіру, оның өмірге көзқарасын, адамгершілік қасиеттерін
Есте сақтау қабілетін дамыту.
Екінші талап – ойынның мазмұнын анықтау. Мұнда қажетті шарт
Ойынның мазмұны тек пәндік мақсаттар ғана емес, оқу әрекетінің
Дидактикалық ойынды ұйымдастыру формаларына қойылатын талаптар: ( ұжымдық, топтық
Ойынның құралдарына қойылатын талаптар: ойынның мақсаты, мазмұны және формасы
Интеллектуалды ойындарды ұйымдастыру мен жүргізу педагогикалық тұрғыдан бірқатар шарттарға
Ойынның сабақтың дидактикалық мақсатына сәйкестігі.
Ойындардың мазмұны мен формасына қарай әртүрлілігі.
Ойынға қатынасушылардың белсенді шығармашылық позициясы.
Ойынның балаларға түсінікті және тартымды болуы.
Ойынның эмоцианальды болуы.
Осы шарттардан ойынды ұйымдастыруға мынадай әдістемелік талаптар қойылады:
Ойынның мақсаты жәнекеректі көрнекті құралдары мен материалдары күні бұрын
Ойынға кірісер алдында, оның жүргізілу тәртібі оқушыларға әбден түсіндірілуі
Ойынға сыныптағы оқушылардың барлығының қатысуын қамтамасыз ету керек.
Оларды ойын үстінде ойлай білуге, шешім қабылдай білуіне желеу
Ойын үстінде оқушыны өз пікірін еркін білдіруге, достарымен санасып
Бірлесіп әрекет жасауға, ұйымшылдыққа жұмылдырып отыру керек.
Интеллектуалды ойындарды таңдап алу, оларды дұрыс өткізу мен ұйымдастыру
Интеллектуалды ойындардың тиімділігі, олардың сабақтың кезеңіндегі орны мен міндетін
Интеллектуалды ойындардың қайсысын болмасын өткізу барысында оқушылар түрлі іс
Интеллектуалды ойындар түрлері
Информатиканы оқытудың негізі болып ойын саналады. «Ойын» сөзі курс
Оқыту – күрделі және көпжақты процесс.
Әр ойынның басты мақсаты – материалды түсініп, бекітуге көмектесу.
Мысал ретінде 1,2,3-сыныптарда өтілетін ойындарды қарастырайық.
«Балық, құс, аң,...» ойыны
Сыныпта жүргізуші «балық, құс, аң...» деген сөздерді айтып өтеді.
балалар өздеріне таныс жануарларды атауға үйренеді;
таныс емес жануарларды таниды;
сыныптастарын зейін қойып тыңдауға үйренеді;
дұрыс жауапты тез тануға үйренеді;
сыныптастардың жауабын дұрыс бағалауға үйренеді.
Бұл ойынды өзгертуге де болады. «Гүлдер, ағаштар, көкөністер, жемістер...»
«Қатарды жалғастыр» ойыны
Жүргізуші оқушыларға бір топтағы заттардың қатарын атайды (4-5түрін).
Балалар бұл заттардың жалпы атауларын атап, қатарды жалғастырулары қажет.
«Күн-түн» ойыны
Балалар көзін жұмып, шынтақтарын үстел үстіне қояды. Жүргізуші он
Интеллектуалды ойындар жүйесі.
Компьютерлік ойындарға, соның ішінде интеллектуалды ойындарға, жалпы дәстүрлік практикада
Ойынды таңдап, оларды әртүрлі топтарға бөліп, топтау көптеген негіздемелерге,
Ойын негіздемесін таңдау зерттеудің мақсат- міндеттерімен анықталады немесе зерттеушінің
Бұл әрине, ең алдымен, оқушылардың мектепке дейінгі кезеңінен мектеп
Енді дамытушы ойындарды топтау мәселесіне қысқаша тоқталып өтелік.
Математикалық мазмұндағы дамытушы ойындарды топтауда З. Михайлованың ұсынған сұрыптамасы
математикалық (логикалық) ойындар, тапсырмалар, жаттығулар;
дидактикалық ойындар;
сергіту ойындары;
Аталған ойын топтарының өзі бірнеше ойын- тапсырмалар тізбегінен тұрады.
а) блоктар, кубиктер арқылы табуға, ізденіске берілген ойындар;
ә) шашкі, шахмат ойындары;
б) сөздік ойындар;
2- ші топтағы оындарға :
а) көрнекі материалмен берілген ойын- жаттығулар;
ә) сөздік ойындар;
3- ші топтағы ойындарға:
а) жұмбақтар, әзіл- тапсырмалар, ребустар, кроосвордтар,терең ойлауды талап ететін
б) «Танграм», «Стомахион», «Пентамино», «Гекстрион», «Пифагор», «Колумбожұмыртқасы», «Кубиктер» сияқты
З.М. Богуславская, Е.О. Смирнова өздерінің мектеп жассына дейінгі балаларға
1) ойын- тапсырмалар;
2) ойын- жарыстар;
3) рольдермен берілген ойындар;
4) күлкілі- сықақ ойындар.
Ойындарды мазмұнына, мақсатына қарай авторлар төмендегіше топтайды:
балаларды бір- бірімен және тәрбиешілерімен жақындастыратын ойындар;
баланың адамгершілік, ерік қасиеттерін дамытатын ойындар;
есту қабілеттерін дамытуға көмектесетін ойындар;
түсті қабылдауларын дамытатын ойындар;
заттардың пішінін қабылдауға көмектесетін ойындар;
өлшем қасиеттерін қабылдауды дамытатын ойындар;
назарын қалыптастыруға бағытталған ойындар;
тілі мен ойлау қабілеттерін дамытатын ойындар;
есте сақтау қабілетін дамытатын ойындар.
О.А. Дьячкова бастауыш мектеп оқушыларына арналған ойындарға сипаттама бере
1) мектепте оқитын пәндер негіздерін меңгеруге және бекітуге көмектесетін
2) оқушылардың конструкторлық қабілеттерін дамытатын ойын- сабақтар;
3) оқушыларды еңбек түрлерімен таныстырып, қарапайым еңбек дағдыларын және
Ф.И. Фрадкина интеллектуальды ойындарды рольді ойындармен байланыстыра отырып, оларды
1) бұл топтағы ойындарды шешу ынтасы басым;
2) бұл топтағы ойындарда өзін- өзі бағалау ынтасы басым;
Оларға: кроссворд, викториналар, ребустар т.б. ойындар жатады;
бұл топтағы ойындарды жарысу, жеңу ынтасы басым.
Зерттеуші Тупичкина Е.А. алғаш рет интеллектуальды - дамытушы ойындар
бірінші топтағы ойындарды өз қабілеттерін бағалауға ұмтылу ынтасы басым.
қабілеттерін өзара бағалауға ұмтылу ынтасы басым. Ойында шығармашылық ізденісті
1-ші топтағы ойындарға терең ойлауды талап ететін логикалық ойындар
а) элементердің фигура құрастыруға берілген ойындар;
ә) белгілі ереже, шарт бойынша фигураларды құрастыруға берілген ойындар;
б) фигураларды рациональды орын алмастырып қоюға берілген ойындар;
в) түрлендіруге берілген ойындар;
г) логикалық заңдылықтарын іздеуге берілген ойындар;
ғ) заттарды қосуға және ажыратуға берілген ойындар;
2- ші топтағы ойындарды, яғни ойын –жарыстарды топтаудың
1) статикалық ойындар;
2) динамикалық ойындар,
3) тесталық ойындар.
Біз өз зерттеуімізде, яғни интеллектуалды ойындарды топтауда жоғарыда аталған
мектепте оқылатын басқа пәндерді меңгеруге көмектесетін компьютерлік ойындар;
оқушының жалпы танымдық қабілетін дамытуға арналған ойындар.
Әрбір топтың өзі бірнеше ойындар тізбегінен тұрады. Интеллектуалды ойындар
1-ші топқа жататын йындарды оқу мақсаындағы оқытушы немесе жаттықтырушы
Ал 2-ші топқа жататын ойындарды педагогика практикасында ойлуды талап
Педагогтардың пікірінше, ойлауды талап ететін ойындар – бұл өз
Арнайы пернелердің көмегімен түрлі мазмұндағы сурет салуға берілген тапсырмалар.
Бастауыш сынып оқушыларына арналған әдейі конструкторлық программалар аз, соның
Графиктік редакторларға негізделген компьютерлік ойындар.
Осы мазмұндағы компьютерлік ойындарды шығармашылық бағыттағы ойындар деуімізге
Қиынды бөліктерден түрлі фигуралар құрастыруға берілген ойындар.
Элементтерден фигура құрастыруға берілген қарапайым түрлерімен оқушылар бала бақшада-ақ
Бұл ойындардың оқушылар үшін дамытушылық мақсаты – ойын кезінде
Геометриялық фигуралардан түрлі бейнелерді құрастыру.
Бастауыш сынып оқушылары үшін ойлауды талап ететін ойын-тапсырмалардың ішінен
Таяқшалармен берілген ойындар.
Ойынның бұл түрі геометриялықсипаттағы тапсырмаларға жатқызылады, себебі бұл
З.Михайлова [13 бұл ойын-тапсырмаларды фигураларды өзгертуге және күрделендіру дәрежесіне
1. Белгілі таяқшалар санынан фигуралар құрастыру.
2. Фигураларды өзгерту мақсатында көрсетілген таяқшалар санын алып тастау.
3. Берілген фигураны өзгерту, түрлендіру үшін таяқшалардың орын тәртібін
Жетіспейтін фигураларды табуға берілген логикалық тапсырмалар.
Бұл ойын-тапсырмалардың мақсаты – оқушыларды көру түйсігі арқылы талдай
Кроссвордпен, ребуспен және т.б. берілген ойын-тапсырмалар.
Аталған ойын түрі бастауыш сынып оқушылары үшін өте ерекше
Орын аламастыруға берілген логикалық ойын-тапсырмалар.
Бұл мазмұндағы ойындарға: «Ханой мұнарасы», «Қасқырлар мен қойлар», «Ешкілер
Жұмбақпен берілген ойын-тапсырмалар
Ауыз әдебиеті үлгілерінің ішінде жұмбақтар оқушылардың дүниетанымын кеңейтіп, оларды
жан-жауарларға берілген жұмбақтар;
жеміс-жидектерге берілген жұмбақтар;
оқу құрал-саймандарына берілген жұмбақтар.
Сонымен интеллектуалды ойындар жүйесіне кіретін ойындарды былайша көрсетуге болады.
2.3. БЕЙІНДЕП ОҚЫТУДА ҚОЛДАНЫЛАТЫН ИНТЕЛЛЕКТУАЛДЫ ОЙЫНДАРДЫ ҰЙЫМДАСТЫРУДЫҢ ӘДІСТЕМЕСІ
Жалпы білім беретін орта мектепте интеллектуалды ойындарды пайдалану тиімділігі
Эксперимент жұмысы барысында құрастырылған интеллектуалды ойындар жүйесінің бастауыш сынып
Бұның өзі мұғалімнен бастауыш сыныптағы оқушылардың педагогикалық, психологиялық ерекшеліктерін
Ойындарды, оның ішінде интеллектуалды ойындарды ұйымдастыруға, оған басшылық
І. Ұйымдастыру бөлімі.
ІІ. Программалық қамтамасыздандыру.
ІІІ. Оқушы мен мұғалімнің өзара қарым-қатынасы.
ІV. Бағалау.
Енді осы айтылған мәселелердің әрқайсысына тоқталыпөтелік.
І. Ұйымдастыру бөлімінің өзі оқушыларды компьютерде жұмыс істеуге дайындау
а) қауіпсіздік техникасының ережесі;
ә) санитарлық-гигиеналық талаптар;
б) оқушылардың компьютерге отырулары;
Жоғарыда аталған үш мәселенің әрқайсысының өз алдына үлкен
Программалық қамсыздандыру мәселесі төмендегідей мәселелерге ерекше көңіл бөлуді талап
а) компьютерлік ойын-программалардың оқушының жас шамасына сай болуы;
ә) олардың біләм, қабілет деңгейіне сай болуы;
б) тапсырмалардың жеңілден күрделіге принципіне сәйкес құрылуы;
в) оқушыға берелік оқу-тәрбиелік мәні
г) ойын-программалардың көрнекі түрде безендірілуі.
д) оқушылардың ойын-программаларға сәйкес көзқарасын ескеру.
Оқушы мен мұғалімнің өзара қарым-қатынасы.
Оның өзі төмендегі мәселелерді қамтиды:
а) Мұғалімнің оқушыға берілетін теориялық материалды жеткізе білуі;
ә) мұғалімнің тиімді әдіс-тәсілдерді таңдай білуі;
б) компьютердің көмегімен жүзеге асатын кері байланысты (мұғалім-компьютер-оқушы, оқушы-
в) мұғалімнің оқушылардың компьютерлік ойын-программаларына басшылық жасауы.
«Компьютерлік сауаттылық элементтері» пәнінде мұғалім дәстүрлік практикада кең қолданылатын
тапсырманың шешіміне оқушының өзінің жете білуі;
оқушы өз бетімен тапсырманың шешуін шеуге қиналса, алғашқы үлгісін
оқушыға тек көмек керек болғанда ғана көмектесу;
озат оқушылардың қалған оқушыларға тапсырманың шешуіне жету тәсілдерін
оқушылардың тапсырмаларды орындау деңгейіне қарай ойын-программаларды алмастырып отыру.
Бағалау
Бұл мәселе біздің ойымызша, осы төрт мәселенің ішінде басты
Сондықтан да біздің ойымызша, жоғарыда бастауыш сыныптардың оқу процесінде
Оқушыда берілген әрекетті орындауға деген ынтаны тудыру.
Бастауыш сынып оқушыларының компьютерлік ойындарға деген ынтасы басым. Алайда
ҚОРЫТЫНДЫ
Бүгінгі таңдағы әлеуметтік экономикалық жағдайлардың күрделенуі, ақпараттарағымының қарқындауы, бәсекелестіктің
Менің «Орта мектепте информатиканы бейінді оқытудың мазмұны мен
«Орта мектепте бейінді оқыту жүйесінің мазмұны мен ұйымдастырылуы» деп
«Информатика пәнін бейіді оқыту әдістмесі» деп аталатын екінші бөлімде
Мен қорыта келгенде, алдыма қойылған өз мақсатыма жеттім деп
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ:
1. Д.Қазақбаева, Ш.Кәрібаева. Бейінді оқытуды ұйымдастыру жолдары. //Физика және
2. А.Влазнев, В.Филимонов. Профильное обучения: варианты решения. //Профильная школа,
3. А.Потапова. Профильность как фактор качества. //Образование, №5, 2003
4. Профильное обучение в школе: опыт, проблемы, перспективы. Материалы
5. С.Муканова. Проектирование рабочих учебных планов профильного обучения в