Кіші баспахана жобасы
М А З М Ұ Н Ы
КІРІСПЕ 4
1 ТЕХНОЛОГИЯЛЫҚ БӨЛІМ 6
1.1 Басу әдісін таңдау 6
1.2 Басу қағазын таңдау 8
1.3 Басу бояуын таңдау 10
1.4. Басу жабдығын таңдау 11
1.4.1 RISO RP 3100 11
1.4.2 RYOBI 520 басу
1.5 Басуға дейінгі процестер бөлімін жобалау 18
1.5.1 Теру процесі 18
1.5.2 Сканер 19
1.5.3 Журналдар мен оқу әдістемелік оқу құралдарын беттеу
1.5.4 Принтер 21
1.6 Басу формасын дайындау 22
1.6.1 Ризографияда басу формасын дайындау 22
1.6.2 RYOBI басу машинасына басу формасын дайындау 24
1.6.3 Монтаждау столы 27
1.6.4 Көшіру рамасы 27
1.6.5 Офсеттік пластиналарды айқындауға арналған процессор 28
Сыммен тігілген өнімдерді дайындаудың технологиялық схемасы 31
Сыммен внакидку тігу 33
Бір бүгіп бүктемелеу 33
1.7.1 Терможелім аппараты 35
1.7.2 Іріктеп жинақтап, тігіп, бүктемелейтін аппарат 36
1.7.3 Бір пышақты кесу машинасы 37
1.8 Материалдар шығынын есептеу 38
1.8.1 Журналға кететін сымның шығынын есептеу 38
1.8.2 Әдістемелік оқу құралын кететін терможелім
1.8.3 Әдістемелік оқу құралына кететін сымның шығыны 40
1.8.4 Қағазды есептеу 40
1.9 Сапаны бақылау 42
1.10 Көмекші-өндірістік цехтар және өндіріс қызметі 43
Өндірісті басқару аппараты 44
ЕҢБЕКТІ ҚОРҒАУ БӨЛІМІ 46
2.1 Еңбекті қорғаудағы ұйымдастыру шаралары 46
2.1.1 Еңбекті қорғау 46
2.2 Еңбек қорғаудағы қауіпсіздік шаралары 47
2.2.1 Қорғаныс шараларын талдау 48
2.2.2 Электр қауіптілігі 48
Еңбек қорғаудағы өндірістік тазалық шаралары 48
2.3.1 Микроклиматтық жағдайлар 49
2.3.2 Жарық 49
2.3.3 Желдеткіш есебі 50
2.3.4 Жерге қосылған қорғанысының есебі. 50
2.4 Еңбек қорғаудағы өртке қарсы шаралары 50
2.5 Айналаны қоршаған ортаны қорғауға арналған шаралар 51
3 ЭКОНОМИКАЛЫҚ БӨЛІМІ 52
3.1 Жалпы жағдай 52
3.2 Экономикалық есептер 57
3.2.1 Күрделі (бір реттік) шығындар 57
3.2.2 Ағынды үлестірімдер (айлық шығындар) 61
3.2.3 Баға 67
3.2.4 Келтірілген шығындар 68
3.2.5 Бұйымды сату есебінен жылғы кіріс 68
3.2.6. Жылдық жалпы пайда есебі 68
3.2.7 Таза пайда 68
3.2.8 Тиімділік 68
ҚОРЫТЫНДЫ 70
ҚОЛДАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ 71
АНДАТПА
Диплом әдістемелік оқу құралдарын және журнал өнімдерін басып шығаратын
Жобада негізгі, қосалқы цехтар қамтылған:
басуға дейінгі процестер бөлімшесі;
басу цехы;
кітапшалау цехы;
жөндеу механикалық бөлімшесі;
қағаз қоймасы;
материалдар қоймасы.
Диплом жұмысында кіші баспахананың техникалық-экономикалық көрсеткіштері берілген, еңбекті қорғау
Диплом жобасында түсіндірме жазба мен сызбалар бар.
Түсіндірме жазба –
оның ішінде мәтін – бет
кесте –
сызба –
Диплом жобасының графикалық бөлігі мына төмендегідей сызбамен келтірілген:
кіші баспахананы жобалау;
жүк тасқыны сызбасы;
тілік сызбасы;
кіші баспахананың аумақтық жоспары;
экономикалық көрсеткіштер.
АННОТАЦИЯ
В дипломе проектируется мини типография по выпуску методичек и
В проекте разработаны основные и вспомогательные цеха:
допечатный участок;
печатный цех;
брошюровочный цех;
ремонтно-механический участок;
склад бумаги;
материальный склад.
В дипломном проекте даны технико-экономические показатели типографии, разработаны мероприятия
Дипломный проект включает пояснительную записку и чертежи
Пояснительная записка состоит из –
из них текст –
таблицы –
схемы –
Графическая часть дипломного проекта представлено следующими чертажами:
планировка типографии;
схема грузопотоков;
поперечный разрез типографии;
территориальный план;
экономические показатели.
КІРІСПЕ
Қаныш Имантайұлы Сәтбаев атындағы ҚАЗАҚ ҰЛТТЫҚ ТЕХНИКАЛЫҚ УНИВЕРСИТЕТІ
Бір кездегі үлкен Одақтың қабырғасының күйреуі полиграфия, кітап шығару
Еліміздің жоғары оқу орындары өз студенттерін оқулықтар, оқу құралдарымен
Қ.И.Сәтбаев атындағы Қазақ Ұлттық Техникалық Университетінде қазіргі заман талабына
Мамандықтарда өтетін жалпы білімдік, техникалық барлық пәндер бойынша оқулықтар
Кіші-баспахана термині 90 жылдардың аяғында пайда болды. Көп жағдайда
Ризография аппараттары дыбыссыз, зиянды заттарды бөлмейді. Ал өнімділігі бойынша
Ризограф аппараттары полиграфиялық қызметті жеңілдетті. Оны әр түрлі кіші
Түрлі-түсті өнімдерді басуға арналған RYOBI 520 офсеттік басу
Тұрақты жетістікке осы басу түрлерінен басқа үздіксіз сапаның жақсаруы
1 ТЕХНОЛОГИЯЛЫҚ БӨЛІМ
Полиграфиялық нарықтың негізгі бір саласы болып аз және орташа
Мендегі жобаланған кіші-баспаханада журналдар мен әдістемелік оқу құралдарын, офсеттік
Журнал дегеніміз мерзімді басылымдардың бір түрі, оның тұрақты көлемі,
Әдістемелік оқу құралы мерзімді емес басылым өнімі, мұқабамен қаптауға
1.1 Басу әдісін таңдау
Іс-жүзінде бәрінен бұрын басылым әдісін және басу машинасын тандайды.
Басу әдісін тандаған кезде, олардың сапасы мен өнімдердің өз
Қазіргі кездегі полиграфия өнеркәсібінде басудың әр түрлі әдістері және
Шығыңқы басылым, таңбадағы бейне түзу, дұрыс болуы үшін формадағы
Ойыңқы басу әдісінде текстің кескіні және бейнелер растрланады. Басылым
Жазық офсеттік басу әдісінде басылым және ашық элементтері бір
Табақты офсеттік басу машинасының бірі RYOBI 520. Бұл
Ризографияның негізі болып табылатын әдіс: бұл трафаретті басу әдісі.
Қазіргі кезде ризографтарды құруда және өндіруде жаңа цифрлы технологияның
Жоғарыда айтылғандарды қамти отырып, біз жобалайтын өнімге байланысты
1.2 Басу қағазын таңдау
Таралым басу үшін қолданылатын полиграфиялық материалдардың бірі қағаз болып
Келесі кезеңдері талшықты массаны механикалық жолмен алу, талшықты массаны
Қағаз дайындау процесі қағаздың құрамында су өте көп болады,
Қағаз алудың қорытынды кезеңі өлшемі бойынша кесу және бумалау.
Басылым қағаздары басу әдістерінің түріне, өнімнің түріне байланысты бөлінеді.
Қағаздар өнімнің түріне қарай кітаптық, журналдық, газеттік, иллюстриациалық, этикеттік,
Қағазды таңдау көптеген жағдайларға байланысты: басылымның түріне, мерзіміне, қызмет
Ризографта қолданылатын қағаздарға қойылатын талаптар төмендегідей:
- Қағаздың шаңдануы минимальды болу керек. Шаңдануы жоғары болса,
- Желімдену дәрежесі орташа немесе минимальды болу керек, борланған
- Этикеттік және арнайы қағаздарға арнайы сіңдіруші қабат
- Ризографта қолданатын қағаз, интервалы бойынша салмағы
- Парақтың қисаюы 0,2 % -тен көп
- Кітап-журнал өнімдерін дайындау кезінде, ризографқа қолданылатын
RYOBI офсеттік басу машинасында кез-келген қалыңдықтағы басу материалдарына кең
Бұл офсеттік басу машинасына қолданылатын қағаздарға қойылатын талаптар төмендегідей:
Көп бояулы өнім екі жақты басуға төзімді, берік болуы
Бүктелген кезде аз деформацияланатын болуы тиіс,
Қағаздардың сапасы өте жоғары дәрежеде сапалы және ақ болуы
Қағаздың шаңдануы минимальды болуы керек;
RYOBI офсеттік басу машинасында қолданылатын қағаз салмағы 60 тан
Қағаздарды керекті өлшемі бойынша кесілген, араларына ауа кіргізіп көпсітілген
Басу қағаздарына өнім басар алдында аклиматизация жасау керек. Қағаздың
Акклиматизация дегеніміз қағаздың температурасын басу цехының температурасына сәйкестендіру және
1.3 Басу бояуын таңдау
Полиграфияның материалдарына жататын негізгі материалдың бірі – басу бояуы.
Байланыстырғыштар – бұл сұйық фазадағы зат, негізінен смола шайырдан
Бояушы заттар – бояушы заттардың негізгі құрамы түрлі химиялық
Бояулар сақтауға қолайлы арнайы тұтқырлығы және жабысқақтығы жоғары болу
Бояушы заттардың интенсивтілігі жоғары болу керек;
Байланыстырушы орта сұйық және мөлдір болу керек;
Сырттан түсетін жарыққа төзімді болу керек;
Бояушы зат суға және спиртке, толуолға т.б еріткіштерге берік
Ризография бояуына қойылатын үш түрлі талаптарға жауап береді: экологиялық;
Технологиялық талапқа; приборлардың құрылымына байланысты және бояудың қағазға берілуі
бояу жүйесі жоғары дисперсті болуы керек;
бояу тез сіңіп, кеуіп және қағазға бекуі керек;
бояу мастер-пленкада кеуіп кетпеуі керек.
Ризографта басуға арналып, өндірілген бояу жоғарыдағы талаптарға сәйкес жауап
Байланыстырушы бояулар эмульсиядан, судан тұратын және өте азғана глицериннен
Ризографқа арналған бояулар ризографтың моделіне байланысты, сиымдылығы 0,8 және
RYOBI офсеттік басу машинасына арналған бояулар.
RYOBI офсеттік басу машинасына арналған бояу жәшігі MALETON
Таралым басуға бояуды таңдағанда, міндетті түрде көп бояулық өнімдердің
Pantone бояуы – бір немесе көп бояулы кез-келген ылғалдау
Pantone бояуы жоғары дәрежедегі мөлдірлігімен және беку жылдамдығының жоғарылығымен
1.4. Басу жабдығын таңдау
1.4.1 RISO RP 3100
Басу жабдығын таңдағанда басатын өнічмнің формасына, шығару мерзіміне, машинаның
Бұл мини-типографияда әдістемелік оқу құралдарын 60х84/16 форматпен шығарады. Таралымы
Ризография (цифрлы, ротоционды, трафареттік басылым) – дәстүрлі трафареттік басу
Оны жалпы қарастырамыз. Ризографтың жұмысын екі кезеңге бөлуге болады
Басу формасын дайындауда, таралым басуға арналған көшірілген түпнұсқа-макетті ризографтағы
Екінші кезеңде басу процесі жүреді. Қағаз парақтар беруші лоткадан
Ризографтың өндірімділігі жоғары. Басу жылдамдығы моделіне байланысты минутына 60
Ризографта көп бояулы өнімдер басуға болады (RP сериясында 19
Компьютерлік интерфейстер ризографтар үшін дербес компьютермен ризографты тікелей
Компьютерден таралымның көлемі, басылымның негізі және жылдамдығы беріледі. Сонымен
RISIONIKC 3 интерфейсі қосылған әрбір ризограф оның көмегімен суреттерді,
Ризографты жұмысқа дайындау және негізгі операциялар
Бастапқы түпнұсқа ретінде толығымен дайындалған (бетті беттеу, лазерлік принтерден
Беттерді дұрыс орналастыру екі жақын, көршілес беттерге коллондцифр қосумен
Ризографты жұмысқа дайындағанда келесі операциялар жүреді: түпнұсқаларды сканерлеуге дайындау,
у. Басу режимі - ризографтың басқару панелінде орналастырылған. Басқару
М о д е л і
RP 3100
Сканер түрі Планшеттік
Басу жылдамдығы, көшірме /минутына 5 сатылы: 60-130
Бірінші басу таңбасы, сек 11 секунд (А4)
Сканердің ажырату қабілеттілігі, dpi 300 х 400
Түпнұсқаның форматы, мм 50 х 90 – 297
Қағаз форматы, мм 90 х 140 – 297 х
Қағаз тығыздығы, г/м² 46 - 210
Басу беті бойынша, мм
(А3 барабаны үшін) 290 х 412
Лотканың сиымдылығы:
Қағаз беру, парақ
Қағаз қабылдау, парақ
1000
1000
Масштабы, % 50 – 200
Азаюы, % 4 саты: 87 , 82, 72, 61
Көбеюі, % 4 саты: 116 , 122 , 141,
Қажетті электр қуаты, V, Гц, А 220
Габариті, мм
(ені х биіктігі х ұзындығы) 1320 х 695 х
кесте RISO Ризография басу машинасының техникалық
сипаттамасы
1.4.2 RYOBI 520 басу
RYOBI 520 басу машинасы көп бояулық өнімдерді басуға
RYOBI 520 басу машинасы жоғары дәрежеде автоматтандырылған, бір
RYOBI 520 басу машинасының өнімділігі сағатына 10 000
Бұл машинада басу аппаратын дайындау: планетарлық басу аппаратында екі
Бояу аппаратын дайындау: жетілдірілген бояу жәшігі MOLLETON деп аталады.
Бояу аппаратының біліктері мен цилиндрлерін жұмысқа дайындау барысында біліктер
Ылғалдау аппаратын дайындау: ылғалдау аппаратының мақсаты ылғалды жұқа
Кептіру құрылысы: RYOBI 520 басу машинасы кептіру концепция
Машинаны дайындау операциялары аяқталғаннан кейін, формаға ылғал беру
Таралымдарды басу үшін баспагер машинаны ретке келтіріп, мынандай жұмыстарды
Жұмыс орнын дайындау, қажет ерітінділермен қамтамасыз ету;
Басу аппаратын дайындау, басу формасын өңдеу;
Бояу аппаратын дайындау;
Ылғалдау аппаратын дайындау;
Қағазды және қағаз өткізу жүйесін даярлау;
Өзі беретін столы қағазбен жабдықтау, қағаз қабылдау жүйесін ретке
Автоматты түрде бақылау және реттеу;
Бақылау данасын алу;
Таралым басуға қол қою;
Таралым басу.
– кесте RYOBI басу машинасының техникалық сипаттамасы
Параметрі
RYOBI 520
Қағаздың максимум форматы, мм 485 х 660
Қағаздың минимум форматы, мм 330 х 330
Басудың максимум форматы, мм 475 х 650
Материал қалыңдығы, мм 0,45
Өнімділігі (мах/мин) 13000/3000
Өзі бергіш стапельдің биіктігі, мм 550
Қабылдайтын стапельдің биіктігі, мм 400 (430)
Басу қағазының мөлшері, мм 510х400
Бояу аппараттындағы білік саны 17
Айналмалы біліктер саны 4
Ылғалдайтын біліктер саны 4/1
Габариттік өлшемдері
ұзындығы, ені, биіктігі, мм 1775/1120/1570
Салмағы, кг 2000
1.5 Басуға дейінгі процестер бөлімін жобалау
Басылымды дайындаудың ең негізгі кезеңі басуға дейінгі процестер бөлімін
Бұл бөліміндегі басуға дейінгі процестерге жататыны – түпнұсқаны өңдеу
1.5.1 Теру процесі
Полиграфиялық кәсіпорында мәтіндік басылым өнімін шығару үшін теру
Автоматталған жұмыс орнымен қолданылатын баспа өнімінің өңдеуін технологиялық
Мәтінді бірдей көлеммен, бірдей өлшемде тереді. Мәтіндермен
Теру бөлімінде компьютерлік техника қолданумен байланысты басылымды өңдеудің негізгі
- Мәтіндік және бейнелік файлды құру;
- Мәтіндік және бейнелік редакторларды қолданып, мәтіндік
- Жазылған файлды түзету, редакторлау;
- Жасалған файлды форматтау;
- Файлды принтерге немесе фототерілім автоматқа шығару үшін дайындау;
- Принтердің типін қою, өлшемін және табақ қағазының бағдарын
- Беттерді макеттеу үшін эскизді видео мониторда жасау;
- Беттеу жүйесіне текстік және бейнелік материалдарды импорттау;
- Мәтіндік және бейнелік фрагменттерді форматтау;
- Ризографқа, компьютерден басылым формасына дейінгі әдіспен шығару және
Компьютерге информация енгізу құрылғылары. Пернелік тақта-ЭЕМ-ге мәлімет енгізетін ең
- Әріптік-цифрлық және таңбалық пернелер, қазақ, орыс, латын, ағылшын
- Функционалдық пернелер F1-F12;
- Әр түрлі қызмет атқаратын пернелер, Insert, Delet,
- Бағыттауыш тіл сызық пернелер.
Тышқан (тышқан тәрізді қол тетік). Пернелерге ұқсас, ЭЕМ-ді басқаруға
1.5.2 Сканер
Қағазға жазылған кез-келген мәліметтердің түрін (бейне, текст, сызба) оптикалық
POWER LOOK сканерін бағдарламамен қамтамасыз етуді сканерлеу процесімен шебер
Сканерлерді үстел үстіне қойып жұмыс жасайды, ол
Моделі
POWER LOOK 1100
Максимум оптикалық нүктесі dpi
1200 х 2400
Интерполяция, dpi
9600 х 9600
Сканерлеу ауданы, мм
216 х 297
Д max
3,4 Д
Слайд модулі
Сыртқы
Түс тереңдігі, бит
42
- кесте Сканердің техникалық сипаттамасы
1.5.3 Журналдар мен оқу әдістемелік оқу құралдарын беттеу
Беттеу – бұл басылым формасын даярлаудың негізгі бір операциясы.
Әрбір басылымның беттеу түрлерінің ерекшелігі бар терілім процестерін беттеу
Беттеудің сапасына қойылытын талаптар:
- Беттеуді ереже бойынша техникалық нұсқауларға қарап істеу керек;
- Толық полосалардың биіктігі, негізгі текстердегі жолдардың саны бірдей
- Беттеу жолдарының жұп және тақ беттеріндегі жолдар бір-бірімен
- Беттеу полосалары стандартқа сәйкес төрт бұрышты болуы керек.
1.5.4 Принтер
Принтер PHASER 750 мәтіндік және бейнелік мәліметтерді компьютердің
Процессор қуаты 200 МГц, оның өндіруінің жоғарғы жылдамдығы минутына
Максимум ажырату қабілеттілігі Ақ-қара басу
Түрлі-түсті басу 1200 dpi
600 dpi
Жады / көлемі ОЗУ станд. (макс)
Сырты қатты диск
(4,5 Гб) 64 МБ (128 МБ)
Қосымша
RTSC- процессоры 20 МГц
Басу жылдамдығы Ақ-қара басу
Түрлі-түсті басу 16 бет / мин
5 бет / мин
Интерфейстері 10/100 Base T
Екі бағытты параллельді
USB станд
станд
станд
Габариті, мм 507 х 464 х 501
Салмағы, кг 43
- кесте. Принтердің техникалық сипаттамасы
1.6 Басу формасын дайындау
1.6.1 Ризографияда басу формасын дайындау
Басу формасын сапалы дайындау басылымның сапалы болуына әсерін
Басу формасын дайындаудың бастапқы кезеңінде түпнұсқа сканерленеді, алынған ақпарат
Термобастың негізгі тапсырмасы бұл сканерден алынған цифрлық сигналдарға
Басар алдында формалық цилиндрде басу формасының бар болуын тексеру
Басу таңбасы сапалы алу үшін басылым формасына бояу
Цилиндрден жұмыс жасап болған басу формасын алу процесінде, босату
Басу формасын жүктемелеу – оны торлы формалық цилиндрге
Ризографтағы формалық материал – мастер-пленка
Ризограф цифрлы трафаретті ротоционды басу машинасы болып табылады. Трафареттік
Жазық торда форма дайындаумен бірге Эдисон балауызбен жабылған талшықты
Басу процесінің жылдамдығын және дәлдігін көтеру үшін электрөткізгіш жабылған
Екі қабатты лавсанды пленкалар сияқты форма, лазерлік қондырғымен күйдіру
Сосын басу формасын дайындау технологиясында, жұқа пленкалық қабат пен
Мастер-пленка ризографта әртүрлі көлемде, басылым форматына байланысты және аппараттың
Ризографтағы формалық материалға қойылатын талап қазіргі кездегі мастер-пленканы қолдану
Басу формасын дайындау уақыты, бірінші таңба дайындау сигнал
Басу формасының бояу сыйымдылығы тұрақты. Ризографияға арналған мастер-пленка 3
А) берік, бірақ ұсақ тесікті қабат қағаз түріндегі төсем
Б) адгезиялық қабат, қағаз төсемінің беткі қабатымен бекітілген;
В) жоғарғы, жұқа полимерлік қабат.
Мастер-пленка форма цилиндрінің торына тығыз жабысып, бүкіл беті бойынша,
Адгезиялық қабат пленкалы-полимерлі қабатпен қағаз негізін жеткілікті біріктіруі керек.
Пленкалық қабат термиялық әсерге анизотропты құрамына ие болу керек.
Қағаздың қабаты басылым формасы арқылы бояудың қағазға берілуін қамтамасыз
1.6.2 RYOBI басу машинасына басу формасын дайындау
Жазық басылым формаларын офсеттік басу әдіспен алуға болады. Жазық
Монометальдық офсеттік пластинаның негізі алюминий болып табылады. Формалық пластинадағы
Офсеттік басылым формаларының басылым элементтері гидрофобтық қасиетке ие, ал
Офсеттік басу формасының ашық және басылым элементтерінің беттері физика-химиялық
Басу формасын жасаудың ең негізгісі, алғашқы операциясы формалық пластинаға
Түрлі-түсті бейнелер алу үшін әр бояуға басу формасын жеке-жеке
Көшірмелік рамада сәуле әсері тиген офсеттік форманы міндетті түрде
Басу формасын дайындаудағы технологиялық процестің негізі етіп монометалдық формаларды,
Сәуле әсері тигізілген формалық пластинаны өңдеу (айқындау, шаю,
Басу формасына қойылатын талаптар төмендегідей:
Басу формасының форматы басу машинасының техникалық сипаттамасына лайық болуы
Формадағы бейне макетке сәйкес болуы керек;
Формада ешқандай механикалық бүлінулер болмау керек, тырналып немесе сырылып
Формада крестер, белгілер болуы керек, олар басу процесінде бояуларды
Формадағы ашық элементтерінде көшірмелік қабат толығымен кетуі тиіс;
Егер басу формасын қайталап қолдану керек болған жағдайда, таралым
AGFA AVANTRA 25E фототерілім автоматы
Басылымды дайындаудың маңызды кезеңі растрланған плекаларды алу және түске
Көптеген типографиялар ассоритиментін журналдар, кітапшалар, жарнамалық буклеттер және т.б.
AGFANTRA 25 E моделі SELECSET AVANTRA фототерілім автоматтарының ішіндегі
INTELLITRACK негізінде құрылған бұл құрылғысын орналастыру механизмі.
OPTISPOT, OPTIFOCUS және FLEX MEDIA механизмдерін қолданады, материал беру
Растрдың максимум линиятурасы 2001 ірі ден кем емес,
Екі беретін касетаны қолдану мүмкіндігі бар, ол кассетаны ауыстырмай
Параметрі
AGFA AVANTRA 25E
Максимум форматы, мм 457 х 635
Максимум басу ауданы, мм 449 х 635
Сәулелену көзі, нм VRL, 650
Ажырату қабілеттілігі, DPI 2400
Дақтың өлшемі, мкм 15 және 20
Қайталануы, мкм +/- 5
Максимум миниатурасы, IPI 200
RIP
Taipan – winNT
Viper – Power Mac
Растрлау технологиясы PostScript Level 3,
Agfa Balanced, Standard PostScript RT, Agfa Cristal Raster
Қабылданған форматы, мм 305 – 457
Фотоматериалдың қалыңдығы, мм 0,1 – 0,2
Габариті (Ұ х Е. Б), мм 600 х 930
Салмағы, кг 180
1.6.3 Монтаждау столы
Фотоформалар монтажын төменнен сәуленетін "TCL" монтаждық столында жүргізеді. Монтажда
Монтаждау столын "TCL", "Marchetti" фирмасы шығарған. Оның сенімділігі жоғары.
1.6.4 Көшіру рамасы
Көшіру рамасы Sack орташа форматты басу өндірісінде пленка арқылы
Ол қорғаушы темір экранмен толығымен жабылған темір корпустан тұрады.
Формалық пластиналарды және дайын формаларды сақтауға арналған тартпалары бар.
Антистатистикалық резеңке төсем, жоғары сапалы вакуумды лампа, екі кезеңдегі
Көшіру лампасы – темір галогенді, лампа 1500-6000 Вт, қорғаушы
- кесте. Sack көшіру рамасының техникалық сипаттамасы
Параметрі 119
Жұмыстың өлшемі, мм 850 х 650
Лампа, ватт 1500
Габариті (Ұ х Е х Б), мм 1200 х
Жұмыстың биктігі, мм 880
Салмағы, кг 330
1.6.5 Офсеттік пластиналарды айқындауға арналған процессор
Көшірме рамада сәуле әсері тиген офсеттік пластинаны міндетті түрде
Цифрлы панель құралы жұмыстың жылдамдығын, айқындаушы ерітіндіні ауыстыруды және
Параметрі ДG 66 E/G
Айқындаудың температурасы, ºС 18 - 40
Кептіру температурасы, ºС 30 – 60
Айқындау уақыты, сек 10 – 60
Өнімділігі, см/мин 40 – 150
Өңделетін материал Позитивтік және негативтік офсеттік пластиналар
Материалдың ені, см 10 – 66
Материалдың минимум ұзындығы, мм 330
Материал қалыңдығы, мм 0,1 – 0,4
Айқындау шан сыйымдылығы, л 18 – 24
Электр қорегі, В, Гц, А 230, 50/60, 12
Қолданатын қуаты, Вт 2200
Реактивсіз салмағы, кг 125
Габариті, см 105 х 110 х 232
- кесте. Danagraf айқындау процессорына техникалық сипаттама
Ризографты жұмысқа дайындау және негізгі операциялар
корректуралау, Бастапқы түпнұсқа ретінде толығымен дайындалған бетті беттеу, лазерлік
Беттерді дұрыс орналастыру екі жақын (көршілес) беттерге коллондцифр қосумен
1 сурет Түпнұсқа-макет беттерді орналастыру схемасы
Сыммен тігілген өнімдерді дайындаудың технологиялық схемасы
Мұқабалар мен негізгі текстер басылған парақтарды кесу
Жеке парақтарды іріктеп блокқа жинақтау
(
Бір бүгіп бүктемелеу
(
Кигізіп сыммен тігу
(
‡ш жағынан кесу
(
Дайын өнімдердің сапасын бақылау
(
Дайын өнімдерді бумалау
Тігусіз желіммен бекітілген өнімдерді дайындауының техникалық схемасы
Негізгі мәтін басылған парақтарды кесу
Жеке парақтарды іріктеп блоққа жинақтау
Кітап блогының түбін желімдеу
Блокқа мұқаба кигізу
М
М
М
мұқаба басылған парақтарды кесу
мұқаба басылған парақтарды кесу
Кітап блогының түбіне торшанирлеу
Кітап блогының түбін қысу
Престеу
‡ш жағынан кесу
Дайын өнімдердің сапасын бақылау
Дайын өнімдерді бумалау
Басы және түбі бойынша тегістеу
Ризографта басылым басудың кешенді технологиялық схемасы
Репродукциялық түпнұсқа-макет
Ризографта басу: сканерлеу, басу формасын дайындау, негізгі мәтін мен
Басылған өнімдердің сапасын бақылау
Басылған мұқаба парақтарын кесу
Негізгі мәтін басылған парақтарды кесу
Формат А4
Формат А5
Жеке парақтарды іріктеп жинақтау
Жеке парақтарды іріктеп жинақтау
Сыммен внакидку тігу
Тігусіз желіммен блокты бекіту, мұқаба кигізу
Бір бүгіп бүктемелеу
ұш жағынан кесу
Дайын өнімдердің сапасын бақылау
Дайын өнімдерді бумалау
- сурет Ризографта басылым басудың кешенді технологиялық схемасы
Ризографта басылым басудың технологиялық схемасы
Ризографты басуға дайындау
Репродукциялық түпнұсқа – макет
Беру лоткасын дайындау және қағазбен жүктеу
Түпнұсқа-макеттің сапасын бақылау
Қабылдау поддонын дайындау
Керекті технологиялық операциялар.
Түпнұсқа-макетті орналастыру, сканерлеу режимін таңдау, масштабын қою, көшірме санын,
Алдын-ала бақылау басу таңбасын алу
Сәйкестендіру
Негізгі мәтінді мен мұқабалар таралымын басу
Басылған өнім сапасын бақылау
Кітапшалау процестер бөлімін жобалау
Технологиялық процестің схемасын тандағанда басылымның технологиялық көрсеткіштерін қолданылу жиілігін
Басылымның қызмет ету мерзімі және қолдану тиімділігі басылымның құрылымын
Технологиялық процестің схемасын таңдауда блок қалыңдығын анықтау маңызды фактор
Өндіріс ұйымының түрін таңдау, негізінен орташа көлемдегі таралымына және
1.7.1 Терможелім аппараты
Марing Co Fastbind маркалы терможелім аппараты өнімдерді тігусіз бекітуге
- кесте Терможелім аппаратының техникалық сипаттамасы
Параметрі Кв 60
Түптеудің максимум ұзындығы, мм 420
Түптеудің максимум қалыңдығы, мм 60
Қыздыру уақыты, мин 25
Сервизі Stand by, автоматты қысу
Өнімділігі, дана/сағ 150 – 200
Габариті, (Ұ х Е х Б), мм 1000х725х594
Салмағы, кг 120
Терможелім аппаратымен блок түптеуді арнайы оқытусыз-ақ үйреніп жұмыс жасауға
1.7.2 Іріктеп жинақтап, тігіп, бүктемелейтін аппарат
ДВМ-70 А3 және А4 форматтағы кітапшалардың түбін бекітуге арналған
ДВМ-70 кітапшалау аппараты, парақтарды жинақтау сызығында да автономды жұмыс
ДВМ-70 құрылығысы талабы жоғары клиенттің де талабын қанағаттандырады және
Осы парақ өнімдерінннн бет бойынша жинақтап, сыммен тігіп бүктемелейтін
- кесте ДВМ-70 кітапшалау аппаратына техникалық сипаттама
Параметрі ДВМ-70
Кітапшалаудың қағаз форматы А5-тен А3-ке дейін
Кітапшалаудағы максимум парақтар саны 25
Өнімділік, блок/ сағатына 1500
Габариті (Ұ х Е х Б), мм 500 х
Салмағы, кг 15
1.7.3 Бір пышақты кесу машинасы
Өнім басар алдында қағаздарды немесе материалдарды керекті өлшемі бойынша
Perfecta 62 бір пышақты кесу машинасы кесу ені бойынша
Perfecta 62–бірінші дәрежедегі, қазіргі заманға сай компьютер көмегімен басқарылатын,
Материалдарды дәл және тура кесу - Perfecta 62
- кесте Perfecta 62 кесу машинасының техникалық сипаттамасы
Параметрі Perfecta 62
Кесу ені, мм 620
Кесу саны, 1/мин 33
Стопа биіктігі, мм 95
Минимальды бет қалдығы, мм 18
Кесу күші, кН 3-24
Негізгі түзету қуаты, кВт 2,8
1000
Салмағы, кг
Алатын ауданы, мм 1821 х 1320
1.8 Материалдар шығынын есептеу
1.8.1 Журналға кететін сымның шығынын есептеу
Сымның шығынын есептеу
Атау саны, Н-2 форматы 60 х 84 1/8
Көлемі, V-8 баспа табақ
Қағаз салмағы, m- 80 г/м²
Таралымы, Т-5000 дана
Мұқаба қағазының салмағы, m- 140 г/м²
Қалыңдығы 170 мкм
Мерзімділігі, В-52
Басылымның қанша беттен тұратынын анықтаймыз
8 х 8 = 64
64 беттік
Таралым қағазымен, мұқаба қағазының қалыңдығын анықтаймыз
170 мкм ( 0,17 мм
Блок қалыңдығын анықтаймыз
64/2 = 32 парақ қағаз
Т = (32 х 0,1) + (2 х
Блок тігуге кететін сымның диаметрі 0,7 мм
Бір сымның спинка ұзындығы 17 мм-ге тең болады, себебі
4мм ( 3,54мм = 17мм
Бір қапсырмаға кететін дайындық өлшемін анықтаймыз
Пск = Сск + 2 (6+Т)
Пск = 17 + 2 (6 +3,54) =
Блоктың кесілгеннен кейінгі биіктігі 290 мм. Қапсырма саны-2
Бір блокқа кететін сымның шығынын табамыз
36,08 х 2 = 72,16 мм бұл бір
Барлық таралымды тігуге кететін сымның шығынын анықтаймыз 72,16мм
0,07216 х 5 000 = 360,8м
Бір жылға журнал үшін Н х В х 360,8
1.8.2 Әдістемелік оқу құралын кететін терможелім
Атау саны, Н-2
Форматы 60 х 84 1/16
Көлемі, V- 6 баспа табақ
Қағаз салмағы, m- 70 г/м²
Таралымы, Т- 2000 дана
Мұқаба қағазының салмағы, m - 120 г/м²
Қалыңдығы 150 мкм
1. Басылымның қанша беттен тұратынын анықтаймыз
16 х 6 = 96
96 беттік
2. Таралым қағазымен, мұқаба қағазының қалыңдығын
150 мкм ( 0,15 мм
3. Блок қалыңдығын анықтаймыз
96/2 = 48 парақ қағаз
Тб = (48 х 0,1) + (2 х
4. Блок тігуге кететін сымның диаметрі 0,7 мм
5. Бір сымның қырлық ұзындығы 14 мм-ге тең болады,
4мм ( 5,1мм = 14мм
6. Бір қапсырма кететін дайындық өлшемін анықтаймыз
Пск = 14 + 2 (6+5,1) = 36,2
7. Қапсырма саны –2
8. 36,2 х 2 = 72,4 мм
9. Барлық таралымды тігуге кететін сымның шығынын анықтаймыз
0,0724 х 2 000 = 144,8м
Әдістемелік оқу құралы үшін бір жылға 144,8 х
1.8.3 Әдістемелік оқу құралына кететін сымның шығыны
Атау саны, Н-120
Форматы 60 х 84 /16
Көлемі, V- 5 баспа табақ
Қағаз салмағы, m- 80 г/м²
Таралымы, Т- 3000 дана
Қалыңдығы 100 мкм
1. Басылымның кесілмей тұрғандағы өлшемін табамыз
60:4 х 84:4 150 х
2. Басылымның қанша беттен тұратынын анықтаймыз
16 х 5 = 80
80 беттік
3. Блок қалыңдығын анықтаймыз
80/2 = 40 парақ қағаз
100 мкм = 0,1мм
Тб = 40 х 0,1 = 4 мм
4. Таралымдағы барлық блоктар түбінің ауданын табамыз
4мм = 0,004м
0,004 х 0,210 х 3 000 = 2,52
5. 3 м х 800гр = 2400
Әдістемелік оқу құралына 288 кг терможелім
1.8.4 Қағазды есептеу
Журнал
Мерзімділігі, В-52
Атау саны, Н- 2
Форматы 60 х 84 /8
Қағаз салмағы, m- 80 г/м²
Таралымы, Т- 5000 дана
Көлемі, V- 8 баспа табақ, 4 қағаз парақ
(60х84/10000) х Т х 4қп х 80г =
Журнал үшін жылына 83 т 865 кг 6г қағаз
Әдістемелік оқу құралы
Атау саны, Н- 100
Форматы 60 х 84 /16
Қағаз салмағы, m - 70 г/м²
Таралымы, Т- 2000 дана
Көлемі, V- 6 баспа табақ, 3 қағаз парақ
Атау саны, Н – 100
Таралымы, Т-2000 дана
Форматы 60х84
Қағаз салмағы, m – 120
(60х84/10000) х 2 х 3 х 70г =
Мұқабаға (60х84/10000) х 2 х 100 х 120
Әдістемелік оқу құралы
Атау саны, Н- 120
Форматы 60 х 84 /16
Қағаз салмағы, m- 80 г/м²
Таралымы, Т- 3000 дана
Көлемі, V- 5 баспа табақ, 2,5 қағаз парақ
Н – 100
Форматы 60 х 84
Таралымы, Т- 3000 дана
Қағаз салмағы, m - 140 г/м²
(60х84/10000) х 3 х 2,5 х 80г =
Жылына 36т 288кг
(60х84/10000) х 3 х 120 х 140г =
Мұқабаға 25т 402 кг қажет
Бояуды есептеу
Журнал
Атау саны, Н- 2
Мерзімділігі, в-52
Таралымы, Т- 5000 дана
Көлемі, V- 8 баспа табақ
Орташа бояулылығы, п = 4
g = 0,0063 х 0,0093 = 0,0075
Qкр = V х n х T х g
Жылына 1200 х Н х в = 1200 х
Әдістемелік оқу құралы
Атау саны, Н- 100
Таралымы, Т- 2000 дана
Көлемі, V- 6 баспа табақ
Орташа бояулылығы, п = 1
g = 0,0080
Qкр = 6 х 1 х 2000 х 0,0080
Жылына 96 х 100 = 9600 бояу қажет
Әдістемелік оқу құралы
Атау саны, Н- 120
Таралымы, Т- 3000 дана
Көлемі, V- 5 баспа табақ
Орташа бояулылығы, п = 1
g = 0,0065
Qкр = 5 х 1 х 3000 х 0,0065
Жылына 97,5 х 120 = 11700
1.9 Сапаны бақылау
Өнімдердің сапасын бақылау – бұл белгілі бір керекті өнімдердің
Технологиялық бақылаудың басты міндеті - өндіріс процесіндегі ақауларды жою
Бақылау қызметіндегі жұмысшы, өндірістің жағдайын нақты есепке алып, операциялар
Полиграфиялық дайындалған өнімнің сапасына өндірістегі әр бір жұмысшы –
Тапсырыс берушіге дайын өнімдерді берер алдында сапасын бағалайды. Бағалауға
Технологиялық процесс дұрыс жүруі үшін және басу жабдықтары
Денситаметр дегеніміз – түстің оптикалық тығыздығын және жарық мөлшерлерін
Спектрофотометрді басу цехында, кез-келген жұмыс жағдайында қолдануға болады. Олар
1.10 Көмекші-өндірістік цехтар және өндіріс қызметі
Өндірісті қағазбен, бояумен және басқа материалдармен қамтамасыз ету үшін
Қағаздар мен материалдардың жақсы сақталуы өндіріс процестеріне, өнімнің сапалылығына
Операциялық қойма бұл қағаздарды уақытша сақтау қоймасы болып табылады.
Материалдар қоймасы. Өндірістік кәсіпорынның материалдар қоймасы универсалды болады.
Жанар-жағар май қоймасы – отқа қауіпті заттарды бөлек
Дайын өнімдер қоймасы. Бұнда кітапшалау цехынан шыққан дайын өнімдерді
Дайын өнімдер қоймасында буып – түйілген баспа өнімдерін жинап,
Көмекші - өндірістік бөліміне және жобаланған кәсіп-орын қызметінің біріне
Жобаланған өндірістік лабораторияда өндіріске келіп түскен негізгі материалдардың технологиялық
Өндірісті басқару аппараты
Өндірісті жобалаудың негізгі функциясын басқаруға бақылау, реттеу және есептеулер
Жұмыстың нәтижесін іс жүзінде алдын-ала жобалау үшін және алдыға
Кәсіпорынды жалпы басқаруды директор жүзеге асырады. Директордың міндетіне кәсіпорындағы
Өндірістегі техникалық топты басқаруды басты инженер-технолог орындайды. Ол өндірісті
Көмекші топты директордың орынбасары басқарады. Көмекші топ – қойманы
Негізгі бухгалтер дұрыс есептеумен қамтамасыз етеді, меншікті кәсіпорынның сақталуын
Бөлімшенің технологы жобаланған технологиялық процестің ауытқудан сақталуына жауап береді.
Бөлімшенің мастері – бөлімдегі еңбекті және өндірісті тікелей ұйымдастыратын
ЕҢБЕКТІ ҚОРҒАУ БӨЛІМІ
2.1 Еңбекті қорғаудағы ұйымдастыру шаралары
Еңбекті қорғау дегеніміз, тиісті заң және басқада қалыптылық актілердің
Бұл тарауда өндірістік процесті таңдау үшін еңбекті қорғау бойынша
Кәсіпорындағы еңбекті қорғау жөніндегі заңдар мен басқа да қалыптық
Кәсіподақтардың өкілдері өндірістегі жазатайым жағдайларды тексеруге қатысады, еңбекті қорғау
Кәсіпорын әкімшілігі тиісті қалыптық актілермен, белгіленген тәртіппен барлық қызметкерлердің,
Олардың төмендегідей түрлері белгіленген:
кіріспе нұсқау беру;
алғашқы нұсқау беру;
қайталанған нұсқау беру;
жоспардан тыс нұсқау беру;
күнделікті нұсқау;
курстық оқу;
арнаулы курстық оқу.
Жұмысшылар жұмысқа кірер алдында медициналық тексеруден өтеді.
2.1.1 Еңбекті қорғау
Мемлекеттік міндеттемелердің ең маңыздысы – еңбекшілердің денсаулықтарының жақсаруын, жеңілденуін
Полиграфия өнеркәсібіне ғылыми техниканың жаңа техника ретінде енуі, өндірісті
2.2 Еңбек қорғаудағы қауіпсіздік шаралары
Технологиялық процестерді және көмекші жұмыстарды атқарғанда өндіріс қауіп қатерлері
Өндірістегі қауіпті фактор дегеніміз ол белгілі бір жағдайларда
Өндірістегі кездейсоқ бақытсыз жағдай – бұл өндірістегі қауіпті фактор
Өндірістік жарақат бұл жұмысшының өндірісте еңбек қауіпсіздігінің талаптарын сақтамағандықтан
Өндірістік зақымдану - өндіріс зақымдарын сипаттайтын өндіріс жиынтығы кейде
Көптеген өндірістегі қауіптер мен зиян келтіруші заттар адамның сезім
Бейнені басу формаларын дайындау цехында жазық офсетті басу формасын
Басу цехында зиянды заттардың буы және шаңы пайда болады,
Кітапшалау бөлімшесінде журналдарды және әдістемелік оқу құралдарының түбін сыммен
2.2.1 Қорғаныс шараларын талдау
Өндіріс жарақаттарының талдауларының көрсеткіштеріне қарсы техникалық және ұйымдастыру шаралары
Техникалық шараларға өндірістің тазалығын сақтау және техникалық
Жұмысшыларға зиянды өндіріс факторларын болдырмайтын өндірістік тазалық сақтау шаралары:
2.2.2 Электр қауіптілігі
Электр тогының басқа зиянды өндірістік факторларының қауіптілігінен күштірек. Өйткені
Жобаланған кәсіпорын жабдықтарының барлығы электр көмегімен жұмыс істейді:
Электр қауіптілігі электр қондырғы конструкциясымен, техникалық жолдармен, қорғаныс
Еңбек қорғаудағы өндірістік тазалық шаралары
Өндірістік тазалық дегеніміз – ол жұмыскерлерді зиянды факторлар –
Еңбек саласындағы тазалықты сақтау, оның атқаратын міндеті;
өндіріс-қоршаған ортаның ара қатынастық жағдайлар:
а) дене жылулығының алмасуын сақтау;
ә) ауа қатынастарының алмасуын сақтау.
зиянды, улы, шаң тозаңның адам организміне әсері және оны
адамның жекелей пайдаланатын дене құрылысын сақтаудағы киім-кешектер және оны
2.3.1 Микроклиматтық жағдайлар
Микроклимат адам организіміне температура, ылғалдылық және ауа қозғалысының жылдамдық
Өндіріс орындарында микроклимат жұмыс зонсында байқалады. Микроклиматты жағдайдың ыңғайлығын
Айнала температурасының тазалық сақтау нормаларымен анықтайды. Өндіріс үйлердің түрлеріне
Өндірісте жұмыс орындарының ыңғайлы климаты болуы үшін мөлшерленген көлемдермен
2.3.2 Жарық
Полиграфиялық өнеркәсіпте өндіріс ғимараты мен орындарында ұтымды жарықтың болуы
Өндіріс жарық көзіне байланысты: табиғи, күн сәулесі мен күндізгі
Барлық жайға жалпы жүйе немесе аралас жарық жобаланған. Жұмыс
Жасанды жарық люмениециентті күндізгі жарық шамы.
Төбе мен жұмыс беткейінің белгіленуі
Н ( 6 – 0,9 – 0,8 ( 4,3
Төбеден шамға дейін
h ( 0,25 х Н ( 0,25 х
Жарықтану беткейінің шамның іліну биіктігі
Н ( Н - h ( 4,3 –
Шамның ілінуінің еденге дейінгі биіктігі
Н ( Н + h ( 3,22 +
Шам қатарларының ара қашықтығы
L ( 1,4Н ( 1,4 х 3,22 (
Шамдар саны
N ( 540/4,51² ( 26,5
26,5 х 2 ( 53
26,5 / 2 ( 13 және 26,5 / 4
Бұл шамдар төбеде бір-біріне параллель орналастырылады.
2.3.3 Желдеткіш есебі
Басылым өндірісінде басу цехында жалпы ауыстырғыш желдеткіші пайдаланады.
У ( ‡ х п
У – сағатына қажетті ауа саны ; П –
‡ - өндіріс үй көлемі, м³
У ( 2268 х 0,002 ( 4,5 м³/сағ.
2.3.4 Жерге қосылған қорғанысының есебі.
Аудан пішініне бір-бірден орналасқан пішінді жерге қосу құрылғысы пайдаланады.
L = 3м , d = 0,1м
R¹ = P/2ПL (Ln x 2L/d +1/2 Ln
L – құбыр ұзындығы; D – құбыр
T – жердің бетінен құбыр ортасына дейінгі ара-қашықтық, м;
R¹- тігінен жерге қосу, P – 300 Ом х
R¹ = 300 / 2 х 3,3 х 3
2.4 Еңбек қорғаудағы өртке қарсы шаралары
Тұрмыстық бөлмелерді пайдаланушылар өндірісі зиянды бөлмелер арқылы өтпеуі керек.
Полиграфиялық кәсіпорындарда өндіріс процестеріне жанғыш қатты материалдар қолданады:
Кәсіпорын маңайындағы өрттің жайылмауы ғимараттардың дұрыс орналасуының үлкен
Жобаланған өндірістің басылым цехының өрт сөндіргіш санын анықтайық.
N өрт = 540 м²/ 200 = 3 өрт
2.5 Айналаны қоршаған ортаны қорғауға арналған шаралар
Полиграфиялық кәсіпорынның айналаны қоршаған ортаның табиғатқа тигізетін зиянды әсерін
Полиграфиялық кәсіпорынның тазалық сақтау гигиенасының және маңайының жайлы,
Өндірістік кәсіпорынмен тұрғын үй арасында өндірістік зиянды заттардың әсерінен
Кәсіпорын пайдаланған ағынды суының құрамында лас заттар болады, сондай-ақ
Ағынды суды тазартудың әртүрлі әдістері қолданылады. Әр салалық ағынды
3 ЭКОНОМИКАЛЫҚ БӨЛІМІ
3.1 Жалпы жағдай
Өндіріс процестерін ұйымдастыру әдістері
Қандай да бір керекті зат болсын оның өндірілуі, сол
Өндірісті ұйымдастырғанда, қажетті өндіріс үйлерін, шығаратын өнімнің ерекшелігіне
Өндірісте өнімді шығаратын неігзігі жабдықтар өз талаптарымен қанағаттандырылуы керек.
Менеджмент және басқару мәселелері
Енді осы кәсіпорынның жұмысшыларының, қызметкерлерінің еңбектерін, адамдардың өздерін
Менеджмент осы ғылыми обьектілерін, кәсіпорынды ұйымдастыру және басқару кезінде
Менеджменттің мақсаты жұмыс тиімділігін көтеріп, ұйымдарды басқару әдістерінің жиынтығы
Өнімнің жасалып шығарылуын және жобалануын басқару;
Әзірлеуге кететін шығындарды оптималдау мақсатымен технологиялық процесті таңдау, техниканы
Шикізаттарды, материалдарды және жартылай фабрикаттарды сатып алу процесін басқару;
Қоймадағы қорларды басқару;
Сапаны бақылау.
Жұмыс тәртібі: жылғы жұмыс уақыт қоры, ауысымдардың саны.
Ұйымдастыру жұмысы – бұл еңбек пен түрлі ресурстарды
Инженерлік дайындау жұмыстары
Кәсіпорында директордың бірінші орынбасары - бас инженер. Ол
Өнімнің түрлеріне және көлеміне қарай инженерді дайындау көлемі қажет
а) ғылыми-техникалық дайындау;
ә) конструкциялық дайындау;
б) технологиялық дайындау.
Ғылыми техникалық деп – бұл ғылыми шығарманы негіз етіп
Қазақстан конструкциялық дайындау – меншіктің және бұйымның нақты сызбаларын,
Технологиялық дайындау – бұл конструкторлық сызбалар арқылы технологиялық процесс
Бақылау әдістері
Бақылау дегеніміз - ұйым өз мақсаттарына жетуін қамтамасыз ететін
Техникалық бақылау – бұйымды жасағанда әр сатыдағы сапаны және
бақылауға барлық тетіктердің тобы, барлық жұмыстар жату керек;
бақылау әдістері өндіріс процесстеріне сәйкес болу керек;
әр бір бақылау жұмыскерлердің міндеті анық бекітілген болуы керек;
ақау болған жағдайда жауапты адамдарға айып салу керек.
Қазіргі техникалық бақылау: компьютерлік дисплейде немесе жалпы панельде көрсетіледі.
Еңбекті ұйымдастыру шаралары
Өндірістегі жұмысшылардың еңбегін ұйымдастыру қажетті:
жұмыскерлердің әр тобын оптималды бекіту;
жұмыскерлерді өндіріс процесстеріне үйрету;
олардың жұмыс орнын, міндетін тағайындау;
жұмыс орнын қауіпсіз және ыңғайлы ұйымдастыру;
еңбектерін ереже бойынша талап ету және жалақыны төлеу.
Енді кәсіпорынға қызмет етуші шаруашылықты қарастырамыз.
Энергия және басқа инженерлік қамтылу мәселелері
Энергия шаруашылығы кәсіпорынды үздіксіз қамтамасыз етуі тиіс. Осы шаруашылық
Кәсіпорындар электрэнергия үшін төлегенде, қойылған қуат үшін (КВ) және
Мамандыру және кооперациялар деңгейлері
Кәсіпорынның тиімділігін және еңбек өнімділігін көтеру үшін ұйымдастыру шаралары
Маркетинг, ұйымдастыру мәселелері
Маркетинг нарықпен жұмыс істейді, яғни шикізаттарды арзан алу, дайын
Маркетингтің негізгі принциптері:
алушыны қадірлеу;
алушының талабын, ниетін орындау;
Өнімдерді тек қана қажетті сапамен шығару.
Зат немесе қызмет жасау алдында, оларды сату мәселелерін ойластыру
3.2 Экономикалық есептер
3.2.1 Күрделі (бір реттік) шығындар
Бұл шығындарға жататындар: жобалау, өндірістік құрылыстар, жабдықтарды сатып алу,
А. Кәсіпорынның шын жобаны жасау үшін үлестірімдер. Мұнда
Қажетті жалақы
Жобалаушы маман Ссаны Айлық жалақы, мың тг Істейтін уақыт,
Инженер 1 25 2 50 4,1
Технолог 1 30 2 60 5
Құрылысшы 3 15 1 45 3,7
Эконо
мист 1 25 2 50 4,1
Барлығы 6
205 16,9
Жалпы Жж = 222 мың
Әлеуметтік салық – 21 % барлық жалақы қорынан (жзк)
222 x 0,1 = 22 мың тг
(222 – 22) x 0,21 % = 42
Жобаға босқа кеткен үлестірімдер ( шамамен 5 %
222 x 0,05 = 11 мың тг
Жобаның жалпы үлестірім (шығындары ) 1-5 баптардың қорытындысы
222 + 20 + 12 = 254 мың
Б) Ауданды есептеу
Өндіріс үйді сатып алу үшін кететін шығындар. Өндіріс алып
S = 450 м² x 25 000 = 11
В) Қажетті жабдықты сатып алу
Жабдық Маркасы Са-
Ны Біреуінің бағасы, мың тг Барлығының бағасы, мың тг
Теруге арналған компьютер ELITE AMD DURON 1110 128
Бейнені өңдеуге арналған компьютер ELITE AMD DURON 1110
Беттеуге арналған компьютер ELITE AMD DURON 1110 128
Сканер POWER LOOK 1100 1 70 70
Принтер PHASER 750 2 143 143
Компьютерге арналған үстел
6 4 24
Шкаф
1 7 7
Фототерілім автоматы AGFA AYANTRA 25E 1 2500 2500
Айқындау процессоры
1 60 60
Көшіру рамасы Sack 1 625 625
Монтаждық үстел TLC Marchetti 1 18 18
Раковина
1 3 3
Барлығы
3740
Басу цехы
Басу машинасы RISO RP 3100 1 1200 1200
Басу машинасы RUOBI 520 1 8300 8300
Поддон
3 2 6
‡стел
2 3 6
Шкаф
1 4 4
Раковина
1 3 3
Барлығы
9519
Басудан кейінгі процестер цехы
Бір пышақты кесу машинасы Perfecta 62 1 950 950
Терможелім аппараты Maping Co Fastbind kB 60 1 1100
Сыммен тігіп бекіту аппараты ДВМ – 70 1 1950
Парақ жинақтау аппараты
1 800 800
Пресстеу аппараты БПК – 7 1 10 10
Поддон
2 2 4
‡стел
2 3 6
Шкаф
1 4 4
Барлығы
4824
Лаборатория
Денситоментр
1 20 20
Спектрометр
1 22 22
Шкаф
1 4 4
‡стел
1 3 3
Раковина
1 3 3
Барлығы
52 52
Барлық жалпы бағасы
18 135
Г) Жабдықты орналастыру
Монтаждық жұмысқа қатысатын адамның саны, олардың мамандығы, жұмыс мерзімі
Жабдықты орналастырушы маман Саны Айлық жалақы, мың тг Істейтін
Инженер 1 25 1 25 2,1
Наладчик 1 30 1 30 2,5
Электрик 1 15 1 15 1,2
Бригада 3 10 1 30 3,4
Барлығы 6
100 9,2
Жалпы 109 мың тг
Әлеуметтік салық (2,1 % барлық жалақы қорынан алынған ЖЗҚ)
109 x 0,1 = 11 мың тг
(109 – 11) x 0,21 = 20 мың тг
Монтажға қажет материалдар (сым, құбырлар, кабельдер, бақылау өлшеу
109 x 0,05 = 6 мың тг
Монтаждық жұмыстар үшін жалпы үлестірімдер
109 + 6 = 115 мың
Реттеуге қатысатын жұмысшы
лар Саны Айлық жалақы, мың тг Реттеуге кететін уақыт,
Инженер –механик 1 30 1 30 2,5
Инженер – электрик 1 15 1 15 1,25
Инженер – наладчик 1 15 1 15 1,25
Бригада 3 10 1 30 2,5
Барлығы 7
90 7,5
Жалпы, 98 мың тг
2) Әлеуметтік салық (2,1 % барлық жалақы қорынан
98 x 0,1 = 9,8 мың тг
(98 – 9,8) x 0,21 = 18 мың тг
3) 98 + 5 = 103 мың тг
Е) Бір реттік жалпы үлестірім – күрделі шығындар
254 + 11250 + 18135 + 115 + 103
Күрделі шығындарды төлеу үшін банктен 5 жылға 15 %
3.2.2 Ағынды үлестірімдер (айлық шығындар)
1. Жобаланған бұйымды жасау үшін шикізатқа, материалдарға, жартылай жасандыларға
Шикізат жартылай жасандылар Өлшем бірлігі Баға, мың тг Айлық
Форма Дана 0,3 277 83
Мастер - пленка Дана 0,02 400 8
Мастер – пленка Дана 0,02 600 12
Термо – пленка Дана 0,02 1000 20
Офсеттік қағаз 80г/м² Тн 120 3 360
Борланған қағаз 80г/м² Тн 142
994
Офсеттік қағаз 70г/м² Тн 100 2 200
Ксероксті ақ қағаз 140г/м² Тн 180 1 360
Қағаз 120г/м² Тн 160 1 160
Офсеттік бояу Кг 0,53 11 6
Бояу RISO Кг 3 2 6
Сым М 0,05 4334 217
Терможелім Кг 0,13 24 3
Барлығы
2429
Қорытындыдан 16 % қосылған құн салығын есептейді
2429 x 0,16 = 388,6 мың тг
Материалдарға кететін жалпы шығын
2429 + 388,6 = 2817,6 мың тг =
1 Айлық жалақы
Маман жұмысшы саны Бір адамның айлық жалақысы, мың тг
Өндірісті басқару аппараты
Директор 1 35 35 14
Бас бухгалтер 1 25 25 10
Инженер – технолог 1 25 25 10
Менеджер 1 25 25 10
Барлығы 4 110 110 44
Негізгі жұмысшылар
Текст теруші 3 21 63 25
Дизайнер 1 23 23 9
Беттеуші 2 22 44 17
Монтаж жасаушы 1 19 19 8
Форма жасаушы 1 20 20 8
Баспагер 2 31 62 25
Кесуші 1 19 19 7
Тігусіз желімдеп бекітуші 1 20 20 8
Сыммен тігіп бекітуші 1 21 21 8
Барлығы 13
291 115
Көмекші жұмысшылар
Көмекші жұмысшы 1 18 18 7
Лаборант 1 18 18 7
Барлығы 2 36 36 14
Кіші қызметкерлер
Тазалаушы 1 10 10 4
Қоймашы 1 11 11 5
Барлығы 2
21 9
Жалпы барлығы 4
458 182
Жалақы қорына адамдардың демалыс ақшасын қосу керек, оны 7-8
458 x 0,07 = 32 мың тг
Ауырған адамдарға төлем. Мұны 1,5 % төлем ақыдан
458 x 0,015 = 7 мың тг
Әлеуметтік салық (21 % айлық жалақыдан минус ЖЗК)
458 x 0,1 = 46 мың тг
(458 – 46) x 0,21 = 87 мың тг
Жабдықтың амортизациясы – 2 бетте
1474 / 12 = 222
Жабдықтың айлық амортизациясы 122 мың тг
Өндіріс үйлердің және инженерлік торлардың амортизациясы
S = 450 м² x 25 00 =
Амортизацияға 3% жылдық айналымдар
(11250 x 0,03) / 12 = 28 мың
Жабдық Саны Біреуінің бағасы, мың тг Барлығының бағасы,
Теруге арналған компьютер 3 40 120 12,5 15 1,25
Бейнені өңдеуге арналған компьютер 1 60 60 12,5 7,5
Беттеуге арналған компьютер 2 55 110 12,5 14 1,2
Сканер 1 70 70 12,5 9 0,75
Принтер 2 143 143 12,5 18 1,5
Компьютерге арналған үстел 6 4 24 8 2
Шкаф 1 7 7 8 0,5 0,04
Фото терілім автоматы 1 2500 2500 8 200 17
Айқындау процессор 1 60 60 8 5 0,4
Көшіру рамасы 1 625 625 8 50 4,1
Монтаждық үстел 1 18 18 8 1,5 0,1
Раковина 1 3 3 8 0,3 0,02
Басу машинасы RISO RP 3100 1 1200 1200 8
Басу машинасы RYОBI 520 1 8300 8300 8
Поддон 3 2 6 8 0,5 0,04
Шкаф 1 4 4 8 0,3 0,03
Үстел 2 3 6 8 0,5 0,04
Раковина 1 3 3 8 0,2 0,02
Бір пышақты кесу машинасы 1 950 950 8 76
Термо желім аппараты 1 1100 1100 8 88 7
Сыммен тігіп бекіту аппараты 1 1950 1950 8 156
Парак жинактау аппараты 1 800 800 8 64 5,3
Пресстеу аппараты 1 10 10 8 0,8 0,06
Поддон 2 2 4 8 0,3 0,03
Шкаф 1 4 4 8 0,3 0,03
Денситометр 1 20 20 8 1,6 0,14
Жабдыққа және амортизацияға шығындарды есептеу
Спектрометр 1 22 22 8 1,8 0,15
Шкаф 1 4 4 8 0,3 0,03
‡стел 1 3 3 8 0,2 0,02
Раковина 1 3 3 8 0,2 0,02
Барлық жалпы саны 1474 122
Электроэнергия шығындары
А) Жабдықтарға қажет энергияның шығыны
Жабдықтар
Саны Бір жабдықтың қуаты,
Бір айдағы жұмыс уақыт қоры. Электр
энергия бағасы,
мың тг Айлық шығын, мың тг
КВт біреуі
не Бар
лы
ғына
Теруге арналған компьютер 3 1,3 3,9 174 679
4,64 3,1 3,1
Бейнені өңдеуге арналған компьютер 1 1,2 1,2 174 209
4,64 0,9 0,9
Беттеуге арналған компьютер 2 1,15 2,3 174 400
4,64 1,8 2
Сканер 1 1,1 1,1 174 191 0,0046
4,64 0,8 0,9
Принтер 2 1,2 2,4 174 417 0,0046 1,9 2
Монтаждық стол 1 0,3 0,3 174 52 0,0046 0,2
Көшіру рамасы 1 1,5 1,5 174 261 0,0046 1,2
Айқындау процессоры 1 2,1 2,1 174 365 0,0046 1,69
Басу машинасы
RYOBI 520 1 8,0 8,0 174 1392 0,0046 6,45
Басу машинасы
RISO RP 3100 1 4,0 4,0 174 696 0,0046
Бір пышақты кесу машинасы 1 2,8 2,8 174 487
Терможелім аппараты 1 2,0 2,0 174 348 0,0046 1,6
Сыммен тігіп бекіту аппараты 1 4,5 4,5 174 783
Барлығы 1
36,1
Парақ жинақтау аппараты 1 1,5 1,5 174 261 0,0046
Фото терілім аппараты 1 2,1 2,1 174 366 0,0046
Айқындау процессоры 1 2,1 2,1 174 366 0,0046 1,7
Барлығы 1
34
Б) Электрожарық үшін жұмсалатын айлық шығындар
Ш = А x Э x У x
Ш = 450 x 0,025 x 200 x
мұндағы: А – жарықталатын аудан
Э – 1 шаршы метрге қажет электроэнергия
У – жарық жанатын уақыт
Б – электроэнергиянын багасы
9) Жылуға кететін айлық шығын мына формула арқылы есептелінеді:
Шж = V x Ш x 720 б;
Шж = 1890 x 30 x 720 x 0,0002
мұндағы: V - цехтың жалпы көлемі м³.
Цехтың биіктігі 4,2 м
Ш - 30 ккал – текше метрге сағатына кететін
10) Вентиляцияға кететін жылудың шығындары
Шв = V Ш У x Б
Шв = 1890 x 0,15 x 720 x 0,0002
‡ - өндірістегі цехтың жалпы көлемі, м;
Ш – 0,15 ккал – бір текше метрді желдету
У – желдету уақыты
Б – жылудың бағасы
11) Ыстық суға және буға кететін шығындар:
Шы = 21 x 25 x 30 x 112/1000
12) Суық суға және канализацияға кететін шығындар есебі
Шс = 21 x 25 x 50 x 9
Канализацияға Шк = 236тг
Барлығы Шж = 1764 + 236 + 236
13) Жөндеуге кететін айлық үлестірім. Жылғы мөлшері шамамен 1
18135 x 0, 01 = 181 мың тг
11250 x 0, 01 = 113 мың тг
181 + 113 = 294 мын тг
294 / 12 = 24 мын тг
14) Еңбекті қорғау үшін шығындар. 0,1% - Н-дан
29857 x 0,001 = 30 мың тг
15) Салықтар, салықтардың 1/12 бөлімі ағынды шығындарға кіреді.
Мүлік үшін салық 1 % негізгі қордың бағасынан бюджетке
29857 x 0,01 = 299 мың тг.
Жер салығы 29 тг/м². Жер ауданын бас жоспардан
S = 45 x 50 = 2250
Ж = 2250 x 29 = 65250 =
Ж = 299 + 65 = 364 мың
364/12 = 30 мың тг 1 айда төленеді.
16) Несие үшін төленетін проценттер. 10 % 5
29857 x 0,1 = 2986 /12 = 249 мың
17) Мүлікті сақтау үшін шығын 0,2 % негізгі қордан
29857 x 0,002 = 60 мың тг.
18) Қорытынды
2818 + 640 + 32 + 7 + 123
19) Есептелмеген шығындар. Жоғарғы қорытындыдан 10 % алады.
4125 x 0,1 = 412 мың тг
20) Қорытынды
4125 + 412 = 4537 мың тг
21) Қосымша шығындар. Бұл бапта әкімшілік – басқару аппаратына,
4537 x 0,2 = 907 мың тг
22) Барлық айлық ағынды шығындар
4537 + 907 = 5444 мың тг
23) Бір ұйымның өз құны
Ө = Ш/К
мұндағы: К – шығарылған бұйымның айлық көлемі
Ө = 5444 / 90000 =
24) Айлык айналма каржы Ш – амортизация
5444 х 0,8 = 4355
3.2.3 Баға
Жоғарыда есептелген өз құнға, рынок жағдайына қарап, 5- 100
Бф = Ө + П
Бф = 61 + 35 % = 82
Сол бағаға қосылған құнның салығын қосып, жалпы бағаны табады:
Бф = Бф + Ккс
Бж = 82 + 16 % = 95
Қазір қосылған құн салығы негізінде 16 %, сонда алынған
3.2.4 Келтірілген шығындар
Шк = Шө + 0,12 Н
Шө = 5444 x 12 = 65328
мұндағы: Шө - жылғы ағынды шығындар
Н – негізгі қор
65328 + 0,12 x 29857 = 68911 мың тг
Бұл шығындарды басқа варианттың немесе кәсіпорындағы шығындармен салыстыру керек.
3.2.5 Бұйымды сату есебінен жылғы кіріс
К = Бф x М
мұндағы: М- бұйымның бір жылда сатылған мөлшері.
К = 82 x 1080 = 88560 мың
3.2.6. Жылдық жалпы пайда есебі
Сол үшін жалпы кірістен ағынды шығындарды шегеру керек:
П = К – Шө
Мұндағы К - жылғы кіріс,
Шө - жылдық өз құны
П = 88560 – 65328 = 23232
3.2.7 Таза пайда
Жалпы пайдадан табыс салықты шегеру керек. Қазір заңды тұлғалардың
Ст = 0,3 x П
Ст = 0,3 х 23232 = 6969
Кәсіпорында қалатын таза пайда
Пт = П – Ст = 0,7 x
Пт =23232 – 6969 = 16263 мың
3.2.8 Тиімділік
А) Капиталдың тиімділігі
Тк = Пт / Н
Бұл көрсеткіш 0,12 ден жоғары болуы керек.
Тк =16263 / 29857 = 0,54
Б) Өз құнның тиімділігі
Тө = Пт / Шө
Тө =16263 / 65328 = 0,25
В) Өтеу мерзімі
Мө = Н / Пт
Өтеу мерзімін ережелік мерзімімен салыстыру керек / 8,3
Мө =29857 / 16263 = 1,8 жыл
Г) Қор қайтарым
Кк = Бф x М / Н
Кк = 82 x 1,8 /29857 =
Техника - экономикалық көрсеткіштер кестесі
Көрсеткіш Мәні
Өндіріс үйдің өлшемдері, м
биіктігі, м 30 x 15
4,2
Жалпы ауданы, м² 450
Жұмыс ауданы, м² 310
Жердің ауданы, м² 2250
Негізгі жабдықтың саны 20
Күрделі қаржы, млн тг 30
Олардың арасындағы жабдыққа күрделі қаржы, млн тг 18
Айлық айналма қаржы, млн тг 4,4
Жылғы өнімнің көлемі, млн дана 1,08
Жұмыскердердің жалпы саны 21
Негізгі жұмысшылар саны 15
Бір адамның жылғы еңбек өнімділігі 261
Жылдық өнімнің өз құны, млн тг 66
Бір бұйымның өз құны, тг 61
Еңбекті және қоршаған ортаны қорғау үшін шығындар, мын тг
Жылғы кіріс, млн тг 88,6
Жылғы пайда, млн тг 23,3
Жылғы таза пайда, млн тг 16,3
Тиімділік, % 54
Қаржыны өтеу мерзімі 1,8
ҚОРЫТЫНДЫ
Бұл дипломдық жобада кіші баспахананың технологиялық бөлімі, техника –
Қазіргі кезде әсіресе жоғарғы оқу орындары үшін әдістемелік оқу
Талданған негізгі техника экономикалық көрсеткіштерінің, өндірістік жабдықтарды және негізгі
Жобалау нәтижесінде алынғандар осының барлығын іс жүзінде жүзеге асыруға
ҚОЛДАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ
Ю.Н.Самарин, Н.П.Сапошников. Допечатное оборудование. М. МГУП, 2000
Левин Ю.С, Матвеев П.А. Производственные процессы в полиграфии. Проектирование
К.Е.Петров. Справочник по полиграфии. М. (КРОУ( 1998
Полянский Н.Н. Основы полиграфического производства. М.: Книга,1991
Полянский Н.Н. Технология полиграфического производства. - М.: Книга, 1991
Кошелев В.В. Основы технологии наборных процессов. - М.: Книга,
Виноградов Г.А., Жуков А.И. Полиграфическое производство. - М.: Книга,1983
Зринзак Л.Ф. и др. Листовые офсетные печатные машины.- 1998
Бобров В.И. и др. Брошюровочно-переплетное оборудование. - М.: Книга,
Раскин А.Н., Ромейков И.В., БирюковаН.Д., Муратов Ю.А.,Ефремова А.Н. Технология
Чехман Я.И., Сенкусь В.Т., Бирбраер Е.Г. Печатные машины. М.:
Пергамент Д.А. Брошюровочно-переплетное оборудование. - М.: МГАП,1990
Кошелев Е.И., Пергамент Д.А.,Филипов В.П. . Брошюровочно-переплетное машины. М.:
Воробьев Д.В., Дубасов А.И., Лебедев Ю.М. Технология брошюровочно-переплетных процессов.
Трубникова Г.Г. Технология брошюровочно-переплетных процессов.
М.: Книга,1987
Волчек В.Л. Отделка полиграфической продукции. М.: Книга,1988
Решетов Е.Т. Охрана труда в полиграфии. - М.: Книга,
Добкин С.Ф. Основы издательского дела и книгопечатание.- 1972.
Периодические издания “КомпьюАрт” (Казахстан).2000
Периодические издания “Полиграфия” (Россия).2000-2002
Периодические издания “Технология изображений” (Казахстан).200-2002
Маркус В.А. Организация и экономика издательского дела М.Книга 1983
Чванов Р.А. Экономика полиграфической промышленности. М.Книга 1986
Прилепская Г.Д. Планирование в издательствах в условиях полного хозрасчета
сост.Ершов А.К, Горшков К.А. и др. Организация полиграфическогопроизводства. М.МПИ
Сорокина Т.А. Экономика полиграфического промышленности М.МПИ 1984.
В.Б.Лукин Ценообразование в книгоиздании. М.МПИ 1990
Ю.Н.Самарин, Н.П.Сапошников. Допечатное оборудование. М. МГУП, 2000