ЖОСПАР
КІРІСПЕ 2
1 НЕГІЗГІ БӨЛІМ 3
1.1 Кен орны жайлы жалпы мәліметтер 3
1.2 Кен орнының геологиялық зерттеу және игеру
1.3. Стратиграфия 4
1.4 Тектоника 10
1.5 Мұнайгаздылық 12
1.6 Сулылығы 15
1.7 Қауіпсіздік ережелері 17
ҚОРЫТЫНДЫ 24
ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ 25
КІРІСПЕ
Мұнай өнеркәсібі еліміздің экономикасында басты орындардың бірі болып
Жалпы, мұнай өнеркәсібі ауыр және жеңіл өнеркәсіптердің, ауылшаруашылығының
Қазақстан Республикасы – мұнай-газ және газдыконденсат кен орындарына
Көп қабатты ірі мұнай-газ кен орны Жетібай 1961
Осы "курстық жұмыстың" негізі болып отырған Жетібай кен
1 НЕГІЗГІ БӨЛІМ
1.1 Кен орны жайлы жалпы мәліметтер
Жетібай кен орны Маңғышлақ түбегінің батыс бөлігінде орналасқан
Географиялық жағынан аудан әлсіз өрнектелген кең (жазық), Оңтүстік-батыс
Кен орнының өнеркәсіптік мұнай газдылығы 1961 ж. орнықтырылған.
Жалпы ұзындығы 150 км болатын Өзен-Жетібай-Ақтау көлік жолы
1.2 Кен орнының геологиялық зерттеу және игеру
Жетібай кен орны кіретін Оңтүстік-Маңғышлақ иілімінің Солтүстік беті
1962 жылы «Казнефтегеофизика» және «Мангышлак-нефтегеофизика» Жетібай ауданында 1:50000
1962-1964 жылдары іле геофизикалық экспедицисымен (А.В. Праршков, В.А.
Турандық геофизикалық экспедициясымен (Н.Я. Купик, А.О. Урсов, В.О.
1.3. Стратиграфия
Жетібай кен орнында терең барлау ұңғыларымен жоғарғы триастан
Мезазойлық топ - MZ
Триастық жүйе. (Т3)
Жоғарғы бөлім. Ұңғылармен 18, 28, 33, 63, 66,
Аргиллиттер күкірт-сұрлы, алевролитті; каолилит гидроқабатшалы. Тік жарықшақтар кальцитпен
Жоғарғы триастың ашылған бөлігінде (92 ұңғы) екі бума
Юра жүйесі (J1)
Кен орнында юра жүйесінің шөгінділері барлық үш бөлімдермен
Төменгі бөлім (J1)
Төменгі юраның қимасы құм тастардың, алевриттердің, саз балшықтардың
Төменгі юралық құмтастар сұр, ашық-сұр, ұсақ-орташа-сирек-ірі түйіршекті, нашар
Құмтастар мен алевролиттердің иілімді материал кварцпен, далалық шпатпен
Саз балшық пен аргиллиттер гидрослюдалы-каолилитті, сұр, қалың-сұр, құмайтты
Ортаңғы бөлім (J2)
Ортаңғы юра бөлімі аалендік, байостық және баттық ярустармен
Аалендік ярус (J2 а)
Аалендік ярустық шөгінділері негізінен сазды-алевролитті және аргиллитті жыныстардың
Конгломераттар ұсақ, көмірлі, кварц, кремнидің нашар жұмырланған үгінділерімен,
Әлсіз карбонатты, тығыз, бір шама байтылған, өсімдік қалдықтарымен
Ярустық жалпы қалыңдығы 165-200 метрді құрайды. Барлығы құрамында
Байостық ярус (J2 в)
Байостық жыныстар қалыңдығы аудан бойынша ұсталмаған саз балшықтардың,
Құмтастар сұр, сарылау-сұр, бұрыл, ұсақ түйіршікті және сазды-алевролитті,
Цемент сазды-хлоритті және сирек-кварцты-регенерациялық. Саз балшықтар негізінен, қанық-сұр,
Байостық ярусқа ХІ,Х,ІХ,УШ өнімді және сулы горизонттары кіреді,
Баттық ярус (J2 bt)
Баттық ярус үшін олармен көтерілген саз балшықты қабатшалары
Баттық саз балшықтар қанық-сұр, қанық-қоңыр, жасыл-қанық-сұр, тығыз, құмайытты
Баттық ярусқа VІ,V өнімді және ІV сулы горизонттары
Жоғарғы бөлім (J3)
Жоғарғы юралық жүйе келловейлік, оксфордтық кимериджтік және
Келловейлік ярус (J3 k)
Келловейлік ярустық шөгінділері бағынышты құмайтты-алевролиттік жыныстардың қабатшасымен көрсетілген,
Келловейлік ярустық құмтастары сұр, жасыл-сұр, ұсақ түйіршікті, күшті
Саз балшықтар жасыл-сұр, қанық-сұр, сирек бұрыл түсті, тығыз,
Саз балшықтардың карбонаттылығы мергел қабатшаларының және карбонат сазды
Барлық қима бойынша көмірленегн өсімдік қалдықтары кездеседі. Ярустық
Оксфордтық ярус (J3 о)
Оксфордтық ярус үшін қиманың төменгі жақ бөлігінде саз
Кимериджтік ярус (J3 km)
Кимериджтік ярустың шөгінділері оксфордтыққа жатады және мергель мен
Бор жүйесі (К)
Тез бұрыштық үйлесімсіз бор шөгінділері юра шөгінділерінің жуылған
Палеогендік жүйе (P)
Палеогендік шөгінділер лезді бұрыштық неогенмен бор шөгінділерінің жуылған
Неогендік жүйе (N)
Неогендік шөгінділер бұрышты үйлесімсіз қиманың төменгі жақ бөлігінде
Жоғарыда қима бойынша жалпы қалыңдығы 5-10 метрді құрайтын
1.4 Тектоника
Жетібай кен орны белгілі болғандай, Оңтүстік-Маңғышлақ майысуының шегінде
Солтүстігінде Жетібай-Өзендік тектоникалық саты тереңдік сынулармен (шығыс жақ
І Өзендік-Өзен-Қарамандыбас, Асар-Қарамандыбай, Солтүстік Жетібай құрылымдарымен бірге.
ІІ Жетібайлық-шығыс Жетібай, Ақтас, Оңтүстік-Асарлық құрылымдармен бірге.
ІІІ Теңгелік-Теңге, Тасболат, Тарлы, Атанбай құрылымдармен бірге.
Осы аймақтардың геологиялық құрылыстардың жалпы ерекшелігі Маңғышлақ дислокация
1- кесте Жетібай кен орнының Тектоникалық сипаттамалары
Құры-лым-дық бет Қабатқа жыныстардың құлау бұрыш-ының орташа
мәні, м Қатпарлы
қабаттар-дың
ампли-тудасы Қатпарлардың
өлшемі, км Иілуді соңғы
нұсқалау,
м
Ұзын өс бойынша Қысқа өс бойынша
Туран
Ауданы*
-290
Құмдық
аудан* 20 *2030/10 115 25,3 4.1/0 -1275
Жамылу* 2040*4010/1030 180 21,1 2,0/4,6 -2230
Үсті-батыс үшін
Асты-шығыс үшін
Кестеде көрсетілгендей тереңдеген сайын қатпарлардың құлау бұрышы өседі,
Әр бір қанаттағы көтерілу кеніштен тысқары жерде орналасқан.
1.5 Мұнайгаздылық
Жетібай кен орны субендікті жазықтықты ірі антиклиналдық қатпарға
Терең барлау ұңғыларымен кен орнында жоғары триастықтан бастап
Юра жүйесі төменгі, ортаңғы және жоғарғы бөлімдермен көрсетілген.
Баттық яруста ХІ, V, ІV, ІІІ өнімді горизонттар
Газ кеніштері І горизонтта, мұнай кеніштері ІV горизонтта,
Газ бөлігінің қуыстық көлемі Мпор=0,82; 5,8х1,2 километр және
Б-бумасының «Б», «Б2+Б3» қабатына екі мұнайгазды кеніне байланысты.
VІІІ горизонт жоғарыда жатқан горизонттан қалыңдығы шамамен 4-17
Горизонт, жалпы қалыңдығы 150-160 метр болатын горизонт бағынышты
Горизонт астының тиімді қуаттылығы едәуір кең ауқымда толқиды
Нақтылы корреляциямен кеніштің нұсқа сыртындағы аумағындағы батыс күшклинал
2 кесте – Қима мен аудан бойынша қабаттардың
Гори-зонт Бума Кеніштер Қабаттар Бірге құйылу
Коэфф-ті
КРД, бірлік Бірге құйылу к.сл, бірлік Горизонт-ң
жату тереңдігі
м,
мөлшері индексі
АА Аа1 11 а1 0,98 0,18 2065
Аа2+а3 22 Аа2+а3 0,90 0,51 2170
Аа4 11 а4 0,63
0,06
ББ ББ1 11 ББ1 0,93
0,05
ББ2+Б3 22 ББ2+Б3 0,98 0,94
1.6 Сулылығы
Гидрохимия мен гидродинамика бойынша материалдардың негізінде Жетібай кен
Юра шөгінділерінің сулары бор шөгінділерінің суларынан ерекшеленеді. Бұлар
XІІ горизонттық табан суы №6 скважинаның ашық фонтандауы
Бор шөгінділері тең, апт және баррем горизонттарының суларың
Жетібай ауданындағы сормат шөгінділерінің сулары тұздылау, арынсыз, тереңдігі
Графиктер бойынша иодтың концентрациясы 6-8 мг/дм3 әдетте кездеспейді.
Бор ортаңғы юра кешеніндегі сулардың барлық сынамаларынан тадылды.
1.7 Қауіпсіздік ережелері
1 Технологиялық үрдісті жүргізудің негізгі қауіпсіздік ережелері
Топтау қондырғылары - өрт қауіпті өндіріс. Өндіріс едәуір
Топтану қондарғыларында қызмет ететін персонал олардың жүйелері мен
Жұмысты жүргізудің қауіпсіздігін қамтамасыз ететін негізгі шаралар
Технологиялық тәртіпте жұмыс істеу үрдістің технологиялық картасымен (аппаратурадағы
Топтау қондырғыларының объектілері мен жабдықтардың жеке түрлерін пайдалану
- КИПиА құралдары мен жабдықтарының, барлық аппараттардың дұрыс
- Жеке қорғау құралдарының жұмыс реті мен дұрыс
- ППР графиктерін, құбырларды, жабдықтарды қарау мен жүйелі
- Қысыммен жұмыс істеп тұрған жабдықтар мен аппараттарда
- Газ қауіпті орындарды жөндегенде ұшқын болдырмайтын саймандарды
ПТБ-10/64 мұнайды қыздыру пештерін пайдаланғанда төмендегідей үрдісті жүргізуідің
- құбырлы алқалардың ирек түтігі, мүржалардың жағдайларын бақылау;
- мүржалардағы үру кезінде жұмыс тоқтатылу керек;
- пештердегі отының жануының қалыпты тәртібін қадағалау қажет.
- жану камерасын ауамен үрлегенше пештердің форсункаларын от
- форсункаларға газбен бірге конденсат келіп түскенде газ
- мұржалар жанып кеткен жағдайда пештерді пайдалануды апатты
Газ отынды мұржалы пештерді пайдалануға "газ шаруашылығындағы қауіпсіздік
Резервуарлы парктерді пайдаланғанда күтуші персонал құбырлардың және барлық
Резервуарлы парктің территориясындағы барлық өрт сөндіруші саймандар әрқашан
Оператор өз кезекшілігінде резервуарларды қарап шығыуы керек. Ол
Резервуар түбінің негізгі металы немесе жапсарларында жырықтар пайда
Деэмульгаторларды қолданғана улы заттармен жұмыс істеудің қауіпсіздік ережелерін
Деэмульгаторларды бөшкелерде сақтағанда
- қатты жабындымен;
- бөшкелерді күн сәулесінен қорғайтын қалқамен;
- бөшкелерді сақтау мен олардың жүйеге деэмульгаторларды бергенде
- жасанды жарықтандырумен;
- құлыппен жабылатын қақпалар және периметрі бойынша тор
Қоймалардың (аландардың) қақпалары мен қоршауларында осы заттар үшін
Деэмульгаторларды бар бөшкелерді ашқанда ұшқын болдырмайтын арнайы кілттер
Бөшкелердің саңылаусыздығын үнемі қадағалап, бүтін емес бөшкелерді тез
Құбырларды, сораптарды, штангілерді басқа өнімдерді айдауға қолдануға болмайды.
Деэмульгаторлармен жұмыс істегенде жеке бастың қауіпсіздігін қамтамасыз ететін
Деэмульгаторларды тағайындалуы бойынша ғана қолдану керек. Деэмульгаторларды беті-қол
Деэмульгаторлармен жұмыс істейтін адам деэмульгаторлардың қауіпсіздігі мен улылығы
Жұмыс аймағының ауасының құрамында деэмульгаторларды ерітуші булар болса
2 Өндірістік басқарманың объектілерін статикалық электр қуаты мен
Барлық қондырғылар мен объектілерде “химиялық, мұнайхимиялық өндірістерді және
Адамдардың қауіпсіздігі және ғимараттар мен жасақтардың сақталуы үшін,
- жерге қосатын сымдардың жалпы кедергілерін азйту үшін
- ғимараттардың ішінде, сондай-ақ сыртында орналасқан резервуарлар, газ
- жеке орнатылған аппараттар мен резервуарлардың өз жерсіңдіргіштері
- найзағайдан қорғау мен жерсіңдіруші қондырғылардың журналда жазылған
- мұнай мен тез тұтанғыш өнімдерді резервуарлар
Резервуарларды толтырғанда сұйықтың деңгейіне мән берілуі қажет. Өнім
Найзагай ойнағанда мұнай мен тез тұтанғыш өнімдерді құюға,
3 Топтап өлшейтін қондырғыларды найзағайдан қорғау
Топтап өлшейтін-сепарационды қондырғы құрамына топтап өлшейтін қондырғы (ГЗУ),
Өз кезегінде, электрлі қондырғылардың құрылғылары ережеерінің (ПУЭ) В-1
Топтап өлшейтін қондырғылардың объектілері қосылатын, 1 категорияға жататын
Бұл найзағайдан қорғау қондырғысының категориясын дұрыс анықтау қарастыралатын
Ғимараттар мен жасақтар қорғау аймағын қамтамасыз ететін жеке
Топтап өлшейтін қондырғының найзағайдан қорғанышын жобалау үшін жұмыстағы
І құрылысқа топтап өлшейтін қондырғы мен өздігінен ағатын
Ұсыныстарға сәйкес берілген жасақ кешенін қорғау үшін
4 Найзағайдың екіншілік әсерінен қорғау
Найзағай бағыттауыш қондырғы немесе оған жақын жерлерде найзағайдың
Электростатикалық индукциядан қорғау үшін объектінің периметрі бойынша жабдықтың
Құбырлардың элементтері мен қорғалатын жасақта орналасқан басқа да
ҚОРЫТЫНДЫ
Қазақстан Республикасы - мұнайгаз және газдыконденсат кен орындарына
Көп қабатты ірі мұнайгаз кен орны Жетібай 1961
Берілген курстық жұмыста Жетібай кен орнының геологиялық жағдайы
ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ
1. Туякбаев С.Т. Геология и разработка нефтяных месторождений
2. Отчет за 2002 год НГДУ «Жетибаймунайгаз».
3. Муравьев В.М. Эксплуатация нефтяных и газовых скважин
5. Бухаленко Е.И. Нефтепромысловые оборудование: Справочник – 2-е
25