СОДЕРЖАНИЕ
Оқытуды ұйымдастырудың түрлері жайлы 1
түсінік 1
Сабақ – оқытуды ұйымдастырудың негізгі 5
формасы 5
1.3 Сабақтың типтері, түрлері олардың құрылымы
1.4 Сабақта қолданылатын оқытудың әртүрлі 12
формалары 12
ОҚЫТУДЫ ҰЙЫМДАСТЫРУДЫҢ ӘР ТҮРЛІ ФОРМАЛАРЫ
Оқытуды ұйымдастырудың түрлері жайлы
түсінік
Мектептердің даму тарихында оқытуды ұйымдастырудың әр
Оқытуды жүзеге асыруда білім мен оқытуды
Оқытудың түрі: әдіспен, амалдарға, құралдарға, оқытудың
Ертедегі Грецияда оқытудың жеке формасы пайдаланылды.
Мұнан былай қоғамның дамуы білім беру
-жеке (бір ғана оқушымен жұмыс істейді);
-жеке жұптық (оқушы – оқушы, мұғалімнің
-жеке – топтық : топ мектепте
-Өзара бірлесіп оқыту – бұл жүйе
-Саралап оқыту, оқытудың бұл түрі оқушылардың
-Бригадалық оқыту, тапсырманы бригада алды: бір
-Американдық “Винетка – жоспар ”, “Трампа
Мысалы дальтан – жоспар сабақты болдырмауды
-Оқытудың микротоптық жүйесі (фронтальді, ұжымдық
Оқыту түрлерінің сыныптық – сабақ жүйесі
Я.А.Коменский сынып-сабақ жүйесінде үш жүзге дейін
Басқа оқытудың түрлерімен салыстырғанда, сыныпты –
Жалпы талаптардың ішінде, бүгінгі сабаққа сәйкес
- Ғылым жетістіктерінің жаңа түрін, озық
үрдісінің негізгі заңдарына құрылған сабақты;
- Сабақты өту үрдісінде барлық дидактикалық
- Оқушылардың санасын қалыптастыруға әсер етерлік
- Бұрынғы білімін байланыстыруға, оны меңгеруде
- Тұлғаны жан – жақты дамытудың
- Педагог оқу – құралдарын ұтымды
- Алған білімін, өндірістік қызметпен, оқушының
- Білімін, икемін, қабілетін тәжірибеде қалыптастыру,
- Сабақты диагностикалау, жоспарлау, жобалау және
Сызба 1 Оқу түрлері
Сабақтың құрылымы кездейсоқ болмайды, ол оқыту
Осы компоненттер сабаққа қажетті шарттар мен
Сабақ – оқытуды ұйымдастырудың негізгі
формасы
Сабақты мақсатқа бағытталған мұғалім мен оқушылардың
Логикалық бірлік – бұл сабақ бөліктерінің
Психологиялық бірлік оқушылардың танымдық іс-әрекетіндегі белсенділігі,
Ұйымдастыру бірлігі – бұл сабақта алдын
Мектепте сабақ қандай дидактикалық талаптарға жауап
Сабақтың міндеттері білім, даму және тәрбие
1) Сабақтың дидактикалық мақсатының айқындылығы. әрбір
2) Оқу материалының көлемін анықтау. Сабақтың
3) Оқыту мен тәрбиенің бірлігі. Оқыта
4) Оқытудың ұтымды әдістерін таңдап алудың
Кесте 1 Сабақта қолданылатын оқыту
Сабақ типі Сабақ кезеңдері Оқыту әдістері
Жаңа білімді игеру 1-кезең баяндау
2-кезең алғашқы бекіту
3-кезең үйге тапсырма беру консультация Лекция,
Әңгіме, жазба жұмыс, есеп шығару, оқыту
1) Сөз бен көрнекілікті үйлестіру, қазіргі
1) Оқушылардың білімді терең ұғуын, сонымен
2) Сабақты ұйымдастыруды ширақ, дер кезінде
Сонымен негізгі талаптарды кешенді түрде жүзеге
Осы талаптың негізінде қарастырсақ, САБАҚ –
Сабақтың құрылымындағы басты элементтердің бірі –
а) білім (білім, іскерлік, дағды) жүйесін
ә) даму – оқушылардың өз бетімен
дидактикалық ойлауын, шығармашылық қабілетін дамыту;
б) тәрбие – ғылыми дүниетанымын, құнды
Сонымен сабақ оқушыларды білім жүйесімен қаруландырып
1.3 Сабақтың типтері, түрлері олардың құрылымы
Сабақтың типологиясы әрі қиын әрі күрделі
М.И.Махмутов сабақтың төмендегідей бес түріне тоқталды:
1) Жаңа оқу материалын өту сабағы.
2) Білім, дағды, қабілетті жетілдіру сабағы.
3) Жинақтау және жүйелеу сабағы.
4) Аралас сабақ.
5) Бақылау, білімге, дағды, қабілетке түзету
Сабақ жіктемесінің әр түрлілігі: дидактика пайым
И.Н.Казанцев сабақтарын жіктеу үшін үш принципті
а) мазмұны бойынша – математика сабақтары
ә) дидактикалық мақсат бойынша - әрбір
б) сабақты өткізу тәсілі бойынша –
практикалық сабақтар.
Көптеген дидактар сабақтарды жіктеудің негізгі принциптерін
Б.П.Есипов, Н.И.Болдыров, Г.И.Щукина, В.А.Онищук т.б. жасаған
- оқушылардың жаңа білімді игеру сабақтары;
- іскерлік пен дағдыны қалыптастыру және
- қайталау, бекіту, яғни білімді, іскерлікті
- білімді, іскерлікті және дағдыны бақылау
- аралыс сабақтар – мұнда бірнеше
Сабақтардың жіктелуі әлі де толық зереттеуді
Әр түрлі сабақтар құрылымының ұқсас болуы
а) ұйымдастыру кезеңі; ә) үйге берілген
Сабақтың бұл типін ғылымдар және мұғалімдер
Оқушылардың жаңа білімді игеру сабағының құрылымы:
материалды баяндау, алғашқы бекіту, үй тапсырмасы.
1) Мұғалім барлық оқу материалын баяндайды,
2) Мұғалім тек қана кейбір басты
3) Жаңа материалды оқып білу үшін
Қазіргі кезде сабақ құрылымы мынадай элементтерге
а) танымдық міндеттерді қою (не оқылуы
ә) мотивизация (нені оқу және білу
б) таңдау және оқып білудің бірізділігі;
в) тәсілдерді және құралдарды қолдану.
Сабақтың мұндай жүйесі вариативті құруға мүмкіндік
Қазіргі кезде сабақтың 20 – дан
Бірсыпыра зерттеушілердің айтуы бойынша жіктеу негізінде
ұйымдастыру мақсатын қою, ал, типтерін, оқыту
формалары негізінде түрлерге бөлу.
Мысалы: әңгіме – сабағы, өз бетінше
Осыған сәйкес сабақтарды былай бөлуге болады:
1) Жаңа білім беру сабағы (лекция
2) Білімді , іскерлікті және дағдыны
3) Жинақтау және жүйелеу сабақтары (әңгіме
4) Аралас сабақ барлық типтер функциясын
5) Бақылау сабағы (барлық бақылау, сұрау
Соңғы жылдары, әсіресе 1990 жылдан бастап
Олар: интегралдық және ойын сабақтары, конференция
Тәжірибелі ұстаздардың сабақ беру әдістері көптеген
Ізденімпаз, өз ісіне шебер ұстаздардың саны
1.4 Сабақта қолданылатын оқытудың әртүрлі
формалары
Оқытуды сабақта ұйымдастырудың әр түрлі формаларында
Барлық мұғалімдердің барынша күшті, қабілетті барлығын
Оқудың ұжымдық формасы динамикалық (қозғалғыш) жұп
Бұл жағдай сабақ кезінде қалай іске
Әрбір минут сайын балалардың ішінен біреуі
Оқытуды ұйымдастырудың топтық формасы сабақта қолданылады,
Мысалы: а) талдауды және материалды салыстыруды
Барлық тапсырмалардың сұрақтарына барынша жауап үшін
Сабақта жұмыстың мұндай формасы оқушылардың өзара
Оқытудың дербес формасын ұйымдастырудың өте құнды
Жоғары сыныпта әрбір оқушыға дербес оқып
пайдаланып, тапсырманы жоспарға сәйкес орындайды. Олардың
Оқушылыардың өз бетімен орындайтын дербес жұмысы
Сонымен, оқыту формаларын таңдап алу, біріншіден,
Оқыту процесіндегі ең басты тұлға –
Мектепте сабақтан басқа информатика пәнін оқытуды
Саяхат пәндер бойынша жоспарланып, мектептің жалпы
Оқу саяхаты оқытудың дидактикалық және политехникалық
а) кіріспе саяхат – жаңа тақырыпты
ә) кезектегі саяхат – ұзақ мерзімді
б) қорытынды саяхат курыстың белгілі тарауы
Саяхатты өткізу үшін жоспар жасалады, онда
1) Саяхаттың мақсаты мен обьектісі.
2) Оқушылармен алдын – ала обьектіге
3) Саяхат барысында істелетін жұмыстар: бақылау,
4) Оқушыларды бірнеше топқа бөліп, оларға
5) Кіріспе сабақта мұғалім оқушыларды саяхат
Саяхат біткеннен кейін оқушылармен оқу конференциясы
Семинар сабағы – жоғары сыныптарда тарих,
Семинар сабақтары оқушыларды өз бетімен жұмыс
Практикумдар – курс тарауы аяқталғаннан кейін
Факультативтік сабақтар – оқытудың формасы оқушылардың
Үй оқу жұмысы – бұл жұмыста
Сондықтан, экспериментшіл – жаңашыл мұғалімдердің іс
Жалаң – жаттанды
Шығармашыл
Компьютерлі
Проблемді
Түсіндірме-көрнекілі
Пәнаралық
Тұлғалық бағдарлы
Дамытушы
Қашықтықтан
Модульді
ОҚУ ТҮРІ