Мазмұны
Кіріспе
І. Салық органдары – салық жүйесінің басты буыны
Салық жүйесі: түсінігі, құрылымы және құру принциптері.......
Салық органы қызметін ұйымдастыру......................................
Салық бақылау және оны жүргізудің негізі...............................
ІІ. Салық органдарының экономикалық-бақылау қызметінің қазіргі жағдайы..........................................
2.1 Қазақстан Республикасының Салық органдары қызметінің қалыптасуы мен
2.2 Салық органдарның салықтарды дұрыс есептеу мен уақытылы
2.3 Салық органдарының экономикалық-бақылау қызметінің тиімділігін бағалау..........................................................................
ІІІ Бөлім. Салық органдарының экономикалық-бақылау қызметін жетілдіру............................................
3.1 Салықтық бақылаудың шетелдік озық тәжірибесі.....................
3.2 Салықты бақылауды жүргізу тиімділігін арттыру....................
Қорытынды.............................................................................
Қолданылған әдебиеттер тізімі....................................
ҚОСЫМШАЛАР
Кіріспе
Экономиканың тұрақты дамуы үшін мемлекет межелеген стратегиялық бағдарламалар
Қазiр салық органдарының алдында маңызды мәселе салықты өндiрiп
Бюджеттерде қарастырылған шаралардың үздiксiз қаржыландыру республикалық және жергiлiктi
Дипломдық жұмыстың мақсаты:
Қазіргі жағдайғы салық органдарының экономикалық-бақылау қызметтерінің мәнін ашу,
Алға қойылған мақсаттқа сәйкес келесідей міндеттер қалыптасады:
- салық жүйесінің құрылымы және
- салық органы қызметін ұйымдастыру;
- салық бақылау және оны жүргізудің
- Қазақстан Республикасының Салық органдары қызметінің қалыптасуы мен
- салық органдарның салықтарды дұрыс есептеу мен уақытылы
- салық органдарының экономикалық-бақылау қызметінің тиімділігін бағалау;
Дипломдық жұмыс кіріспеден, үш тараудан, қорытындыдан, қолданыланған әдебиеттер
Бірінші тарауда Салық органдары – салық жүйесінің басты
Екінші тарауда Салық органдарының экономикалық-бақылау қызметінің қазіргі жағдайын
Үшінші тарауда Салық органдарының экономикаық-бақылау қызметін жетілдіру жолдары
Дипломдық жұмысқа қолданылған әдебиеттер Қ.Қ. Ілиясовтың, С. Құлпыбаевтың
І. Салық органдары – салық жүйесінің басты буыны
Салық жүйесі: түсінігі, құрылымы, және құру принциптері
Қазақстанның салықтық жүйесi 1991-1992 жылдары өте маңызды экономикалық
Салық жүйесі – салықтар, оларды белгілеу, қолдану, төлеу
Салық жүйесінің негізгі бағыттары (принциптері):
табыстар тең болса, оған салынатын салық мөлшерлері де
салық мөлшері барлық кәсіпорындарға, меншік формасына, қызмет түріне
кешенді жүйеде салық салу әдістері тиімді қолдану керек;
жүйеде салық жеңілдіктері болады;
салық ерікті емес, нақты анықталған болу қажет, төлеу
әрбір салық салық төлеушіге ыңғайлы уақытта және тәсілмен
салықты минимумнан жоғары болған кезде ғана төлеу керек,
салық жеңілдіктері экономикалық саясаттың стратегиялық бағыттарына негізделеді;
салық жүйесі заңды түрде бекітіледі;
салық жүйесінің тұрақты болғаны тиімді;
Бұл принциптердің бұзылуы салықтардың ауыртпалығына, инвестициялық процестердің тежелуіне,
Салық жүйесі дегеніміз - салық төлеушілермен мемлекеттің
Салықтық қатынастарды реттейтін ҚР салық кодексі, кодекске қосымша
Салықтарды құру мен салу әдістері.
Салықтық бақылау түрлері мен нысандары
Ұйымдар
Салық қаржылық субкатегориялы болғандықтан, интеграциялық сипатта салық жүйесіне
Салықтар.
Салықтық қатынастар.
Салық органдары.
ҚР аумағында әрекет ететін міндетті төлемдер түрлері:
Салықтар:
Корпоративті табыс салығы.
Жеке табыс салығы.
Қосылған құн салығы.
Акциздер
4-1. Экспортталатын шикі мұнайға, газ конденсатына рента салығы.
Жер қойнауын пайдаланушылардың салықтары мен арнаулы төлемдері.
Әлеуметтік салық.
Жер салығы.
Көлік құралдары салығы салық.
Мүлік салығы.
Ойын бизнесі салығы.
Алымдар:
Заңды тұлғаларды мемлекеттік тіркегені және филиалдар мен өкілдіктерді
Жеке кәсіпкерлерді мемлекеттік тіркеуге алған үшін алымдар.
Жылжымайтын мүлікке құқықтарды және олармен жасалған мәмлелерді мемлекеттік
3-1. Жылжымалы мүлік кепілін және кеменің немесе жасалып
Радиоэлектронодық құралдарды және жиілігі жоғары құрылғыларды мемлекеттік тіркелгені
Көлік құралдарын мемлекеттік тіркелгені үшін алым.
Қазақстан Республикасының 2006 жылғы 11 желтоксандағы № 201-III
Дәрі-дәрмек құралдаын мемлекеттік тіркелгені үшін алым.
8-1.Туындылар мен сабақтас құқықтар объектілеріне құқықтарды, туындылар мен
9.Автокөлік құралдарының Қазақстан Республикасының аумағы арқылы жүру алымы.
9-1. Бұқаралық ақпарат құралын ес есепке қойғаны үшін
10. Аукциондардан алынатын алым.
11. 61 баптың 11 тармағының ҚР 2003 жылғы
12.Жекелеген қызмет түрлерімен айналасу құқығы үшін лицензиялық алым
Телевизия және радио хабарларын тарату ұйымдарына радиожиілік спектрін
Төлемақылар:
Жер учаскілерін пайдаланғаны үшін төлем ақы.
Жер бетіндегі көздерін су ресурстарын пайдаланғаны үшін төлемақы.
Қоршаған ортаны эмиссия үшін төлемақы.
Жануарлар дүниесін пайдаланғаны үшін төлем ақы.
Орманды пайдаланғаны үшін төлем ақы.
Ерекше қорғалатын табиғи аумақтарды пайдаланғаны үшін төлемақы.
Радиожиілік спектрін пайдаланғаны үшін төлемақы.
7-1.Қалааралық және (немесе) халықаралық телефон байланысын бергені үшін
Кеме жүретін су жолдарын пайдалынғаны үшін төлем ақы.
Сыртқы (көрнекі) жарнаманы орналастырғаны үшін төлемақы.
Мемлекеттік баж
Кедендік төлемдер:
Кеден баж.
Кеден алымдар.
Алдын ала шешім қабылдағаны үшін төлемақы.
Алымдар.
Салық – бұл мемлекеттің органдарының қызмет етуін
Алым – белгілі бір құқықты беруге төленуі міндетті
Баж – мемлекеттік қызмет көрсетуге айырбас ретінде заңдық
Төлемақы – бұл мемлекеттік меншігінде және мемлекттік
Салық категориясы субъекті үшін мәжбүрлі төлем, алым, өтініш
Баж мемлекетінің қызметіне төлем емес қызмет пен байланысты
Әлемдік тәжірибеде кеңінен қолданылатын салық жүйесін құрудың принциптерін
Салық жүйесінің қарапайымдылығы – салық салу нысанын анықтайтын
Салық жүйесінің бейтараптылығы, яғни салық жүйесі мемлекетті қолдап,
Салық жүйесінің тиімділігі, салықтарды белгілеу және оның төленуін
Сызықтық пропорционалдық қолдану, сызықтық салықты қосылған құн салығына,
Салық жүйесі ашықтығы немесе салыстырмалылығы, экономикалық қатынастар бойынша
Қазақстан Республикасының салық кодексіне сәйкес салық салу принциптерінде
Қазақстан Республикасының салық жүйесі Қазақстан Республикасының салық кодексіне
Салық органы қызметін ұйымдастыру
Мемлекеттің салық қызметі дегеніміз - бұл мемлекеттің салық
Салықтардың үйлесімді белгілеу жолымен оны әрекет етуін қамтамасыз
Салық салу саласындағы мемлекеттік билік органдарының құзырлығы мен
Мамандырылған салық органдары жүйесін құрып олардың қызмет етуін
Салық заңдарының сақталуына салықтық міндеттемелердің орындалуына салық бақылауын
Салық төлеушілердің салықтарды ерікті және мәжбүрлі төлеуін
Салық заңдарын бұзғаны үшін және осы заң бұзушылыққа
Мемлеттің салық қарекеті белгілі бір әдістер көмегімен жүзеге
Салық қарекеті әдістері дегеніміз - бұл мемлекет салық
Салықты белгілеу мен қолданысқа енгізу.
Салық төлеушілерді есепке алу.
салықтың окладты түрлері бойынша салық салу объектілерін есепке
Окладты салық түрлері бойынша салық салуды жүзеге асыру.
Табыс алу көзінен салықты алуды ұстап қалуды ұйымдастыру.
Салық төлеушілердің кейбір категорияларына салықтық есеп беру нысанын
Салық төлеушілердің өзендік салық міндеттемелерін орындалуына салық агенттері
Салық міндеттемелерінің орындалуын қамтамасыз ететін шаралар қабылдау.
Салық органдары жүйесін ұйымдастыру
Салық заңдарын бұзғаны үшін заңдық жауапкершілікті белгілеу.
Салық заңдарын бұзылуына жауапты тұлғаларға белгіленген жауапкершілікті жіктеу.
Салық органдары – бюджетке төленетін міндетті төлемдерді есептеуді
басшылық;
әкімшілендіру және ірі салық төлеушілердің мониторингтік басқармасы;
салықтық әкімшілендендіру басқармасы;
әдістеме басқармасы;
халықаралық салық салу басқармасы;
ішкі жұмыстар басқармасы;
анализдеу, кірістерді болжау басқармасы;
ақпарттық-технология басқармасы;
ұйымдастырушылық-қаржылық қамтамасыз ету басқармасы;
өндірістік емес төлемдер басқармасы;
заң басқармасы;
акциздерді әкімшілендендіру басқармасы.
Салық қызметі органдарының құқықтары
1. Салық қызметі органдары:
1) Салық кодексінде көзделген нормативтік құқықтік актілерді өз
2) өз құзыреті шегінде салық міндеттемелерінің туындауы, орындалуы
3) Салық кодексінде белгіленген тәртіппен салық бақылауын жүзеге
4) салық төлеушінің бухгалтерлік құжаттамасына, сметаларына ақшасының бар-жоғына,
5) салық төлеушілерден уәкілетті мемелекеттік орган белгілеген нысандар
6) Қазақстан Республикасының заң актілерінде белгіленген тәртіппен салық
7) орналасқан жеріне қарамастан табыс табу үшін пайдаланылатын
8) Қазақстан Республикасының Үкіметі бекітетін тізбе бойынша уәкілетті
9) мыналарға:
салық салуға байланысты мәселелер бойынша тексерілетін салық төлеушіге
қаржы нарығы қаржы ұйымдарын реттеу және қадағалау жөніндегі
заңнамада белгіленген тәртіппен Қазақстан Республикасының Президенттігіне, Қазақстан Республикасы
10) Салық Кодексінің ерекше бөлімінде көзделген жағдайларда салық
10-1) салық тексерулеріне басқа да мемлекеттік органдардың мамандарын
11) Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес соттарға талаптар
12) Қазақстан Республикасының Азаматтық кодексінің 49-бабы 2-тармағының 1),
1-1. Салық қызметі органдары Қазақстан Республикасының заңнамалық
2. Салық қызметі органдарының Қазақстан Республикасының заңдарында көзделген
Салық қызметі органдарының міндеттері
1. Салық қызмет органдары:
1) салық төлеушінің құқықтарын сақтауға;
2) мемлекетің мүделерін қорғауға;
3) салық төлеушінің салық міндеттемелерін орындауына, Мемлекеттік әлеуметтік
4) салық төлеушілердің, салық салу объектілері мен салық
5) белгіленген салық есептілігінің нысандарын толтыру тәртібін түсіндіруге;
6) салық тексеруін қатаң нұсқамалар бойынша жүргізуге;
7) Салық кодексінің ережелеріне сәйкес салық құпиясын сақтауға;
8) Салық кодексінде көзделген мерзімдер мен жағдайларда салық
9) салық төлешінің өтініші бойынша үш күн мерзімнен
10) салық төлеушіге берілетін, салық және бюджетке төленетін
11) мемлекет меншігіне айналған мүлікті есепке алу, сақтау,
12) салық міндеттемелерінің орындалуын қамтамасыз ету тәсілдерін қолдануға
13) Қазақстан Республикасының Әкімшілік құқық бұзушылық туралы кодексіне
2. Салық тексеруі барысында салық және бюджетке төленетін
3. Салық қызметі органдары Қазақстан Республикасының салық заңдарымен
Салықтық бақылау және оны жүргізудің негізі
Салықтық бақылау деп – салық заңдарын яғни Салық
Салықтық бақылау субъектілері салықтық тексеру жүргізуге айрықша құқық
Бақылауды жүргiзу уақытына қарай салықтық бақылаудың негiзгi үш
Алдын-ала бақылау тексерiлiп жатқан алдын-ала операцияларды жетiлдiредi. Бұл
бухгалтерлiк есеп берулердi дұрыс орындауды визуалдық тексеру, яғни
салықтар бойынша есептеудi дұрыс құрғанын тексеру, олар өзiне
алдағы өткен есеп беру кезенiнiң көрсеткiштерi мен есеп
бухгалтерлiк есеп берулер мен салықтың есептеулердегi қайталанатын көрсеткiштердiң
өңдеулiк тексерулердi нақты әдiстерi бақылау аймақтарында салықтың заң
Салық органдары жұмыстарында қолданылатын салықтың бақылаудың негiзгi формаларының
Эксперт-тексеру – бұл қысқа уақыт iшiнде ұйымның қаржылық-шаруашылық
Салықты бақылаудың тиімділігі олардың заңды бұзушылықтарды болдырмауына және
Салық бақылауы:
1. Салық бақылауы – салық қызметі органдарының салық
2. Салық бақылауы:
салық төлеушілерді тіркеу есебі;
Салық салу объектілері мен салық салуға байланысты объектілерді
бюджеке түсімдерді есепке алу;
қосылған құн салығын төлеуілерді есепке алу;
салық тексерістері;
камералдық бақылау;
салық төлеушілердің қаржы-шаруашылық қызметі мониторингі;
фискалдқ жады бар бақылау-касса машиналарын қолдану ережелері;
акцизделетін тауарлардың кейбір түрлерін таңбалау және акциздік постыларды
мемлекет меншігіне айналдырылған мүлікті есепке алу, бағалау және
уәкілетті және жергілікі атқарушы органдарға бақылау жасау нысандарында
3.Кеден органдары өз құзыреті шегінде Қазақстан Республикасының кеден
Алматы қаласының өңірлік қаржы орталығының қатысушыларын салықтық бақылауды
Салықты бақылаудың нәтижесі тек салықты төлеушілердің заңсыздығы мен
Салықтық бақылау – салықтық тексеру немесе тапсыру мақсатындағы
Қазіргі кезендегі салықтық бақылаудың басты мақсаттарына салық заңдарының
1. Салық тексеруi - салық қызметi органдары жүзеге
1-1. Арнайы бiлiмдi және дағдыны талап ететiн мәселелердi
Алға қойылған мәселелер бойынша маман қорытынды жасайды, ол
2. Салық тексерулерiн салық қызметi органдары ғана жүзеге
3. Салық тексеруi мынадай түрлерге бөлiнедi
1) құжаттық тексеру;
2) рейдтiк тексеру;
3) хронометраждық зерттеу.
4. Құжаттық тексеру мынадай түрлерге бөлiнедi:
1) кешендi тексеру - салықтың және бюджетке төленетiн
2) тақырыптық тексеру – салық мiндеттемесiнiң салықтың және
міндетті зейнетақы жарналарын жинақтаушы зейнетақы қорларына және әлеуметтік
банктердің және банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыратын
трансферттік бағаларды қолдану кезінде мемлекеттік бақылау мәселелері бойынша;
акцизделетін тауарлардың жекелеген түрлерінің өндірілуі мен айналымын мемлекеттік
салық төлеушi мен оның дебиторлары арасындаєы өзара есеп
3) қарсы тексеру - егер салықтық тексерудi жүргiзу
Қайтаруға ұсынылған қосылған құн салығы сомаларының дұрыстығына салықтық
4) қосымша тексеру - салық төлеушiнiң шағымында жазылған
5. Рейдтiк тексерудi салық қызметi органдары жекелеген салық
1) салық төлеушiлердiң салық органдарында тiркеу есебiне қойылуы;
2) фискальдық жады бар бақылау-касса машиналарын қолданудың дұрыстығы;
3) бiржолғы талонның және өзге де рұқсат ету
4) салық қызметі органдарының құзыретінде болатын акцизделетін тауарлардың
6. Хронометраждық зерттеудi салық органдары салық төлеушiнiң нақты
7. Салық тексеруiн жүргiзу, Қзақстан Республикасының заң актiлерiнде
8. Салық органы заңды тұлғаның өзiне салық тексеруiнiң
Салық тексерулерiн жүргiзудiң мерзiмдiлiгi
1. Салық тексерулерi мынадай мерзiмдiлiкпен жүргiзiледi:
1) кешендi - жылына бiр реттен жиi емес;
2) тақырыптық - салықтың және бюджетке төленетiн басқа
Шағын кәсіпкерлік субъектiлерiн тақырыптық салықтық тексеру жылына бiр
Салық тексерулерiн жүргiзудiң мерзiмдерi
1. Берiлетiн нұсқамаларда көрсетiлетiн салық тексерулерiн жүргiзудің мерзiмi,
2. Құрылымдық бөлiмшесi бар заңды тұлғаға салық тексеруiн
3. Ерекше күрделi мәселелердi тексеру кезiнде салық тексеруiн
4. Салық тексеруiн жүргiзу мерзiмi құжаттарды тапсыру туралы
Салықтық тексеру мерзiмiнiң iшiнде халықаралық келiсiмдерге сәйкес шет
5. Хронометраждық зерттеулер жүргiзудiң мерзiмi уәкiлеттi мемлекеттiк орган
Салық тексеруiн жүргiзу негiздемесi:
1. Салық тексеруiн жүргiзу үшiн мынадай деректемелердi:
1) нұсқаманың салық органында тiркелген күнi мен нөмiрiн;
2) нұсқама шығарған салық органының атауын;
3) салық төлеушiнің толық атауын;
4) сәйкестендiру нөмiрiн;
5) тексеру түрiн;
6) тексеретiн адамдардың, сондай-ақ осы Кодекске сәйкес тексеру
7) тексеру жүргiзiлетiн мерзiмiн;
8) құжаттық тексерулер кезiндегi тексерiлетiн салық кезеңiн қамтитын
2. Рейдтiк тексеру тағайындалған кездегi нұсқамада аумақтың тексерiлетiн
3. Тақырыптық, қосымша, қарсы тексерулер тағайындалған кезде нұсқамада:
4. Нұсқамаға салық органының бiрiншi басшысы немесе оны
5. Салық Кодексінде көзделген тексеру мерзiмi ұзартылған және
6. Бiр ұйғарым негiзiнде бiр ғана салық тексеруi
Салық тексеруiн жүргiзудiң басталуы:
1. Салық төлеушiге (салық агентiне) нұсқама берiлген кез
2. Салық органының салық тексеруiн жүргiзушi лауазымды адамдары
3. Салық органының салық тексеруiн жүргiзушi лауазымды адамы,
4. Рейдтiк тексеру жүргiзiлген кезде салық төлеушiге танысу
5. Салық төлеушiнiң (салық агентiнiң) нұсқаманы алудан бас
6. Салық тексерулерiн жүзеге асыру кезеңiнде тексерiлетiн салық
Камералдық бақылау
1. Камералды бақылау - салық төлеушiлер берген салық
2. Камералдық бақылау тiкелей салық органының орналасқан жерi
Салық төлеушiлер мониторингi ұғымы
1. Салық төлеушiлер мониторингi салық төлеушiлердiң нақты салық
Мемлекеттің де, салық төлеушілердің де мүдделеріне сәйкес үкімет
Салықтық бақылау тек Қаржы министірлігінің құзыры арқылы, нақты
ІІ. Салық органдарының экономикалық-бақылау қыметінің қазіргі жағдайы
2.1 Қазақстан Республикасының Салық органдары қызметінің қалыптасуы мен
1990 жылы Қазақ ССР Қаржы Министрлігінің 1990 жылғы
1991 жылдың шілдесінде – Қазақ ССР Президентінің «Қазақ
1993 жылдың наурызында – ҚР «ҚР ҚМ салық
1995 жылдың сәуірінде – Қазақстан Республикасы Бас мемлекеттік
1996 жылдың қыркүйегінде – ҚР Үкіметінің № 1181
Қазақстан Республикасының дербес салық қызметі ұйымдастырылған күннен бастап
Салық органдары Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес ережелер мен
Қазақстан Республикасы Қаржы министрлігінің Салық комитеті (бұдан әрі
Комитеттің басты міндеттері мыналар болып табылады:
салық және бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдердің
«Салық және бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдер
Қазақстан Республикасының экономикалық қауіпсіздігін қамтамасыз ету; этил спирті
2. Комитеттің заңды тұлғалар болып табылатын аумақтық органдары
3. Комитет өз қызметін Қазақстан Республикасының Конституциясына және
4. Комитет мемлекеттік мекеменің ұйымдастыру-құқықтық нысанындағы заңды тұлға
2. Комитеттің функциялары мен құқықтары
11. Комитет заңнамада белгіленген тәртіппен жүзеге асырады:
1) мемлекеттік саясатты іске асыруды қамтамасыз ететін функциялар:
Қазақстан Республикасы салық төлеушілерінің мемлекеттік тізілімін жүргізу; салық
Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіпте салық төлеушілердің қаржы-шаруашылық
мұнай өнiмдерiнiң жекелеген түрлерiн өндiру және олардың айналымы
өз құзыретi шегiнде салық және бюджетке төленетiн басқа
салық берешегін мәжбүрлеп өндіріп алу жөніндегі жұмыстарды ұйымдастыру
«Салық және бюджетке төленетiн басқа да мiндеттi төлемдер
салық мiндеттемелерiнің туындау, орындалу және тоқтатылу мәселелерiн жеке
этил спиртi мен алкоголь өнiмін және импорттауды, темекі
өзге мемлекеттiк органдардың мұнай өнiмдерiн өндiрудiң және (немесе)
өз құзыреті шегінде этил спиртін, алкоголь өнімін және
салықтық құқық бұзушылықтарға қарсы күрес мәселелерi бойынша Қазақстан
2) мынадай бақылау-қадағалаушылық функцияларды:
салық және бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдердің
нормативтiк құқықтық кесiмдерде белгiленген құзыретi шегiнде салықтық емес
трансферттік бағаларды қолдану кезінде мемлекеттік бақылауды;
мемлекеттiк бюджетке бөлінетiн мiндеттi төлемдердi есептеудi және (немесе)
қолданылып жүрген заңнамаға сәйкес таңбалауға жататын акцизделетін өнiмдер
акцизделетін тауарларды өндіруді жүзеге асыратын ұйымдардағы акциз бекеттерінің
бақылауды, сондай-ақ Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес этил спиртiнiң,
өз құзыретi шегiнде нормативтiк құқықтық кесiмдердiң сақталуын бақылауды;
мұнай өнімдерінің айналымына мұнай өнімдерінің өндірісі және айналымы
Қазақстан Республикасының Қаржы министрлігіне мемлекеттік бюджетке төленетін мiндетті
этил спиртi мен алкоголь өнiмін және темекi өнiмдерiн
Комитет және оның аумақтық органдары салық қызметi органдарының
Салық комитеті
1. Салық кодексіне салықтық әкімшіліктендіруді оңайлатуға және салықтық
2. Салықтық тексеру жүргізуге салық төлеушілерді автоматтандырылған іріктеу
3. 2004 жылдан бастап салық органдарының ақпараттық жүйелерді
4. Мүдделі мемлекеттік органдар (Қазақстан Республикасы Бас прокуратурасы,
5. Жеке тұлғалардың бюджетке салық төлеу мүмкіндігін банкоматтар,
6. ҚР Қаржы министрлігі Салық комитетінің жер қойнауын
Осы бөлім фискалдық мониторинг тиімділігін арттыру және ірі
Сонымен қатар, Қазақстан Республикасы ҚР ҚМ СК-нің Мамандандырылған
7. «ҚР Салық төлеушісінің хартиясы», «ҚР салық органдары
8. 2006 жылдың 9 айы ішінде өткен жылмен
9. 2006 жылғы шілдеден бастап салық органдары мүлікті
2.2 Салық органдарның салықтарды дұрыс есептеу мен уақытылы
Салықтық бақылау заңдылықтың орындалуын қамтамасыз ететін арнайы әдіс
Салықтың түсімдері 2006 жылда 1280433752 мын теңге,
2008 жылдың салықтық түсімдерде корпорпциялық табыс салығы мен
Салық органдары корпорациялық табыс салығын төлеуге тартқан салық
2008 жылы корпорациялық табыс салығы бойынша болжам
Қосылған құн салығы бойынша болжам 883048712 мың
1-сурет Салықтық түсімдер
2008 жылға арналған акциздер бойынша болжам 29096665 мың
Табиғат және басқа да ресурстарды пайдаланғаны үшін түсімдер
Кәсіпкерлік және кәсіби қызметті жүргізгені үшін алымдар 2006
2-сурет Түсүмдердің 2006 жылғы көрсеткіштер
Айтарлықтай түсімдер «Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2002 жылғы 19
Халықаралық саудаға және сыртқы операцияларға салықтар бойынша 2006
Халықаралық саудаға және операцияларға салынатын басқа да салықтар
Басқа да салықтар 2006 жылы 19983 мың теңгені
Тұтастай мемлекеттік баж бойынша 2006 жылы 7731380 мың
Келесі 3-суретте салықтық түсімдердің негізгі көздері жөніндегі деректер
Дерек көзі www.nalog.kz
3-сурет Мемлекеттік бюджеттің салық түсімдерінің атқарылуы
Кедендік әкімшілік жүргізу туралы өткен жылдың осыған ұқсас
Өткен жылдың осыған ұқсас кезеңімен салыстырғанда ішкі өндіріс
Мемлекеттік бюджет бойынша толық төленбеген төлемдер 50,7 млрд.
1-кесте
2006-2007 жж. I токсанда ҚҚС-тің түсуімен оны өтеу
млрд.теңге
2006 жылы І тоқсандағы факт 2007 жылы
І тоқсандағы факт Ауытқу Өсу қарқыны, %-бен
ҚҚС барлығы, соның ішінде 120,6 112,8 -7,8 93,5
ІӨТ ҚҚС 54,8 26,2 -28,6 47,8
Импортқа ҚҚС 65,8 86,7 20,9 131,7
ҚҚС өтелді 15,7 48,7 32,7 308,3
Дерек көзі www.salyk.kz
90-ыншы жылдары ашылған шағын жеке кәсіпорындар салық есептілігін
Толық төленбеген төлем үлесінің ең үлкені Ақтөбе облысына
Толық төленбеген төлемнің әрі қарай өсуіне жол бермеу
2-кесте
2007 жылғы 1-сәуірдегі жағдай бойынша өңірлердің бөлінісінде мемлекеттік
Дерек көзі www.salyk.kz
2.3 Салық органдарының экономикалық-бақылау қызметінің тиімділігін бағалау
Салықтық тексерiстiң тиiмдiлiгiне талдау салық органдарындағы бақылау қызметiнiң
Талдауды өткiзуде келесi көрсеткiштер қолданады: есепке қойылған заңды
Бюджетке бөлiнген сомалардың iшiнен 14 830 590,5 мың
Жалпы мемлекет бойынша бөлiнген сомалар бойынша бөлiнген сомалар
Салық коммитетiнен жiберiлген төлемiнiң салықтық төлемге бөлiнген қарыздардың
Егер де тексерiс қорытындысы бойынша бөлiнген сомалармен және
Осылайша, Алматы қаласының салық коммитетiмен бөлiнген сомма 121
01.06.2006 жылға Қазақстан Республикасының салық органдарында 193 590
Осымен бiрге, салықтық заң шығарушылық мөлшерiн жұмысшылардың дұрыс
Аймақтық салықтық коммитетiнiң кесiндiсiнде бөлiнгенге дейiнгi сомманың азаюы
Келтiрiлген мәлiметтерден көргендей, әрбiр тексерiлген салық төлеушiден салық
4-суретте көрсетiлгендей ең көбiрек өтiнiш саны Алматы қаласы
2007 жыл үшiн бюджетке айыппұл санкциясының 39 106
Салық сферасындағы бақылау шараларының нәтижелiгi салықтық тексерiс ұйымымен
Салықтық тәжiрибе салықтық құқықты бұзумен күресудегi 2-принициппен ерекшеленедi:
2007 жылға деген салық органдарымен тексерiлген нәтижелер бойынша
4-сурет 2007 жыл үшiн Қазақстан Республикасының салық
Ескерту принципiнiң аясын кеңейту құқық бұзушылық санын азайту
Салық органдары салықтық бұзушылықтың пайда болу мүмкiндiгiн ескерту
Жұмыстың тәжiрибесi ерекше жағдайда салық органдарының жұмысшылары өздерiнiң
Әкiмшiлiк жауапкершiлiкке алып келетiн заңсыз артық айыппұл санкциялары,
Болған жағдайлар қатарында құжаттардың нәтижелерi сапасыз – бiлiктiлiксiз
Құжаттық тексерiстiң нәтижелерi бойынша салық төлеушiлердiң көрсетiлген өтiнiшiнiң
2005, 2006 және 2007 жылдың Қазақстан Республикасы салық
2005 жылдың нәтижесі бойынша облыстардың салық комитеттерінің түсімдері
3-кесте
Қазақстан Республикасы салық органдарының мемлекеттік бюджетке түсетін салық
мың.тенге
Облыстар 2005 жыл % 2006 жыл % 2007
Табыстар,
Барлығы 2098273009 100 2337001544 100 2629048106 100
Соның ішінде:
Ақмола облысы 24 501 181 1,168 35 914
Ақтобе облысы 148 544605 7,079 140 153723 5,997
Алматы облысы 66 591 516 3,174 91 550
Атырау облысы 468054 632 22,31 277698 878 11,882
ШҚО 61 394 396 2,926 106 262130 4,546
Жамбыл облысы 20 461 663 0,975 25 918
БҚО 97 809 645 4,661 167914 929 7,185
Караганды облысы 99 074 445 4,722 153 189226
Кызылорда облысы 137 275566 6,542 106 429645 4,554
Қостанай облысы 57 927 922 2,761 49 436
Манғыстау облысы 160 237802 7,637 168 591888 7,214
Павлодар облысы 68 396 938 3,26 94 786
СҚО 29 177 046 1,391 33 272 807
ОҚО 59 324 859 2,827 83 295 548
Алматы қ. 330788 858 15,76 493395 615 21,112
Астана қ. 232041198 11,06 272914 880 11,678 205957312
АЭА "Астана – жаңа қала"
АЭА "Ақпараттық технология паркі"
АЭА "Морпорт Актау" 2
АЭА "Оңтүстік" 2 018
ҚР ҚМ СК 29
Соның ішінде салықтық бақылауды орындаудан Атырау облысы 2005
Алматы қаласы бойынша 2005 жылы 330 788 858
Салықтық бақылауды жүргізуде Астана қаласы бойынша салықтық түсімері
АЭА «Астана – жаңа қала» бойынша түсімдер 2006
АЭА "Ақпараттық технология паркі" 2006 жылы 46 661
АЭА "Морпорт Актау" 2006 жылы 2 756 355
АЭА "Оңтүстік" 2006 жылы 2018 мың теңге,
ҚР ҚМ СК 2006 жылы 29 284 385
ІІІ. САЛЫҚ ОРГАНДАРЫНЫҢ ЭКОНОМКАЛЫҚ-БАҚЫЛАУ ҚЫЗМЕТІН ЖЕТІЛДІРУ
3.1 Салықтық бақылаудың шетелдік озық тәжірибесі
Америка құрама штаттарының салық қызметінің жұмысын тәжірбие негізінде
2007 жылдың 2 шілде мен 11 шілде арасында
Іссапар негізінде IRS, Дүниежүзілік банк, МВФ және МЦНИ
Жалпы іссапар нәтижесінде келесідей қорытындыға келді, АҚШ-ғы салық
IRS жұмысының басты мақсаты салықтық міндеттерді ерікті орындаушыларды
АҚШ-та салық жинақтары мына бөлімдері бойынша жинайды:
1) Федералдық салықтарды IRS жинайды;
2) Муниципалдық ( жергілікті) салықтарды муниципалитет және салықтық
Басқа жағынан, АҚШ-тың салық органдары салық қызметіне үлкен
Екінші жағынан, салық төлеушілер арасында тәртіп бұзушыларға қолданылатын
Сонымен қатар, IRS құрылымында қылмыстық тексеру бөлімі бар,
Салық органданры көп құқықтарына ие. Нақты айтсақ, декларациялар
Басқаша алсак, инспектор жазған қосымша салық төлеу жөнінде
Алайда негізінде салық міндеттерін өлеу жөнінде дәлелдерді салық
Салық органдары жұмысшылыраның жоғары рейтингі жұмыс жалақысының жоғры
IRS жанында омбудсмен институты ұлттық салық төлеушінің заңгері
Омбудсмен салықшы жұмысына егер нормативтік ережелерде процесіне жұмысы
Салық органдары салық төлеушілердің өрісін өсіру жөнінде саясатты
Салық төлеушілерді ағартуды Бұқаралық ақпарат жүйесі арқылы жүргізеді
Белгілі бір салық төлеушілерге декларация төлеу жөнінде орталықтарда
Осылайша мемлекет бәсекеге түсе алатындай жағдай туғызады, бірақ
Мемлекет юджет шығындарға сараңданбайды, егер бұл шығындар салық
Жыл сайын IRS қызметіне жұмысқа тұрарда алдын-ала дайындықтан
Осындай үлкен шығындарға қарамастан АҚШ салық органдарының жұмысының
Қазақстан Респуликасының Қаржы Министрлігінің Салық Комитетінің председателі Н.
3.2 Салықты бақылауды жүргізу тиімділігін арттыру
Қазіргі жағдайдағы салықтық бақылауға жетілдірудің қажеттігі тәжірибе көрсеткендегі
салықтық бақылау субъектісінің ұйымдастырушылық, әдістемелік және материалдық-техникалық қамтамасыз
салықтық бақылау субъектісі мен салық төлеуші арасындағы қарым-қатынастарда
- салықтық бақылау органының қаржылай жеткіліксіз қамтылуынан, яғни
Салықты бақылаудың тиімділігі олардың заңды бұзушылықтарды болдырмауына және
Экономиканың тұрақты дамуы үшін мемлекет межелеген стратегиялық бағдарламалар
Біз жұмыс тиімділігін арттыру тұрғысында негізгі үш стратегиялық
Корпоративтік басқарудың ең үздік тәжірибесін енгізу қажет дей
2007 жылы 2008-2012 жылдарға арналға ҚР салық қызметінің
1. салық органдарының құзыретіндегі салық түсімдерінің ЖІӨ-ге қатынасын
2. Салық органдарының жұмыстарына қоғамның қанағаттануын 90%-проценттік деңгейге
Одан басқа, «Жаңа әлемдегі жаңа Қазақстан» Қазақстан Республикасы
Салық жүйесін Қазақстанның жаңа сатыдағы дамуының міндеттерімен сәйкестендіру
Қолданыстағы Салық кодексі экономикалық өсуде оң рөл атқарды,
Үкіметтің жаңа Салық кодексін әзірлеуі қажет. Ол экономиканы
Жаңа Салық кодексі салық қызметтерінің оның нормаларын өз
Бірақ, ең бастысы, ол экономиканың шикізаттық емес секторы,
ҚОРЫТЫНДЫ
Қорыта келгенде, Республикамыздағы салықтық бақылауды ұйымдастыруды жетілдіріп дамыту
Салықтық бақылаудың қатаң әділ болуын, оның тұрақтылығын, тек
Салық төлеушілердің салықтық міндеттемелерін орындау барысындағы қателіктерінің себебін
Алдын-ала бақылау түрін дамытып, салықтық құқық бұзушылықтардың болуына
Бір мекеменің қайта-қайта тексеріліп, екіншісін елеусіз қалдыруды болдырмау;
Салықтық бақылауды реттеуші заңдылықтарға енгізілетін өзгерістер жобасын ең
Салықтық бақылауды жүргізуші мамандарды дайындауға ерекше көңіл бөлу,
Қаржы Министірлігі жанынан оқу орындарының оқытушы-ғылыми қызметкерлері мен
Тексеру кезеңдерін қайта қарап, салық бақылауының заңнамасына өзгеріс
Қазақстан Республикасының Президенті кіші және орта бизнестің субъектілерін,
Салықтың түсімдері 2006 жылда 1280433752 мын теңге,
2005 жылдың нәтижесі бойынша облыстардың салық комитеттерінің түсімдері
Осы салық түімдердің түсуін мемлекеттік салық органдары бақылап
Қазіргі кезде, Мемлекет Басшысының тапсырмасы бойынша жаңа Қазақстан
Қолданылған әдебиеттер тізімі
Қазақстан Республикасының Президенті Н.Ә.Назарбаевтың Қазақстан халқына Жолдауы
Cалық және бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдер
С. М. Найманбаев «Салықтық құқық» оқулық. Алматы 2005ж.
Қ. Қ. Ілиясов, С. Құлпыбаев «Қаржы» Алматы 2005ж.
А. Д. Үмбеталиев, Ғ. Е. Керімбек «Салық және
Б. Б. Султанова «Салық есебі» оқу құралы. Алматы
С. Б. Баймұханова «Қаржылық есеп» оқулық. Алматы 2007ж.
Бухгалтерлік бюллетень 2007ж. №5 6-7б, №2 5-9б; 2006ж.
Худяков А.И. «Налоговое право РК» Алматы
А. А. Нурумов «Налоги и финансы рыночной экономики»
Б. Б. Султанова «Налоговый учет» учебное пособие. Алматы
А. А. Нурумов «Налоги РК и развитых стран»
«Налогообложении доходов нерезидентов РК» сборник №31 под общей
В. Д. Мельников, В. Д. Ли «Қаржының жалпы
Қазақстан Республикасының Бюджет Кодексі. Алматы 2007ж 140б.
Құлпыбаев С., Ілиясов Қ. Қ. «Қаржы» Алматы 2003ж.
Мельников В. Д. «Қаржы курсы» Алматы 2001ж.
Сейткасымов Ғ. С. «Ақша, несие, банктер» оқулық. Алматы
Ілясов К. К, Саткалиева А. А. «Государственный бюджет»
www. google.kz
www.minfin.kz .
www.astananalog.kz .
www.salyk.kz .
www.akorda.kz .
Егемен Қазақстан №150-151 (24726) 02.06.07 ж.
Астана. Қарашаның 1-і. ҚазАқпарат /Ернұр Ақанбай/
66
2