ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ
Еуразия Академиясы
«Еуразия» институты
«Экономика және қаржы» мамандығы
«Қаржы менеджменті» пәні бойынша
Курстық жұмыс
Тақырыбы: «Коммерциялық банктердегі қаржы ресурстарын басқару»
Орал-2010ж
Мазмұны
Кіріспе...........................................................................................................................3
I тарау Коммерциялық банктердің негізі мен құрылымы.
1.1.Коммерциялық банктер қаржы делдалдары ретінде..........................................5
1.2. Коммерциялық банктердің басқару және функционалдық құрылымы.....................................................................................................................6
1.3.Коммерциялық банктердің қызметтері мен операциялары.............................10
II тарау Дағдарыс жағдайындағы банктер депозиті мен капиталды
2.1.Коммерциялық банктердің депозиттік саясатының қалыптасу ерекшеліктері.............................................................................................................17
2.2.Банк капиталын арттырудың өтімділік дағдарысынан шығуға тигізер ықпалы........................................................................................................................19
2.3. Банк ресурстары және капиталдық база...........................................................24
III тарау Коммерциялық банктердегі қаржы ресурстарын басқару проблемалары
3.1 Республикада қаржылық ресурстарды басқарудың проблемалары...............27
3.2.Банктердің өтемпаздық дағдарысы кезінде банк секторларын әлсірететін
Қорытынды ................................................................................................................34
Қолданылған әдебиеттер тізімі ...............................................................................35
Кіріспе
Қазақстан Республикасының Президенті Н.Ә.Назарбаев өзінің «Қазақстан–2030» атты халыққа
Қазақстанның алдыңғы қатарлы коммерциялық банктері өзінің табыс базасын
Коммерциялық банктер өз клиенттерінің ақшаларын сақтауға қолайлы әртүрлі
Банк операцияларының тиімді, икемді жүйесі кең ауқымды клиенттерімен
Қазіргі дамып жатқан ақпараттық технологиялар заманында өз шаруашылығын
Жаңа қызметтерге пластикалық карточкалар, банкаралық электрондық есеп-айырысулар, элемдік
Біздің еліміздегі қазіргі банктік институттар аталған жаңа қызметтерді
Халыққа қызмет көрсетіп жүрген банктер ролін жандандырудың мәні
жақсартуға, банктік қызметтер спектрін кеңейтуге және олардың өзіндік
Жоғарыда аталған көптеген мәселелердің шешу жолдарын табу үшін
Курстық жұмыстың басты мақсаты: коммерциялық банктердегі қаржы ресурстарын
- Коммерциялық банктердің негізі мен құрылымын ашу;
- Коммерциялық банктердің дағдарыс жағдайындағы банктер депозиті мен
- Коммерциялық банктердегі қаржы ресурстарын басқару проблемалары және
Курстық жұмыстың құрылымы: кіріспеден, үш тараудан, қорытындыдан және
І. Коммерциялық банктердің негізі мен құрылымы
1.1.Коммерциялық банктер қаржы делдалдары ретінде
Несиелік жүйенің төменгі буыны халық шаруашылығына тікелей қызмет
«Коммерциялық банк» термині банк ісінің ертеректегі даму кезеңінде,
Бүгінгі коммерциялық банктер өз клиенттеріне 200 – ге
Бір операциялардан болған зиян, екінші бір операциялардан түсетін
Депозиттік-қарыздық операцияларды жүзеге асыра отырып коммерциялық банктер қаржы
Коммерциялық банктер өз клиенттерінің ақшаларын сақтауға қолайлы әртүрлі
Банктік несие - ең қолайлы және көптеген жағдайда
Коммерциялық банктердің мынадай бастапқы қызметтері бар: депозиттер қабылдау,
1.2. Коммерциялық банктердің басқару және функционалдық құрылымы
Банк жүйесін ұйымдастыру белгілеріне қарай филиалсыз банктерге, бөлімшелері
Ұлттық банктің рұқсатымен банктер Қазақстан Республикасы аумағында және
Банк филиалы – бұл бас банктің берген құқықтары
Банк өкілдігі – депозит тартудан басқа бір банктік
Еншілес банк – жарғылық қордың 50% - нан
Қазақстан бұрынғы КСРО – ның монополиялық банктік жүйесін
Әлемдік банктік тәжірибеге қарағанда, бөлімшелері бар банктердің артықшылығы
Бірақ, жоғарыда аталған мамандандырылған банктердің күрделі иерархиялық құрылымы
оған облыстық басқармалар бағанса, ал соңғысына аудандағы бөлімшілер
Шетелде банк филиалдары заңды тұлға болуға және дербес
Қазақстандағы соңғы уақыттарда құрылған барлық коммерциялық банктер филиалсыз,
Банктің ұйымдастырылуы құрылымы және соған сәйкес операциялары орталықсыздандыру
Банктің ұйымдастырылуы құрылымы басты екі әдіспен анықталады –
Басқару органын тағайындаудың мақсаты – банктің негізгі қызметін
Банктің ұйымдастырылуына, ондағы жетекші мен бағыныштыларының қарым –
Банкті басқарудың құрылымын анықтау, басқару органдарын бөліп қарауды,
Коммерциялық банктің басқару құрылымына оның жарғылық қорының қалай
Қазіргі уақытта коммерциялық банктер көбіне акционерлік қоғам формасында
Басқарма (банк кеңесі) – банк иелерінің, оның акционерлерінің
Жетекші орынға адам таңдау. Осы заманғы банк –
Комитет құру. Ірі банктерде шешім қабылдау үшін мынадай
Қарыздық және инвестициялық операцияларға бақылау жасау. Басқарма заңды
Банк қызметінің мерзімді тексеру. Басқарма мүшелері банктің операцияларына
талқылайды. Басқарма мүшелері өздерінің шешімдері, зияндары, қателіктері, банктер
Кеңес коммерциялық банктегі акционерлер жиналысының нұсқауына сәйкес тәжірибелік
Директорлар кеңесі іс - тәжірибелік операцияларды жүзеге асыру
1. жоғарғы менеджерлер;
2. администраторлар;
3. қадағалау және ревизиялық функциялар берілген тұлғалар.
Жоғарғы менеджерлер - бөлімдер мен службалардың қызметтерін шоғырландырады,
Администраторлар - бөлімше жетекшілері. Олардың басты мақсаты -
Үшінші деңгейдегі қызметкерлерге – қадағалаушылар жатады. Бұл қатардағы
Бақылаушы – бухгалтерлік және статистикалық бөлімінің жұмысын басқарады,
Банктің құрылымы, бөлімдерінің саны, қызметтердің мамандануы, жетекшілердің құрамы,
Функционалдық ұйымдастырушылық құрылымы банк қызметінің жекелей бөліктерге бөлінуі,
басқалар жатқызылады. Бұл функционалдық блоктардың шешетін міндеттерінің көлеміне
Дивизионалдық ұйымдастырушылық құрылымы үнемі өзгеріп отыратын нарық жағдайында,
Банк өзнімінің әр түрлі түрлерін көрсетуге бейімделген құрылымдар
Операциялардың нақты түрін көрсетуге маманданған бөлімшелердің жетекшілері жоғары
Тұтынушылардың әр түрлі топтарына бейімделген құрылым. Мұндай принциптер
Аймақтық ұйымдастырушылық құрылымы. Банктер үлкен географиялық ауданды қамтып
Қазіргі кезде республикада банк қызметтерінің сан алуан түрін
Штабтық бөлімдер – желілік бөлімдерге қызмет көрсетумен айналысады.
жоспарлау, кадрлар,заң,статистикалықбөлімдер.Банктің ұйымдастырушылық құрылымын, банк басқармасы және басқару
Депозиттік операцияларды басқару банктің меншіктік капиталымен тартылған қаражаттарды
Несиелік басқарма қарыз алушыларды несиелендіру сұрақтарымен айналысады. Ол
Банктің филиалдарын басқару филиалдардың қызметіне жетекшілік етумен, бақылаумен,
Есеп-кассалық операциялар басқармасы – клиенттнрге шот ашумен, кассалық
Валюталық басқарма валютамен операцияларды жүргізуге арналған.
Статистикалық және талдау бөлімі статистикалық ақпараттарды талдау, жинаумен
1.3. Коммерциялық банктердің қызметтері мен операциялары
Коммерциялық банктердің екінші дәстүрлі-базалық қызметі-экономиканы және халықты несиелендіру.
Несиелік операциялар – бұл несие беруші мен қарыз
Коммерциялық банктің несиелік операцияларын әртүрлі белгілері бойынша жіктеуге
Банктердің несиелік операциялары, банктердің және клиенттің өзара қатынастары,
Лизингтік операциялар. «Лизинг» ағылшын тілінен аударғанда жалға беру
Лизинг бірнеше қызмет атқарады. Біріншіден, ол негізгі қорларға
1. Жедел лизинг анағұрлым қысқа мерзімге беріледі. Оның
2.Қаржылық лизинг анағұрлым ұзақ мерзімге беріледі. Ол мерзім
Қалдық құны бойынша лизинг пайдалануда болған құрал жабдықтарды
Факторингтік операциялар – клиентпен төленбеген қарыздық талаптар бойынша
Халықаралық факторинг туралы Конвенцияға сәйкес, келесідей төрт белгі
- қарыздық талаптарды алдын ала төлеу формасында несиелеудің
- жабдықтаушымен бухгалтерлік есеп жүргізу мен өткізу есебінен;
- жабдықтаушы қарызын инкассалау;
- несиелік тәуекелден жабдықтаушыны сақтандыру;
Факторингтік келісімнің бірнеше типі бар. Толық қызмет ету
Регистік құқы бар толық қызмет етудің алдыңғысынан айырмашылығы
Трасталық операциялар. Коммерциялық банктер өздеріне сенімді тұлғаның қызметтерін
Коммерциялық банктер трасталық операциялармен қасымша табыс алу үшін
Трасталық қызметтер үшін комиссиондық төлемақыны әрбір операцияға дифференциалды
Инвестиция дегеніміз – бұл халық шаруашылығына мемлекет ішінде
Коммерциялық банктердің инвестициялық қызметінің мақсаты - қаражаттардың сақталуын
Бағалы қағаздар – бұл арнайы түрде рәсімделген қаржылық
Қордық бағалы қағаздар, әдетте эмиссияның массалық сипатымен ерекшеленеді,
Олар негізгі және көмекші болып бөлінеді. Негізгі қорлық
Мәлімдеуші бағалы қағаздар – бұл мәлімдеуші чектер, акциялар,
Бағалы қағаздармен операциялар жүргізуге коммерциялық банктерде мынадай құрылымдар
Бағалы қағаздар нарығы – бұл қаржылық нарықтың анағұрлым
Коммерциялық банктер пайда табу үшін басқа эмитентердің бағалы
бірнеше қызметтерді атқара алады: олар өтімділігі жоғары табысты
Кеңес беру қызметі. Коммерциялық банктер өздерінің клиенттеріне банктік
тарапынан пайда табу мақсатында ғана емес, сондай-ақ клиенттерге
Ақпараттық қызмет көрсету. Қазіргі кездегі телекоммуникациялар, компьютерлік байланыстарды
Уақытша бос ақшалай қаражаттарды жинақтау – коммерциялық банктердің
Басқа кәсіпорындармен салыстырғанда барлық міндеттемелер коммерциялық банктерге меншікті
Дәстүрлі түрде осы қаражаттардың негізгі бөлігін депозиттер құрайды.
орналастару жұмыстары депозиттік операциялар деп аталады. Осылардың негізінде
құалады. Шетелдік банктік тәжірибеде алып тастау тұрғысынан қарағанда
Талап еткенге дейінгі депозиттер белгісіз уақытта салымшылардың ағымдағы,
Депозиттердің екінші тобын мерзімді салымдар құрайды. Терминнің өзінен
Депозиттердің үшінші түрі – жинақ салымдары. Олардың кеңірек
Коммерциялық банктер негізінен өз клиенттерінің шауашылық қызметтеріне қызмет
«Қазақстан Республикасындағы банктер мен банктік қызметтер туралы» Заңға
- ақылы негізде депозиттерді тарату;
- клиенттер мен банк корреспонденттердің шоттарын жүргізу және
- қайтарымдылық, мерзімдік және төлемділік шарттарымен заңды және
- инвестицияланатын қаражаттар иелерінің немесе иемденушілердің тапсырмалары бойынша
- заңда көрсетілген тәртіппен өз бағалы қағаздарын шығару
- төлем құжаттарын сатып алу, сату және сақтандыру,
- банктік операциялар бойынша брокерлік қызметтерді көрсету, клиенттердің
- клиенттердің тапсырмалары бойынша сенімдік операцияларды (қаражаттарды қарау
- банктік қызметпен байланысты кеңес беру қызметін көрсету;
- лизинтік операцияларды жүзеге асыру.
Ұлттық банктің арнайы лицензиялары бар болса, банктер басқа
II.Дағдарыс жағдайындағы банктер депозиті мен капиталды арттыру жағдайлары
2.1.Коммерциялық банктердің депозиттік саясатының қалыптасу ерекшеліктері
Тартылған қаражаттарды тиімді басқару банктің депозиттік саясатының жасалуын
Депозиттік саясат банктің қаражаттарын тартумен байланысты стратегиясы мен
Депозиттік саясат банктің стратегиясына сәйкес жасалуы тиіс. Сондықтан
Сонымен қатар, клиенттерді тартуда банктердің тиімді пайыз саясатын
Депозиттік операцияларды жүргізуде банктер мынадай принциптерді басшылыққа алады:
Депозиттік базаны қалыптастыру барысында заңдық және нормативтік талаптардың
Депозиттік операциялар банктің пайда табуына ықпал етуге тиіс;
Тартылған депозиттік ресурстар банктің өтімділігін қамтамасыз етуге тиіс;
Депозиттік ресурстардың субъектілер, түрлері және мерзімдері бойынша дифференциалдануын
Банктің депозиттік саясаты депозиттік операцияларға байланысты туындайтын тәуекелдерді
Депозиттік саясат туралы ереженің құрылымы мынадай баптарды қамтуға
жалпы ереже;
депозиттік саясаттың мақсаты мен міндеттері;
банктің құрылымдық бөлімшелерінің өзара әрекеті;
банк ресурсының құрылымы;
ақшалай қаражатты тарту мерзімі және депозиттік келісім-шартты бекіту
депозиттік келісім-шартты жасауға және банкте шот ашуға қажетті
депозиттік және жинақ сертификаттарын сатумен байланысты операцияларды рәсімдеу
банктік және банктік емес ұйымдардың қаражаттарын тарту және
Қазақстан Республикасының Ұлттық банкінің белгіленген міндетті резерв нормалары
Құжаттарды сақтау тәртібі.
Клиенттердің құрамына және банктің қызметінің бағытына байланысты депозиттік
Депозиттік саясаттың қалыптасуы мен іске асырылуына ықпал ететін
Депозиттік нарыққа жасалған талдау депозиттік саясаттың ортақ ықшамдылық
Банктің тұрақтылығын, сенімділігін және қаржылық тұрақтылығын қамтамасыз ету
Тәуекелді төмендету мақсатында банктің депозиттік ресурстарын диверсификациялау;
Клиенттердің тобына қарай депозиттік қызмет көрсету (байларға, кедейлерге,
Банктің өнімдері мен көрстілетін қызметтері бәсекелес банктердікінен ерекшеленіп
Міне осындай талаптар ескерілген жағдайда отандық банктеріміз депозиттік
Депозиттік операцияларды жүзеге асыруда, коммерциялық банктер келесідей қағидаларға
Депозиттік операциялар банктерге пайда алуына қарай ұйымдастырылуы тиіс;
Депозиттік операцияларды ұйымдастыру процесінде депозиттік операциялардың әртүрлі субъектілері
Депозиттік операцияларды жүзеге асыру барысында олардың несиелік жұмсалымдардың
Депозиттік операцияларды ұйымдастыру процесінде мерзімді депозиттерге көңіл бөлу,
2.2.Банк капиталын арттырудың өтімділік дағдарысынан шығуға тигізер ықпалы
ҚР Президенті 2008 жылғы 7 ақпандағы халыққа жолдауында
Бұл жерде мәселе өткен жылдағы сыртқы қарызды қайтаруға
ҚҰБ-нің мәліметтері бойынша 2006жылы банктер еурооблигацияларды орналастыру
Енді осы қарыздарға қарсы тұратын, яғни қорғаныс қызметін
Бүгінгі күні отандық банктеріміздің міндеттемелері құрылымындағы сырттан тартқан
Банк капиталының жиынтық деңгейінің жеткіліктігі банк жүйесін қолдайтын
Банк жүйесінде өтімділік дағдарысы туындағанға дейін ҚР Қаржылық
Өтімділік дағдарысына дейінгі 2004-2007 жж екінші деңгейдегі банктердің
Соңғы 4 жыл ішінде банктің меншікті капиталының көздері
Банктің II деңгейлі капиталының меншікті капитал құрамында орыны
1-кесте ЕДБ-дің меншікті капиталдарының серпіні, мерзімнің басына
Меншікті капиталдың көздері, млрд теңге 2002ж 2003ж 2004ж
I деңгейлі капитал 91,1 110,6 153,3 229,0 368,4
Жарғылық капитал 76,8 77 100,4 161,3 244,7 593,6
Қосымша капитал 8,7 11,2 13,8 16,7 27,2 4,0
Өткен жылдардағы бөлінбеген табыс 8,7 15,0 24,0 41,6
II деңгейлі капитал 36 55,7 87,9 129,3 216,4
Бөлінбеген таза табыс 7,4 20,6 28,8 31 70,1
Субординирленген қарыз 15,3 30,1 58,8 100,3 184,7 368,0
III деңгейлі капитал - - - - -
Барлық меншікті капитал 122,1 161,2 233,6 347,6 584,8
2004-2007жж. Банктік сектордың меншікті капиталының адекваттылығын да 2-кестеде
2-кесте ЕДБ-дің меншікті капиталдарының адекваттылық көрсеткіштері, мерзімнің басына
Меншікті капиталдың адекваттылық көрсеткіштері 2004ж 2005ж 2006ж 2007ж
I деңгейлі капиталдың жиынтық активтерге қатынасы (к1) 0,09
Меншікті капиталдың тәуекел дәрежесіне қарай өлшенген активтер мен
Меншікті капиталдың ссудалық қоржынға қатынасы 0,22 0,19 0,19
Меншікті капиталдың құрылған провизияларға қатынасы 3,49 2,62 3,40
Меншікті капиталдың күмәнді несиелерге қатынасы 0,60 0,47 0,48
Меншікті капиталдың үмітсіз несиелерге қатнасы 10,38 6,65 8,54
Меншікті капиталдарының адекваттылық көрсеткіштері I деңгейлі капиталдың жиынтық
Меншікті капиталдың ссудалық қоржынға қатынасы 2004 жылдың 1
Меншікті капиталдың құрылған провизияларға қатынасы 2004 жылдың 1
Сонымен қатар меншікті капиталдың күмәнді несиелерге қатынасы 2004
Ал меншікті капиталдың үмітсіз несиелерге қатынасы 2004 жылдың
ЕДБ-дің капиталдарының жеткіліктігін талдау банктердің қаржылық жағдайына баға
Кестеден көріп отырғанымыздай берілген барлық банктеріміз ҚҰБ-нің капитал
Банктер К1 (мәні 0,06 кем емес) К2 (мәні
2004ж 2005ж 2006ж 2004ж 2005ж 2006ж
ККБ 0,06 0,06 0,10 0,12 0,11 0,13
ТӘБ 0,07 0,08 0,09 0,14 0,14 0,14
Халық Банкі 0,06 0,08 0,10 0,13 0,16 0,17
АСҚ Банкі 0,09 0,07 0,06 0,14 0,13 0,15
Центркредит банкі 0,06 0,06 0,06 0,14 0,14 0,14
Альянс Банкі 0,13 0,08 0,09 0,33 0,15 0,14
Темірбанк 0,08 0,17 0,12 0,17 0,21 0,15
Каспийский банкі 0,10 0,07 0,09 0,22 0,13 0,17
Нұрбанк 0,09 0,09 0,10 0,15 0,16 0,16
Еуразиялық банк 0,11 0,08 0,9 0,33 0,18 0,20
3-кесте. ЕДБ-дің капитал жеткіліктігіне қатысты пруденциалдық нормативтерді орындау
Соңғы жылдары банктеріміздің табатын пайдасы да алып-сатарлық сипатқа
тырысатыны заңдылық. Бірақ бұл жерде банктер өздерінің өтімділігін
Өтімділік дағдарысына қарсы Қаржылық қадағалау агенттігі (ҚҚА) пруденциалдық
Сонымен қатар сыртқы қарыздарға байланысты банктердің капиталдану нормативтеріне
Қорыта айтқанда, жоғарда аталған шаралардың жүзеге асуы алдағы
2.3. Банк ресурстары және капиталдық база
Коммерциялық банктер бір жағынан , шаруашылық субъектілердің уақытша
Бүгінгі таңдағы банк ресурстары нарығының құрылуына көптеген ерекшеліктер
Банк ресурстары нарығының пайда болуымен қатар бағалы қағаздар
Коммерциялық банктердің меншікті капиталының ролі мен шамасы, басқа
Банк ресурстары – бұл банктің пассивтік операциялары негізінде
Нарықтық қатынастарға өту барысында банк ресурстарының құрылымында біршама
Банк ресурстарының құрылымына мыналар жатады:
Банктің меншікті капиталы.
Банктің заемдық және тартылған қаражаттары.
Банк ресурстарының құрылымындағы меншікті капитал үлесі тартылған қаражаттарға
Банктердің атауы Міндеттемелері Меншінті капиталы Барлық пассивтері
Казкоммерцбанкі АҚ 383359151 39265133 422624284
ТұранӘлем банкі АҚ 340308170 29670510 369978680
Қазақстан Халық Жинақ банкі АҚ 232454217 211000904 253555121
Алматы сауда қаржы банкі АҚ 86669542 9083160 95752702
Центркредит банкі АҚ 75177638 7561962 82739600
Нұрбанк АҚ 51287682 7123368 58411050
Каспийсий Банкі АҚ 48772598 6161812 54934410
Альянск Банкі АҚ 46584193 4085889 50675082
Еуразия банкі АҚ 41954490 8461110 50415600
Ситибанк Қазақстан АҚ 28864535 6303720 35168255
Валют-Транзит банкі АҚ 26132978 5429518 31562496
АБН АМРО Қазақстан банкі АҚ 25511314 5146055 30657369
Темірбанк АҚ 24249481 4413033 28662514
НSBC Қазақстан банкі ЕБ 17494355 2779504 20273859
Қазақстан Наурыз банкі АҚ 15805879 2219898 18025777
TEXAKABANK 10986409 1507108 12493517
Цеснабанкі АҚ 10812320 1428783 12241103
Альфа- банк ЕБ 7424480 2280476 9704956
Қазақстандағы Қытай банкі ЕБ АҚ 4185336 2450711 6636047
Демір Қазақстан банкі АҚ 2815026 1198976 4014002
Нефтебанк АҚ 2622019 913606 3535625
Алма-Ата МБ АҚ 2009297 978905 2988202
Данабанк АҚ 1231666 1064945 2296611
ТПБК АҚ 929517 1290089 2219606
Лариба-Банкі ББ АҚ 913270 1327307 2240577
КЗИ банкі АҚ 886973 2213684 1900417
Қазақстан индустриалды банкі АҚ 647980 119484 1767464
Сенімбанкі АҚ 144537 1055273 1203310
КИБ АҚ 126340 1076970 1203310
Заман- банкі АҚ 98316 1034446 1132762
Алаш- банкі АҚ 83625 1101709 1185334
Пакістан ұлттық банкі ЕБ АҚ 466656 1113635 1160291
Қазақстан тұрғын үй банкі ЕБ АҚ 15638 1508473
ТАИБ Қазақстан банкі АҚ 706996 1193421 1900417
2004 жылдың 1 қаңтарында берілген мәліметтер бойынша Қазақстандық
Кестеден көріп отырғанымыздай, банктердің пассивтерінің өсуіне міндеттемелердің артуы,
III Коммерциялық банктердегі қаржы ресурстарын басқару проблемалары және
3.1 Республикада қаржылық ресурстарды басқарудың проблемалары
Ғаламдық тәуекелдер мен жаңа ғаламдық шақырулар жалпы қаржылық
Қаржылық ресурстар бюджеттік ресурстарды, ҚР Ұлттық қорының қаржысын,
2007 ж. Мемлекеттік бюджеттің табыс көлемі 2629,0 млрд
Алайда республикада бос ақшаны екінші деңгейлі банктерге салу
Мемлекеттің қаржылық ресурстарын қалыптастыру механизмі;
Мемлекеттің қаржылық ресурстарын, соның ішінде ұлттық компаниялар мен
Мемлекеттің қаржылық ресурстарын бөлу мен пайдалану механизмі;
Мемлекеттің қаржылық ресурстарына мониторинг және олардың экономиканың өсуі
Мемлекеттің қаржылық ресурстарын қалыптастыру мен пайдалану механизміне талдау
Мемлекеттің қаржылық ресурстарын мақсатты және ұтымды пайдалануға бақылау
Республикада мемлекеттің қаржылық ресурстарын қалыптастыруда салық жүйесі ерекше
2002 ж. ҚР Салық кодексі іске қосылды, ол
Сонда да ҚР Салық кодексіне корпоративті табыс салығы,
Нәтижесінде 2007ж. Кедендік төлемдер, салықтар, сондай-ақ есепке алу
ҚР Үкіметімен инвестициялық жобаны жүзеге асыруға концессионды келісімге
Қазақстан Республикасы аумағында жер қойнауын пайдалану келісімі шеңберінде
Салық кодексіне өндіріс пен қосымша құны жоғары тауарларды
Осыған сәйкес, салық салудың жеке принциптерін қайта қарау
Әлемдік тәжірибеде салық салудың негізгі принциптерінің бірі болып
Ел экономикасы дамуының жаңа кезеңінде республика салық жүйесі
Дәл қазіргі сәтте республикадағы ешбір мемлекеттік орган салық
3.2.Банктердің өтемпаздық дағдарысы кезінде банк секторларын әлсірететін
Несиелендіру – нарықтық экономикадағы банк қызметінің маңызды және
Банктер қаржы саласының делдалдары ретінде шаруагерлік субъектілердің, тұрғындар
Соған байланысты банк секторлары – экономика саласында қаржы
Несиелік қауіп – несие алушының банкке негізгі қарызы
Банктердегі жекелеген активтердің көлемі жекелеген міндеттердің мөлшерінен асып
Активтерге байланысты қауіптілік оларды тез жүзеге асырып, қолма-қол
Көп жағдайда несиелік қауіп жүйелі түрдегі қауіпке айналып
Сондықтан да коммерциялық банктердің несиелік саясатын реттеу аясында
Несие беруші ұйымдардың ссудаларының шығынына байланысты, валюталық, пайыздық
Әрекет етуші заңнамада несиелендіру ұйымдарының банк қаражатының сенімділігін,
«ҚР Банк және банк қызметі туралы» Заңында несиелік
Ссуда бойынша болжалды шығындарды жабуға қажетті резерв құру,
Ссудалық қарыздар қамтамасыз етілуіне және уақытылы төленбеген күндеріне
Қамтамасыз етілген нақтылы ссудаларға өтемпаз активтер кепілдікке алынатын
Егер ссуданы қамтамасыз ету құны оны беру кезіндегі
Егер ссуда қамтамасыз етілмеген болса немесе оның қамтамысз
Сөйтіп, ссуданыңқамтамасыз етілу деңгейін анықтау барысында назарға алынатын
Тәжірибеде түрлі себептерге байланысты ссуданың қамтамасыз етілу деңгейін
Несиелік қауіптілікті бағалаудың жоғарыда аталған негіздемелеріне сүйене отырып,
Қарыз алушы негізгі қарыз бойынша төлем міндеттерінен дер
Мұндай резервтер тұтынушы негізгі қарызды қайтармаған жағдайда, шығынды
Бірақ бұл ссуданың өзі толық жабылды деген сөз
Сөйтіп, бірінші қауіпті топқа жеткілікті түрде қамтамасыз етілген
Субстандартты ссудаларға – жеткілікті қамтамасыз етілген ссудалар
Күдікті ссудаларға қамтамасыз етілмеген, қарызды төлеу мерзімі 30
Төртінші қауіпті топқа сенімсіз ссудалар жатады. Аталмыш
Осылайша, несиелік қауіптіліктің деңгейіне сәйкес, банктер әрбір тұтынушының
Соңғы жылдары көптеген банктердің дағдарысқа ұшырауына себепкер болған-активтердің
Мұндай жағдайларда несие портфеліне талдау жасау үшін, несиелердің
1-кесте
Несиелердің ай сайынғы болжалды өзгеруінің матрицасы,%
Санаты стандартты 1 күдікті 2 күдікті 3 күдікті
Стандартты 90,52 8,34 0,00 35,74 36,25 87,05 0,00
1 күдікті 4,88 88,41 28,45 0,00 0,00 0,00
2 күдікті 1,34 0,00 18,69 11,07 46,75 0,00
3 күдікті 0,01 2,17 34,60 42,52 0,00 0,00
4 күдікті 0,63 0,00 11,78 10,67 16,15 0,00
5 күдікті 1,97 0,00 0,00 0,00 0,85 12,95
сенімсіз 0,65 1,08 6,48 0,00 0,00 0,00 66,37
Жоғарыдағы кестеде көрсетілген матрица – солға қарай орналасқан
Бағалау нәтижесі бойынша несие портфелі сапасының салыстырмалы түрде
Бірақ қазақстандық банктердегі активтер сапасының көрсеткіштері, экономикалық цикл
Соңғы бірнеше жылдың ішінде (2002-2007жж.) екінші деңгейлі банктер
Капитал нарығындағы ірі дағдарыстың пайда болуы ішкі ресурстар
Ішкі қарыздарды қайта қаржыландыруға қажетті жаңа заимдарды алу
Банктер мемлекет тарапынан бөлінген қаражат есебінен ішкі қарыздарының
Банктердің нарықтық тәртібінің нашарлауы – ақшалай-несиелік жүйенің әлсіреуіне
Қорытынды
Осы курстық жұмысымды қорыта келе, коммерциялық банктері
Коммерциялық банктердегі қаржы ресурстарын басқарудың қызметі: ұйымдастыру, жоспарлау,
Коммерциялық банктер бір жағынан , шаруашылық субъектілердің уақытша
Банк ресурстары – бұл банктің пассивтік операциялары негізінде
Қазіргі коммерциялық банктер – бұл тікелей кәсіпорындарға, ұйымдарға,
Коммерциялық банктер негізінен өз клиенттерінің шаршылық қызметтеріне қызмет
Коммерциялық банктердің желісі ақша нарығының қалыптасуына ықпал етеді,
Коммерциялық банктер өз клиенттерінің ақшаларын сақтауға қолайлы әртүрлі
Коммерциялық банктің өтеу алатындығы (өтемпаздығы) оның іс-әрекетіне берілетін
Қолданылған әдебиеттер тізімі:
Бердалиев К. Менеджмент: оқу құралы. Алматы: Экономика, 2005
2.Банковские риски под.ред. Зотова В.С., Бишкек,2000 г.
3.Зейнелғабдин А.Б «Республикада қаржылық ресурстарды басқарудың проблемалары», Қаржы
4. Искакова З.Д. Банк ісі: оқу құралы. Қарағанды,
5.Көпбаева Г.Ш. Подходы к организации системы управления кредитными
6.ҚР Президентінің Қазақстан халқына жолдауы/2008ж 7 ақпан
7.ҚР ҚҚА-нің 2003-2006 жылдардағы есептік материялдары
8.Мақыш С.Б «Банк капиталын арттырудың өтімділік дағдарысынан шығуға
9.Нуришива Г.Т «.Коммерциялық банктердің депозиттік саясатының қалыптасу ерекшеліктері»,
10.Омарбаева А.К «Банктердің өтемпаздық дағдарысы кезінде банк
11.Палжан С.С. Методы оценки кредитных рисков «молодые ученые-будущее
12.Хамитов Н.Н. Банк ісі. Алматы: Экономика, 2006 ж.
13.Финансовый анализ в коммерческом банке: Учебник /Под ред.
14. Финансово-кредитный словарь /М.: Финансы и
1983г.І-Ш тома.
15.Финансовый анализ коммерческой деятельности: Учебник /Подред.АбрютинойМ.С.-М.:Финпресса,2005 г. -
16.Финансовый менеджмент: Учебник /Под ред.Павлова Л.Н.-М.:ЮНИТИ,2006 г. -
17. Финансовый анализ в коммерческих и некоммерческих организациях:
18. Управление финансами: Учебное пособие Под ред. Кукукиной
3