Жоспар
КІРІСПЕ..................................................................................................................3
І. БӨЛІМ: АҚШ Конституциясының пайда болуы
1.1. Тәуелсіздік үшін күрес...............................................................................5
1.2. 1781 жылғы конфедерацияның баптары..................................................17
1.3. АҚШ Конституциясы................................................................................19
1.4. Құқық туралы билль ( 1789,1791 ж.ж. )...................................................22
ІІ. БӨЛІМ: АҚШ конституциясының түсінігі
2.1. Америка Құрама Штаттарының тәуелсіздік деклорацисы.
( 1776 ж 4-шілде )....................................................................................25
2.2. Конфедерация баптары. ( 1781 ж. Америка ).........................................28
2.3. Америка Құрама Штаттарының
( 1787 ж.7 қазан )......................................................................……........30
ҚОРЫТЫНДЫ................................................................................................38
Қолданылған әдебиеттер тізімі..........................................................................42
КІРІСПЕ
1787 жылғы Конституция. Жаппай халық қозғалысы барлық жағынан
Бірақ оған күшті отарлық билікті қарсы
Бұл конституцияның бірнеше прогрессивтік жақтары
1787 жылғы Конституция штаттағы одақты күшейтіп, тиімді, федералдық
Конституция АҚШ-тың барлық аумағында буржуазиялық-демократиялық құрылысты
Халық атынан ресми түрде дворянның лауазымы мен атағы
Конституцияның алғашқы бөлігі Ньютонның физикасы сияқты әрі ғылыми,әрі
І. БӨЛІМ: АҚШ Конституциясының пайда болуы
1.1. Тәуелсіздік үшін күрес
ХVII-XVIII ғасырларда Солтүстік Американың Атлантика мұхиты
Отарлықтар Американың жергілікті тұрғындарын үндістерді
Ағылшын мемлекеті отарларға тауар өткізетін нарық
Америка төңкерісінің алғы шарттары.
Америкаға алғашқы британ қоныстанушыларының келгенінен бастап,ағылшынның солтүстік
Британияның отарлары Еуропалық қоныстанушылардан бос еді. Бірақ америкалық
Тәуелсіз мемлекет құрудың алғы шарттары болды, Американ
Төңкерістің қайнар көздері Америка экономикасы үшін дәстүрлік жолмен
Англияның бұлай қарай тасымалдағаны кеме
Өздеріне қатыссыз сауданы басқа елге жіберуге отарлардың құқығы
Ағылшын кемелерінің төрттен бір бөлігі отарларда жасалды.Отарлар жасырын
1769 жылы ағылшындар сауда палатасын
Төңкеріске дейін ұлтаралық жағдай үлкен масштабты қамтыды, яғни,
Әлеуметтік құрылысы. Америкадағы халықтың құрылысы
XVIII ғасырдың ортасында отарлардың
Америка төңкерісінің көп ерекшеліктері болды. Оны тапсыз күрес
60-70 жылдардағы оқиға азаттық қозғалысымен және америкалық революцияның
Отарлардағы азаттық – демократиялық қозғалыстың басталғанына 20 жылдай
лау әкімшілігіндегі арнайы уәкілдік қызметкерлері жинады. Ал бұл
Оның тікелей себебі ағылшын үкіметінің қатаң істері, Аллеган
Виргиния Ассамблеясында Генри сөзінен кейін заң шығарушылар қарсы
Америка халықтарының талаптарын былай бөлуге болады:
1773 жылы 16 желтоқсонда Бостон қаласының халқы
Отарлар метрополияға қарсы күресу үшін өздерінің күштерін
1774 жылы 5 қыркүйекте Филадельфияда І Континентальдық Конгресс
Оған 12 отардың 56 өкілі қатысты. Конгресс құқықтық
Конгресс отарлар мен метрополияның арасынадғы
1774 жылы 28 наурызда Виргиния Ассамблеясының
Буржуазияның жоғарғы топтары, плантаторлық басшылықтары метрополиямен тіл табысуға
1776 жылы 10 мамырда Филадельфияда екінші Континенталдық Конгресс
лады.
Король Георг - IV барлық отарлардағы
жатады. Америка халқы ағылшын қарақшыларына, құлдыққа, отарлауға, езгіге
Англияға қарсы соғыста ішкі реакция мен феодалдық
Революциялық күшпен екінші Континенталдық
Бұл Декларацияны жазуға бес адамнан комиссия құрылған
Тәуелсіздік декларациясы үш бөлімнен тұрады. Біріншісінде Декларацияда ағылшын
Біз мынандай шындықты ақиқат
Бұл отарлар ұзақ уақыт шыдамдылықпен түліше қысымшылыққа төзіп
Дәлел ретінде әділ дүниенің талғамына төмендегі фактілерді
Ол бұл штаттарды қоныстандыруға кедергі жасауға тырысты. Оның
Сондықтан біз, Америка құрама штаттарының өкілдері,
Бұл “ заңды үкіметке ” қарсы халық
1775 жылы сәуірде колонистер шоғырланған, бір отарлыққа бағынған
1775 жылы 19 сәуірде колонистер мен
ларды бүліншік жағдайда деп хабарлады.Конгресс депутаттарының жартысы
Бірақ сол жағдайдың өзі революциялық қимыл жасауға мәжбүр
1776 жылы 1 шілдеде Конгресс тәуелсіздікті жариялау
Джефферсон осы декларацияны жазғаннан кейін данқтылықпен пайдаланды, қайраткерлердің
Бұл АҚШ тарихындағы алғашқы мемлекеттік ресми
Олар соғыс жариялауға, бейбітшіліктің болуына, одаққа кіруіне, сауданы
1776 жылы 4 шілдеде – АҚШ – тың
“Біз айқын шындық ден мыналарды есептейміз: барлық адамдар
Егер мемлекеттің басқару нысаны бұл мақсатты апатты
Қазіргі Ұлыбритания королінің тарихы озбырлықпен, әділетсіздікпен
Біз, АҚШ – тың өкілдері, Конгреске
Бостандығы және тәуелсіздігі бар штаттар соғыс
Декларация-адамзат тарихындағы бірінші конституциялық хартия, мұнда халықтың
Оны 55 адам қабылдады: 13 көпес, 8 плантатор,
Декларация барлық жағынан жүйелік болған жоқ,оның жүз-еге
1.2. 1781 жылғы конфедерацияның баптары
1781 жылғы конфедерацияның баптары – АҚШ
Штаттағы барлық істі меңгеру үшін жыл сайын бір
АҚШ конфедерациярежимі құрылғаннан кейін халық демократияландыру процестерін
1787 жылғы Конституция. Жаппай халық қозғалысы барлық жағынан
Бұл конституцияның бірнеше прогрессивтік жақтары
1787 жылғы Конституция штаттағы одақты күшейтіп, тиімді, федералдық
Конституция АҚШ-тың барлық аумағында буржуазиялық-демократиялық құрылысты
Халық атынан ресми түрде дворянның лауазымы мен атағы
1.3. АҚШ Конституциясы
Конституцияның алғашқы бөлігі Ньютонның физикасы сияқты әрі ғылыми,әрі
Преамбуласында Конституцияның мақсаты анықталған штаттың одақтары құрылды.Конституция 7
АҚШ Конституциясы негізгі үш принципті бекітеді. Ең алдымен
Әртүрлі міндеттерді іске асыру барысында үшеуіне де, түрлі
Конституцияға қарсы көрінуі мүмкіндігінде жатыр.
Конгресс президенттің заң ұсыныстарын кейінге қалдыруға, федерал-
дық лауазымды қабылдауға, импичмент тәртібімен президентті сотқа тарту-
ға құқылы.
АҚШ президентң атқарушы билікті басқарады, төрт жылға сайланады.
Президент қайтыс болып немесе қатты науқастанған жағдайларда да
Конституцияның бірінші бөлімінде барлық заң шығарушы құқықтар АҚШ
Парламенттің құрылысы мемлекеттің федеративтік құрылысын көрсетеді. Өкілдер палатасына
Сенаторлардың үштен бірі екі жылға, үштен бірі төрт,
лерін тағайындай алады. Өкілдер палатасымен салыстырғанда сенаттың өкіл-
еттігі үлкен. Конгресс сайлаудан кейін желтоқсан айының соңында
АҚШ Конституциясы – буржуазиялық мемлекеттің бірінші жазылған Конституциясы,
де жасалып, 1789 жылы 4 наурызда күшіне енді.
АҚШ – тың бірінші Конституциясы – халықаралық құқықты
55 делегаттың ішінде Джордж Вашингтон, Гамильтон, Франклин, Мэ-
дисон, Вильсон тәрізді қайраткерлер болғандығы мәлім. Әртүрлі жағдаймен
Конституцияның бағасы мен маңызы жөнінде әдебиетінде екі түрлі
негізгі заңында методологиялық жағы да айқын көрінді. Сондай-ақ
Бұл конституцияда бірнеше негізгі принциптер бекітілген, олардың бірі-республикалық
адамдар басқара алады, ал оған тек аристократтардың күштері
публикалық нысанның астарында сайлауға жауапты болатын билікжатты. Олар
ын қадағалады. Халықтың тек сайлауға ғана қатысуына мүмкіндігі
1.4. Құқық туралы билль ( 1789,1791 ж.ж. )
Конституцияға қосымша 1791 жылы “Құқық туралы Билль” деген
Бірінші он түзету.
І.Конгресс белгілі бір діндіорнатуға немесе оған кедергі келтіруге
ІІ.Егер мемлекеттің қауіпсіздігі үшін милиция керек болса, онда
ІІІ.Бейбіт кезде ешбір жауынгер кез келген үйдің иесінің
ІҮ.Халықтың жеке меншігін, үйін, құжатын мүлкін себепсіз тексеруден,
Ү.Ешкім үлкен жюриден шығатын адамды қылмыс істегені үшін
ҮІ.Әрбір қылмыстық тергеуге айыпкержедел сот сұрауға болады. Айыпкер
ҮІІ.Егер жасаған қылмысы жиырмадоллардан асса, онда ол істі
ҮІІІ.Үлкен мерзімді жаза қолданылмайды және ауыр жаза да
ІХ.Конституцияда айтылған заңдар басқа заңдарды кемітіп немесе жоққа
Х.АҚШ – пен берілген өкілдік халық пен штаттардың
1789 жылы штаттардың заңшығармашылық жиналысында Конституция
Бұл түзетулерде мынадай мәселелер
қару ұстауға және иеленуге
бейбіт кезде иесінің рұқсатынсыз жеке меншік
әскер қарауылы тұруға болмайды;
заңда көрсетілген негіздер бойынша тиесілі органының
ымды тұлғаның рұқсат құжатсыз адамды ұстауға, тінтуге,
ты алуға болмайды;
- алқалық соттың шешімісіз әскери
кім де кім қылмыстық жауапкершілікке тартылмайды;
кім де кім бір жасаған қылмысы үшін
тылмайды;
ешкім де өзіне қарсы куәгер бола алмайды;
заңды сот ісі тергелмейінше кім де кім
тандығынан, өмірінен айырылмайды және т.б.
Конституция өте қатал деп саналды. Оған түзетулер штаттардың
ІІ. БӨЛІМ: АҚШ конституциясының түсінігі
2.1. Америка Құрама Штаттарының тәуелсіздік деклорацисы.
( 1776 ж 4-шілде )
Оқиғаның барысы қандай да бір халықты өзін басқа
Біз мына ақиқаттар айқын деп есептейміз: барлық адамдар
сақтық маңызы аз немесе уақытша себептерге болса ежелден
Бұл отарлар да әр түрлі қысымшылықтарды ұзақ та
Ұлыбританияның қазіргі королінің тарихы бұл штаттарда шексіз тиранияға
Ол жалпы игілік үшін жоғарғы сатыда пайдалы және
Ол егерде ауқымды облыстардың тұрғындары заң шығару жиналыстарындағы
Оның халық құқығын бұзуға жасаған әрекеттеріне жанқиярлық табандылықпен
Палаталарды таратқан соң ол ұзақ уақыт бойы жаңа
Ол шетелдіктер мен натурализация туралы заңдарды жүргізуді мақсаткерлікпен
мейлінше ауырлата отырып, бұл штаттарға қоныстануға кедергі жасап
Ол сот билігі белгіленген заңдарды бекітуден бас тарта
Ол мұнда халықты күйзелтіп, оның барлық сөлін сығып
Бейбіт уақытта ол біздің арамызда біздің заң шығарушы
Ол азаматтық биліктен тәуелсіз әскерт билікті жасауға және
Конституциямызда жат және біздің заңдарымыз танымаған юрисдик- циямен
Ол мына шаралар көзделген осынау жалған заң шығару
Біздің арамызда едәуір қарулы отрядтар орналастыру;
Бұл штаттардың тұрғындары арасында кісі өлтірген солдаттарды жазадан
Біздің саудамызды дүниенің барлық бөліктерімен тоқтату.
Біздің келісімізсіз бізге салық салу.
Аралық сотта көп жағдайларда біздің артықшылықтарымызды алып тастау.
Жалған қылмыстарға бола сот үшін бізді теңізден асыра
Бізбен көрші провинция осы отарларға басқарудың осындай шексіз
Бізді, біздің партиядан апару, біз үшін ең қымбатты
Біздің заң шығару жиналыстарымыздың қызметін тоқтату және бұл
Осы қысымшылықтардың әр сатысында біз корольге ең бейбіт
Осының бәрін жинақтай келіп, біз конгреске жиналған Америка
жоғарғы сотын куәлікке шақыра отырып, халық атынан және
2.2. Конфедерация баптары. ( 1781 ж. Америка )
Нью-Фемишир, Массачусетс, Род-Айленд, Коннектикут, Нью-Йорк, Нью-Джерси, Пенсильвания, Деловер
І-бап. Бұл конфедерация “Америка Құрама Штаттары”деп аталуы тиіс.
ІІ-бап. Әрбір штат бүкіл билік секілді өзінің үстемділігін,
ІҮ-бап. Бұл Одақтың әр түрлі штаттар тұрғындары арасындағы
Бұл штаттардың әрқайсысындаәрбір басқа штаттың соттары мен лауазым
Ү-бап. Құрама Штаттардың ортақ мүдделерін ыңғайлы меңгеру үшін
Штаттардың ешқайсысы Конгрестеекідеен кем немесе жетіден артық өкіл
Құрама Штаттардың конгресінде мәселе шешу барысында әрбір штат
ҮІ-бап. Құрама Штаттардың конгреске жиналғандардың келісімінсіз бір де
Құрама Штаттардың конгресіне жиналғандар да, әрбір жеке штатта
Құрама Штаттардың конгресіне жиналғандардың келісімінсіз және бұл трактаттардың
Әрбір штаттар өзін қорғау үшін немесе оның сауда
2.3. Америка Құрама Штаттарының
Біз, Америка Құрама Штаттарының халқы, одан да дамыған
І бап
Бірінші бөлім
Осында айтылған барлық уәкілдік заңдылық АҚШ-тың конгресіне жатады,
Екінші бөлім
1.Өкілдер палатасы әр екі жыл сайын әр штаттың
2.Ешкім жиырма бес жасқа толмай және сайланатын штатта
3.Өкілдер және тікелей алым-салықтар одаққа кіретін әр түрлі
Тек алым-салық төлемейтін үндістер ғана санауға жатпайды. Бірінші,
5.Өкілдер палатасы спикерді және басқа лауазымды адамдарды өздері
Үшінші бөлім
1. Сенат құрамына әр штаттанекі сенаторды алты жыл
2.Бірінші жиналыс кезінде сенаторлар өздерінің қабілетіне қарай үш
3.Ешбір адам 30 жасқа толмай және тоғыз жыл
4.АҚШ-тың Вице-президенті Сенаттың президенті бола алады, бірақ ол
5.Сенат өзінің лауазымды адамдарын өзітағайындайды. Және вице-президент жоқ
6.Тек Сенат “импичмент” ретінде сот жүргізе алады. Осы
Төртінші бөлім
1.Сенаторларды сайлау уақыты, мерзімі, тәртібі әр штаттың заң
2.Конгресс кем дегенде жылына бір рет жиналуы қажет.Оның
Бесінші бөлім
1.Әр палатада өзіне сайлау өз мүшелерінің уәкілдігін және
2.Әр палата өз отырысының ережелерін қабылдауға, өз мүшелерін
Алтыншы бөлім
1.Сенаторлар мен өкілдер өз жұмысына заңмен бекітілген жалақы
2.Ешбір сенатор немесе өкіл өзінің сайлау мерзімі біткенше
Жетінші бөлім
1.Алым-салық жинауға арналған бильдің барлығы өкілдер палатасынан шығады.
2.палатадан, Сенаттан өткен биль заң ретінде қабылданбас бұрын
3.Сенаттың өкілдер палптасының келісіміне байланысты әр үкім қауым,
Сегізінші бөлім
1.Конгресстің мына мәселелерді шешуге құқығы бар. Алым-салықты падацилар
2.АҚШ-тың атына қарыз алу.
3.шетел ұлттарымен, штаттармен, үндістер тайпаларымен арадағы сауда қарым-қатынасын
4.бүкіл АҚШ-та дәрменсіздік жөніндегі заңның бірдей болуына әсерін
5.теңіздеқылмысқа жол берілмейлі, халықаралық құқықты бұзушы-
ларға қатаң жаза қолданылады.
6.теңіз әскерін жинау.
7.милиция көтерілісті басуға, басқыншыларды тәртіпке шақыруға және өзін
8.жоғарыда көрсетілген жағдайларға байланысты барлық заңдарды шығару АҚШ-тың
Тоғызыншы бөлім
1.Егер қазіргі штаттардың бірі өзіне адамдарды қабылдап алғысы
2. “Habeas corpus” бұйрығының тармақтары тек көтеріліс кезінде
3.Сотсыз жаза қолдану туралы ешқандай бильдер қабылданбайды және
4.Басқа штаттан келетін тауарларға алым салық қойылмайды.
5.АҚШ-та ешқандай дворяндық атақ берілмейді. АҚШ-та қызмет істейтін
Оныншы бөлім
1.Кез келген келісімге, одаққа немесе конфедерацияға тұруға кредиттік
2.Ешбір штат Конгрестің келісімінсіз шетелден келетін заттарға алым-салық
3.Ешбір штат Конгрестің келісімінсіз жүктерге, әскер сақтайтындығына немесе
ІІ бап
Бірінші бөлім
1.орындаушы билік АҚШ-тың Президентіне тиесілі. Ол өзінің қызметін
2.Егер Президент өліп қалса, немесе өз қызметінен
жұмысын атқара алмаса, оның қызметі Вице-президент атқара алады.
3.Берілген бір уақытта өз қызметі үшін сыйлық алады.
Екінші бөлім
1.Президент АҚШ-тың армиясын басқарады. Ол басты лауазымды адамдардың
2.Сессия арасынд босайтын барлық бос орындарды Президент өзі
Үшінші бөлім
Президент белгілі бір уақытта Конгреске одақтың жағдайын баяндап
Төртінші бөлім
Президентке және Вице-президентке барлық АҚШ азаматтары атынан импичмент
ІІІ-бап
АҚШ-тың сот билігі жоғарғы соттың және одан төменгі
Екінші бөлім
1.Сот билігі заңмен, әділеттілікпен Конституция негізінде шығады. АҚШ-тың
2.Елшілер, консулдар өкілдерге тиісті істер жоғарғы соттың бірінші
3.Барлық заң бұзушылық импичменттен басқа сотына жатады. Соттың
Үшінші бөлім
АҚШ-та опасыздық жасау дегеннің астарында оған қарсы соғыс
ІҮ-бап
Бірінші бөлім
1.Барлық штаттарда басқа штаттың актілері, құжаттары, сот шешімдері
Екінші бөлім
1.Әрштаттың азаматтары басқа штаттың азаматтарының құқықтарын толық пайдаланылады.
2.Кез келген бір штаттың қылмыскері басқа бір штаттан
3.Қашқан адам басқа штатта жұмыс істейтін болса, ол
Үшінші бөлім
1.Әрбір жаңа штатты Конгресс қабылдай алады. Бірақ ол
2.Конгресс АҚШ-қа бағынатын жерлердітолық пайдаланады және осыған байланысты
Төртінші бөлім
АҚШ әр штатқа республикалық басқару формаларына кепілдік береді
Ү-бап
Конгрестің екі палптасының үштен екі мүшесі осы Конституцияға
ҮІ-бап
1.Қазіргі Конституция және осыған сүйеніп жасалған АҚШ-тың заңдары
2.Діндік көзқарас кез келген қызметке алу үшін немесе
ҮІІІ-бап
Тоғыз штат Конвенттің келісімі осы Конституцияны қабылдау үшін
АҚШ тәуелсіздігінің он екінші жылында 1787 жылы 7
ҚОРЫТЫНДЫ
Қорытындылай келсек АҚШ Конституциясы – буржуазиялық мемлекеттің бірінші
АҚШ – тың бірінші Конституциясы – халықаралық құқықты
55 делегаттың ішінде Джордж Вашингтон, Гамильтон, Франклин, Мэ-
дисон, Вильсон тәрізді қайраткерлер болғандығы мәлім. Әртүрлі жағдаймен
Конституцияның бағасы мен маңызы жөнінде әдебиетінде екі түрлі
негізгі заңында методологиялық жағы да айқын көрінді. Сондай-ақ
Америка Қрама
Соттарды федеральдық жүйеге келтірді, федерация және
Негізгі келесі байланыстырушы салалардан тұрады:
жергілікті соттар ( ұсақ азаматтық және ұсақ қылмыстық
бірінші инстанция соттары ( штат заңнама шеңберіндегі
штаттың жоғарғы соты, сол штаттың
1789 жылғы Конгрксс заң бойынша штаттардың сот жүйесі
Жоғарғы соттың екінші төрағасы Д. Маршалл Конституция арқылы
АҚШ территориясының жылдам ұлғаю және тұрғындар санының көбеюі
1787 жылғы негізгі ордонанс бойынша жаңа
АҚШ саяси өмірінің жаңа қыры саяси партияның құрылуы,олар
1928 жылы демократиялық
Солтүстік штаттардан қоныс аударушы –
1860 жылы АҚШ президенті болып А. Линкольн республикалық
Конгрестің шешімі бойынша бұрынғы Оңтүстік
1872 жылы Оңтүстіктегі әскери әкімшілік
Қолданылған әдебиеттер тізімі:
1) Шет елдердің мемлекет және құқық тарихы
2) Шет елдердің мемлекет және құқық тарихы
3) Введение в правовую системк США
4) Политические институты США
5) История государства и права США
6) Уголовная юстиция США
7) Верховный суд США
8) История государства и права США
9) Конституция США
10) Формы и методы территориального управления в США
де.
6