МАЗМҰНЫ:
КІРІСПЕ............................... 3
1.ҰРЛЫҚ, ТОНАУ МЕН ҚАРАҚШЫЛЫҚ ҚЫЛМЫСТАРЫ БОЙЫНША АНЫҚТАУҒА ТИІС
2. ҚЫЛМЫСТЫҚ ІС ҚОЗҒАУ ЕРЕКШЕЛІКТЕРІ……………………. 8
3.ҰРЛЫҚ, ТОНАУ МЕН ҚАРАҚШЫЛЫҚ ШАБУЫЛДАРДЫ ТАБЫСТЫ АШУ ЖӘНЕ ТЕРГЕУДІҢ
ҚОРЫТЫНДЫ.................... 19
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР................... 23
СІЛТЕМЕЛЕР...................... 24
Кіріспе
Қазір біздің қоғамда жоғарғы деңгейдегі қылмыс қана емес, тәртіп
Кейінгі кезде ұйымдасқан ұрлық, контрабанда, тонау, қарақшылық кеңінен тарап
Елімізде әлеуметтік және экономикалық қатынастарға өзгерістер еніп, ғылым мен
Қылмысты ашу, тергеу және алдын алу үшін криминалистік техника
Криминалистика басқа да ғылымдар сияқты обьективтік құбылыстар заңдылықтарының жиынтығы
Қарақшылық топтың немесе қылмыстық қауымдастықтың қылмыс жасауы ұйымдасқан
1 ҰРЛЫҚ, ТОНАУ МЕН ҚАРАҚШЫЛЫҚ ҚЫЛМЫСТАРЫ БОЙЫНША АНЫҚТАУҒА
Бүгінде бұл керағар үрдіс есірткі және порнография бизнесімен, қару-жарақ
Олар: 1) Қылмыстық бірлестіктің «тіршілік етуін» материалдық – техникалық
2) Әшкере болудың және әшкере болудан қорғайтын толып жатқан
4) Орталықтандырылған ақпараттық тұрғыдан қамтамасыз ету.
5) Жазалау және марапаттау шараларын қамтамасыз ететін формальды емес
Бірқатар ғылыми және осы саладағы қызметкерлердің пайымдауынша, ол кезде
Іс-қимылға қоса қатысуды талдағанда қылмыстың жалпы байланысы (іс-қимылдың жекелеген
Бірақ өзіміздің отандық тәжірибені де еске алуға болады, оған
Қылмыстық оқиға адамдардың әрекет-қимылдарынан болатындықтан қоршаған ортада, әсіресе қылмыс
Затай дәлелдемелерді немесе іздерді табу – ол тергеу органдарының
Ұрлық, тонау мен қарақшылық қоғамға өте қауіпті қылмыстар болып
Ұрлық, тонау мен қарақшылық шабуылдың көпшілгі азаматтардың жеке мүлкін
2 ҚЫЛМЫСТЫҚ ІС ҚОЗҒАУ ЕРЕКШЕЛІКТЕРІ
Ұрлық, тонау мен қарақшылық жайлы қылмыстық іс қозғау үшін
Әдетте тонау, ұрлық немесе қарақшылық белгілері бар оқиға туралы
Әдетте тонау, ұрлық пен қарақшылықты тергеудің алғашқы кезеңінде мына
1. Ұрлық, тонау мен қарақшылық жасаған сезікті тұлға қылмыс
2.Қылмысты жасаған сезікті тұлға әлі ұсталмаған, бірақ тергеушінің қолында
3. Қылмыс жасаған тұлға туралы құқық қорғау органдарында ақпарат
Аталған жағдайлардың біріншісінде тергеуші іс-әрекеттерінің келесі бағдарламасы мақсатқа сай
Екінші тергеу жағдайында алғашқы тергеу әрекеттерінің келесі жүйесі орынды:
Үшінші жағдай үшін де жоғарыда аталған тергеу әрекеттерінен басқа,
Қылмыс жасалғаннан кейін өткен уақытқа байланысты «ізін суытпай» іздестіру
Ұрлық, тонау мен қарақшылық шабуыл жасау қылмыстары бойынша болжау
Тергеу жоспарының логикалық негізі-тергеу болжаулары.Яғни тергеуді жүргізер алдында
Тергеуді жоспарлау дегеніміз-бұл уақыт пен күшті аз жұмсау үшін
Алғашқы тергеу әрекетінің типтік тергеу жағдаййлары (ситуациялары):
1) Ұрлық, тонау мен қарақшылық шабуыл жасаған тұлға
2)Қылмыс жасаған тұлға туралы тергеушіде нақты мәлімет бар,бірақ ол
3)Қылмыс жасаған тұлға туралы мәлімет толығымен жоқ немесе онша
Ұрлық, тонау мен қарақшылық шабуыл жасауға себепші болған себептер
1.Қылмыстық қолсұғушылықты жасаған субъектінің сапасын анықтайтын факторлар:
-ата-аналары қоғамға қарсы әрекеттерге жол беретін жағымсыз жанұяның
-бұрын сотталған тұлғалармен, ішімдікке әуестермен араласуға итермелейтін жас өспірімдердің
-қылмыс жасауға жақын тұлғалар,яғни төменгі мәдениеттілік,тиесілі білімнің және
-материалдық бағалы заттардағы нашар күзет.
2. Ұрлық, тонау мен қарақшылық шабуылды жасау ниетін жеңілдететін
-бағалы заттардағы нашар күзет;
-бұзу қаруын, қаруды табу мүмкіндігі;
-күзеттік және күзеттік милиция қызметінің жетіспеушілігі;
-қоғамдық тәртіпті бұзуға айналадағы ортаның немқұрайлы қарауы;
-қылмыстың жасалуы мүмкін территорияларда жарықтың нашар болуы.
3 ҰРЛЫҚ, ТОНАУ МЕН ҚАРАҚШЫЛЫҚ ШАБУЫЛДАРДЫ ТАБЫСТЫ АШУ ЖӘНЕ
Ұрлық, тонау мен қарақшылықты тергеу барысында оқиға болған жерді
Егер жәбірленушінің оқиға болған жерді қарауға қатысуға шамасы болса,
Қарау барысында тергеуші қол, аяқкиім, қан іздерін, қылмыскер не
Ұрлық, тонау мен қарақшылықты тергеу барысында қылмыс іздері мен
Қылмыстық оймен азаматтардың тұрғын үйлеріне кіру арқылы жасалған қарақшылықтың
Жұртшылықтың қылмысқа қарсы күреске қатысуы құқық қорғау органдарының күшін
Ұрлық, тонау мен қарақшылық бойынша
оқиға болған жерді қараудың мақсаты.
Қылмысты жасау
жағдайын зерттеу
және алу, басқа да мүліктік
заттарды ,әсіресе зорлау
іздерін анықтау
Ұрлық, тонау мен қарақшылық шабуыл жасау қылмыстары бойынша оқиға
-не және қайда болғанын анықтап,оқиға орнындағы жабдықтарды қорғауды қамтамасыз
-қорғауды ұйымдастырушы қызметкерлерге мәліметтерді аса пайдалы болатын оқиғаны өз
-егер жәбірленушілер болса, оларға медициналық көмек көрсету туралы нұсқау
-полиция қызметкерлері сезікті тұлғаларды ұстауға және болған оқиғаның зиянды
-тергеу портфелінің,фотоаппараттың және қарау жүргізуге қажет басқа да құралдардың
Жауап алу барысында айыпкерге қойылатын сұрақтар тергеудің бастапқы кезеңінде
Сұрақ-жауап барысында жәбірленушіден мейлінше толық және нақты жауап алуға
Қылмыс жасады деген сезікті тұлға ұсталмаған жағдайда, тергеу әрекеттерімен
Жауап алғанда тергеуші мен жауап беруші адамның арасында белгілі
Ал егер жауап беріп отырған адам жалған жауап
Шабуылға ұшыраған жәбірленушіден жауап алу алдында оны жұбатып, оның
Ұрлық, тонау мен қарақшылық шабуыл қайда және қашан болды;
жәбірленуші қандай себеппен қылмыс жасалған жерде болды;
Ұрлық, тонау мен қарақшылық шабуыл кезінде оқиға қалай дамыды(қылмыскер
егер қылмыскерлер қаруланған болса, қандай қарумен қаруланған және оның
Ұрлық, тонау мен қарақшылық шабуыл барысында жәбірленуші қандай әрекет
- Ұрлық, тонау мен қарақшылық шабуылдың жәбірленушіге келтірген
қылмыскерлердің белгілері қандай, жәбірленуші қылмыскерді тани ала ма, олар
ұрланған бұйымдардың белгілері қандай;
Ұрлық, тонау мен қарақшылық шабуылдан кейін жәбірленуші не істеді;
болған оқиғаны кім көрді немесе кім көруі мүмкін және
Ұрлық, тонау мен қарақшылық шабуылдарды тергеудің келесі кезеңінде тануға
Тану үшін көрсету-ҚР ҚІЖК-нің 228-бабында көзделген тәртіпке сәйкес жүргізілетін
Тонау қылмыстық ісі бойынша сезікті адамның
Қарастырылып жатқан категориядағы іс бойынша тергеудің келесі кезеңінде әр
Ұрлық, тонау мен қарақшылық ісі бойынша келесі сот сараптамалары
-дактилоскопиялық сараптама-пара затындағы немесе қабатындағы қылмыскердің ізін алу үшін;
-трассологиялық сараптама және т.б.
-фоноскопиялық (дыбыстық) сараптама.
Қорытынды
Қылмысты алдын алудың тиімді жолдары және тергеу жөнінде әр
Тонау мен қарақшылық қылмысының рэкет деген түрі де өсіп
Қазіргі таңда Қазақстанда мынадай рэкеттік ұйым топтары бар: Қазақстанның
ОПГ қазіргі таңда өте танымал және үлкен мәртебеге ие.
- «Киса» - Қайрат Мысықбаев. ЗМС.по вольной борьбе, мәртебеге
- «Сабыр» - Махметов Сабыржан – Кикбоксинг Федерациясының Президенті.
- «Аят» - Ильяхунов Аят – Ушу-Сьянда Федерациясының Президенті.
- «Махара» - Фитрят Гусейн Гулам – Оглы
- «Баха – Фестиваль» - абыройлы Алматы қаласында (Воровская
- «Рыжий Алмаз» - Насенов Несіпбай – 3 рет
- «Атаба» - Атабаев Талғат – 1965 жылы туылған,
- «Чиваня» - Чиванин Вячеслав, армреслинг бойынша әлем чемпионы,
- «Четыре брата» - жалғыз өзі өте күшті үлкен
ОПГ-ның жоғарғы көш басшылары жалғыз өзі танымал Алматыдағы «Рэкитиров»
Бәрібір халық мұны білгенмен осылардан қорқып ешкімге ешнәрсені айтпайды,
Бұл осы топтар, ұйымдар көптеп таралып бүкіл жер бетін
Әйтпесе –біз тағы да өрескел бұрмалаушылыққа кең соқпақ салатын
Өз ойымша менің пікірім жалпы осы қоғамдағы қауіпті ұйымдасқан
Бұл жалпы тек құқық қорғау органдарының қаралатын мәселесі емес
Бұл теорияның негізгі ережелері мыналар:
1) қоса қатысушы өз іс-әрекеттері үшін тек орындаушының жазалауға
2) қоса қатысушының жазалануы қылмыстық заңның орындаушының әрекеттері
Қылмысқа қатысушылар жалпы қылмыс үшін жауап бергенімен жеке жауапкершілігінің,
- ұйымдастырушы.
- айдап салушы немесе көмектесуші болғандықтарына орай жауап береді.
Айтылғаннан байқалғандай қатысудың акцессорының табиғатын тану – қылмысқа қатысушылар
Жалпы осы қоғамдағы қауіпті қарақшы топ жасаған қылмыстарды тез
Бұл жалпы құқық қорғау органдарының қаралатын мәселесі емес мұны
Алдын ала ақылдасып алғанның зияны жоқ. Тек тергеуден өтіп
Сот судьясы істі жан-жақты талдап, әділ шешім қабылдауы үшін
Қылмыстық істі сотта қарау мен шешу – іс бойынша
Бұл сондай-ақ қылмыстық ізге түсудің бәрі бірдей және оған
Қорыта айтқанда бұл қылмыстармен күресу өте қиын болғандықтан, бұл
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР:
1.Қазақстан Республикасының Конституциясы.Алматы: Юрист, 2008
2.Қазақстан Республикасының Қылмыстық кодексі. Алматы: Юрист, 2008
3.Қазақстан Республикасының Қылмыстық іс жүргізу кодексі. Алматы: Юрист, 2008
4. Жедел іздестіру қызметі туралы ҚР заңы. Алматы:
5. Прокуратура туралы ҚР заңы. Алматы: Юрист, 2008
6. Сот сараптамасы туралы Қазақстан Республикасының заңы. Алматы: Юрист,
7. Қазақстан Республикасы Жоғарғы Соты пленумының «Қылмыстық
8. Е.Жәкішев. Криминалистикалық тактика. - Алматы: Жеті жарғы, 2000ж.
9. С.Еркенов,С.Султанов.Тергеу әрекетінің тактикасы.Алматы, 2002.
11.В.Ф.Ермолович.Криминалистическая характеристика преступлений.М,2001.
11.Винницкий Л.В. Осмотр места происшествия: организационные, процессуальные и тактические
12. Гинзбург А.Я. Справочник следователя. Алматы, 2000г.
12. Е.Тілеубергенов. Криминалистикалық әдістеме.Оқу құралы.А, 2003.
13. А.Я.Гинзбург.Криминалистические основы следственных действий.
Учебно-методическое пособие.А,2001
14. Криминалистика.: учебник для вузов/Отв.ред.,проф.Н.Г.Яблоков.-М:2005
15. Е.Ғ.Жәкішев, Ә.А.Исаев, Г.Х.Найманова, Р.Б.Тапалова, Н.С:Темірболат. Криминалистика. Алматы: Жеті
16. Аубакиров А.В.,Гинзбург А.Я. Значение экспертизы в расследовании преступлений.
17. Белкин Р.С. Курс криминалистики. Учебник. М.,2001г.
18. Абуов А.Ғ.Криминалистика негіздері: Оқу құралы. - Алматы: Жеті
23