Мазмұны
I. Кіріспе 2
Ұзақ өмір сүрудің методикалық-социалдық аспектілері 4
1. Дұрыс өмір сүру негіздері 4
2. Қазақстанда дұрыс өмір сүру қалпын
3. Салауатты өмір салтын қалыптастыру қызметінің
Қорытынды 15
Қолданылған әдебиеттер: 16
I. Кіріспе
Валеология – салауатты өмір сүрудің негізі.
Халық денсаулығының жағдайы тек қоғамдық дамудың
Өмір салты мен денсаулық арасындағы өзара
Осы заманғы ғылым мен әдістемеде салауатты
өмір сүру деңгейі;
өмір сүру сапасы;
өмір сүрудің өзіндік жолы.
СӨС-ын ынталандыру әрқайсысымыздың дене тәрбиесімен
айналысуымызға, дұрыс тамақтануымызға, есірткілерді, темекі мен
Жеткілікті құралдар болмай тұрған жағдайда ауруларға
Ұзақ өмір сүрудің методикалық-социалдық аспектілері
1. Дұрыс өмір сүру негіздері
Салауаттану - тұтасымен алғанда жеке тұлғаның,
Әлеумет себепші болған аурулар санының өсуіне,
Салауаттанудың рөлі - адамның ішкі биологиялық
Салауаттанудың зерттеу пәні - адам. Зерттеуге
Тіршілік дегеніміз тек адамның ғана емес,
Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымы (ДДСҰ) сарапшыларының
Денсаулық қатерінің негізгі факторлары -
- жеке және қоғамдық гигиена;
- дене шынықтыру, гиподинамиямен күрес;
- организмді жаратылыс-табиғи факторлармен -
- күн тәртібін тиімді пайдалану;
- дұрыс және уақтылы тамақтану;
- жұкпа аурулардың алдын алу;
- тән ауруларынан сақтандыру;
- жарақаттанудан, уланудан, т.б. сақтандыру;
- зиянды әдеттерден (темекі тарту,
- жыныс гигиенасы;
- психопрофилактика және психогигиена;
- кикілжің және денсаулық;
- экология және денсаулық.
Салауаттанудың негізгі мақсаты - әрбір жеке
Бүдан мынандай міндеттер туындайды:
- салауатты өмір
- өз денсаулығына
- негізгі
- осы заманғы
Адам денсаулығы, ең алдымен, өмірлік сара
Денсаулық деген не? Денсаулық үғымына берілген
Академик Н.М.Амосов адам денсаулығы мүшелердің атқаратын
И.И. Брехман денсаулықты "сезімталдық, ауызша айту
Келтірілген денсаулық анықтамалары негізінен алғанда денсаулық
Денсаулықтың физиологиялық түрі организмдегі физиологиялық үрдістерді
Зияттылық түр дегеніміз — денсаулық туралы
Сезім әрекетіне берілгіштік түр - жағдайға
Әлеуметгік түр — тұлғаны әлеуметтендіру, өзін
Тұлғалық түр — өзін тұлға ретінде
Рухани түр — адам жеке басының
Қазіргі уақытта денсаулық бірнеше түрлерге және
1. Тән денсаулығы — бұл
2. Дене денсаулығы — организм
3. Жан денсаулығы — адамнаң
Мұның негізі мінез-құлыққа бара-бар реакцияны қамтамасыз
Рухани тазалық— тіршілік әрекетінің уәжді және
Денсаулықтың негізгі төрөлшемдері мыналар:
• тән және дене күйі үшін
• психикалық күй үшін — мен
• адамгершіліктік күйге - мен
Денсаулық белгілері мыналар:
• зақым келтіретін факторлар әрекетіне
• өсу мен даму көрсеткіштері;
• организмнің функционалдық күйі және сақтамалық
• қандай болса да аурудың
• имандылық-еріктілік және құндылык-уәждік мақсат
Өмір салты мен денсаулық арасындағы өзара
Осы заманғы ғылым мен әдістемеде салауатты
- өмір сүру деңгейі;
- өмір сүру сапасы;
- өмір сүрудің өзіндік жолы.
Өмір сүру деңгейі — бұл адамның
Өмір сүру сапасы - адам қажеттіліктерін
Өмір сүрудің өзіндік жолы адам тіршілігінің
Адам денсаулығы, ең алдымен, өмір сүрудің
Этнокомпонент салауатты өмір салтында балалардың ақыл-ойын,
СӨС қалыптастырудың негізіне биологиялық та, әлеуметтік
СӨС әлеуметтік ұстанымдарына: эстетикалығы, адамгершілігі, ерікті
- жеке бас гигиенасы;
- дене шынықтыру;
- тиімді тамақтану;
- оңтайлы қимыл тәртібі;
- зиянды дағдылар мен құмарлықтан
- жағымды эмоциялар.
2. Қазақстанда дұрыс өмір сүру қалпын
“Қазақстан азаматтарының денсаулығы, білімі және сәттілігі”
— салауатты
— құқықтық-нормативтік базасы жасалды;
— гигиеналық тәрбие процесіне
— денсаулықты сақтау мен білім
— СӨСҚ-дың ұлттық саясаты анықталды,
ҚР Мемлекет басшысы және ҚР Үкіметі
Өткен кезеңді талдай отырып, "Салауатты өмір
Қазақстан-2030 Даму стратегиясының республика халқының салауатты
- салауатты өмір салтын қалыптастырудың
- қауіпсіз және сенімді тіршілік ету
- денсаулықты сақтап нығайту үшін әлеуметтік
- салауатты өмір салтына септігін тигізу;
- денсаулық сақтау жүйесін реформалау және
Алға қойған мақсатгы іске асыру барысында
ҚР Білім, мәдениет және денсаулық сақгау
Қазақстан Республикасы Білім, мәдениет және денсаулық
Салауатты өмір салтын қалыптастыру барысында қолданатын,
3. Салауатты өмір салтын қалыптастыру қызметінің
Қазіргі таңда республикамызда СӨСҚ қызметінің құрылымы
Аудандық деңгейлерде де СӨСҚ орталықтары ұйымдастырылуда,
Дұрыс өмір сүру қалпын қалыптастыру қызметі
Мәселелерді шешу үшін ведомствоаралық деңгейдегі республикалық,
ҚР Білім және шылым министрлігімен, ҚР
Қорытынды
Қазіргі заманда денсаулықты сақтау мен нығайту
Салауаттану – тұтасымен алғанда жеке тұлғаның,
Әлеумет себепші болған аурулар санының өсуіне,
Салауаттанудың ролі – адамның ішкі биологиялық
Салауаттану ғылымы “қалай денсаулықты сақтаудың” ұстанымдары
Сонымен, жоғарыда айтылған мәліметтерден әркімнің өзінің
Қолданылған әдебиеттер
Валеология. Республикалық педагогикалық әдістемелік журнал -
Валеология. Республикалық педагогикалық әдістемелік журнал -
Ж.Ж.Жатқанбаев. Валеология. Алматы, 2003
Х.Қ.Сәтбаева, Ж.Б.Нілдібаева. Валеология (Оқу - әдістемелік
5. Н.М. Амосов. Денсаулық туралы
16