Жоспар
Кіріспе........................................................................................................................
1 тарау. Сақтандыру ісін ұйымдастырудың теориялық негіздері.
Сақтандырудың экономикалық мазмұны мен мәні.....................................
Қазақстан Республикасының сақтандыру нарығының қалыптасуы және
2 тарау. Қазақстан Республикасыда сақтандыру ісінің қызметін және «Лондон-Алматы»
2.1. Қазақстан Республикасыда сақтандыру ісінің
2.2. «Лондон-Алматы» сақтандыру компаниясының жалпы сипаттамасы
3 тарау. Қазақстан Республикасының сақтандыру ісінің даму перспективалары.
3.1 Қазақстан Республикасында сақтандыру ісінің мәселелері
3.2. Қазақстан Республикасында сақтандыру ісінің даму болашағы және перспективалары……………………………………………………………………
Қорытынды
Қолданылған әдебиеттер тізімі
Қосымшалар
Кіріспе
Қазақстандағы сақтандыру ісін бағалай отырып, бірнеше келіспеушіліктерді атауға болады.
Қазақстанның сақтандыру нарығы қолданыстағы мемлекеттік сақтандырудың (Госстрах)
Нарықтық экономикасы дамыған елдерде сақтандыру экономиканың стратегиялық секторы болып
Көптеген шаруашылық субьектілердің өндірісіне зиян келтіретін және адам өмірі
Қазақстан үшін өндірістік және өндірістік емес бағыттар табиғи
Соңғы жылдары Қазақстан Республикасының сақтандыру ісі үздіксіз дамуда, бұл
Дипломдық жұмыстың мақсаты қазіргі кезеңде ҚР-ның сақтандыру ісінің мәселелері
1) Сақтандырудың экономикалық мазмұны мен мәнін түсіну.
2) Қазақстан Республикасының сақтандыру нарығының қалыптасуы және даму ерекшеліктерін
3) Қазақстан Республикасының сақтандыру ісінің дамуының тиімді бағыттары мен
4) «Лондон-Алматы» сақтандыру компаниясын мысал ретінде ала отырып, Қазақстан
Дипломдық жұмысты жазудың теориялық негізі болып: сақтандыру ісіне қатысты
І тарау. Сақтандыру ісін ұйымдастырудағы теориялық негіздері
1.1 Сақтандырудың экономикалық мазмұны мен мәні
Сақтандыру нарығы – қайта сақтандыру компаниялары қанағаттандыратын сақтандыру ұйымдарына,
Экономиканың жалпы теориясында және сақтандыруда «сақтандыру нарығы» мен «сақтандыру
Шетел әдебиетінде «сақтандыру экономикасы» мен «халықаралық сақтандыру экономикасы» түсініктері
Қазіргі кездегі ғылым тұжырымы бойынша сақтандыру нарығы сатып алушылар
Сақтандыру қызметіне сұраныс екі негізгі факторлармен анықталады: жеке алынған
Тәуекел қоғамдық өндіріске тән болашақ қауіп экономикалық қатынастар дамуымен
Дамыған және дамушы сақтандыру ісінің мәселесі сақтандырылушылар жағынан қажетті
Сақтандыру қызметінің тұжырымы болашақ сақтандырылушыларды сақтандыруда қажеттіліктерін қанағаттандыруға мүмкіндігі
Тауар, жұмыс пен қызметтің кез-келген түрлерінің нарығы сияқты сақтандыру
Сақтандыру нарығында экономикалық циклдар ерекшелігі келесі факторлармен анықталады:
Табысты жылдары артық капиталды сақтандыруға тарту және сақтандыру қызметіне
Сақтандыруға сұраныстың төмендеуіне әсер ететін теріс жаңалықтарды төмендетуге болатын
Табысты жылдары теріс жағдайлар нәтижесінде бос қалуды қатысты төмендету;
Сақтандыру және қайта сақтандыру қорғанысы құнын ұстауға алып келетін
Табыссыз жылдары бос қалдыратын шығындар болғаннан кейін сақтандыруға баға
Басқа нарық сияқты сақтандыру нарығында құрылымын сипаттайды:
Сатушылар – сақтандыру қызметін ұсынуға мамандандырылған сақтандырушылар;
Сатып алушылар – сақтанушылар – заңға немесе келісімшартқа негізделген
Делдалдар – сатып алушы мен сатушының өзара талабы мен
Осы негізгі тұлғалардан басқа сақтандыру нарығында обьективті түрде бар
Сақтандырушылар сақтандырылушылармен сақтандыру келісімшартын жасасқан заңды және жеке тұлғалар
Сақтандыратын – сақтандырушылармен қатар сақтандыру заңды қатынасындағы, өзіне тәуекелді
Сақтандыру ұйымдарының кең тараған ұйымдастырушылық-құқықтық формасы акционерлік қоғам, бірін-бірі
Мемлекеттік сақтандыру бақылау Органы;
Акционерлік сақтандыру компаниялары;
Мамандандырылған қайта сақтандыру компаниялары;
Өзін-өзі сақтандыру қоғамдары;
Экспорттық несиелердің мемлекеттік сақтандырушысы;
Сақтандыру делдалдары (брокерлер мен агенттер);
Сақтандыру тәуекелін іскер бағалаушылар (аджастерлер мен сюрвейерлер);
Актуарий;
Өкілетті аудиторлық ұйымдар (өкілетті аудиторлар);
Сақтандырумен байланысты кәсіпкерлік қызмет атқаратын басқа да заңды және
Сақтандыру нарығының құрылымын сақтандыру бақылауының мемлекеттік Органы басқарады, оның
Мемдекеттік сақтандыру бақылау Органының негізгі міндеттеріне келесілер жатады:
Сақтандырушыларға сақтандыру қызметін жүзеге асыруға лицензия беру;
Сақтандырушылар мен сақтандырушылар одағының біріңғай Мемлекеттік реестірін, сонымен қатар
Сақтандыру қызметі есептілігі мен сақтандыру операциялары есебінің көрсеткіштері мен
Сақтандыру мен қайта сақтандыруды ұйымдастыру және жүргізуде қатысатын барлық
Сақтандыру қызметінің тәжірибесін жалпылау, даму бойынша ұсынысты белгіленген тәртіппен
Сақтандыру компаниялары меншік формасына, ұйымдастырушылық-құқықтық формасына және ішкі құрылымына
Сақтандыру компанияларының қызмет саласы тек сақтандыру болып табылады, яғни
Сақтандыру компаниялары бірнеше белгілері бойынша сыныпталады:
Меншік формасына байланысты (мемлекеттік, жеке, біріккен, өзара);
Капитал мөлшеріне байланысты (ірі, орта, ұсақ);
Қызмет территориясына байланысты (аудандық, ұлттық, халықаралық);
Сақтандыру қызметінің бағытына байланысты (мамандандырылған, әмбебап) және т.б. байланысты
Әмбебап сақтандыру компаниялар сақтандыру қызметінің әртүрлі түрлері бойынша операциялар
Ерекше орынды кэптивті сақтандыру компаниялары алады (мысалы Ұлыбританияда), оларды
Сақтандыру компаниялары өз қызметін бәсекелестік ұсынылатын қызмет көлемі мен
Маманданған қайта сақтандыру компаниялары – бұл тәуекелді түзету және
Ортақ сақтандыру мен қайта сақтандырудың формаларының бірі пул болып
Құралу кезінде біріншілердің бірі және танымалы Швейцариялық авиациялық пул
Сонымен қатар, кәсіпорынды сақтандыру пулы болады – қаупі жоғары,
Сақтандырушының сақтандыру қоры әртүрлі экономикалық және құқықтық табиғаты бар
Өзін-өзі сақтандыру – сақтандырудың «идеологиялық таза» формасы – бұл
Өзін-өзі сақтандыру – бұл сақтандыру қоры ұйымының коммерциялық
Өзін-өзі сақтандырудың қағидасы сақтандыру оқиғасы болған жағдайда шығын
Өзін-өзі сақтандыру қоғамдары келесідей бөлінеді:
Географиялық ауқымы бойынша – аймақтық, ұлттық, халықаралық;
Мамандануы бойынша – мамандандырылған және көп профильді;
Операция көлемі бойынша – Франция мен Голландиядағы өрт тәуекелін
Өзін-өзі сақтандыру формасының артықшылығы сақтандырудың халықаралық тәжірибесінде өзін-өзі сақтандыру
«Special Report: World Business» (Wall Street Journal 2008 жылдың
Жалпы әлемдік сақтандыру сыйақыларының көлемі 75% үлесі бес
Мемлекеттер бойынша өзін-өзі сақтандыру қоғамдарының үлесінің елеулі тербелісіне қарамастан,
2004 жылдан бастап Қазақстанда экспарттық несиелер мен инвестицияларды сақтандыру
тәуекелдерді сақтандыру және қайта сақтандыру жолымен тауарлар мен қызметтер
тәуекелдерді сақтандыру және қайта сақтандыру жолымен шетелге инвестицияларды ынталандыру;
сыртқы экономикалық қызмет ететін кәсіпорындарға сақтандыру қызметіне байланысты арнайы
Шетелде экспарттық несиелерді сақтандыру бойынша компанияларға келесілерді жатқызуға болады:
Ұлыбритания: Экспорттық несиелерге кепілдік беру Ұлттық Департаменті;
Франция: Сыртқы сауданы сақтандыру Мемлекеттік Компаниясы (КОФАСЕ);
Германия: федеральді Үкімет агенті ретінде қызмет ететін «Ойлер Гермес
Жапония: сыртқы сауда мен өндіріс Министрлігі;
Малайзия: Malaysia Export Credit Insurance Behad (MESIB) 97%-ы Мемлекеттік
Қытай: Мемлекеттік China Export & Credit Insurance Corporation (Sinosure),
Оңтүстік Корея: Мемлекеттік Korea Export Insurance Corporation (KEIC);
Польша: Export Credit Insurance Corporation (KUKE).
Сақтандыру нарығы инфрақұрылымының құрылуында сақтандыру өнімдерінің өтуін қамтамасыз ететін,
Сақтандыру агенті – сақтандырушының атынан және ұсынылған міндеттерге сәйкес
Сақтандыру брокері – сақтандыру мен қайта сақтандыру сұрақтарына кеңес
Ол кез-келген сақтандыру компаниясында сақтандыру тәуекелін өз бетінше орналастырады,
Цедент (қайта сақтандырушы) – қабылдаған сақтандыру тәуекелін қайта сақтандыруға
Сақтандыру тәуекелін іскер бағалаушыларға сюрвейер-эксперттер немесе сақтандырылған мүлікті қарау
Сонымен қатар, сақтандыру нарығының субьектілері андеррайтерлер – сақтандыру бизнесі
Сақтандыру сақтандырушылардың әртүрлі категориялары мен сақтандыру обьектілерін қамтиды, сақтандыру
Сыныпталу – бір немесе бірнеше жалпы сипаты бойынша буындарға
Сақтандырудың сыныпталуы келесілер үшін маңызды:
сақтандыру резервтерінің құралуында;
рынок құрылымының құралуында;
дұрыс статистиканың құралуында.
Үш негізгі саласы – жеке, мүліктік сақтандыру және азаматтық
Жеке сақтандыру обьектісіне алам өмірі, денсаулығы, жұмыс қабілеттігі жатады,
өмірді сақтандыру;
жазатайым жағдайлардан сақтандыру.
Мүліктік сақтандырудың қорғау обьектісі ретінде мүліктің әртүрлі түрлері болады,
жалға алынған көлік құралдарын сақтандыру;
әуе көлігі құралданын сақтандыру;
су көлігі құралданын сақтандыру;
жүкті сақтандыру;
қаржылық тәуекелді сақтандыру;
мүліктің басқа түрлерін сақтандыру.
Жауапкершілікті сақтандыру – обьектісі сақтанушының қандай да бір іс
Оның келесі түрлері бар:
Автокөлік иелерінің азаматтық-құқықтық жауапкершілігін сақтандыру;
Тасымалдаушының азаматтық-құқықтық жауапкершілігін сақтандыру;
Теміржол көлігі иелерінің азаматтық-құқықтық жауапкершілігін сақтандыру;
Әуе көлігі иелерінің азаматтық-құқықтық жауапкершілігін сақтандыру;
Су көлігі иелерінің азаматтық-құқықтық жауапкершілігін сақтандыру;
Жоғары қауіп көзі – кәсіпорындарының азаматтық жауапкершілігін сақтандыру;
Келісімшарт бойынша азаматтық-құқықтық жауапкершілігін сақтандыру;
Іскерлік жауапкершілігін сақтандыру;
Міндетті орындамау жауапкершілігін сақтандыру;
Қайта сақтандыру.
Сақтандыру саласы кәсіпкерлік қызметтің барлық салалар тиімділігін көтеруге ықпал
1.2 Қазақстан Республикасының сақтандыру нарығының қалыптасуы және даму
Мемлекетіміздің егемендегі жарияланғаннан кейін әлеуметтік, экономикалық және құқықтық жетістіктерімізді
Осы заң кәсіпкерлік қызмет түрі ретінде сақтандыруды жүзеге асырудың
Заңды немесе жеке тұлғаның кез келген мүддесі сақтандыру объектісі
Сақтандыру қызметi - сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының сақтандыру (қайта
Жалпы барлық мемлекеттер өз Сақтандыру қоғам өміріндегі басты рөлдердің
Бұл қатынастар ақша қаржылық қозғалысын немесе сақтандыру төлемін, сақтандыру
а) мемлекеттегі сақтандыру жүйесінің құрылуына әсер етеді;
б) материалдық сақтандыру қатынастарына қатысатын қатысушылардың сақтандыру қызметін жүргізуге
в) сақтандыру заңдылығының сақталуын қадағалайды және бақылайды.
Мемлекет сақтандыруды қоғам өмірінде басты рөл ойнайтын екенін біліп,
Қазақстан Республикасында сақтандыру қызметін ұйымдастыру Қазақстан Республикасының «Сақтандыру
Ерікті сақтандыру нарығы «өмірді сақтандыру» саласы және «жалпы
Өмірді сақтандыру саласы ерікті сақтандыру нысанында мынадай сипаттарды қамтиды:
Жалпы сақтандыру саласы ерікті сақтандыру нысанында мынадай сыныптарды қамтиды:
Жалпы сақтандыру және өмірді сақтандыруға тән экономикалық қатынастар қоғамдық
Қазақстан Республикасының сақтандыру нарығының құрылымы
1-сурет
Мүліктік және кәсіпкерлік тәуекелдер (қауіп - қатерлер) азаматтық құқықтық
Сақтанушының немесе пайдаланушының мүліктерді сақтандыруға мүддесі болмаған жағдайда жасалған
Жазатайым жағдайдан және аурудан сақтандыру сақтандырылушы жазатайым жағдайдың немесе
Медициналық сақтандыру сақтандырылушының медицина мекемесінен медициналық сақтандыру бағдарламасына енгізілген
Көлік құралдарын сақтандыру көлік құралын иеленуге, пайдалануға, оған билік
Көптеген елдерде қаншама жылдардан бері азаматтық-құқықтық және мамандық жауапкершілігін
Жүктерді сақтандыру жүктерді иеленуге, пайдалануға, оған билік етуге байланысты
Мүліктік сақтандыру мүлікті иеленуге, пайдалануға, оған билік етуге байланысты
Азаматтық-құқықтық жауаптылықты сақтандыру кезінде, үшінші бір адамның өміріне, денсаулығына
Медициналық сақтандыру нарығының қатысушылары
2-сурет
Зиян келтірілгені үшін азаматтық-құқықтық жауаптылықты сақтандыру кезінде сақтанушының өз
Зиян келтіргендігі үшін азаматтық құқықтық жауаптылықты сақтандыру кезінде сақтанушының
Шартты бұзғандығы үшін азаматтық құқықтық жауаптылық тәуекелі шартта оның
Кәсіпкерлік тәуекелді сақтандыру кезінде кәсіпкердің сақтанушы ретінде іс-қимыл жасайтын
Сақтандырылған мүліктің түрі немесе тобына қарай сақтандырудың мынадай түрлерін
Қазақстан Республикасының 2004 жылғы 10 наурыздағы N 533 Заңымен
Өсiмдiк шаруашылығындағы мiндеттi сақтандыруды мемлекеттiк қолдау сақтандырушыларға қолайсыз табиғат
Өмірді сақтандыру – азаматтардың өмірін, денсаулығын, еңбек қабілеттігін және
Өмірді сақтандыру сақтандырылушы қайтыс болған немесе ол сақтандыру мерзімі
Аннуитеттік сақтандыру сақтандырылушы белгілі бір жасқа жеткен, еңбек ету
Жеке басты сақтандырудың сан алуан түрлері бар: өмірді аралас
Жеке басты сақтандырудың аталған түрлері жолаушыларды сақтандырудан басқасы ерікті
Қазақстан Республикасының аумағында қайта сақтандыруды жүзеге асыру жөнiндегi қызмет
Қайта сақтандыру бара-бар және бара-бар емес болып бөлiнедi. Қайта
"Жалпы сақтандыру" саласы бойынша лицензиясы бар сақтандыру ұйымының тек
"Өмiрдi сақтандыру" саласы бойынша лицензиясы бар сақтандыру ұйымының тек
Заңда қайта сақтандыру ұйымын құру, лицензиялау және оның қызметiн
Сақтандыру ұйымы ретінде тіркелген және сақтандыру қызметін жүзеге асыру
Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы сақтандыру қызметiнен басқа қызметтiң мынадай
1) уәкiлеттi мемлекеттiк органның нормативтiк құқықтық актiлерiнде көзделген тәртiппен
2) тиiстi жинақтаушы сақтандыру шартында көзделген сатып алу сомасы
3) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарының қызметiн автоматтандыру үшiн пайдаланылатын
4) ақпарат берiлiмдерiнiң кез келген түрлерiнде сақтандыру iсi және
5) бұрын өз мұқтаждары үшiн сатып алынған (сақтандыру (қайта
6) сақтандыру қызметiне байланысты мәселелер бойынша консультациялық қызмет көрсетудi;
7) сақтандыру (қайта сақтандыру) саласында мамандардың бiлiктiлiгiн арттыру мақсатында
8) сақтандыру агентi ретiнде сақтандыру делдалы болуды;
9) Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы консорциум немесе жай серiктестiк
Азаматтық кодекстің 831-бабына сәйкес сақтанушының негізгі міндеттері:
- сақтандыру шарты белгіленген мөлшерде, тәртіппен және мерзімдерде сақтандыру
- сақтандыру тәуекелінің жай-күйі туралы сақтандырушыны хабардар ету;
-сақтандырушыға сақтандыру жағдайының басталғандығы туралы хабарлау;
- сақтандыру жағдайынан туатын залалдарды азайту үшін шаралар қолдану;
- сақтандыру жағдайының басталғандығы үшін жауапты адамнан талап ету
Сақтандыру шартында сақтанушының басқа да міндеттері көзделуі мүмкін.
Қазақстан Республикасында сақтандыру ұйымдары Қазақстан Республикасы «Сақтандыру қызметі туралы»
Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарының құрылтайшылары мен акционерлері:
1. Жеке және заңды тұлғалар - Қазақстан Республикасының резиденттерi
2. Мемлекет Қазақстан Республикасының Үкiметi арқылы ғана сақтандыру (қайта
Жарғылық капиталының елу процентiнен астамы мемлекетке тиесiлi ұйымдар сақтандыру
3. Мемлекет өзi құрылтайшысы немесе акционерi болып табылатын сақтандыру
4. Оффшорлық аймақта тiркелген, ұйым мәртебесi бар заңды тұлға
Сақтандыру қызметiн қадағалауды жүзеге асыру кезiнде оффшорлық деп танылатын
Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарының құқықтық мәртебесi келесідей:
1. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы коммерциялық ұйым болып
Коммерциялық ұйым түрiнде құрылған және қоғам мүшелерi болып табылмайтын
2. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының ұйымдық-құқықтық нысаны акционерлiк қоғам
3. Жабық акционерлiк қоғамның ұйымдық-құқықтық нысанында құрылған сақтандыру (қайта
4. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының ресми мәртебесi заңды тұлғаның
Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы өз жарғысында жазылған атауды өз
Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының өз атауында "ұлттық", "орталық", "бюджеттiк",
Атау ретiнде бұрынғы құрылған сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарының, оның
Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы мiндеттi түрде мынадай алқалық органдар
директорлар кеңесi - басқару органы;
басқарма - атқарушы орган;
тексеру комиссиясы - бақылау органы.
Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының жарғылық капиталын қалыптастыру:
1. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының құрылтайшылары мен акционерлерi сатып
2. Заңды тұлға сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының акцияларына төлемдi,
3. Жеке және заңды тұлғалардың қарызға, кепiлге алған қаражатты
4. Құрылатын сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының жарғылық капиталының ең
5. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы уәкiлеттi мемлекеттiк органның келiсiмiмен
6. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының акциялары эмиссиясының проспектi уәкiлеттi
Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымына бақылау жасау құқығы:
Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының құрылу кезеңiнде ешбiр тұлғаның сақтандыру
Мемлекет құратын сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымына, сондай-ақ негiзгi сақтандыру
Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының дауыс беретiн акцияларының жиырма бес
Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымына бақылау жасау құқығына рұқсат беруден
Уәкiлеттi мемлекеттiк орган сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымына бақылау жасау
Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын құруға рұқсат алу үшiн уәкілетті
1) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын құруға рұқсат алуға өтiнiш;
3) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын құру туралы шешiм қабылданғанын
3) құрылтайшылар - заңды тұлғалар туралы мәлiметтер (ондай құрылтайшылар
4) құрылтайшылар - жеке адамдар туралы мәлiметтер (ондай құрылтайшылар
5) құрылатын сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының таяудағы үш жылға
6) өтiнiш берушiнiң құрылтайшылар атынан өтiнiш беру өкiлеттiгiн растайтын
Қазақстан Республикасының резидентi емес болып табылатын сақтандыру (қайта сақтандыру)
Қазақстан Республикасының резидентi емес құрылтайшының шетелдiң мемлекеттiк органы берген
Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын құруға берiлген рұқсаттың, ол берiлген
Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын құруға берiлген рұқсатты сақтандыру (қайта
2 тарау. Қазақстан Республикасыда
2.1 Қазақстан Республикасыда сақтандыру ісінің қызметін талдау
Сақтандыру нарығы – бұл сақтандыру қызметін сату-сатып алудағы экономикалық
Қазақстан Республикасының сақтандыру нарығы – бұл кең ауқымдағы экономикалық
1) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы;
2) сақтандыру брокерi;
3) сақтандыру агентi;
4) сақтанушы, сақтандырылушы, пайда алушы;
5) актуарий;
6) уәкiлеттi аудиторлық ұйым (уәкiлеттi аудитор);
7) өзара сақтандыру қоғамы;
8) сақтандырумен байланысты кәсiпкерлiк қызметтi жүзеге асыратын өзге де
Сақтандыру қызметi сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы жүзеге асыратын кәсiпкерлiк
Сақтандыру ұйымдары, сақтандыру ұйымдары таратылған жағдайда сақтанушыларға (сақтандырылушыларға, пайда
Берілген өкілеттілігіне сәйкес сақтандыру ұйымының атынан және тапсыруымен сақтандыру
Сақтандыру брокері –сақтандыру және қайта сақтандыру мәселелері бойынша косультациялық
Актуарий – сақтандыру ұйымының қажетті төлем қабілеттілігі мен қаржылық
- сақтандыру ұйымының бастамасы бойынша бастамашылық актуарийлік есептер;
- заңнамада көзделген жағдайларда жүргізілетін міндетті актуарийлік есептер.
Уәкiлеттi аудиторлық ұйым (уәкiлеттi аудитор) - уәкiлеттi мемлекеттiк органның
Пайда алушы – сақтандыру шартына немесе міндетті сақтандыру туралы
Заң жүзінде сақтандыру қызметі сақтандыру және қайта сақтандыру шарттарын
Елімізде сақтандыруды дамытудың негізгі мақсаты – мемлекеттің, азаматтардың және
Ұлттық сақтандыру нарығының қалыптасуының бастапқы кезеңі Қазақстан дербес мемлекет
2009 жылғы 1 қаңтардағы жағдай бойынша Қазақстанда сақтандыру қызметiн
Ұлттық сақтандыру нарығының жалпы көрсеткiштерi 2008 ж. оң үрдiспен
2008 жылы сақтандыру сыйлықақысының жылдық жиынтық көлемiнiң өсуi 2007
Сақтандыру нарығының жай-күйіне талдау жасаған кезде тиімдісі салыстырмалы көрсеткiштердi
Бүгiнгi күні сақтандыру қызметінің сапасы төмен болып отыр, ал
Қазақстанның қайта сақтандыру саласындағы сақтандыру индустриясы қазiргi кезге дейiн
Республикадағы сақтандыру әзiрше инвестициялық климатты жақсартудың негiзгi құралы, ал
Қазіргі кезге дейiн көбіне мемлекеттiк әлеуметтiк жәрдемақы (төлемақы) алуға
Халықты мемлекеттiк емес әлеуметтiк қорғауды қамтамасыз ету саласындағы ең
Өмiрдi сақтандыру бойынша дамыған индустрия болмай (аннуитеттер жүйесi мен
Iстiң қалыптасқан жағдайы сонымен қатар сақтандырушы - жеке тұлғаларға
2008 жылдың басындағы жағдай бойынша Қазақстан Республикасында сақтандыру ұйымдарының
Қазіргі жұмыс істейтін сақтандыру ұйымдарының елеулi бөлiгiнде білiктi мамандардың
Қазіргі заманғы сақтандыру нарығының толыққанды жұмыс iстеуi сонымен қатар
Қазіргі заманғы ұлттық сақтандыру жүйесін құру сақтандыру қызметі
Бағдарламаның мақсаты - мемлекеттің, азаматтардың және шаруашылық жүргізуші
Бұл бағдарлама негізінде бірқанша шаралар іске асырылды, бірақта әліде
2008 жылдың он бір айында сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарында
Кесте 1
Сақтандыру сыйақыларының түсімі
млн.теңге
01.12.2007ж. 01.12.2008ж. 01.12.2007 ж. салыстырғанда өзгерістер, %
сомасы үлесі,% сомасы үлесі,%
Барлығы, оның ішінде: 133601,1 100,0 124599,4 100,0 -6,7
Міндетті сақтандыру 18130,2 13,6 27443,1 22,0 51,4
Ерікті түрде жеке басты сақтандыру 14827,6 11,1 17423,6 14,0
Ерікті түрде мүлікті сақтандыру 100643,3 75,3 79732,7 64,0 -20,8
Шығыс көзі: ҚР қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу
Кесте мәліметтері бойынша сақтандыру сыйақыларының көлемінде міндетті сақтандыру сыйақысының
Сақтандыру сыйақылары түсімінің құрылымы, %
Шығыс көзі: ҚР қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу
Диаграмма 1
01.12.2008жылда сақтандыру сыйақылары түсімінің құрылымын келесідей көрсетуге болады:
- міндетті сақтандыру бойынша - еңбек міндеттемесін орындауда жұмысшылардың
- ерікті түрде жеке басты сақтандыру бойынша – жазатайым
- ерікті түрде мүлікті сақтандыру – басқа да қаржылық
Сақтандыру салалары (life, non-life) бойынша жинақталған сақтандыру сыйақылары келесідей
Кесте 2
Сақтандыру салалары бойынша сақтандыру сыйақыларының түсімі
млн.теңге
01.12.2006ж. 01.12.2007ж. 01.12.2006 ж. салыстырғанда өзгерістер, %
сомасы үлесі,% сомасы үлесі,%
Сақтандыру салалары бойынша барлығы: 109216,4 100,0 133601,1 100,0 22,3
Өмірді сақтандыру 3327,4 3,0 4274,7 3,2 28,5
Жалпы сақтандыру 105889,0 97,0 129326,4 96,8 22,1
Шығыс көзі: ҚР қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу
“Өмірді сақтандыру” саласы. 01.12.2007 жылғы жағдай бойынша “өмірді сақтандыру”
“Өмірді сақтандыру” саласы бойынша сақтандыру сыйақылары түсімінің құрылымы ,%
Шығыс көзі: ҚР қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу
Диаграмма 2
“Жалпы сақтандыру” саласы. 2007 жылдың он бір айында “жалпы
"Жалпы сақтандыру" саласы бойынша сақтандыру сыйақылары түсімінің құрылымы, %
Шығыс көзі: ҚР қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу
Диаграмма 3
Қайта сақтандыруға берілген сақтандыру сыйақсының көлемі 56859,6 млн. теңгені
Қайта сақтандыру келісімшарттары бойынша сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарына қабылданған
Кесте 3
Қайта сақтандыруға берілген сақтандыру сыйақылары
млн.теңге
01.12.2006 ж. 01.12.2007 ж.
сомасы Жалпы сыйақыдағы үлесі, % сомасы Жалпы сыйақыдағы үлесі,
Қайта сақтандыруға берілгені, о.і. 38004,5 34,8 56859,6 42,6
Бейрезидент тұлғаларға 33664,4 30,8 44542,6 33,3
Резиденттерге 4340,1 4,0 12317,0 9,2
Қайта сақтандыруда резидент емес тұлғалардан қабылданғаны 472,9 0,4 2917,1
Шығыс көзі: ҚР қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу
Қайта сақтандыруға берілген жалпы сақтандыру сыйақысы көлемінің негізгі үлесті
Мемлекеттер бойынша қайта сақтандыруға берілген сақтандыру сыйақыларының құрылымы
Шығыс көзі: ҚР қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу
Диаграмма 4
Сақтандыру төлемдері. 2007 жылдың он бір айында сақтандыру төлемдерінің
Кесте 4
Сақтандыру төлемдері
млн. теңге
01.12.2007ж. 01.12.2008 ж. 01.12.2007 ж. салыстырғанда өзгерістер
Сомасы үлесі, % сомасы үлесі, %
Барлығы, оның ішінде 11701,9 100,0 43018,6 100,0 3,7 есе
Міндетті сақтандыру бойынша 4287,6 36,6 5158,2 12,0 20,3%
Ерікті түрде жеке басты сақтандыру бойынша 1744,8 14,9 3740,0
Ерікті түрде мүлікті сақтандыру бойынша 5669,5 48,5 34120,4 79,3
Шығыс көзі: ҚР қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу
2008 жылдың 1 желтоқсанына өтелген сақтандыру төлемдерін сақтандыру кластары
міндетті сақтандыру бойынша – транспорт құралдары иелерінің азаматтық-құқықтық жауапкершілігін
ерікті түрде жеке басты сақтандыру – аурулардан сақтандыру бойынша
- ерікті түрде мүлікті сақтандыру – басқа да қаржылық
Сақтандыру төлемдерінің құрылымы, %
Шығыс көзі: ҚР қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу
Диаграмма 5
2007 жылдың он бір айында өтелген сақтандыру төлемдерінің құрамында
Қазақстан Республикасының сақтандыру нарығының 2008 жыл 1 желтоқсандағы жағдайы
Кесте 5
Сақтандыру секторының институционалдық құрылымы
01.12.2007 ж. 01.12.2008 ж.
Сақтандыру ұйымдарының саны, оның ішінде 37 41
- өмірді сақтандыру бойынша 3 7
Сақтандыру брокерлерінің саны 12 14
Актуарийлер саны 30 43
Шығыс көзі: ҚР қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу
Өмірді сақтандыру бойынша келесі компаниялардың лицензиялары бар: бір мемлекеттік
Есеп беру кезеңінде 32 сақтандыру ұйымы “Сақтандыру төлемдерін кепілдендіру
2007 жылдың 1 желтоқсан күніне сақтандыру ұйымдарының жеке меншік
Кесте 6
Сақтандыру ұйымдарының қаржылық көрсеткіштер
млн.теңге
01.12.2007 01.12.2008 01.12.2007 ж. салыстырғанда өзгерістер, %
Жиынтық активтер 130675,2 218867,1 67,5
Міндеттемелер 56423,5 97036,2 72,0
оның ішінде, сақтандыру резервтері 49448,2 88577,0 79,1
басқа да міндеттемелер 6975,3 8459,2 21,3
Жеке меншік капитал (баланс бойынша) 74251,7 121830,9 64,1
Шығыс көзі: ҚР қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу
2007 жылдың 1 желтоқсан күніне сақтандыру ұйымдарының жиынтық активтері
Кесте 7
Сақтандыру ұйымдарының активтері
млн.теңге
Активтер 01.12.2007 ж. 01.12.2008 ж. 01.12.2007 ж. салыстырғанда өзгерістер,
сомасы үлесі,% Сомасы үлесі,%
Ақшалар 6074,2 4,6 7201,1 3,3 18,6
Орналастырылған салымдар 23809,7 18,2 56473,3 25,8 2,4 есе
Бағалы қағаздар 62989,1 48,2 77910,3 35,6 23,7
“Кері РЕПО” операциясы 14211,7 10,9 24021,8 11,0 69,0
Сақтанушылар және делдалдардан алынған сақтандыру сыйақылары 12968,5 9,9 10890,0
Негізгі құралдар 2773,7 2,1 4022,8 1,8 45,0
Қайта сақтандыру активтері - - 30989,3 14,2
Басқа дебиторлық міндеттемелер 3772,1 2,9 4855,6 2,2 28,7
Басқа активтер 4076,2 3,2 2502,9 1,1 - 38,6
Активтердің барлығы 130675,2 100,0 218867,1 100,0 67,5
Шығыс көзі: ҚР қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу
Соңғы жылдары сақтандыру нарығында сақтандыру сыйақылары және сақтандыру төлемдері
Кесте 8
Сақтандыру компанияларының жалпы көрсеткіштеріндегі үлес,%
01.12.2006 ж. 01.12.2007 ж.
Бес ірі сақтандыру компанияларының сақтандыру сыйақылары 47,0 53,2
Он ірі сақтандыру компанияларының сақтандыру сыйақылары 74,6 76,4
Бес ірі сақтандыру компанияларының сақтандыру төлемдері 49,0 79,7
Он ірі сақтандыру компанияларының сақтандыру төлемдері 75,5 89,0
Бес ірі сақтандыру компанияларының активтері 50,9 51,7
Бес ірі сақтандыру компанияларының өзіндік капиталы 55,8 56,3
Шығыс көзі: ҚР қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу
2007 жылдың 1 желтоқсан күніне сақтандыру ұйымдарының міндеттемелері 97036,2
Есеп беру кезеңінде сақтандыру ұйымдарының іс жүзіндегі сақтандыру және
Активтер, жеке меншік капитал және таза сақтандыру резервтерінің динамикасы,
Шығыс көзі: ҚР қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу
Диаграмма 6.
Кесте 9
Сақтандыру секторының негізгі көрсеткіштері
Көрсеткіштер 01.12.2006 ж. 01.12.2007ж.
ЖІӨ, млрд.теңге 10140 12464
Сақтандыру сыйақыларының ЖІӨ ге қатынпасы, % 1,08 1,07
Жеке меншік капиталдың ЖІӨ ге қатынпасы, % 0,73 0,98
Активтердің ЖІӨ ге қатынпасы, % 1,29 1,76
Сақтандыру сыйақыларының әр бір тұрғынға қатынасы, теңгеде 7281 8907
Шығыс көзі: ҚР қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу
9-Кесте мәліметтері бойынша сақтандыру ұйымдары активтерінің ЖІӨ қатынасы бойынша
Сақтандыру нарығы қатысушыларының соңғы жылдардағы қаржылық жетістіктеріне оң баға
Бұл әрине, Республикамызда сақтандыру саласының дамуын, сыйымды және бәсекеге
–37.
компания үлесі % сыйақылар, мың. тг
1 Евразия 11% 14 022 654
2 АМСГ 10% 13 147 027
3 Казахистрах 9% 11 519 294
4 БТА Страхование 9% 11 442 571
5 Альянс Полис 7% 8 979 900
6 Аманат Иншуранс 7% 8 285 414
7 Лондон-Алматы 6% 7 396 566
8 Виктория 6% 7 209 919
9 Казкоммерц-Полис 5% 6 147 572
10 АТФ Полис 4% 5 368 654
өзге 26% 32 910 965
БАРЛЫҒЫ 100% 126 430 536
2.2 «Лондон-Алматы» сақтандыру компаниясының жалпы сипаттамасы және оның
«Лондон-Алматы» «Сақтандыру компаниясы» Біріккен кәсіпорын Акционерлік қоғамы 1997 жылы
«Лондон-Алматы» СК АҚ Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкінің пруденциалды нормативтерді
«Лондон-Алматы» Сақтандыру компаниясы «Бизнесменнің сақтандыру компаниясы» міндетіне сай болу
Сақтандыру компаниясының саясаты ең алдымен сақтандыруды жабудың сенімділігіне бағытталған.
Меншікті сақтандыру портфелін қорғау мақсатында компания катастрофалық шығындарды өтейтін
Компания клиентерінің мүліктіктік тәуекелінің портфелі ТМД территориясындағы ең үлкен
Компанияда Disaster Recovery Plan жасалынған және енгізілген, бұл катастрофалық
«Лондон-Алматы» сақтандыру компаниясы Қазақстан сақтандыру нарығының тұрақты дамып келе
Кесте-2. «Лондон-Алматы» сақтандыру компаниясының мақсаттары мен міндеттері,
Мақсаттары
Орындалуы
Фактісі %
Сату көлемі, мың теңге
1 130 000 000
1 272 725 213
113%
«Лондон-Алматы» СК рынок үлесі
2.8% кем емес
3.18%
Позициялану Лидерлік ондық құрамына ену Рынокта тоғызыншы орын
Таза пайда 14 311 -21 892 -153%
Болашақ табыс 119 910 126 644 106%
ROE 4.77% -
Инвестициялық портфель табыстылығы
8%
4.43%
55%
( «Лондон-Алматы» сақтандыру компаниясының 2006 жылға жылдық есебінен
Кестеде көрсетілгендей «Лондон-Алматы» сақтандыру компаниясы 2008 жылдың 1-желтоқсанында Қазақстанның
«Лондон-Алматы» СК сақтандыру сыныптарының тізімі:
1. Міндетті сақтандыру түрлері:
Көлік құралдары иелерінің азаматтық-құқықтық жауапкершілігін сақтандыру;
Қызметі үшінші тұлғаға зиян келтірумен байланысты обьектілер иелерінің азаматтық-құқықтық
Тасымалдаушының жолаушылар алдындағы азаматтық-құқықтық жауапкершілігін сақтандыру;
Міндетті экологиялық сақтандыру;
Жұмыс берушінің азаматтық-құқықтық жауапкершілігін сақтандыру.
Ерікті сақтандыру түрлері:
Жеке және заңды тұлғалардың, өндірістегі үзілісті қоса, жылжымайтын мүлікті
Медициналық сақтандыру;
Опасыз жағдайлары мен аурудан сақтандыру;
Авто көлікті сақтандыру;
Кәсіпкерлік тәуекелді сақтандыру;
Авто көлік иелерінің азаматтық-құқықтық жауапкершілігін сақтандыру;
Шарт бойынша азаматтық-құқықтық жауапкершілігін сақтандыру;
Теміржол көліктерін сақтандыру;
Жүкті сақтандыру;
Теміржол көлік иерінің азаматтық-құқықтық жауапкершілігін сақтандыру;
Әуе көліктерін сақтандыру;
Әуе көлік иелерінің азаматтық-құқықтық жауапкершілігін сақтандыру;
Су көліктерін сақтандыру;
Су көлік иелерінің азаматтық-құқықтық жауапкершілігін сақтандыру;
Тасымалдаушының азаматтық-құқықтық жауапкершілігін сақтандыру.
2007 жылдың қарашасында «Лондон-Алматы» сақтандыру компаниясына 10 жыл толды.
«Лондон-Алматы» СК 2008жылдың 1-желтоқсанында Қазақстан Республикасының он ең үздік
«Лондон-Алматы» СК БҰҰ инициативасымен құрылған «Глобал Компакт» корпоративтік және
Қазақстанның Қаржыгерлер Ассоциацияның мүшесі.
Америкалық Сауда Палатасының (American Chamber of Commerce) қатысушысы.
Сақтандыру төлемдерінне кепілдік беру Қорының қатысушысы.
Хабаровск қаласының «Клуб Андеррайтеров» коммерциялық емес бірлестіктің мүшесі болып
«Лондон-Алматы» СК ірі клиенттері
Біздің клиенттеріміз – бұл біздің компанияның негізгі құндылығы. Бізге
Tengizchevroil АҚ
Союзтранслинк ЖШС
Инкай ОК АҚ
HOTEL ASTANA АҚ
Арлан Плюс ЖШС
Айт Отель АҚ КТПС
Консорциум Идил Аксу ЖШС
Sinoil ЖШС
КазИнвестБанк АҚ
Достық Мұнай Бейс ЖШС
Шелл Қазақстан Девелопмент фил-л
«Армад» Сауда үйі
Enka Insaat Ve San. АҚ
Big Sky Energy Corporation Kazakhstan
ABS Консосциум
Самал Пропертис
KazTransCom АҚ
ҚазАэроНавигация РГП
Сименс ЖШС
«Транстелеком» ЖШС
GREEN HOUSE DISTIBUTION ЖШС
АвтоЛадаСервис ЖШС
Ахсель, құрылыс компаниясы АҚ
KUAT Корпорациясы АҚ.
«Лондон-Алматы» сақтандыру компаниясының стратегиясы «Ірі және орта бизнес саласында
«Лондон-Алматы» сақтандыру компаниясы Қазақстан сақтандыру нарығында капиталы үлесі мен
Жарғылық капиталы – 1 500 000 000 теңге –
Меншікті капитал - 4 018 724 000 теңге –
Жиналған сақтандыру сыйақылары - 6 996 221 000 теңге
Активтері - 6 856 265 000 теңге – 7
Кесте-2. Меншікті капитал
Көрсеткіштер 2005 жыл 2004 жыл
Жарғылық капитал 1 500 000 295 450
Резервтер 4 379 2 134
Бөлінбеген табыс/(жиналған дефицит) 37 411 (39 796)
Меншікті капитал, барлығы 1 541 790 257 788
Міндеттемелер мен меншікті капитал, барлығы 3 014 105
( «Лондон-Алматы» сақтандыру компаниясының 2007 жылға жылдық есебінен
Компанияның инвестициялық қызметінен түсетін табыстары мен шығындар 3-кестеде келтірілген.
Кесте-3. Инвестициялық қызметтен табыс пен шығындар
(мың теңге)
Инвестициялық және басқа да қызметтен табыс/шығын, барлығы 15 112
Бағалы қағаздар бойынша сыйақы түріндегі (купон/дисконт) табыс 18 858
Бағалы қағаздарды сату/сатып алудан табыс (шығын) (нетто) -760
Сауда мен сатуға арналған бағалы қағаздар құны өзгергеннен табыс
Орналастырылған салымдар бойынша сыйақы түріндегі табыс 2 972
Өзге -1 194
( «Лондон-Алматы» сақтандыру компаниясының 2006 жылға жылдық есебінен
«Лондон-Алматы» сақтандыру компаниясының инвестициялық қызметтен түсетін жалпы табыс 15
Компанияның меншікті капитал үлесі 4-кестелерде келтірілген.
Кесте-4. «Лондон-Алматы» сақтандыру компаниясының үш жылдық қорытындылары (2003-2005 ж.ж.),
Негізгі көрсеткіштер 01.01.03 01.01.04 (+) (-) 01.01.05
Жарияланған капитал, оның ішінде 200 000 200 000 100
300 000
Төленбеген капитал
-4 550 -4 550
Өткен жылдардағы төленбеген капитал 9 057
13 277
13 277
Ағымдағы кезеңдегі төленбеген капитал -14 934
-21 891 -21 891
Қайта бағалаудың қорытындылары -154
-358 -358
Барлығы меншікті капитал 224 145 213 277 100 000
( «Лондон-Алматы» сақтандыру компаниясының 2006 жылға жылдық есебінен
Кесте-6. Қорытындылар
Бөлімі Қозғалысы Мүмкіндіктер
Операциялық қызмет Жалпы жоспарды орындау 113%
Жүйелік төлемдер бойынша жоспарды орындау 76% Жүйелі төлемдер үлесін
Экономика және қаржы Резервтерді ұлғайту 576%
Активтерді ұлғайту 122%
Потенциалды табыс-орындалу 106% Инвестициялық портфель табыстылығын көтеру. Есепті автоматизациялау.
Рынок Жиналған сақтандыру сыйақылары бойынша 28-ші орыннан 9-шы
Жүйелік даму Компанияның бизнес-процестері жасалып енгіздірілген, мамандар штаты жасақталған
IT 1С бухгалтерия (7 версия) енгізу және қолдану Мәліметтер
Бухгалтерлік баланс
Активтер
Прим. 2008 жыл 2007жыл
Ақша және оның эквиваленттері 4 121.573 12.760
Табыс пен шығыс туралы есепке қосылған әділ құны бойынша
РЕПО 6 461.503 70.514
Несие мекемесіндегі құралдар 7 151.607 78.268
Сақтандыру мен қайта сақтандыру бойынша дебиторлық қарыз 8 92.701
Алынбаған сақтандыру сыйақылары, қайта сақтандырушының үлесі 9 871.634 361.115
Сақтандыру шығыстары мен жөндеу табыстары бойынша резервтер, қайта сақтандырушының
Негізгі құралдар
23.548 15.635
Салық активтері 12 9.284 4.151
Өзге активтер
9.130 13.395
Активтер барлығы
3.014.105 954.145
Міндеттемелер
Сақтандыру және қайта сақтандыру бойынша кредиторлық қарыз 11 231.245
Алынбаған сақтандыру сыйақылары 9 1.098.768 554.921
Сақтандыру шығыстары мен жөндеу табыстары бойынша резервтер, қайта сақтандырушының
Салық активтері 11 5.948 -
өзге міндеттемелер
37.168 6.512
Міндеттемелер барлығы
1.472.315 696.357
Табыстар мен шығыстар туралы есеп
2007 жылдың 31 желтоқсанында аяқталған жылға
Прим. 2005 жыл 2004 жыл
Аударылған сақтандыру сыйақылары, жалпы сомасы 15 2.949.763 1.272.725
Қайта сақтандыруға берілген сақтандыру сыйақылары 15 (2.526.197) (907.816)
Қайта сақтандыруға берілген минус артында сақтандыру сыйақылары
423.566 364.909
Жиналмаған сақтандыру сыйақыларының резервінде өзгерістер, нетто 9,15 (33.328) (167.160)
Қайта сақтандыруды шығарып тастағандағы жиналған сақтандыру сыйақылары
390.238 197.749
Ауыстырылған шығындар, жалпы сома
(165.150) (121.220)
Ауыстырылған шығындар, қайта сақтандыру бойынша
46.735 16.451
Аударылған шығындар, қайта сақтандыруды шығарып тастағанда 10,16 118.415 (104.769)
Сақтандыру бойынша комиссиялық шығыстар
123.790 (107.177)
Қайта сақтандыру бойынша комиссиялық табыстар
78.458 65.940
Комиссиялық шығыстар (нетто)
45.332 (41.237)
Еңбек ақы мен персоналға шығыстар 17 85.605 (39.378)
Инвестициялық табыс 18 88.382 18.416
Шетел валютасымен операциялар бойынша шығыстарды алып тастағандағы табыстар
28.687 (10.179)
Әкімшілік және операциялық шығыстар 17 97.593 (56.954)
Амортизация
3.231 (1.845)
Өзге операциялық шығыс/табыс
1.346 342
Операциялық табыс
128.080 (89.598)
Табысқа салынатын салық бойынша шығысқа дейінгі табыс/шығын
98.411 (37.855)
Табысқа салынатын салық бойынша шығыс 12 (21.351) (15.217)
Таза табыс/шығын
77.060 (53.072)
Меншікті капиталда өзгерістер туралы есеп
Жарғылық капитал Негізгі құралдарды қайта бағалау қоры Бөлін
беген табыс Мен
шікті капитал
2007 жылдың 31 желтоқсан
(аудитталмаған) 200.000 - 13.276 213.276
Салықты алып тастағанда негізгі құралдарды қайта бағалау - 2.134
Тікелей меншікті капиталда танылған табыс пен шығыстың жалпы сомасы
2.134 - 2.134
Бір жылға шығын - - (53.072) (53.072)
Бір жылға табыс пен шығыс, барлығы
2.134 (53.072) 50.938
Жарғылық капиталға төлемдер 95.450 - - 95.450
2007 жылдың 31 желтоқсан
295.450 2.134 (39.796) 257.788
Салықтарды алып тастағанда негізгі құралдарды қайта бағалау - 2.392
Қайта бағалау қорының амортизациясы - (147) 147 -
Тікелей меншікті капиталда танылған табыс пен шығыстың жалпы сомасы
2.245 147 2.392
Бір жылға табыс - - 77.060 77.060
Бір жылға табыс пен шығыс, барлығы
2.245 77.207 79.452
Жарғылық капиталға төлемдер 1.124.550 - - 1.204.550
2007 жылдың 31 желтоқсаны 1.500.000 4.379 37.411 1.541.790
«Лондон-Алматы» сақтандыру компаниясының қызметінің негізгі бағыттары мен даму нәтижелері
Өткен жыл бойынша ҚР сақтандыру нарығының жоғары қарқынмен дамуы
2007 жылы сақтандыру нарығы өсуінің негізгі факторы ұлттық экономиканың
Республика Үкіметі елдің сақтандыру секторының дамуына үлкен көңіл бөледі,
Бұл шарттарда «Лондон-Алматы» Сақтандыру Компаниясы өз қызметінің сапалық және
Кесте-5. «Лондон-Алматы» сақтандыру компаниясы қызметінің 2003-2005 жж. арналған негізгі
2003 2004 2005
Активтер 262 130 954 145 3 014 105
Меншікті капитал 213 276 257 788 1 541 790
Жарғылық катитал 200 000 295 450 1 500 000
Резервтер, жалпы 50 573 619 487 1 197 954
Сыйақылар, жалпы 97 824 1 272 725 2 949
Төлемдер, жалпы 1 742 66 856 130 530
Қайта сақтандыруға берілген сыйақылар 47 142 907 816 2
( «Лондон-Алматы» сақтандыру компаниясының 2006 жылға жылдық есебінен
Сонымен, кестеде келтірілген көрсеткіштер бойынша «Лондон-Алматы» сақтандыру компаниясымен жиналған
2007 жылы өз стратегиясын жүзеге асыра отырып, компания жарғылық
Біз сақтандыруға келетін тәуекелді дұрыс бағалауға үлкен көңіл бөлеміз,
Компания бизнесті әлеуметті-жауапты жүргізу қағидатын ұстанады.
2008 жылы сақтандыру нарығының жылдам өсуі байқалды – шамамен
«Лондон-Алматы» сақтандыру компаниясының өсуі бірқалыпты. Бұл компанияның жол басында
Таңдалған қағидалар компанияның корпоративтік мәдениетіне сай келеді. Адамдар –
Компания жұмыста қызметкерлердің іскерлігінің деңгейі мен жоғары біліктілік білімінің
Компанияда
халықаралық стандарттарға сай және төмен баға бойынша сақтандыру
. қызметкерлер жергілікті заңға сәйкес сақтандырудың барлық аспектілері бойынша
«Лондон-Алматы» сақтандыру компаниясы қызметкерлері тек керемет қызмет көрсету стратегиясына
«Лондон-Алматы» сақтандыру компаниясы қызметкерлеріне келетін сату көлемімен тұрақты шығындардың
Кесте-1. «Лондон-Алматы» сақтандыру компаниясының қызметкерлер үлесі
Негізгі көрсеткіштер 2007 мәліметі 08/07 салыст. 2007
АОР факт Исп.к. АОР
1 қызметкерге сату көлемі
7 795
38%
8 321
10 784
130%
1 қызметкерге тұрақты шығындар
2187
-10%
1 594
1 966
123%
1 қызметкерге ЖӨ-де тұрақты шығындар үлесі
28%
-45%
18%
15%
86%
Қызметкерлер саны 98 -56% 55 43 78%
Менеджемент 2 0% 2 2 100%
операциялық 68 -100%
әкімшілік 28 46% 53 41 77%
Кадрлардың ауысымдылығы
4%
46%
11%
5%
49%
(«Лондон-Алматы» сақтандыру компаниясының 2006 жылға жылдық есебінен
Кестеде бойынша компанияның әр қызметкеріне келетін сақтандыру өнімін сату
Осы аталғандардың барлығы және басқалар компанияға тек жоғары қызметпен
«Лондон-Алматы» сақтандыру компаниясының құндылықтары:
Клиенттердің мүдделерінің жариялылығы
Тиімді ішкі бизнес-процестер
Жоғары білікті мамандар
Заң алаңы шегінде қызмет атқару
Минутты табыс емес стартегиялық мақсаттар
Персоналды оқыту мен дамыту
2007 жылы ISO 9001-2000 сапа менеджментінің халықаралық стандартын енгізуді
Қызметкерлердің біліктілігін арттыруға үлкен көңіл аудара отырып, қайта сақтандырудың
«Лондон-Алматы» Сақтандыру Компаниясындағы қайта сақтандыру жағдайы
«Лондон-Алматы» Сақтандыру Компаниясы Қазақстанның Заңына сәйкес барлық тәуекел түрін
Қызметкерлердің қайта сақтандыру бойынша тәжірибесі келесілерге мүмкіндік береді:
Тәуекелді бағалауда субьектизмді минимизациялау
Тәуекелді қайта сақтандыруға берілетін көлемді оптимизациялау
Әр және жиынтық тәуекелді қайта сақтандыруда қауіпсіздіктің оңтайлы деңгейін
Халықаралық қайта сақтандыру нарығында қайта сақтандырушылар тізімінің кең болуы
Қайта сақтандыру міндеттемелері бойынша төлемдер үлесін қайтаруды қамтамамыз ету
Осы барлық факторлар табыстылық пен портфель қауіпсіздігіне және сақтандыру
«Лондон-Алматы» Сақтандыру Компаниясы 2005 жылы квоталық-эксцеденттік қайта сақтандырудың Облигаторлы
Қазіргі уақытта біз сақтандыру және қайта сақтандыру саласындағы келесі
Компания халықаралық қайта сақтандыру нарығында тәуекелі жоғары келісімшарттарын орналастыра
Сонымен қатар, 2005 жылы «Лондон-Алматы» Сақтандыру Компаниясы мүлікті
Барлық қызметкерлер Қазақстандық, Ресей компанияларында тренингілерде оқытылады, сонымен қатар,
Көрсетілетін қызмет сапасын ары қарай жақсарту, жұмыс тиімділігі мен
3 тарау. Қазақстан Республикасының сақтандыру ісінің даму перспективалары
3.1 Қазақстан Республикасында сақтандыру ісінің мәселелері және сақтандыру
Сақтандыру нарығы дамуының негізгі проблемалары республикада өмірді сақтандыру нарығының
Сақтандыру секторының проблемалары арасында өмірді ұзақ мерзімге және жинақтаушы
Сақтандырудың мiндеттi түрлерi, оның iшiнде мiндеттi әлеуметтiк және медициналық
Сақтандыру нарығының инфрақұрылымын дамыту және оның кәсiби қатысушыларының (сақтандыру
Сақтандыру шарттары бойынша клиенттердiң мүдделерiн қорғау мақсатында сақтандырушыларға (сақтандырылғандарға,
Басымдықтардың бiрi қаржы және азаматтық нормаларға сәйкес сақтандыру (қайта
Жеке сақтандыруды дамыту мәселелері
Қазіргі уақытта республикада жеке сақтандыру секторы іс жүзінде дамымаған
Жеке сақтандыруды, оның ішінде қазіргі кезеңде өмірді сақтандыруды жүргізу
халық кірісінің жеткіліксіз деңгейі;
кеңес заманынан кейінгі елдегі жеке сақтандырудың теріс тарихы;,
сенімді қаржылық инвестициялық құралдардың шектелген тобы;
нақты болатын сақтанушылардың болашаққа сенімсіздігі;
халықтың, жеке сақтандыру делдалдарының және сақтандырушылардың сақтандыру мңдениетінің төмендігі;
халықтың ұзақ мерзімді жеке сақтандыруға қатысуы үшін экономикалық ынтасының
Осы тізімге халықтың сақтандыруға деген сенімінің болмауын жатқызуға болады,
Жеке сақтандырудың дамуына халықтың жинақ ақшаны (жылжымалы, жылжымайтын мүлік,
Еуропа Одағы елдерінде, сақтандыру сыйлықақыларының ЖІӨ-не қатынасының орташа алғандағы
Көрсетілген көрсеткіштерді қолдана отырып, 1990 жылғы деректер 1000 адамға
Өзара сақтандыруды дамыту
Әлемдік тәжірибе өзара сақтандыру қазіргі заманғы сақтандыру нарығының маңызды
Өзара сақтандыру кезінде заңды және жеке тұлғалардың өзара сақтандыру
Өзара сақтандыру қажеттілігі ең алдымен коммерциялық сақтандырушылар әр түрлі
Сақтандырудың өзара нысанының басты басымдықтарының бірі оның коммерциялық сақтандырумен
Өзара сақтандырудың ұйымдық принципі қоғамның барлық мүшелеріне сақтандыру жағдайы
Бұл ретте халықаралық тәжірибеде өзара сақтандыру қоғамдарының жекелеген санаттары
Сонымен қатар, Қазақстанда өзара сақтандыру институты мүлдем қолданылмайды. Бұған
Халықтың сақтандыру мәдениетін көтеру
Елдегі сақтандыруды және сақтандыру қызметін дамытудың негізгі міндеті халықтың
Осының себептеріне халықтың жалпы алғанда сақтандыруға деген теріс қатынасын
Халықтың сақтандыру мәдениетін көтеру саласында пайда болған проблемаларды шешу
Осыған орай, осы Бағдарламаны іске асыру мақсатында мынадай іс-шараларды
тұрақты негізде сақтандыру нарығының кәсіби қатысушыларымен және олардың бірлестіктерімен
сақтандыру нарығы қатысушыларының кәсіби білім деңгейін арттыруға бағытталған тақырыптық
халықты сақтандыру нарығындағы заңсыз немесе заңға қарсы қызмет, оның
сақтандыру (қайта сақтандыру) шарттарын жасаған кезде және сақтандыру қызметінде
Халықтың сақтандыру мңдениетін қалыптастыруда сақтандыру ұйымдарының және олардың бірлестіктерінің
Қазіргі уақытта отандық сақтандыру ұйымдары сақтандыру қызметінің төмен ассортиментін
Халықтың сақтандыру және сақтандыру қызметі туралы хабардар болуын арттырудың
Кадрлық әлеуетті дайындау
Отандық сақтандыру нарығының жедел дамуы және оның әлемдік сақтандыру
Қазіргі уақытта сақтандыру ұйымдарының басшыларының және мамандарының мейілінше көпшілігінің
Сақтандыру индустриясы кадрларының басым бөлігінің кәсіби дайындығының болмау проблемалары
Сақтандыру ұйымдары мамандарының қайта даярлау және кәсіби деңгейін көтеру
Сақтандыру саласындағы кадрларды кәсіби даярлауға қатысты осы және басқа
1. Сақтандыру нарығы қызметкерлерін қайта даярлау және біліктілігін көтеруді
Бұл жұмыс Қазақстан сақтандырушыларының қоғамдық бірлестігі жасаған тиісті оқу
2. Орта және жоғары кәсіби оқу орындары базасында сақтандыру
Осы міндетті іске асыру тиісті оқу орындарында тұрақты жұмыс
3. Халықаралық бағдарламаларды және халықаралық қаржы, сақтандыру және басқа
77777777777777777777777777777777777777777777777777777777777777777777777
Қазіргі жағдайда сақтандыру нарығы дамуының негізгі мәселелері республика сақтандыру
Сақтандыру секторы мәселелерінің арасында ерікті сақтандыру бойынша ұсынылған қызметтердің
Қазіргі кезеңдегі жеке сақтандыру және өмірді сақтандыру мәселелері төмендегілермен
халықтың табысының жетіспеушілік деңгейі;
потенциалды сақтандырушылардың болашағына сенімінің жоқтығы;
ұзақ мерзімді жеке сақтандыруда халықтың қатысудағы экономикалық стимулдың жоқтығы;
жеке сақтандырудың дамуына халықтың басқа түрдегі жинақтарды қолдануы (жылжымайтын
Республиканың сақтандыру жүйесiн дамыту жөнiндегi шараларды iске асыру осы
Елімізде сақтандыруды дамыту жөніндегi қазiргi кезеңдегi келесідей мәселелер тұр:
- ұлттық сақтандыру жүйесінің жұмыс iстеу принциптерi мен оның
- сақтандыру және сақтандыру қызметiнiң қазiргi заманғы заң
- сақтандыру тұрғысында қорғалуға жататын өнiмдер мен ауыл шаруашылығы
- сақтандыру мәселелерi бойынша халықтың ақпараттандырылуы мен құқықтық мәдениетін
- өмiрдi, денсаулықты және еңбек қабiлеттiлiгiн сақтандыруды, аннуитеттер жүйесiн
- ұлттық сақтандыру нарығының мемлекет пен халық мүдделеріне
Мемлекет жоғары органдарының тiкелей қарауын қажет ететiн басқа да
1) мемлекеттiк сақтандыру ұйымдары қызметінің перспективасы мен
2) сақтандыру саласының түрлi тәуекелдердiң зардаптарын өтеу бойынша кепiл
3) Қазақстан Республикасының Дүниежүзiлiк сауда ұйымына кiру жағдайларын ескере
4) инвестициялық тәуекелдердi сақтандырудың тиiмдi жүйесiн құру болып табылады.
Көріп отырғанымыздай өмірді сақтандыру, азаматтардың жеке меншігін сақтандыру (атап
Шетелдік заңды тұлғалар мен шетел азаматтарының Қазақстан Республикасында сақтандыру
Еліміздегі сақтандыру нарығын дамытудың негізгі мәселелерінің бірі жоғарыда атап
Еліміздегі өмірді сақтандыру саласының дамымай келуі келесі мәселелермен байланысты:
халық кірісінің жеткіліксіз деңгейі;
сенімді қаржылық инвестициялық құралдардың шектелген тобы;
потенциалды сақтанушылардың болашаққа сенімсіздігі;
сақтандырушылардың, кейбір сақтандыру делдалдарының және халықтың сақтандыру мәдениетінің төмендігі;
халықтың ұзақ мерзімді жеке сақтандыруға қатысуы үшін экономикалық ынтасының
Мемлекет елдегі жеке сақтандыру нарығының дамуына ең мүдделі
Аннуитеттерді ұсыну, өмірді сақтандыру жұмыс қабілеті саласында сақтандыру қаңдарын,
Өмірді сақтандыруды жүзеге асыратын ұйымдарға жинақ ақшаның сақталуын қамтамасыз
Ұзақ мерзімді (жинақтаушы) сақтандыруды дамыту мақсатында салық салу режимін
Өмірді сақтандыруды жүзеге асыратын ұйымдардың институционалды қалыптасуы үшін жағдай
Өмірді сақтандыруды жүзеге асыратын ұйымдардың ұзақ мерзімді инвестициялары үшін
Қазіргі кезде медициналық сақтандыру нарығының дамуын тежейтін факторлар бар:
Медициналық сақтандыру саласындағы мамандардың есептеулері бойынша бес мың адамды
Жалпы алғанда сақтандыруды, соның ішінде оның жинақтаушы түрлері мен
Ұлттық сақтандыру нарығының бәсекеге қабілеттілігін арттыру үшін біріншіден мемлекет
Қазіргі кезде тағы бір маңызды мәселе заман талабына сай
Сақтандыру нарығының қатысушылары яғни актуарийлер, сақтандыру делдалдары, сюрвейерлер, аджастерлер
Қазақстан Республикасының сақтандыру нарығындағы актуарлық қызметті жетілдіру, актуарийлер нарығын
Сақтандыру жүйесі дамыған мемлекеттерде сақтандыру брокерлері сақтандырушы мен сақтанушы
Сақтандыру нарығының әрбір қатысушыларының өкілеттілігі мен қызметтерін заңмен анықтап,
Отандық сақтандыру нарығының жедел дамуы және оның әлемдік сақтандыру
Еліміздің сақтандыру саласындағы кадрларды кәсіби даярлауға қатысты осындай мәселелерді
1) Орта және кәсіби оқу орындары базасында сақтандыру ісі
2) Сақтандыру нарығы қызметкерлерін қайта даярлау және біліктілігін көтеруді
3) Халықаралық бағдарламаларды және халықаралық қаржы, сақтандыру және басқа
Сақатандыру ісіндегі келесі маңызды мәселе міндетті сақтандыру саласындағы жергілікті
Нарықтық экономикасы дамыған елдердің тәжірибесі көрсетіп отырғандай міндетті сақтандыру
Міндетті сақтандыру түрін енгізудің құқықтық, экономикалық негізі. Сақтандырудың қандай
Міндетті сақтандыру түрін қарастыратын заң актілерінде нормаларды көрсету немесе
Міндетті сақтандыру түсінігін, оның принциптерімен қолдану саласын нақтылау мақсатында
Осыған байланысты мынадай жағдайларды алдын ала қарастыру қажет:
- сақтандырудың тәуекелдерді басқарудың басқа да құралдарымен салыстырғандағы экономикалық
- статистикалық деректердің толыққанды базасын қалыптастыру және экономикалық бағалауға
- сақтандыруға тәуекелдерді қабылдаудың нақты мүмкіндігі, ол бірінші кезекте
- сақтандыруды қаржылай қамтамасыз ету үшін потенциалды сақтанушылардың қаржыларының
- міндетті сақтандыруды жүргізуді қамтамасыз ететін салалық инфрақұрылымның болуы;
- енгізілетін міндетті сақтандыру шарттарының сақтандырудың халықаралық тәжірибеге сәйкес
Міндетті сақтандыруға мемлекеттің қатысуының негізгі мақсаты оны өткізуге бақылауды
Жанама қатысу мемлекеттің сақтандыру ұйымдарының қызметіне, оның ішінде олардың
Сақтандыру қызметін негізгі тұтынушылардың сатып алу қабілетінің төмендегі, отандық
Міндетті сақтандыру туралы заңнаманы жетілдіру. Қазақстан Республикасының Халықаралық сақтандыру
Бүгінде Қазақстандық көлік құралдары иелерінің Ресей Федерациясының территориясына шығуындағы
Қазақстан Республикасы сақтандыру нарығының негізгі көрсеткіштерінің жедел қарқынмен дамуына
Сонымен қатар апатты тәуекелдерді сақтандыратын мамандандырылған сақтандыру ұйымдарын құру
Қазіргі кезде кэптивті сақтандыруды дамытудың маңызы зор. Сақтандыру компанияларындағы
Азаматтық құқықтың жауапкершілікті міндетті сақтандыру бойынша сақтандыру тарифтерін көтеру
Өзара сақтандырудың қазіргі сақтандыру нарығының негізгі элементтерінің бірі екендігіне
Өзара сақтандыру қажеттігі ең алдымен коммерциялық сақтандырушылар әр түрлі
Сақтандырудың мұндай түрлері шағын және орта бизнес субъектілері үшін
Сақтандыру ұйымдарының сенімді түрде жұмыс істеуін қамтамасыз ету сақтанушылар
Әрекеттегі «Сақтандыру қызметі туралы» заң уәкілетті мемлекеттік органдар тәуелсіздікпен
Осыған байланысты халықаралық стандарттар мен прициптерді есепке ала отырып
Сақтандыру қызметін реттеу мен қадағалауды одан әрі жетілдіру жөніндегі
Сақтандыру қызметін қадағалау мен реттеудің негізгі міндеттерін жүзеге асыру
- сақтандыру ұйымдарының қайта сақтандыру қызметін және сақтандыру брокерлерінің
- сақтандыру нарығының қатысушыларының құқықтық негізін анықтау;
- сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарының төлем қабілеттілігі мен қаржы
- ішкі және сыртқы аудиторлардың, актуарилердің қызметтерін пайдалану туралы
- корпоративті басқару және тәуекелдерді басқару жүйесіне қойылатын талаптарды
- сақтандыру операцияларының бухгалтерлік есеп және қаржылық есеп беру
- көрсеткіштерді өңдеу және жинау жүйесін автоматтандыру керек.
Сақтандыруды дамыту, өз кезегінде заңнамалық базаны, сақтандыру қызметін қадағалау
Орта мерзімді перспективада сақтандыру нарығын дамытудың негізгі мақсаттары мен
азаматтардың, заңды тұлғалардың, мемлекеттің сақтандыруды қорғаудағы қажеттіліктерін қанағаттандыру және
халықты әлеуметтік қорғаудың құралы ретінде өмірді сақтандыруды дамыту міндетті
халықтың сақтандыру ұйымдарына сенімін және сақтандыру қатынастары барлық субъектілерінің
үздік халықаралық практика негізінде сақтандыру қадағалауын жетілдіру.
Соңғы жылдары республика экономикасының тұрақты өрлеуі және ұлттық сақтандыру
Қазіргі кезде өмірді сақтандыру жөніндегі сақтандыру ұйымдарының инвестициялық мүмкіндіктерін
Бұдан басқа, міндетті сақтандыру жүйесінде бірқатар проблемалар бар. Айталық,
сақтандырушылардың міндетті сақтандыру туралы заңнаманы сақтауын мемлекеттік қадағалау деңгейінің
міндетті сақтандыруды қолдану туралы нормаларды қамтитын салалық заңдарды әзірлеуді
Көлік құралдары иелерінің АҚЖ-ын міндетті сақтандыру сақтандырудың бұқаралық түрлерінің
Жақын арадағы жылдары сақтандыру нарығының инфрақұрылымын дамыту бөлігіндегі маңызды
шығынға, сақтандыру сомаларының жоғары мәніне байланысты коммерциялық сақтанушылар сақтандыруға
Бұдан басқа, сақтандыру ұйымдарында тәуекелдерді басқару жүйесі дамытуды талап
Сақтандыру ұйымдары қызметінің ашықтық деңгейін арттыру (шоғырландырылған қадағалауды жүзеге
Жүйелік тәуекелдері бар неғұрлым ірі сақтандыру ұйымдары банк конглометрлеріне
Бұл кең көлемде олардың арасында қаржы кангломератын құрайтын заңды
шоғырландырылған негізде пруденциалдық реттеуді жүзеге асыру болады.
Міндетті сақтандыру жүйесінің тиімділігін арттыру. Қазіргі уақытта Қазақстанда міндетті
Міндетті сақтандыру жүйесін неғұрлым нақты ұйымдастыру және оның жұмыс
сақтандыру ұйымдарының сақтандырудың міндетті түрлері бойынша қызметті жүзеге асыру
қаржылық есептілік нысандарын жетілдіру жөніндегі жұмыстарды жалғастыру;
Үкімет тарапынан сақтандырушылардың міндетті сақтандыру туралы заңнаманы сақтауын мемлекеттік
Осымен бір уақытта міндетті сақтандыру жөніндегі заңнаманы жетілдіру бойынша
Көлік құралдары иелерінің АҚЖ сақтандыру өзекті мәселелерінің бірі сақтандыру
Жолдарда апаттардың жоғары деңгейін, елдің автопаркінің икемсіз өсуін және
Көлік құралдары иелерінің АҚЖ сақтандыру жөніндегі, оның ішінде сақтандыру
Қазақстан Республикасының Президенті Нұрсұлтан Назарбаевтың «Қазақстанның әлемдегі бәсекеге барынша
Жоғарыда көрсетілген стратегия атап айтқанда Қытай мен Ресей сияқты
Отандық практиканы және халықаралық тәжірибені ескере отырып, қызметкердің еңбек
Міндетті сақтандыру түрлерін жүзеге асыру кезінде дауларды шешудің соттан
Сақтандыру омбудсманы институттарын қолданудың дүниежүзілік тәжірибесі үкіметтік агенттіктердің, заңнамалық
Сақтандыру нарығының инфрақұрылымын дамыту. Сақтандыру нарығын дамыта отырып сақтандыру
Сақтандыру ұйымдарының делдалдары - агенттер желісін дамытуға ерекше көңіл
мүмкіндік береді. Агенттік желісін құрудағы маңызды сәт агенттердің кәсіби
Мемлекеттің атынан уәкілетті органдар сақтандыру ұйымының ішкі құрылымының айқын
Сақтандыру секторын дамытудың маңызды сатысы кепілдік беру институттарының қызметін
Сақтандыру ұйымын мәжбүрлеп таратқан жағдайда сақтандырушылардың құқықтары мен мүліктік
Қордың және сақтандыру ұйымдарының тікелей өзара байланысын ескере отырып
Сақтандыру төлемдеріне кепілдік беру жүйесін одан әрі кеңейту мақсатында
Қазақстан Республикасының 2006 жылғы 20 ақпандағы «Қазақстан Республикасының кейбір
Сақтандыру ұйымдарын пруденциалдық реттеуді одан әрі жетілдіру. Қазақстан Республикасының
Сақтандыру қызметтерін сатуда жаңа технологияларды дамыту. Бүгінде сақтанушылар неғұрлым
Кейбір деректер бойынша жыл сайынғы дүниежүзілік сақтандыру нарығының интернет-айналымы
Сақтандыру ұйымдарының тәуекел-менеджменті жүйесін жетілдіру. Сақтандыру ұйымдарының қызметі айқын
Тәуекелдерді басқару жүйесі тиісті корпоративтік саясат пен рәсімдерді дамытуды,
Бұл құралдарды қолдану тәуекел түріне және қадағалау режиміне байланысты.
Сонымен, сақтандыру қаржы нарығының динамикалы дамушы саласының бірі. Әлемдік
3.2. Қазақстан Республикасында сақтандыру ісінің даму болашағы және перспективалары.
Қазақстанда сақтандыру нарығының ауқымын кеңейту маманданған сақтандыру орындары және
Бүгінде әлемдік экономикада сақтандыру қызметінің кең қанат жайып, тамырын
Әрине, аталған құбылыс оңайлықпен жүріп жатқан жоқ. Бұл бәсекелі,
Қазақстан Республикасы бұрынғы кеңес үкіметі тұсында халықаралық экономикалық қатынастардың
Халықаралық сақтандыру қызметінің нарықтық ортасы өзінің экономикалық, ұйымдық, заңдық
Шаруашылық жүргізудің нарықтық жағдайында сақтандыру қызметінің шаруашылық жүргізудің белгіленетін
Белгісіздік жағдайындағы ғаламдық, аумақтық және ұлттық деңгейдегі экономикалық процестердің
Сақтандыру қызметін жоспарлау мен болжау-бұл қаржы механизмінің қосалқы жүйесі,
Сақтандыру қызметінің табысты іс-әрекет етуі және қоғамдық процестерге белсенді
Қазақстанның сақтандыру қызметі нарығын дамытудың ұзақ мерзімді болжамы қалыпты
2030 жылға дейінгі Ұзақ мерзімді болжамдау барысында сақтандыру бизнесінің
Елдегі нарықтық қатынастардың дамуы барысында сақтандыру саласын дамыту қағидалары
Қазақстанды сақтандыру саласын дамыту мемлекеттің экономикалық саясатына негізделіп жүзеге
Мемлекеттің экономикалық саясаты мына бағыттарда жүзеге асырылуда:
- экономикалық заңдардың әрекеті, экономиканың жай күйі, қоғамның әлеуметтік-экономикалық
- экономикалық саясаттың тиісті мақсаттары мен міндеттерін негіздей отырып,
- іс-әрекеттерді экономиканың қалыптасқан жағдайына қарай іс-жүзінде пайдалану.
Осы негізгі үш буынның бірлігі экономикалық саясаттың мазмұнын анықтайды,
- сапасы, халықаралық сақтандыру нарығы жағдайында өндіруге, сатуға және
- республиканың сақтандыру әлеуметін арттыру;
- сақтандыру қызметін көрсетуте деген сұранысты барынша қанағаттандыру;
- тұрғындардың жұмыспен қамтылуын ынталандыру;
- мемлекеттік және жеке құрылымдардың сақтандыру саласындағы өзара бірлескен
Алға қойылған мақсаттарды іске асыру үшін мынадай міндеттерді шешу
- сақтандыру саласындағы мемлекеттік саясатты жандандыру;
- сақтандыру қызметін реттеу жүйесін жетілдіру;
- сақтандыру индустриясының құқықтық, ұйымдастырушылық және экономикалық негіздерін одан
- тұрғын халықтың қауіпсіздігін қамтамасыз ету;
- тартымды сақтандыру нарығы ретінде Казақстанның беделін арттыру;
- сақтандыру саласындағы ғылыми зерттеулерді тереңдету;
- сақтандыру саласындағы қызмет көрсетудің статистикалық есебінің әдістемесін халықаралық
- сақтандыру қызметін стандарттау, сертификаттау мен лицензиялау негізінде сақтанушыларға
- сақтандыру саласындағы кадрларды даярлау мен олардың біліктілігін арттыру
сақтандыру саласындағы халықаралық ынтымақтастықты дамыту.
Республикада жүзеге асырылып жатқан әлеуметтік-экономикалық өмірді реформалау сақтандыру саласын
- сапалы сақтандыру қызметін көрсетуді ұсынатын Қазақстан туралы жағымды
- Казақстанды ерекшелейтін сипаттамаларға және артықшылықтарға негізделген маркетингтік іс-шараларды
- қосымша мүмкіндіктер бере отырып, төлем қабілеті жоғары сақтанушыларды
- жеке сектордың маркетингтік жұмысына қолдау көрсету;
- нарықтың жаңа сегменттерін айқындауға бағытталған зерттеулер жүргізу;
- ұлттық сақтандыру өнімін дамытудың жаңа ақпараттық технологияларын пайдалану;
Сөйтіп, Казақстанның сақтандыру нарығының өнімін дамыту мақсатында ұғынылған шаралардан
1) сақтандыру нарығы өнімінің институционалдық элементтері үкіметаралық деңгейде келісілуі
2) Қазақстанның сақтандыру нарығы өнімінің біздің аймақтағы көршілеріміздің сақтандыру
Ұлттық сақтандыру индустриясының дамуы жалпы мемлекеттің экономикалық жэне әлеуметтік
Сақтандыруды ұйымдастыру, әсіресе ірі тәуекелдерді сақтандырудың маңызды элементтері болып
Сондықтан-да, қолданыстағы заңдылықтарда сақтандыру делдалдары мәселесін жетілдіру, соның ішінде
Жақсы дамыған компаниялар сақтандыру полистері агенттіктер желісі арқылы тартылады.
Ипотекалық сақтандыру - заем алушының қарызын төлей алмайтын, сонымен
Ипотекалық сақтандыру өзара тығыз байланысты және несие берушінің қаржылық
Ипотекалық несие мен байланысты рисктер басқа түрдегі мүліктерді сақтандырумен
Жоғары атап өтілгендерді ескеріп, ипотекалық сақтандыруды іске асырып жатқан
Бұл, осы сақтандыру ұйымдарының төлем қабілеттілігі және қаржылық тұрақтылығы
Одан басқа, сақтандыру нарығында сақтандыру нарығының түрлі профессионал қатысушыларын
Сақтандыру қызметін реттеуді және қадағалауды одан әрі жетілдіру.
Сақтандыру қызметін реттеу және қадағалау бойынша заңдылықтар базасын және
Бұл бағытта сақтандыру қызметін реттеудің келесі мәселелерін қарастыру жоспарланады:
- ұлттық сақтандыру қызметін реттеу режимін халықаралық принциптер мен
- сақтандыру ұйымдары мен сақтандыру брокерлерінің қайта сақтандырудағы қызметін
- сақтандыру нарығының қатысушыларының негізгі қызметін құқықтық айқындау (авария
- сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарының қаржылық тұрақтылығы және төлем
- актуарийлер, ішкі және сыртқы аудиторлар қызметін қолдану бойынша
- корпоративтік басқару және рисктерді басқару жүйесінің, соның ішінде,
- сақтандыру операцияларының бухгалтерлік есебі және қаржылық есепберу жүйесін
- тәуекелдерді бағалау жүйесі негізінде алдын ала сақтандыру тесттерін
- мәліметтерді жинау және өңдеуді автоматтандыру.
Осы жоғарыда атап өтілген мәселелердің шешілуі елімізде сақтандыру қызметін
Жжжжжжжжжжжжжжжжжжжжжжжжжжжжж
Соңғы жылдарда сақтандыру нарығының жағдайын бағалай отырып, бір жағынан
Егер сақтандыру нарығы қызметтері даму перспективаларымен ұлттық экономиканың негізгі
Бұл ӘСҰ-на кіру нәтижесіндегі көптеген кері нәтижелерден өз нарығымызды
Бұны куәландыратын өз нарығына кіру бойынша шектеулерді алдын ала
Қазақстаннның ӘСҰ-на кіру артықшылығын өз мақсатында қолдану үшін
Және бұл халықаралық құқықтық нормалардың тиісті деңгейіне қолданыстағы заңды
лицензиялау тәртібі мен критерийлерін қайта қарастыру;
салық салу режимін қайта қарастыру;
шетел компанияларының қатысуына тиімді квоталарды анықтау;
шетел компанияларымен жүргізілетін бөлек сақтандыру түрлеріне шектеулер анықтау және
Егер сақтандырудың даму перспективасын сақтандыру компаниялары пікірінше қарастырсақ,
1) Капитализация деңгейінің төмендігі.
Капитализация деңгейінің төмен болуы көптеген сақтандыру компаниялары ірі мүліктік
Сақтандыру компанияларын капитализациялауды көтеру және күшейту мәселесі Қазақстан
2) Жеке сақтандырудың негізінен өмірді сақтандырудың, оның ішінде ұзақ
Аннуитеттің және өмір мен еңбекке жарамдылықты сақтандырудың келісітшарттарын
3) Келесі мәселе халықтың сақтандыру мәдениеті деңгейінің төмендігі. Сақтандыру
Көптеген мемлекеттер сақтандыру мәдениетін ең алдымен міндетті сақтандыру түрлері
4) Тәуекелдің әлсіз андеррайтингі, сонымен қатар демпинг болашақта көптеген
5) Кадрлардың біліктілігінің төмендігі. Бұл үшін компаниялар ең перспективалы
Мемлекеттік деңгейде сақтандыру саласында мамандандырылатын ғылыми-зерттеу және білім беру
6) Сақтандыру компанияларында маркетинг деңгейінің жеткіліксіз дамуы.
Рынокқа жаңа өнімді өткізудің тиімді маркетингтік стратегиялар, бағдарламалар құрай
Сондықтан да тиісті қызметтерді көрсету үшін жаңа амалдар мен
7) Сақтандыру бизнесінің жоғары аудандық концентрациясы. Алматы қаласында шамамен
8) Банктер мен олардың филиалдары, почталық-жинақтаушы жүйе және Интернет
9) Қазақстанда сақтандыру брокерлерінің институты жетік дамымаған. Қызметіне қажетті
Республикада сақтандыру мен сақтандыру қызметін дамыту бойынша алдағы жылдарда
ұлттық сақтандыру нарығының айқындылығы мен сенімділігін қамтамасыз ету, сақтандыру
міндетті сақтандыру түрлерін қаржыландыру көздері мен тізімін Үкіметпен бірге
сақтандыру қызметін бақылау және сақтандыруды қадағалау мәселесі бойынша нормативтік
сақтандыру және қайта сақтандырудың халықаралық тізіміне сақтандыру нарығын интеграциялау.
Қазақстанның сақтандыру нарығы дамудың бастапқы кезеңінде. Жетілген мәселелерді шешу
ҚОРЫТЫНДЫ
Елімізде жаңа сақтандыру ісінде шешуі тиіс алғашқы тапсырма бұл
Бүгінгі күні республиканың сақтандыру нарығындағы сақтандыру өнімін сатып алушы
Сақтандырушылар маркетингтік зерттеулер көмегімен жаңа экономикалық жағдайдағы тұтынушылардың сұранымын
Елімізде азаматтық-құқықтық және мамандық жауапкершілікті, өнімді өндірушілердің жауапкершілігін сақтандыру,
Сақтандыру мәдениетінің, сақтандыру өнімдері туралы білім деңгейінің төмендігін, сақтандыру
Сақтандыру қызметi - сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының сақтандыру (қайта
Сақтандыру қызметін реттеу және оны дамыту біріншіден, сақтандыру ұйымының
Мемлекет тарапынан сақтандыру қызметін реттеуде және тұтынушыларға қызмет көрсету
- сақтандыру қызметінің сапасын жақсарту мақсатында бұл салаға білікті,
- сақтандыру агенттері және брокерлерінің қызмет көрсетуіне түрлі жағдайлар
- сақтандыруды тек экономиканың басты бөлігі ретінде ғана қарамай,
Сақтандыру қызметінің мүліктік түрлері мен жауапкершілікті сақтандыру шараларын жүргізудегі
толық емес жоғары білім деңгейінде сақтандыру қызметкерлерінің білім және
жоғары мектептің көп деңгейлі жүйесі жағдайында сақтандыру ісінің мамандарын
дайындау орталықтарында және біліктілікті жоғарылату курстарында сырттай оқыту формаларын
сақтандыру қызметі бойынша ғылыми-зерттеу жұмыстарын жүргізу;
сақтандыру ісіне республика азаматтарының шет елдерде оқуына қолғабыс ету;
оқыту және кеңес беру жұмыстары үшін шет ел мамандарын
арнайы мерзімді, оқулық және монографиялық әдебиеттерді
Бүгінде сақтандыру қызметі аса маңызды мәселеге айналған, осыған байланысты
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ
1. Қазақстан Республикасының Президенті Н.Ә. Назарбаевтың Қазақстан халқына Жолдауы
2. «Сақтандыру қызметі туралы» Қазақстан Республикасының Заңы 2000 ж.
3.«Міндетті әлеуметтік сақтандыру туралы» ҚР Заңы// Егемен Қазақстан, 2003
4.«Қазақстан Республикасынының қаржы секторын дамытудың 2007-2011 жылдарға арналған тұжырымдамасы
5. «Өсімдік шаруашылығындағы міндетті сақтандыру туралы» Қазақстан Республикасының 2004
6.Постановление Правительства Республики Казахстан от 1 июля 2004года
Казахстан на 2004-2006 годы
7. «Қызметі үшінші тұлғаларға зиян келтіру қаупімен байланысты объектілер
8. Исахова П. «Шет елдердегі әлеуметтік қорғау мен
9. Г.Ч.Миннуллина «Формирование страхового дела в условиях рыночной экономики
10.Ілиясов Қ., Құлыпбаев С. «Қаржы», Алматы-2003.
11. Журавлев Ю.М. Страхование по внешнеэкономических связях. М.,1993.
12. Берлин С.И. Теория финансов. Учебное пособие. – М.:
13. Мельников В.Д., Ли В.Д. Общий курс финансов. Учебник.
14. Финансы. Учебник для вузов. Под ред. М.В.Романовского. –
15. Құлыпбаев С. және т.б. Қаржы теориясы. Оқу құралы.
16. Сембеков А.К. «Механизмы реализации приоритетов развития рынка страховых
17. Сембеков А.К. «Проблемы устойчивости страховой системы» // Банки
18. Теория и практика страхования, под ред. К.Е.Тубиной, М.,
19. Бернар К.,Левин С. «Страховой бизнес», Минск, 2003.
20. Фреймер П. Страхование жизни: перспективы развития. М.2003.
21. Бруннер Л. Перестрахование: теория и практика. М.,1999.
22. Пфайффер К. Введение в перестраховании. М., 2000.
23. Лер О. «Жаңаша сақтандыру жолдары»// Қаржы-қаражат, 1997,
24. Шихов А.К. Страхование. М., 2000.
25. Шахов В.В. Введение в страхование. М., 2000.
26. Қасенова М. «Сақтандыру саясаты»// Заң, 2001, №9
27. Аленичев В.В. Аленичева Г.Д. Страхование валютных рисков, банковских
28. Воблый К.Г. Основы экономии страхования. М., 1995.
29. Алтынникова И.Н. Формирование страховых резервов. М., 1995.
30. Гвозденко А.А. Основы страхования: Учебное пособие. М., 1998.
31. Экологическое страхование. Вопросы теории и практики. М., 1995.
32. Ефимов С.Л. и др. Экономика и страхование. Энциклопедический
33. Миронов А.А., Таранов А.М., Чейда А.А. Медицинское страхование.
34. Социальное и личное страхование. Опыт страхового рынка ФРГ.
35. Белоконева Ф.Н. Учет в страховых организациях. М., 1996.
36. Орланюк-Малицкая Л.А. Платежоспособность страховой организации. М., 1994.
Интернет-көздері:
www.afn.kz
www.laic.kz
www.dynasty.kz
www.kommesk-omer.kz
www.nsk.kz
www.interfax.kz
Қазақстан Республикасындағы сақтандыру нарығының жалпы сипаттамасы
Қазақстан Республикасының «Сақтандыру қызметі туралы» Заңының 10 бабына сәйкес,
Қаржы нарығын қадағалау және бақылау Агенттігі;
Акционерлік сақтандыру компаниялары;
Сақтандыру брокері;
Сақтандыру агенті;
Сақтандырушы (сақтандырылған, пайда алушы);
Актуарий;
Өкілетті аудиторлық ұйым (өкілетті аудитор);
Экспорттық несиелер мен инвестицияларды сақтандыру бойынша Мемлекеттік корпорация;
Апат комиссарлары;
Сақтандыру төлемдеріне кепіл беру қоры.
2005 жылдың 1 қаңтарындағы жағдай бойынша Қазақстандық сақтандыру нарығында
36 сақтандыру ұйымы;
ҚҰБ лицензиясы бар 8 сақтандыру брокері:
«АОН Қазақстан сақтандыру брокері» ЖШС;
«Алуа» сақтандыру брокерлік компаниясы» ЖШС;
«Марш» (сақтандыру брокерлері) ЖШС;
«ESO RISQ Kazakhstan сақтандыру брокері» ЖШС;
«Хис Ламберт Алатау Лимитед сақтандыру брокері» ЖШС;
«UIB Kazakhstan сақтандыру брокерлік компаниясы» ЖШС;
«КАЗИНТЕРПОЛИС сақтандыру брокері» ЖШС;
«СНГ Риск Консалтинг Компаний (сақтандыру брокері)» ЖШС;
2 шетел сақтандыру ұйымдарының өкілдері:
Қазақстан Республикасында «Ингосстрах» ОСАО Өкілдігі;
«Росно» Ресей халықтық сақтандыру қоғамы» ААҚ «Қазақстан-Росно» өкілдігі;
28 лицензияланған актуарий;
сақтандыру ұйымына аудит жүргізуге құқы бар 34 аудиторлық ұйым.
2000 жылдың 27 қарашада «2000-2002 жылдарға Қазақстан Республикасында
2002 жылдың аяғында өмірді сақтандыру саласында 5-10 сақтандыру ұйымы
2005 жылдың 1 қарашасында 37 сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының
2005 жылдың 9 айында сақтандыу ұйымдарының жиынтық активтері 1
2005 жылдың 1 қазанына сақтандыру сыйақыларының көлемі 48,1
Сонымен қатар, 2004 жылдың 1 қазанындағы дәл осындай көрсеткіштермен
1 қазандағы жағдай бойынша қайта сақтандыруға берілген сақтандыру сыйақыларының
2005 жылғы тоғыз ай ішінде сақтандыру төлемдерінің көлемі 6,74
1 қазандағы жағдай бойынша қолданыстағы сақтандыру шарттарының жалпы саны
2005 жылғы қазанда Агенттік сақтандыру нарығының қызметін реттейтін заңдарды
Қазіргі кезде сақтандыру төлемдеріне кепілдік беру жүйесіне 31 сақтандыру
2005 жылғы 1 қарашадағы жағдай бойынша 8 сақтандыру компаниясы
2005 жылдың қазанында Агенттік Басқармасы сақтандыру заңдарын одан әрі
Қазіргі кезде сақтандыру қызметін жүзеге асыруға лицензия 37 сақтандыру
фффффф Сақтандыру ісін дамытудың негізгі бағыттары
Жас мемлекет өзінің тұрақтануы кезеңінде қазіргі заманға сай рыноктық
Ұлттық банктің 2003-2006 жылдарда сақтандыру нарығын дамыту бойынша атап
Міндетті сақтандыру түрлерінің тізімі кеңейту жоспарлануда, оның ішінде бұқаралық
Сақтандыру келісім шарттары бойынша клиенттер мүддесін қорғау мақсатында 2003
Бірінші кезеңде міндетті сақтандырудың негізгі түрлері бойынша кепілдендіру енгізілген.
Рынок дамуының барлық белгіленген жалпы тенденденцияларының ішінде тәуекел сапасы
Қазақстандағы барлық 37 сақтандыру компания экспорттық кредиттер мен инвестицияларды
Бұл жағдайға байланысты 2003 жылдың қарашасында инвестицияның экспорттық несиелерді
Корпорацияның басты міндеттеріне келесілерді жатқызуға болады:
тәуекелді сақтандыру және қайта сақтандыру жолымен тауар мен қызметті
тәуекелді сақтандыру және қайта сақтандыру жолымен шетелге инвестицияны ынталандыру;
сыртқы экономикалық қызметті жүзеге асыратын сақтандыру қызметі, кәсіпкерлікпен байланысты
Корпорацияның ұйымымен келесілер белгіленді:
Жарғы
Алдағы үш жылға бизнес-жоспар
Қаржылық активтерді басқару стратегиясы
Акцияларды эмиссиялау проспектісі
Ішкі аудит қызметі туралы ереже
Штаттық кесте
Әкімшілік шығын сметасы
Еңбекке төлеу туралы ереже
Инвестицияны сақтандыру ереже
Корпорацияның қаржы активтері ҚР Ұлттық Банкіне сенімді басқаруға берілген.
Корпорация нарығының сегментациясы:
2002 жылы Қазақстанның тауарлы экспорты 9,7 млрд. АҚШ долларын
Қызмет көрсету экспорты 1,6 млрд. АҚШ долларды құрады (өсімі
2002 жылы шетелге тура инвестиция ағымы 0,4 млрд. АҚШ
Екінші деңгейлі банктер мәліметтері бойынша, 1999-2002 ж.ж. кезеңінде олармен
2004 жылы 1 шілдеде Қазақстан Республикасының Үкіметі 2004-2006 жылдарға
Бағдарламаның негізгі бағыттары белгіленген:
Жеке сақтандыруды дамыту
Евро Одақ елдерінде сақтандыру сыйақыларының ҰҰӨ-ге қатынасының орташа көрсеткіші
Өзін-өзі сақтандыруды дамыту
Өзін-өзі сақтандыруда жеке және заңды тұлғалардың мүлкі мен басқа
Өзін-өзі сақтандырудың қажеттілігі әртүрлі себептерге байланысты тәуекел санының көптігінен
Бұл салада ең маңызды міндеті тиісті нормативтік құқықтық базаны
Халықтың сақтандыру мәдениетін көтеру
Сақтандыру статистикасының толық негізін құру
Бұл мақсатпен Қазақстан Республикасының Ұлттық банкімен және «Қазақстанның актуарлы
Міндетті сақтандыруды дамыту
Республиканың міндетті сақтандыру жүйесі (міндетті сақтандырудың жаңа түрлерін енгізу
Сақтандыру нарығының инфрақұрылымын дамыту
Дамыған елдерде сақтандыруды дамытудағы негізгі элемент, негізінен ірі
Сақтандыру нарығынын ақпараттандыру және есеп амортизациясы
Болашақ кадрларды дайындау
Сақтандыру бақылауының тиімділігін дамыту және көтеру
Негізінен, сақтандыру заңнамасы мен Евро одақ дерективаларымен және сақтандыру
Қайта сақтандыру және қосарлы сақтандыру нарығын дамыту
Бағдарлама бойынша кадр даярлау, жаңа сақтандыру өнімдері мен технология
Дегенмен, алдыңғы бағдарламаларды талдай отырып, жаңысын орындау болжамы пессимистік.
3.2. Сақтандыру нарығы қызметтерінің даму перспективасы
Соңғы жылдарда сақтандыру нарығының жағдайын бағалай отырып, бір жағынан
Егер сақтандыру нарығы қызметтері даму перспективаларымен ұлттық экономиканың негізгі
Бұл ӘСҰ-на кіру нәтижесіндегі көптеген кері нәтижелерден өз нарығымызды
Бұны куәландыратын өз нарығына кіру бойынша шектеулерді алдын ала
Қазақстаннның ӘСҰ-на кіру артықшылығын өз мақсатында қолдану үшін
Және бұл халықаралық құқықтық нормалардың тиісті деңгейіне қолданыстағы заңды
лицензиялау тәртібі мен критерийлерін қайта қарастыру;
салық салу режимін қайта қарастыру;
шетел компанияларының қатысуына тиімді квоталарды анықтау;
шетел компанияларымен жүргізілетін бөлек сақтандыру түрлеріне шектеулер анықтау және
Егер сақтандырудың даму перспективасын сақтандыру компаниялары пікірінше қарастырсақ,
1) Капитализация деңгейінің төмендігі.
Капитализация деңгейінің төмен болуы көптеген сақтандыру компаниялары ірі мүліктік
Сақтандыру компанияларын капитализациялауды көтеру және күшейту мәселесі Қазақстан
2) Жеке сақтандырудың негізінен өмірді сақтандырудың, оның ішінде ұзақ
Аннуитеттің және өмір мен еңбекке жарамдылықты сақтандырудың келісітшарттарын
3) Келесі мәселе халықтың сақтандыру мәдениеті деңгейінің төмендігі. Сақтандыру
Көптеген мемлекеттер сақтандыру мәдениетін ең алдымен міндетті сақтандыру түрлері
4) Тәуекелдің әлсіз андеррайтингі, сонымен қатар демпинг болашақта көптеген
5) Кадрлардың біліктілігінің төмендігі. Бұл үшін компаниялар ең перспективалы
Мемлекеттік деңгейде сақтандыру саласында мамандандырылатын ғылыми-зерттеу және білім беру
6) Сақтандыру компанияларында маркетинг деңгейінің жеткіліксіз дамуы.
Рынокқа жаңа өнімді өткізудің тиімді маркетингтік стратегиялар, бағдарламалар құрай
Сондықтан да тиісті қызметтерді көрсету үшін жаңа амалдар мен
7) Сақтандыру бизнесінің жоғары аудандық концентрациясы. Алматы қаласында шамамен
8) Банктер мен олардың филиалдары, почталық-жинақтаушы жүйе және Интернет
9) Қазақстанда сақтандыру брокерлерінің институты жетік дамымаған. Қызметіне қажетті
Республикада сақтандыру мен сақтандыру қызметін дамыту бойынша алдағы жылдарда
ұлттық сақтандыру нарығының айқындылығы мен сенімділігін қамтамасыз ету, сақтандыру
міндетті сақтандыру түрлерін қаржыландыру көздері мен тізімін Үкіметпен бірге
сақтандыру қызметін бақылау және сақтандыруды қадағалау мәселесі бойынша нормативтік
сақтандыру және қайта сақтандырудың халықаралық тізіміне сақтандыру нарығын интеграциялау.
Қазақстанның сақтандыру нарығы дамудың бастапқы кезеңінде. Жетілген мәселелерді шешу
Қолданылған әдебиеттер тізімі
Нормативтік-құқықтық база
1) Қазақстан Республикасының Азаматтық Кодексі
2) 18 желтоқсан 2000 ж. «Сақтандыру қызметі туралы» Қазақстан
3) Қазақстан Республикасы қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу
2. монографиялық әдебиеттер:
5) Адамбекова А.А., Корнилова Л.П. «Финансы и кредит в
6) Батыргожин Н. Итоги государственной программы развития страхования в
7) Воблый К.Т. «Основы экономии страхования». – М.: АНКИЛ,
8) Галагуза Н.Ф., Ларичев В.Д., «Преступления в страховании: предотвращение,
9) Гвозденко А.А. «Финансово-экономические методы страхования».- Финансы и статистика,
10) Гинзбург А.И. «Страхование».- М.: Питер,2003
11) Жуйриков К., Назарчук И., Жуйриков Р. «Страхование: теория,
12) Кныкова А.У. «Потребность в лицензированных актуариях будет повышаться»//РЦБК.
13) Курмангалиева А.Ш. «Проблемы интеграции страховых компаний Казахстана в
14) Лер О.Э. «Страхование в транзитной экономике».- А.: Гылым,1998
15) Маянлаева Г.И. «Организация страхового дела в РК».- А.:
16) «Основы страховой деятельности» - М.; БЕК, 2001
17) Орланюк-Малицкая Л.А. «Страховое дело».- М.: ACADEMIA, 2003
18) Турбина К.Е. «Теория и практика страхования».- М.: Анкил,
19) Федорова Т.А. «Страхование». 2-ое издание, переработанное и дополненное.-
20) Хохлов Н.В. «Управление риском».- М.: Юнити-Дана,2001
21) Шамалов В. «Рынок ценных бумаг».- А.:НКФ «Персонал управления»,
22) Шахав В.В. «Страхование».- М.: Юнити, 2000
23) Шихов А.К. «Страхование».- М.: Юнити, 2000
24) Юрченко Л.А. «Финансовый менеджмент страховщика».- М.: Юнити,2001
3. Мерзімдік басылымдар:
25) «Казахстанская правда» 23.12.2000ж. №328-329
26) «Панорама»20.02.2004ж. №7(573)
27) Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкінің статистикалық бюллетені
28) «Страховое ревю».- М.: «Вестник ВВС», 7(111), 2003
29) «Лондон-Алматы» СК буклеті
4. Интернет-көздері:
www.afn.kz
www.laic.kz
www.dynasty.kz
www.kommesk-omer.kz
www.nsk.kz
www.interfax.kz
41
85
29
28
27
26
25
жыл
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
Нарық бойынша ВССП, млрд. тг.
5,9
8,2
13,4
22,6
28,9
39,98
67,12
126,43
Нарықтың өсуі, %
38%
63%
68%
27%
34%
67%
80%
Евразия
АМСГ
БТА Страхова-ние
Альянс-Полис
Аманат Иншуранс
Викто-рия
Каз-коммерц-Полис
АТФ Полис
Жарғылық капитал, мың. теңге
200 000
206 000
1 364 000
1 360 000
210 000
500 000
312 590
1 725 000
Меншікті капитал, мың. теңге
14 487 149
9 889 519
5 863 219
1 859 699
1 450 481
6 289 337
3 092 219
2 067 097
Жиналған сыйақылар, мың. теңге
14 022 654
13 147 027
11 442 571
8 979 900
8 285 414
7 209 919
6 147 572
5 368 654
Казах-инстрах
540 010
2 928 071
11 519 294
Лодон-Алматы
1 500 000
4 340 344
7 396 566
24
Сақтандыру нарығы
Міндетті сақтандыру нарығы
Ерікті сақтандыру нарығы
көлік құралдары иелерінің азаматтық-құқықтық жауапкершілігі
жолпушыларды тасымалдаушылардың азаматтық-құқықтық жауапкершілігі
ауыл шаруашылық өнімдерін сақтандыру
жеке нотариустарды сақтандыру
Судьяларды сақтандыру
Экологиялық сақтандыру
Мұнай өндірісіндегі тәуекелдерді сақтандыру
Өмірді сақтандыру нарығы
Жалпы сақтандыру нарығы
өмірді сақтандыру
Аннуитеттік сақтандыру
Көлік құралдарын сақтандыру
Мүлік және жүктерді сақтандыру
Азаматтық-құқықтық жауапкершілікті сақтандыру
Жазатайым жағдайлардан және аурулардан сақтандыру
Медициналық сақтандыру
Денсаулықты сақтау министрлігі
Қазақстан Республикасы Үкіметі
ҚР Ұлттық банкі және Қаржылық рынокты және қаржылық ұйымдарды
Денсаулықты сақтау аймақтық департаменті
Медициналық ұйымы (мемлекеттік, жеке меншік)
Сақтандыру компаниясы (мемлекеттік және жекеменшік)
Жұмыс беруші
ҚР азаматтары, өзін-өзі қамтамасыз етгендер,жұмыссыздар, әлеуметтік қамтамасыз ету органдары