Ж О С П А Р
Кіріспе
Негізгі бөлім
Архетип және ұжымдық бейсананың бейнелеу өнерімен
Этноархетип түсінігі
Қорытынды
Бейсаналық психологиясына талдау жасап, архетип ұғымын
ХХ ғасырдың басынан бастап «архетип» ұғымы
Жеке адамды қоғамдық жан иесі деп
Көркем образ бір сәттік, бір мезеттік
Демек, көркем образдың қалыптасуы мен туындауындағы
Классикалық психоанализдің негізін қалаған З.Фрейд: шығармашылық
Осы идеялардан көркем өнердің бейсаналылық аймаққа
Жалпыадамзаттық болып табылатын әмбебеп образдар инстинкттермен,
Адамның мәніне терең үңілу мен оның
Фрейд үшін бейсаналық иррационалдықтың тұрағы, жоғары
Психиканың сана, сана асты, жекелік бейсана,
Демек, «ес» - көркем өнер туындысының
Бейсаналылық аймақ информациялардың тұтастай шығу көзі
Олай болса, өнер иесі «туа біткен
Діни дүниетанымның өн бойында архетип пен
1. Діни (экстаз, наитивизм, т.б.). Мәселен,
2. Мистикалық (әлемдік ақыл, ата-бабалар рухымен
Бұдан өнерді мистификациялау керек деген түсінік
Архетип - адамның жинақтаған тәжірибелерінің жиынтығы
Көркемөнердегі мифтің «қайта жаңғыруын» - мәңгі
Демек, миф адамның ойлау әрекетінің фундаментальді
Белгілі бір аймақтың немесе этностың рухани
Адамзат табиғаты этникалық, географиялық және т.б.
Осыған орай, бұл бөлімде біз қарастырып
- Мәдениет пен өнердің өткен мен
- Осыған байланысты көне сенімдер мен
- Қайталанып тұруы арқылы дәстүршілдік
- Байырғы танымның қайта жаңғыруы бойынша
- Адамзаттық, аймақтық, халықтық, ұлттық рухты
- Көркемдік таным арқылы мемлекеттік немесе
- Архетиптердің ұлттық түрі арқылы әрбір
Ұлттық рух пен өмірлік күш –
Ұлттық рухтың бейсаналы-архетиптік түрде болса да
Архетиптердің өмір сүруінің шарты – өмірлік
Этноархетиптердің сабақтастық тәсілдерінің бірі ұлттық сана-сезім
Этноархетиптердің туындауы ұлттың жүріп өткен тарихи
Архетип - күрделі психологиялық құрылым, олай
Этноархетиптердің тағы бір эволюциялық көрінісі –
Этноархетиптер жеке мәселелермен немесе бір ұлттық
Ал ұлттық «Мен» феномені өзінің субъектілерінің,
Кез-келген халықтың мәдениетінің басқа мәдениетті қайталамайтындығы
Біздің байыптауымыз бойынша, ұлттық құндылықтар дегеніміз
Байырғы этноархетиптердің шығу көзінің бір маңызды
Этноархетиптер көркемдік танымның ұлттық негізде қайталанып
«Қазіргі суретшілер шығармаларындағы этноархетиптер» деп аталатын
Қазіргі ұлттық дүниетанымды сараптаушылар «киіз үйдің»
Біз ұлттық мифтік оқиғалардан әлем құрылымының
Дала архетипінің құрылымындағы тұрақты образдардың бірі
Қазіргі бейнелеу өнеріндегі кең таралған тұрақты
А.Бапишев, Б. Заурбекова, А.Ақанаев сынды қазақ
Қазақ халқының мінез-құлқындағы және діліндегі ерекше
Тұрмыс-тіршілікке, эстетикалық талғамға, көркемдік танымға байланысты
ҚОРЫТЫНДЫ
Бейнелеу өнеріндегі архетиптерді ашу үшін мәдениеттанудағы
Дәстүрлі өнердегі тұрақты белгілерді ашып көрсету
ПАЙДАЛАНЫЛҒА ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ
Юнг К.Г. Психология бессознательного /пер. с.
Фрейд 3. Художник и фантазирование: Пер.
Юнг К.Г. Символическая жизнь / пер.с
Юнг К.Г. Душа и миф. Шесть