ЖОСПАР
Экологиялық факторлар 2
Факторлардың организмге әсері 4
Экологиялық факторлардың қоршаған ортаға әсері 5
Әдебиеттер тізімі 10
Экологиялық факторлар
Кез келген тiрi организм өзiн
Сондықтан әрбiр организмнiң өзiне ғана қолайлы
Экологиялық факторлар дегеніміз – организм үшін
Шөл - шөлейтті жерлердегі өсімдіктері үшін
Факторлар үш негізгі топқа жіктеледі абиотикалық,
Абиотикалық факторлар дегеніміз - организмдерге әсер
Биотикалық факторлар дегенміз - тірі организмдердің
Антропикалық факторлар дегеніміз – айнала қоршаған
Факторлардың организмге әсері
Экологиялық факторлардың организмге әсер етуі мен
Шешуші факторлармен жиынтығына деген ең жоғарғы
Табиғатта организмдердің көптеген түрлері экологиялық факторлар
Кейбір организмдер орта мен факторларға талғамы
Экологиялық факторлардың организмдерге тікелей немесе жанама
Экологиялық факторлардың қоршаған ортаға әсері
Кез-келген тірі организм өзін айнала қоршаған
Экологиялық факторлар дегеніміз – организм үшін
Ал, Ақбасованың пікірінше, экологиялық фактор дегеніміз
Экологиялық факторлар мынадай түрлерге бөлінеді:
а) тіршіліксіз орта факторлары және абиоталық
б) биоталық – тіршілігі бар ортаның
в) антропогендік – адамның шаруашылық қызмет
Абиотикалық факторлар дегеніміз организмдерге әсер ететін
Биотикалық факторлар дегеніміз – қоршаған ортаға
Шешуші факторлармен қатар организмнің факторлар жиынтығына
Кейбір организмдер орта мен факторларға талғамы
Экологиялық факторлардың организмдерге тікелей неме жанама
Тіршілік формасы дегеніміз – организмдердің өзінің
Негізгі абиотикалық факторлар және организмдердің соған
Жарық – тірі организмдер үшін негізгі
Температура (жылу режимі) – организмдердің тіршілігі
Жылу режимі Қазақстан жағдайында оңтүстіктен солтүстікке
Жануарлар үшін де жылу режимі ерекше
Ылғал су. Құрлықта тіршілік ететін организмдер
Мәселен, су балдырында 96-98%, сәбізде 87-91%,
Құрлық жануарлары мен өсімдіктері ұдайы су
Ылғал – жыл мезгілінің маусымдары мен
Жануарлар дүниесі де ылғалмен тікелей байланыста
Экологиялық факторлар – организмдерге біртіндеп емес,
Әдебиеттер тізімі
1. Г.Оспанова, Г.Т.Бозшатаева «Экология». Алматы-2002,б.
2. А.Биғашев, Р.Білдебаева «Қазақстан топырағы және
3. Ж.Ақбасова, Г.Ә.Сайнова «Экология», А., 2003.
4. Ж.Жатқанбаева «Экология негіздері», А., 2004.
1