Кіріспе.......................................................................................................3
(-Тарау Өткізу циклы аудиты жайлы жалпы ережелер
1.1. Өнімді өткізу циклын есептеу әдістері...........................................4-7
1.2. Өнімді өткізу бойынша шығындарды есептеу аудиты.................8-11
1.3. Өнімді өткізуден түскен табысты есептеу аудиты.......................12-16
((- Тарау Өткізу циклы аудитінің негізгі процедуралары
2.1. Өткізу циклының әдістемесі............................................................17-20
2.2. «Южполиметалл» ЖАҚ дайын өнімді тиеп жөнелту
Қорытынды ...........................................................................................23
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі..................................................... 24
Кіріспе
Өткізу циклының аудиті жұмыстардың және қызметтердің өткізілуін қарастырады,
Өткізу циклының аудиторлық тексерілуі сонымен қатар аудиттің жүзеге
Кәсіпорындар өзінің дайын өнімнің бір бөлігін келісім-шарт негізінде
(-Тарау Өткізу циклы аудиты жайлы жалпы ережелер
1.1. Өнімді өткізу циклын есептеу әдістері
Өнімді жөнелту және өткізу бойынша операциялардың жазбаларының дұрыстығы
Аудитор жөнелтілген және дайын өнімнің нақты өзіндік құнының
Осы кезде қалдықтар 301 «Алынуға тиісті шоттар»
Есеп айырысулардың аудитінің әдістемесі елеулі шамада ішкі (ішкі
Өткізілген дайын өнім, орындалған жұмыстар және қызметтер үшін
Өнімді өткізу аудиті кәсіпорын дайын өнімді өткізудің астына
Сатып алынған тауарлар аудиті 222 «сатып алынған тауарлар»
Өткізілген тауарлардың, жұмыстардың және қызметтердің өзіндік құнының аудиті
Аудитор сонымен қатар ай соңында 801 шоттың дебеті
Тауарларды, жұмыстарды және қызметтерді өткізу бойынша шығындардың аудитін
Аудитор өнімнің өзіндік құнына ыдыстың құны енгізілгендігін немесе
1.2.Өнімді өткізу бойынша шығындарды есептеу аудиты
Өткізу бойынша шығындар өнімді өткізу бойынша шығындарды есепке
Негізгі қызметтен табыстың аудиті 701 «Дайын өнімді өткізуден
Тиелген өнім, орындалған жұмыстаржәне қызметтер бойынша нақты
Тексеруден табыстың басқа да шоттары өтуі тиісті, егер
Тексеруге сонымен қатар негізгі емес қызметтен табыстардың шоттары
Кәсіпорын өнімді түзілген келісім-шарттарға сай өткізеді, сәйкесінше кәсіпорын
Кейіннен кәсіпорын аудиторы босатуға және маркетингтік бөлімде өнімді
Тексеруге жататын келесі құжаттың бірі болып «Өнімді (жұмысты,
көшірмелерінің негізінде қойылады.
Кәсіпорын аудиторы тексеру кезінде өткізу циклын келесі топтарға
а) сатып алушыларға тапсырылған, төлем мерзімі түспеген есеп
б) сатып алушылармен және тапсырыс берушілермен уақытысында төленбеген
в) сатып алушыларда жауапты сақталуындағы тауарларды оларды төлеу
Аудитор жоғарыда аталған ведомостің немесе өнімді жөнелту, босату
Тексерудің маңызды ауданы болып - жөнелтілген және өткізілген
Өнімді өткізудің маңызды бөлігі шот-фактурада бейнеленетін ҚҚС-ның соммасының
1.3.Өнімді өткізуден түскен табысты есептеу аудиты
Кәсіпорын аудиторы өнімді өткізуден табыс соммаларын жиынтық жылдық
Тексеру барысында аудитор қаржылық нәтижелердің ішкі бақылау жүйесінде
Аудитор бастапқы құжаттар бойынша әр консигнант бойынша есепке
221-1 «Кәсіпорын қоймасындағы дайын өнім»;
221-2 «Консигнацияға берілген дайын өнім».
Бұл шоттардан басқа баланстан тыс шотарында 004 –
Осылай, конгигнация алынған тауарлар қайтарылған кезде келесідей проводка
Аудитор дайын өнімнің қайтарылған бөлігін есепке алумен табыстардың
Сырттағы заңды және жеке тұлғалармен тауарлы-материалдық құндылықтарды тексерілуі
Түгендеу кезінде есептен шығару актісіне жарамды, толық құнды
Өткізу циклына сонымен қатар негізгі құралдар және материалды
Кәсіпорын аудиторы объктілерді жою немесе өткізу, капиталды жөндеудің
Материалды емес активтерді өткізу көп жағдайда келесі жағдайлармен
Құнды қағаздарды өткізу циклында тексерудің өзінің ерекшеліктері бар,
Меншікті акцияларды өткізу бойынша дұрыстылық 843- «Құнды қағаздарды
((- Тарау Өткізу циклы аудитінің негізгі процедуралары
2.1. Өткізу циклының әдістемесі
Өнімді өткізу және қаржылық нәтижелер циклында басқармалық шешімдер
2-сурет –
Қаржылық-жөнелту қызметінің блоктарының ақпаратық әсер етудің схемасы.
Дайын өнімнің аудиті. Өткізуге арналған негізгі және көмекші
Сыртта жүзеге асырылған жұмыстар және қызметтер, тұтынушылармен келісімдердің
Кәсіпорында дайын өнім синтетикалық және аналитикалық есебінде қандай
Бастапқы құжаттар бойынша дайын өнімді кіріске алудың дұрыстығын
Есеп беру калькуляциясының мәліметтері бойынша барлық өнімнің нақты
Аудитор дайын өнімді жөнелту және өткізу келісім-шарттарының бар
Дайын өнімді тиеу-жөнелту бұйрықтарына сай жазылып берген есептік-төлемдік
Босатылған, жөнелтілген тауарлар 301 «Алынуға тиісті шоттар» шоты
2.2. «Южполиметалл» ЖАҚ дайын өнімді тиеп жөнелту
Құжаттық тексерудің алдында аудитор цехтың қызметкерлерімен бірігіп дайын
Құжаттық тексеру барысында аудитор дайын өнімді тиеп жөнелтудің
дайын өнімді өткізуге келісім-шарттарды түзу тәртібін, келісім-шарттардың есебі,
өнімді тиеп жөнелтуге бастапқы құжаттарды рәсімдеудің тәртібін және
тиеп жөнелтілген өнімге бағаларды рәсімдеудің кәсіпорындағы орнатылған тәртібінің
қосылған құн салығы бойынша есепті және есеп айырысуларды
дебиторлық қарыздардың жоюлуын есепке ала отырып жөнелтілген өнімдер
дебиторлық қарыздардың себебін және оны жою бойынша қабылданып
егер өнім тікелей қоймадан босатылып жатса, онда оны
дайын өнімнің қоймада орналастыру ережелерін ұстауын және өртке
материалдық құндылықтардың сақталу талаптарына қоймалық жайлардың жауап беруін;
материалды жауапты тұлғалардың бар болуы және олармен құндылықтарды
дайын өнімді шығаруға бақылау;
салмақты өлшеуіш құралдарымен жұмыс істеудің ережелердің сақталауын;
дайын өнімнің қоймалық есебінің дұрыс ұйымдастырылуын;
дайын өнімді тиеп жөнелтудің және өткізудің аналитикалық және
өнімді өткізуден түскен түсімді есепке алу тәртібін және
дайын өнімді тиеп жөнелту және өткізу бойынша бухгалтерлік
сапасыз өнімге және жетіспеушіліктерге рекламацияны есеп алынуын;
қолма-қол ақшамен есеп айырысуға қоймадан өнімді өткізу кезінде
кәсіпорынның кассасына ақша құралдарын, нақты ақшаны кіріске алу
нақты ақша құралдарының инкассациялау тәртібін.
Тексеруге дайындалу сатысын бағаламау ішкі аудиттің сапасына теріс
Аудиторлық тексеру кәсіпорын басшысының бұйрығымен тағайындалады. Онда тексерудің
Қорытынды
Қорыта келе өткізу циклының аудитының негізгі кемшіліктері мен
Тексеруден, сонымен қатар, «тікелей шығындардың» таратылуының дұрыстылығы өтуі
Пайдаланылған әдебиеттер.
Г.В.Савицкая “Анализ хозяйственной деятельности предприятия”. Учебное пособие.- 4.
Баканов М.И. Шермет А.Д. “Теория экономического анализа”: Учебник.
В.К.Радостовец,Т.Ғ.Ғабдуллин,В.В.Радостовец,О.И.Шмидт. “Кәсiпорындардағы бухгалтерлiк есеп”. // Алматы 2003.
Путеводитель бухгалтера, Спецвыпуск “Файла бухгалтера”, 2003 г. №44-45.
А.Үмбеталиев, Ғ.Керiмбек. “Кәсiпорындар экономикасы және кәсiпкерлiк”. Алматы
Р.А. Алборов «Аудит в организациях прмышлености, торговли и
С.Ж. Жакипбеков « Учет и аудит оплаты труда»
учебное пособие, г.Шымкент, 2002 г.
Бухгалтер Бюлетені, № 33, тамыз 2004 ж.
Сәтмұрзаев А.А. Укашев Б.Е. « Аудит теориясы»
РвдостовецВ.К. «Финансовой и управленческой учет нампред- приятии» Алматы,
Указ президента РК , имеющию силу закона ,
Балабанов И.Т. Анализ и планирование финансов хозяйственного субъекта.
13. Бухгалтер Бюллетені. №2 .- қаңтар 2005ж.
14. Бухгалтер бюллетені. №33.- тамыз 2004ж.
15. Бухгалтер Бюллетені. №39.- қыркүйек 2004ж.
16. Бухгалтер Бюллетені. №7. – ақпан 2005
23
Өнімді өткізу
Өнімді дайындау және өткізу
Маркетинг, тапсырыстарды және қорытындыны қалыптастыру
Жөнелтумен басқару
Тиеу және өткізу бойынша коммерциялық швығындары
Өткізу циклы
Қаржылық-жөнелту қызметін жоспарлау және талдау
Қаржылық нәтижелерді және өткізудің зиянсыздығын анықтау
Жөнелту операцияларын есепке алу және бақылау