ЖОСПАР
Кіріспе 3
І. Қазақстан Республикасында бағалы қағаздар нарығының
1.1 Жалған капитал. Акционерлік қоғамдар 4
1.2 Бағалы қағаздар - қарыз міндеттемесі.
Қорытынды 16
Қолданылған әдебиеттер тізімі 18
Кіріспе
Қазақстанда құнды қағаздар нарығы әлі жетік
І. Қазақстан Республикасында бағалы қағаздар нарығының
Бағалы қағаздар нарығының кейбір элементтері 20-шы
Елде дамыған бағалы қағаздар нарығы қалыптасуы
Олар:
* сұраныс пен ұсыныс;
* делдалдар мен басқа
* нарықтық инфрақұрылым яғни коммерциялық банктер,
• нарықты реттейтін және өзін-өзі реттейтін
Нарықтың осы құрамдас бөліктері қазіргі уақытта
Қазақстандағы бағалы қағаздар нарығының құрамы және
Біріншіден, мемлекеттік бағалы қағаздардың эмитентi -
Екіншіден, Ұлттық банк — оның (Қаржы
• мемлекеттік қазыналық вексельдер;
• мемлекеттік қазыналық облигациялар;
• Қазақстан Ұлттық Банкінің қысқа мерзімді,
• жекеменшіктендіру купондары.
Мемлекеттік қазыналық вексельдер мен мемлекеттік қазыналық
Жекеменшіктендіру купондары аукцион арқылы сатылған мемлекеттік
1.1 Жалған капитал. Акционерлік қоғамдар
Жалған (алдамшы) капитал деген - қосымша
Біріншіден, табыс көзі - тауар өндірісі.
Екіншіден, бағалы қағаздардың капитал болып есептелетін
Капиталға сұраныс оның ұсынысынан жоғары болса,
(50х100%)/5=1000$
Демек, жалған капиталдың бағасы жиі өзгерістерге
Жалған капитал нақты (өндірістік) және қарыз
1. жалған капиталдың өз құны (өте
2. бағалы қағаздардың айналысы қор биржасынан
3. жалған капиталдың мөлшері (бағалы қағаздардың
Жалған капиталдың пайда болуын К.Маркс "капиталдану"
• жалған капиталдың мөлшерінің өзгеруі нақты
Сонымен бірге жалған капиталдың қарыз капиталынан
Біріншіден, бағалы қағаздар қарыз капиталының қозғалысынан
Екіншіден, қарыз капиталынан түсетін табыс оның
Сонымен, бағалы қағаздар қарыз капиталын орналастыратын
Акционерлік қоғам (бұдан әрі - қоғам)
Жабық акционерлік қоғамдардың акциялары өзінің құрылтайшылары
Жабық қоғам акционерлерінің осы қоғамның басқа
Егер акционерлердің ешқайсысы аталған мерзімде осы
Қоғам және оның акционерлері акцияларды сатып
Акционерлері өздеріне тиесілі акцияларды басқа акционерлердің
Қазіргі уакытта "ҚР-ның акционерлік қоғамдар туралы"
ААҚ төмендегі жағдайларға байланысты ашық халықтық
1. Халықтық қоғам мәртебесін алған қоғам
2. Оның активтерінің мөлшері айлық есепті
3. Қоғам акцияларының бағалы қағаздар нарығындағы
Қоғамды құру туралы шешім қабылдаған жеке
Қоғамды құрушылар құрылтайшы пайдасы түрінде табыcты
Құрылтай шарты мен жарғы қоғамның кұрылтай
Құрылтай жиналысында құрылтайшылар қоғамды құру туралы
Қоғамның құрылтай жиналысында сайланған органдар қоғам
Қоғамның құрылтяй шартында қоғамды құру туралы
Қоғамның жарғысы заңды тұлға ретіндегі қоғамның
Осымен қатар жарғыда қоғам акционерлерінің кұқықтары,
АҚ - заңды тұлға. Оның органдары:
• акционерлердің жалпы жиналысы;
• директорлар кеңесі;
• алқалы орган немесе басқарма;
• тексеру комиссиясы (алқалы немесе жеке-дара
Қоғамның жоғары басқару органы - акционерлерінің
Акционерлердің жалпы жиналысының айрықша құзыретіне жататын
• қоғамның жаргысына өзгерістер мен
• қоғамның үлгісін өзгерту мен оны
• қоғамның басқару органдарын сайлау;
• қоғамның жарғылық капиталының мөлшерін өзгерту;
• оның жылдық қаржылық есебін және
• қоғамның таза пайдасын бөлу
Егер акционерлердің жаппы жиналысына қатынасу үшін
Акционерлердің саны жүзден асатын қоғамда, оның
Қоғамның басқару билігі қолында акциялардың бақылау
Қоғамның келесі басқару органы - директорлар
• қоғам қызметінің басым бағыттарын айқындау;
• акционерлердің жылдық және керек жағдайларда
• олардың күн тәртібін бекіту;
• қоғам шығарған акцияларды, облигациялар мен
• таза табысты, резервтік капитал мен
Қоғамның атқарушы органының қаржы-шаруашылық қызметін бақылауды
Қоғам акционерлердің жалпы жиналысының шешіміне сәйкес
АҚ-дардың көптеген құрылу жолдары бар. Олар
Екі немесе одан да көп қоғамның
Қосылатын қоғамның мүліктерін, құқықтарын және міндеттерін
Қайтадан ұйымдастырылатын қоғамның акцияларын, кейіннен жаңадан
Қызметін тоқтатпастан қайта ұйымдастырылатын қоғамның мүліктерінің,
Қоғамды ерікті түрде тарату туралы шешім
Бірінші кезекте өтелуге тиісті акциялар бойынша
Екінші кезекте артықшылықты акциялар бойынша есептелген,
Үшінші кезекте артықшылықты акциялардың иелеріне оларға
Қалған мүлік барлық акционерлер арасында оларға
1.2 Бағалы қағаздар - қарыз міндеттемесі.
Қазіргі нарықтық экономиканың қалыптасуы жағдайында райы
1. Қарыз міндеттемесі - оны иемденушінің
2. Қарыз міндеттемесі - қарыз алу
Сонымен, қарыз міндеттемесі деген жеке немесе
Қарыз міндеттемесі нарыққа қатысушылардың қаржылық жағдайларын
Қаржымен қамтамасыз етілудің 3 түрлі жағдайы
1. Тепе-теңдік жағдай. Ол кіріс пен
2. Артық жағдай. Ол кіріс шығыннан
3. Қаржыға тапшылық жағдай. Ол шығын
Кез келген уақытта қаржысы артық шаруашылық
Қаржы міндетемелерін жеке тұлғалар да, мемлекет
Өз кезегінде қаржы нарығы алғашқы және
Артық қаржысы бар және тапшылық қаржы
1. Тікелей қаржыландыру тәсілі - артық
2. Делдалдар арқылы қаржыландыру - бұнда
3. Қаржы институттары, яғни коммерциялық банктер,
Бұндай жанама түрде қаржыландырудың артықшылығы қаржы
Қарыз міндеттемесі белгілі бір мезгілге шығарылады.
• шығару уақыты;
• айналым мезгілі немесе алғашқы нарықта
• өтеу мезгілі немесе қолма-қол ақшаны
Қарыз міндеттемесі иемденушіге кіріс түсіреді.
Қарыз міндеттемесінің анықтамасы бағалы қағаздар анықтамасымен
Бағалы қағаздар бірнеше түрлі болып жіктеледі:
1. Кіріс төлеу жөнінен қарызды және
2. Бағалы қағаздар шығарушысы (эмитенті) жөнінен
• Қазыналық немесе үкімет атынан Қаржы
• Жергілікті әкімшіліктер мен олардың меншігіндегі
• Қаржы институттары мен корпорациялардың,
• Банктердің бағалы қағаздары - олар
• Кәсіпкерлердің бағалы қағаздары - олар
3. Бағалы қағаздар қай жерде сатылады
Ал ақша нарығы қаржы нарығының бір
Капитал нарығына 1 жылдан астам уақытқа
Бағалы қағаздардың кейбір түрлері қысқа мерзімге,
Қорытынды
Қорыта айтқанда, корпорация өз жұмысын акция
1. Экономикалық реформаның басты мақсатының бірі
2. Нарықтық экономикаға өту стратегиясын
3. Нарық, оның қазіргі түсінігінде бір
4. Акционерлік қоғам басқа да меншік
5. АҚ жарғылық қоры компанияның меншікті
6. Акция - АҚ-ның капиталына қаражат
7. Акция бағасы әр түрлі көптеген
8. Акционерлік қоғам әр түрлі акциялар
9. Облигацияның экономикалық жаратылысы жағынан үш
10. Облигацияны қамтамасыз ету әдістеріне немесе
11. Өнеркәсіпті тұрақты табыс әкелетін облигациялардың
12. Бағалы қағаздар нарығын құру шаруашылықты
13. Бағалы қағаздар нарығының міндеті -
14. Биржа ісіндегі листинг - бұл
15. Қазақстандық бағалы қағаздар нарығының даму
Қолданылған әдебиеттер тізімі
Сейтқасымов Ғ.С. Ақша, Несие, Банктер Алматы
Мақыш С. Ақша, Несие, Банктер Алматы
Көшенова Б.А. «Бағалы қағаздар нарығы», Алматы,
Журнал «Рынок ценных бумаг» Москва 2000/11
Қаржы-Қаражат Алматы 2001/03
Құнды қағаздар нарығы Экономика 2000
Журнал «Финансы и кредит» 2003/2
Журнал «Финансы и кредит» 2002/11
Карагусов Ф. Ценные бумаги и регулирование
10. Шалгимбаева Г.Н. Рынок ценных бумаг:
18