ЖОСПАР
Кіріспе 3
Темперамент ұғымдарын қарастыратын теориялар 4
1.1 Темперамент туралы ілімнің дамуы 5
1.2 Шетел және Ресей психологиясындағы темпераменттің
Қорытынды 11
Әдебиеттер тізімі: 12
Кіріспе
Кез – келген мемлекеттің стратегиялық мәселелерінің
Темпераменнтке – 2 мың жарым жылдан
Кеңестік және шетелдік фисихология ғылымының шеңберінде
Темперамент ұғымдарын қарастыратын теориялар
1 бөлім: әр адамның мінез –
Сонымен қатар темперамент дегеніміз жеке тұлғаның,
Б.М геплов темпераментке төмендегідей түсініктеме береді:
Оның біреуі белсенділік болса, екіншісі эмоционалдық.
Темпераменттің әр түрін қарастырмастан бұрын жағымды
Темпераменттің алғашқы концепсиясын ұсынған ежелгі грециядағы
Гиппократтың айтуынша осы сұйықтардың қосындысы
Бұл темпераменттердің түрлерін қарапайым сөздермен төмендегідей
Холерик – қызу мінезді, іске де
Сангвиник – бұл да жылдам қызу
Меланхолик – эмоцияналды күйзелістері онша да
Флегматик - өте сабырлы тоқтамды салмақты
1.1 Темперамент туралы ілімнің дамуы
Қазіргі кезде темпераменттің сангвлиик, флагматик, холерик,
Ал медицина ғылымының ерте замандағы өкілдері
XVIII ғасырда атақты неміс философы И
Темперамент туралы ілім жаңа дәуірге дейін,
Темперамент туралы ілімнің тарихын сөз еткенде,
Темперамент жайындағы бұл зерттеулерден басқа неміс
Темперамент жайында арнайы сөз етіп, оның
1.2 Шетел және Ресей психологиясындағы темпераменттің
Гиппократтың зерттелуі бойынша «Темперамент» сөзінің шығу
Ал Канттың айтуынша физиологиялық тұрғыдан қарағанда,
Бұл типологиялар конституциондық типологиялар деп аталады.
Э Кречмер осыдан дене мүшелерінің (қол,
Лепто соматик – бойшаң нәзік денелі,
Пикник – мығым, семізшең, кіші немесе
Атлетик – бұлшық еттері күшті дамыған,
Диспластик – дене бітімі қисынсыз. Бұл
Аталған дене құрылымы типтеріне үш темперамент
Гизотомик – дене құрылымы нәзік, әлсіз
Иксотомик – денесі мығым, мінезі байсалды,
Циклотомик - семізшең, домаланған денелі,
Э Кречмердің бұл теориясы Батыс Европада
АҚШ – та У Шелдонның темперамент
Эндоморфный - (эндодермнен адамның ішкі құрылыс
Мезоморфтый - (мезодермнен ет тканьдері пайда
Эктоморфты – (эктодермнен терімен нерв тканьдары
Эндоморфты типтің дене бітімі әлсіз, толықтау
Олар Висцеротония (viscera – ішкі құрылыс);
Церебротония (Serebrum - ми);
Соматотания (soma - дене) – 3.1
Темлов темперамент ерекшеліктерін темперамент қасиетінің негізгілеріне
эмоционалды қозғыштық
Зейін қозғыштығы
Эмоция күші
Алаңдау
Өзінше қозғалыстың реакиытілігі
Іс - әрекеттің қайратты мақсаттылығының белсенділігі
Икемділік реглдность
Резистенттілік
Субъективтілік
Жоғарыда келтірілген темперамент қасиеттерінің мінездемелеріне сүйене
Бұл жерде темпераменттің психофизиологиялық бағалауы өзгертіліп
Олар жеті типтен көрсетілген
Эгофильді: бала кезінен өте сақ. Дене
Генодимльді - көпшіл, отбасының мүддесі өз
Альтруисті - бала кезінен кең
Зерттеуші ізденуші – бәрін түсінуге тырысады;
Лебертофильді – бостандық сүйгіш. өзін -
Доминатты – бала кезінен лидер, батыл,
Дигтстофильді – қорлыққа шыдамсыз, ешкіммен санаспайды.
И.П Павлов иттің шартты рефлекстік әрекет
И.П. Павлов жүйке процесінің күшіне орай
Күшті қозу мен тежеуші теңдей, қозғалысы
Күшті қозу мен тежеуші теңдей, салғырт
Күшті қозуы басым – холерик
әлсіз тип – меланхолик
И.П. Павлов негіздеген типология темперамент психологиясы
Жүйке жүйесінің пабильдігі – жүйке процесінің
Павлов бойынша темперамент типтері.
Сангвиник – жоғары дәрежелі әрекетшең адам,
Холерик – жай әсерлерге берілмейді. әрекетшең
Флегматик - әрекеті енжар. Сезімталдығы мен
Меланхолик - өте сезімтал бірақ
Әр қызмет адам психикасын мен оның
Темпераментті іс-әрекет қызметіне сай қылудың төрт
1. Бірінші жолы-дербес тіл табу.
2. Екінші жолы- темпераменттердің жағымсыз ықпалын
3. Үшінші жолы-кәсиби іріктеу.
4. Төртінші жолы- темпераментті іс-қызметін талаптарына
Темпераменттің экстроверсия және интроверсия мен қарым-қатынастарының
интроверсия факторлары болып табылады .Әйгілі
Мамандар мен дәргерелердің зерттеулері бойынша
Холерик және санвиниктерге пайдалы дәмдеуіш: укроп,
Жеміс: қаравиноград, тәтті алма, алмұрт, слива,
Май:сливочное.
Сүтті тағам : творг, сүт.
Ет : қалдық , ешкі, тауық,
Егер хол, пен санвиник , дендері
Флегматик және меланхолик
Дәмдеуіш: лавровый лист, қара бұрыш, горчица,
Тәтті: балл.
Жеміс: алма, груша, гранат, хурма, абрикосы,
Тамақ: манная каша, лапша, макароны, күріш,
Ет: қой, тауық, сиыр.
Балық: икра.
Май: кесоленое.
Қорытынды
Сонымен қорыта келгенде қазіргі бозбала мен
Әр адам өз темпераментінің жақсы жақтарын
Адамның өзін - өзі ұстай алу
Темперамент типтерін тәрбиелеуді қазіргі жастардың ерік-
Сонымен темпераменттің адам психикасындағы мәнін жоғары
Әдебиеттер тізімі:
С.Л Рубинштейн « Основы общей психологий»
613-620 бет.
2. Р.С Немов « Психология
394-402 бет.
3. А.Г Маклаков « Общая
214-317 бет.
4. Л.С Выготский « Психология
201-205 бет.
5. Л.Б Ительсон « Лекций
879-884 бет.
6. Е.И Рогов « Общая
225-333 бет.
7. Е.И Рогов « Общая
379-392 бет.
8. Сәбит Бап-Баба «Жалпы психология
222-229 бет.
9. Қ. Жарықбаев «Жантану негіздері
287-297 бет.
10. Ә. Алдамуратов «Жалпы психология »
93-100 бет.
11. Қ. Жарықбаев «Әдеп және жантану
83-85 бет.
12. И.В Дубровина «Психология » 1999
210-214 бет.
13. В.В Белоус «Темперамент и деятельность
26-52 бет.
14. В.М Руслов «О природе темперамента
19-33 бет.
15. Я. Стреляц «Роль темперамента в
162-227 бет.
16. В.С Мерлин «Очерк интегрального исследования
65-86 бет.
17. Ю.Б Гиппенритер «Введение вобщую психологию
234-256 бет.
12