Жоспар:
Кіріспе
І-Тақырып Қазақстан Республикасындағы еңбек ақының түрлері және еңбек
1.1.Өндірістегі жалақының түрлері,еңбек ақы төлеу нысандары мен
1.2.Өндіріс саласындағы еңбек ақы есебінің дәрежесі мен динамикасы.
1.3.Еңбекақы бойынша есеп айырысудың есебі.
2. Еңбекақы есептеудің әдістері мен нысандары.
2.1. Нақты жұмыс пен сағаттық тариф бойынша
2.2. Өндірістегі жұмыс уақытының есебі.
3. Өндірістегі еңбек ақы қорын талдау
3.1. Еңбек ресурстарының динамикасы талдау.
3.2. Қазақстан Республикасының 2007 жылғы еңбек заңы.
Қорытынды
Қолданылған әдебиеттер
Кіріспе
Бүгінгі таңда ел экономикадан шығып өркендеп келеді.Ескі кәсіпорындар
І-тақырып. Қазақстан Республикасындағы еңбек ақының түрлері және еңбек
Өндірістегі жалақының түрлері, еңбек ақы төлеу нысандары
Осы мәселеге байланысты экономикалық теорияда екі тұжымдама бар.
Жалақы еңбек бағасы. Олай болатыны жүмысшы жалақыны өз
Жалақы екі түрге бөлінеді:
негізгі;
қосымша.
Негізгі - бұл қызметкерлерге нақты жұмыспен өтеген уақыты
а) жұмыс істеген уақытына тарифтік ставкалар, қызметақы, кесімді
б) қызметпен өткерген жылдар үшін үстеме;
в) жұмыс жағдайының өзгеруіне байланысты кесімді ақы алушыларға
г) кесімді ақы алушыларға үдемелі бағалаулар бойынша қосымша
д) ақшалай және натуралды сыйақылар және сыйақы берудің
е) мерзімнен тыс уақыттағы жұмыс үшін қосымша ақы;
ж) түндегі жұмыс үшін қосымша ақы;
и) жұмысшының кінәсі жоқ тұрып қалуға телемдер.
Қосымша - бұл қызметкердің кәсіпорында жұмыс жасамаған уақытына
Қосымша жалақының құрамына кіретіндер:
а) балаларын тамақтандырушы аналардың жұмысындағы үзіліс уақытына төлем;
б) жасөспірімдердің жеңілдік сағаттарына төлем;
в) мемлекеттік және қоғамдық міндеттемелерді орындауға жұмсалған жұмыс
г) негізгі және қосымша демалыстар уақытына төлем;
д) пайдаланылмаған демалыс үшін өтемақы;
е) шыққанда берілетін жәрдемақы.
Қызметкерлер жалақыдан басқа әлеуметтік сақтандыру қаражаттары есебінен еңбекке
Негізгі және қосымша жалақылар - жалақы қорын құрады.
Кәсіпорынның жоспарымен (болжамымен) белгіленген, жалақы төлеу шығыстарының сомасы
Бухгалтерлік есепте еңбекақы төлеудің 2 нысаны бар:
1-нысаны - мерзімдік;
Мерзімдік нысан кезінде еңбекақы төлеу жұмыспен өтелгені уақыттағы
1. Жұмысшы өнім шығарудың артуына тікелей әсер ете
2. Кесімді бағалауға қажетті шығарылымның көрсеткіштері толық емес;
Жұмыс уақытын пайдалануға қатаң бақылау ұйымдастырылған, нақты жумыспен
4. Жұмысшыларды дұрыс тарифтендірген кезде, яғни жұмысшының біліктілігі
5. Қызметкерлерге еңбекақы төлеу үшін.
Мерзімді еңбекақы жай және мерзімді-сыйақылар болып бөлінеді.
Жай мерзімдік еңбекақы тек жұмыспен өтелген уақытпен және
а) сағаттық; б) күндік ақы в) айлық ақы.
Мерзімдік - сыйақылық еңбекақы кезінде тек нақты жұмыспен
Кесімді еңбекақы шығарған өнімін ескеруге болатын жұмыскерлерге ғана
Тікелей кесімді жүйе;
Кесімді сыйақылық жүйе;
Ілгерішіл-кесімді жүйе;
Жанама-кесімді жүйе;
Аккордтық жүйе.
Тікелей кесімді төлемде жалақының мөлшері тек шығарылған бұйымның
Кесімді-сыйақылық төлемде кесімді жалақы сомасынан басқа, белгілі бір
Ілгерішіл-кесімді төлемде өндірілген өнімді белгіленген Нормалар шегінде тікелей
Жанама кесімді жүйе жабдықтарға және жұмыс орындарына қызмет
Кесімді, сондай-ақ мерзімді еңбекақылар жеке түрде және ұжымдық
1. Шығарылым нормасын қолданған кезде (Н шығ.) Б
Уақыт нормасын қолданған кезде (Н уақ.) Б =
Жалақы төлеу мерзiмдерi
1. Жалақы ақша нысанында және келесi айдың бiрiншi
2. Жалақы төлейтiн күн демалыс немесе мереке күндерiне
3. Жұмыс берушiнiң кiнәсiнен жалақы, ал қызметкермен жеке
4. Жеке еңбек шарты бұзылған жағдайда қызметкерге тиесiлi
Жалақы төленетiн орын
1. Қызметкерлерге жалақы төлеу, егер жеке еңбек, ұжымдық
2. Тұрақты жұмыс орнынан тыс жерде (iссапарда, тапсырысшының
1.2.Өндіріс саласындағы еңбек ақы есебінің дәрежесі мен
Жалақының мөлшеріне әсер ететін факторлар. Бір елдің өзінің
Жалақы өндіріс жағдайы мен рыноктық конъюнктураға да тәуелді.
Экономикасы дамыған елдердегі жоғары жалақы өндіріс пен еңбек
Еңбек рыногы рыноктың бір түрі, онда бәсеке жетілмеген
Жетілген бәсеке жұмыс күшін сатып алу, сатудың шарты
Жалақының мөлшері мен динамикасына еңбекке деген ұсыныс ерекше
Жалақы мөлшеріндегі алшақтық объективті құбылыс, өйткені қызметкерлердің кәсіптік
Жалақы дәрежесіндегі айырмашылықты талдауды қысқаша қорытындылай келе, әр
1. Жұмыс берушi осы заңға, жеке еңбек, ұжымдық
2. Қызметкерлердiң еңбегiне ақы мерзiмдiк, кесiмдi түрде немесе
3. Қызметкердiң жалақысы орындалатын жұмыстың саны мен сапасына,
Қызметкерлердiң өндiрiс тиiмдiлiгi мен жұмыс сапасын арттыруға материалдық
4. Ұйымдарда еңбекке ақы төлеу жүйесi ұжымдық шарттармен
5. Жұмыс беруші қызметкерлерге қойылатын біліктiлiк талаптары мен
1.3.Еңбекақы бойынша есеп айырысудың есебі
Жалақы - бұл еңбек өлшемі мен тұтыну өлшеміне
Жалақы өнімнің өзіндік құнының негізгі элементтерінің бірі болып
Қызметкерлермен есеп айырысу есебінің негізгі міндеттері:
1. Еңбектің саны мен сапасына, шығарылым нормасының орындалуына,
2. Субъектінің әрбір қызметкеріне жалақыны дер кезінде және
3. Жалақыдан дер кезінде және дұрыс ұстап қалу;
4. Белгіленген мерзімдерде
бойынша есеп айырысуды жүргізу;
5.Есептелген жалақыны өнімнің, жұмыстың,қызметтің өзіндік құнына дер кезінде
6.Өндірістік процеске басшылық жасау операцияларының қажетті еңбек пен
Еңбек және жалақы бойынша статистикалық есептеу
жасау.
2..Еңбек ақыны есептеудің әдістері мен нысандары.
2.1. Нақты жұмыс пен сағаттық тариф бойынша жалақыны
Сомасы өтелген сағаты саны ставкасы
Мысал. Мерзімдік ақы алатын 6 – разрядтағы
жұмыс істесе, онда жалақының мөлшері қызметақы мөлшеріне сәйкес
Мысал. Қызметақысы 11 300 теңге фирма менеджері айдағы
(К-т 681) немесе тұтыну қорынан (562-шот) жүргізіледі:
1. Өндірістік тапсырмаларды орындау және асыра орындау;
Сыйақы мөлшері орындалған жүмыстың маңыздылығы мен күрделілігіне қарай
Мысал. Сыйақы беру туралы ережеде жабдықтың тұрып қалуын
Техникалық себептерге байланысты жабдықтардың тұрып қалу нормасы 5%
Мерзімдік жалақы: 180 * 100 = 18 000
Жабдықтың тұрып қалуын төмендетудің әрбір %-ті үшін сыйақы
Жабдықтың тұрып қалуын қысқарту 5%-3% = 2%.
Сыйақының %-тік мөлшері 4% * 2% = 8%.
Сыйақы сомасы: 18 000 * 8% = 1
Ай ішіндегі жалақы 18 000 + 1 440
Материалдарды үнемдеген жұмысшыларға сыйақы беруге әрбір жұмыс орны,
Мысал. Мерзімдік ақы алушы жұмысшы 160 сағат жұмыс
Мерзімдік жалақының сомасы 180*100=18 000 теңге.
Материалдарды үнемдегені үшін сыйақы 1200* 35% =420 теңге.
3. Айдағы жалақы сомасы 18 000+420 = 18
Сыйақы цехтардың және бүкіл кәсіпорынның жалпы ұжымдық жұмыс
Мысал. Цехтың қол жеткізген жұмыс көрсеткіштері үшін бұйрыққа
1. Тарифтік жалақы 160 * 100 = 16
Қызметкерлер кәсіпорын жұмысының жалпы көрсеткіштері үшін сыйақы алады.
Мысал. Қызметақысы 12 000 теңге болатын менеджер жұмыс
1. Күндік орташа жалақы 12 000 / 24
Кесімді ақы алушы жұмысшылардың шығарылымы мынадай құжаттамамен ресімделеді:
1. Жеке өндірістерде - кесімді жұмыс нарядымен. Нарядтар
Орташа атаулы айлық жалақы тізімдегі жұмыскерлер құрамына, сонымен
Нақты жалақы – ағымдағы кезеңде қолдағы жалақыға сатып
Нақты еңбек ақы индекстері, орташа атаулы еңбекақы индекстерінің,
2.2. Өндірістегі жұмыс уақытының есебі
Жұмыс уақытының есебін табельдерде жүргізеді. Табельді септік деректері
№ Т-12 нысаны, жумыс уақытын пайдалануды есепке және
№ Т-13 нысаны, жалақыны есептеусіз жұмыс уақытын пайдалану
- № Т-14 нысаны, тұрақты айлық кесімді жалақысы
Табель - бұл жұмыс жасаушылардың санаттары бойынша қызметкерлер
1-әдіс. Мұндай кезде қалыпты жұмыс сағаты - 8
2-әдіс. Бағандарға тек жұмысқа келмеу белгісі қойылады. Ал
1.Жұмыспен өтелген уақыт (жұмыс күні ішіндегі жұмыс сағаты,
Жұмыстың уақтылы басталуына және аяқталуына, жұмыс күні ішінде
Бақылау әдістері:
1. Карточкалық, бақылау сағаттарының көмегімен;
2. Жетондық, табельдік жетондар мен маркілерді пайдалану арқылы;
3. Өткізу, мұндай кезде кіріп-шығуға рұқсат қағаз беру
4. Рапорттық - ведомостік, бөлімше бастығының рапорттары
5. Бақылау-өткізу қағаздарының көмегімен.
Техникалық нормалау, яғни жұмыс түрлері, жұмыстың күрделілігі мен
Жеке кесімді еңбекақы
Табыс әрбір жұмысшының жұмыс нәтижесіне байланысты. Ол белгіленген
Мысал. Кесімді ақы алатын жұмысшыға бірлігі 250,56 теңгеге
Бригадалық кесімді еңбекақы
Жұмысшылардың жалақысы бригаданың, учаскенің жұмыс нәтижесі бойынша анықталады.
Кешендік бағалауды қолданған кезде бригаданың кесімді табысы анықталады.
Мысал. Құрамында 3-ші, 5-ші, 6-шы разрядты 3 адам
1. Бригаданың жалақысы 8 040,40 * 2 машина
2.Тариф. бойынша жалақы:
Ахметов 80 * 100 = 8 000 теңге
Ким 60 * 80 = 4 800 теңге
Петров 70 * 56 = 3 920 теңге.
3.Нақты жалақыны бөлу коэффициенті
16 080,8 /(8 000 + 4 800 +
4.Айлық жалақы:
Ахметов - 8 000 * 0,96 = 7
Ким - 4 800 * 0,96 = 4
Петров - 3 920 * 0,96 = 3
Жиыны: 16 080,80 теңге
Жанама-кесімді жүйеде қызмет көрсетуші жұмысшылардың жалақы мөлшері осы
Мысал: Жөндеуші жұмысшы Кимнің жалақысы тариф бойынша 14
Кимнің жалақысы - 1 200 * 14,40= 17
Ілгерішіл-кесімді жүйе нормадан тыс шығарған өнімі үшін кесімді
Жұмыс уақытының есебi
1. Жұмыс берушi қызметкердiң сол жұмыс берушiде
2. Өндiрiс (жұмыс) жағдайлары бойынша қызметкерлердiң белгiлi
3. Жиынтық есеп жағдайында жұмыс уақытының
4. Есептi кезең ішiндегі жұмыс уақыты
5. Жұмыс уақытының жиынтық есебін жасаған
6. Жұмыс уақытының жиынтық есебiн қолдану тәртібі жұмыс
Өндірістегі еңбек ақы қорын талдау.
3.1. Еңбек ресурстарының динамикасын талдау.
Бізге осы заманғы көші-қон саясатының тұжырымдамасы керек.
Қазақстанда қалыптасқан қолайлы әлеуметтік-экономикалық ахуал шетелдік жұмыс күшінің
Үкімет басқа елдердің тәжірибелерін ескере отырып, республика аумағында
Сонымен қатар бізге республикамызда тұрақты негізде жұмыс істей
Бұл ретте біз өзіміздің отандық жұмысшыларды тәрбиелеп, олардың
Бізге оралмандарды арнаулы орталықтарда алдын ала дайындау, қоғамымызға
Нақты іс жүзіне асыру
Халықты әлеуметтік қорғаудың жоғарыда аталған мәселелерін шешу үшін
• 2007 жылдан бастап бюджеттік сала қызметкерлерінің жалақысы
• 2006 жылдың 1 шілдесінен арнайы әлеуметтік жәрдемақы
- соғысқа қатысушыларға теңестірілген адамдарға 2,4 есе (2472
- соғыс мүгедектеріне теңестірілген адамдарға 1,2 есе (5871
- Ұлы Отан соғысы кезеңінде қаза тапқан жауынгерлердің
- қаза тапқан (қайтыс болған) әскери қызметшілердің отбасыларына
- қайтыс болған соғыс мүгедектерінің әйелдеріне, ерлеріне 2,7
- Ұлы Отан соғысы жылдарында қажырлы еңбегі үшін
- 1988-1989 жылдардағы Чернобыль АЭС-індегі апат зардабын жоюға
• Биылғы жылдың 1 шілдесінен бастап әлеуетті құрылымдардың
Сонымен қатар мен Үкіметке республикамыздағы әлеуметтік жүйені жақсарту
• 2007 жылдан бастап зейнетақылық және әлеуметтік төлемдерді
• 2007 жылы Халық денсаулығы мен денсаулық сақтау
• Кәсіби-техникалық және жоғары білім беру мекемелері жүйесі
Бағдарламада кәсіби-техникалық білім беру жүйесіне қатысуы үшін ынталандыру
• 2006 жылы тұжырымдамасы барлық халықаралық стандарттарға, Халықаралық
• Үкімет 2006 жылы оралмандардың білімі мен біліктілігін
Қымбатты қазақстандықтар! Экономикалық игілігімізді арттыра түскен сайын біз
Қазақстан да олардың алдарындағы өзінің әлеуметтік жауапкершілігін ешқашан
Өздеріңіз көріп отырсыздар, мүмкіндігінің артуына қарай мемлекет оларға
3.2. Қазақстан Республикасындағы 2007 жылғы еңбек заңы
Қазақстан Республикасындағы еңбек заңы
2-бап. Қазақстан Республикасының еңбек заңнамасы
1. Қазақстан Республикасының еңбек заңнамасы Қазақстан Республикасының Конституциясына
2. Осы Кодексте көзделген жағдайларды қоспағанда, Қазақстан Республикасының
3. Егер Қазақстан Республикасы ратификациялаған халықаралық шартта осы
3-бап. Қазақстан Республикасы еңбек заңнамасының мақсаты мен міндеттері
1. Қазақстан Республикасы еңбек заңнамасының мақсаты еңбек қатынастарын
2. Қазақстан Республикасы еңбек заңнамасының міндеттері еңбек қатынастары
4-бап. Қазақстан Республикасы еңбек заңнамасының принциптері
Қазақстан Республикасы еңбек заңнамасының принциптері:
1) адам мен азаматтың еңбек саласындағы құқықтарының шектелуіне
2) еңбек бостандығы;
3) кемсітушілікке, мәжбүрлі еңбекке және балалар еңбегінің ең
4) қауіпсіздік және гигиена талаптарына сай келетін еңбек
5) өндірістік қызмет нәтижелеріне қатысты алғанда қызметкердің өмірі
6) еңбегі үшін жалақының ең төменгі мөлшерінен кем
7) тынығу құқығын қамтамасыз ету;
8) қызметкерлердің құқықтары мен мүмкіндіктерінің теңдігі;
9) қызметкерлер мен жұмыс берушілердің өздерінің құқықтары мен
10) әлеуметтік әріптестік;
11) еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау мәселелерін мемлекеттік
12) қызметкерлер өкілдерінің Қазақстан Республикасы еңбек заңнамасының сақталуына
5-бап. Еңбек саласындағы құқықтардың шектелуіне жол бермеу
Осы Кодексте және Қазақстан Республикасының өзге де заңдарында
6-бап. Еңбек бостандығы
Әркімнің де еңбекті еркін таңдауға немесе еңбекке қандай
7-бап. Еңбек саласындағы кемсітушілікке тыйым салу
1. Әркімнің де еңбек саласындағы өз құқықтары мен
2. Ешкімді де өзінің еңбек құқықтарын іске асыру
3. Еңбектің осы түріне тән талаптармен айқындалатын не
4. Еңбек саласында кемсітушілікке ұшырадым деп есептейтін адамдар
8-бап. Мәжбүрлі еңбекке тыйым салу
Мәжбүрлі еңбекке тыйым салынған.
Мәжбүрлі еңбек, мынадай жұмыстарды:
Қазақстан Республикасының міндетті әскери қызмет туралы заңдарына орай
азаматтардың Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген әдеттегі азаматтық міндеттерінің
жұмыс мемлекеттік органдардың қадағалауымен және бақылауымен жүргізілетін және
төтенше жағдайлар немесе соғыс жағдайында талап етілетін;
ұжымның тікелей пайдасы үшін осы ұжым мүшелері орындайтын
9-бап. Осы Кодекстің қолданылу аясы
1. Осы Кодекс:
1) еңбек;
2) еңбек қатынастарына тікелей байланысты;
3) әлеуметтік әріптестік;
4) еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау жөніндегі қатынастарды
2. Осы Кодекс, егер заңдарда және Қазақстан Республикасы
1) қызметкерлерге, оның ішінде мүлкінің меншік иелері, қатысушылары
2) жұмыс берушілерге, оның ішінде мүлкінің меншік иелері,
3. Қызметкерлердің жекелеген санаттарының еңбегін құқықтық реттеудің ерекшеліктері
4. Қазақстан Республикасының заңдары осы Кодексте белгіленген құқықтар,
10-бап. Еңбек шарттары, әлеуметтік әріптестік тараптарының келісімдері, ұжымдық
1. Еңбек қатынастары, сондай-ақ еңбек қатынастарына тікелей байланысты
2. Әлеуметтік әріптестік тараптары келісімдерінің, ұжымдық шарттың, еңбек
3. Келісімдердің, ұжымдық шарттың, еңбек шартының талаптары біржақты
11-бап. Жұмыс берушінің актілері
1. Жұмыс беруші осы Кодекске және өзге де
2. Жұмыс беруші осы Кодексте, ұжымдық шартта көзделген
3. Жұмыс берушінің Қазақстан Республикасының еңбек заңдарымен, ұжымдық
12-бап. Жұмыс берушінің актілерін шығару кезінде қызметкерлер өкілдерінің
1. Жұмыс беруші осы Кодексте, келісімдерде, ұжымдық шартта
2. Актіні шығарар алдында жұмыс беруші оның жобасын
3. Жұмыс беруші актісінің жобасы табыс етілген күннен
4. Комиссияның шешімдері хаттамамен ресімделеді, онда қызметкерлер өкілдерінің
5. Егер қызметкерлер өкілдерінің пікірінде жұмыс беруші актісінің
1) келіскен жағдайда қызметкерлер өкілдерінің ұсыныстары ескеріле отырып
2) келіспеген жағдайда қызметкерлер өкілдерімен қосымша консультациялар өткізуге
6. Шығару үшін осы Кодекске сәйкес қызметкерлер өкілдерінің
7. Жұмыс беруші ұсыныстарды толығымен не бір бөлігін
8. Егер жұмыс берушінің шығарған актісінде қызметкерлердің осы
13-бап. Осы Кодексте белгіленген мерзімдерді есептеу
1. Осы Кодексте, еңбек шартында немесе ұжымдық шартта,
2. Осы Кодексте көзделген жағдайларда мерзім жұмыс күндерімен
3. Уақыт кезеңімен айқындалатын мерзімнің ағымы оқиғаның басталуы
4. Жылдармен, айлармен, апталармен есептелетін мерзімдер соңғы жылдың,
5. Егер осы Кодексте өзгеше көзделмесе, мерзімнің соңғы
14-бап. Қазақстан Республикасының еңбек заңнамасын бұзғаны үшін жауаптылық
Қазақстан Республикасы еңбек заңнамасының бұзылуына кінәлі тұлғалар Қазақстан
2-тарау. МЕМЛЕКЕТТІК ОРГАНДАРДЫҢ ЕҢБЕК ҚАТЫНАСТАРЫН РЕТТЕУ САЛАСЫНДАҒЫ ҚҰЗЫРЕТІ
15-бап. Қазақстан Республикасы Үкіметінің еңбек қатынастарын реттеу саласындағы
Қазақстан Республикасының Үкіметі:
1) еңбек, еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау саласындағы
2) еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау саласындағы мемлекеттік
3) еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау саласындағы мемлекеттік
4) еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау саласында ақпарат
5) шетелдік жұмыс күшін тарту тәртібін белгілейді;
6) әлеуметтік жәрдемақылардың мөлшерін, оларды тағайындау және төлеу
7) екі айдан астам еңбекке уақытша қабілетсіздік мерзімі
8) орташа жалақыны есептеудің бірыңғай тәртібін белгілейді;
9) Акцияларының бақылау пакеті мемлекетке тиесілі ұлттық компаниялардың,
10) азаматтық қызметке орналасу және азаматтық қызметшінің бос
11) азаматтық қызметшілер лауазымдарының тізбесін айқындайды;
12) жұмыс берушілердің республикалық бірлестіктерімен және қызметкерлердің республикалық
13) тиісті уәкілетті органдардың еңбек қауіпсіздігі және еңбекті
14) мемлекеттік бюджет қаражаты есебінен ұсталатын ұйымдар қызметкерлерінің
15) ұйымда кадрларды кәсіптік даярлауға, қайта даярлауға және
16) салалық келісімдерде айқындалатын салалық арттырушы коэффициенттерді бекітеді;
17) бес адамнан көп адам қаза тапқан кезде
16-бап. Еңбек жөніндегі уәкілетті мемлекеттік органның еңбек қатынастарын
Еңбек жөніндегі уәкілетті мемлекеттік орган:
1) еңбек, еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау саласындағы
2) қызметтің барлық салаларына арналған еңбек қауіпсіздігі және
3) Қазақстан Республикасының халықты жұмыспен қамту туралы заңнамасы
4) мемлекеттік органдардың еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау
5) еңбек қауіпсіздігін және еңбекті қорғауды қамтамасыз ету
6) еңбек кітапшаларының нысанын, оларды жүргізу және сақтау
7) еңбек жөніндегі үлгілік нормалар мен нормативтерді ауыстыру
8) көрсетілетін қызметтеріне (тауарларына, жұмыстарына) тарифтерді (бағаларды, алым
9) көрсетілетін қызметтеріне (тауарларына, жұмыстарына) тарифтерді (бағаларды, алым
10) облыс (республикалық маңызы бар қала, астана) деңгейінде
11) мемлекеттік еңбек инспекторларын оқытуды және аттестаттауды жүргізеді;
12) өндірістегі жазатайым оқиғаларды тергеп-тексерудің уақтылы және объективті
13) еңбек қатынастарын реттеу саласындағы халықаралық ынтымақтастықты жүзеге
14) еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау проблемалары жөніндегі
15) жұмыс берушінің қаражаты есебінен қызметкерлерге сүт, емдік-профилактикалық
16) анықтамалықтарды, біліктілік сипаттамаларын әзірлеу, қайта қарау, бекіту
17) экономикалық қызметтің әрқилы түрдегі ұйымдарының басшылары, мамандары
18) тиісті қызмет салаларындағы уәкілетті мемлекеттік органдардың еңбек
19) денсаулық сақтау саласындағы уәкілетті мемлекеттік органмен келісім
20) денсаулық сақтау саласындағы уәкілетті мемлекеттік органмен келісім
21) еңбек жағдайлары зиянды (ерекше зиянды) және (немесе)
22) еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау саласында мониторингті
23) өндірістік объектілерді еңбек жағдайлары бойынша міндетті мерзімдік
24) Ұйымдағы еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау қызметі
17-бап. Еңбек жөніндегі уәкілетті мемлекеттік органның аумақтық бөлімшелерінің
Еңбек жөніндегі уәкілетті мемлекеттік органның аумақтық бөлімшелері:
1) Қазақстан Республикасы еңбек заңнамасының, еңбек қауіпсіздігі және
2) жұмыс берушілер табыс еткен ұжымдық шарттардың мониторингін
3) өндірістік жарақаттанудың, кәсіптік аурулардың, кәсіптік уланулардың себептеріне
4) өндірістегі жазатайым оқиғаларды Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген
5) басшы қызметкерлердің және жұмыс берушілерде еңбек қауіпсіздігі
6) өндірістік мақсаттағы объектілерді пайдалануға қабылдау жөніндегі қабылдау
7) қызметкерлер мен жұмыс берушілердің өкілетті өкілдерімен еңбек
8) қызметкерлердің, жұмыс берушілердің және олардың өкілдерінің еңбек
18-бап. Жергілікті атқарушы органдардың еңбек қатынастарын реттеу саласындағы
Жергілікті атқарушы органдар:
1) тиісті әкімшілік-аумақтық бірлік аумағында еңбек қызметін жүзеге
2) жергілікті өкілді органның келісімімен ауылдық (селолық) жерде
3) қалалық, аудандық деңгейде жасалған салалық және өңірлік
4) халықтың тұрмыс-тіршілігін қамтамасыз ететін ұйымдарда (қоғамдық көлік,
5) жұмыс берушілердің өңірлік бірлестіктерімен және қызметкерлердің өңірлік
Қорытынды
Қазіргі нарықтық жағдайда елімізде еңбекақы төлеу деңгейі материалдық
Қолданылған әдебиеттер тізімі:
1. «Бухгалтерлік есепке алу және қаржылық есеп беру
2 .«Бухгалтерлік бюллетені» - ҚР министрлігінің арнайы шығарылымы
3. Б.Н. Ивашкин «Бухгалтерский учет в торговле»
4. Б.С. Мырзалиев, Р.С. Абдушукуров – Бухгалтерский учет
5.. Б. Нидлз, М. Андорсон, Д Колдуэлл «Принципы
6. В.В. Родостовец, О.И. Шмидт – Теория и
7. В.И. Скала, Н.В. Скала, А.И. Белкин
8. В.К. Родостовец, В.В. Родостовец, О.И. Шмидт –
9. Сейдахметова – Современный бухгалтерский учет – Алматы
10. Ержанов Н.С., Ержанова А.М. – Основы бухгалтерского
11. «Евразийский вестник аудитора» - международный журнал профессиональных
12. ҚР Азаматтық Кодексі 27 желтоқан 1994 жыл.
13. ҚР «Салықтар және бюджетке төленетін басқа да
14. ҚР қаржы министрлігінің 18.02.2002ж. № 438
15. Мырзалиев Б.С., Абдушукуров Р.С. – Основы бухгалтерского
16. Назарова В.Л. - Бухгалтерский учет хозяйствующих субъектов
17. Кеулемжанов «Бухгалтерский учет», Алматы 2006 г
18. Патров В.В.–Бухгалтерский учет товарных операций – Москва
19. «Инструкцию по зааполнению регистров бухгалтерского учета», утвержденного
20. Халықаралық бухгалтерлік есеп стандарттары.
3