ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ
Қ.И.Сәтбаев атындағы Қазақ Ұлттық Техникалық Университеті
Мұнай және газ институты
“Мұнай және газ геологиясы” кафедрасы
Қорғауға рұқсат
Кафедра меңгерушісі
Геол.минер.ғылыми
Док. Профессор
________Г.Ж.Жолтаев
“___”________ 2004ж
Дипломдық жобаның
Түсіндірме жазбасы
Тақырыбы: “Алмаз алаңының геологиялық құрылысы, мұнайгаздылы болашағы
Кеңесшілер:
Геология бөлімі бойынша
_________Халелов А.К.
__________2007ж
Техникалық бөлімі бойынша
_________ Рахметов М. Т.
__________2007ж
Экономикалық бөлімі бойынша
_________ Хамимульдинов С . Ж.
__________2007ж
Еңбекті қорғау бөлімі бойынша
__________ Тяжин Ж. Т.
__________2007ж
Стандарттау
__________Шпынов В.В.
Пікір жазушы
______________
__________2007ж
Алматы 2007
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ
Қ.И.Сәтбаев атындағы Қазақ Ұлттық Техникалық Университеті
Мұнай және газ институты
Мұнай және газ геология кафедрасы
Мамандық 180340 Мұнай және газ геологиясы
ТАПСЫРМА
дипломдық жобаны орындауға
Аты-жөні
Жобаның тақырыбы: “Алмаз алаңының геологиялық құрылысы,
Университет бойынша №___ “____” бұйрығымен бекітілген ________2007 ж.
Аяқталған жобаның тапсыру мерзімі «___» _________________2007 ж.
Жобаның негізгі деректері: геологиялық бөлім, литология-стратиграфиялық қима, тектоника: құрылымдық
Диплом жобасында зерттелетін мәселелердің немесе диплом жобасының қысқаша мазмұны:
1.Кіріспе
2. Геологиялық бөлім
3. Техникалық бөлім
4. Экономикалық бөлім
5. Еңбекті қорғау
Графикалық материалдар тізімі
Тектоникалық сұлба
Литологиялық-стратиграфиялық бағана
2 шағылған горизонттар бойынша құрылымдық карталар
Геологиялық-геофизикалық қималар
Геологиялық-техникалық құжаттар
Техникалық-экономикалық көрсеткіштер
Жобаның тараулары бойынша кеңесшілер
Бөлім Кеңесші
(мұғ.дәреже. атағы)
Тапсырма берілді Тапсырма
қабылданды
Геологиялық бөлім Халелов А.К
Техникалық
Бөлім Рахметов М. Т.
Экономикалық бөлім Хамимульдинов С.Ж.
Еңбек қорғау бөлімі Тяжин Ж.Т.
Дипломдық жобаны дайындау
КЕСТЕСІ
№ Тарулардың аттары, зерттелетін мәселелердің тізімі Жетекшіге тапсыру мерзімі
1 Географиялық-Экономикалық
жағдайлары
2 Геологиялық-геофизикалық зерттеу тарихы
3 Стратиграфия
4 Тектоника
5 Мұнайгаздылығы
6 Жер қыртысындағы мұнай мен газдардың таралуы (арнайы тарау)
7 Гидрогеологиялық сипаттамасы
8 Мұнай және газ қорларын есептеу
9 Іздестіру жобалау жұмыстарының әдістемесі мен көлемі
10 Техникалық бөлім
11 Экономикалық бөлім
12 Еңбекті және қоршаған ортаны қорғау
Тапсырма берілген күні___________________________
Кафедра меңгерушісі_____________________________
қолы
Жобаның жетекшісі_______________________________
қолы
Тапсырма орындауға алынды _______________________
Күні «___»__________________2007 ж.
АҢДАТПА
Дипломдық жобада Батыс-Қазақстанда орналасқан Алмаз алаңында жиналған геологилық-геофизикалық
Жобалайтын алаңда юра және триас түзілімдері өнімді болып
АННОТАЦИЯ
В дипломном проекте обосновывается геолого-технико-экономическая целесообразность постановки поисковых работ
Проектируется заложение пяти поисковых скважин (две независимые и три
Мазмұны
КІРІСПЕ. . . . . . . . .
I. Геологиялық бөлім
1.1. Алаңның (ауданның) физикалық, географиялық, экономикалық жағдайлары .
1.2. Алаңның геологиялық, геофизикалық зерттелу тарихы. . . .
1.3. Литологиялық, стратиграфиялық қима. . . . . .
1.4. Тектоника. . . . . . . .
1.5. Мұнай-газ белгілері мен барлығын және кен орындарын ашудың
1.5.1.Жер қыртысындағы мұнай мен газдардың таралуы (арнайы тарау).
1.6. Жер асты суларының сипаттамасы. . . . .
1.7. Мұнай және газ қорларын есептеу. .
1.8. Жобалау, іздестіру жұмыстарының әдістері
1.8.1. Іздестіру жұмыстарының мақсаты мен міндеттері. . . .
1.8.2. Іздестіру жұмыстарының мақсаты мен
II. Техникалық бөлім
2.1. Ұңғыма бұрғылаудың геологиялық жағдайлары . . . .
2.1.1. Бұрғылау кезінде ұшырайтын шиеленістер . . . .
2.1.2. Керн және шлам алынатын аралықтар. . . .
2.2. Бұрғылау сұйығының түрі мен параметрлерін таңдау . .
2.3. Ұңғыма құрылмасын жобалау . . . . .
2.3.1. Шегендеу тізбегінің диаметрін таңдау............... . . . .
2.3.2. Пайдалану тізбегін беріктікке есептеу. . . . .
2.4.Пайдалану тізбегін цементтеуге есептеу. . . . . .
2.5.Ұңғыма сағасына орналастырылатын жабдықтарды таңдау..........
III. Экономикалық бөлім
3.1. Еңбек ақы төлеуді ұйымдастыру. . . . .
3.2. Ұңғы құрылысын қажет мерзімде негіздеу......................................
3.3. Материалдық-техникалық жабдықтауды ұйымдастыру. . . . . .
3.4. Негізгі техникалық-экономикалық көрсеткіштерді есептеу. . . .
IV.Еңбекті және қоршаған ортаны қорғау
4.1.Қауіпті және зиянды өндірістік факторларды талдау. . . .
4.2.Қорғаныс шаралары.............................................................................
4.2.1.Жалпылама шаралар............................................................ . . . . . . .
4.2.2.Өндірістік санитария. . . . . . . .
4.2.2.1. Өндірістік жарықтама .............................. . . . . .
4.2.2.2.Өндірістік шағын климат................................................................
4.3.Техника қауіпсіздігі..............................................................................
4.3.1.Жалпы шаралар................................................................................. .
4.3.2.Электр қауіпсіздігі.......................................................................... . .
4.5Қоршаған ортаны қорғау................................................................. . . .
ҚОРЫТЫНДЫ. . . . . . . . .
ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ. . . . . . . .
графикалық тізімі
1. Аудан жұмысының шолу картасы.
2. Жобаланған литологиялық-стратиграфйиялық қимасы.
3. Каспий маңы ойпатының солтүстік – солтүстік бүйір
4. “ІІІ” және “V”
5. I-I, II-II, ІІІ-ІІІ, IV-IV сызықтары бойынша геологиялық-геофизикалық
тігінен 1:100 000
6. Геологиялық-техникалық тапсырма. Масштаб 1:2 500
7. Негізгі техникалық, экономикалық көрсеткіштер.
КІРІСПЕ
Қазақстан мұнай мен газдың қоры бойынша бай мемлекеттердің
Каспий маңы ойпатының ашылған мұнай мен газдың
«Казгеофизика» гофизикалық экспедициясы Каспий маңының солтүстік және солтүстік-шығыс бөлігінде,
Есеп беруде екі жоба бойынша орындалған дала жұмыстары нәтижелері
Екінші мақсаты – шпурлы зарядтарды қолданып тұзүсті сейсмикалық кешенін
Административтік тұрғыда жұмыс ауданы Қаратөбе және Шыңғырлау Орал облсында
Каспий маңы ойысының жеке құрылымдық элементерінің
Геологиялық құрылысының күрделілігі бойынша алаң үшін литлогиялық өзгергіштік
Осы дипломдыық жобамен 800 ден 1300 м дейінгі
Сонымен, триас түзілімін сипаттайтын V және юра түзілімін сипаттайтын
Бұл дипломдық жобада 800 м-ден 1300 м-ге дейінгі 5
Бұрғылаудың мақсаты – юра, триас шөгінділеріндегі мұнай мен газ
Бұл алаңдардағы түзілімдерден мұнай мен газ шоғырларын ашу
Диплом жобасын құрастыруға диплом алдындағы өндірістік практи-када және геологиялық
1 Геологиялық бөлім
1.1 Алаңның физикалық, географиялық, экономикалық жағдайлары
Зерттелу ауданы оңтүстік Илек бөлігінің сатысымен оның Орталық-Каспий маңы
Алмаз алаңының орогидраграфиялық қатынасы шамамен Каспий маңында өзгеріссіз орналасқан.
Гидрогеографиялық торабы Қалдығайты, Қуағаш, Қарасу, Утва, Ақбұлақ өзендерімен және
Ауданның ауа-райы күрт континентальды, құрғақ. Ауа температурасы қыста –(30-350)С,
Өсімдіктері әдетте құрғақшылық далалық жайлымдарда өзен және жыраларда бұталар
Алмаз елді мекенінде тұрғындар саны 3-10 мың адамға
1.2 Геологологиялық, геофизикалық зерттеу тарихы
Зерттеліп отырған аудан Орал өзенінің сол жақ жағасында орналасқан.
Геолого-гефизикалық зертеулердің әртүрлі сатысы бойынша зерттелген тіректік, параметрлік және
Геологиялық түсірулер, зерттеулер
Бұрғылау жұмыстары
Бұл ауданда алғашқы геологиялық жұмыстар 1947-48 ж.ж жүргізілген: Шыңғыс
Шыңғыс ауданында бұрғыланған ұңғымалар тереңдігі жеткіліксіз. Өйткені, шөгінді тыс
Дәл қазіргі уақытта бұл ауданда 1:200000 және 1:50000 масштабта
Геофизикалық зерттеулер
Геофизикалық әдіс барлау зерттеулерінен тұзкүмбезді құрылым зерттеуінде, келтірілген ауданды
Сейсмобарлау
Ауданың құрылымын зерттеуде кешенді геофизикалық әдісінде сейсмобарлау жұмысы алдыңғы
Кешендегі геофизикалық әдістер, ауданның зерттеу құрылымы бойынша көп жерлерде
Өндірістік станциялардың қойнауларында аралық магниттік қорымен интерференциялық жүйені қоздыруды
Региональды жоспарда ауданды зерттеуде уақыттық қима үш сейсмокешенді белгілейді:
Толқын тобы мезазой кешені бойынша уақыттық қимада 0 ден
Корриляциядағы тіректі толқын ІІІ және V горизонтының дөңесті аймақтың
Ауданның мезазой түзілімінің қалыңдығы 3,5-4,0 км жетеді, сондықтан уақыттық
Сейсмикалық қимада +60 деңгейден 1:20 000
МОВ сейсмобарлау жұмыстарының геологиялық тиімділігін төмендететін нәрселер: ол терең,
Осы күмбездердің даму аудандарында болашақта жаңа дербес
Аймақтың территориясы сейсмобарлау, гравибарлау, электробарлау және
Тереңде бұрғылау жұмыстары жұмыс ауданына көршілес жатқан
Аймақ бойынша жаңа мәліметтерді алу үшін бұрынғы
ВСП зерттеулермен және жұмыс ауданы қимасының жылдамдық моделін зерттеу
Каспий маңы ойпатының солтүстік өңірлеріне белдемдеріндегі геологиялық
Жүйелік геологиялық зерттеулер революциядан кейінгі
Бұл кезеңдерде зерттеулер стратиграфияны, гидрогеологияны және
Осы жұмыстардың қорытындысында геологиялық карта жасаулар бойынша
1950 жылы Каспий маңы ойпатының солтүстік
Көбірек көтерілген белдемдердің шоғырларындағы тереңдетіп
Бұл жұмыстардың қорытындыларында жоғарғы палеозойдың тұзасты
Бұдан басқада негізгі шағылысу горизонттарының стратификациясы зерттелді.
Бұдан басқада негізгі шағылысу горизонттарының стратификациясы,
Орал облысында 1978 жылы терең бұрғылап іздестірулерде
Мұнда негізгі бұрғылаудың көлемдері Қарашығанақ құрылымынан
Осы жұмыстың қорытындысында Қарашығынық газоканденсатты кенорны
Сонымен ішкі өңірлік белдемдерде шамалы іздестіру
Орал облысының территорияларында жер бетіндегі кристалды
Тура зерттелеген алаңда терең іздестіру
Аудандық жұмыстарға едәуір жақын орналасқан (10-20км.) солтүстіктен
Зерттелген және шектелген алаңдарда жүргізілген жұмыстардың тізімі, олардың
Жұмыс уақыты, автор
Жүргізілген жұмыстар
Жұмыстар нәтижесі
Гравибарлау
Ли Л.Э.
КонновП.П.
УГФЭ
ТР”Қазақстан-
мұнай-геофизика” МГЭ
1962 1:200 000
алаңды изо-
аномальді қима 2мГл
Түсіру алаңының бақылау жиілігі I орынан 4кв.км. Алаңдардың 11000
ГладкихЮ.П. Рябых В.С.
УГФЭ
Қазақ геофизика тресті, ЮКГЭ
1964-1965 1:50 000
алаңның
0,5 мГл
изоанамальді кескіні
Түсіру алаңының торабтарының жиілігі 1х0,5км. және 1: 0,25км. Жұмыс
1
Яндис С.Т.
Мартынюк Е.С. УГФЭ
ПГО “Қазгеофизика” УГФЭ
1981 1:50 000
алаңның
0,5 мГл
изоанамальді кескіні
Түсіру алаңының торабтарының жиілігі 1х0,5км.
Гравитациялық алқапта алаң-ның 5200кв.км-і зерттелген. Жұмыстың қорытындыларында салмақ
Магнитобарлау
СейфуллинШ.М.
және т.б.
УГФЭ
ПГО “Қазгеофизика” Батыс-Қазақстан аэромагнитті партия
1980 1981 Аэромагниттік түсірілімдердің алаңдық
1:50 000 2НТЛ сызықтық кескіні.
Алаңның аэромагниттік түсірілімдері 0,5км-қатырлас аралық бағыттардың арақашықтығы, секундына –5,7км.
Жұмыстың қорытындысы Та 1:50 000 масштабының карта
Электрлік барлау.
1 2 3
Грицаенко А.С.
Орлова В.Д.
УГФЭ
НВНИИГГ
1963
1:100 000
алаңның
Е алқабының 10-20 шартты бірлігі.
ТТ әдісімен алаң-ды түсірудің 1 нүктеде бақылау жиілігі 6кв.км.
Карталарда көрсетілген зерттеулердің қорытындыларында Е алқабының 1:100 000 масштабындағы
МитрофановК.Л.
УНРЭ
Трест “Спецгеофизика” ПГФЭ
1965 1:200 000
алаңның
Е алқабының
20 шартты
бірлігі
ТТ әдісімен алаң-ды түсірудің 1 нүктеде бақылау жиілігі 6кв.км.
Скакунов В.Т.
УГФЭ
ПГО “Қазгеофизика” УГФЭ
1978 1980 4,1км. арқылы профилденген.
ЗСБ; Генератордың рамкасы 2х2 км, радиуспен қа-былдау 82м,
У-40А, 80А
МТЗ: төртбөлмелі Г-бейнені орнату ұзындығы 200-250м, азимут бойынша ориен-тировка
1 2 3
Хараз И.И.
және т.б.
УГФЭ
НВНИИГГ
СГФЭ
1981
1983 0,5км-ден 0,25км. арқылы профилденген
ЗБС: Генератордың рамкасы 0,75х3,5км, 0,3х0,3км, радиуспен қабылдау 82м, тоқ-30-35А
Таңдалып алынған профилдермен геоэлектрлік қималар алынған. Кешендік интерпретациялық сейсмикалық
Сейсмобарлау
Скакунов В.Т.
және т.б.
УГФЭ
Тр. “Қазақстан
мұнайгео-
физика” УГФЭ
1971 Аймақтық МПОВ, СОГТ МОВ: жары-лымды интервал 110м, топтық
МПОВ: 4 және 5 жарылыстың орны ұзына бойлы про-фильдердің
СОГТ: 12, Хmax = 2300м, интервал жарылымы
Шучкино-Батыс-Теплов аймақ-тық профильдері бойынша зерттелген геологиялық құрылымдарда жүргізілген
1 2 3
Кибалко Л.И. және т.б.
УГФЭ
КНГР басқармасы УГФЭ
1972
1:50 000 алаң-ның 50м және 100м арқылы кескіні
МОВ, СОГТ, КМПВ МОВ: интервалдың жарылымы 230м, топтастыру 17сп,
СОГТ: 6, 12, жарылымды интервалдардың
Первосоветская және Желез-невка аймақтық профильдері бойынша зерттелген геологиялық құрылымдарда
1 2 3
Далаков Д.М. және т.б. УГФЭ
КНГР басқармасы УГФЭ
1973
1:50 000 алаң-ның 100м және 200м-де қималанған.
МОГТ, 6, 12, симметриялы және
Цыганов, Гремячин, Батыс-Теплов және Теплов алаң-дарының тұзасты шағылысу горизонты
Далаков Д.М.
Конох Г.В.
УГФЭ
КНГР басқармасы УГФЭ
1974 1:50 000 алаңның 100м арқылы кескін-делуі.
МОГТ, 6, 12, симметриялы және
Цыганов, Солтүстік-Переметин және Первосоветский алаңдарында тұзасты шағылысу горизонттары бойынша
1
2
3
Скакунов В.Т. және т.б.
УГФЭ
КНГР басқармасы УГФЭ
1974 1:50 000 алаң-ның 100м арқылы кескіндейді.
МОГТ, 6, 12, симметриялы және
Ветелкин алаңында гео-логиялық құрылымдардың тереңдіктерін тұздың жабын-дылары бойынша және
Хараз И.И. және т.б. УГФЭ
НВ НИИГГ
СГФЭ
1975
Тәжірбиелі-әдістемелі
Скакунов В.Т. және т.б.
УГФЭ
КНГР басқармасы УГФЭ
1976
1:50 000 алаң-ның 100м және 200м арқылы кескіндейді.
МОГТ: 12, орта-лық жүйе, Хmax =1175м интервал
Цыганов, Ульянов және Гремячин алаңының батыс бөлігінде тұзасты шағылысу
1 2 3
Хараз И.И. және т.б. УГФЭ
НВ НИИГГ
СГФЭ
1978
1980 Тәжірбиелі-әдістемелі
МОГТ, ЗСТ геофизикалық жұмыстарың эфективті жоғарлауының мақсат-тары, тұзды және
Скакунов В.Т. және т.б.
УГФЭ
ПГО “Қазгеофи-зика” УГФЭ
1978
1980 Аймақтық
МОГТ: флангылы, асмиметриялы жүйе-лер; Хmax =2130м, 2850м,
Кешендік интерпретация-лардың қорытындыларында сейсмобарлау,электрлік барлау материалдары және Каспий маңы
1 2 3
Хараз И.И. және т.б. УГФЭ
НВ НИИГГ
СГФЭ
1981
1983 Тәжірбиелі-әдістемелі
МОГТ: 12, орталық жүйе, Хmax =1175м, жарылым интервалы-100м,
Жарылмаған қайнар көздерді топтастырып теоретикалық негізде өңдеу, сонымен қатар
Хараз И.И. және т.б. УГФЭ
НВ НИИГГ
СГФЭ
1981
1983 Тәжірбиелі-әдістемелі алаңның
1:50 000 100м-ден 200м ар-қылы кескін-делуі.
МОГТ: орталық жүйе. : 24, Хmax =1175м, жарылым
Жалпы тереңдіктің тіркеу нүктесі бойынша сейсмо-каратаждың жаңа түрі қолданылды,
1.3 Литологиялық, стратиграфиялық қима
Литологиялық және стратиграфиялық сипаттама құрылымдық, параметрлік, іздестіру ұңғымаларды
Шөгінді тыстың литолого-стратиграфиялық сипаттамасы құрылымдық, іздеу ұңғымалары, параметрлік ұңғымалардың
Зерттеліп отырған аудан Каспий маңы ойысының солтүстік және солтүстік-шығысында
Палеозой (PZ) тобы
Перм жүйесі (Р)
Кунгур ярусының түзілімі Алмаз ауданының төменгі бөлігінде олар тұзды
Күнгір ярусы (Р1К)
Өзара ангидрит пен тас тұздың қабаттарымен кезектесіп
Ирен свтиасының жоғарғы бөлігінде ашылатын тұзды қабаттар
Мезазой (MZ) тобы
Триас жүйесі (Т)
Төменгі триас ізбесті саздармен, алевролит, құмтас, ізбестастың жұқа қабатымен,
Ортаңғы триас қара, қоңыр, ашық жасыл тығыз сазбен, полимиктілі
Жоғарғы триас төрт свиталармен күрделенген, олардың әр біреуі саздылы
Жасы негізінен остракодтармен көрсетілген фаунаның қалыңдықтарымен анықталды: Darwinula
Юра жүйесі
Алмаз ауданында төменгі юра түзілімі шайылған.Ортаңғы юра түзілімі дөңес
Жоғарғы бөлімнің жоғарғы бөлігі ізбестастармен, саздармен, қатты ізбестастармен, яғни
Ортаңғы бөлім (J2)
Бұл бөлімнің түзілімдері сұр саздардың қабатшалары бар
Жоғарғы бөлім (J3)
Жоғарғы бөлімнің таужыныстары литологиялық көбінесе қиманың
Бор жүйесі
Бұл жүйе екі бөліммен көрсетілген: төменгі және жоғарғы. Бор
Төменгі жүйесі
Готерив- баррем ярусы Алмаз ауданында саз, алевролиті, құмтастар мен
Апт ярусы қара саздармен, пиритті, глауконатты құмтастармен қабатталған.
Альб ярусы сұр саздармен, құмтастар мен алевролиттердің қат-қабатталуымен орналасқан.
Төменгі бөлімнің жалпы қалыңдығы 200 ден 439м дейін өзгереді.
Жоғарғы бөлім
Сеноман ярусы литологиялық жағынан сұр саздарымен, әлсіз құмтастарымен көрсетілген.
Туран, коньяк, және сантон ярустарының түзілімдеріндегі литологиялық жағынан бірдей
Кампан ярусы мергелдермен, бор секілді мергелдермен, саздармен көрсетілген.
Маастрих ярусы біртипті қалыңдықтағы жазғыш бор, әлсіз темірленген көрсеткіштерімен
Бор жүйесінің жоғарғы бөлімінің жалпы қалыңдығы 27-150м дейін тербеледі.
Кайнозой тобы(KZ)
Палеоген жүйесі (Р)
Палеоген түзіліміграбенде орналасқан, оның қанаттары күмбез бен күмбезаралық белдемдер.
Неоген-төрттік жүйесі (N-Q)
Неоген-төрттік кезең дәуірінің түзілімдері бірге дамыған, сұрлы-жасыл саздар қою-сұр
Зерттелініп отырған аудандағы тұзасты түзілімнің жалпы қалыңдығы зерттелінбеген.Бірақта, Шыңғыс
1.4 Тектоникасы
Зерттелу ауданы оңтүстік Илек бөлігінің сатысымен оның Орталық-Каспий маңы
Зерттеліп отырған аудан кристалды ірге тасының терең жатысымен, қалың
Геофизикалық мәлеметтер ауданды зерттеуде әр түрлі сатыға дәлелдеп бөліп
Аймақта зерттеліп отырған ауданның әр түрлі құрылымдық элементтердің мүшеленуінен
Жарылымды бұзылыстар әр түрлі жастарда: девонға дейінгіден жоғарғы палеозойға
Кристалды ірге тасының уақыттық қима арқылы бірнеше шағылу горизонтымен
Тұз асты шағылу горизонты бойынша бел тәрізді көтерілімдердің бөлек
Тұз асты кешенінің горизонттары бойынша антиклинальды құрылым жәнеқабысу құрылымдары
Зерттеліп отарған аудан-Алмаз алаңы галогенді қабаттарда орталақ және батыс
Галогенді қабатының беткейінде VI шағылу горизонты ұштастырылған. Бұл горизонт
Кешенді өңдеудің мәлеметтері бойынша муьддағы тереңдігі 8 км және
«Мұнайгаздылық негізі бойынша Каспий маңының мұнайгаздылық болашағы тұз үсті
Алмаз алаңының құрылымы кеңінен таралған, батыс және шығыс күмбезді
V шағылу горизонты юра түзілімінің табанына жатады. Қырылымдық картада
V шағылу горизонты бойынша күмбезді Алмаз алаңының батыс қанатының
Күмбезді Алмаз алаңының шығыс қанатыда құрылымы жағынан қабысқан, бұзылысы-ығыспа
ІІІ шағылу горизонты төменгі бор жабынына жатады. Бор
Күмбезді Алмаз алаңының батыс қанатының құрылымы қабысып келген. Оның
Каспий маңы ойысымының шөгінді тысы үш сейсмогеологиялық кешенге бөлінеді:
ІІ тіректі горизонты (жоғарғы бор түзілімінің табаны), ІІІ және
Тектоника туралы негізгі мәлеметтер Орталық-Каспий маңы депресиясы геофизикалық әдістік
Толқын өрісінде, тұзүсті сейсмокешеннің Орталық-Каспий маңы депрессиясыныңшығыс бөлігінде тіректі
Жиі профил торы мен үлкен тереңдігі құрылым жатысы іргетастың
Іргетастың жоғарғы беткейі солтүстік шет белдемі орталық ойысымен 5-7км
Тұз күмбезді кешені тұз күмбезді құрылымдарда әр түрлі типтер
Тұз үсті кешенінің құрылымы барлық жағынан тұз күмбезінің қатқабаты
Күмбезаралық белдемнің кейбір қабаттық тұзды қатқбаттарында тұзды массивтерімен қоршалып
1.5 Мұнайгаздылығы
Тұзаралық және тұзүсті Шыңғыс ауданында және де шектес аудандарда
Жоғары перм терригенді мұнайгаздылы кешені құмтасты-алеврит-саздылы түзілімі уфим, казан
Палинологиялық зерттеудің (Попонина Л.М ПГО «Запказгеология») соңғы
№11 ұңғыманың 2925-3520м интервалында толық терригенді қимасында 12 коллекторлы
Зерттеліп отырған аймақтың мұнаймен шағылысқан және екі мұнайлы шоғыр
Бірінші қабаттық шоғыр Шыңғыстың батыс қанатындағы күмбезінде орналасқан және
Екінші қабаттық шоғыр бірінші қабаттық шоғырдың батысында орналасқан және
Шоғырдың дөңес бөлігінде Г-12 ұңғымасымен 1724-1728 және 1734-1738м интервалында
Төменгі триастың қимада дамуы 16 горизонтқа дейін коллекторымен белгіленеді,
Мұнайгаздылы кешеннің жабыны гидрослюдалы саз, хлор мен коолинитті монтморилант
Күмбезаралық белдемдердің тұзүсті кешендерінің шөгінділерін сондай-ақ мұнайгаздылықты қатынастарына үлкен
1.5.1.Жер қыртысындағы мұнай мен газдардың таралуы (арнайы тарау)
Жер қыртысында мұнай мен газ таралуының ең маңызды ережелері:
- мұнай газ барлығының аймақталығы мен бір қалыптасуындағы
- мұнай газ барлығының шгінді бассейіндерімен байланыстығы
- мұнай мен газдың салыстырмалы таралуының, олардың қасиеттерінің және
Мұнай газ барлығының аймақтылығы-мұнай мен кеніштері бөлшектелген аумақтарда (және
Шөгінді бассейндермен мұнай-газ барлығының байланыстылығы-әр мұнайгаздылы провинция қалай болса
Осы мезгілде мұнайгаздылы бассейн мұнай мен газ бере алатын
Мұнайгаздылы бассейндер мен провинцияларды алдымен олардың жер қабатындағы
Көмірсутектердің оттегі бойынша мұнайгазды бассейндардың түрлерін анықтау жер қойнауының
Барлық мұнайгазды бассейндар мұнайгаздылықтары жоқ не болмаса мұнайгазды болуға
Мұндай газды бассейндардың шекарасы ретінде кристалды не болмаса метаморфалды
Бірақта кейбір ірі ойпаттардың шекаралық белдемдерінде мұнайдың өзгеруімен байланысты
Осыған орай ойпаттың қалыңдықтары нашар дамыған жыныстармен тұйықталған алаңында,
Мұнайгаздылы бассейндер бір-бірімен өзаралық ірге тас тереңдігі2-3 м дейін
Осындай әдіспен анықталған мұнайгаздылы геологиялық денелер (бассейндер) мұнай мен
Мұнайгаздылығының мұндай айырмашылықтары алдымен бассейндардаң қалыптасуы жағдайларымен анықталады. Басқаша
Шөгінді бассейндардың бір-бірінен өзгешілігі олардың осы дәуірдегі құрылымдық алаңдарының
Конседиментациялық құрылымды шөгінді бассейндер жер тысының үзілісті-үзіліссіз иілген аймақтарында
Постседиментациялық құрылымды бассейндердің құрылымдық иландары жер қабатының бірнеше рет
Конседиментациялық құрылымды бассейндер материктердің жас және ежелгі платформаларының көлемінде
Бір шөгінді бассейннің көлемінде конседиментациялық және постседиментациялық дамуы арқылы
Гетертекті мұнайгазды бассейндер қатарына таулы қатпарлы құрылыстарымен платформалар (шекаралық
Конседиментациялық құрылымды бассейндер, постседиментациялық құрылымды бассейндардан көмірсутектердің онтотектілігінің айырмашылықтарын
түзілім жиналуы (иілуі) жылдамдылығы- конседиментациялық құрылымды бассейндармен салыстырғанда инверсиялық
түзілімдерінің қимасындағы континентальдық және теңіздік түзілімдерінің қарым-қатынастылығымен. Теңіздік түзілімдер-көмірсутектерді
жыныстардың литологиялық құрамымен және алдымен терригенді және корбанатты
бассейндардың қимасындағы үзілістердің (абсольюттік және стратиграфиялық) жиілігі мен амплитудаларымен,
геотермиякалық өзгерістермен, олар өте жиі инверсиялық құрылымды бассейндерде мол
Бассейн қимасындағы тік бағыттамалы өткізгіштілігімен; инверсиялық құрылымды бассейндардың қималарын
Қиманың өткізгіштігі, бір жағынан көмірсутектердің тік бағыттамалы көшуі мүмкіншілік
мұнай мен газ кен орындарының көп бөлшектерін құрастырған жергілікті
тұтқыштардың мөлшерімен (көлемімен) жыныс тұйықтық (герметикалық) дәрежесімен. Тұйықтық дәрежесі
Инверсиялық құрылымды бассейндерде құрылымдық бейнелерінің көтерілуі және шайылуы тұтқыштардың
инверсиялық құрылымды бассейндарда жергілікті құрылымдардың
мұнай мен газ жинақтарының,белдемдерінің және мұнайгаз жинақты белдемелерінің аумақтарының
Инверсиялық құрылымды бассейндарда көмірсутектер онтотегінің прогроссивтік сатында (мұнай мен
Конседиментациялық құрылымды шөгінді бассейндар көлемінде синеклизалардағы, тақталардағы (тақта үстіндегі
Қарастырылған мұнайгазды бассейндардың түрлері тектік нысандары бойынша мұнайгазды аудандауды
Бассейндарды ірі табиғи геологиялық, географиялық топтарға біріктіру мүмкіншілігі туды,
Мұнай геологиялық аудандау материктерге, олардың су астындағы шектеріне және
Өте мол мұхиттық ауданда геологиялық зерттеуі нашар болғандықтан мұнайгаздылық
Мұхиттағы континентальдық қабаты бар беткейлері су астында көмілген жеке
Барлық су айдындарын М.К.Калинко бірнеше ірі топқа бөлшектеген:
спредингті және рядукциалды;
ішкі платформалы;
геосиклинальды;
төмендеген.
Біріншілері теңіз түбінің кеңеюімен және жаңақабат пайда болуымен, не
Бассейндер, тек қана төмендеген қозғалыстармен пайда болғанкатегориялары-су айдынының төмендеген
Су айдындарын геотектоникалық аудандағанда басымды сілтемелер ретінде алдымен жазықты
Су айдындарын геологиялық мұнайлық арнайы аудандаудың қажеттілігі келесі жағдайлармен
Ең байлы мұнайгаздылы провинциялар осы дәуірдегі континенталдық шекараларына және
Мұнайгазды провинцияларды оларды мұнайгаздылықтарының стратиграфиялық аралықтарына қарай жіктейді.
Әлемдегі барланғанмұнай мен газ қорларының көпшілігі мезозойлық түзілімдермен байланысты.
Әрбір мұнайгаздылы провинциясының қимасында бірнеше стратиграфиялық бөлімдері анықталады, олар
Мұндай бөлімдері аймақты мұнайгаздылы кешендері деп аталады. Әрбір мұнайгаздылы
Мұнайгазды кешендер өте жиі және тайызсулы шельфтердің белдемдерінде құмтасты-саздылы
Мұнайгаздылы кешендер құрамында кейбір сирек жағдайларда флишті және аз
1.6 Жер асты суларының сипаттамасы
Гидрогеологиялық жоспарда Алмаз алаңы Орталық-Каспий маңы депрессиясы
Тұзүсті гидрогеологиялық этажының жерасты сулары сүзілмейтін гидродинамикалық
Төрттік аллювиалді түзілімдердің сулы кешені өзен
Жұмыс жобасымен тұзасты гидрогеологиялық этажының жерасты суларын
Судан еритін газдардың құрамы 200,0 см2/л- ден 2000см2/л
1.7 Мұнай және газ қорларын есептеу
Дипломдық жобаның негізгі мақсаты - берілген құрылым көлемінің мұнай
Орталық-Каспий маңы депрессиясы мен Жаңа-Алексеев грабенінің қиылысу белдеміңде орналасқан
Болашақ қорларды бағалау ІІІ және V шағылу
2-кесте
Құрылым аты Жүйе кешені Кеніш ауданы, Ғ,
Һh, м
М M
M Ββ
Γ Ө θ
Η
1
2
3 4
4 5 5 6 6
7 8 8
9
Алмаз құрылымы Терригенді Батыс қанаты
-5460000
-5437500
Шығыс қанаты
-3240000
-3037500
238 00.33 00.8
0.876 00.6
0.6
Qм= F* h*m*β*γ* θ * η
Qм-алынатын мұнай қоры, т
F- мұнайлылық ауданы, м2
h- мұнай қаныққан қабат қалыңдығы, м
m- ашық кеуектілік коэффициенті, %
β-мұнай қанығу коэффициенті, %
γ-мұнайдың меншікті салмағы, кг/м3
θ-қайта есептеу коэффициенті, %
η-мұнай беру коэффициенті, %
Батыс қанаты
ІІІ горизонт бойынша
Qб=5460000*30*0,2*0,87*0,86*0,5=14 461 508 т
V горизонт бойынша
Qб=5437500*30*0,2*0,87*0,86*0,5=12 501 012 т
Шығыс қанаты
ІІІ горизонт бойынша
Qб=3240000*30*0,2*0,87*0,86*0,5=8 581 555 т
V горизонт бойынша
Qб=3037500*30*0,2*0,87*0,86*0,5=8 045 207 т
Qб=26 666 521+16 626 762=43 293 283 т
Бұл алынған көрсеткіш 43 293 283 т мұнай, мұнай
Берілген алаңда терең іздеу бұрғылау ұңғымалары жүргізілмеді, сондықтан
Алынатын қор мына теңдікпен есептеледі:
Qа = F · h · m · βм
Qа = 43 293 283 * 0.6 = 25
1.8 Жобалану және іздестіру жұмыстары, ұңғымаларды орналастыру жүйесі
Каспий маңы депрессиясы мен Жаңа-Алексеев грабенінің қиылысу белдемінде орналасқан
Қорыта келгенде Алмаз алаңында іздестіру жұмыстарының нәтижесінде негізгі мақсаты
Жоспарланып отырған Алмаз құрылымы ауданында мұнай және газ шоғырларын
Каспий маңы ойысы аумағында тұзүсті кешеніндегі жоғарғы перм,
V және ІІІ горизонттарының геологиялық жағдайы мен олардың жер
Мұнайлы коллектор қабаттарды ашу, зерттеу, өнімді қабаттарды бағалау және
Өндірісті геофизикалық және лабораториялық жұмыстар негізінде коллектор жыныстардың физикалық
Өнімді түзілімдердің физика-химиялық қасиеттерін және гидрогеологиялық ерекшеліктерін анықтау.
Жоғарғы перм, триас, юра жүйелерінің терригенді-карбонатты түзілімдерінің толығымен іргетасына
Іздестіру жұмыстарының мақсаттары мына геологиялық міндеттерді шешу болып табылады:
Жоғарғы перм, триас, юра жүйелерінің терригенді-карбонатты түзілімдерінің мұнай және
Өнімді қабаттарды сынау мен флюидтердің қасиеттерін анықтау.
Іздестіру жұмыстары және аяқталған шоғырларды С3 категориялары бойынша ресурстары
Жаңадан жүргізілген іздестіру жұмыстары барысында жаңадан ашылған обьектілерін таңдау,
1.8.1. Іздестіру жұмыстарының мақсаттары мен геологиялық міндеттерді шешу ,
Жұмыс істеу алаңы құрылымдық жағдайда 2-бөліктен: шығыс және батыс
Ұңғыма қимасының бұл жүйесін қолданғанда алаңның созылмалылығы бойынша немесе
Қарастырылып отырған алаң күрделі түрге жатады. Ол алаң бойынша
1. Жоғарғы пермь, триас, юра, бор жүйелерінің терригенді түзілім-дерінің
3. Іздестіру жұмыстары жүргізілген және анықталған шоғырларды С3
4. Жаңадан жүргізілген іздестіру жұмыстары барысында жаңадан ашылған объектілерін
Осы қойылған мақсаттарға жету үшін, алаңның параметрлерін
Зерттелу алаңында 4 ұңғыма орналастырылды. Олардың екеуі тәуелсіз
Жобаның батысы мен шығысындағы алаңның мұнайгаздылы болашағын анықтау
Батыс қанаты бойынша
№1 тәуелсіз ұңғыма, құрылымның оңтүстік батысында орналасқан және құрылым
№2 тәуелді ұңғыма, құрылымның орталық батыс қанатта
№3 тәуелді ұңғыма, солтүстік батыс бағытта шоғырды бақылау мақсатында
№4 тәуелді ұңғыма І-І қимасының оңтүстік батыснда орналасып 1300
Шығыс қанаты бойынша
№5 тәуелсіз ұңғыма І-І қимасының оңтүстік шығысында орналасқан. Бұл
2. Техникалық бөлім
2.1. Ұңғыма бұрғылаудың геологиялық жағдайлары
Барлық іздестірілетін құбырлардың жоспарлы тереңдігі алмаз ала- ңында келесі
Алмаз алаңның қимасы терригенді жыныстармен қатталған. Бұрғылау про-
0 – 400 м мен 1050-1150 м аралықтарында мұнай
400 – 1050 м аралығында литологияның өзгеруіне байланысты, қабырға
2.1.1. Бұрғылау кезінде ұшырайтын шиеленістер
Тұзүсті қабаттарын бұрғылау барысында негізгі кездесетін қиындық- тар: төмен
Кунгур тұзды қабатында ангидрит қабатшалары кездеседі, соның әсе- рінен
2.1.2. Керн және шлам алынатын аралықтар
Керн тек өнімді қабаттан алынады, 200 м- ден 260
2.2. Бұрғылау сұйығының түрі мен параметрлерін таңдау
Бұрғылау сұйығының түрін таңдап алу ұңғының бұрғылап жатқан аймақтың
Бұрғылау сұйығының тығыздығы бұрғылау ертіндісіне бұрғылау кезінде жан –
Геологиясының ерекшелігі оның литологиялық құрамында сулы қабаттар бар (тұзшы,
2. 1- кесте. Жуу сұйығының параметрлері
Аралық, м Жуу сұйығының түрі
0 – 50 Жуу сұйығының типі - бентонитті
ρ = 1170 кг/м3;
Суқайтарымдылығы 5-8 см3/30 мин;
Тұтқырлығы - 50 сек; рн=9-9,5;
Қатты бөлшектер 5-6 %;
50 - 700 Жуу сұйығының типі полимерлі, минералданған
Тұтқырлығы 60 – 90 сек;
Субқайтарымдылық 5-8 см3/30 мин;
Рн = 9-9,5; құм < 2; nacl –
К – 40г/л;
700 - 1200 Жуу сұйығының типі полимерлі –
Тұтқырлығы 30 – 40 сек; суқайта- рымдылығы 3-7 см3/30
Қатты бөлшектер мөлшері 25 %;
құм < 0,5; nacl – 190 г/л, к –
Ca – 0,4 г/л;
2 .3. Ұңғы құрылмасын жобалау
Ұңғының конструкциясы берілген алаңда бұрғыланып болған бірнеше ұңғылардың нақтылы
Ұңғыма конструкциясын жобалау барысында мынадай мәселелер шешіледі:
- ұңғыға түсірілетін шегендеу тізбектерінің саны;
- шегендеу тізбектерінің түсірілу тереңдіктері;
- шегендеу тізбектері және оларды түсіретін, ұңғыларды
бұрғылауда қолданылатын қашаулардың диаметрлері;
шегендеу тізбектерінің сыртындағы цемент ерітінділерінің
көтерілу тереңдіктері.
Шегендеу тізбектерінің ұңғыға түсіру тереңдіктерін және олардың санын, өнімді
Ауытқу коэффициенті дегеніміз – қабат қысымының (Рқ) гидроста-тикалық (Рг.с.)
Ка = Р қ / Р г.с
Мұндағы, Р қ - қабат қысымы, Па;
Ρc – тұщы судың тығыздығы, кг/м3;
Н – қабаттың орналасу тереңдігі, м.
Жұтылу индексі дегеніміз – жұтылу қысымының гидростатикалық қысымға қатынасы:
Кж = Рж/ g* ρc *H
Мұндағы, Р ж - жұтылу қысымы, Па;
2.2- кесте
Бұрғылану аралықтары, м
Рқ , мпа
Рж, мпа
Ден
0
50
250
400
700
50
250
400
700
1200
0.53
2.5
4.6
8.4
14.7
0.76
3.53
6.03
10.78
18.58
Егер, жұтылу қысымы белгісіз болса, онда оның мәнін шамамен
Рж = /0.75÷0.95/* Р г.ж.
Мұнда, Р г.ж.- гидрожарылу қысымы, мпа;
Dм – құбыр тізбегінің ең үлкен сыртқы диаметрі
Δ- ұңғының қабырғалары мен тізбек муфтасының арасындағы саңы-лау, мм;
Қашаудың диаметрлерін анықтағаннан кейін, МЕСТ 206
Ρ0 = ρжс/ ρс , (2.5)
Ρжс – жуу сұйығының тығыздығы,кг/м3
Ρ0=Кр *Ка
Кр =1.1÷1.15
Кр =1.05÷1.1
Кр =1.04÷1.07
Жуу сұйықтарының салыстырмалы тығыздықтарын анықтағанда мынадай шарт орындалуы керек:
Ка< ρ0< Кж
Z=50 м
Ргж = 0.0083*50+0.66*0.53 = 0.764
Рж = 0.95*0.764 = 0.725
Кж = 0.725/1000*9.8*50 =1.47
Ρ 0 = (1.1 ÷ 1,15)*1.08 = 1.19
Z=250 м
Ргж = 0.0083*250+0.66*2.5 = 3,72
Рж = 0.95*3.72=3.53
Кж = 3.53/1000*9.8*250 = 1.44
Ρ 0 = (1.1 ÷ 1,15)*1.02 = 1.12
Z=400 м
Ргж = 0.0083*400+0.66*4.6 = 6.35
Рж = 0.95*6.35 = 6.03
Кж = 6.03/1000*9.8*400 = 1.53
Ρ0 = (1.1 ÷ 1,15)*1.17 = 1.28÷1.35
Z=700м
Ргж = 0.0083*700+0.66*8.4 = 11.35
Рж = 0.95*11.35 = 10.78
Кж = 10.78/1000*9.8*700 = 1.57
Ρ0 = (1.1 ÷1,15)*1.22 = 1.34÷1.40
Z=1200 м
Ргж = 0.0083*1200+0.66*14.7 = 19.56
Рж = 0.95*19.56 = 18.58
Кж = 18.58/1000*9.8*1200 = 1.6
Ρ0 = (1.1 ÷ 1,15)*1.30 = 1.43÷1.5
Берілген тереңдіктер бойынша анықталған Ка, Кж және ρ0
2.3- кесте
Тереңдік, м Ка Кж Ρ0
50
250
400
700
1200 1.08
1.02
1.17
1.22
1.30 1.47
1.44
1.53
1.57
1.6 1.19 ÷ 1.24
1.12 ÷ 1.2
1.28÷1.35
1.34÷1.40
1.43÷1.5
2.3.1. Шегендеу тізбегінің диаметрлерін тексеру
Шегендеу тізбегі және қашау диаметрлерін таңдау, эксплуатациялық тізбектерден бастап,
Ұңғы диаметрі, оған түсірілген шегендеу тізбегінің ең үлкен сыртқы
Dұңғы=Dм+2Δ
Dұңғы – ұңғыма диаметрі, мм;
92 – 75 неме-се МЕСТ 21210 – 75
Пайдалану тізбегінің диаметрін D =140 мм қабылдаймыз, МЕСТ 632-80
Δ =10÷15
МЕСТ 20692-75 және 21210-75 бойынша алынған қашаудың немесе
Аралық тізбектердің диаметрін таңдаймыз. Оны төменгі формуламен табамыз.
Dар.т1 = Dпайд.т.қ. +2·δ +2 h
Δ – қашау мен аралық тізбек қабырғаларының саңылауы МЕСТ
Dар.т 1 =190,5+2· 8 +2· 9=224,5
МЕСТ 632 – 80 бойынша аралық тізбек диаметрін
Аралық тізбекті бұрғылағанға қажет қашау диаметрін мына формуламен анықтаймыз.
Dқ 1 =D м + 2∆
Dқ 1 =D м + 2∆ = 244,5 +
МЕСТ 20692 –75 бойынша қашау диаметрін 269,9
Dар.т2 =269,9 + 2· 6+2·10=301,9
МЕСТ 632 – 80 бойынша аралық тізбек диаметрін 323,9
Аралық тізбекті бұрғылағанға қажет қашау диаметрін мына форму-ламен анықтаймыз.
Dқ2 =D м + 2·20 = 323,9 + 2
МЕСТ 20692 – 75 бойынша қашау диаметрін 349,2
Dк =Dқа+ 2∆
Dк =349,2 + 2·10 = 369,2 мм
Dск = Dік +2·б
Dск = 369,2 + 2·5 = 379,2 мм
МЕСТ 632 – 80 бойынша диаметрі 426,4 мм
Dқаш.к = Dм + 2·20 = 426,4 + 2·10
МЕСТ 20692 – 75 бойынша Dқаш.к = 444,5 мм
2.1 – сурет. Ұңғыма конструкциясы
2.3.2. Пайдалану тізбегін беріктікке есептеу
Пайдалану тізбегінің оған әсер ететін ең жоғары ішкі және
Қабаттардың өнімділігін арттыру үшін ұңғының ішіне сұйықтарды айдағанда немесе
Пайдалану тізбегін беріктікке есептеу үшін алдымен есептеу сұлбасын таңдап
Төменде ұңғының әр түрлі нүктелеріндегі сыртқы және ішкі артық
L – құбыр тізбегінің соңына дейінгі қашықтық, м;
Н – тізбектің сұйық деңгейіне дейінгі қашықтық, м;
Һ – цемент ерітіндісінің деңгейіне дейінгі, м;
Рқ – қабат қысымы, мпа;
Рс– сағалық қысым, мпа;
Ρц – цемент ерітіндісінің тығыздығы, кг/м3;
Ρс – судың тығыздығы, кг/м3;
Ρм – мұнай тығыздығы, кг/м3;
Ρжс – жуу сұйығының тығыздығы, кг/м3;
К – цемент сақинасының шөгу мәні;
Мұнай ұңғысы үшін диаметрі 190,5мм пайдалану тізбегін төмендегі белгілі
L =1200м
Н h = 0
L
Qc = 1000 кг/м3
Pц = 1850 кг/м3
3- сурет . Есептік схема
Pм = 876 кг/м3
Алғашқы мәліметтер ұңғы тереңдігі, 1200 м. Құбыр ұңғы сағасына
Ішкі артық қысымды анықтаймыз
А) ұңғыны пайдалануға берер кезде:
1. Z = 0
Рі.а.z = 1,1(14,7 – 9,8 · 876 · 1200
2. Z = L
Рі.а.L = [1,1· 404 – 9,8[( 1850 – 1000)1200
Ішкі қысым эпюрасын тұрғызамыз
Сыртқы артық қысымды анықтаймыз
Б) ұңғыны пайдалануға берер кезде:
1. Z = 0
2. Z = H рсаh
Рсаh = 9,8 · 1850 · 400(1 – 0,25)
3. Z = L
Рсаl = 9,8[1850 · 1200 – 1000(1200 – 400)]
Сыртқы қысым эпюрасын тұрғызамыз
ABC – сыртқы артық қысым сызығы; DE –
Ұңғыма бөлігінен бастап, беріктігі талапқа сай шегендеу құбыры қа-бырғасының
Құбырдың төменгі бөлігіндегі максимальды сыртқы артық қысым
Мәндерін анықтаймыз n1 · Рни = 11·1,15
Бұл қысымға МЕСТ 632-80 бойынша сәйкес келетін, диаметрі
Әрі қарай тізбек салмағын анықтаймыз:
Q= q*l
Мұнда, 111- кесте бойынша q = 0,205 кн
Q= q*l = 1200*210 = 252 000 кг =0.246
2.4-кесте. Беріктік тобы “Д”, пайдалану тізбегінің конструкциясы
Секцияның
Нөмірі Қабырғаның қалыңдығы Қондырғының арақашықтығы,
М ұзындығы Секцияның ұзындығы Секция-ның салмағы
Кн
Басталуы Дейін
1 6 1200 0 1200 246
4- сурет. Қабырға қалыңдығы, беріктік тобы
2.3.3. Пайдалану тізбегін цементтеуге есептеу.
Тізбекті цемент кезінде ұңғыма сағасына орналастырылатын жабдықтар таңдап
D1- ұңғының диаметрі, мм;
D2- пайдалану тізбегінің ішкі диаметрі, мм;
D3 - пайдалану тізбегінің сыртқы диаметрі, мм;
D4 - аралық тізбектердің ішкі диаметрі, мм;
Һ1- сағадан аралық тізбек табанына дейінгі қашықтық, м;
Һ2- аралық тізбек табанынан ұңғыма түбіне дейінгі қашықтық, м;
Һ3 – цемент стаканының биіктігі, м;
Ұңғымаға түсірілетін пайдалану тізбектерін цементтеуге есептеу төмендегідей жүргізіледі.
6. Сурет – цементтеу схемасы
Алғашқы мәндері:
L=1200 м
Н1=700 м
Н2=500 м
Һ =20 м
D1 =0,190
1. Шегендеу тізбегін цементтеуге қажетті бітегіш материалдар кө-лемін анықтаймыз.
Vц = 0.785[( d42- d32)һ1+ (d12- d32)һ2+ d2* һ3,
Vц = 0.785[( 0.2252- 0.142)700+ (0.192- 0.142)500+ 0.132* 20
2. Цемент ерітіндісінің керекті көлемін дайындауға жететін цемент ұнтағы.
Gц=к2 * Vц* ρц*1/1+ m
Мұнда, m- цемент ерітінділеріндегі су көлемінің цемент көлеміне
M=0.5
К2 – цемент ерітінділерін даярлау кезіндегі шығынды ескеретін коэффициент,
Gц= 1.1*26.33*1850*1/(1+0.5)=35.721 т
3. Цемент ерітінділерін даярлауға қажетті көлемі:
Vс= m *Gц
Vс= 0.5*35.721=17.861 м3
4. Цемент ерітіндісін басып айдайтын ерітіндінің қажетті көлемі:
Vба= 0.785* к3* d22(L – һ3)
Мұнда, к3- жуу сұйықтықтарының сығылуын ескеретін коэффициент, к3
Vба= 0.785* 1.03* 0.1322(1200–20)=16.62 м3
5. Жоғарғы кептеменің тіректі сақинаға отыру алдындағы қысым мына
Ржк= Р1 + Р2
Мұнда, Р1 – құбырдағы және құбыр сыртындағы сұйықтықтардың тығыздық
Р2 – құбыріші және сақиналы кеңістіктегі гидравликалық кедергілер, мпа;
Р1=g*10-6[ρц(L- һ3)- ρжс (L- һ3)]
Р1=9.8*10-6[1850(1200- 20)- 1240(1200- 20)] =7.05 мпа
Р2=0.001*L+1.6
Р2=0.001*1200+1.6=2.8 мпа
Ржк= 7.05+2.8=9.85 мпа
6. Цементті араластыратын машиналардың саны, дана.
Nсмн = Gц/Gс (2 СМН-20 үшін Gс=20
Nсмн = 35.721/20 =2
7. Сақиналы кеңістіктегі цемент ерітіндісі белгілі ағыс жылдамдығын қамтамасыз
Nца =2* nсмн=2*2=4
8. Цемент ерітіндісін тізбек ішіне айдау үшін жұмсалатын уақыт:
T3 = 1/60* Vц/Qц
Qц=qn* nсмн
Ρц =1800 ÷ 1850 болғанда, qn =0.0144 м3/с.
Qц=0.0144* 2=0.028 м/с
T3 = 1/60* 26.33/0.028=15.23 мин
9. Цемент ерітіндісін бұрғылау ерітіндісімен басып айдау үшін жұмсалатын
Tпр= l /60* Vпр/Qпр
Qпр = Кп* π (24* (d1- d2) * (d12-
Кп = (75 ÷ 107)
Qпр = 75* 0,131* (0,19- 0,14) * (0,0361- 0,0196)=
Tпр= l /60* 16,62/0,008= 60,4 мин
11. Цементте. Ұңғыманы цементтеу ұзақтығы цемент ерітіндісін тізбек ішіне
Цементтеудің толық уақыты:
Tу = t3 + tпр + tб
Мұнда, tб – қосымша жұмыстарға керек уақыт, tб
Tу = 15,25+60,4+15 = 90,29 мин
2.4. Ұңғы сағасына орналастырылатын жабдықтарды таңдау
Мұнай газ су көрінуінің ашық фонтанға өтіп кетуінің алдын
лардағы мұнай, газ, су көріністрін реттеуге болады.13869 – 90
Ι – ұңғы сағасынан алыстататын екі құбырлы линиясы бар
Әмбебап превенторларды ұңғы сағасында ұңғыда бұрғы тізбегі болсада, болмаса
Кері ығыстыру
Жабдығының түрі (маркасы) Қысым, мпа Күтілетін саға қысымы, мпа
ОПГ- 230*32 32 4.8 1 139,7 – 426,0 кондуктор
3 Экономикалық бөлім
3.1 Еңбек ақы төлеуді ұйымдастыру
Ұңғыларды сынау «Казгеофизика» мұнай газ іздестіру экспедициясы келесі құрылымнан
Экспедиция басында жоғары тұрған ұйымнан тағайындалатын басқарма бастық болады
Басқарма көмекшілері болып бас инженері, бас бас геолог, бас
Бас инженер өндірісте техникалық жетекшілік жасайды. Ол өндірісте алдыңғы
Бас геолог экспедицияның геологиялық бөлімін басқарады. Оның басқаруымен барлық
Бас экономист барлық экономикалық бөлімдердің жұмыстарын басқара жәнетексере отырып
Жалпы сұрақтармен айналысатын басқарма көмекшісі өндірісті тікелей материалдармен, техникамен
Жоспарлау-үнемдеу бөлімі күнделікті және алдағы жоспарларды жасайды, жоспарланған жұмыстардың
Бас есеп-қисап бөлімі өндірістің шаруашылығымен есеп-қисап жасаумен айналысады, бағалы
Геологиялық бөлім геологиялық барлау жұмыстарына құжаттар даярлауды ұйымдастырады, геологиялық
Өндірістік-техникалық бөлім өндіріске жедел жетекшілік жасайды, өндіріс кезеңдерін жетілдіру
Бас механик бөлімі бұрғы қондырғыларын жинау, бөлшектеу жұмыстарында, өндірісте
Техника қауіпсіздігі және еңбекті қорғау бөлімі техника қауіпсіздігі жұмыстарын
Материалды техникалық жабдықтау бөлімі өндірісті керекті барлық заттармен қамтамасыз
3.2 Материалдық-техникалық жабдықтауды ұйымдастыру
Экономиканың негізі өндірістік заттармен қамтамасыздандыру материалды-техникалық жабдықтау жүйесі арқылы
Материалды-техникалық жабдықтау бөлімі экспедицияның материалдық сұранысын анықтайды, өтініштер жасайды,
Алмаз бұрғылау бригадасының материалды-техникалық
Энергетика шаруашылығы жұмыс орындарын үзіліссіз энергияның барлық түрлерінің жабдықталуын
Геологиялық барлау жұмыстарының дұрыс жүруіне көліктің әсері өте үлкен.
3.3Ұңғы құрылысын қажет мерзімде негіздеу
Ұңғы құрылысын жоспарлау мерзімі бұрғылау қондырғысын жинау-құрастыру жұмыстарын, бұрғылауға
3.1-Кесте. Ұңғы құрылысына қажет мерзімді есептеу
№
Жұмыс атаулары
Мерзімі
Тәулік
1
Жинау-құрастыру
160
2 Бұрғылауға дайындық жұмыстары
3
Бұрғылау және бекіту
1043
4
4.1
4.2 Өнімділікке сынау:
Бұрғылау барысында;
Бұрғылау біткеннен кейін
37
6
5
Барланған жұмыстардың
Мерзімінің жалпы ұзақтығы
120
Осымен Алмаз алаңында ұңғы құрылысы мерзімінің ұзақтығы 120 тәулік
3.4 Негізгі техникалық-экономикалық көрсеткіштерді есептеу
Техникалық-экономикалық көрсеткіштердің негіздері болып саналатындар:
Бұрғылау жылдамдықтары (циклдік, коммерциялық, техникалық, рейстік, механикалық);
Қашаудың орташа өтімділігі;
Ұңғыны бұрғылаудың және бекітудің ұзақтығы;
Бұрғылау бригадасы жұмысшыларының еңбек өнімділігі.
Орташа ұңғылардың тереңдігі келесі формуламен анықталады:
НОР= Н1+ Н2+...+Нn/n ; (3.1)
H1=1200м, Н2=1100м, Н3=1000м, Н4=1200м, Н5=1000м
НОР=1200м
1) Циклді бұрғылау жылдамдығы мына формула арқылы есептелінеді:
Vц = HОРТ . 30/Tц ; (3.2)
Мұндағы, HОРТ- орташа тереңдік, м Тц- ұңғы құрылысы мен
Тц = 1464 тәулік
Vц = 1200 . 30/1464 = 24,6 м/ст.ай
2) Коммерциялық нормалық бұрғылау жылдамдығы – 1ст.ай бұрғылау метр
VК=НОРТ .720/Тн (3.3)
Мұнда Тн-бұрғылау ұзақтығының нормасы және ұңғыны бекіту, сағат
720-1станок- айдағы сағаттар саны.
Тн=1043 тәулік =25032 сағат
Vк= 1200 . 720/25032 = 34,5 м/ст.ай
3) Техникалық бұрғылау жылдамдығы.
Vт=НОРТ .720/Тпр ; (3.4)
Мұнда, Тпр- бұрғылауға және ұңғыны қатайтуға кеткен уақыт,
Тпр=Тн-Тр (3.5)
Мұнда, Тр- жөндеу жұмыстарына кеткен уақыт, сағат
Тр= 630 сағат
Тпр=25032-630=24402 сағат
Vт=1200*720/24402=35,41м/ст.ай
4) Рейстік бұрғылау жылдамдығы бұрғылау техникасының шығарылу және бұрғылаушы
Vр= НОРТ/Т1 + Т2 + Т3 + Т4
Мұнда, Т1- таужыныстарының механикалық бұзылуына кеткен шығын ,
Т1 = 206,2 сағат;
Т2 – бұрғылау тізбегін ұзарту уақыты,
Т2 = 38,2 сағат;
Т3- бұрғылау тізбегін көтеріп-түсіруге кеткен уақыт,
Т3 = 124,2 сағат;
Т4- қашауды ауыстыруға кеткен уақыт,
Т4 = 28 сағат.
Vр = 1200/ 206,2+38,2+124,2+28 = 3,03м/ст.ай
5) Механикалық бұрғылау жылдамдығы.
Ұңғы құбырындағы тау жыныстарының бұзылу ұзақтығы мынаған тең:
Т1= 206,2 сағат ;
Vм = Hорт/ Т1 (3.8)
Vм = 1200 / 206,2 = 5,82 м/ст.ай
6) Қашаудың орташа өтімділігі мына формуламен есептеледі:
Д = НОРТ / ПМ (3.9)
Мұндағы ПМ-1ұңғыға кеткен қашаудың саны, дана
ПМ=214 дана
Д = 1200 / 214 = 5,6 м/қашау.
7) Бұрғылау және бекіту жұмыстарының ұзақтығы мынаған тең:
Пб= Т н/720;
Тн = Пб · 30 тәулік. (3.11)
Пб = 25032 / 720 = 34,76
8) Еңбек өнімділігінің шығарылуы мына формуламен есептеледі:
Пт = Норт / Ас ; (3.12)
Мұндағы, Ас- бұрғылау бригадасы жұмысшыларының саны, 25 адам.
Пт = 1200 / 25 = 48 м/ад
9) Жобаланған жұмыстардың ұзақтығы келесі формуламен анықта-лады:
Тж= Нжал *720/Vк,
Мұндағы, Тж- календарлық бұрғылау уақыты, сағат; Нжал-бұрғылаудың жалпы алаңы,
Тж = 6000 *720/1200 =3600 = 150 тәулік
10) Жобалық ұңғының құрылысына кететін шығындар.
Жобаланған жұмыстарға кететін шығындар экология және табиғи ресурстар министрлігінің
Монтаждау
Демонтаждау
Ұңғыны бұрғылау
Ұңғыны қатайту
Геофизикалық жұмыстар
Лабораториялық жұмыстар
Топогеодезиялық жұмыстар
Тағы да басқа жұмыстар мен шығындар
2% көлемінде болжамдалған шығындар резерві.
Материалдар мен құралдардың шығындары транспорттық дайындау жұмыстары шығынымен есептеледі.
3.2-кесте Алмаз алаңындағы геологиялық барлау жұмыстарының сметалық жиынтығы.
№ Жұмыстар мен шығын-дар аттары Жұмыстар-дың
Есептік өл-
шемдері Сандық есептеу бірлігі, 1 ұңғыма Сметалық құны,
1 Монтаждау
А) құрылыстық жұмыстар
Ә) жол салу жұмыстары
Б) транспорттық жұмыстар
В) жөндеу бригада жұмыс-
Шылары
Г) мұнараны құру
Ғ) жұмысшы поселкасын
Тоқпен, сумен қамтамасыз
Ету Теңге 5 544 000
924 000
616 000
410 900
1 197 700
1 046 800
1 026 600
27 720 000
4 620 000
3 080 000
2 054 500
5 988 500
5 234 000
5 133 000
2
3 Демонтаждау
А) ұңғыманы аяқтау жұмыс-
Тары
Ә) механикалық рекульти-
Вация
Б) транспорттық шығындар
Ұңғымаларды бұрғылау
А) ұңғыманы цементтеу
Ә) ұңғыманы бұрғылау кезінде әртүрлі сәтсіз-
Теңге
Теңге 6 590 800
2 196 934
2 131 000
2 262 866
8 900 444
4 450 222
4 450 222 32 954 000
10 984 670
10 655 000
11 314 330
44 502 220
22 251 110
22 251 110
3.2- кестенің жалғасы
№ Жұмыстар мен шығын-дар аттары Жұмыстар-дың
Есептік өл-
шемдері Сандық есеп-теу бірлігі, 1 ұңғыма Сметалық құны, 4
діктерге кететін шығын
4 Бұрғылау кезінде 2-ші обьек-объектіні сынау
А) қабат сынағыштарды қолдану
Ә) М и Г Теңге 15 600 900
7 800 450
7 800 450
78 004 500
39 002 250
39 002 250
5 Ұңғыларды сынау
А) КРС
Ә) ПРС Теңге 2 625 016
1 050 064
1 574 952 13 125 080
5 250 320
7 874 760
Бекіту Теңге 791 000 3 955 000
7 Далалық геологиялық
жұмыстар
А)геофизикалық жұмыстар
Ә) геологиялық жұмыстар Теңге 2 137 500
1 068 750
1 068 750 10 687 500
5 343 750
5 343 750
8 Зертханалық
Жұмыстар Теңге 5 544 000 27 720 000
9 Топогеодезиялық
Жұмыстар Теңге 4 780 550 23 902 750
10 Ұңғыны суға түсіру Теңге 2 300 540
11 Тағы да басқа
Шығындар Теңге 7 800 450 39 002 250
12 Резерв Теңге 77 616 000 38 080
Жобалық бұрғылауға шығынын анықтаймыз :
Шм-1 м болжамдық бұрғылауға кететін шығындар, теңге;
ШМ= 539 доллар, (АҚШ) = 64 680 теңге ;
ШҰҢ= ШМ. НОРТ ; (3.12)
ШҰҢ = 64680. 1200 = 77616000 тенге
11)Іздеу жұмысына кететін барлық шығын :
ШБАР= ШҰҢ . N ; (3.13)
Мұнда, n- ұңғы саны .
ШБАР= 77616000 . 5 = 388080000 тенге
12) Ұңғылардан 1 м-ден алынатын қордың көлемі төмендегі формуламен
Q = Qал/Нжал,
Мұндағы Qал- мұнайдың алынатын қоры, т.
Qал= 43 293 283 т
Q = 43 293 283/6000 = 7215,5 т.
13) Бір ұңғыдан күтілетін қордың көлемі мына формуламен есепте-леді:
Qұңғ= Qал/n,
Qұңғ= 43 293 283/5 = 8 658 656,6 т.
14) Жобаланған алаңдарды іздеу жұмыстарының геологиялық- эко-номикалық тиімділігі мына
Іздеу жұмыстарының экономикалық тиімділігі :
ЭТ = П / ШБАР
Мұнда, П- көмірсутектерді сатудан түсетін пайда, Шбар- ГБЖ жобалауға
П = теңге
ЭТ =43 293 283 / 388080000 = 1,12
Барлау бірлігінің өзіндік құны:
Өқ= Шбар/Qал
Өқ= 7 145 000/29 510 040 = 0.24
Алмаз алаңының негізгі техника- экономикалық көрсеткіштері.
№ Көрсеткіштер Өлшем бірлігі Саны
1 Жобаланған ұңғылардың саны Дана 5
2 Бұрғылаудың жалпы көлемі Метр 6 000
3 Ұңғылардың орташа тереңдігі Метр 1 200
4 Бұрғылау жылдамдықтары
- циклдік
- коммерциялық
М/ст.ай
М/ст.ай
24,6
34,5
5 Бұрғылау жұмысының жалғасуы Тәулік 150
6 Жұмысшылар саны Адам 25
7 Күтілетін мұнай қоры Тонна 43 293 283
8 Ұңғы құрылысының өзіндік құны Теңге 77 616 000
9 Ұңғы құрылымының 1 м құны Теңге 64680
4. Еңбекті және қоршаған ортаны қорғау
4.1. Қауіпті және зиянды өндірістік факторларды талдау
Терең ұңғымаларды бұрғылау тәжірибесі көрсеткендей бақытсыз оқиғалардың бір себебі
Ол үшін жобада келесі жағдайлар қарастырылады:
- мұнай-газ білінуін ескерту;
- мүмкін басқа шиеленістерді ескерту;
- ұңғыма тұрғызуда апат болдырмау үшін жағдай жасау.
Бұрғылау жұмыстарына дайындықтан бастап оны пайдалануға беру-ге дейінгі цикл
Бірінші әр түрлі ауырлықтарды қозғалту-көтеруге байланысты қауіп-терді жатқызуға болады.
Бұрғылау құбырлары жиналып тұрған мұнара үлкен желкенділікке ие. Сондықтан
Екінші айналу механизмдерімен болатын қауіп түрлері жатады. Мы-салы:
Үшінші үлкен қысымдармен немесе жұмыс істеу барысында үлкен
Төртінші дисперсті матеиалдармен, химиялық реагенттермен жұмыс істеу кезінде
Бесінші өрттің салдарынан болатын қауіптер жатады. Ұңғыдан мұ-най-газ, газ
Олардың ауадағы қоспасы нормадан асып кеткен жағдайда немесе техника
Қауіптің тағы бір көзіне жоғары вольтті тоқ көздерін жатқызуға
4.2 Қорғаныс шаралары
4.2.1 Жалпылама шаралар
Осы жобаның бірінші бөлімінде көрсетілгендей ауа райының жылу-лығы жазғытұрым
Осы көрсетілген факторлардың адам денесіне тигізетін еңбек қорғау тұрғысынан
Бұрғы қондырғысының, жұмыс алаңының биіктігі еденнен 6 метрден кем
Жазғы кезеңде бұрғышының жұмыс орнына ыстықтан қорғау үшін арнайы
Жұмыскер адамның қауіпсіздікпен зияндылық талабына сәйкес жаз-ғы және қысқы
Ауданның географиясы бірінші бөлімде суреттелген. Ол шөл ауда-нында орналасқан
Біздің жобамыз бойынша бұрғы қондырғысы жерге еніп, төмендеп кеткен
Көктемге қардың тез еруі және күзгі жаңбырдың болуына
4.2.2 Өндірістік санитария
Бұрғылау жұмыстары ашық ауада жүргізілетін болғандықтан суықпен және артық
Қыс уақытында бұрғылау орнынын жылы ауамен қамтамасыз етуде жылыту
Бұрғылау ерітіндісін дайындау кезінде шаңнан қорғау үшін және оны
Жобада бұрғылау алаңы мен тұрғын вагон-үйлер ерітінді дайындалатын жүйе,
Сонымен бірге жұмысшыларды сумен қамтамасыз ету керек.
Алмаз алаңының болашақ жұмыскерлеріне санитарлық-тұрмыстық ғимараттар арналады: гардеробтық, душтық,
4.2.2.1 Өндірісті жарықтама
Жұмыс орындарының жарықтығы жұмысын дәлдік дәрежесіне байланысты, сонда дәлдігі
Кейбір объектілердің сыртқы жарығын тек қана қарағанда және жаб-дықтарды
Бұрғылау қондырғысының мұнара бөліміне жарық беру үшін НОБ түрлі
Барлық жарық берушілерде шағылдырғыштары болады. Лампалар-дың қуатын жарық беру
Мұнарада ең кіші алаң 12м2.
Керекті жарық – 25лк.
Бұл жарыққа керек меншікті қуат, ілінудің биіктігі 2-3м болғанда
Жарық берушілерді айына бір рет тазалау 2,5 биіктікте 2
Вт/м2
Мұндағы: лампалардың сомалық қуаты,Вт
жарыққа жататын алаң,м2
Вт/м2
Мұнарада қондырылған светильниктер ФВН-64-1 жалпы жарық беру үшін және
Вт/м2
Мұндағы: жарық сәулесі, лк
запас коэфициенті
жарық түсетін алаң,м2
жарық беруші көздердің саны.
ФВН-64-1 жарықбергіштердің сәулесі 500 лк.
Жоғары жарық берушілердің сәулесі:
лк
Төмен жарық берушілердің сәулесі:
лк
Ұңғының сағасына түсетін сомалық жарық
лк
Жұмыс орнының жарығы нормадан 3,4 есе асып тұр.
СНиП ІІ-4–89 құжаты негізінде табиғи емес жарықтандыру шарт-тары өнеркәсіптік
Эвакуациялық жарықтану, адамнның қауіпті деген өтетін жерлеріне орналасады,
4.2.2.2 Өндірістік шағын климат
Шағын климатты сипаттайтын көрсеткіштер:
1. Ауа температурасы;
Ауаның салыстырмалы ылғалдылығы;
Ауа қозғалысының жылдамдығы;
Жылулықтың интенсивтілігі;
Пульттер мен технологиялық процестерді басқару посттарында, есеп-теу техникасы залдарында
Жұмыс зонасындағы температура әртүрлі биіктікте және әртүрлі ай-мақта шекті
Микроклиматтың оптимальді және шекті көрсеткіштерін орнату ке-зінде жыл периоды
4.2.3 Техника қауіпсіздігі
4.2.3.1 Жалпы шаралар
Ұңғыма құрылыс циклы кезінде жүргізілетін барлық жұмыстар “Құ-рылыс нормалары
Бұрғылау жұмыстарын қауіпсіз, адам және материалдық шығынсыз аз уақытта
1. Бұрғылау жұмыстарын жүргізу үшін тек барлық тетіктері толық
Бұрғылау жұмыстарының алдында “бұрғылау жұмыстарын басқару” әкімшілігі, Госгортехнадзор, өрт
Ұңғыманы бұрғылау кезінде көбінесе абайсыздан болатын бақытсыз жағдайлар, жұмысшылардың
Бұрғылау бригадасының әр жұмысшысы резина қолғаптарымен, ар-найы көзілдіріктермен, респираторлармен,
Бұрғылау үрдісі кезінде пайдаланатын жанар-жағармайлар жақсы бітелген сыйымдылықтарда және
Бұрғылау қондырғысының, сорап сарайының, баспалдақ, көпірдің үсті мұнай өнімдерімен,
Бұрғы қондырғысында жұмысшыларға алғашқы медициналық көмек көрсету мақсатында тиісті
4.2.3.2 Электр қауіпсіздігі
Бұрғылау жұмыстары кезінде электр қауіпсіздігін сақтауды қатаң қадағалау керек.
Сораптың қуаты кернеуі
Жердің меншікті кедергісі: ылғалдылық-
Жерге қосқыш құбырдан жасалған, жерге тік бекітіледі:
(4.4)
Мұндағы: жермен қосқыштың ұзындығы;
жермен қосқыштың құбырының диаметрі;
жер бетінен құбырдың беліне дейінгі қашықтық;
жердің меншікті кедергісі;
Құбыр қосқыштардың саны (шамасы)
(4.5)
Мұндағы: мезгілдік кооэфициенті, климаттық жағдай өзге-рісімен жердің
жермен қосқыш құралдың экранмен есепке алатын коэф-фициент;
деп қабылдаймыз.
Қосқыштардың бір-бірімен байланыстыру үшін құрыш таспаны қолданамыз -
Таспаның ұзындығы:
(4.6)
Таспаның кедергісі:
(4.7)
Жердің кедергісі өзгергенде есепке алып,
(4.8)
Толық жерге қосқыштың кедергісі:
(4.9)
Қорытынды – қосқыштардың саны болуы керек.
Өрт қауіпсіздігі
Өртке қарсы қорғауда кәсіпорын өрттен қорғау шараларын оның алдын
Бұрғылау құрылысын салуда тұрғын вагондарын және басқа өртке аз
Бұрғылау территориясында ашық от жағу және ашық от көздерін
4.5. Қоршаған ортаны қорғау
Жобамен таңдап алынған объектілерді іске асырған уақытта, қор-шаған ортадағы
1.Ұңғыны жууға арналған сұйықтың буға айналуына байланысты улы газдар
2. Осы сұйықтың жүретін жолдарының ашық тесігінен сыртқа төгі-летін
Осы айтылған факторлардың қоршаған ортаға зиянын келтірмес үшін, біздің
1. Су қоймасын бу шықпайтындай етіп бекіту керек.
2. Су жүретін жолдардың ашық тесігі болмас үшін күнделікті
3. Ұңғыны пайдаланып біткеннен кейін, су қоймасының түбіндегі тұнбаларын
4. Олардың орнын рекультивация жасап, ұңғы ауданымен бірге бұрынғы
Алмаз алаңында іздестіру жұмыстарын жүргізген кезде іске асырылатындар:
- Ұңғыманың төменгі сапада жүргізілгені салдарынан мұнайдың ысырабын болдырмауға,
- Жұмыстың рационалды жүйесі негізінде өнімдерді толық утилизациялау (
- Жерді және суды рационалды пайдалану, жер үсті және
Жер қойнауын қорғау жөніндегі шаралардың орындалуына бақылау жасау.
Жұмысқа бақылау жасаудағы зерттеулер мен жүйелі өлшеу кешені:
* Алмаз алаңында орналасқан іздестіру-барлау ұңғымаларының қорына жете
* Белгіленген тәртіппен бекітілген, технологиялық режимге сәйкес алу және
* Алу ұңғымасының өнімдерінің суланыуна үнемі бақылау жасау. Суланған
* Ағын және оны алуда осы алаңда ғылыми және
Алмаз алаңында барлауға дейінгі және жұмыс жасауда, бұрғылау жұмыстарында
Алмаз алаңын бұрғылау кезіндегі жер қойнауын қорғау бойынша негізгі
Алмаз алаңын бұрғылауға ұңғымалар салу кезінде жер қойнауын және
- жерді,, флора мен фаунаны қорғау, сол сияқты ғимаратты
- жер асты суларын қорғау және сулы қойнауға көмірсутегінің
- жан-жақты және жекелеген қоршаған ортаға зиянды емес технологиялар,
- улы материалдар мен заттарды жабық жүйеде және оралымда,
- әртүрлі ластануларды тез арада жою және оны минимумына
Басты потенциалды зиянды заттар болып қарастырылатындар:
- жағар майлар, дизель және мұнай олармен жер асты
- тұздар олардың өсімдіктер әлеміне тигізетін зиянына байланысты.
Жалпы жер бөлімшелерін минимальды пайдалану:
* белгіленген өту жолдарын сақтау, кәсіпкерлік ауқымда трассаны оптимальды
* жалпы бұрғылау алаңын минимумға дейін қысқарту (1,0 га
ҚОРЫТЫНДЫ
Дипломдық жоба әкімшілік жағынан Қазақстан Республикасының Батыс Қазақстан облысындағы
Аудан геофизикалық зерттеулердің: сеймобарлау, гравибарлау,электробарлау; геолгиялық зерттеулер нәтижелері
Литология-стратиграфиялық сипаттамада юра және триас түзілімдер мұнайлы кешенді болып
Жалпы алғанда , бұл жобаның негізгі мақсаты – зерттелу
Ауданның екі қанатын зерттей отырып, іздестіру ұңғымалары 800-1200м тереңдіңке
Экономикалық жағынан геологиялық және алынатын қорымыз бойынша есептелген нәтиже
ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ
1 Бакиров А.А.,Бакиров Э.А. “ Тектонические основы и методы
2. Браун С. И. Охрана труда в бурении. -
3. Гутман И. С. Методы подсчета запасов нефти и
4.Жданов М.А., Лисунов В.Р., Гришин Ф.А “Методика и
5. Жолтаев Г. Ж., Шмайс И. И., Гайковой П.
6.Жолтаев Г. Ж., Булекбаев З. Е. Тектоника и нефтегазоносность
7. Жолтаев Г.Ж., Халелов А.К. “Дипломдық жобасын құрастыру”
8. Иогансен К. В. Спутник буровика. Справочник. М. Недра.
9. Қазақша-орысша терминологиялық сөздік. Геология, геодезия және география Алматы,
10.Нефтегазовые провинции СССР /Под редакцией А. А. Бакирова. -
11.Справочник месторождений нефти и газа. Алматы, 1998 г.
12.Сухарев Г.М. “Гидрогеология нефтяных и газовых месторождений” М
13. Сыромятников Е. С. Организация, планирование и управление нефтегазодобывающими
14.Типовые и обязательные исследования комплексом ГИС поисковых, разведочных и
Тищенко В. Е. Организация и планирование геологоразведочных работ на
16.Толстой Н.С., Виноградова О.В. Горизонтальное бурение за рубежом, Геология