Мазмұны
Кіріспе 3
1 Мемлекеттік шығындардың экономикалық мазмұны және жіктелінімі 5
1.1 Мемлекеттік шығындардың мәні және құрамы 5
1.2 Мемлекеттік шығындардың сыныптамасы 6
1.3 Мемлекеттік шығындарды қаржыландыру 10
2 Мемлекеттік шығындардың түрлері 13
2.1 Экономиканы дамыту шығындары 13
2.2 Әлеуметтік-мәдени шараларға жұмсалатын шығыстар және халықты әлеуметтік
2.3 Ғылыми-техникалық прогресске шығындар 23
2.4 Қорғанысқа және басқаруға жұмсалатын шығындар 26
3 Мемлекеттік шығындарды минималдау мәселесін шешу 30
Қорытынды 34
Қолданылған әдебиеттер тізімі 35
Кіріспе
Мемлекеттің шығындары – мемлекеттің қаржы саясатының маңызды құралы,
Бұл курстық жұмыстың мақсаты – біздің еліміздегі мемлекеттік
1 мемлекеттік бюджет – экономиканы, әлеуметтік-мәдени, қорғаныс пен
2 бюджеттен тыс мемлекеттік қорлар – қорлардың ұйымдық
Оның негізгі қалыптасу көздері:
арнайы мақсатты салықтар, займдар;
бюджет субсидиялары;
қосымша табыстар мен үнемделген қаржы ресурстары;
ерікті түрдегі жарналар.
Бюджеттен тыс қорлар маңызды әлеуметтік шараларды уақтылы қаржыландыру
3 мемлекеттік несие – мемлекет пен заңды және
Қаржы жүйесіне сақтандыруды да жатқызуға болады, бірақ көптеген
Сақтандыру – сақтандыру оқиғаларына орай отбасы табыстарындағы шығындарды
Сақтандыру өзінің әлеуметтік сақтандыру (барлық әдістер), жеке сақтандыру,
1 Мемлекеттік шығындардың экономикалық мазмұны және
жіктелінімі
1.1 Мемлекеттік шығындардың мәні және құрамы
Мемлекеттің шығындары – бұл мемлекеттің жұмыс істеуімен байланысты
Мемлекеттің шығындары – мемлекеттің қаржы саясатының маңызды құралы,
«Шығыстар» ұғымының қос мағынасы бар:
1 ақша қаражаттарын олардың мақсатты арналамы бойынша пайдалану,
2 айырбас процесінде қаражаттарды нықтылы жұмсаудан бөлгіштік сипаттағы
Бұл екі аспект «шығыстар» ұғымының оның «шығындар» ұғымына
Мемлекеттің шығыстары мемлекеттік бюджет арқылы жүзеге асырылатын мемлекеттің
Шаруашылық жүргізудің әр түрлі жүйесінде (нарықтық және әкімшіл-әміршіл)
Мемлекеттік сектордың кәсіпорындары шығыстарының құрамына мыналар кіреді:
- өндірістік, шаруашылық-пайдалану қызметімен байланысты шығындар;
- ұлғаймалы ұдайы өндіріске (негізгі құрал-жабдықтаға және айналым
- бюджетке және бюджеттен тыс қорларға төленетін төлемдер;
- көтермелеу және ынталандыру қорларына аударылатын аударымдар.
Шығындардың бірінші тобы қорлардың (капиталдардың) ауыспалы айналымымен байланысты
1.2 Мемлекеттік шығындардың жіктелінімі
Мемлекет өндіріс құралдарының иесі болып табылады, өндірістік процестердің
Мемлекет шығындарының басым бөлігі қоғамдық тауарды, игіліктерді және
Бағыттары мен мақсатты арналымы бойынша шығындардың барлық түрлерінің
Мемлкеттің шығыстарын ұйымдастыруға оларды болжау, сондай-ақ оларды қаржыландыру
Мемлкеттің шығындарын қаржыландырудың мақсатты сипаты мемлкеттің қаражаттарын қатаң
Мұның негізінде ұлттық шаруашылықтың және аймақтың жекелеген салаларын
Мемлекеттің шығыстарын қаржыландырудың қайтарусыз сипаты берілген ресурстарды (кредит
Дамуды жоспарлар мен болжамдардың орындалуына қарай қаржыландыру қаржы
Ресурстарды пайдалануда үнем режимін сақтау – мемлекеттің шығындарын
Мемлекеттің шығындарын ұйымдастырудың қажетті қағидаты оларды жабудың бюджет,
Мемлекет шығындарының жеке түрлері экономикалық маңызы мен мазмұны
Мемлекет шығыстарын шектеудің (айырудың) аса маңызды критерийі материалдық
1 материалдық өндіріспен тікелей байланысты және өндірістік сфераға
2 қызметтің өндірістік емес сферасындағы шығыстар;
3 мемлекеттік резервтерді жасау шығыстары.
Шығыстардың бірінші тобы мемлекеттің шаруашылық қызметімен шарттасылған және
Мемлекет шығыстарының екінші тобы қоғамдық қажеттіліктерді қанағаттандыру үшін
Өндірістік емес сфераның қажеттеріне жұмсалатын шығыстар тұтыну қорына
Мемлекеттің шығыстарын қорлану қоры мен тұтыну қоры арасында
Үшінші топтың мемлекет шығындары – мемлекеттік резервтерді жасау
Предметтік (мақсатты) белгісі бойынша мемлекеттің шығыстары экономикаға, әлеуметтік-мәдени
Аумақтық белгісі бойынша мемлекеттің шығындары экономикалық аймақтар бойынша
Салалық белгісі бойынша материалдық өндіріс сферасында мемлекеттің шығындары
Мемлекеттің шығындары қаражаттарды ең жоғарғы тиімділікпен пайдаланған жағдайда
1 шаруашылық есептегі кәсіпорындар мен ұйымдарды қаржыландыру меншікті
2 сметалық-бюджеттік қаржыландыру. Сметалық тәртіппен ерекше құжаттардың –
Ерекше жағдайларда әдіс ретінде айналысқа қолма-қол ақша шығару
Бюджеттік қаржыландырудың мынадай нысандары қолданылады: демеуқаржы, субвенциялар, субсидиялар.
Демеуқаржылар кезінде ақша қаражаттары қайтарусыз тәртіппен бюджет пен
Субвенциялар – үлестік негізде белгілі бір шараларды қаржыландыруға
Аталған нысандар (оларды қалыпты жүзеге асырған кезде)
1.3 Мемлекеттік шығындарды қаржыландыру
Қаржы ұғымы мемлекетпен бірге бір уақытта қоғамның таптарға
Қаржы ғылыми ұғым ретінде, әдетте, қоғамдық өмірде сан
Бүгінгі күні қаржы терминін күнделікті қолданысқа енгізген авторды
Қазақстан Республикасында макро- және микроэкономиканың қаржы жүйесін реттеліп
Бүгін де Қазақстанның қаржы жүйесінің құрамы қаржы қатынастарының
мемлекеттің бюджет жүйесі;
арнаулы бюджеттен тыс қорлар;
мемлекеттік несие;
жергілікті қаржы;
шаруашылық жүргізуші субъектілердің қаржысы;
халықтың қаржысы.
Қаржы қатынастарының алғашқы үш бөлігі жапымемлекеттік, яғни орталықтандырылған
Жергілікті қаржы мемлекеттің қаржы жүйесінің маңызды құрамы болып
Жалпы, қаржылардың бүкіл құрамы екі ірілендірілген бөлікке біріктіріледі:
мемлекеттік және муниципалдық қаржы;
шаруашылық жүргізуші субъектілердің қаржысы.
Мемлекеттің қаржысы қаржы ресурстарының орталықтандырылған қорын жасаудың экономикалық
Несие қатынастарының қаржы қатынастарынан айырмашылығы болғанымен мемлекеттік несие
Қаржы қатынастары сфераларының әрқайсысының ішінде буындар бөлінеді, оның
Қаржы жүйесінің әр буыны өз кезегінде буыншаларға(ондағы қаржының
Мемлекеттердің көпшілігінде қаржы жүйесін құрудың қағидаты – фискалдық
Қаржы жүйесінің функциялық құрылысы мынадай негізгі қағидаттарды қанағаттандыруды
Біріншіден, қаржы жүйесінің жеке алынған әрбір буыны ақша
Екіншіден, тұтастай алынған қаржы жүйесі әрбір нақты сәтте
Қаржы жүйесін құрудың негізіне мына қағидаттар қойылған:
Қаржы жүйесін ұйымдастыруға централизм мен демократизмнің үйлесуі. Мемлекеттік
Бұл қағидат жергілікті қаржы ограндарының тиісті жергілікті әкімшілікке
Салалық қаржыларды басқарудағы дамократиялық негіз шаруашылық жүргізуші органдарға
Кәсіпкерлік секторда қаржы дербестігі неғұрлым толық көрінеді: оның
Ұлттық және аймақтық мүдделерді сақтау. Аймақтарды дамытудың әлеуметтік
2 Мемлекеттік шығындардың түрлері
2.1 Экономиканы дамыту шығындары
Экономиканы дамытуға жұмсалатын шығындар – бұл өндіріс көлемінің
Экономикаға жұмсалатын шығастарда басты орынды ұлттық шаруашылықтың барлық
құрылыс-монтаж жұмыстарының шығындары;
жабдық, сайман, аспап сатып алу шығындары;
өзге күрделі жұмыстар мен шығындар (жобалау-іздестіру, геологиялық-барлау және
жаңа салынып жатқан кәсіпорындар үшін кадрларды даярлауға жұмсалатын
Күрделі жұмсалымдар мыналардың есебінен қаржыландырылады:
шаруашылық жүргізуші субъектілердің меншікті қаражаттары;
банктердің ұзақ мерзімді кредиттері;
халықтың жинақ ақшасы (тұрғын үй құрылысына);
бюджеттен қаржы бөлу.
Кәсіпорындардың меншікті қаражаттарының үлесі өсіп келеді, бұл
шаруашылық есеп қаражаттары техникамен қайта жарақтандыру және қайта
Жөндуге жұмсалатын шығыстар табиғи тозған және сапалық ескірген
Айналым қаражаттарының өсімі кәсіпорындардың меншікті немесе оған теңестірілген
Резервтер жасауға жұмсалатын шығындар қаражаттардың үздіксіз ауыспалы айналымын
Мемлекеттік резервтер – мемлекет жасайтын шикізаттың, материалдардың, отынның,
ҚР-да келесі деңгей бюджеттері дербес болып
-республикалық бюджет
-облыстық бюджет, республикалық маңызы бар қала мен
-аудандық бюджет (облыстық маңызы бар қала)
1998 жылы ҚР Қаржы Министрлігінің мемлекеттік секторда жүргізген
1999 жылдан бастап бюджеттік салада шекаралар бөлініп, бюджеттік
Бұның барлығы бюджеттік процесс анализі іске асырылуы жолымен,
Сонымен бірге, шаралар мен қол жеткен жетістіктерінің жүзеге
1 бюджет қаражаттарының қолданылмай қалған лимиттерінің қалдықтары. Бұл
Қаржы менеджментінің бюджеттік бағдарламаларының админстраторлары мен бюджеттік қаражат
2 жергілікті бюджет шоттарында ақша қаражаттарының бос қалдықтарының
- шығындарды қаржыландыру бойынша қарыздардың пайда болуын болдырмау
- айлық қаржыландыру мен түсімдерді болжауға арналған жоспарда
Қазіргі уақытта табысты үлестіру мынадай көрінесте жүріп жатыр,яғни
Көрсетілген сан дүниежүзілік көрсеткіштерге сәйкес келеді,яғни
Кесте 1 - ҚР-ның 2005-2006 жылдардағы мемлекеттік бюджетке
Төлем атаулары 2001 2002 2003 2004 2005
Салықтық емес түсімдері 58547 41538 39348 72549 50534
Капитал операциясынан түсімдер 21605 5944 6256 6179 5882
Ресми трансферттерден түсімдер 4273 4906 4902 5091 10804
Салықтық түсімдер 313432 458227 603396 816458 1340160
Салықтар бюджет жүйесінің деңгейлері бойынша бөлінген.Барлық 9 салықтың
2006 жылға арналған республикалық бюджеттің атқарылуы туралы есеп
Қазақстан Республикасында автожол саласын дамытудың 2001-2005 жылдарға арналған
Мембағдарламаны іске асыру мақсатында автомобиль жолдарын дамытуға 234,9
Жоспарланған іс-шаралардың жыл сайын орындалмауы салдарынан Мембағдарламаның негізгі
Қазақстан Республикасының Ауылдық аумақтарын дамытудың 2004-2010 жылдарға арналған
Ауыл шаруашылығы министрлігінің Ауыл аумақтары істері жөніндегі комитетінің
Мембағдарламаның бірінші кезеңін іске асырудың қорытындылары бойынша 365
Тасып әкелінетін суды және ішінара орталықсыздандырылған сумен қамтамасыз
«Қазақстан Республикасының 2005-2007 жылдарға арналған қоршаған ортаны қорғау»
Бағдарламаны іске асыруға Қоршаған ортаны қорғау министрлігіне республикалық
Есеп комитеті жалпы мөлшері 1158,6 млн. теңгенің бюджеттік
Қазақстан Республикасы балық шаруашылығын дамыту бағдарламасының Қазақстан Республикасының
2003 жылы Қаржы министрлігі мемлекеттік меншікке қаржылық жағдайын
Іс-шаралар жоспарының 12-тармағына сәйкес 2003 жылы 273,9 млн.
Азаматтық авиация саласын дамытудың 2006 – 2008 жылдарға
Аталған бағдарламаны іске асыру жөніндегі іс-шаралар жоспарының орындалуына
Болжанған шығыстары 3 186,0 млн. теңге қаржыға «Эйр
2006 жылғы республикалық бюджет шығыстарының кассалық атқарылуы 1
Республикалық бюджеттің қаражаттарын мемлекеттік басқару органдарының пайдалануын бақылаудың
2006 жылы «Жалпы сипаттағы мемлекеттік қызметтер» функционалдық тобы
Әлеуметтік блоктің бюджеттік бағдарламаларының атқарылуын бақылау нәтижелері:
2006 жылы республикалық бюджеттің «Білім беру», «Денсаулық сақтау»,
«Білім беру» функционалдық тобы бойынша бюджеттік бағдарламаларды іске
Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігінің 39 бюджеттік
Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрлігінің
Есеп комитеті бюджеттік заңнаманың сақталмауынан, сондай-ақ министрлік тарапынан
Қуатты құрылымдардың бюджеттік бағдарламаларын атқарудың тиімділігін бағалау жөніндегі
Республикалық бюджеттің 2006 жылғы шығындары қорғанысқа, қоғамдық тәртіпке,
«Қорғаныс» функционалдық тобы бойынша 21 бюджеттік бағдарламаны іске
Экономиканың нақты секторының бюджеттік бағдарламаларының атқарылуын бақылау нәтижелері:
2006 жылы экономиканың нақты секторын қолдауға және дамытуға
2006 жылы «Ауыл, су, орман, балық шаруашылығы, ерекше
2006 жылы мемлекеттік борыш 2005 жылмен салыстырғанда ұлғайып,
Үкімет борышына қызмет көрсетуге кеткен шығыстар 28,2 млрд.
2006 жылы мемлекеттік кепілдіктер бойынша міндеттерді орындауға республика
2006 жылы қаржылық активтерді алуға республика бюджетінің шығыны
2.2 Әлеуметтік-мәдени шараларға жұмсалатын шығыстар және халықты әлеуметтік
Мемлекет шығыстарының маңызды бағыты әлеуметтік-мәдени шараларға – оқу-ағартуға,
Шығыстардың бұл тобын қалыптастырудың негізгі көзі – мемлекеттік
Соңғы уақытта нарыққа көшу жағдайында елімізде әлеуметтік мәдени
Білім беру сферасында – бұл кепілдендірілген бюджеттік нормаларға
Білім беруге жұмсалатын шығыстар мектепке дейінгі ұйымдарға, жалпы
Қызметкерлер мен өндірістегі басқа кадрларды даярлау және олардың
Қазақстан Республикасының «Білім туралы» зыңына сәйкес гранттар және
Нақтыланған бюджетке сай 2006 жылғы республикалық бюджеттің кірістері
2005 жылдан бастап жыл сайын Қазақстанның 3 мың
Министрліктің тарапынан «Болашақ» бағдарламасының іске асырылуына және «Халықаралық
23 мың орындық 164 мектепке дейінгі ұйымдар мен
Бағдарламаның педагог қызметкерлердің әлеуметтік мәртебесін көтеру жөніндегі іс-шаралары,
Есеп комитеті 2005-2006 жылдары Бағдарламаны іске асыруға бөлінген
Мәдениет пен шығармашылықты қаржыландыру кітапханаларды, клубтарды, мәдениет үйлерін,
Көпшілік ақпарат құралдарын ұстауға жұмсалатын шығыстар мемлекет құрылтайшысы
Азаматтарға республикалық бюджеттің есебінен орындалатын тегін медициналық көмектің
1 денсаулық сақтау ұйымдарының жолдамасы бойынша ересектер мен
2 ВИЧ-инфекциясын жұқтырған ауруларға медициналық көмек көрсетуге;
3 шұғыл, төтенше жағдайларда пайда болған аурулар кезнде
4 сот-медициналық сараптамаға бағытталады.
Азаматтарға жергілікті бюджеттің есебінен орындалатын тегін медициналық көмек:
1 алғашқы медициналық-санитарлық көмекті:
- алғашқы медициналық-санитарлық көмек көрсету мамандарының жолдамасы бойынша
- ортодонтикалық көмектен басқа 18 жасқа дейінгі балаларға,
- 18 жасқа дейінгі балаларға физиотерапевтік көмекті;
2 жедел және шұғыл жәрдем көрсетуді;
3 шұғыл көмек көрсетуді:
Алғашқы медициналық-санитарлық көмек көрсету мамандарының жолдамасы бойынша аурулардың
4 шұғыл, төтенше жағдайларда пайда болған аурулар кезінде
5 ВИЧ-инфекциясын жұқтырған ауруларға медициналық көмек көрсетуді қамтиды.
Әскери қызметшілерге, ішкі істер органдарының, Ұлттық қауіпсіздік комитетінің,
Басқа қалғандарының бәрі арқылы нысанда көрсетілуі тиіс, бұл
Мемлекеттік денсаулық сақтауды қыржыландырудың көздері мыналар болып табылады:
- ұзақ мерзімді экономикалық нормативтер бойынша бөлінетін республикалық
- шаруашылық жүргізуші субьектілердің кірістіретін аударылатын аударымдар, министрліктің,
- арнаулы бағдарламалар бойынша халықаралық ұйымдардың қаражатары;
- республикалық және жергілікті валюта қорларынан бөлінетін валюталық
- жұмыс берушілерге нормативтерден тыс медициналық және басқа
- ұйымдар мен азаматтардың, соның ішіндебасқа мемлекеттердің қайырымдылық
Денешынықтыру мен спортқа жұмсалатын шығыстар мемлкеттің бюджеттік қаражаттары,
Халықта әлеуметтік қорғауға жұмсалатын шығындар мемлекет шығындарының жүйесінде
Әлеуметтік қорғау деп қоғамдық дамудың нақтылы жағдайларына сәйкес
Бұл деңгей қоғамның әлеуметтік-экономикалық дамуының ахуалына, жалпы ішкі
Әлеуметтік қорғаудың қаржылық тұлғалауы арнаулы ақша қорларын қалыптастырумен
Ең төмен әлеуметтік төлемақылар мөлшерін есептеудің негізгі орта
Әлеуметтік шығыстар зейнетақы төлудің Мемлекеттік орталығы, қазіргі кезде
Қазақстандағы әлеуметтік-мәдени қайта құрулар кезеңінде мәдениет пен өнер
2006-2008 жылдарда Мәдениет саласын дамытудың Бағдарламаны іске асыруға
2006жылы-1503,0млн.теңгені;
2007жылы-1503,0млн.теңгені;
2008жылы-1503,0млн.теңгені құрады.
2007-2008 жылдарға арналған шығыстар көлемі тиісті қаржы жылына
2.3 Ғылыми-техникалық прогресске шығындар
Ғылыми-техникалық прогресті (ҒТП) қаржыландырудың көзін таңдау кезеңдерге және,тиісінше,
ҒТП-ні қаржымен қамтамасыз етудің негізгі қағидаттары қаржыландыру көздерінің
Ғылым жалпы нарқтық қатынастарға бағдарлана алмайтын қызмет сферасына
Мемлекеттік бюджет есебінен қаржыландырудың басымдығы жалпымемлекеттік маңызы бар
ҒТП-нің қолданбалы және енгізбелік шаралары шаруашылық есеп қорларынан
ҒТП-ні жетілдіруді ынталандырудың маңызды бағыты ҒТП-нің басым бағыттарын
ҒТП-ні қаржымен қамтамасыз етудің көзі қаржылық қолдауды көрсетуге
Соңғы уақтта алдын ала ескерілген шарттарда нақтылы ғылыми
Шаруашылықтың басқару органдары (концернднр, ассоциациялар, акционерлік қоғамдар, компаниялар,
Ғылыми зерттеулерді қалыпты қамтамасыз ету ғылыми орталықтарда күштерді
Қазақстан ғылыми-сыйымды өнімдер нарығында. Ғылыми сыйымды өнімдермен айырбас
терминологиясын қолдана отырып, заттай емес формадағы технологиялық айырбастың
Республика нарықтық экономикаға өту кезінде ғылыми сыйымды өнімдер
- ең алдымен әлемдік деңгейге сәйкес келетін жаңа
- әлемдік нарыққа ұсыныла алатын және онда бәселекестікке
- жоғарғы технологиялар әлемдік нарығын зерттеу, яғни әлемдік
- жоғарғы технологиялы бәсекелестік қабілеттілігі жоғарғы өнімдерді, технологияларды
Алғашқы кездерде республиканың немесе фирманың жоғарғы сапалы өнімдер
Ғылыми жұмыстар едәуір нәтижелі орындалатындай орта құру керек.
Республиканың әлемдік тәжірибеде жоқ ғылыми идеяларға, жаңа технологияларға
Республикада пайда болған кейбір жаңа идеялар қабылданбады.
Қазіргі кезде қазақстандық технологиялар артықшылықтарын танылып жатыр. Мысалы,
Бірақ Қазақстанды жоғарғы дамыған мемлекетке айналдыру сыртқы нарыққа
2.4 Қорғанысқа және басқаруға жұмсалатын шығындар
Әрбір мемлекет өзінің қорғаныс қабілетін сақтап отыруы тиіс,
Басшылық пен басқаруды Қазақстан Республикасының Қорғаныс министрлігінде орталықтандыру
Қорғанысқа қаржымен қамтамасыз ету мыналарды қамтиды:
қарулы күштерді қаржандыру;
қару-жарақтарды, соғыс техникасын, өндірістік-техникалық арналымының өнімдерін әзірлеуге, өндіруге
ғылыми зерттеулер мен қорғаныс сипатындағы зерттемелер;
әскери объектілердің (аэродромдардың, полигондардың, баздардың, әскери бөлімдер мен
әскери қызметшілердің жеке басын міндетті мемлекеттік сақтандыру;
бірнеше мемлекеттің әскери-саяси одақтарын қалыптастырған кезде бірлескен қарулы
Қорғанысқа жұмсалатын шығындарды жоспарлаудың негізгі мәліметтері жауынгерлік және
Қорғаныс қорындағы шаруашылық есептегі өнеркәсіп орныдары мен құрылыс
Қорғанысқа жұмсалатын шығыстарды үкімет респкбликалық бюджет құрамында
Қазақстанда «қорғаныс» функционалдық тобы бойынша шығыстарға табиғат және
Мемлекет шығындарының құрылымында шаруашылық құрылыста, әлеуметтік және экономикалық
Мемлекеттік басқару органдарының жүйесі дегенімі барлы деңгейлердің заңнамалық,
Заңнамалық биліктің жоғары мемлекеттік органы Қазақстан Республикасының Парламенті
Облыс, қала, аудан аумағын атқарушы өкімгерлік органдар жергілікті
Қоғамдық тәртіп пен қауіпсіздікті сақтау органдарын ұстауға жұмсалатын
Тиісті салаға басшылықты жүзеге асыратын мемлекеттік басқарудың орталық
Соңғы уақытта фунцияларды орталықтандырудың әр алуан дәрежесі бар
Шаруашылық басқарудың оңтайлы схемасы деп басқарудың екі буынды
Мемлекеттік шаруашылық жүргізуші субъектілердің басқару аппаратын ұстауға жұмсалатын
Мемлекеттік басқару органдарын ұстауға жұмсалатын шығындар барлық деңгейлердегі
Экономкалық сыныптамаға сәйкес басқару аппаратын ұстауға жұмсалатын шығындардың
Басқару аппаратын ұстағуа жұмсалатын шығындарды анықтайтын басты құжаттар
Басқару органдары, кәсіпорындар, ұйымдар мен мекемелер штат кестесін
3 Мемлекеттік шығындарды минималдау мәселесін шешу
Бюджеттің шығыс бөлігін арттыру үшін оның кіріс бөлігін
- республикалық бюджетке кірістердің толықтай, уақытылы түсуін қамтамасыз
- республикалық бюджеттің кірістерін жоспарлау кезінде негізгі
- салықтық есептілікті ұсынбайтын және «нөлдік» есептілік пен
- бюджетке түсімнің жеткілікті дәрежеде болмауы Қаржы
- трансферттік бағалар проблемасына дұрыс жол табу салықтық
- қаржының игерілмеуіне қатаң қарау қажет. Заң бұзушыларға
Мемлекеттік бюджет жобасына сәйкес тапшылық 1,1 %-ды құрайтын
Әлеуметтік шығыстардың басым бөлігінің инфляциялық емес шығыстарға жататынын
Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2008-2010 жылдарға арналған орта мерзімді
Орта мерзімді кезеңде жүргізілетін шығыстар саясаты әлеуметтік экономикалық
Шығыстар саясаты теңгерімділік және экономиканың өсу қарқынынан аспайтын
Мемлекеттік бюджет шығыстарының құрылымында 2008-2010 жылдары мыналар басым
- адами капиталдың өсуін қамтамасыз ететін шығыстар –
- экономиканы одан әрі әртараптандыруды ынталандыратын шығыстар –
Денсаулық сақтау саласындағы мемлекеттік саясат және денсаулық сақтауды
- Қазақстан Республикасы Президентінің 2004 жылғы 13 қыркүйектегі
- Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2007 жылғы 13 ақпандағы
- Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2006 жылғы 15 желтоқсандағы
- Қазақстан Республикасы Үкіметінің 1999 жылғы 30 маусымдағы
Медициналық қызметтердің жоғарғы сапасын қамтамасыз етуге мемлекеттік қаражат
- кластердің құрылымына кіретін мемдициналық орталықтарды басқару үшін
- мемлекеттік-жеке меншік әріптестік тетігін (100 мектеп, 100
- денсаулық сақтау ұйымдарын, оларды автономдандыру және шаруашылық
- «Қазақстан Республикасының денсаулық сақтаудың бірыңғай ақпараттық жүйесін»
- бастапқы медициналық-санитарлық көмек ұйымдарының қолданыстағы желілерінің номенклатурасын
Орта мерзімді кезеңде денсаулық сақтау жүйесін жаңғыртуда әкімшілік
Бұдан басқа, мынадай бірқатар әкімшілік іс-шаралар жүргізілетін болады
- халықты туберкулезден қорғау жөніндегі, оның ішінде «Туберкулезбен
- АҚТҚ/ЖҚТБ-мен ауруды азайту, трансфузиялық көмектің қауіпсіздігін сапасын
- жеке меншік медицинаны және ерікті медициналық сақтандыруды
- денсаулық саласында пайдаланылатын рәсімдерді одан әрі стандарттау
- осы саладағы қазіргі проблемаларды жүйелі шешу үшін
Қорытынды
Әр елде міндетті түрде мемлекеттік шығындар мен кірістер
Жалпы мемлекеттік шығыстарда функционалдық, экономикалық және ведомстволық сыныптама
Шығындардың экономикалық сыныптамасы оларды экономикалық белгілері бойынша төрт
Бюджеттің атқарылуы кезінде екі сыныптаманың негізгі бөлімшелерін қамтитын
Ведомстволық сыныптама бойынша шығыстардың атқарылуы мен бюджеттік несиелендіру
Мемлекеттің кірістер мен шығыстардың құрамы мен құрылымы нақты
Қолданылған әдебиеттер тізімі
1 Аль-Пари – Экономикалық серия. №2 2007
2 А.К. Ермекбаев Еңбек нарығы және жұмыссыздарды әлеуметтік
3 Бердалиев К.Б. Қазақстан экономикасын басқару негіздері, -Алматы
4 Б.Жақашев, Ауыл тұрғындарының өмір сүру деңгейін жақсарту
5 Вестник КазНУ Экономическая серия – №6-14 б.,
6 Вестник ПГУ – Экономикалық серия. №1 2008
7 Галерея экономистов www.economica.ru
8 Жұмамбаев С.К., Еңбек нарығының экономикасы.A-2003
9 Қазақстан сайты www.minfin.kz
10 Қ.Қ.Ілиясов, С.Құлпыбаев – Қаржы,- Алматы.2005ж.
11 Қазақстан Республикасының 12-ші қаңтардан статистикалық агентігінін мәліметтері,
12 Мамыров Н.Қ.,Тілеужанова М. –Макроэкономика, А -2003-Экономика баспасы
13 Мәдениет саласын дамытудың 2006-2008 жылдарға арналған бағдарламасы.
14 Ө.Қ.Шеденов, Б.А.Жүнісов, Ү.С.Байжомартов, Б.И.Комягин -Жалпы экономикалық теория,-
15 Статистический ежегодник.2006 ж.
16 Үсербаева А.Б., ҚР Еңбек нарығының даму тенденциясы,
17 Финансы и кредиты – Экономический журнал, №1
18 Фишер С. Макроэкономика, М.-1997;ИНФРА
19 Халықаралық Қазақстан сайты www.kazakh.ru
20 2006 жылға арналған республикалық бюджеттің атқарылуы туралы
35