Мазмұны
Кіріспе 3
1 Мәліметтер қоры 4
2 MS Access-ті іске қосу 5
3 Мәліметтер қорын құру 10
4 Кестелерді құру 14
5 Индекстер 21
6 Кестелер арасында байланыс орнату 22
7 Сұрау көмегімен кестеден мәліметтерді таңдау 26
8 Пішінді құрудың қарапайым тәсілі 30
9 Қарапайым есеп беруді құру 39
10 Макрос объектісі 46
11 Бет объектісі 47
12 Модуль объектісі 48
Қорытынды 49
Пайдаланылған әдебиеттер 50
Кіріспе
1993 жылы Microsoft Access ең әйгілі басқару жүйесінің
Microsoft Access – тек қана басқару жүйесінде ғана
Кез келген автоматтандырылған басқару жүйесінің (АБЖ) қызметі –
Автоматтандырылған басқару жүйесін ұйымдастыру кезінде негізгі мақсат -
Бірақ іс жүзінде автоматтандырылған басқару жүйесін жасау техника
Қазіргі кезде Microsoft Access Microsoft Office – тің
Microsoft Access тарауының жылдам өсуі қазіргі компьютер өндірісінің
Бүгінгі күнде Microsoft Access персоналдық компьютерлерде де үлкен
1 Мәліметтер қоры
Мәліметтер қоры дегеніміз - тақырыбының немесе атқаратын қызметінің
Мәліметтер қоры мәліметтер жиыны болуымен қатар одан қажетті
Мәліметтерді құрастыру мен оны пайдалану компьютерде немесе компьютерлік
Мәліметтер қорын басқару жүйесі (МҚБЖ) дегеніміз – мәліметтер
Реляциялық мәліметтер қоры
Соңғы уақытта мәліметтер қорының ішіндегі ең көп тарағаны
Реляциялық мәліметтер қорында кестенің әрбір қатары бірегей. Қатарлардың
Реляциялық МҚБЖ – нің негізгі ерекшеліктері:
Барлық мәліметтер кесте түрінде сақталады;
Әртүрлі сипаттағы мәліметтер түрлі кестелерде сақталады;
Қорды құратын кестелердің мәліметтері арасындағы қатыстар (реляциялар)
берілген;
Әртүрлі кестелердегі информация, оның мәліметтері жаңа сұрау құру
кезінде қолданылатын жаңа кесте түрінде бірігуі және көрсетілуі
Қолданушылардың мәліметтер қорымен өзара әрекеттері үшін МҚБЖ қолданылады.
Кестелерді және байланысқан кестелер арасындағы қатыстарды қолдау
үшін құралдар жиынынан;
Ол информацияны енгізуге және модификациялауға, информацияны
мәтіндік және графикалық түрде көрсетіп және іздеуді орындауға
Олардың көмегімен жеке қосымшамызды құра алатын жоғары дәрежедегі
программалау құралдарынан.
МҚБЖ құралдары көмегімен біз:
Біз үшін маңызды информацияны таңдай аламыз;
Бүкіл кестедегі немесе тек таңдап алынған жазулар мен
форматта басып шығара аламыз;
Кестенің мәліметтерін графикалық түрде көрсете аламыз;
Есеп беруді дайындау немесе кестелерден мәліметтерді таңдау барысында
түрлі есептеулерді орындай аламыз.
2 MS Access-ті іске қосу
Мәліметтер қорын құрастыру арнайы компьютерлік бағдарламаның көмегімен орындалады.
1 cурет - MS Access – ті іске
MS Access компоненттері
MS Access информацияны көрсету және сақтау үшін қолданылатын
Пішіндер мен есеп беруді құру үшін конструкторлар қолданылады,
Кесте - мәліметтер қорының негізі болып табылады.
бүкіл информация кестелерде беріледі.
Пішіндер - пішін терезесінде кестелерді енгізу
Есеп берулер - мәліметтер қорында бар
Сұрау - мәліметтер қорынан информацияны алу
Мәліметтерге қатынау беті - MS Access
Макростар - жиі орындалатын операцияларды автоматтандыруға
Модульдер – Visual Basic түрінде жазылған
MS Access басты терезесімен танысу
MS Access-ті бірінші рет іске қосқанда экранға мәліметтер
3 - cурет Мәліметтер қорының терезесі
MS Access қосымшасы бір уақытта тек бір ғана
Тақырып басты терезенің жоғарғы жағында орналасқан және үш
Меню жолында ағымдағы терезе менюі бар. Windows-те жұмыс
MS Access-те саймандар қатары көптеген әртүрлі батырмалар жиынынан
Қалып-күй жолы басты менюдің төменгі жағында орналасқан. Жолдың
Мәліметтер қорының терезесі (сурет 3) оның жоғарғы жағында
Объектілерді басқару қатары (кестелер, сұраулар, пішіндер т.б.) белгілі
Саймандар қатарының сол жағында Ашу , Конструктор
Конструктор батырмасы таңдалынған объектіні толықтыру үшін, ал Жасау
MS Access саймандар қатары
Жұмыстың әрбір режиміне өзінің саймандар қатары сәйкес келеді.
(сурет 4) жиірек қолданылатын саймандар қатарымен танысамыз.
4 - cурет «Мәліметтер қоры» саймандар қатары
Саймандар қатары батырмаларының атқаратын қызметтері:
Батырмалар Аты Атқаратын қызметі
Құру Жаңа мәліметтер қорын жасайды
Ашу Бұрын жасалған мәліметтер қорын ашады
Сақтау Ағымдағы объектті сақтайды
Баспа Құжатты баспаға жібереді
Алдын-ала көру Құжатты алдын-ала көру терезесін ашады
Орфография Орфографияны тексереді
Қиып алу Ерекшеленген мәтінді немесе ерекшеленген объектілерді жояды
Көшіру Буферге ерекшеленген мәтіннің немесе ерекшеленген объектілердің көшірмесін
Кірістіру Буфердің мазмұнын кірістіреді. Бұл батырманың нақты іс-әрекеті
Үлгі бойынша пішім Таңдалған объект үшін ағымдағы пішімді
Болдырмау Соңғы іс-әрекетті болдырмау
Office-пен байланыстар MS Office-тің басқа қосымшаларымен байланысты жүзеге
Программа Модульдің терезесін ашады
Қасиеттер Таңдалынған объекттің қасиеттер терезесін ашады/жабады
Мәліметтер сызбасы Кестелер арасындағы байланыстарды жасайды және редактірлейді
Жаңа объект Мәліметтер қорының жаңа объектісін жасайды
Көмекші Көмекшіні шақырады
Кез келген терезеде жұмыс істегенде біздер саймандар қатарының
Өз қалауымыз бойынша MS Access-тің басқа объекттері секілді
Қажет кезінде Жасау командасын таңдап, экранға жаңа саймандар
MS Access параметрлерін баптау
MS Access баптаудың көптеген әртүрлі параметрлерінен тұрады. Біз
5 - cурет «Параметрлер» сұхбаттасу терезесі
Параметрлерді баптаған соң ОК немесе Қолданылсын батырмаларын шертуімізге
MS Access-тен шығу
MS Access–те жұмысты аяқтау үшін келесі тәсілдердің бірін
Файл/Шығу командасын таңдау арқылы;
MS Access Жабу командасын таңдау арқылы;
MS Access басты терезесінде жүйелік менюдің батырмасына барып,
маусты екі рет шерту арқылы.
3 Мәліметтер қорын құру
MS Access-те мәліметтер қоры информацияны енгізу, сақтау, қарау,
MS Access-те мәліметтер қорын жасаудың екі тәсілі бар.
Бос мәліметтер қорын құру
MS Access-ті іске қосқанда сұхбаттасу терезесі ашылады, мұнда
Файл/Жасау командасын таңдаймыз немесе саймандар қатарындағы
Жасау батырмасын шертеміз. Экранда “Жасау” сұхбаттасу терезесі ашылады
(сурет 6), ол екі қосымшадан тұрады:
6 - cурет «Жасау» сұхбаттасу терезесі
“Жалпы” – жаңа бос мәліметтер қорын жасауға мүмкіндік
“Мәліметтер қоры” – көптеген қажетті объектілерден тұратын мәліметтер
қорының үлгісін таңдауға және шебердің көмегімен мәліметтер қорын
Жаңа, бос мәліметтер қорын жасау үшін “Жалпы” қосымшасына
“Мәліметтер қоры” элементін таңдап сұхбаттасу терезесінің төменгі жағындағы
Ашылған Қапшық тізімінен жасалған мәліметтер қорын сақтағымыз келген
қапшықты таңдап, Файл аты өрісінде мәліметтер қорының атын
Жасалған мәліметтер қорының атын енгізген соң, осы сұхбаттасу
терезесінің Жасау батырмасын шертеміз. Экранда мәліметтер қорының терезесі
7 - cурет Жаңа мәліметтер қоры терезесі
Шебердің көмегімен мәліметтер қорының құрылуы
Шебердің көмегімен мәліметтер қорын жасау үшін мына тәсілдерді
Файл/Жасау командасын орындаймыз.
Ашылған “Жасалу” сұхбаттасу терезесінде “Мәліметтер қоры”
таңбашасын таңдаймыз. Экранда шебер ұсынған мәліметтер қорының тізімі
8 - cурет «Мәліметтер қоры» тапсырмасы
Тізімнен бізге сәйкес келетін мәліметтер қорының үлгісін таңдап,
мәліметтер қорын жасау шеберін ОК батырмасын шерте отырып,
“Жаңа мәліметтер қоры файлы” сұхбаттасу терезесінің Қапшық
тізімінен тиісті мәліметтер қорын орналастыратын қапшықты таңдаймыз, ал
Келесі сұхбаттасу терезесінде шебер өзі жасаған мәліметтер қоры
информацияны хабарлайды. Осы сұхбаттасу терезесінің төменгі жағында келесі
Болдырмау – шебердің жұмысын тоқтатады;
Кейін қарай – шебер жұмысының алдыңғы қадамына қайта
Әрі қарай – шебер жұмысының келесі қадамына барады;
Дайын – орнықтырылған параметрлермен мәліметтер қорына шеберді
жібереді.
Жұмысты жалғастыру үшін Әрі қарай батырмасын шертеміз.
Ашылған сұхбаттасу терезесі (сурет 9) екі тізімнен тұрады.
мәліметтер қорының кестелер тізімі, ал екіншісі – таңдалынған
9 - cурет Мәліметтер қоры кестесінің өрістері
Келесі сұхбаттасу терезесінде (сурет 10) берілген үлгілерден экранды
безендіру түрін таңдап, Әрі қарай батырмасын шертеміз.
10 - cурет Экранды безендіру түрін таңдау
Шебер жұмысының келесі қадамдарында мәліметтер қоры үшін жасалатын
есеп берулердің түрін анықтауға болады (сурет 11). Өзіміз
11 - cурет Есеп беру түрін айқындауға
Бұдан соң ашылған мәліметтер қорын құруға арналған шебердің
терезесі (сурет 12) барлық есеп берулерде пайда болатын
12 - cурет Барлық есеп берулерде кездесетін
суретін беруге мүмкін болатын сұхбаттасу терезесі
Егер біз суретті қолданғымыз келсе, Иә жалаушасын орнықтырамыз.
жағдайда Сурет батырмасына мүмкіндік болады, оны шертсек алдын
Соңғы сұхбаттасу терезесінде Дайын батырмасын шертіп, орнықтырылған
параметрлерімен мәліметтер қорын құруға шеберді іске қосамыз. Кейін
Қосымша параметрлерді баптауды қалдырып кетіп, Дайын батырмасын шебердің
Дайын батырмасын басқан соң шебер, өзіміз берген өрістермен
Егер ұсынылған мәліметтер қорының нұсқасы бізді қанағаттандырмаса, онда
4 Кестелерді құру
Кестелер мәліметтер қорының негізі болып табылады, себебі барлық
Кесте – бұл мәліметтерді сақтайтын объект. Кестені жасауда
Кестелердің құрылымы
Кестелердің құрылымын жасау алдында мәліметтер қорын жасаудың нәтижесінде
Кестенің құрылымын анықтаған соң MS Access-те жасауға кірісеміз.
Мәліметтер қоры терезесін ашып, “Кестелер” категориясын таңдаймыз.
Мәліметтер қорының терезесінде Жасау батырмасын шертеміз.
“Жаңа кесте” сұхбаттасу терезесі ашылады, оның оң жағында
нұсқалар тізімі берілген.
Кестелер режимі – кестелер режимінде жаңа кестені жасауға
береді;
Конструктор – кестелер конструкторында жаңа кесте жасауға мүмкіндік
береді;
Кесте шебері – шебер көмегімен жаңа кесте жасауға
Кестелер импорты - сыртқы файлдан ағымдағы мәліметтер қорына
кестелер импортын жүзеге асыруға мүмкіндік береді;
Кестелермен байланыс – сыртқы файлдардан байланысқан кестелермен
кестелер жасауды жүзеге асыруға мүмкіндік береді.
Осы сұхбаттасу терезесінде өзіміздің кестемізді жасауға сәйкес нұсқаны
таңдап, ОК батырмасын шертеміз.
Таңдалған құралдың көмегімен кесте құрылымын жасаймыз.
Кестені өзінің ішіндегі информациямен байланыстыру үшін әрбір кестеге
оның аты меншіктеледі. Кесте атын “Сақтау” сұхбаттасу терезесіне
Біз кестені жасаудың негізгі қадамдарын қарастырдық, ал енді
Конструктор терезесінде кестенің құрылуы
Конструктордың терезесінде кестенің жасалуы жасалатын кестенің параметрлерін анықтаудың
13 - cурет Кесте конструкторы терезесі
Сұхбаттасу терезесінің жоғарғы жағында жасалатын кестенің көрсеткіштерінен, яғни
Мәліметтер түрі
Өрістің аты кестелердің мәліметтеріне сүйену үшін қолданылады. Сақталатын
Мәтіндік
Сандық
Ақшалай
Санауыш
Мерзімдер/уақыттар
Логикалық
МЕМО өрісі
OLE объектісі өрісі
Гиперсілтеме
Ауыстырулар шебері
Мәтіндік өрістер
MS Access-тегі өрістің алғашқы атын енгізгенде, оған мәліметтердің
Сандық өрістер
Мәтіндік өріспен танысқан соң, мүмкін символдары ретінде өрістің
1. Сандық типтің мәліметтерін енгізгенде мәліметтерді автоматты түрде
2. Тек сандық өрістермен ғана математикалық операциялардың орындалуы
Ақша типінің өрісі
Ақша өрісі сандық өріске ұқсас. Сандық өрістен айырмашылығы,
Санауыш типінің өрісі
Санауыш типтегі өрістердің мәндері редакцияланбайтын, бірақ кестеге әрбір
Дата/уақыт өрісі
Мәліметтердің арнайы пішімде көрсетілген өрістердің датасы мен уақытын
1. MS Access даталарды бірнеше пішімде енгізуге
2. MS Access-ке даталарды енгізген уақытта мәліметтердің пішімін
Логикалық өрістер
Логикалық өрістер екі мәннің бірін қабылдайтын мәліметтерді сақтау
Кез келген ұзындықтағы мәтіндік өрістер
Кез келген ұзындықтағы мәтіндік өрістер (МЕМО өрісі) қарапайым
OLE объекті өрісі
MS Access кестелерде бейнелерді және басқа екі еселенген
Гиперсілтеме өрісі
Бұл типтің өрісі әріптер мен цифрлардан тұратын жолдарды
Гиперсілтеме өрісінің бөлігі Сипаттама
Мәтін Өрісте немесе басқару элементінде шығатын мәтін
Адрес Файлға (UNC жолының пішімінде) немесе бетке
(URL адресі) бару
Қосымша адрес Файлдың немесе беттің ішінде ығысу
Ауыстыру шеберінің мәліметтер типі
Бұл типті таңдау, тұрақты мәндер немесе басқа
Бастапқы кілт
Бастапқы кілт жазбаны бірмәнді ұқсататын информациядан тұрады. Егер
Шебер көмегімен кестенің құрылуы
MS Access бізге қажетті прототип ретінде біз қолдана
14 - cурет Кесте шеберінің құрылуы
Алдымен бізге Кесте үлгілері тізімінен өзіміз жасағымыз келген
Өрістерді таңдау үшін Өріс үлгілері тізімінің оң жағында
Батырма Қызметі
Өріс үлгілері тізімінен ерекшеленген өріс құрылғалы жатқан кестенің
Өріс үлгілері тізіміндегі барлық өрістер құрылғалы жатқан кестенің
Құрылғалы жатқан кестенің өрістер тізімінен Жаңа кестенің өрісі
Жаңа кестенің өрісі тізіміндегі барлық элементтер жойылады.
Өріс атын өзгерту батырмасын қолданып, қажет кезінде Жаңа
Кестені жасаудың келесі қадамында кестенің атын беруге болады
Енді кесте үшін бастапқы кілт автоматты таңдауды шеберге
Біз MS Access-ке кестені жасауға арналған барлық қажетті
Кестенің құрылымын өзгерту – шебер жұмысты аяқтаған соң
кестенің жасалған құрылымының мүмкін модификациясы үшін конструктор режимі
Кестеге мәліметтерді тікелей енгізу – шебер жұмысты аяқтаған
экранда кестеге мәліметтерді енгізуді бастауға мүмкіндік беретін кесте
Кестеге мәліметтерді шебер жасаған пішін көмегімен енгізу –
жұмысты аяқтаған соң экранда жасалған кестеге информацияны енгізудің
Кесте режимінде кестелердің құрылуы
Қорыта келе, біз кестені жасаудың қарапайым әрі көрнекі
Мәліметтер қорының терезесінде “Кестелер” категориясын жандандырып,
Жасау батырмасын шертеміз.
“Жаңа кесте” сұхбаттасу терезесінде нұсқалар тізімінен Кесте режимі
мәнін таңдап, ОК батырмасын шертеміз. Осы әрекеттердің нәтижесінде
Файл/Сақтау командасын орындап немесе саймандар қатарында Сақтау
батырмасын шертіп, кестені сақтаймыз. Ашық “Сақталу” сұхбаттасу терезесінде
Кесте үшін бастапқы кілтті жасаудың қажеттігі туралы сұрауға
батырмасын шертеміз, MS Access артық баған мен жолдарды
Енді MS Access әрбір өріске сәйкесінше мәліметтер типін
көзімізді жеткіздік. Ол үшін Түр/Конструктор командасын орындап, кесте
15 - cурет «Кесте» сұхбаттасу терезесі
5 Индекстер
МҚБЖ-не қойылатын негізгі талаптардың бірі – үлкен көлемді
MS Access-те индекстің еркін санын жасауға мүмкіндік бар.
MS Access-те индекстердің бірегейлігіне қойылатын талап міндетті емес.
Индекстердің басты ерекшелігі – индекстерді бастапқы кілтті жасау
Құрамды индекстердің құрылуы
Бірнеше өрістерден тұратын индекстерді индекстер терезесінде анықтау қажет.
Конструктор терезесінде құрамды индекс жасайтын кестені ашамыз. Ол
үшін мәліметтер қорының терезесінде анықтау қажет. Ол үшін
Саймандар қатарында Индекстер батырмасын шертеміз. Экранда
“Индекстер” сұхбаттасу терезесі ашылады. Ашылған сұхбаттасу терезесінде индекс
Сол жолдың Өрістің аты бағанында тізімнің ашылуы батырмасын
индекстің бірінші өрісін таңдаймыз.
Келесі жолдың Өрістің аты бағанында индекстің келесі өрісінің
таңдаймыз. (Бұл жолда индекс бағанының өрісін бос қалдырған
Келісім бойынша Өсуі бойынша сұрыптау реті беріледі. Кемуі
Көпкестелі мәліметтер қорын жобалаудың ерекшеліктері
Іс жүзінде көпкестелі мәліметтер қорымен жұмыс істеуге тура
6 Кестелер арасында байланыс орнату
Мәліметтер қоры көп кестелерден тұруы мүмкін; олардағы барлық
Байланыс сәйкес өрістер арқылы орнатылады. Көбінесе бір кестенің
Қордың кестелері бір сызба бойынша байланысады (cурет 16).
16 - cурет Кестелер арасындағы байланыстар
Кілттік өрістегі жазулар қайталанбайтын болуы тиіс; ондағы жазу
Кестелер арасындағы байланыстар мынадай типтерге жатуы мүмкін:
“Бірде-бір”(1-1) қатысы. Бұл қатыс бір кестедегі әрбір жазба
“Бірдің-көпке” (1-() қатысы. Бұл қатыс бір кестедегі әрбір
“Көптің-бірге” ((-1) қатысы. Бұл қатыс “бірдің-көпке” қатысына ұқсас.
“Көптің-көпке” ((-() қатысы. Аталмыш қатыс екі кесте арасында
Бірінші кестедегі бір жазба екінші кестедегі бірнеше жазбамен
мүмкін;
Екінші кестедегі бір жазба бірінші кестедегі бірнеше жазбамен
мүмкін.
“Мәліметтер сызбасы” сұхбаттасу терезесі
Кестелер арасындағы байланыстың құрылуы “Мәліметтер сызбасы” сұхбаттасу терезесінде
Сервис/Мәліметтер сызбасы командасын орындап немесе саймандар
қатарында Мәліметтер қоры батырмасын басып, “Мәліметтер
2. Бұл сұхбаттасу терезеге байланысқан екі терезені бірізділікпен
Кестелер тізімінде бірінші қосылған кестені ерекшелеп алып, Қосу
батырмасын шертеміз. Содан кейін екінші қосылатын кестені таңдап,
Кестелерді байланыстыру үшін бірінші байланысатын кестедегі өрісті
таңдап, оны маустың көмегімен екінші кестенің сәйкес өрісіне
Экранда “Байланыстардың өзгертілуі” сұхбаттасу терезесі ашылады. Бұл сұхбаттасу
“Бірдің-көпке” қатысы - өрістердің біреуі ғана түйінді болса
бірегей индексі бар болған жағдайда ғана жасалады;
“Бірдің-бірге” қатысы – байланысатын өрістердің бәрі түйінді болса
оның берегей индексі бар болған жағдайда жасалады;
“Көптің-көпке” қатысымен байланыс екі байланысты “бірдің-көпке”
қатысымен үшінші кесте арқылы көрсетеді, оның кілті ең
“Мәліметтер сызбасы” сұхбаттасу терезесінде түйінді емес (немесе бірегей
Кесте құрылымын өзгерту;
Бар байланысты өзгерту;
Байланысты жою;
“Мәліметтер сызбасы” сұхбаттасу терезесінде кестені жою;
Экранға барлық бар байланыстарды немесе байланыстарды тек нақты
кестелер үшін шығару;
Мәліметтер тұтастығының шарттарын бермей-ақ сұраулар үшін
байланыстарды анықтау.
Кестенің пішімін өзгерту
Кестенің сыртқы түрін өзгерту үшін кесте режимінде тұрып,
17 - cурет «Кестенің пішімі» сұхбаттасу терезесі
Мәліметтерді сұрыптау
Кестеге мәліметтер кез келген ретте енгізіледі. Мұндай мәліметтерді
Біз жазбаны кез келген өрісте сұрыптай аламыз –
Сүзгінің қолданылуы
Мәліметтер қорында сүзгімен жұмыс істегенде сүзгі берілген белгімен
Кестемен жұмыс істегенде кез келген режимде саймандар қатарының
Батырма Команда Қызметі
Жазбалар/Сүзгі/ Ерекшелену бойынша сүзгі Берілген бағанның ерекшеленген мәндері
Жазбалар/Сүзгі/
Сүзгіні өзгерту Сүзгіден өткізудің белгісін беру үшін сұхбаттасу
Сүзгіні қолдану/ Сүзгіні жою Сүзгіні қолдану және алып
Жазбалар/Сүзгі командасын қарастырайық. Ол төрт түрлі сүзгіден тұрады:
Сүзгіден жазбаларды алып тастау
Біз мәліметтерді қосудың орнына алып тастап, жазбаларды сүзгіден
Сүзгіден өткізгіміз келген кестені ашамыз.
Белгі қызметін атқаратын мәндерді таңдаймыз.
Таңдалынған орынды маустың оң батырмасымен басамыз. Контекстік меню
пайда болады.
Контекстік менюден Ерекшеленуді алып тастау (cурет 18) командасын
таңдаймыз.
18 - cурет Контекстік меню көмегімен сүзгіден
7 Сұрау көмегімен кестеден мәліметтерді таңдау
Мәліметтер қорына қатысты берілетін сұрақтар сұрау деп аталады.
MS Access-те сұрауды қалыптастыру үшін сұрау конструкторы мен
Сұрау – бір уақытта бірнеше кестелерден мәліметтерді таңдауға
Мәліметтерді таңдауға бағытталған сұрауды құрастыру үшін старт терезесінде
Таңдамалы сұрау түрлері. Мәліметтерді таңдаудың типтік шарттарын қарастырайық.
Барлық А әрпінен басталатын сөздер Like А*
Барлық Алматы қаласындағы студенттер Алматы*
Асанов атты студенттен басқасы Not Асанов немесе Асанов.
Алматы мен Астана қаласынан келген студенттер Алматы Or
>=50 and