РЕФЕРАТ
Тақырыбы: Магматизм
Жоспар
Магматизм
Магмалық ошақтар және олардың пайда болу
Магманың түрлері.
Магмалық тау жыныстарының әр түрлі болу
Магмалық денелердің сырт көрінісі
Магматизм
Магматизм – жер қыртысының құралуында атқаратын
Магматизм – өте күрделі геологиялық процесс.
Бұл процесс магманың жер қыртысында (немесе
Сонымен магма (магма грекше – қою
Магмалық ошақтар және олардың пайда болу
Жер қойнауында температураның жоғарылауы әртүрлі физикалық-химиялық
1) радиоактивті элементтердің ыдырауы нәтижесінде бөлінетін
2) гравитациялық жіктелу кезінде және т.б.
Магманың жоғарғы қабаттарға көтерілуі, гидростатикалық қысым
Магманың түрлері. Магмалық ошақтар әр түрлі
Бұл сұраққа тікелей жауап беретін ортақ
Жер бетінде көптеп кездесетін эффузифтік (базальтты)
Қазіргі кездегі зерттеушілердің көпшілігі ғалым
Перидотиттік магманың болу мүмкіндігі жер қыртысының
Магмалық тау жыныстарының әр түрлі болу
Ең ірі екі мемлекетте (АҚШ, ТМД)
1-кесте
Магмалық жыныстардың басты түрлерін АҚШ және
Тау жыныстарының түрлері ТМД АҚШ
Қышқыл интрузиялар
Негіздік интрузиялар
Қышқыл эффузифтер
Негіздік эффузифтер
Сілтілі жыныстар
48,7
2,3
13,5
35,1
0,4
35,0
5,0
12,5
45,5
–
А.Б.Ронов пен А.А.Ярошевскийдің есептеулері бойынша, жер
Қазіргі уақытта тау жыныстарының алуан түрлігі
Магманың дифференциациялық жіктелуі деп, біртекті алғашқы
Магманың жіктелуі алғашқы кристалдардың түзілуіне дейін
Ликвациялық процесс кезінде магма құрамында және
Кристаллизациялық дифференциация магманың кристалдарға жіктелуімен аяқталады.
Дифференциациялық процестер терең қабаттарда (магмалық ошақтарда)
Магмалық ошақтарда байқалатын дифференциациялық жіктелу нәтижесінде
Ал жер қыртысының жоғарғы бөліктерінде, магмалық
Магмамен жапсарлас және кездейсоқ жыныстардың (ксенолит)
Гибридизация деп, магмамен жапсарлас жыныстардың ыстық
Магмалық денелердің сырт көрінісі әр түрлі
Эффузифтік жыныстар жер бетінде лава тасқындары
Интрузивтік жыныстар жер қыртысыеың терең (абиссалдық)
Ал гипабиссалдық жағдайда, олар айнала қоршаған
Құрамы негізді сұйық магма жер бетінде
Лакколиттер (грек тілінде «лакос» – шұңқыр
Лополиттер (грек тілінде «лопос» – деген
Факолиттер (грек тілінде «факос» – жасымық
Батолиттер (грек тілінде «батос» – терңдік
Батолиттердің пайда болуы жөніндегі проблема –
Басқа бір көзқарас бойынша, тау құралу
Басқаша айтқанда, жер бетіне жақын орналасқан
Штоктар цилиндір пішінді, кейде бұрылыс пішінді
Кейде штоктар, ірі батолиттердің тармақтары мен
Дайкалар (шотландия тілінде «дайка» – қабырға
Нектер (ағылшын тілінде «некк» – мойын
Интрузиялық денелер әр түрлі тереңдікте қалыптасады.
Пайданығлан әдебиеттер:
К.Сапарбаев “Геология және гидрогеология ”
Алматы 1991 ж.
Н.Тұяқбаев, К.Арыстанов, Б. Әбiшев,
“Жалпы геология курсы”
Алматы 1993 ж.
Сыздық Бәкiров, “Геология негiздерi”
Алматы 1995 ж.
Қ.Н.Аманниязов, Қ.Ж.Игiбай, С.М.Черкешова “Геология”
Алматы 2001ж.