Тақырыбы: Әл – Фараби
Орта ғасырда араб халифатының ықпалында болған
Мұсылман мәдениеті көне антикалық мәдениет дәстүрі
Орта ғасырда ислам дәуірінде қазақ жерінен
Әбунасыр әл-Фараби, Ғаббас әл-Жауһари, Исмаил әл-Жауһари,
Мұсылман мәдениеті VІІ –ХІІ ғасырларда шарықтау
Әл-Фараби Бағдадқа келген соң Александрия, Византия
Осы кітабын арабшадан француз тіліне Барон
Әл-Фараби қарапайым ғана өмір сүрген. Бос
Тұранның кім кеміткен музыкасын,
Фараби тоғыз шекті домбырасын.
Күңірентіп тоқсан тоғыз күй тартқанда,
Тебірентіп кім төкпеген көзден жасын.
Әл-Фарабидің музыкамен қатар айналысып, аса зор
Ол оптикалық астаптар жасаған. Оның ішінде
Әл-Фараби ежелгі грек оқымыстылары Платон, Аристотель,
Грек ойшылдарының еңбегін кейінгі шығыс ғалымдары
Әл-Фараби әлемге дүние, жаратылыс туралы өзіндік
Фарабидің жаратылыс жайлы ойларын Фарабитанушы
Әл-Фарабидің ойшылдық келбеті «Қайырлы қала тұрғындарының
Ұлы Абайдың көзқарасында Әл-Фарабимен ұқсастықтары бар.
Он сегіз мың ғаламды жаратушы –
М.Әуезов айтқандай, Абайдың сусындаға үш бұлағының
Әл-Фарабидің ғалымдар саласында ғажайып жаңалықтар ашуының
Ақынның бізге жеткен біраз өлеңдері арабша
Қашықтасың туған жер – қалың елім,
Не бір жүйрік болдырып жарау деген.
Шаршадым мен,
Қанатым талды менің,
Шаңыт жолға сарылып қарауменен...
...Бір шөлмекте көк сия толып тұрса,
Екіншіде – шарап бар, жайы мәлім,
Даналықты сиямен молықтырсам,
Шарабымен шерімнен айығамын.
Бұл өлеңдегі ақынның аңсары – туған
«Өлең өнерінің қағидалары туралы» трактатында Аристотельдің
1. Табиғи дарыны бар, бірақ өлең
2. Өлең өнерін меңгерген, бейнелеу құралының
3. Алғашқы екі топтағы ақындарға еліктейтіндер.
Фарабидің ізін басқан шәкірттерінің бірі –
Әл-Фараби Сирияның әмірі Сайф ад –Дауланың
Әл-Фараби бүкіл өмірін бағдад пен Мысырда
Пайдаланылған әдебиет:
1. Алма Қыраубайқызы «Ежелгі әдебиет»
2. Н.Келімбетов «Ежелгі дәуір әдебиеті»