ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ
Тақырыбы:
«ҰЙЫМНЫҢ ҚЫЗМЕТІ МЕН ҚАРЖЫЛЫҚ ЖАҒДАЙЫН ТАЛДАУ»
Ғылыми жетекші:
Астана 2010
ЖОСПАР
КІРІСПЕ.............................................................................................................3-4
Ι. КӘСІПОРЫННЫҢ ҚЫЗМЕТІ МЕН ҚАРЖЫЛЫҚ ЖАҒДАЙЫН ТАЛДАУДЫҢ
1.1. Кәсіпорын қызметінің мәні.....................................................................5-6
1.2. Кәсіпорынның қаржылық жағдайын талдаудың мақсаты...................7-9
1.3. Қаржылық жағдайды талдау әдістері.................................................10-12
ΙΙ. «ИНСИ» ҚҰРЫЛЫС ХОЛДИНГІНІҢ ҚАРЖЫЛЫҚ ЖАҒДАЙЫН ТАЛДАУ........................................................................................................................13
2.1. «ИНСИ» құрылыс холдингінің жалпы сипаттамасы.............................13
2.2. Кәсіпорынның төлем қабілеттілігі мен қаржылық тұрақтылығын
2.3. Кәсіпорынның табыстылығы мен іскерлік белсенділігін талдау....19-22
ΙΙΙ. КӘСІПОРЫННЫҢ ҚАРЖЫЛЫҚ ЖАҒДАЙЫН ЖЕТІЛДІРУДІҢ НЕГІЗГІ БАҒЫТТАРЫ...................................................................................23
3.1. Кәсіпорынның активтерінің өтімділігі мен төлем қабілеттілігін арттыру......................................................................................................................24-26
3.2. Кәсіпорынның қаржылық тұрақтылығы мен іскерлік белсенділігін арттыру......................................................................................................................27-29
3.3. Кәсіпорынның табыстылығын арттыру.............................................30-31
ҚОРЫТЫНДЫ.............................................................................................32-33
ҚОЛДАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ...................................................34
Кіріспе
Зерттеу тақырыбының өзектілігі. Қазақстан Республикасы кәсіпорындарында, соңғы жылдары
Бухгалтерлік есеп стандарттары мен субъектілердің қаржы-шаруашылық қызметі шоттары
Қоғамда қаржылық талдау біреудің орынсыз тілегінен емес, өмірлік
Қай уақытта да болмасын бұл өте маңызды. Қазіргі
Қазіргі уақытта болып жатқан нарықтық қатынастар кәсіпорындардың шаруашылықты
Кәсіпорынның қаржы тұрақтылығын бағалау, объективті, ғылыми негізделген үшін
Курстық жұмыстың мақсаты – кәсіпорын қызметінің мәнін ашу,
Осы мақсатқа жету үшін келесідей міндеттерді анықтадым:
кәсіпорынның қызметінің мәнін талдау;
қаржылық жағдайды талдаудың мақсаттары мен әдістерін анықтау;
талдау объектісі ретінде алынған холдингтің жалпы сипаттамасын беру;
оның қаржылық жағдайын толығымен талдау үшін біршама көрсеткіштерді
кәсіпорынның қаржылық жағдайын дамыту бағыттарын анықтау.
Талдау объектісі ретінде «ИНСИ» құрылыс холдингі алынды. Оның
Жұмыстың теориялық бөлімі қаржылық жағдайды талдаудың түсінігін ашуға
Жұмыстың тәжірибелік бөлігі «ИНСИ» холдингінің қаржылық жағдайын талдауға
Жұмыс барысында ҚР-ның заң актілері және «ИНСИ» холдингінің
І. Кәсіпорынның қызметі мен қаржылық жағдайын талдаудың теориялық
1.1. Кәсіпорын қызметінің мәні
Ұйым Қазақстан Республикасының заңдарында тыйым салынбаған және ұйымның
Ұйым өзiнiң жарғылық мақсаттарына сәйкес келетiндей ғана кәсiпкерлiк
Коммерциялық емес ұйымдардың кәсiпкерлiк қызметiнен алынатын кiрiстердi коммерциялық
Коммерциялық кәсіпорындарды және фирмаларды өндірушілер мен тұтынушылармен экономикалық
1. Коммерциялық ұйымдар, тауарларды өндірушілердің қатарына кіретін,
2. Еншілес сатып және сатып алатын коммерциялық фирмалар.
3. Бірнеше аналық өндірістік кәсіпорындары бар еншілес коммерциялық
4. Тәуелсіз коммерциялық фирмалар, тұтынушылардың сұранысы бойынша жұмыс
Кәсіпорын қызметін қаржылық талдау мыналардан құралады:
өнім шығару ауқымы мен өндіріске кеткен шығындарды талдау;
өнімді сатудан түскен кірісті, дебиторлық және кредиторлық қарыздарды,
шығын құрамын және кәсіпорын ерекшелігін ескере отырып заңды
қаржы ахуалын жалпы бағалау, қаржы тұрақтылығын талдау, баланс
1.2. Кәсіпорынның Қаржылық жағдайын талдаудың мақсаты
Нарықтық қатынастары жағдайында кәсіпорыннын қаржылық жағдайын талдаудың маңызы
Кәсіпорынның қаржылық жағдайын талдау жөніндегі сұрақтарды қарастырмас бұрын,
Кәсіпорынның қаржылық жағдайы кәсіпорынның қалыпты өндірістік, коммерциялық және
Кәсіпорынның қаржы жағдайы осы кәсіпорынның белгілі бір кезеңдегі
Кәсіпорынның қаржылық тұрақтылығы – бұл тәуекелділіктің мүмкін болатын
Кәсіпорынның қаржылық тұрақтылық жағдайына көптеген факторлар әсер етеді,
пайда болу орнына байланысты – ішкі және сыртқы;
нәтижесінің маңыздылығына байланысты – негізгі және негізгі емес;
құрылысы бойынша – қарапайым және күрделі;
әрекет ету уақыты бойынша –
Ішкі факторлар кәсіпорынның өзінің жұмысын ұйымдастыруына байланысты болады,
Кәсіпорынның қаржылық тұрақтылығына әсер ететін мынадай ішкі факторларды
кәсіпорынның салалық топқа жатуы;
шығарылатын өнімнің (жұмыс, қызмет) құрылымы және оның жалпы
төленген жарғылық капиталдьщ мөлшері;
шығындардың көлемі, олардың ақшалай табыспен салыстырғандағы динамикасы;
қорлар мен резервтерді, олардың құрамы мен құрылымын қоса
кәсіпорындарды басқару тиімділігі.
Сыртқы факторларға шаруашылық жүргізудің экономикалық жағдайының әсері, қоғамда
Нарықтық экономика жағдайында жұмыс істеуші кәсіпорындардың қаржылық жағдайын
қаржылық жағдайға баға беру және оның есеп беру
активтер мен олардың қалыптасу көздері арасындағы сәйкестікті, оларды
айналым капиталының көлемін, оның өсуін (кемуін) және ағымдағы
қаржы-есептік және несие ережесін сақтау;
кәсіпорын активтері және оның міндеттемелерінің құрылымын зерттеу;
ағымдағы активтердің айналымдылық есебі, оның ішінде дебиторлық борыш
баланстың өтімділігін, кәсіпорынның қаржылық тұрақтылығының және төлеу қабілеттілігінің
кәсіпорын табыстылығын бағалау;
кәсіпорын табысының салыстырмалы көрсеткіштерін, сондай-ақ олардың деңгейінің өзгеруіне
кәсіпорынның іскерлік белсенділігін анықтау;
кәсіпорынның қаржылық жағдайының тұрақтылығын ұзақ және қысқа мерзімді
Қаржылық жағдайды талдау кәсіпорынның шаруашылық қызметін талдаудың қорытындылаушы
Менің ойымша, қаржылық жағдайды талдауды қаржылық тұрақтылықтан бастаған
кәсіпорын активтерінің құрылымдық және құрамдық динамикасын талдау;
кәсіпорын активтерінің қалыптасу көздерінің құрамдық және құрылымдық динамикасын
кәсіпорынның қаржылық тұрақтылығының абсолюттік және салыстырмалы көрсеткіштерін
баланс өтімділігін талдау;
кәсіпорынның төлем қабілеттілігін және
1.3. Қаржылық жағдайды талдау әдістері
Нарықтық қатынастың қалыптасуы шаруашылық қызметін біртұтас кешенді талдауды
Әлемдік тәжірибе көрсеткендей, есеп берудің екі түрі бар:
Қаржылық талдаудың тәжірибесі қаржылық есепті оқудың негізгі ережелерін
1) көлденең талдау;
2) тікелей талдау;
3) трендтік талдау;
4) салыстырмалы талдау;
5) факторлық талдау;
6) қаржылық коэффициенттер әдісі.
Көлденең (уақытша) талдау – есеп берудің әрбір позициясын
Тікалей (кұрылымдық) талдау - әрбір есеп позициясының жалпы
Тікелей және көлденең талдаулар бірін-бірі толықтырып отырады. Сондықтан
Трендтік талдау барлық көрсеткіштер 100% деп алынатын базистік
Қаржылық талдаудың нарықтық экономика жағдайындағы көбірек таралған әдісі
Коэффициенттер салыстырмалы шамалар болып табылады, оларды есептеу кезінде
Салыстырмалы (кеңістіктік) талдау – бұл фирмалардың, еншілес фирмалардың,
Факторлық талдау – бұл жекелеген факторлардың (себептердің) қорытынды
Жоғарыда керсетілген әдістермен қатар, қаржылық жағдайды талдауда экономикалық
Кәсіпорынның қаржы жағдайын талдаудың соңғы (ерекше) әдістемесін А.Д.Шеремет
ІІ. «ИНСИ» құрылыс холдингінің қаржылық жағдайын талдау
2.1.«ИНСИ» құрылыс холдингінің жалпы сипаттамасы
«ИНСИ» құрылыс холдингі 1992 жылы құрылған. Оның негізгі
Холдингтің бас бөлімі Ресейдің Челябинск қаласында орналасқан. Жұмысшылар
Кәсіпорынның Ресейде, ТМД елдерінде, Таяу Шығыс пен Солтүстік
Холдингтің айналымы 2009 жылы 30,5 млрд. АҚШ долларды
Соңғы жылдары «ИНСИ» холдингі Ресей мен Қазақстан қалаларынан
Холдингтің «ИНСИ» қасбет және жабын зауыты» қасбеттер мен
«ИНСИҚҰРЫЛЫС» компаниясы әр түрлі қиындық деңгейіндегі объектілердің кешенді
«ИНСИ-Инжиниринг» ЖАҚ – жылдам тұрғызылатын ғимараттар конструкциясын жобалау,
2.2. Кәсіпорынның төлем қабілеттілігі мен қаржылық тұрақтылығын талдау
Кәсіпорынның төлем қабілеттілігі оның қаржылық тұрақтылығының маңызды белгілерінің
Өтімділік кәсіпорынның сөзсіз төлем қабілеттілігін білдіреді және активтер
Өтімділік дәрежесіне, яғни ақша қаражаттарына айналу жылдамдығына байланысты
А1. Ең өтімді активтер: кәсіпорынның ақша қаражаттарының барлық
А2. Тез өткізілетін активтер: қысқа мерзімді дебиторлық борыш
А3. Баяу өткізілетін активтер: тауарлы-материалдық қорлар.
А4. Қиын өткізілетін активтер: ұзақ мерзімді активтер.
Баланс пассивтері оларды қайтару, төлеу уақытының мерзіміне байланысты
П1. Неғұрлым тезірек төленуге тиісті міндеттемелер: уақытында төленбеген
П2. Қысқа мерзімді міндеттемелер – қысқа мерзімді несиелер
П3. Ұзақ мерзімді міндеттемелер – ұзақ мерзімді несиелер
П4. Тұрақты міндеттемелер. Бұған меншікті капитал жатқызылады.
Баланс өтімділігін анықтау үшін актив пен пассив бойынша
Басқа сөзбен айтқанда, егер активтің сол алғашқы үш
Жоғарыда келтірілген жүйедегі алғашқы үш теңсіздіктің орындалуы төртінші
Баланстың топтастырылған баптарын 1-кесте түрінде көрсету орынды болады.
Кесте-1
«ИНСИ» құрылыс холдингінің 2009 жылғы мәліметтері негізінде баланс
Актив Сомасы, мың тг. Пассив Сомасы, мың тг.
жыл басы жыл соңы
жыл басы жыл соңы жыл басы жыл соңы
1. Ең өтімді активтер 1505 6140 1. Неғұрлым
2. Тез өткізілетін акт-р 97885 53240 2.
3. Баяу өткізілетін акт-р 76370 72190 3. Ұзақ
4. Қиын өткізілетін акт-р 193095 227540 4. Тұрақты
Жиыны 368855 359110 Жиыны 368855 359110 – –
Жалпы баланс өтімділігі мына формуламен анықталады:
Кж = (А1+0,5А2+0,3А3)/(П1+0,5П2+0,3П3)
Кәсіпорын үшін оның мәні: жыл басында – 1,3;
Бұл көрсеткіштің қолайлы мәні 0,9 болып табылады. /6,
Алайда бұл көрсеткіш кәсіпорынның қысқа мерзімді міндеттемелерін өтеу
Сонымен қатар 3 көрсеткіш жиі қолданылады:
абсолютті өтімділік коэффициенті;
аралық өтімділік коэффициенті;
ағымдық өтімділік коэффициенті.
Абсолютті өтімділік коэффициенті ақша қаражаттары мен тез өткізілетін
Кәсіпорын үшін оның мәні: жыл басында – 0,02;
Аралық өтеу коэффициентін есептеу үшін ақша қаражатының құрамына
Кәсіпорын үшін оның мәні: жыл басында – 1,5;
Ағымдағы өтімділік коэффициенті барлық ағымдағы активтердің жедел және
Біздің кәсіпорын үшін оның мәні: жыл басында –
Жалпы алғанда соңғы екі өтімділік коэффициенттерінің шамалары талап
Талдау жүргізушінің келесі әрекеті баланс активінің құрылу көздерін
Каржылық есеп берудің активтерінің қалыптасу көздерінің құрылымын зерттеу
Кесте-2
«ИНСИ» құрылыс холдингінің авансталған капиталының құрамы мен құрылымы
Жыл басында Жыл соңында Жыл басында Жыл соңында
Жарғылық капитал 13 395 13 395 3,63 3,72
Қосымша капитал 223 375 223 375 60,49 62,09
Резервтік капитал 3 225 3 225 0,87 0,90
Бөлінбеген табыс (жабылмаған зиян) 60 480 59 415
Меншікті капитал жиыны 300 475 299 410 81,37
Ұзақ мерзімді міндеттемелер 0 0 0,00 0,00 0
Қысқы мерзімді несиелер 5 325 3 175 1,44
Кредитолық борыш 44 325 41 835 12,00 11,63
Алдағы кезең кірістері 3560 3 570 0,96 0,99
Баса да несиелік борыштар 15 565 11 775
Заемдық капитал жиыны 68 775 60 355 18,63
Барлығы 369 250 359 765 100,00 100,00 -9
Тәуелсіздік коэффициентін меншікті капиталды барлық авансталған капиталға (баланс
Бұл көрсеткіш мәні – бұл коэффициентке қарап кәсіпорын
Бұл коэффициенттің мәні жыл басында – 0,814, жыл
Жоғарыда келтірілген меншіктік коэффициентін 0,5-0,6 деңгейінде шектеуді орындау,
Тәуелділік коэффициенті қатыстырылған капиталдың авансталған капиталға қатынасымен анықталады:
Бұл коэффициент авансталған капиталдың жалпы
Келесі, кәсіпорынның қаржылық тұрақтылығын сипаттайтын меншікті капиталдың қатыстырылған
Бұл коэффициент жоғары болған сайын, соғұрлым банктер мен
Қаржыландыру коэффициенті < 1 болатын жағдай төлем қабілеттілігінің
Кәсіпорынның тәуелсіздік (дербестік) дәрежесін сипаттайтын ең бір маңызды
Бұл коэффициенттің қалыпты мәні 0,9-ға тең болуы керек.
2.3. Кәсіпорынның табыстылығы мен іскерлік белсенділігін талдау
Кәсіпорынның нарықтық экономика жағдайында қызмет етуінің экономикалық пайдалылығы
Табыстылықтың абсолютті көрсеткіштерін талдау. Нарықтық экономика жағдайында кәсіпорынның
Табыстылықтың бірінші абсолютті көрсеткіші өнімді (жұмыс, қызмет) өткізуден
Кесте-3
2009 жылғы «ИНСИ» құрылыс холдингі қызметінің нәтижесін сипаттайтын
Көрсеткіштер Жыл соңы Жыл басы Өзгеріс
Сатудан түскен түсім 377 085 364 805 +12
Өзіндік құн 376 690 356 350 +20 340
Жалпы табыс 395 8 455 -8 060
Таза табыс (шығын) -1 065 -2 025 +960
Табыстылықтың екінші абсолютті көрсеткіші – жалпы табыс. Ол
Табыстылықтың келесі абсолютті көрсеткіші – таза табыс. Ол
ТТ = ТЖ – ШК
Сатудан түскен түсімнің алдыңғы жылмен салыстарғанда 3,4%-ға, яғни
Табыстылықтың салыстырмалы көрсеткіштерін талдау. Табыстылықтың салыстырмалы көрсеткіштеріне нарықтық
Барлық активтердің тиімділік деңгейі мына формуламен есептелінеді:
ТА = Таза табыс / Барлық активтер
Жалпы активтердің табыстылық деңгейі жыл басында – -0,005
Тәжірибеде ағымдағы активтердің табыстылығы деп аталатын көрсеткіш кеңінен
Ағымдағы активтердің табыстылық деңгейі жыл басында – -0,012
Акционерлік капиталды тиімді пайдаланудың негізгі көрсеткіші – меншікті
Меншікті капиталдың табыстылық деңгейі жыл басында – -0,007
Тәжірибеде ұзақ мерзімді активтердің табыстылығы деп аталатын көрсеткіш
Ұзақ мерзімді активтердің табыстылық деңгейі жыл басында –
Негізгі өндірістік қорлардың табыстылық деңгейі таза табыстың өндірістік
Өндірістік қорлардың табыстылық деңгейі жыл басында – -0,04
Сату көлемінің табыстылығы жалпы табыстың өнімді өткізуден түскен
Сату көлемінің табыстылық деңгейі жыл басында – 0,023
Жоғарыда жүргізілген есептеулерден көріп отырғанымыздай кәсіпорын қызметі шығынды
Кәсіпорынның іскерлік белсенділігі мен қызметінің тиімділігін бағалау және
Кәсіпорынның іскерлік белсенділігі қаржылық жағдайында ең алдымен оның
Іскерлік белсенділік коэффициентінің кәсіпорынның қаржылық жағдайын бағалау үшін
Кәсіпорынның іскерлік белсенділігінің көрсеткіштеріне мына коэффициенттер жатады:
1.Капиталдың жалпы айналымдылық коэффициенті. Ол жылына қанша рет
Біздің кәсіпорын үшін капиталдың жалпы айналымдылық коэффициенті жыл
Көрсеткіш соңғы жылдары кәсіпорынның жалпы капиталын (барлық ресурстарды)
2. Негізгі құралдардың айналымдылығы. Бұл көрсеткіш қор қайтарымдылығын
Біздің кәсіпорын үшін негізгі құралдардың айналымдылық коэффициенті жыл
Көрсеткіш соңғы жылдары кәсіпорынның негізгі құралдардың пайдалану тиімділігінің
3.Меншікті капиталдың айналымдылық коэффициенті. Ол өнім өткізуден түскен
Біздің кәсіпорында бұл көрсеткіштің деңгейі жыл басында –
ІІІ. Кәсіпорынның қаржылық жағдайын жетілдірудің негізгі бағыттары
Кәсіпорынның қаржылық жағдайын талдаудың логикалық жалғасы – кәсіпорын
Кәсіпорынның қаржылық жағдайын тұрақтандырудың ішкі механизмдері ең алдымен
Кәсіпорын меншікті айналым қаражаттарының жетіспеушілігін азайту мақсатында жаңа
Кәсіпорынның банкроттығының алдын алу жолдарының бірі ол –
Кәсіпорынның материалдық техникалық базасын жаңартудың ең тиімді жолы
Меншікті капиталдың жетіспеушілігін азайтудың бір жолы ол
Сонымен кәсіпорынның қаржылық жағдайын жақсартудың бірнеше жолдарын атап
3.1. Кәсіпорынның активтерінің өтімділігі мен төлем қабілеттілігін арттыру
Жоғарыда «ИНСИ» холдингінің активтерінің өтімділігі, яғни активтердің ақша
Кәсіпорынның қаржылық жағдайы, өтімділігі мен рентабельділігі ең алдымен
М.А.Федотов өзінің “Кәсіпорынның табысын талдау” атты еңбегінде өтімділікті
жарғылық капиталды арттыру;
ұзақ мерзімді заемдар алу;
міндеттемелерді қайта құрылымдау;
қысқа мерзімді несиелер (депозиттер) тарту;
ұзақ мерзімді несиелер (депозиттер) тарту;
активтерді қайта құрылымдау, яғни активтердің кейбір бөлігін сату;
шығындар мөлшерін азайту, соның ішінде басқару шығындарын.
Мен бұл курстық жұмыста активтердің өтімділігін арттырудың келесі
1) Қысқа мерзімді қарыздарды ұзақ мерзімді қарыздарға қайта
2) Тауарлы материалдық қорлардың мөлшерін азайта отырып, ақша
Жоғарыдағы айтылған жолдардың бірінші нұсқасы тиімді және
Қысқа мерзімді қарыздарды ұзақ мерзімді қарыздарға қайта құрылымдау
Бірінші әдіс. 25 млн. теңгені қысқа мерзімді міндеттемелерден
Кесте-4
Қысқа мерзімді міндеттемелерді ұзақ мерзімді міндеттемелерге қайта құрылымдау
Көрсеткіштер Өзгеріске дейін Өзгерістен кейін Өзгеріс
Меншікті айналым қаражаттары 52 625 67 625 +15000
Ағымдағы өтімділік коэффициенті 2,2 3,7 +1,5
Аралық өтімділік коэффициенті 0,98 1,68 +0,7
Абсолюттік өтімділік коэффициенті 0,1 0,2 +0,1
Жалпы осы есептеулерден кейін 25 млн. теңге қысқа
Екінші әдіс тауарлы-материалдық қорлардың көлемін 25 млн. теңгеге
Кесте-5
Тауарлы-материалдық қорлардың көлемін азайту нәтижесіндегі кәсіпорынның өтіділігі мен
Көрсеткіштер Өзгеріске дейін Өзгерістен кейін Өзгеріс
Меншікті айналым қаражаттары 52 625 52 625 0
Ағымдағы өтімділік коэффициенті 2,2 2,2 0
Аралық өтімділік коэффициенті 0,98 1,4 +0,42
Абсолюттік өтімділік коэффициенті 0,1 0,5 +0,4
Кестеден көріп отырғанымыздай тауарлы-материалдық қорлардың көлемін азайту және
Сондықтан бұл әдісті басқа әдістермен біріктіріп пайдалану ұсынылады.
Кесте-6
Екі әдісті қатар пайдаланудың нәтижесіндегі кәсіпорынның өтіділігі мен
Көрсеткіштер Өзгеріске дейін Өзгерістен кейін Өзгеріс
Меншікті айналым қаражаттары 52 625 67 625 +15000
Ағымдағы өтімділік коэффициенті 2,2 3,7 +1,5
Аралық өтімділік коэффициенті 0,98 2,4 +1,42
Абсолюттік өтімділік коэффициенті 0,1 0,9 +0,8
Кесте мәліметтерін қорытындай келе екі әдісті қатар пайдалану
3.2. Кәсіпорынның қаржылық тұрақтылығы мен іскерлік белсенділігін арттыру
Жоғарыда холдингтің жалпы қызметінің тиімділігі қанағаттандырарлық екенін анықтадық.
Кәсіпорынның қаржылық тұрақтылығы – бұл тәуекелділіктің мүмкін болатын
Ішкі факторлар кәсіпорынның өзінің жұмысын ұйымдастыруына байланысты болады,
Кәсіпорынның өндірілетін өнім және өндіріс технологиясымен тығыз байланысқан
Қаржылық тұрақтылықтың ішкі, маңызды факторларының бірі – бұл
Сонымен бірге тек таза табыстың көлемі ғана емес,
Кәсіпорынның қаржылық тұрақтылығына қарыздық капиталдар нарығындағы тигізеді. Кәсіпорын
Жоғарыда айтылғандарды қорыта келе, кәсіпорынның қаржылық тұрақтылығына әсер
кәсіпорынның салалық топқа жатуы;
шығарылатын өнімнің (жұмыс, қызмет) құрылымы және оның жалпы
төленген жарғылық капиталдың мөлшері;
шығындардың көлемі, олардың ақшалай табыспен салыстырғандағы динамикасы;
қорлар мен резервтерді, олардың құрамы мен құрылымын қоса
кәсіпорындарды басқару тиімділігі.
Сыртқы факторларға шаруашылық жүргізудің экономикалық жағдайының әсері, қоғамда
Кәсіпорын басшылығына қаржылық тұрақтылықты жетілдіру бойынша мынайдай ұсыныстар
Айта кеткен жөн, қажылық тұрақтылықты қалыпты жағдайда ұстап
Меншікті капиталдың рентабельділігін арттыру мақсатында қарыз қаражаттарын тарту
Стратегиямен байланысты шешімдер қабылдағанда мыналарды ескерген жөн: стратегияның
Кәсіпорынның стратегиясы қаржы ресурстарын оның қызметінің тиімділігі мен
Кәсіпорынның іскерлік белсенділігін талдау оның өз ресурстарын тиімді
Кәсіпорынның іскерлік белсенділігі қаржылық жағдайында ең алдымен оның
И.А.Бланк өз еңбегінде іскерлік белсенділікті арттырудың мынадай жолдарын
1. Айналымдағы табыстың үлесін арттыру, яғни бұл негізінен
2. Активтердің айналымдылық жылдамдылығын арттыру, яғни кәсіпорын қызметінің
3.3. Кәсіпорынның табыстылығын арттыру
Жүргізген талдау қорытындылары кәсіпорын қызметінің рентабельсіз екенін анықтады.
Кәсіпорын активтері рентабельді болуы үшін ең бірінші табыс
Сонымен қатар кәсіпорын:
өнімнің өзіндік құнының құрылымын қайта қарап, шығындардың артуының
баға саясатын өзгертуі қажет, яғни өнім бағасына қосылатын
Өнімнің өзіндік құны – кәсіпорын қызметінің маңызды көрсеткіші
Соңғы жылдары өнімді өндіру мен сату шығындарының өсуі
Кәсіпорын қызметінің тиімділігін арттырудың ең бір маңызды жолы
Өнім өндірудің қандай көлемінде, өткізуден түскен табыс өнімнің
Оның негізгі мақсаттары:
өндірістің қаупі көлемін анықтау;
өнім өткізуден түскен табыстың қаупті көлемін анықтау;
тұрақты шығындардың қаупті деңгейін есептеу;
өткізудің қаупті бағасын есептеу болып табылады.
“Рентабельділік шегі” – кәсіпорынның қаржылық жағдайын оңтайландырудың маңызды
Осылайша, бұл іс-шараны жүргізу біздің кәсіпорын үшін өндірістің
Қорытынды
Бұл курстық жұмыста кәсіпорынның қаржылық жағдайын талдау және
Кәсіпорынның қаржылық жағдайын талдау нәтижелері бойынша кәсіпорында қалыптасқан
Аяқтай келе істелінген жұмыстар бойынша қорытындылар жасау қажет.
Нарықтық қатынастары жағдайында кәсіпорыннын қаржылық жағдайын талдаудың маңызы
Кәсіпорынның қаржылық жағдайын талдаудың ақпараттық негізі қаржылық есеп
Қаржылық талдаудың тәжірибесі қаржылық есепті оқудың негізгі ережелерін
Екінші бөлімде мен «ИНСИ» құрылыс холдингінің қаржылық жағдайына
2009 жылғы баланс активтері мен пассивтерін топтастырып, оларды
Кәсіпорынның табыстылық деңгейін талдау әр түрлі көрсеткіштерді қолдану
Іскерлік белсенділігіне талдау жүргізу көрсеткендей, жыл соңында кәсіпорынның
Негізгі құралдардың активтердің жалпы сомасындағы үлесі 18%-ға төмендесе,
Үшінші бөлімде кәсіпорынның қаржылық жағдайын жақсарту жөнінен ұсыныстар
Қолданылған әдебиеттер тізімі
Дүйсенбаев К.Ш., Төлегенов Э.Т., Жұмағалиева Ж.Г. Кәсіпорынның қаржылық
Шеремет А.Д., Сайфулин Р.С. Методика финансового анализа. -
Русак Н.А. Анализ финансового положения предприятия. В учебнике
Радионова В.М., Федотова М.А. Финансовая устойчивость предприятия в
Крейнина М.Н. Анализ финансового состояния и инвестиционной привлекательности
Ковалев А.И., Привалов В.П. Анализ финансового состояния предприятия.
Балабанов И.Т. Анализ и планирование финансов хозяйствующего субъекта:
Бухгалтерско-аудиторский портфель. ( Книга предпринимателя. Книга бухгалтера. Книга
Артеменко В.Г., Беллендир М.В. Финансовый анализ: Учебное пособие.
Маркарьян Э.А., Герасименко Г.П. Финансовый анализ -М.: «ПРИОР»,
О бухгалтерском учете. Указ Президента Республики Казахстан, имеющий
Стандарты бухгалтерского учета. Национальная комиссия Республики Казахстан. -
Бухгалтерский анализ: Пер. с англ. - К.:Торгово-издательское бюро
Введение в бухгалтерское дело: Пер. с англ.: —
Руководство по финансовому учету, отчетности и аудиту. Первая
Анализ хозяйственной деятельности в промышленности: Учебник ІИ.А. Богдановская,
Ефимова О.В. Как анализировать финансовое положение предприятия (практическое
Лоханина И.М., Золкина З.К. Основы анализа финансового состояния
Чечета А.П. Анализ финансового состояния предприятия. /Бухгалтерский учет.
Интернет мәліметтері. www.insi.ru сайты
2